December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed
06/2005 Peter Stroebel markup
semi-automatic lemma-correction
05/2006; 06/2008; 06/2010; 12/2010; 02/2011 Antonio Javier Ortiz Cano; Reinhard Gruhl markup
largely revised


image: as0005

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS PRIMVS Literas A, B, C, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.



image: as0006

[gap: praeliminaria]

image: s0744b

CARUSSI populi Troglodytis finitimi pariter et Aethiopibus, in finibus Africae ad latus meridiem spectans, inhabitantes. Sipontinus.

CARYA [1] apud Servium ad Eclog. 8. filia fuit Dionis Laconiae Regis et Iphitheae, quae a Libero amata, in monte Taygeto, in arborem sui nominis mutata fingitur, cum arctius a sororibus suis custodiretur. Ita enim is, Caryam vero, quam amaverat, in eodem monte in arborem sui nominis vertit, quae Latine Nux dicitur: quod postea Diana ita factum Laconas docuit, unde templum Caryatidi Dianae a Laconibus consecratum. Aliam vero huius consecrationis rationem refert vetus Interpres Statii: Caryae templum Dianae in Laconia sacrum, quod etiam Caryatium nominatum est ex hac causa; quum luderent Virgines minitante ruina [orig: ruinâ], omnis chorus in arborem nucis gugit et in ramo eius pependit, quam nucem Graeci Caryan vocant. E qua antiquissima Graeciae fabula satis liquet, quam antiqua res in Graecia fuerit Nucis arbor; quum tradat Suevus, aetate demum Alexandri M. in Graeciam e Perside fuisse translatam. Qua de re vide Salmas. ad Solin. p. 603. et 604. Colebatur itaque eo [orig: ] loco [orig: locô] (in vico scil. Carya haud procul Lacedaemone) Caryatidis nomine Diana, ad quod templum et signum celeberrimum Virgines Lacaenae anniversarium faciebant sacrum et patrio [orig: patriô] ritu saltabant: hinc Caryatides dictae, quarum simulacrum Diogenes fecit Atheniensis, e marmore, maximi olim habitum. Plin. l. 36. c. 57. Agrippae Pantheum decoravit Diogenes Atheniensis; et Caryatides in columnis templi eius probantur inter pauca operum: sicut in fastigio posita signa, sed propter altitudinem loci minus celebrata. In annulo vero suo, a)posfragi/smatos2 loco [orig: locô] habuit Clearchus, Graecorum, qui Cyro militaverant, Dux, ut Plutarchus testatur in Artaxerxe, ubi postquam narrasset [orig: narrâsset] ipsum a Tissapherne circumventum et in vinculis ad Regem missum, cum a Ctesia pectinis copiam sibi fieri petiisset, oblectatum eius usu esse: addit, to\n daktu/lion au)tw=| dou=nai, su/mbolon fili/as2 pro]s2 tou\s2 e)n *lakedai/moni suggenei=s2 kai\ oi)kei/ous2. *ei)=nai de/ glufh\n e)n th=| sfragi/di *karuati/das2 o)rxoume/nas2, annulum suum amicitiae mutuae ad necessarios et familiares Lacedaemone suos insigne ipsi dedisse. Insculptas autem in pald fuisse Caryatidas salatantes. Ex eo festo Bucolici carminis originem arcessit Probus in Vita Virgilii, ut supra vidimus: meminitque illius Papinius Statius, Thebaid. l. 4. v. 223.

Huius Apollineae currum comitantur Amyclae.
Quos Pylos et dubiis Malea vitata carinis,
Plaudentique habiles Caryae resonare Dianae.

Ubi plaudentem Dianam et resonare ei doctos choros facit, quoniam gratissimae illi idolo putabantur illae saltantium et canentium Virginum ceremoniae. At superstitionis sipario [orig: sipariô] remoto [orig: remotô], nil nisi Lignum eo [orig: ] loci pro Diana cultum esse, docet Arnob. l. 6. Ridetis temporibus priscis Persas coluisse fluvium, Memoralia ut indicant scripta: Informem Arabas lapidem: Acinacem Scythicas nationes; Ramum pro Cinxia Thespios, Lignum caryos pro Diana indolatum; Pessinuntios silicem pro Dea matre, etc. Vide Scaligerum ad Euseb. num. 229. et Poetic. l. 1. c. 4. Io. Meursium de Feriis Graeciae, l. 4. Ian. Parrhasium ad Claudianum de Raptu Proserpinae, l. 2. et Epist. Quaest. 55. Iac. Nic. Loensem Epiphyll. l. 4. c. 3. Alios, laudatos Casp. Barthio Animadversion. ad Statium Tom. II. p. 978. Ab illis vero Caryatidibus, de quibus supra, mansit terminus Architectorum, qui hodieque sic vocant figuras muliebres talari veste indutas, quibus columnarum vice, in structuris quibusdam, utuntur, Gall. Cariatides, Richeliet.

CARYA [2] regio Arcadiae. Xenophon. Curia item Tegeatarum, Pausan. in Arcad. et urbs Laconiae.

CARYA [3] civitas Peloponnesi, quae cum Persis contra Graeciam consensit, posteaque a Graecis deleta est. Vitruvius, l. 1. c. 1. Vide Steph. in *karu/h.

CARYANDA locus et insula eodem [orig: eôdem] nomine Cariae regionis, Strabo. Stephano urbs et stagnum non procul a myndo, et Coo, qui subdit: *)enteu=qen h)=n *sku/lac o( palaio\s2 logogra/fos2. Vide Is. Voss. ad Melam. p. 83.

CARYATAE Graece *karoia=tai, populi Arcaidae, Pausan. l. 8. cum Telchinibus, Phoroneo Argivorum Regi vetustissimo et Parrhasiis bellum intulerunt, apud Syncellum p. 126.

CARYNIA Achaiae urbs. Plin. l. 14. c. 18.

CARYONES Sarmatiae Europaeae gens. Ptol

CARYOPHYLLA inter florum illustriores, quorum gratiae cedat tulipanarum gloria, tum coloris varietate, tum odoris suavitate. Duo genera summa, hortense et silvestre, per omnia, nisi molem spectes ex alimento, paria. Folia illis bina undiquaque ad eundem ramulum ex eodem pedunculo vel theca fere surgentia, allii foliis simillima, si longitudini detrahas. Candidorum folium semper pinguius, omnium caulis rectus, laevis, cubitalis, geniculatus, ex latere sobolem emittens. Ex apice prorumpunt tubera longiuscula, per extrema dentata, flore quaternum [orig: quaternûm], quinum [orig: quinûm], senum [orig: senûm] foliorum subsequente. Et quis recenseat colorum varietatem? videas lacte candidiores, sanguine frigido [orig: frigidô] rubriores; tum autem extremis hisce colorum gradibus relictis, modo ex hoc, modo ex illo splendorem nancisci, umbram ferre: sunt varia; sunt guttae tum in sanguinem, tum in lac sparsae, parcius, densius. Illud vix dabis, et caeruleum alicubi visum, et quae dicas adulteria Naturae, ubi ex eadem radice, ex eodem calamo, et diverso, aliuni atque alium spectes colorem. Visum certe est caryophyllum, quod ex eodem caliculo florem geminum multiplicis folii emiserat, quasi diametro ducta [orig: ductâ], ad discernendos geminos flores, utique propter colorum diversitatem; quos unicum et eundem, eadem [orig: eâdem] matre natum, eodem [orig: eôdem] nisu prolatum et oculus et sensuum virtus iudicabat. Spectandum publicitus Pictor fecit. Foliorum quaedam simplicia, alia multiplicia; alia fissa; alia integra, pleraque serrata, nonulla plumata per extrema. Centrum surrigit duas veluti clavas, ad


