CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS PRIMVS Literas A, B, C, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

CINIS ad lixiviam Veterib. adhibitus atque hinc Cinis lixivius Plinio, l. 14. c. 20. Cinis lixiva Scribonio; utroque [orig: utrôque] enim genere vox occurrit apud priscos. Vide Godesc. Stewechium, Electus Arnobianis, l. ult. ad verba, Ad sordes eluendas labentibus aquis opus, atque adiuncta [orig: adiunctâ] antiqui cineris frictione. Idem pro fimo, apud populos quosdam. Plin. l. 17. c. 9. Transpandanis cinetis usus adeo placet, ut anteponant fimo iumentorum: quod quia levissimum est, ob id exurunt. Utroque tamen pariter non utuntur in eodem arvo, nec in arbustis cinere, nec quasdam ad fruges, etc Vide quoque, l. 17. c. 23. et 28. de usu eius Medico, l. 36. c. 27. de aliis vero eiusdem usibus, supra in voce Cineres.

CINITHII Africae populus apud Tacit. l. 2. Annal. c. 52. quem vocat manum haud spernendam.

CINIUM Balearidis maioris oppid. Plin. l. 3. c. 5. Cala longa Pineto. Cineu, vicus Maioricae Insul. cum portu tantisper capaci, 5. leuc. a Maiorica urbe, in Ortum. Baudrand.

CINNA [1] L. Cornelius nomen viri Romani, qui summa [orig: summâ] crudelitate Rem publ. vastavit. Primo [orig: Primô] Consulatu, servis ad pileum vocatis, adversarios vicit, Octavium collegam interfecit; Ianiculum occupavit; Iterum ac tertio se Consulem fecit. Quarto [orig: Quartô] vero consulatu cum bellum contra Syllam pararet, Anconae, ob nimiam crudelitatem, lapidibus ab exercitu occisus est. Lucan. l. 4. v. 822.

Ius licet in iugulos nostros sibi fecerit ense
Sylla potens, Mariusque ferox, et Cinna cruentus.

Vide Appianum, l. 1. Florum, l. 3. c. 21. Livii, Epit. l. 77. 79. Eutrop. l. 5. Vellei. l. 2. Plut. in Pompeio, Mario, Sulla. Oros. l. 5. Aur. Victor. de Virus Ill. c. 69. et infra.

CINNA [3] Tribunus plebis, qui, cum leges perniciosas de revocandis exulbus ferret, pulsus a Cn. Octavio Collega, magistratu exutus, ex urbe profugit, et bellum urbi intulit, accersito [orig: accersitô] C. Mario [orig: Mariô], aliisque exsulibus ex Africa, qui in urbem recepti, caedibus omnia complevere [orig: complevêre], inter quos Cn. Octavium Consulem, Marcum antonium Oratorem et Lucium Caesarem iugularunt [orig: iugulârunt]. Vide Appianum in Civilibus, et Plutarclium in Mario. Verum de hoc supra. Item Cinna alius, per errorem necatus a populo Romano fuit, foro [orig: forô] medio [orig: mediô] in funere Caesaris, cum unus ex interfectoribus eius crederetur. Plut. in Caesare. Item L. Cinna, fil. neptis Pompeii, Octavii temporibus, ab eo, contra quem coniuraverat, vita [orig: vitâ] donatus est, res novas adfectans. Seneca, l. 1. de Clementia, c. 9. Quo [orig: Quô] ingenti beneficio [orig: beneficiô] mactus, fidelissimus in posterum Augusto exstitit, eumque moriturus heredem scripsit. Dio.

CINNA [4] Poeta doctissimus, Virgilii aequalis, cuius meminit Virg. Ecl. 9. v. 35.

Nam neque adhuc Vario [orig: Variô] videor, neque dicere Cinna [orig: Cinnâ]
Digna, sed argutos inter strepere anser olores.

C. Helvius CINNA Smyrnam, Poema obscurum ac difficile scripsit, quem libellum 10. annis elimavit, auctore Servio [orig: Serviô]. Catullus, Epigr. 96.

