December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed
06/2005 Peter Stroebel markup
semi-automatic lemma-correction
05/2006; 06/2008; 06/2010; 12/2010; 02/2011 Antonio Javier Ortiz Cano; Reinhard Gruhl markup
largely revised


image: as0005

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS PRIMVS Literas A, B, C, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.



image: as0006

[gap: praeliminaria]

page 984, image: s0984a

CORETAS pastor, qui omnium primus ex afflatu vaticinatus est. Cael. Rhodig. l. 8. c. 16. Vide infra Delphi.

CORETUS Maeotidis lacus [orig: lacûs] sinus, in quem alveo [orig: alveô] naturali per Nomadas, et Hylaeos influit Hypanis. Plin. l. 4. c. 12. Prope Zenonis Chersonesum, in Taurica regione et Bugem lacum in Sarmatia Europaea. Baudrandus.

CORFINIANUM in Senensi territorio Tusciae urbecula Pientia a Pio II. dicta, qui ibi natus est, Patre exulante, et ab ipso Episcopalis facta sub Archiepiscopo Senensi. In colle, 9. milliar. ab Ilcinio in Ortum, 3. a monte Politiano.

CORFINIUM Pelignorum Metropolis, vulgo Pentinia, o campi di Santo Pelino. Strabo, l. 5. *korfi/nion th\n tw=n *pelignw=n mhtro/polin vocat. Ptol. *pelignw=n, *korfi/nion, *soulmw/n. Lucan. l. 2. v. 478.

At te Corfini, validis circumdata muris.
Tecta tenent pugnax Domiti. --- --

Sil. l. 8. v. 521.

Corfini populos, magnumque Teate trahebat.

Diodor. Sic. l. 37. e)pisemota/th dicitur; populi Corfinienses. Aliis Pentina, vicus Aprutii citerioris inter Sulmonem et Populeum, quod crevit ex eius ruinis, prope Apennmum. Baudrand.

CORIA Albionis oppid. in Damniis. Ptol.

CORIBANTES vide Corybantes.

CORICAE insulae duae aute Peloponnesum. Plin. l. 4. c. 12.

CORICONDAME prope Sinopem est, unde palus Coricondamitis. Steph.

CORILISUS pagus Galliae, in Capitul. Caroli Calvi Baiocassino et Otlingae Saxonicae medius, a coryleto forte aliquo, inter Baiocassinum et Oximensem pagos posito, nomen nactus est, ignotus nunc. Hadr. Vales. Notit. Gall.

CORINAEUM Mimantis montis promontorium in India. Ptol.

CORINDIUS Indiae intra Gangem urbs. Ptol.

CORINEA Armeniae maioris regio. Ptol.

CORINIUM [1] vulgo Caer-Cory Britannice, Anglice Cicestre teste Lhyduo [orig: Lhyduô], urbs Albionis in Anglia. Sed Camdeno scribitur Cirencester, oppid. Dobunorum olim, nunc Glocestriensis Comitatus, inter Oxonium et Bristoliam. Antonino Durocornovium, i. e. Cornovium aqua, ad 15. a Glocestria lapid. in Ortum. Olim amplum, nunc aegre inhabitatur. Alluitur fluv. Corino [orig: Corinô], nunc Churne, 20. milliar. ab Oxonio in Occasum. Aliter Circestria, quod vide.

CORINIUM [2] oppid. Illyrici in Liburnia, hodie Carino. Nigro autem Gliuba dicitur. Ioh. Lucio oppid. Dalmatiae, sub Turcis, in monte, 4. milliar. a Novigrado in Ortum, 20. a Iadera, 6. a Nadino, inter hoc et Obrovacium.

CORINNA Corinnae tres fuere [orig: fuêre], prima Thebana seu Tanagrea, Archelodori filia, Myrtidis discipula, quae Lyricorum Principem Pindarum quinquies vicisse, quod quidam, non tam ingenio, quam formae eius adscribunt; aliis, hunc Dorica [orig: Doricâ] lingua [orig: linguâ] loquentem minus intellectum fuisse, dicentibus, Pausan. in Boeot. et Epigrammatum 50. libros edidisse fertur. Olymp. 76. An. 278. Urb. Cond. De qua [orig: quâ] Propert. l. 2. El. 3. v. 21.

Et sua cum antiquae committit scripta Corinnae.

Stat. l. 5. Sylv. 3. v. 158.

Sophronaque implicitum, tenuisque arcana Corinnae.

Aelian. Suid. Plut. de Musica. Secunda fuit Thespia, veterum monumentis plurimum quoque celebrata. Tertia floruit Ovidii temporibus, ipsi Poetae dilectissima. An Iulia Augusti? De qua [orig: quâ] Martialis, l. 5. Epigr. 10. v. 10.

Norat [orig: Nôrat] Nasonem sola Corinna suum.

CORINNUS Iliensis, Palamedis Thebani discipulus, ante Homerum Iliada scripsit, belli Troiani tempore, ex quo Homerus putatur omnem hausisse sui operis materiam. Voss. de Hist. Graec. l. 4. c. 1. de Poet. p. 88. ex Suida voce *ko/rinnos2. Vide quoque Ioh. Marshamum, Canone Chron. Sec. XV. ubi de Hesiodo Poeta, et hic [orig: hîc] passim, vocibus Dares, Dictys, Helena Musaeifilia, Palamedes Theb. Phantasia, Pronapides etc.

CORINTHIA nobilis mulier, sub Decio, apud Alexandriam, martyrio [orig: martyriô] coronata. A. C. 251.

