December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed
06/2005 Peter Stroebel markup
semi-automatic lemma-correction
05/2006; 06/2008; 06/2010; 12/2010; 02/2011 Antonio Javier Ortiz Cano; Reinhard Gruhl markup
largely revised


image: as0005

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS PRIMVS Literas A, B, C, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.



image: as0006

[gap: praeliminaria]

page 780, image: s0780a

CEBENNA mons seu Cebennae, non Gebenna, Graecis *ke/mmenon o)/ros2, Cemmenus mons, Gallis les Cevennes, olim Celtas a provincia Narbonensi, nunc Aquitaniam primain a Narbonensi prima ditimit. Hinc Obris et Arauraris vel Arauris, Vitturlaus item in Septimania, la Bidourle et Vardo, quorum alter in mare Gallicum, alter in Rhodanum influit; praetera in Vellavis Liger, et Elaver in Gabalis; Tarnis et Agotus Agout, atque Avario Aveirou, qui Tarne recipiunter; Olitis le Lot et Triobris Trieure, qui in olitim labitur; Durantius cum Visera, quem in Garumnam defert, scaturiunt. E quibus Tarnem in Rutenis, Duranium in Arvernis, Olitim quoque in Rutenis, non longe a Tara oriri constat. Promittuntur hi montes a Rhodano seu ab helviis, per Vellavos, Gabalos et Arvernos, ad Garumnam usque et Vivariensem seu Helvicum pagum, Vellavum, Gabalicum, Arvernum, Cadurcinum et Rutenum dividunt in superiorem et inferiorem: Montes Arverniae dicti, qua per Arverniam longo [orig: longô] limite immittuntur. Addunt aliqui partem Arvernorum Burbonenses et Lemovices, qui cum Marchia in superiores inferioresque dividuntur. Volcas Tectosages Cebennae austrina usque promontoria incollere tradit. Strabo. Cebennas montes, nec non Pytenaeum et Vosagum, auro, argento aliisque metallis, nulli regioni cessuros esse, si exercere liberer: sed deesse servos qui fodiant, refert hadt. Vales. Notit. Gall.

CEBRENIA regiuneula Troadis cum oppidulo eiusdem nominis, non procul a Scepsi. Inde Cebrenis Patronymicum. Ovid. Met. l. 11. v. 769.

Aspicit hesperien patria [orig: patriâ] Cebrenida ripa [orig: ripâ].

Statius, l. 1. Sul. 5. v. 21.

--- --- Viduae Cebrenidos arida luctu
Flumina. --- ---

Sunt etiam Cebrenii in Thracia.

CEBRIONES [1] unus ex Gigantibus, qui Superis bellum inrulerunt, devictus a Venere. Eius meminit et cum Prophyrione coniungit, Aristophanes Avib. p. 567. Ubi vide Scholia, G.

CEBRIONES [2] Priami nothus, a Patroclo saxo [orig: saxô] ictus interiit. Homer. Il. 11. v. 754.

*kebrio/nh vo/qon ui(o\n a)gaklh=os2 *pria/moio.

CEBUS [1] Insul. Asiae, in mari indico una ex Philippinis, parva sed calta. Ibi A. C. 1520. occisus est Ferdin. Magellanus celeberrimus ille Argonauta, qui primus eam detexit. Subest Hispanis habetque urbem Villa Iasu.