Smyrna mei Cinnae, nonam post denique messem
Quam coepta est, nonamque edita post hiemem.

CINNA [5] Catulus, Stoicus, inter Praeceptores Marci Imperatoris apud Capitolin. c. 3.

CINNA [6] Italiae urbs, quam Romani Samnitibus eripuerunt, Diodorus. Macedoniae oppid. Antonin. Iacceranorum urbs in Hispania Tarraconeus. Ptolemaeo; est et Persidis oppidus, eidem. Denique, Thessaliae civitas a Cinno gigante Coei fratre dicta.

CINNA [7] urbs Galatiae meridionalis prope Ascanium lacum, in limite Phrygiae, longe ab Ancyra in Austrum Synnadae propior, in Asia minore.

CINNABARI Graece *kinna/bari absolute, genus minii, quod solum vetustissimis fuit cognitum temporibus, nondum invento [orig: inventô] Hispanico [orig: Hispanicô]: xrw=ma per excellentiam dictum, unde Graecia recentior kalli/xroun etiam vocabat, h. c. pulchrum colorem. A cuius similitudine nomen accepit Cinnabari Indicum et Libycum, patriae cognomine semper addito [orig: additô]: quod sanguinem draconis ab elephante elisr esse putarunt [orig: putârunt] Veterum quidam, uti videre est apud Plin. l. 33. c. 7. Nostrum sanguinem draconis, arboris in Fortunatis Insulis nascentis, quas Canarias vocant, ait Dalechampius ad l. Certe iam priscorum temporibus Arrianus Periplo notavit, Cinnabari lacrimam esse arboris, gi/netai d' e)n au)th= kai\ kinna/bari to lego/menon *)indikon, a)po\ tw=n de/ndrwn, w(s2 da/krn sunago/menon. Narratque Cadamustus, Navigat. v. 4. fructum eius arbotis similem esse ceraso, coloris caerulei; arbores porro illas certo [orig: certô] anni tempore incidi, anno [orig: annô] vero proxime sequenti fluere lacrimam. Idem, Insulas, arborum harum feraces, incolis Draconum silvam appellari, qui advenas hoc [orig: hôc] nomine per iocum absterrere soleant, addit. Quam in rem vide Salmas. ad Solin. passim, inprimis p. 167. 199. et 1152. ubi kinna/bari a)lhqino\n xrw=ma, verum colorem, i. e. rubrum seu coccineum, Hesychio appellari, inter alia notat; ut et aliquid infra voce Ochra. Eo [orig: Eô] Veteres monochromata pinxisse, idem Plinius auctor est, ubi supra. Postmodum eiusdem eximius in subscriptionibus Epistolarum usus fuit, in Imperio Constantinopol. Aureis enim bullis Imperator mann sua [orig: suâ] subscribedat plerumque singulari quodam [orig: quôdam] genere encausti: unde Leo Imperator, l. 6. C. de div. Rescr. purpureae inscriptionis, et cocti muricis tritique conchylit, meminit: Nicetas Imperatorias literas rubras, et conchae sanguine pictas. vocat in Manuele Comneo, l. 1. adhiberique hisce illa in Aureis Bullis verba solebaut, di' e)ruqrw=n gramma/twn th=s2 basilikh=s2 xeiro/s2. Aliquando tamen et Cinnabari utebantur: quod Alexius Comnenus indigitat in Novel. Tom.