CORINTHIACA Graece, *korinqiaka\, titulus Operis metrici a Poeta Historico Eumelo conscripti, quo [orig: quô] universam Historiam Corinthiacam complectebatur, ab ea divisione orsus; quae inter filios Solis facta est, Aeeten et Aloeum, usque ad reditum Iasonis et Medeae, nuptiasque eiusdem cum Creontis filia, et quae sequuntur. Quae omnia ad Corinthi pertinent Historiam; illa enim, tunc Ephyre, cesserat Aeetae Medeae Patri; sed eam servandam Buno concessit et ipse secessit in Colchos, urbem ibi ex Oraculo conditurus. Itaque *korinqiaka\ illi operi titulum fecit Eumelus, quo [orig: quô] etiam Argonautarum expeditionem comprehendit. Scholiastes certe Apollonii eum laudat e)n *korinqiakoi=s2. Pausanias vero in Corinth. suggrafh\n appellat *korinqi/an, quasi prosa [orig: prosâ] oratione scripta fuerit, eiusque in Corinthiacis suis meminit. Sed idem alibi versibus scripta esse Corinthiaca liquido tradit, ut etiam videre est ex Scholiaste Pindari, ad Olympionicas, et Tzetze, Commentar. in Lycophronem. Quidquid autem sit, Poesis certe fuit i(storikh\, quae in orbem et cathenam *kuklikh\n conscripta et congregata est: cuiusmodi exstitit poesis omnium Poetarum Cyclicorum, uti infra [orig: infrâ] dicemus lacius. Vide Salmas. ad Solin. p. 858.

CORINTHIAE Columnae, quaenam dictae, vide supra in voce Columna. Illarum originem ex his Vitruvii discimus, l. 4. c. 1. Virgo civis Corinthia, iam matura nuptiis, implicita morbo decessit. Post


image: s0984b

sepulturam eius, quibus ea viva peculis delectabatur, nutrix collecta et composita in calatho pertulit ad monumentum et in summo collocavit; et uti ea permanerent diutius, sub divo tegula [orig: tegulâ] texit. Is calathus fortuito supra acanthi radicem fuerat collocatus. Interim pondere pressa radix acanthi media folia et cauliculos circa vernum tempus profudit. Cuius cauliculi secundum calathi latera crescentes et ab angulis tegulae ponderis necessitate expressi flexuras in extremas partes volutatas facere sunt coacti. tunc Callimachus, qui propter elegantiam et subtilitatem artis marmoreae ab Atheniensibus catatechnos fuerat nominatus, praeteriens hoc monumentum, animadvertit eum calathum et circa foliorum nascentem temeritatem. Delectatusque genere et formae novitate, ad id exemplar columnas apud Cormthios fecit, symmetriasque constituit ex eoque in operum perfectionibus Corinthii generis distribuit rationes. De vasis vero et signis Corinthtis, tanti olim apud Romanos habitis, vide supra in voce Aes Corinthium, Item Candelabrum. Hinc a Corinthis, item Corinthiarius, servus apud Romanos, cuius erat adservare vasa Corinthia et Deliaca, ex aere, quae supellectili adnumerant Iurisconsulti. Romae, TI. TALUS. PARATUS. A. CORINTHIS. Et, CALLITYCHAE. ZOILI. CORINTHIAR. AGRIPP. Unde suspicatur Pignorius, illum qui ad statuam Augusti apud Suetonium, c. 70. (qui tamen valide repugnat) tempore proscriptionis. PATER. ARGENTARIUS. EGO. CORINTHIARIUS. ludere in hac etiam vocis notione voluisse, ut patrem et filium notaret, velut minus ingenuae conditionis. Eodem pertinet, Faber a Corinthiis, cuius mentio in inser. veteri, Romae iterum:

P LUCRINUS. P. L. THALAMUS.
A. CORINTHIS FABER.

Vide Pignorium, Comm. de Servis, atque Casaubon. ad Sueton. d. l.

CORINTHII coetus fidelium in urbe Corintho, de qua infra. Ad hos duas scripsit Epistolas Canonicas Paulus Apostolus, quarum prior 16. posterior vero 13. constat capitib. In Utramque Ep. scripserunt: Calixtus, Expositio literalis in 4. Brunsuigae, A. C. 1653. Erasmus, Commentariorum Homiliae, Basileae, A. C. 1522. Gomarus, inter opera eius: Heshusius, Hunnius, Hussus, Commentarii in Epistolas Canonicas, inter opera eius. Lightfoot in prior. Horae Hebr. Latin. in 4. Cantabr. A. C. 1664. Lutherus Explicatio c. 7. prior Epist. Martyr in prior. epist. in fol. Tiguri, A. C. 1572. 1579. Mortonus in prior. Commentar. in 8. Londini, A. C 1596. Musculus in Utramque Comment. in fol. Basileae, A. C. 1566. 1611. Paraphrase sur les Epistres aux Cor. A. C. 1644. Rungius, in utramque Disputation. 15. in 4. A. C. 1606. Slaterus, Explicatio Anal. cum Scholiis, Oxonii A. C. 1633. in 4. Weinrichius 2. Vol. in 4. Lipsiae A. C. 1609. 1610. 1618. in utramque; Zuinglius, etc. Plures suppeditabit Guil. Crowaei Elenchus Script. S. Scr.

