December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed
06/2005 Peter Stroebel markup
semi-automatic lemma-correction
05/2006; 06/2008; 06/2010; 12/2010; 02/2011 Antonio Javier Ortiz Cano; Reinhard Gruhl markup
largely revised


image: as0005

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS PRIMVS Literas A, B, C, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.



image: as0006

[gap: praeliminaria]

image: s0832b

CHIDNAEI populi iuxta Pontum. Orpheus in Argonaut.

CHIDON i. e. iaculum, vel infortunium, sive quasi iudicans, nomen loci. 1. Paral. c. 13. v. 9.

CHIDORUS fluv. Macedoniae. Herodot. l. 7. vide Echedarus.

CHIEFLETIUS Ioh, Iacobus, Patricius, Consularis et Archiater Versontinus, civis Roman. Iohannis ibidem Archiatri fil. Antiquarius insignis, in Patria Gubernatoris quoque munere diu functus, Isabellae tandem Clarae Eugeniae a consiliis Medicis fuit. Auctor Daedalmatum libb. 2. Vesontionis illustratae, Observationis de loco legitimo Conclii Epaonensis, Lacrimarum in Exsequiis Alberti Princ. Portus Iccii Iul. Caesaris demonstrati etc. Floruit A. C. 1630. Franc. Sweertius Athenis Belg.

CHIEMIUM urbecula Bavariae superioris 7. leuc. Germ. a Salisburgo in Occasum, 10. a Monachio 5. a Burchusia. Vulgo Chiemsee.

CHIETIUM civitas Aprutii in edito colle: diruta a Pipino Caroli M. patte fuisse legitur, quod rebus Longobardicis perpetuo studuisiet, restaurata vero paulo post, adeo Normannis ob lociamoenitatem placuit, ut prae ceteris omnibus Aprutii, sedem hic [orig: hîc] potissime collocarent.

CHIFUNG nomen herbae, apud Sinenses, in provinc. Quantonia, ad urbem Chiuncheu, quod ventum ostendat, sic incolis dictae. Nautis enim, quo [orig: quô] mense et quot toro [orig: torô] anno [orig: annô] sint futurae tempestates, dat colligere, idque ex nodulis seu geniculis; quo [orig: quô] enim nodi pauciores sunt, eo pauciores illo [orig: illô] anno [orig: annô] futuras aiunt tempestates Sinenses, qui ex distantia nodorum a tadice etiam, quo [orig: quô] mense quaeliber accidere tempestas debeat, scire et colligere se posse autumaut. Auctor Anonymus, Sinae et Europae c. 32.

CHII populi sunt, qui cum mero [orig: merô] calentes Spartam venissent, accessissentque ad curiam Ephororum, in curulibus magistratnum sellis ventris onera per summam foeditatem deiecerunt. Hinc natum proverb. Chius omnia percacans.

CHILDASUS mons Hiberniae.

Reges veteres Gallorum, Virique Principes.

CHILDEBERTUSI Parisiorum Princeps, A. C. 516. Secundogenitus Clodovei I. ex Clotilde, Regnum Parisiorum obtinuit a Patre. Huic cum fratribus primo non optime convenit, a Matre tamen lis sopita, ut de Sigismundo et Gondemaro, Burgundiae Regibus, ob caedem avi vindictam sumerent. Rumore mortis Theodorici fratris audito [orig: auditô], Arverniam ingressus, mox videns falsum illum, et fratrem victorem redire, retrocessit, ac in Alamarichum Gothorum Regem, sororis suae Clotildis maritum, bellum movit, victorque victum obtruncavit, quod Clotildem ipsam virgis et verberibus, ob cultum Orthodoxae fidei, quottidie incesserer, A. C. 531. Sui etiam fratris Clodomiri filios pupillos et clientes suos ad se venire iussos interfecit, ut eorum patrimonio [orig: patrimoniô] potiretur. Mox et cum Clotario fratre, Rege Aurelianensi, in cuius gratiam in horum necem consenserat, aliquid litis habuit, ob successionem Theobaldi, fil. Theodeberti, fratris utriusque nothi. Sed rursus uniti Saragossam in Hispania obsederunt. Inde redux obiit A. C. 558. regni 47. nullo [orig: nullô] flio [orig: fliô] relicto [orig: relictô]. Aimoin. l. 2. Volaterran. Gregor. Turonens. l. 3. et 4. Procop. l. 1. bell. Goth.