image: s0745a

latera, propter capita praegrandia inclinans, tametsi recto [orig: rectô] nitatur vertice flos tantae molis, tantilli calami. Odor omnibus hortensibus gratissimus, nullus silvestribus: semen atrum, ceparum simile, per auctumnum colligitur in theca: propagantur tamen per traduces, ubi urnae inseritur stolo terra [orig: terrâ] fecunda [orig: fecundâ] fartae, ut radicibus actis amputetur. Docuit dies, thecam disrumpi, nisi colligas in collare; augeri autem molem thecae et foliorum numerum latitudinemque, si resecetur soboles nimia. Sollers natura Hortulani duum generum semina in calamum composuit, duum generum radices fissas maritavit, et varietatem, quam diximus, elicuit. Hodie magnificis insigniuntur nominibus et Reginae, Principis, Comitis et excellentiae, pudicitriae, honoris, et Hollandiae, incomparabilis, lectissimae, et quae alia novarum rerum somniant studiosi, superbiunt. Auctor Anonymus Sinae et Europae, c. 33. Ut de Caryophyllo aromate aliquid addam, est illud suavissimi odoris, nec minoris ad cibos condiendos usus, quod prope solae Moluccae ferunt. Unde illud Sinenses primo, mox Malaccenses, postea Persis mixti Arabes, ad Graecos Romanosque olim detulere [orig: detulêre]; quod quia Aegypto [orig: Aegyptô] transibat, auctum hinc Ptolemaeis, et post illos Romanis vectigal. labascante re Romana [orig: Romanâ], Genuenses, et secuti hos Veneti, per Theodosiam petiere [orig: petiêre]. Trapezuntem dein per Caspium mare invectum mercimonium, ab Imperatorib. Graecis, qui sedem ibi ceperant, constantinopoli a Latinis occupata [orig: occupatâ]; at cum Turcae ibi invaluissent, per dromadas ac camelos Aleppum ivit: sed Cairum qui tenuere [orig: tenuêre] Sultani, Rubro iterum mari et Alexandriae tradidere [orig: tradidêre]. Lusitani dein occupatis Moluccis Cariophylli dominos se reddidere [orig: reddidêre], circa A. C. 1512. omni in Aegyptum itinere praecluso [orig: praeclusô], quo [orig: quô] pacto [orig: pactô] Sultanis, non minus octuagies mille ducatis annuum periit. Et quam vis Castellani dubiam illis hanc possessionem reddidissent aliquandiu, Carolo [orig: Carolô] tamen V. ius suum Iohanni III. Lusitaniae Regi accepta [orig: acceptâ] ingenti pecuniae summa [orig: summâ] pignori tradente, ex eo Lusitani pro libitu illic agere, caryophyllumque omne Goam mittere coepere [orig: coepêre]. Donec cum Anglis primo circa A. C. 1579. postmodum cum Batavis res ipsis esse coepit, circa A. C. 1599. qui posteriores Insulis illos et mercimonio [orig: mercimoniô] adeo divite exuerunt. Praeter Moluccas vero etiam Amboina Insul. haud longe eandem fert frugem, itidem a Batavis possessa: uti latius diximus in voce Moluccae. Sed et lignum Caryophylli ad odores faciebat: unde et culokaruo/fullon, in compositionibus odorum et unguentorum saepe reperire est, ut in Myrepisco Thymiamate et aliis apud Aeetium, Salmas. ad Solin. p. 1055. Inter alias Orientis delitias, quibus epulum, quo [orig: quô] Societas Indica Orientalis Amstelodami hoc saeculo [orig: saeculô] Mariam Mediceam, Galliae Reginam, excepit, Caryophyllorum quoque meminit Barlaeus, Caryophyllorum acervi --- alte e patinus surgebant, in Medicaea sua, etc.

CARYOTAE dicebantur olim palmarum maiores, sicut minores communes et dactyli: nomen a nucali forma nactae. Earum maximas sex digitos in longitudine efficere, scribit Diodorus, tou\s2 men\ mei/zous2 kata to\ me/geqos2 e(/c daktu/lwn o)/tas2: quo [orig: quô] pacto [orig: pactô] quaterni iuncti 24. digitos explent, h. e. pedem cum semipede. Inprimis vero sic dicebantur, quae formam habebant nucis et multo [orig: multô] succo [orig: succô] abundabant. Nam, ut scribit Plin. l. 13. c. 4. post Theophrastum, l. 15. c. 17. differunt figura [orig: figurâ] roiunditatis aut proceritatis. Qui soli Iudaeae quoque et Orienti, i. e. Babyloniae et Persidi illas vindicat: Ab his caryotae maxime celebrantur, et cibo [orig: cibô] quidem, sed et succo [orig: succô] uberrimae. Ex quibus praecipua vina Orienti, iniqua capiti, unde pomo nomen. Sed ut copia ibi atque fertilitas, ita nobilitas in Iudaea, nec in tota sed Hierichunte maxime, quamquam laudatae et Archelaide et Phaselide atque Liviade, gentis eius convallibus. Nempe maiores erant Babylonicae caryotae, quarum clarissimae, Regiae dictae, in horto Bagoi Eunuchi nascebantur: at meliores Iudaicae fuere [orig: fuêre]; quae proin Caryotae absolute appellatae sunt, quaeque ut ob raritatem cariores essent, Iudaei annonam eorum incensuri, non ubivis nasci nec multas sinebant, quo de monopolio eorum vide Strabonem, l. 17. ubi de papyro. Lusitani hodie Caryossos vel Caryoces vocant, non obscuris indiciis prisci nominis: cuiusmodi fructus repererunt in Insulis Occidentalibus, ut in Insula D. Thomae; forma [orig: formâ] et magnitudine Citrii mali, quod limonium vulgo vocant, colore luteo [orig: luteô]. Quemadmodum Xenophon de Caryotis Babylonicis, colorem earum ab electro nihil differre, ait. De quibus proin aurei coloris palmulis, intelligenda forte Galeni xrusoba/lanos2 est, nostris Medicis ignorata. Sed et in Fortunatis Insulis inveniri, Plinius alicubi habet, etc. Hodie grandiores palmae, h. e. Caryotae, ad nos non importantur, sed minores tantum, quos dactylos vocabant: caryotae tamen per errorem vulgo appellantur. Sed ne in Graeciam quidem, Xenophontis temporibus, maiores illas invehi consuesle, docet is in Expedit. Cyri, ubi de palma Babyloniae etc. Vide Salmas. ad Solin. p. 1320. et 1321. ubi Indicam palma, cuius fructum Lusitani coccos vocant, a palma Vetere longe diversam esse, neque proin caryotas, neque dactylos, Indiam ferre, inter alia, pluribus ostendit.

CARYSA Statio navibus malefida in Galatia. Arrianus.