CORINTHUS [1] Iovis filius, Rex Corinthi: unde Proverbium natum, Iovis Corinthus, de iis qui acriter minantur et postea graviter mulctantur. Megara est colonia Corinthiorum, quae ob potentiam urbi maiori omnem honorem habuit et obedivit. Sed cum Corinthii onera maiora ac plura imponerent, et si quis Bachhiadarum vita [orig: vitâ] functus esset, ipsis res civitatis suae administrantibus, oporteret Megarensium viros et feminas venire Corinthum, ad componendum mortuum Bacchiadarum; ut nihil contumeliae relictum a Corinthiis, Megarenses suis rebus validis defecerunt, spe nihil gravius passuros, sed impune habituros esse; ad quos legati missi a Corinthiis expostulatum Megaram. Legati in contionem progressi multis incusarunt [orig: incusârunt] defectores, et in fine addiderunt, Iure Iovis Corinthus gemat, nisi de ipsis poenas sumpserit. Hoc [orig: Hôc] audito [orig: auditô] Megarenses irati saxa in Legatos iacere coeperunt: Et paulo post Corinthios, quamvis aliorum auxilio [orig: auxiliô] adiutos, proelio [orig: proeliô] vicerunt. Fugientes assecuti et caedentes inter alia Fovis Corinthum pulsare iusserunt.

CORINTHUS [2] a Sisypho, Aeoli fil. circa A. M. 2616. condita, urbs Achaiae fere medio [orig: mediô] Isthmi Peloponnesiaci sita, ab Ortu Saronicum, ab Occasu Crissaeum sinum habens, qui et Corinthiacus dicitur, duobus inclita portubus, quorum Lechaeus Ionio, Schoenus Aegaeo imminet mari. Hinc bimarem Corinthum Poetae peculiari epitheto [orig: epithetô] appellarunt [orig: appellârunt]. Horat. l. 1. Carm. 7. v. 1.

Laudbunt alii claram Rhodon, aut Mitylenen,
Aut Ephesum, bimarisve Corinthi Moenia.

Inde mari cincta dicitur. Anthol. l. 3.

*la+i/d' e)/xw poli/htin a(lizw/noio *kori/nqou.

Et Nonno a(liste/fanos2, et i)/sqmios2. Dicta autem putatur corinthus, a Corintho Marathonis, sive (ut alii putant) Pelopis filio, qui illam eversam instauravit, cum antea Ephyre diceretur. Haec Graeearum omnium urbium clarissima fuit, atque, ob situs [orig: sitûs] opportunitatem, in immensam excrevit potentiam, utrinque terra [orig: terrâ], utrinque mari commercia exhibens: unde tanta ei fiducia, ut ne Romae quidem cederet, tantumque in fastum evasit, ut Corinthii populi Romani legatos iniuriosius appellare, et, si Str aboni credimus, etiam sordibus perfundere non dubitarint [orig: dubitârint]. Quare commoti Patres, cum etiam antea crescentem indies urbis potentiam suspectam haberent, bellum illi inferendum censuerunt. Missus itaque in Graeciam L. Mummius, Corinthum obsedit, tandemqne captam incendit, soloque [orig: solôque] aequavit, adeo ut vix ullum tantae urbis reliquerit vestigium. Quo [orig: Quô] incendio [orig: incendiô] confusis metallis, inventa est mistura aeris pretiosissimi, quod ab urbis huius nomine Corinthium appellarunt [orig: appellârunt]. Arcem habuit editam, quae Acrocorinthus veteri nomine dicta fuit, cuius erat mira altitudo. Strab. l. 8. o)/ros2 u(yhlo\n vocat. Ideo Liv. l. 45. c. 28. ubi de Corintho: Arx inter omnia in immanem altitudinem edita. Papin. l. 7. Theb. v. 105.

Iam pronis Gradivus equis Ephyraea premebat
Littora; qua summas caput Acrocorinthus in auras
Tollit, et alterna [orig: alternâ] geminum mare protegit umbra [orig: umbrâ].



image: s0985a

Hinc proverbium, *ou' panto\s2 a)ndro\s2 e)s2 *korinqo/n e)sq' o( plou=s2. de rebus arduis, et adita periculosis. Unde hoc natum docet Strabo, l. 8. Horatius sic extulit, l. 1. Epist. 17. v. 35.

Non curvis homini contingit adire Corinthum.