2. p. 186. ubi edicit, ne imposterum cuiuscumque Rescripti ratio habeatur, quod alicui Iudicum transmissum ad se litem exhibere prohibeat, ka)/n dia\ kinnaba/rews2 u(po/seshmas2 me/nh tugxa/nh|, Licet minio [orig: miniô] forte subscriptum sit. Gregorius item Dialogus, Ep. 1. ad Leonem Isaur. apud Baronium, Annal. tom. 9. kai\ te/ws2 prw=ton kai\ e)cai/reton, o(/ti ta\ sa\ gra/mmata kai\ ouk a)llo/tria tai=s2 basilikai=s2 sfragi=sin e)sfragisuni/a a)sfalw=s2 kai\ e)/swqen a)sfalei=s2 u(po/grafai\ dia\ kinnaba/rews2 i)dio/xeiroi/ sou w(s2 ei)/qisto basileu=sin u(po/gra/fein, Inprimis autem et praecipue quod literae tuae et non alienae sigillis Imperatoriis obsignatae diligenter essent et accurate intus subscriptiones per Cinnabarim, propria manu tua, ut mos est, Imperatoribus subscribere. Vide Ioh. Kirchmann. de Annulis, c. 8. Sed et adhibebatur Cinnabarus, in titulis et capitulis librorum: titulis item legum, ut Vossius habet de Arte Gramm. l. 1. c. 39. et nos infra dicemus, ubi de Minio. Imo et eodem [orig: eôdem] faciem infecisse olim Gothi videntur. Isidorus, Origin. l. 19. c. 23. Nonnulae etiam geutes non sulum in vestibus, sed et in corpore aliqua sibi propria, quasi insignia, vendicant, ut videmus cirros Germanorum, granos et cinnabar Gotherum. Nisi forte id vocabuli referas, ad colorem vestium Gothicarum, quae rubricatae erant, etc. Vide de Cinnabaris usu, in literarum subscriptionibus inprimis, plura apud Car. du Fresne. Not. ad Annam Commenam, Camillum Peregrinum, Histor. Benevent. Tom. 1. p. 232. et Michaelem Monachum in Sanctuario Capuano, ubi hi duo, Principes quoave et Archiepiscopos Capuanos, urbrica [orig: urbricâ] pariter in diplomatum suorum descriptione uti consuevisse, tradunt, apud eundem Car. du Fresne Glossar. aliquid etiam infra voce Slate.

CINNADON Lacedaemonius, qui cum insidias Ephoris struxisset; hac [orig: hâc] re per indicem illi cognita [orig: cognitâ] Cinnadonem, per praemissos duos equites, Aulone comprehendendum curarunt [orig: curârunt]. A quibus ibidem tortus conscios edidit, et sine tumultu coniuratio oppresla est. Apud Aristotelem, l. 5. Polit. c. 7. scribitur Cinadon. Xenophon, l. 3. Hellen, rem ita describit: Agresilao pro publica salute rem divinam facienti, ex prima victima aruspex periculum indicat: ex secunda maius; ex tertia talia, inquit, signa video, quasi inter hostes ipsos versemur. Itaque Diis averruncatoribus sacra facta et vix litatum fuit. Cis dies quasi quinque defert quidam ad Ephoros insidiarum consilium, et auctorem Cinadonem, hominem iuvenili forma [orig: formâ] et aninnrobore spectatum; sed non ex eorum numero, qui pares in Republ. Spartana dicebantur. Is quaestioni subiectus rem ordine omnem fassus est, rogatusque cur id facedecrevisset; quod nemine, respondit, Lacedaemone volussiet esse inferior.

Tertius assurgens Arabum strue tollitur ordo,
Eoas complexus opes, incanaque glebis
Tura, et ab antiquo durantia Cinnama Belo.

Quid sint, dicemus infra. Hic saltem durabilitatem cinnami considerabimus, quam Scholiastes antiquus et Lutatius notat. Et certe bene dixit durantia Poeta, cum constet fugare putredinem, odoremque longo [orig: longô] tempore servare. Lucan. l. 10. v. 165.

--- - --- multumque madenti
Infudere [orig: Infudêre] comae, quod nondum evanuit aura [orig: aurâ]
Cinnamon, externa nec perdidit aera terra.