CHILDEBERTUSII Austrasae Regis fil. Sigeberti, immissis a Fregedonde sicariis, in obsidione Tornaci, interfecti, ex Brunehilde, quae illum an. aetat. 5. Metis coronari curavit, A. C. 575. An. aetat. 14. exercitum contra Longobardos duxit, iterumque ac tertio, a Mauticio Imperatore rogatus, sed successu parum felici. Dein in regno Aurelianens. vel Burgundiae successit, mortuo [orig: mortuô] Contrano [orig: Contranô], proelio [orig: proeliô] a Fregedonde praesente, strategemate Landrici, mox victus. A Fregedonde creditur veneno [orig: venenô] sublatus, cum uxore Faileuba, relictis Theodorico [orig: Theodoricô] et Theodeberto [orig: Theodebertô] filiis, quorum ille Austrasiae, hic Aurelian. et Burgundiae Rex evasit. Obiit A. C. 595. aetat. 25. Gregor. M. l. 5. ep. 58. Gregor. Turonens. l. 5. 6. et. c. Aimoni l. 3. P. Diac. Histor. Longobard. l. 3.

CHILDEBERTUSIII cognomine Iustus, fil. Theodorici I. fratri Clodovaeo III. in regno Franciae, successit A. C. 695. Pipino [orig: Pipinô] Crasso [orig: Crassô], Magistro Palatii, rerum sub illo, potito [orig: potitô]. Obiit. A. C. 711. Dagoberti II. pater. Fredegar. l. 101. et seqq. Aimoin. l. 4. Dupleix, Hist. Fr. t. 1. Mezeray, Abb. p. 113. Gaguin. l. 1. Aemil. l. 1.

CHILDEBERTUS fil. Grimoaldi, qui Sigeberti Austrasiae Regis Maior Domus erat. Hic Grimoaldus, Rege mortuo [orig: mortuô], adoptatum ab eo se mentitus, thronum occupavit, Dagoberto [orig: Dagobertô] Regis filio [orig: filiô] tonso [orig: tonsô] et in monasterium detruso [orig: detrusô]. Hinc Austrasiis exosus, et pulso [orig: pulsô] Childeberto [orig: Childebertô], Parisiis a Clodovaeo II. morte mulctatus est. Aimoinus, l. 4. c. 42.

CHILDEBRANDUS fil. Pipini Crassi, frater Caroli Martelli, cuius copias saepe ductavit. Caput et stipes hodiernae familiae Regiae. Pater fuit Nebelongi, cui natus Theodebertus; cui Robertus I. cui Robert. II. cui Robert. III. Galliae Reges A. C. 922. Hic genuit Hugonem M. qui Hugonem Capetum suscepit. Vide Morerium, et auctores ab illo citatos.

CHILDERICUS [1] I. Francorum Rex, patris Merovei successor, A. C. 458. propter nobilium matoruarum stuprum in Thuringiam, Vidomaro regni cura [orig: curâ] commisa [orig: commisâ], fugit. Franci Aegidium Roman. in Regem elegerunt, qui 8. ann. imperavit, quem Childericus revocatus fudit, vicitque, recuperato [orig: recuperatô] reguo [orig: reguô], ope fidelis sui Guiemauni, postmodum magna [orig: magnâ] cum moderationis laude praefuit, Odoacro [orig: Odoacrô] Saxone victo [orig: victô]. Alemanuiscaesis et Andegvo [orig: Andegvô] capto [orig: captô] felix. Ex Basina, quae Basini, apud quem latitaverat, in Thuringia, uxor, eum in Galliam reversum secuta erat, pater Clodovaei I. Obiit A. C. 481. regnis 24. Gregor. Turonens. l. 2. Aimoin. l. 1. 6. 7. Tilletus, Aemil. l. 1.