Cicero totius Graeciae lumen vocat, in Orat. pro Pompeio. et Florus decus Graeciae, l. 2. c. 16. Strabo, l. 8. *(o de\ *ko/rinqos2 a)fneio\s2 men\ le/getai dia\ to\ e)mpo/rion, e)pi\ tw=|i)/sqmw| kei/menon, kai\ duoi=n lime/nwn ku/ rios, w(=n o( men\ th=s2 *)asi/as2, o( de\ th=s2 *)itali/as2 e)ggu/s2 e)sti. Homer. Il. b. v. 570. *)afneio/n te *ko/rinqon. Thucydides, ubi de Corinthiis: xrh/masi/ te dunatoi\ h)=san, w(s2 kai\ toi=s2 palaioi=s2 poihtai=s2 dedh/lwtai: a)fneio\n ga\r e)pwno/masan to\ xwri/on. Thucydidis autem locum respiciebat Aristides, haec scribens: kai\ tou=t' ei)=nai u)f( ou(= kai\ e)n palaiota/tou a)fneio/n te u(/mnhtai xwri/on u(po\ tw=n poihtw=n. *)isqm. *ei)s2 *poseid. Apollodorus auctor est, fuisse et alias huius nominis civitates, quarum una fuit in Thessalia, altera in Epiro, tertia in Elida. Stephano haec quondam nuncupata fuit Epope, Pagos Ephyta, Heliopolis et Acrocorinthus; hodie adhuc Corintho, ut Sophianus, vel Voranto, ut Moletius tradit, appellatur. Celebris olim insuper isthmiisludis, sub Sisypho, et posteris eius, donec Heraclides, Ducibus Temeno [orig: Temenô], Cresphonte et Aristodemo [orig: Aristodemô], Peloponneso [orig: Peloponnesô] potitis, 80. ann. post captam Troiam, Alethes, pulsis Dorida [orig: Doridâ] et Hyanthida [orig: Hyanthidâ], ibi rerum summam adeptus est. A. M. 2951. Huic, post 33. ann. successit Ixion, cuius posteri 12. Reges per 324. ann. praefuerunt, usque ad Automenem, quo [orig: quô] sublato [orig: sublatô], A. M. 3275. annuus magistratus, Prytanis dictus, subrogatus est. Cypselus postea et fil. Periander tyranni, per annos 44. Cicer. de L. Agr. Destructa, ut dictum, a Mummio, an. 3. Olymp. 158. M. 3908. Urb. Cond. 607. ante Chr. Natum 146. A Iulio Caesare reparata, a Paulo, Euangelii luce collustrata, et duabus divinis epistolis beata est. Vide supra. Postmodum Metropolitae facta sedes, sub Patriarcha Constantinopolitano, vide Strab. l. 8. Pausan. in Corinth. Plin. l. 4. c. 5. et l. 34. c. 2. Flor. l. 2. c. 16. Plut. Eutrop. Oros. Zonaram, Euseb. l. 5. c. 9. Palmerium, in Chron. Chalcondyl. l. 9. aliosque innumeros. Hodierna urbs Corinthus, et nunc satis ampla, at sine muris est. Paruit antea Venetis, ex concessione Despotarum, sed iis erepta a Mahumete II. A. C. 1458. etiamnum Turcis subest, cum toto tractu, nunc Duche de Clarence. Baudrand. Hinc Corinthius, et Corinthiensis adiectiva, quae id habent inter se discriminis, ut Corinthii sint, qui Corinthum inhabitant, aut qui ex Corintho nati sunt; Corinthienses autem, qui alibi nati sunt, sed Corinthi negotiantur. Et quidem ex Corinthiis Amenocles Graecorum primus Triremes Corinthi et Sami aedificavit: cum prius Graeci penthkonto/rois2 kai\ ploi/ois2 makroi=s2, navibus 50. remigum et navigiis longis usi sint, quali primus Danaus vectus in Graeciam venit. Exinde Graeci rebus maritimis operam studiosius navarunt [orig: navârunt], ac latrocinia sustulerunt. Circa annos 40. postquam Amenocles ad Samios venerat, Navale praelium (omnium quae novimus antiquissimum) inter Corinthios et Corcyraeos commissum est, a quo ad finem belli peloponnesiaci effluxerunt anni 260. Thucydid. l. 1. Id bellum autem finem habuit Olymp. 94. an. 1. Circa idem tempus etiam Anaxilas Rex Rhegii Zanclaeos navali proelio [orig: proeliô] superavit. Istis autem prior erat Salmanasari et Tyriorum naumachia memorata in Tyriorum archivis, apud Ioseph. Iud. Ant. l. 9. c. ult. Ioh. Marshamus, Canone Chron. ad Sec. XVII. Inde etiam Corinthiacus. Ovid. l. 1. Trist. El. 9. al. 11. v. 9.

Illa Corinthiacis primum mihi cognita Cenchreis.

Denique Corinthiarius a Suetonio positus est, pro amatore nimio Corinthiorum vasorum. Cael. Rhodig. l. 21. c. 25.

CORIOLANUM vulgo Corigliano, oppid. praeclarum Calabriae citerioris apud oram sinus Tarentini, 6. mill. pass. a Rosciano, 8. vero a Thurio.

CORIOLANUS C. Martius vir illustris Romanus, quem Cicero multis in locis cum Themistocle confert. Siquidem unterque, cum civis egregius fuisset, populi ingrati pulsus iniuria [orig: iniuriâ], se ad hostes contulit, conatumque iracundiae suae morte sedavit. Patriae, a Volumnia matre motus, pepercit: propterea a Volscis, velut proditor, occisus: condito [orig: conditô] in loco, sanguine eius tincto [orig: tinctô], templo [orig: templô] Fortunae femineae. Vitam eius habes in Plutarcho. Vide et Liv. l. 22. Dion. Ital. l. 7. et 8. Aurel. Vict. de Vit. Ill. c. 19. Flor. l. 1. c. 22.

CORIOLI vel CORIOLLA oppid. in Lato, in finibus Volscorum. Populi Coriolani. Plin. l. 3. c. 5.

CORIOS circa Carmaniam fluv. mela. lege Coros, l. 3. c. 8. Sabis per Camanos, sub Pasargadis Coros effluunt, vide Voss. ad loc.

CORIOVALLUM [1] oppid. Germaniae inferioris in Belgio inter Iuliacum ac Traiectum. Antomn. Valckenburg Simlero. Vide infra.

CORIOVALLUM [2] oppid. Eburonum in Ducatu Limburgensi, Falckenburg vulgo, sub Batavis, Simlerus et Cluver. At Gottefridus Wendelinus in legg. Salicis illustratis, pro Drelenborg: Aubertus Miraeus, pro Aquisgrani habet. Hadr. Vales. Notit. Gall.

CORIPPUS Grammaticus Poeta Afer, sub Iustino II. de quo scripsit Poema historicum, 4. libr. a Mich. Ruizio primum editum. Adulatorium eius stylum carpit Nic. Alemannus, in praef. Hist. Procop. l. 9. Vide Voss, de Hist. Lat. l. 3. c. 3. p. 748. et de Poet. Lat. c. 5.

CORIS mons Thessaliae, serpentes producens, Dipsades dictos.

CORISOPITUM Caesari Corisopttum Curiosolitarum, Gall. Quimper, urbs Cornubiae, quae pars Occidentalis Britanniae minoris. Ad Oderam amnem, 3. leuc. ab Oceano, inter Brestum ad Boream 11. leuc. et Venetos ad Ortum 23. a Rhedonibus 40. in


page 985, image: s0985b

Occasum. Dicitur etiam Cornovaille, aliquando Quimpercorentin, a Kemper, oppido et S. Corentino Episcopo. Baudrand. olim Comites habuit.