Quo facit inprimis, quod repertum scirbunt in sepulchro Mariae, Stiliconis filiae, coniugis Honorii Imperatoris, ut tradit Andreas a Lacuna: cui tamen Historiae fidem non habet Garsias ab Orto, Aromat. l. 1. c. 15. Describit illud Plin. his verbis, l. 12. c. 19. Ipse frutex duum [orig: duûm] cubitorum altitudine amplissimus, palmique minimus, IV. digitorum crassitudinis, statim a terra sex digitis surculosus, arido similis. Cum viret, non odoratus, folio origani, siccitate gaudens, sterilior imbre, caduae naturae. Gignitur in planis quidem, sed densissimis in vepribus, rubisque difficilis collectu. Metitur non nisi permiserit Deus, Iovem hunc intelligunt aliqui etc. uti legit Barth. Quam suam natrationem alludit hac divinitatis attributione Plinius; deinde, quae Herodotus commentatur, adumbrans quoddammodo, ve, quae itio [orig: tiô] dicti capitis eius seponit, plane damnasse [orig: damnâsse] videatur. Scriptum autem illi, divinitus per aves advehi, nec sciti, unde, l. 3. *to\ de\ dh\ kinna|mwnon e)/ti tou/twn sqwu+masto/teron sulle/gousi. o(/kou me\n ga\r gi/netai, kai\ h(/tis2 me\n gh= h( tre/fousa/ e)stin, ouk e)/xousi ei)pei=n, plhn o(/ti lo/gw| ei)ko/ti xrw/unuoi. *)en toi=si de\ xwri/oisi fasi/ tines2 auto\ fu/esqai, e)n toi=si o( *dio/nusos2 e)tra/fh ktl. Nimium enim nugacia sunt, quae sequuntur. Sine nugis de eo Dioscorides, l. 1. c. 13. Multis cum superstitionibus olim celebratum, notat etiam Garsias praefatus: qui Herodotum fictionis absolvit, nunc quoque easdem fabulas a Chinensibus narrari commemorans. Adde, quae scribit Christoph. a Costa, Aromat. l. 1. c. 8. et supra laudatus Barthius, Animadversion. ad Statium, d. l. Nempe Cinnamum Latinis, idem cum Cinnamomo, Graecum, quod nihil aliud est, quam ki/nnamon a)/mwmon, h. e. cinnamum inculpatum, (quam vis numquam ki/nnamu, sed kinna/mwmon solum, Graeci dicant) de quo infra videbimus.

CINNAMOLOGUS apud Plin. l. 10. c. 33. avis est, cinnami surculis privatim nidifcans, quos plumbatis indigenae decutiant sagittis. Idem tradit Aristoteles, l. 9. c. 13. et ex eo Antigonus Carystius, c. 49. qui kinna/mwmon eam vocat. Sratius quoque in Epicedio Pileti, l. 2. Sylv. 6. v. 87.

Ubi Phoenicem avem intelligit: quam alii quoque cum Cinnamologo confuderunt. De eadem Solin. c. 33. Cinnamologos perinde Arabiae avis, in excellentissimis lucis texit nidos, a fruticibus cinnamorum: ad quos quoniam non est pervenire, propter ramorum altitudinem, et fragilitatem, accolae illas congeries plumbatis petunt iaculis, deiectosque pretiis vendunt amplioribus, quod hoc cinnamum magis, quam ulia, Mercatores probent. Herodotus vero non aliud cinnamum ex

Arabia exportari, quam quod hoc [orig: hôc] modo [orig: modô] decutiatur ex avium nidis, refert: quae et fabulosae omnis antiquitatis opinio fuit. Idem mega/las2 o)/rnisqas2 has aves vocat. In eo situ autem nidificare, ubi Liber Pater fuerit educatus, Plinius scribit: cui adstipulatur Dionysus Poeta,

*tw=| kai\ geiname\nw| khw/dea fu/eto pa/nta,
*mh=la de\ kai\ th=mos2 lasi/ois2 e)baru/neto malloi=s2
*)en nomw=|, a)ntoma/tois2 de\ kate/r(reon u(/dasi li/mnai.
*)/orniqes2 d' e(te/rwqen a)kinh/twn u)po\ nh/swn
*)hlqon fu/lla fe/rontes2 a)khrasi/wn kinamw/mwn.