CARYSTION Milesii cum Samiis bellum gesserunt et cum inferiores essent accersiverunt auxilium Atheniensium, qui quadraginta navibus, cum Imperatore Pericle Xanthippi filio, missis, Samo [orig: Samô] urbe potiti sunt, et statum popularem constituerunt obsidibus acceptis et Lemni collocatis. Postea cum Samii defecissent ad Regem Persarum, rursum Athenienses, Duce eodem [orig: eôdem] Pericle, triremes bellicas plures instruxerunt, et beneficio [orig: beneficiô] Carystionis, qui Samiorum insidiosa consilia ipsis aperuit, victores evaserunt, et ad deditionem murorumque destructionem Samum coegerunt. Vide Schol. in Aristoph. Vespas, p. 449. c. 1.

CARYSTUS vel CARYSTOS Caristo etiam hodie, teste Sophiano [orig: Sophianô], urbs Euboeae litoralis in ora australi, una e Cycladibus, varii marmoris ferax. Seneca in Troadibus,Actu 3. v. 836.

Ferax varii lapidis Carystos.

Hinc Carystaeus, Ovid. Fast. l. 3. v. 282.



page 745, image: s0745b

Quaque Carystaeis frangitur unda vadis.

Ibi Apollinis marmorei templum. Carystii marmoris meminit Plin. l. 4. c. 12. et l. 36. c. 6. Lucanus, l. 5. v. 232. de insul. Euboea loquens,

Qua maris angustat fauces saxasa Carystos.

Martialis, l. 9. Epigr. 76. v. 6.

Idem beatas lautus exstruxit thermas
De marmore omni, quod Carystos invenit.

Marmor autem istud viride erat et fluctibus concolor. Statius, l. 2. sylv. 2. v. 93.

Et Chios, et gaudens fluctus aequare Carystos.

Idem, l. 1. Sylv. 5. v. 34.

Non huc admissae Thasos, aut undosa Carystos.

Tibul. l. 3. El. 3. v. 13.

Quidve domus prodest Phrygus innixa Columnis,
Taenare sive tuis, sive Caryste tuis?

De nominis origine sic Bochartus, l. 1. Chanaan. c. 13. in Euboeae, inquit, nil quicquam fuit lapide Carystio [orig: Carystiô] mirabilius, ex quo texebatur tela, quae ubi sordes contraxerat, in ignem iniecta purgabatur. Vide Strab. l. 10. Apollonium in Mirabilibus, Plutarchum, de defectu Oraculorum, et Stephanum in *ka/rustos2. Ab hac ardente tela dici potuit ipsa Caristus, qui Ebraeis [gap: Hebrew word(s)] charar, vel [gap: Hebrew word(s)] char urdere, et [gap: Hebrew word(s)] sti telam significat.

CARYUM Laconiae oppid. a quo Diana Caryatis, quod illic coloeretur: Vitruvius Caryam, l. 1. c. 1. vocat, unde sunt Caryatides columnae in antiquis substructionibus celebratae, vide Meursium in Lacon. Miscell. l. 1. c. 2. Hic choros agitantes virgines Aristomenes, bello [orig: bellô] Messeniaco [orig: Messeniacô] II. interdiu ex occulto comprehendit, a iuvenum libidine vindicavit, integrasque parentibus magna [orig: magnâ] pecunia [orig: pecuniâ] accepta [orig: acceptâ], restituit, Pausan. l. 4. Vide et Carya.

CASA Latinis tugurium et vestem, sicut Toga tectum et vestem itidem notat; ex Graeco o( kash=s2 vel kasa=s2, tapes vel amphitapes. Hesych. kasa=s2, a)mfita/phs2 kai\ pilwta\. Et Arcadius Gramm. *kash=s2 to\ pilwto\n e(ma/tion perispa=tai. Pro chlamyde equestri etiam legitur, apud Xenophontem, Paed. l. 8. Pollux e)sqh=ta pilhth\n interpretatur, h. e. lacernam ex lanis coactis factam seu vestem coactilem. Unde Casula diminutiv. vestis cucullata apud infimae Latinitatis Auctores. Sed et ka/sos2, pro veste Graecis, ut apud eundem Arcadium videre est: unde koloka/sion, parvus kash=s2, vel parvus ka/sos2, et inde elegantissime Aegyptiis kolokasi/a dicta est faba Aegyptia, quod eius folia instar essent tw=n kolokasi/wn, i. e. parvorum tapetium, vel curtarum lacernarum, ab amplitudine scilicet. Qua [orig: Quâ] eadem [orig: eâdem] ratione folia fabae eiusdem pi/lous2 vocat Theophrastus et pileis Thessalicis comparat: et Latini personatam appellavere [orig: appellavêre] Mantifolium etc. Salmas. ubi supra p. 966.

de CASA Petrus, vide Petrus.

CASACA vox Gall. Casaque, vide supra Caraca.

CASAE [1] Ciliciae asperae in Pamphylia urbs. Ptol.

CASAE [2] villa Anicerorum in Africa propria. Antonin.

CASAE [3] Calbenti, Mauritaniae Caesariensis locus. Antonin.

CASAE [4] Nigrae, Africae civitas. D. Augustinus.

CASAECONGEDURUS vel CASAECONGUIDINUS aut Casaecongudunense Monasterium, memoratum, in literis Sigeberti Regis, ab hoc in honorem Apostolor. Petri et Pauli, conditum ac ditatum, ad Sesmarum fluv. vulgo le Semoy, hodie forte vicus est Cougnon vel Cugnon, veteri cella [orig: cellâ] Monachorum, seu Prioratu insignis. Hadr. Vales. in voce Sesmarus.

CASAIA pater Ethan, 1. Paral. c. 15. v. 17. Latine durities, aut gravitas, aut scandalum eius.

CASALE urbs Episcopalis permunita. Ital. alias Bodincomagus dicta a Liguribus, et Industria a Romanis, ubi alias Veliates populi. Aegre habitata, propter Caeli inclementiam. Celebris obsidione et clade Hispanorum, A. C. 1627. et 1640. Vulgo Casal di S. Faso, a D. Euasio eius patrono. Olim Marchionum Montisferrati sedes. Ius civitatis adepta est a Sixto IV. A. C. 1474. Guil. Palaeologo [orig: Palaeologô], Marchione Monteferr. precibus impetrante, Leander. descr. Ital. Sub Gallis.

CASALE Maius oppid. Ducatus Mediolanesis in agro Laudensi, prope Padum, in limite Ducatus Mantuani et agri Parmensis.

CASALE Pusturlengum oppid. amplum et cultum, in agro laudensi Ducatus Mediolanensis medium fere inter Laudem Pompeiam et Placentiam.

de CASALI Hubertinus, vide Hubertinus.

CASLOTH civitas, Ios. c. 19. v. 12. Latine temeritates, sive fiduciae, aut ilia. In tribu Isaschar.

CASALUS sinus ad Corsicam insulam. Ptol. Golfo di S. Florentio, aliis Capo di porto. Magino Golfo di Calvi, in parte occidentali Insul. inter Sagonam et Nebium, quod probabilius. Baudrand.

CASAMA Palmyrenae urbs. Ptol.

CASAMAN Armeniae oppid. Cedrenus.

CASAMARRI Aethiopiae sub Aegypto populi. Plin. l. 6. c. 30.

CASANDRA insul. contra Persidem. Plin. l. 6. c. 25.

CASANOVA oppid. in Comitatu Tirolensi. Vide et Marcus Antonius.