CORISINIUS Petrus, Episcopus Florentinus et Cardinalis, quorum Paparum vitas condidit. Saecul. 14. tempore Boccatii et Petrarchae.

CORISSUS urbs Ioniae. Strabo, l. 14.

CORISSIA et CORISSUS, oppid. ac navale Coi insul. Steph.

CORITANI Albionis insulae populi Lincolnienses Lhuydo. Fuere [orig: Fuêre] inter Brigantes, ad Boream, Cornavios ad Occasum, Catieuchlanos et Icenos ad Austrum, Oceanumque Germanic. ad Ortum: Ubi nunc Northantonia, Licestria, Rutlandia, Lincolnia, Nottinghamia et Darbia. Horum praecipua Lindum. Baudrand.

CORITUS mons Umbriae. Item Hetruriae a Corito Rege Electrae viro, et Dardani patre, una cum oppido in eo exsistente denominatus. Lege Corithus, ac vide Cluver. Ital. Ant. l. 2. c. 3.

CORIUM [1] locus Cretae a)po\ ko/rhs2 tino\s2, id est, a quadam puella dictus. Civis Coresius. Vide Steph.

CORIUM [2] Crudum, pectorale Veteribus. Statius, l. 12. Theb. v. 774.

--- -- venit ecce Creon: sic fatus et auras
Dissipat hasta tremens, tunc quem subtemine duro [orig: durô]
Multiplicem tenues itcrant thoraca catenae,
Incidit.

Ubi subtemen est corium crudum, quod loricae suberat et corpus tegebat intra illam, Pectorale vocat Varro. Vide Casp. Barthium, Animadversion. ad l. Sic aevo [orig: aevô] rudiore crudae pelles conficiendis calceis materiam subministrabant. Xenophon, Anabas. l. 2. Cum defecissent veteres calcei, habebant ex recentibus coriis bubulis Carbatinas confectas. Vide in hac voce. Deinde vero, ut in dies passim crescunt attes atque perficiuntur, ita aevo [orig: aevô] sequenti commodioris honestiorisque usus atque elegantiae studium, concinnandarum tingendarumve pellium artificium docuit. Unde Coriarii opifices, qui detracta caesis animalibus coria depilare, intingere, concinnare ac polire coepere [orig: coepêre]. Quomodo praeparare corium, dixere [orig: dixêre] conficere Latini, unde Confectores, vide supra, oi( bursode/yai, coriaru: quibus ad depilandum coria lac ex frutice hoaser efficacissimum fuisse docet Salmas. ad Soling p. 1312. Et hi quidem olim quod morticinia tractarent, ab urbibus fuere [orig: fuêre] submorti. Artemidorus, l. 1. c. 53. *to de\ bursodeyei=n pa=si ponhro\n. nekrw=n ga\r a(/ptetai swma/twn, o( bursode/yhs2. kai\ th=s2 po/lews2 a)pw/|kistai. Coriariam exercere, malum omnibus: Corpora enim mortua tractat Coriarius. Ideoque ab urbe secluditur. Sed et alia ratio habitationis illius suburbanae reddi potest; quod scil. eiusmodi opificium foetidos odores exhalet: unde iussi videntur quoque extra portas habitare, quo puriore caelo [orig: caelô] reliqui cives uterentur. Hinc domum Simonis Coriarii, apud quem in Ioppe Petrum Apostolum hospitatum, Apostolorum Acta commemorant, c. 9. v. 43. et c. 10. v. 6. Urbis itidem ambitu fuisse exclusum, sunt qui colligere conentur, ex verbis para\ qa/lassan, iuxta mare. Certe Petronius, Haud melius, inquit, olere possunt, quam qui in Coriaria habitant, apud Salmas. ubi supra, p. 1128. Porro, in bello, ballistis, catapultis et toti generi levium telorum, unicum fere obstaculum olim et oppositio fuere [orig: fuêre], Coria, Cilicia, vela, Curtius, l. 4. c. 2. ubi de obsidione Tyri, Igitur Rex munientibus coria velaque iussit obtendi, ut extra teli ictum essent. Nempe his vim excipiebant et frangebant, molliter ita suspensis, imo et ignita iacula repellebant. In urbe, extra urbem utebantur, quia utrinque scil. periculum et metus ab ipsis. Commodum inventum et ab hodierna militia non alienum. Lapides quoque ballistarum sic sisti solitos, Diodor. Sic. docet, l. 17. c. 45. *pro\s2 de\ tou/tois2 bu/rsas2, kai\ dipla=s2 difqe/ras2 pefwrame/nai katar)r(a/ttontes2, ei)s2 tau/tas2 a)pedei/xonto ta\s2 a)pi\ tw=n petrobo/lwn plhga\s2. Contra ignes, autem et ignita, quo minus corriperentur aut corrumperentur, aqua [orig: aquâ] humectabantur: vel aceto [orig: acetô] potius, quod proprie huic rei habebatur, Lipsius de Militia Rom. Vide quoque hic [orig: hîc] ubi de Centonibus, Ciliciis etc. Aliter vox sumitur apud Vitruvium, pro crusta nempe et superficie, l. 1. c. 5. ubi de lateribus, Qui cum per Solstitium parantur, ideo vitiosisunt, quod summum corium Sol acriter quum percoquit, efficit ut videantur aridi. Item pro crustis et inductionibus tectoriorum, l. 7. c. 3. Quum ab arena praeter trullisationem non minus tribus coriis fuerit deformatum. Sic Cato pro pavimenti crusta corium posuit, de R. R. c. 18. De calce arenato primum corium facito, id pilis subigito, idem alterum corium facito. Aliud est Chorus vel Chorium, laterum videl. ordo seu lapidum, qui in structuris ordmariis conspicitur: Qua [orig: Quâ] de re vide eundem Salmas. idib. p. 1233. Imo et de libro Corium dicitur. Plin. l. 13. c. 12. ubi de confectione papyri, Igitur e secundo corio, inquit, statumina facta sunt e primo subtemine. Primum enim is corium vocat primam philuram, primam membranam vel primum librum, qui e medio papyri acu scindebatur, adeo que bonitate et tennitate praecipuus erat. Iterum de tectorii inductione, apud Vitruvium, l. 7. c. 3. Grano [orig: Granô] inducto [orig: inductô] et inarescente, alterum corium dirigatur; id cum subactum fuerit, et bene fricatum, subtilius inducatur. Ita cum tribus coriis arenae et item marmoris solidati parietes fuerint, neque rimas, nec aliud vitium in se recipere poterunt. Vide saepius laudatum Salmas. Notis ad Flav. Vopisc. in Firmo, c. 3. De Homine quoque: Corii sui pretium domino reddere, in signum manumissionis, in LL. Henrici Angliae Regis, c. 78. Vide infra in voce Decorticare. Sic corio [orig: coriô] carere, corium perdere, in LL. Kanuti, c. 71. est, ad verbera damnari, vapulare, quae servorum erat poena. Corium redimere, est componere de flagello, in L. Frisonum, l. 3. §. 4. Corio [orig: Coriô] vero componere, in LL. Ethelredi, c. 2. virgis itidem caedi est, apud Car. du Fresne, Glossar. etc. Coeterum, de corona regis Sinensium ex corio durissimo, vide Georg. de Sepibus in Descr. Musaei Kircher. et infra, voce Diadema: de frontali coriaceo Iudaeorum, quo [orig: quô] frontem circumligant Synagogam ingressuris