Ubi aves indigitantur *kina/mwmoi, quarum plures nidos suos in inviis Arabiae rupibus struebant. Avienus de Phoenice intellexit,

Solem innuens, cui sacer Phoenix: quem cum cinnaniomo ave, quod utraque nidum e fructibus cinnamorum concinnarent, confudisse nonnullos diximus. Sed et cinnamomum aroma idem cum amomo herba, alios quoque nomullos sequutus, miscet, cum constet magnopere haec distare, quamvis Cinnamomum quibusdam po/an eu)wdesta/thn dici sicque pro amomo sumi, certum sit. Vide Salmas. ad Solin. passim, inprimis p. 399. et 551. nec non hic [orig: hîc] infra, in voce Cinnamomum.

CINNAMOMUM Graece *kinna/mwmon, quasi ki/nnamon a)/mwmon, Latinis Cinnamomum quoque, et Cinnamum, de quo multa fabulose tradit Antiquitas, uti vidimus; Garciae ab Horto idem cum casia est: infima [orig: infimâ] aetate Graeci Latinique Imperii cum kane/la| illud quoque confundente. Sed canella, est cannella, h. e. parva canna, quae est kasi/a su/rigc. Ut Cinnamomum Veter. non est in cortice fistulari cannaceo, sed in surculis: casia cortex merus, cinnamomum surculus. Herodotus, ta\ ka/rfea ta\ tau=ta, a(/per h(mei=s2 u)po\ foini/kwn masqo/ntes2 kinna/mwmon kale/omen. Et Auctor Peripli, qui diligentissime merces omnes Indicas et Arabicas recenset, atque inter has omnes casiae species enumerat, nusquam cinnamoni facit mentionem. Galenus quoque narrat verum cinnamomum, propter raritatem excellentiamque solitum servari, in thesauris Imperatorum nec vulgo notum fuisse. Sane hodie nusquam tale affertur quale a Veterib. describitur. Volunt tamen et valide volunt Neoterici, eadem esse arborem, e qua cinnamomum sumitur, et ex qua casia: quod fieri potest, ut verum sit. Summi surculi deputati vel virgulcorum tenuissimae partes recisae, ex frutice casiae, pro cinnamomo, vaenisse leguntur apud Plin. l. 12. c. 19. Sic nihil aliud verum cinnamomum Veteribus fuerit, quam extremitas sarmentorum in arbore amputata. E quo videtur fuisse rarum carumque, quod fortasse raro usurparetur eiusmodi fruticis amputatio, utpote in perniciem casura eius. Casia autem sive cortex, qui ex eadem eximebatur arbore, ea [orig: eâ] re vilior communiorque, quia arbores illae saepius solerent deglabrari, renascente subinde cortice. Quippe, hodie tradunt, detracto [orig: detractô] cortice arboris Cannellae sive Cinnamomi, post triennium alium suffici et iterum deglubi: qui in sistulam convolutus, qui Gallis est pro cannella, quique antiquis pro casia fuit, integri rami vel surculi superficies videtur, quum tamen fragmentum sit maioris corticis, in plures partes dissecti, et in rubulos digiti crassitudine complcati. At truncum, qui deglabratur, saepenumero crassiorem femore inveniti memorant. Vetustas vero omnis credidit, hos fistularum modulos, quos in casia videmus, totidem esse surcolorum integros cortices, qui admodum difficultet eximerentur, adeo ut vermium operam requiri oporteret, lignum intus corrodentium et corticem prae amaritudine intactum relinquentium. Nimirum ignorarunt [orig: ignorârunt], quomodo parareutut fistulae casiae, ex cortice illius arborei fruricis. Plin. l. 12. c. 19. Frutex et casia est, iuxtaque cinnami campos nascitur, sed in montibus crassiore sarmento, tenui cute verius, quam cortice. Ubi diversum utriusque fruticem facit, quem tamen eundem esse nihil prohibet. Et vero non esse diversos, comprobatum est aetate nostra [orig: nostrâ], si vera narrant Lusitani, qui loca illa navigationibus perlustrarunt [orig: perlustrârunt]. Idem Plinius memorat, vidisse se in Palatii templo, quod Divo Augusto fecerat coniux Augusta, radicem Cinnami magni ponderis, ex qua gurrae editae quotannis in grana durabantur. Cui congruere videtur, quod hodie traditur, ex radicae casiae arboris, liqoorem stillare. sapore caphurae, sed vetitum esse, ne ad eliciendum hunc liquorem vulneretur, quia periret arbor: qua [orig: quâ] eadem [orig: eâdem] ratione cautum est, ne amputetur; quo fit, ut hodie Cinnamomo careamus. Interim nominibus semper distincta fuere [orig: fuêre] Graecis Latinisque etiam vetustissimis kasi/a et kinna/mwmon. Latini utrumque iunctim nominant, Martialis, l. 6. Epigr. 55. v. 1.