CASANUM urbs Tartarorum, sub Moscis, a Ioli. Basilio expulsis Regibus, capta. Ad Casanum fluv. qui mox in Volgam fluv. cadit. Primaria regni cognominis inter Bulgariam et Ceremissos.


page 746, image: s0746a

Ortum est hoc Regnum, una cum Astracanensi, et Nagaiensi, ex Imperii Tartarorum Zavolhensis decrementis. Cum enim Crimensibus Tartaris contra Zavolhenses rebellio successisset, aliae quoque Hordae deficere et quaevis proprium sibi adsciscere Regem coepere [orig: coepêre]: inter quas Casanenses, qui late satis dominati. Quippe sub hoc Regno Mordwa, Keremissi, Nagorm, Logovi et Siberia, comprehensa. Verum id postea Basilius Magnus Russorum dux sibi tributarium fecit, dato [orig: datô] illis Rege Scheale, A. C. 1518. Cumque Casanenses ab eo ad Mendli-Kiraium Regem Precopensium defecissent, qui illis fratrem suum imposuit Sap --- Kiray, A. C. 1521. Ioh. Basilides Reguum recuperavit A. C. 1551. a quo tempore Russis subest, nuper tamen, una cum Astracunensi, gravissimis motibus, a Duce quodam Russorum rebelli excitatis, agitatum. Vide Georg. Horminum Orb Imp. ubi de Tartaris.

CASATI Ioachimo Vadiano de Colleg. et Monaster. Germ. l. 2. p. 60. et ex eo Goldasto Not. ad Dosithcum, l. 3. p. 23. priumum dicti sunt libertini generis homines, qui conductum inhabitabant: Locantur enim, inquit, Vadianus, hodieque villae et casae certa [orig: certâ] redituum aut census conditione, nec una [orig: unâ] locationis specie. Diversi autem erant ab illis servis, quos vulgus Alemannorum Leibeigeneleuth vocat. At Carolo du Fresne Casati, non tam libertinae, quam servilis fuerunt conditionis, dictique videntur servi ii, qui intra casam, h. e. in ruralibus possessionibus, serviebant, ut est in Capitular. Caroli M. l. 4. c. 73. et 80. quique certis casis erant addicti. Servorum namque aliso casatos, alios non casatos, fuisse, docet in ex Charta Divisionis Imperii Caroli M. Histor. Franc. Tom. II. c. 6. p. 89. et Divisione Ludovici Pii, c. 7. Neque alii videntur Casati, in Chartis Alamann. apud eundem Goldastum, Charta [orig: Chartâ] 39. 69. 87. etc. iedem forte cum Casariis, in l. 7. Cod. Theodos. de Bonis proscript. ubi in familia rustrica recensentur, quot sint Casarii vel coloni; appellati a casis rusticis, quibus habitandis aut curandis erant praefecti. Nam praedia pluribus casis constabant, etc. Alibi vox Casatus, pro domestico vel vassallo, occurrit non raro. Hinc Casata seu Cassata, promiseve enim scribitur, habitaculum cum certa terrae portione, idonea [orig: idoneâ] ad unam familiam alendam, servis Casatis olim attribui solitum, atque adeo ipsa familia, in Capitulis Caroli M. l. 5. c. 3. Capitulis Caroli Calvi tit. 23. c. 27. etc. Vide plura hanc in rem apud Carolum du Fresne Glossar.

CASAUBONUS Isaacus, Delphinas, reformatam religionem amplexus, ernditione Graeca [orig: Graecâ], nontis in Athenaeum, Exercitationibus contra Baronium Annalistam, etc. immortalem famam meruit; Floruit sub initium huius saeculi finemque praecedentis.

CASBINUM urbs Persiae cultissima et perampla, in Ayrach provinc.Vetus Regum sedes. Quibusdam est Ecbatana antiqua. Vide ibi.

CASBON civitas, 1. Machab. c. 5. v. 36. In tribu Gad.

CASCALE oppid. Lusitaniae, in ora oceani, cum arce fatis munita, prope promontorium Lunae, quod vulgo Cabo de Rocca sintra, ad ostium Tagi, 5. leuc. infra Ulyssiponem in Occasum.

CASCANDRUS insula deserta in Oceano Indiam versus. Plin. l. 6. c. 25.

CASCANTENSES Hispaniae populi. Plin. l. 3. c. 3.

CASCANTUM oppidul. Navarrae, ad amnem Quieles, in praefectura Tudelensi, inter Tudelem et Turiasonem, vix 2. leuc. ab Ibero flnv.

CASCAR regnum Tartariae, in Turcostania, cum urbe cogenomine Hiarchan hodie Metropolim habet. M. Paulus, L. 1. c. 29. Iarric. l. 5.

CASCATAE vel potius Cacatae, vulgo Casquetes aut Quasquettes dictae cautes sunt verius, quam insulae, in Oceano Britannico: Auarum nomina, Andium Andio. Axantos vel Uxantis l'Isle d'Ouessant. Batha Isle de Bas, Gallis: Anglis Basepole. Brehalia l'Isle de Brehal aut Brehat. Iga, vulgo Ligon. Liga, eadem cum priore. Sena, orae Osismicae adversa. Septem Insulae, les sept Isles. Viridis insul. l'Isle Verte. Uxantis l'Isle d'Ouessant, Vide supra Axantos. Vide Hadr. Vales. Notit. Gall. in voce Gallicum mare.

CASCIA oppid. Umbriae, versus Appennium et confinia regni Neapolitani infra colles. In ditione Pontificis.

CASED i. e. quasi daemon, vel quasi depraedator, aut quasi mamilla, sive quasi ager, filius Nachor ex Melcha, Gen. c. 22. v. 22. a quo Casdim, i. e. Chaldaei.

CASEERA Rhodopae regionis in Thracia urbs. Procop.

CASELLAE [1] lautum opulentumque castellum Lombardiae Cispadanae Veteribus Cassium.

CASELIUS Iohannes, Philosophus insignis, Helmstadii, cum Duncano Liddelio Scoto Medic. D. et Corn. Mattinio, acriter se opposuit Dan. Hofmanno, et quibusdam aliis, contendentibus: Philosophiam pugnare cum Theologia: Multa esse vera in Theologia, quae sint falsa in Philosophia et contra; exterminandam proin illam e Christianis Academiis, ut noxiam, ut toties quoque ab antiqua Ecclesia damnatam. Saeculo [orig: Saeculô] praeterito [orig: praeteritô]. Georg. Horn. Hist. Philos. l. 6. c. 13.

CASELLA seu CAPSELLA, apud Glabrum, l. 4. c. 3. *kase/la, in Histor. Apollonii Tyrii, p. 9. loculus est reliquiarum, vide supra in voce Capsae.

CASELLAE [2] vulgo CHASELLES, locus Galliae, in Lingonibus; in pago Ammavorum seu Amaeorum, momorato in Testamento Wideradi, Flaviniacensis Monasterii conditoris ac Abbatis, apud Hadr. Vales. Notit. Gall. in voce Ternodorum.

CASELLUS Vindex, optimus habitus consultus iuris, de cuius erroribus dicitur scripsisse Terentius Scaurus, Adriani temporibus. Haec Ianus Parrhasius, in illud Horatii de Arte Poetica, v. 371.



image: s0746b

--- --- Nescit quantum Casellius Aulus,
Sed tamen in pretio est.

CASEROTAE Asiae gens, *kaseirw=tai Ptolemaeo.