page 986, image: s0986a

infra in voce Frontale; de vestibus ex corio, infra in Diphthera, item ubi de Pelle, ac Scorteis; de hastis missilibusque ex corio hippopotami infra, in hac voce etc.

CORIUNDI populi Hiberniae, ubi nunc pars Comitatus Caterlog. et agri Kikenniensis pars non minima, atque etiam, ubi tractus Ossiriae superioris et Ormondia, in Lagenia provinc. Camden.

CORIUS Bernardinus, Mediolanensis Chronicon Patriae, vitas Imperatorum, usque ad Fridericum Barbarossam, aliaque Latine et Italice scripsit: Quibusdam non usquequaque fidelis Historicus. Obiit A. C. 1499. aetat. 40. Voss. de Hist. Lat. l. 3. c. 8. p. 617. Gesner. Simlerus, etc.

CORLINUM urbs Pomeraniae ulterioris cum arce, olim sub Episcopo Caminensi, nunc Electore Brandeburgensi, ad Persantam amnem, 3. milliar. a Coslino in Occasum, paulo minus a Colberga in Austrum.

CORMA fluv. circa Assyriam aut Armeniam. Tacit. l. 12. Annal. c. 14.

CORMALOS fluv. Troadis in conventu Adramytteno. Plin. l. 5. c. 30.

CORMANUM Iazygum Metanastarum urbs. Ptol.

CORMASA urbs Pamphyliae. Liv. l. 38. c. 15.

CORMILIAE vel CORMELIAE a sorbo arbore Gall. un Cormier, dictae, vici in Gallia complures, in Veliocassibus, non procul a Briva Isarae, Cormeilles: in confinio Parisiorum et Silvanectum; item prope Augustam Suessonum, Cormeille: Porro in Pertico, in agro Parisiensi, etc. Vide Hadr. Vales. Notit. Gall.

CORMIUM urbs Britann. aliis Claudiana Castra, nunc Clocestria.

CORNA Cappadociae urbs. Ptol.

CORNABUI seu CORNABII populi Albionis in Scotia, quorum regio Cathnes, et Sutherland, teste Lhyido [orig: Lhyidô]. Illorum vestigium Cernico, vel Gernico arx est, teste Buchanano [orig: Buchananô]. In parte Septentrionaliori region. versus Tarvedrum promontor. et Orcades Insul. Ubi nunc pars Borealis Comitatuum Strathnaveren et Cathnes, ex Camdeno Baudtrand.

CORNACUM Pannoniae inferioris oppid. Antonin. Zara Simlero, Karosca Lazio, Batha Nigro, ad Danubium, ubi recipit Valponem amnem, paulo infra Confluentes Dravi in Danub. 5. leuc. German. ab Esekio in Ortum; vulgo Zatha, sub Turcis. Baudrand. longitud. 43. 16. latitud. 46. 30.

CORNARIUS Ianus, vide Ianus.

CORNARUS Aloysius, Venetus, rarum sobrietatis et longaevitatis exemplum, Patavii obiit A. C. 1566. aetat. 100. Scripsit, Discorsi della vita sobria, un libro della Laguna di Venezia, et la sua propria vita. Pater Clarae, Ioh. Cornaro, ex stirpe Cornarorum Cypriensium, nuptae. Anton. teissier, in Elogits, Part. 1.

CORNAVII Angliae populi in meditullio ferme Angliae, inter Brigantes ad Boream, Coritanos ad Ortum, Dobunos ad Austrum, et Ordovices ad Occasum, Ptolem. ubi nunc Comitatus Warvicensis, Vigorniensis, Staffordiensis, Stalopiensis et Cestriensis, Camden. Longe a Cornubia in Boream. Baudrand.