Hebraei quoque ea separant appellatione. Nempe cinnamomi, cum in surculis constaret, qui Graecis r(a/bdoi, et rabdia, klwni/a, karfea, et a)kremo/nes2, efficacia duplo [orig: duplô] maior, quam casiae, in cortice mero [orig: merô] constantis. Color etiam diversus; ut qui in cinnamomo in caeruleum quadantenus vergeret, purpureus esset in casia: in hac potro levis tenuisque, in illo omnium odorum, qui bene olent, fragrantissimus esset odor. Hinc et pretii immane discrimen. Duplo [orig: Duplô] enim auro [orig: aurô] rependebatur cinnamomum, Plinii aetate, unde merx vulgo minime cognita, solis Regum et Imperatorum thesauris reservabatur: tradiditque Galenus, solis divitibus habere licuisse, quod impenso [orig: impensô] pararetur pretio [orig: pretiô], vel Imperator amicis, quibus e domo Augusta ultro gratisque daretur etc. Regio *kinnamwmofo/ros2 in Aethiopia, veterib. Geographis in tantum celebrata, a qua et paralleus dia\ kinnamwmofo/rou nomen accepit, navigationibus

Lusitanorum reperta nulla est, ob causam iam dictam. Vide plura hanc in rem apud Salmas. ad Solin. passim, inprimis p. 1304. et seqq. infra quoque aliquid, ubi de Xylocinnamomo. Ceterum cum variis in locis proveniat, Mosyliticum olim praestantissimum habitum est, de quo vide Dioscoridem et Oribasium, nec non mfra Mosyli. Hodie in Insul. Zeilon colligitur magna [orig: magnâ] copia [orig: copiâ], idque nobile admodum: cui prom Iavanmn et Malabaricum postponitur. Sed et in Quangsia Provinc. Imperii Sinensis, ad Cincheu urbein praestantisfimum legitur, a Ceilano, in eo tantum diversum, quod odoris sit fragrantioris, maiorisque mordacitatis, cum linguae imponitur. Reperitur etiam in Peruviae Provinc. Quito, sed rarius. Vide Auctorem Anonymum, Histor. Orbis Terr. Geogr. et Civ. C. de Commerciis, et Auctorem Sinae et Europae, c. 34. nec non supra in vocibus Canella, item Casia: namque hanc Cinnamomi nomine hodie venite dictum. Casp. Barlaeus in Descr. Epuli, quo [orig: quô] Societas Orientalis Amstelodami excepit Mariam Mediceam Galliae Reginam, Cinnamorum quoque meminit: Cinnamorum et casiae ligneae fistulae decussaum in altum aggestae Auroram matrem fatebantur, vide eum in Medicea etc. Quomodo autem adulterari olim consueverit Cinnamomum, ex Plinio disce, l. 12. c. 19.