CASERTA urbecula Campaniae Felicis prope Vulturnum fluv. Principatus titulo [orig: titulô] gaudet gentis Gaetanorum, ad radices montis Tifatae. Episcopalis sub Archiepiscopo Capuano. 6. millar. a Capua in Ortum.

CASEOLUM vulgo Choiseul, casturum Galliae in finibus ac dioecesi Ligonica, Hadr. Vales. Notit. Gall.

per CASEUM purgatio olim non minus in usu, ac per aquam ferventem, panem, alia: cuius exorcismus exstat apud Lindenbrogium post veter. Formulas, p. 7. Effectum orationes in istiusmodi iudicio recitari solitae, satis declarant: inter quas una haec, Fac eum, Domine, in visceribus angestiari, eiusque guttur conclude, ut --- caseum istum in tuo nominc sanctificatum devorare non posit hic, qui iniuste iuravit ac negavit, illud furtum vel homicidium aut adulturium seu maleficium, quod quaerbatur et iusiur andum pro nihilo habuit et nomen tuum moninavit, etc. Vide hic infra, ubi de Ordalio.

CASEUS lac pressum, Virgilio, Ecl. 1. v. 82.

--- --- --- --- et pressi copia lactis:

Illud enim emulctum in caseum cogitur, quod Graeci ph/ttesqai, Latini etiam figi dixerunt: Gallis Formacia seu Formagia, quoniam in forma inferciuntur et struuntur. Sic parietes formacios habet Plin. l 35. c. 14. qui in forma circumdatis utirnque lateribus inferciuntur verus, vam instruuntur. In Sacri, [gap: Hebrew word(s)] charits, dicitur 1. Sam. c. 17. v. 18. ob hoc ipsum, h. e. tmh=ma, segmentum seu trufali\s2, Vulgato formella casei, quod ex hisce formellis seu fiscellis, Graece tala/rois2, exprimeretur. Ad cuiusmodi formas petinent haec Gregorii Naz, Carm. 4.

*toi=s2 me\n e)gw\n a(palh\n pla/sqhn fre/na kai\ neo/phktos2
*oi\=a toro\s2, tala/rou lamba/non ai/ya tu/pon..
Per haec mens tenear mihi efficat est, et ut nuper coagulatus
Caseus, fiscellae sumpsi protinus formam.

Et Carum. 49.

*(ws2 turo\n plhktoi=sin e)eiddmenon tala/roisin,,
Ut caseum flexis similem fiscellis.

Vide Hesych. in vocibus, tar)r(oi\, tar)r(o\s2 et tarsh=tai, Item [gap: Hebrew word(s)] saphoth, 2. Sam. c. 17. v. 29. a sapha, quod est colare vel percolare. Caseus enim non aliter fit, quam lac percolando, ut serum effluat. Unde Hiobus, c. 10. v. 10. Nonne sicut lac me percolasti [orig: percolâsti], et sicut caseum me coagulasti [orig: coagulâsti]? Et Tibullus, l. 2. El. 3. v. 19. de fiscella, in qua fit caseus,

Tunc fiscella levi detexta est vimine iunci,
Raraque per nexus est via facta fero.

Tandem [gap: Hebrew word(s)] gebina, loco [orig: locô] Iobi modo dicto [orig: dictô]: vocant autem coagulare gibben Talmudici, quae vox gibbosum etiam sonat Levit. c. 21. v. 20. Hinc Psalm. 68. v. 16. pro Hebr. mons gabnunim, Graeci habent o)/ros2 teturwme/non, Vulgata montem coagulatum, Psalterium vetus Montem incaseatum, Hilarius montes caseatos, etc. Fiunt vero Casei tam ex ovillo et caprino lacte, quam ex bubulo, sed ex hoc maiore copia [orig: copiâ], crassius enim est. Hinc pastores ex amphora caprini lactis caseos obolares undeviginiti, ex bubulo autem pari mesura [orig: mesurâ] triginta, facere consuevisse, tradit Philosophus, Histor. Animal. l. 3. c. 20. Qua de re vide plura apud Sam. Bochartum, Hieroz. Part. prior. l. 2. c. 33, Cum ficu recenti, salis olim vice comedi Caseum solitum, habet Plinius, l. 15. c. 19. Cum recenti fico salis vice caseo [orig: caseô] vesci nuper excogitatum. Ut scil. ficus recens (Graesis ne/on kai\ xlwro\n su=kon ) loco [orig: locô] salis esset, cum caseo comesa. Sane aliquid salsi habere ficum, et salsum sucum facere, tradunt Veteres Medici apud Athenaeum. Sed et frustum eius defunctorum ori, praeter Charontis naulum impositum, apud Graecos, ut infra videbimus ubi de Offa Cerberi. De ritu Caseum ab ara rapiendi, Laconibus frequentato, aliquid infra voce Verbera. Qui optimi olim habiti, idem exponit Plin. l. 11. c. 42. Laus caseo Romae --- e provinciis Nemausensi praecipua, Lesurae Gabalicique pagis (Dalechampius legit Ballici, vulgo les Baux, hodieque apud Avenionenses in magna aestimatione) sed brevis ac musteo tantum commendatio. Duobus Alpes generibus pabula sua approbant: Dalmatiae Docleatem mittunt, Centronicae Vatusicum (hodieque fromage de Basis ) Numerosior Apennino. Cebanum hic e Liguria mittit, ovium maxime lactis (qui Ropels hodie incolis) Aesmatem ex Umbria: mistoque Hetruriae atque Liguriae confinio Lunensem magnitudine conspicuum: quippe et ad singula milia pondo premitur. Proximum autem urbi Vestinum, eumque e Caeditio laudatisimus. Et caprarum gregbis sua laus est, recenti maxime, eam augente gratiam fumo [orig: fumô] --- Trans maria vero Bithynus fere in gloria est --- -- Tradunt Zoroastrem in desertis caseo vixisse annos viginti, ita temperato [orig: temperatô], ut vetustatem non sentiret. Ubi quod de sumo habet, confirmatur ex Collumella, qui Romae et in plerisque locis Italiae caseum eo [orig: ] et siccari et colorari soitum tradit. Et Martiali in Xeniis, l. 13. pigr. 32.

Non quemcumque locum, nec fumun caseus omnem,
Sed Verlabrensem qui bibit, ille sapit, etc.

Porro e memoratis Caseorum generibus Alpinus, Antonino Pio in delitiis fuit. Iul. Capitolin. in Vita eius, c. 12. Quum Alpinum caseum in cena edisset adidius, nocte reiectavit, atque alia [orig: aliâ] die febri commotus est. Ubi Alpinus dicitur, qui ab Alpibus mittebatur, uti dictum. Membranae tamen apud Capitalinum Transalpinum scribunt, uti notat Casaubon. Not. ad l. Vide iterum supra. Hodie palmam ferunt, in Belgio Hollandici, et in his Tessellenses, in Suecia, Scamci; in Anglia Cestrenses; in Italia Parmenses: praeter


image: s0747a

quos Helvetici aestimantur, Auctor Anonymus Hist. Orbis Terrar. Geograph. et Civ. c. 10. de Commerciis. A Caseo, qui turo\s2 Graecis, *kuriakn\ th=s2 turofa/gous2 item *turinh\, appellatur iis Dominica Quinquagesimae, ut infra videbimus, voce Dominica.