CORNAX Matthias,, vide Matthias.

CORNAZANI Antonius, vide Antonius.

CORNE collis suburbanus agri Tusculam, qui olim lucum habuit faginum, antiqua [orig: antiquâ] religione Dianae consecratum. Plin. l. 3. c. 5. Item Armeniae minoris urbs. Ptol.

CORNEATES Pannoniae populi. Plin. l. 3. c. 25.

CORNELIA [1] matrona nobilissima, eademque eloquentissima, Sempronii Gracchi uxor et Tiberii et Caii Gracchorum mater, et maioris Africani filia. A Val. Maximo, l. 4. c. 4. ex. 1. laudatur, quod matronae cuidam Campanae, ornamenta sua pulcherrima ostentanti, non aurum, non gemmas, non denique vestes opposuerit, sed liberos, qui maxima sunt matronarum ornamenta. Iuvenal. Sat. 6. v. 167.

Malo Venusinam, quam te Cornelia mater
Gracchorum, si cum magnis virtutibus affers
Grande supercilium, et numeras in dote triumphos.
Tolle tuum precor Annibalem, victumque Syphacem
E castris et cum tota [orig: totâ] Carthagine migra.

Epistolas eius Cicero laudat, in Bruto c. 58. Quintilian. l. 1. c. 1. fuit et Coronelia alia P. Sestii uxor. Cicer. l. 5. Fam. Epist. Plura vide in Francisci Nannii libello peculiari, de claris Corneliis Romae. Nic. Lloydius.

CORNELIA [2] omnium Romanarum gentium maxima et summis honoribus gestis nobilissima, cognomina tulit Cossus, Maluginensis, Scipio, Asina, Arvina, Nasica, Rutilus, Lentulus, Caudinus, Rufinus, Dolabella, Sulla, Cinna, Lupus, Africanus, Asiaticus, Calvus, Cethegus, Serapio, corculum, Hispallus, Aemilianus, Felix, Maximus, Blasio, Scapula, Merenda, Barbatus, Clodianus, Augur, Getulicus, Isauricus, Magnus, Sura, Merula, Fronto, Numantinus, Spinther, Salutio, Sisenna, Mammula, Mamercus, Scaurus et Marcellinus. Hanc vero gentem inter patricias L. Tarquinii Superbi saltem fuisse ex eo liquet, quod Cornelii cuiusdam sacerdotis, sub Rege Ser. Tullio. apud Dionysium mentio est. Haec una gens omnes reliquas Romanas omniu bonorum multitudine superavit.

CORNELIA [3] Cinnae filia, Iulii Caesaris uxor, ex illo Iuliae Pompeii uxoris mater. Huic Caesar ipse parentavit, fratre eius Cinna [orig: Cinnâ] ab exilio revocato [orig: revocatô]. item, Vestalis, ex Cossorum familia, in Laeliae locum, surrogata, sub Nerone. Tacit. l. 15. Annal. c.22.

CORNELIA [4] Urbs Sueviae libera, ad Nicrum, inter Hallam et Heidelbergam media 5. leuc. a Spira 6. in Ortum proxima Helprunnae; vulgo Wimpfen.

CORNELIA [5] vulgo Imola, urbs Aemiliae. Vide Forum Cornelii.

CORNELIA [6] Lex, de Sicariis. Item contra falsos testes, Sueton. in Aug. c. 33. de qua aliisque ista habe. Cornelia Lex, de crimine


image: s0986b

falsi; Lata a L. Corn. Sulla Dictatore, et Consule cum Q. Caecilio Metello an. Urb. Cond. 673. qui etiam certum huic crimini Praetorem addidit; memoratur ff. ad l. Cornel. de falsis; item apud Cicer. de Nat. Deor. l. 3. et Sueton. in Aug. loc. cit. De honorumque Candidatis, ab eodem sancita eodem [orig: eôdem] anno [orig: annô]: Ut si quis Magistratum peteret, quem ante gessisset, nisi decennium interiectum esset, eius ratio non haberetur, vide Appian. l. 1. de bellis civ. De iis qui legibus solvuntur, lata a C. Corn. Tribuno Pleb. C. Pisone et M. Glabrione Consulib. an. Urb. Cond. 676. Ne quis in Senatu legibus solveretur, nisi CC. affissent etc. Ascon. in Cornelianam, Dio, l. 36. etc. Alia de Municipiis, a L. Cornel. Sulla lata, Ut municipiis omnibus ius civitatis agrique adimeretur. Alia de Praetorum iurisdictione, eodem [orig: eôdem] auctore, qua [orig: quâ] omnia iudicia de repetundis usque ad primum Caesaris Consulatum peracta sunt: Capita legis habes apud Rosin. Antiqq. Rom. l. 8. c. 30. De imperio retinendo lata a C. Corn. Sulla Dictatore, an. Urb. Cond. 672. Ut qui cum imperio in provinciam profectus esset, tamdiu illud retineret, quoad in urbem esset reversus. Item, ut 30. tantum dies, postquam successor missus esset, Magistratui ad decedendum concederetur, Cicer. ep. 9. ad Lent. et l. 3. ad Appium, ep. 6. De Testamentis, eundem auctorem habet, lata an. Urb. Cond. 673. Ut eorum testamenta, qui in hostium potestate essent, perinde essent rata, ac si in hostium potestatem non pervenissent. De viginti Quaestoribus, anno [orig: annô] eodem [orig: eôdem] lata, Ut viginti Quaestores supplendo Senatui crearentur, cui iudicia tradiderat, Tacit. l. 11. Annal. c. 22. Fuit quoque lex Cornelia, lata an. Urb. Cond. 582. a P. Corn. Scipione Nasica Consule cum M. Acilio Glabrione, Ut, ni Perseus Phil. fil. Maced. R. Populo Rom. satis fecisset, bellum cum eo iniretur, Liv. l. 42. Item an. Urb. Cond. 670. a L. Corn. Sulla Dictatore et Consule 11. cum Qu. Caecilio Metell. Pio, Ut iudicia equestri ordini adempta, in solum ordinem Senatorium transferrentur, Florus Epitom. Alia, Ne quis in pecuniam luderet sponsionemve eius rei ergo, msi qui corporis exercendi causa [orig: causâ] suspectus esset, faceret. Marcianus, l. 3. ff. de alea. Alia iterum a L. Corn. Sulla Felice an. Urb. Cond. 670. condita, de Maiestate, cuius capita vide apud Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. l. 8. c. 23. Fuit tandem lex Cornelia, quae Genutiam, item quae Semproniam legem repetiit ac confirmavit, vide suo [orig: suô] loco [orig: locô]; et plura hanc in rem, apud Scriptorem modo laudatum, passim.