CINNAMUS [1] Historicus, seu Regius, ut se ipse vocat, Grammaticus, memoria [orig: memoriâ] sane et posteritate dignissimus. Vitam Ioannis Commeni Imperatoris Constantinopolitani brevi compendio [orig: compendiô] tradidit; sed imperium, ac res gestas filii eius ac successoris Manuelis, cui per Asiam, atque Europam bellanti adolescens admodum, comes fuit, cuiusque facta pleraque oculis suis vidit, longa [orig: longâ] serie prosecutus est. Dictio eius pura, ac tersa satis, Herodoti, Xenophontis, aliorumque veteris Graeciae in Historia [orig: Historiâ] principum aemula, ut vel hac [orig: hâc] solum virtute immenso [orig: immensô] post se spatio [orig: spatiô] relinquat Michaelem Glycam, Constantinum Manassem, Tzetzem, Choviatem Nicetam, et eos qui eius aevo [orig: aevô], aut paulo post scripsere [orig: scripsêre], tumidi homines et salebrosi. Fidem profitetur incorruptam, sine amore cuiusquam, sine odio, quamquam indulgentior visus est quibusdam in laudando Manuele, depraedicandoque magnis ausis, saepe etiam temerariis promptum eius animum. Corn. Tollius in praefat. editionis Auctoris praedicti. Vide et Iohannes.

Qui tonsor fueras tota [orig: totâ] notissimus urbe,
Et posthaec Dominae munere factus eques;
Sicanias urbes, Aetneaque regna petisti
Cinname, cum fugeres tristia iura fori.
Qua [orig: Quâ] nunc arte graves tolerabis inutilis annos?
Quid facit infelix et fugitiva quies?
Non Rhetor, non Grammaticus, Ludive Magister,
Non Cynicus, non tu Stoicus esse potes.
Vendere nec vocem Siculis, plausumque theatris;
Quod superest, iterum Cinname tonfor eris.

Cinnam, Cinname te iubes vocari;
Non est hic, rogo, Cinna, barbarisimus?
Tu si Furius ante dictus esses,
Fur ista [orig: istâ] ratione dicereris.

CINNARUS vir quidam Selinusius, qui arte lenonia [orig: lenoniâ] ad summas opes pervenit. Is, quoad vivebat, pollicebatur se omnes facultates Veneri consecraturum. Moriens autem populo diripiendas exposuit; Unde natum proverbium: Rapina rerum Cinnari.

CINNIANA Hispaniae urbs ad radices Pyrenaei montis. Antonin. Est et Lusitaniae urbs, civium suorum fortitudine celebris. Valer. Max. l. 6. c. 4. ex. ext. 1.

CINNUS Graece squgkuke/wsis2, Latinis aliter Commistio et Confusio, diversarum rerum coniunctio est: aliquando cum distributione et oppositione contrariorum. Veluti si dicas, Deprecatur timidus ut laedat: precatur fortis, ut iuvet. Poeta pictius loquutus est, in undecimo Aen. v. 442.

--- solum Aeneas vocat et vocet oro.
Nec Drances potius, sive haec est ira Deorum,
Morte luat: sive est virtus vel gloria, tollat.

Quibus carminibus nihil simplicius simul atque elaboratius. Nata quidem talla videntur, sed non sine fabrica naturae. Attribuit Dranci imbelli et sibi forti, vel fortunam ad moriendum, quam ille explere nequeat; vel virtutem ad superandum, quae cum illo nihil habeat necessitudinis, atque ita duabus personis simul iunctis, atque confusis, adhibet diversos eventus ex distributione. Ibi autem simplicior et manifestior, l. 6. Aen. v. 660.

Hic [orig: Hîc] manus ob patriam pugnando vulnera passi,
Quique Sacerdotes casti, dum vita manebant,
Quique pii Vates, et Phoebo [orig: Phoebô] digna loquuti.
Inventus aut qui vitam excoluere [orig: excoluêre] per artes
Quique sui memores alios fecere [orig: fecêre] merendo.

Et in contrariam sententiam, quae ibidem dicuntur de sceleratis: Iul. Caes. Scaliger, Poetic. l. 3. c. 47. Proprie vero Cinnus, idem quod kukew\n, potionis genus, de quo vide supra in voce Adoris potio.

CINSTERNAE Africae propriae urbs. Ptol. Aliis Cisterna, nunc vicus tenuis regni Tripolitani, in ora maris Mediterranei contra promontor. Mezratam et Syrtim minorem.

CINTHYLIA oppidul. Hispaniae Tarraconensis intra montes; Chinchilla, 5. leuc. a Sucrone fluv. paulo minus a confinio regni Murciae. In Castella nova.