CASHELIA urbs Mommoniae, in Hibernia, ubi sedes unius ex 4. Archiepiscopatibus Hiberniae, et Concilium A. C. 1171.

CASIA [1] Scythiae extra Imaum regio. Ptol.

CASIA [2] apud Virg. Ecl. 2. v. 49. ubi de Naide sertum nectente,

Tum casia atque aliis intexens suavibus herbis
Mollia luteola pingit vaccima caltha [orig: calthâ].

Et Georgic. l. 4. v. 30.

Haec circum casiae virides et olentia late
Serpylla --- --- --- ---

herba est, apibus grata, quam in alvaribus earum seri scribit Plin. l. 12. c. 19. et illis pro pabulo ministrandam, Virgilius, loc. cit. aliique agricolationis Scriptores, praecipiunt. Hyginus kne/wron vocat, quo [orig: quô] nomine proprie vocabatur folium thymelaeae, cum qua proin hanc casiam eudem Salmas. facit. Nomen ei an ab odore Casiae tromatis; an quia similiter gustara os et guttur accenderet; an potius, quod prope casas rusticorum in alveariis apum sereretur? Cum Aethiopico certe aromate, quam Graeci kasi/an vocant, cuiusque Virgilius meminit Georgic. l. 2. v. 466.

Alba nec Assyrio [orig: Assyriô] fucatur lana veneno [orig: venenô]:
Nec casia [orig: casiâ] liquidi corrumpitur usus olivi.

nihil commune habet: neque casia, sed casiotis dicenda fuisset, si a casiae odore vel similitudine nomen fuisset nacta. Casia autem haec aromatica, alias Casia Fistula, item Fistula simpliciter Latinis, su/rigc Graecis, frutex est Galeno, adeo non diversus a Cinnamomo, ut saepe illam in hoc transire, et optimam Casiam non multum differre a cinnamomo, scribat de Antidotis l. 1. e quo loco colligit Salmasius, eiusdem fruticis recisa summa sarmenta fuisse Veterum cinnamomum; corticem vero exemptum, paratum et in tubulos fistulares complicatum, veram et genuinam casiam. Et quidem tria cubita amplitudine non superate Casiae fruticem, nec surculos cinnamomi maximi palmo [orig: palmô] fuisse maiores, tradit idem Ibid. ubi et colorem cinnamomi leucophaeum, in caeruleum quadancenus vergentem; optimae casiae vero purpureum, e)/gkir\p(on et e)mpo/rfuron: porro odorem in cinnamomo omnium odorum, qui bene olent, flagrantissimum; in casia, a)ramati/zonta quidem, sed tenum levemque esse, addit. Sed et prerium cinnamomi immane quantum superasse [orig: superâsse] Casiae pretium; ut cuius optima libra non darius emeretur, quam denariis quinquatinta, cum cinnamomo olim in libras pretium essent denarii mille, testatur Plinius. Nempe tantum dicrimen inter surculos guit et corticem eiusdem arboris. Hodie Canella dicitur, ut supra vidimus. Plura vero apud Salmas. ad Solin. ubi de Casiae speciebus ac nominibus variis, de Casia Aromatica, Daphnitide, Cathartbica seu Solutiva, Lignea seu Xylocasia, de Casia tandem Vulgari seu hodierna, multis agit, p. 540. et 1304. ac seqq. Inter munera sepulchralia, Casia quoque memoratur Martinal, l. 11. Epigr. 55. in Zolium,

Unguenta, et casias, et olentem funera myrrham
Thuraque de medio semicremata rogo.
Et quae de Stygio rapuisti cinnama lecto, etc.

Et l. 10. Epigr. 97. de Numa,

Dum levis arsura [orig: arsurâ] struitur Libitina papyro
Dum myrrham et casiam flebilis uxor emit.

Aromata nempe istusmodi rogo inici et ossibus cineribusque urnae datis, misceri solebant, ut idem innuit, l. cit. Epigr. 26. v. 5. Vide quoque supra, in voce Aromata, item Cais Mais, ac infra Cinnamomum, Dophnis inful. Kezia, quod uni ex filiabus Hiobi ab hoc aromate fuit nomen, Xylobalsamum.

CASILINUM Italiae oppid. in Campania. Plin. l. 3. c. 5. Strabo, l. 5. *gnwrimw/tatoi de\ tw=n o(dw=n, h(/te *)appi/a, kai\ h( *lati/nh kai\ h( *ou)aleri/a. me/sh d' au)tw=n h( *lati/nh, h( sumpi/ptousa th=| *)appi/a kata *kasili=non po/lin die/xousan *kapu/hs2 enneakai/deka stadi/ous2. Et postea *kasili=non de\ i+drutai e)pi\ tw=| *ou)altou/rnw| potamw=|. Livius, l. 22. c. 15. Fabius Casilinum occupat modicis praesidiis, quae Urbs Ulturno [orig: Ulturnô] flumine dirempta Falernum a Campano agro dividit. Hodie Capua, Santoni, Brietio, aliis. Inde.

CASILINUS fluvius idem qui Vulturnus, Agathias, l. 2. et Constant. Porphyrogen. l. 2. Them. 11. Nic. Lloydius.

CASIMIRUS [1] I. Rex Poloniae, a Mieczslao patre relictus est, sub tutela Riskchae matris. Quae cum Germanis suis nimium tribueret, a Polonis pulse, in Saxoniam, cum thesauris, se recepit. Filius autem in Franciam ignotus transiit, ubi Lutetiae studiis cum vacasset [orig: vacâsset], Monachus Cluniacensis factus est. Septennio [orig: Septenniô] post, a subditis revocatus, duxit Mariam Russam, et Rem publ. egregie administravit, pace belloque [orig: bellôque] inclitus. Ab eo tempore rasum Polonis caput, relicta [orig: relictâ] caprona [orig: capronâ] in fronte. Obiit A. C. 1058. Bolessaum Audacem fil. Successorem habuit. Longin. Annal. Polon. Cromer. l. 3.

CASIMIRUS [2] II. cognomine Iustus, Mieczssao III. ob avaritiam pulso, successit. Prussos devictos, ad Chistianismum reduxit, Obiit A. C. 1194. aetat. 77. regni 17. Ei successi Lescus fil. Idem.

CASIMIRUS [3] III. cognomine Magnus, Ladislai Loctici successor, A. C. 1333. uxorem secundam Adelain Hassiacam, ob deformitatem, repudiavit, Iudaea [orig: Iudaeâ] quadam [orig: quâdam] fota [orig: fotâ]. Bello [orig: Bellô] felix contra Iohannem Bohemiae Regem. Subegit totam Russiam. Mortua [orig: Mortuâ] uxore,


page 747, image: s0747b

Hedvigen, unius ex Ducibus Polonis filiam, duxit; Templis, Nosocomis, Arcibus propugnaculisque magno [orig: magnô] numero [orig: numerô] substructis, seria [orig: seriâ] inprimis Iustitiae cura [orig: curâ] inclitus. Obiit in venatione, equi lapsu, A. C. 1370. regni 37. Successit ei Ludovicus Hungariae Rex, eius ex sorore nepos. Michov. l. 4. Cromer. l. 12.