CORNELIA Tribus XIII. ordine inter Tribus Roman. antiqua a Servio Tullio instituta, veteri nomine omisso [orig: omissô], sic appellata est, a gente Cornelia omnium nobilissima atque amplissima; Meminit eius Liv. l. 38. c. 46.

CORNELIANUS Consul, Collega Perpetui an. Urb. Cond. 989.

CORNELIUS [1] fil. Castini, Romanus, Episcopus Romanus A. C. 251. post Fabianum, sede ultra annu vacante. Eruditione, virtute, humilitate inclitus. Huius electio a Novatiano turbata, qui schisma haeresi cumulans, Cornelium, Cypriano iunctum, acrem vindicem sensit. A gallo et Volusiano Centumcellas relegatus, paulo post, cum revocatus idolis sacrificare nollet, martyrium subiit. A. C. 253. Plurium scriptorum auctor, laudatur Hieronymo, c. 66. de Auctor. Eccles. Cyprian. ep. 52. 55. 57. etc. Ei successit Lucius.

CORNELIUS [2] IV. Antionchenae Ecclesiae Episcopus. A. C. 124. Euseb. Chron.

CORNELIUS [3] Centurio Romanus, qui a D. Petro Apostolo sacrosancto [orig: sacrosanctô] lavacro [orig: lavacrô] Caesareae tinctus fuit. Actor. c. 10. v. 47. Et ibi primus episcopus, comniumque gentium, qui crediderint, merito exstitit primitiae, quod primus Spiritu sancto [orig: sanctô] repletus fuerit. Origen. super Numeros. Hieron. ep. 27. Baron. A. C. 42.

CORNELIUS [4] Arvina, vide Publius.

CORNELIUS [5] Asina, cum fundum emisset, sponsorque pretii ab eo expeteretur, postero [orig: posterô] die Asinam sacculis pecunia [orig: pecuniâ] plenis onustam in forum adduxit pro sponsore, unde cognomen accepit. Macrobius, l. 1. Saturn. c. 6. Vide et Cneus, it. Publius.

CORNELIUS [6] Aurelius, Godua [orig: Goduâ] Batavus, Praeceptor Erasmi, scripsit de situ et laudibus Bataviae. Poeta non indoctus. Voss. de Hist. Lat. l. 3. c. 10. p. 815.

CORNELIUS [7] Balbus, genere Gaditanus C. Caesaris familiaris, et praefectus fabrum [orig: fabrûm], quem, cum de civitate in periculum vocaretur, Cicero et Pompeius defenderunt. Item Lesbius, cognomine Theophanes. Sneton. in Caesare, c. 78. 81. A. Gell. l. 17. c. 9. Voss. de Hist. Graec. l. 1. c. 23.

CORNELIUS [8] Balbus, memoratur Spartiano in Pescennio Nigro, c. 4. ubi Marci ad eum epistola.

CORNELIUS [9] Benignus, Viterbiensis, cum tribus amicis, Ptolemaei Geographiam correxit, A. C. 1507.

CORNELIUS [10] Blaesus, vide Cneus.

CORNELIUS [11] Blaeu, Amstelodamensis, Tychonis Brahaei discipulus insignis. Voss. de Scient. Mathem. c. 44. §. 40.

CORNELIUS [12] Bochhus, Auctor Latinus, Plin. l. 16. c. 40. l. 37. c. 7. 9. Solin. c. 6. 8.

CORNELIUS [13] Cethegus, vide Cneus et Marcus, it. Sextus.

CORNELIUS [14] Centimalus Consul Collega Sulpitii Galbae.

CORNELIUS [15] Cinna, vide Lucius.

CORNELIUS [16] Cossus, Tribun. Milit. Volumnium Lartem Veientium Regem occidit, secundaque opima spolia Iovi Feretrio retulit. Cossos autem eos, qui rugosi sunt, et aspera [orig: asperâ] facie, a similitudine verminum, qui in ligno nutriuntur, Festus vocari tradit. Item Consul, apud Tacit. l. 14. Annal. c. 20. Vide et Caius, et Cneus: it. Publius.

CORNELIUS [17] Dolabella Consul Domitiani Collega, sub quibus Antoninus Pius natus est, Capitolin. c. 1. Vide et Caius, Publius, Servius.

CORNELIUS [18] Epitadius, L. Corn. Syllae Dictatoris libertus, librum, quem Sylla de suis rebus gestis imperfectum reliquit, supplevit. Tranquillus, de Illustr. Gramm. c. 12.

CORNELIUS [19] Falco, vide Publius.

CORNELIUS [20] Flaccus, legatus in Armenia Corbulonis. Tacit. l. 13. Annal. c. 39.