CEBUS [2] seu CEPUS simiae genus, Solin, c. 30. Iisdem fere temporibus (Dictatoris Caelaris) illic (Romae) exhibita monstra sunt. Cepos appellant, quorum posteriores pedes crure et vestigio [orig: vestigiô] humanos artus mentiuntur: priores hominum manus referunt: quae tamen a nostris non amplus, quam semel, visa sunt. Graeci partim *kh/pous2, partim kh/bous2 vocant. Aristoteles simias cum cauda kh/bous2 appellat, et sane huiusmodi cepis posteriores pedes humanis pedibus similes, manibus priores sunt. Hesychius, kh=pos2 zw=on o(/moion piqh/kw|, Cepus, animal simile simiae. Agatharchides, et ex eo Diodorus Siculus, kh=pon habere, to\ me\n pro/swpon le/onti, to\ de\ sw=ma pa/nqhri, to\ de\ me/geqos2 do/rkadi, faciem quidem leonis, corpus vero pantherae et magnitudinem capreae, tradunt: Idemque scribit ex Artemidoro Strabo, l. 16. At. l. 17. prodit idem, Babylonis Memphitas colere Cepum, qui faciern habeat Satyro similem, ta)/lla de\ a)/rktou kai\ kuno\s2 metacu\, reliqua vero partim urso, partim cani. Ubi libri quidam scribunt kh=pon, alii kh=bon. Nomen invenisse hoc animal kh=pon, kata th\n poikili/an, quasi bortum pro varietate formae dictum, tradunt summi Auctores. Sed nomen est illius gentis, ubi fera ipsa nascitur. Cep enim aut Ceb Aethiopes appellasse [orig: appellâsse] videntur, inde in Aegyptum et hinc in Graeciam, nomen cum ipso animali illatum: unde Graeci *kh=pon aut *kh=bon dixere [orig: dixêre], quemadmodum *ti/gris2, ka/mhlos, pa/rdalis2, e)le/fas2, ta/randos, bo/nassos2, et sexcenta id genus animalia, quae appellationes nacta sunt ab eorum locorum populis, in quibus nata. Salmas. ad Solinum, d. l. Origo vero ex Hebraico [gap: Hebrew word(s)] Koph, ut videtur, quae vox in Sacris occurrit 1. Regum, c. 10. v. 22. et. Paralipom. c. 9. v. 21. ubi Salomonis classis e Tharsi advexisse legitur [gap: Hebrew word(s)] Kophim, i. e. simias: uti Vereres et Recentiores explicant. Ne desunt. qui dictos velint a verbo [gap: Hebrew word(s)] Kuph, vel [gap: Hebrew word(s)] jakaph. h. e. ambire et circuire; propter frequentes circulationes, uqibus et se ipsum exercet et spectatores detinet hoc animal. Hinc ergo Aethiopum Cephus, primum Pompeiii M. Ludis Romae visus, teste Plinio [orig: Pliniô], l. 8. c. 19. in cuius descriptione quamvis mire varient Auctotes, ut vidimus: ex iis tamen Aethiopicum aut Troglodyticum esse animal, inter simiatum species, colligere proclive est, vide Bochart. Hierox. Part. prior. l. 3. c. 31. et infra Cesus.

CECAUMENE seu Diacecaumne regio eadem cum Catacecaumene, quod vide.

CECCANUS Annibaldus, Romau. primus Archiepiscopus Neapolitanus, dein Cardinalis Episcopus Tusculanus versu scripsit Pertri Paulique Apostolor. vitam A. C. 1327. Voss. de Hist. Lat. l. 2. c. 64.

CECCUS Franciscus, Asculo [orig: Asculô] oriundus, Ducis florentiae Astrologus, exustus est Bononiae, A. C. 1327. Malos quosdam Spiritus in caelo gigni, Iesum Christum certo [orig: certô] sidere natum, necessario inopem fuisse, Antichristem sub opulenta [orig: opulentâ] constellatione nasciturum, etc. asseruit. Nec prosuit haec retractasse [orig: retractâsse], annitente Dino [orig: Dinô] Medico [orig: Medicô] aemulo [orig: aemulô] ekis. qui 15. die, post Ceccum, obiit. A. C. 1327. Leander deser. Italiae, p. 267.

CECHIANA provinc. regni Sinae satis ampla, prope littus maris et sinum Nanchini, ex adverso regni Coreae.

CECIA Austriae urbs, Seisselmaur Lazio.

CECIDES antiquissimus Poeta Dithyrambicus, cuius meminerunt Cratinus e)n pano/ptais2 atque Aristophanes in Nubibus.