CASIMIRUS [4] IV. Dux Lithuaniae prius, post Varnensem cladem, qua [orig: quâ] Ladislaus frater et antecessor eius periit, ad regnum vocatus est, coronatus A. C. 1447. Bohemiae regnum sibi conciliare conatus est, Matthia [orig: Matthiâ] praelato [orig: praelatô]. Sub eo, Legato Sixti IV. A. C. 1478. Cracoviam ingredienti, Academia nil honoris exhibuit, adhaerens Basiliensi Consilio, quod decreverat, Concilium spura Papam esse. Imo 12. elapsis annis ipse Rex restitit Pontifici, neque permisit ei pro arbitrio Episcopatus distribuere, Malle se regnum amittere, addens, quam iute suo [orig: suô] cedere. Obiit in Kuthuania, A. C. 1492. aetat. 64. quinque relictis filiis, quorum 4. priores Reges. Michov. l. 4. Cromer. l. 28. 29. et 30. Sym. Turnovius, in spec. vet. ex libro 7. Sarnicii.

CASIMIRUS [5] V. Iohannes, Ladislao IV. fratri successit, A. C. 1648. ex Iesuita Rex. Maritus uxoris fratris sui, e qua filiam suscepit, A. C. 1650. non vitalem. A Carolo Gustavo Sueciae Rege bello [orig: bellô] petitus, et tantum non regno [orig: regnô] exutus, pacem impetravit, titulo [orig: titulô] Sueciae Rex, remisso [orig: remissô], A. C. 1660. Moscico dein intestinoque bello imlicitus, cui uxoris avaritia ansam praebuit, hac [orig: hâc] defuncta [orig: defunctâ], regno sponte cessit, et in Francia, ex Rege Abbas, aliquandiu vitam trahens, obiit haub pridem. Ei successit Michael Rex.

Joh. CASIMIRUS fil. Frederiii III. Electoris Palatini, cognomine Pii, in Galliam puer ductus, ibi adolevit, multis egregiae indolis speciminibus editis. Redux inde, Patri ante alios semper praesto fuit: Expeditionem dein gemeinam pro Reformatis in Galiiam suscepit, A. C. 1568. primo, dein A. C. 1575. Post quae, mortuo [orig: mortuô] Patre, sicut prius exules e Gallia postlanie am Parisiensem: ita tum Reformatos a Ludovico fratre Electore pulsos, suscepit, Neostadii illustri Academia [orig: Academiâ] instituta [orig: institutâ], quae Casimiriana dicta. Formula [orig: Formulâ] Concordiae ab Ubiquitariis promulgata [orig: promulgatâ], A. C. 1577. Francofurti, cum legatis variorum regnorum ab Ecclesiis missis, de iniqua eius censura conquestus est, edito [orig: editô] libro [orig: librô], cui titulus: Christiana admonitio, de libro Concordiae. In Belgium dein movit, Thuan. l. 66. inde transiit ad Elisabetham Angliae Reginam, a qua periscelide donatus est. Iterum A. C. 1588. Gebhardo Truchsessio, Archiepiscopo Coloniensi adstitit consiliis, mox armis. Sed mortuo [orig: mortuô] fratre, in patriam reversus, Administrationem suscepit, scripto [orig: scriptô] legitimi tutoris ante testamentarium praerogativam, tuitus. Mox Lutheranos Palatinatu toto [orig: totô] exegit, post novendialiem Heidelbergae, A. C. 1584. inter Iac. Gryneum, Basilea [orig: Basileâ] evocatum, et Ministros Lutheranos habitam disputationem: quemadmodum et inter eius Theologos, ac Wirtembergicos colloquium Marbaci postea celebratum est. Obiit, audita [orig: auditâ] morte Christiani I. Elect. Saxonici, A. C. 1592. Eius Epitaphium vide apud Pareum, p. 360.

CASIMIRUS [6] fil. Friderici Marchionis Brandeburgici et Franconicae lineae conditioris, Culmbacensem ramum orsus est, sicut a fratribus eius minoribus Georgio Anspacensis, seu Iegerndorffius, et Alberto Borussicus, originem habuere [orig: habuêre]. Initio [orig: Initiô] non nisi decennis Canonicus Herbipolensis et Praepositus factus, tum A. C. 1504. ab Imperatore ad Electoratum Moguntinum propositus est. Auspiciis Patris A. C. 1506. Norimbergenses, cum encaenia vicini pagi invicerent, clade multavit. In bello Veneto A. C. 1516. ex parte Caesaris, Commissarius belli et Caroli V. ad electinaem Francofurtensem legatus fuit. Rusticam editionem A. C. 1525. sedavit, initio [orig: initiô] suppliciis; inde in reliquos cum equitatu invectus, plurimos caecidit. Cum fratre Georgio. habita [orig: habitâ] provinciali Onoldsbaci diaeta [orig: diaetâ], A. C. 1526. ob Spirensium Comitiorum deceretum certas de religione constitutiones fecit, quem in modum eius exercitium usque ad Concilium instituendum sit. Demum A. C. 1527. Dux generalis in Hungaria Ferdinandi Austriaci, adversus Iohannem Secpusium, dysenteria [orig: dysenteriâ] exstinctus est. Pater Alberti congnomine Alcibiadis Germanici, in quo ramus defecit.

CASIMIRUS [7] [note of the transcriber: in the print: CASMIRUS] I. fil. Wartislai, qui Pomeraniae citerioris lineae conditor fuit, una cum fratre Bogissao II. pulso [orig: pulsô] Henrico [orig: Henricô] Leone, in cuius fuerant clientela, praesente Woldemaro [orig: Woldemarô] Daniae Rege sollenni ceremonia [orig: ceremoniâ], porrectis aquilis, a Friderico Barbarossa, in castris ad Lubecam Dux creatus est, data [orig: datâ] in Imperio sessione, A. C. 1181. Pater fuit Sunatibori.

CASIMIRUS [8] II. fil. Bogislai II. prioris ex fratre nepos, Hierosolymis decessit A. C. 1217. herede Wartislao [orig: Wartislaô] III. qui a Danis quaedam in Megapolitanis finibus recuperavit, ac sine prole decessit A. C. 1264.

CASIMIRUS [9] III. fil. Suantibori retro memorati, successit Patri, et avitam regionen pacifice diu rexit: Exstinctus sine prole A. C. 1273. ex posteris Casimiri I. ultimus.

CASIMIRUS [10] IV. filius secundo-genitus Barnimi M. Ducis Stettinensis, A. C. 1368. defuncti, successit fratri Bogislao VII. Obiit sine prole. Eum excepit fratr Suantibours II.

CASIMIRUS [11] V. fil. Bogislai V. a quo Pomeraniae Orientalis linea initium sumpsit; in Polonica aula educatus, quaedam ibi feuda tenuit, et cum fratribus bella adversus Cruciferos continuavit; in oppugnatione arcis cuiusdam, quam auspiciis Ludovici Hungariae Regis obsidebat, caesus A. C. 1377. Ei successit frater Barnimus V.

CASIMIRUS [12] VI. fil. Suantibori II. Ducis Stettinensis, succesfit fratri Ottoni II. obiit A. C. 1433. Eum excepit Ioachimus, pater Ottonis III. in quo linea defecit.

CASIMIRUS [13] VII. fil. Erici II. Ducis Pomeraniae Occidentalis, successit fratri Wartislao X. ipse successorem nactus fratrem Bogislaum X. cognomine Magnum, totius Pomeraniae Principem et solum familiae heredem: e cuius posteris Casimirus. fil. Philippi, Caminensis Episcopus, vivendi finem fecit A. C. 1605.

CASIMIRUS [14] fil. Conradi, stirpis Mazovianae, e familia Piastea,


page 748, image: s0748a

cum Lencicia Cuiaviam tenuit, hinc Lenciciensis rami conditor, quemadmodum frater eius Ziemovitus Mazovium orsus est. Cum vicinos non desisteret turbare, a filiis maioribus regimine exutus est: Fuere [orig: Fuêre] autem illi Lescus cognomine Niger, Dux Siradiensis et dein Poloniae Ptinceps, ac Ziemomissus; qui Cuiaviam cum Lencicia tenuit, pater Casimiri, qui cum a patruo Rege, cum fratre Premissao, principatum Pomerelliae impetrasset [orig: impetrâsset], eodem a Cruciferis eiectus, filium habuit Valdissaum cognomine Album. Praeter hos, genuit Casimirus Lenciciensis, ex Constantia Vratislaviensi, Vladislaum cognomine Locticum, patrem Casimiri cognomine Magni, qui ambo Poloniae Reges fuere [orig: fuêre], sed in horum posteriore, sine prole exstincto, familia Regalis Piastea in Polonia defecit, A. C. 1370. Vide Casimirus III. Polon. Rex.

CASIMIRUS [15] I. fil. Micislai I. Silesiae superioris Ducum satoris, successit exstincto patri iam seni A. C. 1211. Pater Vladislai et Micislai II. quorem illo [orig: illô], inter alios, natus est,

CASIMIRUS [16] II. auctor rami Teschinensis, quemadmodum frater eius minor natu Oppoliensem prosevit. Wenceslao Bohemiae Regi se submisit A. C. 1288. pater ex Beatrice Brandeburgica Iohannis, Casimiri, Vladislai, et Semoviti.

CASIMIRUS [17] III. filius secundo-genitus prioris, non minus ac alii, ex eadem familia, Principatum a Iohanne Bohemiae Rege in feudum hereditarium, et ab eodem Glogoviae partem, quam Rex emerat; illum A. C. 1327. hanc A. C. 1331. accepit, ut ita forti propugnatore adversus Polonos ille limes muniretur. Pater fuit Semoviti, qui Glogoviam, et Primislai, qui Teschinensem Principatum tenuit.

CASIMIRUS [18] IV. fil. Boleslai, cuius pater Boleslaus Primislao [orig: Primislaô] praedicto [orig: praedictô] genitus erat, patris et patruis Primislai, qui A. C. 1477. excessit, haeres, A. C. 1479. partem dimidiam Glogoviae suam Regi Bohemiae, pro Ducatu Goslae et 2000. aureis cessit; Viduae alterius patrui Vladislai Margatitae Ciliae, adversus Senatum Glogovium, fideliter adstitut: Decessit A. C. 1528. utriusque Silesiae Capitaneus; Pater ex Iohanna Monsterbergica Wenceslai atque Friderici, qui ante Patrem fato [orig: fatô] functi sunt: ex Anna vero Brandeburgica Wenceslai Adami posthumi.

Johannes CASIMIRUS [1] fil. tertius Iohannis I. Ducis Bipontini, frater Iohannes II. qui patri cusseccit, et Friderici Casimiri, Landspergensis lineae conditioris, de quo post: Suecicam lineam prosevit, cum in Suecia A. C. 1615. Catharinam Caroli Sueciae Regis filiam uxorem promeruisset. Ex quo tempore partim in Suecia, partim Germania, Argentorati inprimis, vixit, religionis suae tenax. Obiit A. C. 1652. pater Caroli Gustavi Sueciae Regis et Adolphi Iohannis.

Johannes CASIMIRUS [2] fil. Iohannis Friderici II. Saxoniae Ducis et Gothanae lineae conditoris, cum fratre Iohanne Ernesto minore nate, in gratiam Comitiis Spirensibus receptus A. C. 1570. patrem ditionum Patris captivi, cum illo na stus est, erfurti ob hoc instituto [orig: institutô] Conventu. Coburgi magno [orig: magnô] aulae splendore habitavit, ubi praerer Gymnasium Casimirianum, quaedam alia magnifice exstruxit. Priore coniuge Anna [orig: Annâ], Augusti Electoris filia [orig: filiâ], ob adulterii suspicionem carceri addicta [orig: addictâ], in eius locum assumpsit Margaretam Lunaeburgicam, cuius propinquis non parum benefecit: Conventui Lipsiensi interfuit A. C. 1631. Obiit improlis A. C. 1633. quemadmodum et frater, A. C. 1638.

Johannes CASIMIRUS [3] Princeps Anhaltinus, fil. Iohannis Georgii, (Dessaviensis lineae conditoris) ex Dorothea Palatina, Patri successit: ex Agnete Hassiaca Iohanne Georgio [orig: Georgiô] suscepto [orig: susceptô] A. C. 1627. qui post Patrem ditiones rexit.

Fridericus CASIMIRUS secundus fil. Iohannis I. Ducis Bipontini, Landspergae habitavit, unde linea eius Landspergensis dicta est: Ad eum, ut Decavum Capituli Argentinensis, super restitutione fratrum villae Argentinae et aliorum bonorum Cathedralis Ecclesiae, directum Caesareum diploma A. C. 1627. inseruit suis diplomatibus Carafa Germania [orig: Germaniâ] restaur. Decessit in Burgundia A. C. 1645. Pater Friderici Ludovici, qui A. C. 1661. Bipontino patrueli Friderico successit. Vide Phil. Iacobum Spenerum Sylloge Genealogico-Historica passim.

CASIMOMAGUM seu CASINOMAGUS oppid. inter Tolosam et Lactorum fuit, ubi nunc Coulogne oppid. in Verdunensi regiuncla Vasconiae, 7. leuc. a Tolosa in Occasum.

CASINA [1] Plauti fabula, dicta a Casina aucilla, quam Stalino fenex, eiusque filius certatim deperibant.

CASINA [2] et CASINUM ad confinia Campaniae oppid. Volscorum fuit. Nunc autem in provinc. Terrae laboris, in regno Neapolitano. Ex eius ruinis crevit oppid. S. Germani. In multis auctorum exemplaribus Cassinum est. Inscripticens autem antiquae Casinum habent. De nominis Origine Varro de L. L. l. 6. Cascum significat vetus, Eius origo Sabina, quae usque radices in Oscam linguam agit, etc. Addit, Item ostendit quod oppidum vocatur Cassinum, hoc enim a Sabinis orti Samnites tenuerunt, unde et Cassinum forum, vetus. Eius meminit Silius, l. v. 4. 227.

--- -- Nebulosi rura Casini.

Itemque, l. 12. v. 527.

--- -- --- -- Nymphisque habitata Casini
Rura evastantur. --- -- --- --

Nic. Lloydius.

CASINUS mons Campaniae, ubi olim Apollo colebatur, cuius templum eversum est a viro quodam sanctissimo. Boccat. Celebri Abbatia [orig: Abbatiâ], a S. Benedicto instituta [orig: institutâ], hodie inclitus. Moret.

CASIOPE Ptol. urbs Chaoniae regionis in Epiro, quam Sophiamus Casopo vacat. Santi quaranta Nigro.

CASIOTIS pars Syriae, Phoeniciae proxima.

CASIS i. e. consisio, aut finis, nomen vallis. Ios. c. 18. v. 21.