CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS PRIMVS Literas A, B, C, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

COROPAE provinc. Americae meridionalis in Guaiana regione inter lacum Parymaeum, et Amazonum fluv. prope Coropatubam fluv.

COROPE urbs Thessaliae, ubi Coropaei Apollinis oraculum, cuius meminit Nicander, sed videtur legendum Oropaus. Orope enim Euboeae civitas est Apollinis templo [orig: templô] clarissima. Steph.

COROS apud Melam, l. 2. c. 8. Sethis per Carmanios, ad Pasagardas Coros effluunt: et Strabonem, *ko/ros2 peri\ *pasarga/das2 r(e/wn, vide infra Corus.

COROZAIM inclita Galilaeae civitas est in tribu Manasse, quae inter 10. celebriores urbes decapoleos numeratur. Sita est e regione Capharnai ad mare Galilaeae, in ulteriori, h. e. in Orientali Iordanis ripa, atque contra Meridiem a civitate Sueta, et contra Occidentem ab urbe Cedar, a singulis 4. milliar. distat, versus Orientem vero a Capharnao in secundo lapide abest. Luc. c. 10. v. 13. Matth. c. 11. v. 21.

CORPILLI populi Thraciae. Plin. l. 4. c. 11. Graece *kolpi/loi. Steph. *kolpi/loi, *qrakw=n e)/qnos. h( xw=ra *kolpilikh/. h( ga\r *ae)=nos2 kei=tai kata th\n pro/teron *)ayunqia=da, nu=n de\ *kolpilikh\n legomen/hn. Colpili, Thraciaegens, regio Colpilica. Aenus enim iacet ad Absynthiada prius, iam Colpilicam dictam. Meminit eorum quoque Solinus Polyhistor, c. 10. ubi Corpilos vocat. Hebrum Odrysarum solum fundit, qui fluvius excurrit inter Priantas, Doloncos, Thynos, Gorpilos, aliosque barbaros tangit et Ciconas.

CORPORALE seu Corporale Pallium, aut Corporalis Palla, Chrismale item, Graecis *kalumma/tion, qro/nos2, et recentioribus *)antimi/nsion, dicitur in Communione Pontificia, palla, qua [orig: quâ] Sacrificium, ut vocant, in Altari contegitur: quam lineam debere esse, docet Alcuinus, de Div. Offic. et Liber. Ord. S. Victoris Paris. MS. c. 20. Corporalia autem de purissimo et nitidissimo panno praeparari oportet, et in capsulis mundis vel lineis sacculis diligenter complicata reponi. De ritu ea abluendi, vide Durand. Ration. l. 4. c. 29. n. 2. In medio eius Graeci, contra consuetudinem Latinorum, acu pingunt montem Calvariae cum cruce superposita: subter vero Christum effigiant mortuum iacentem, atque Angelis circumdatum: in quatuor autem veli angulis quatuor illa animalia, Euangelistarum symbola, efformant, eique applicant bursam, in qua reliquias SS. martyrum inclusas, sigillis, mastiche ac cera [orig: cerâ], occludunt etc. Antiquitus latius erat, sic ut etiam calicem operire posset, quod hodieque Carthusiani observant: hodie tamen adhibetur eo [orig: eô] fini exiguum Corporale, quod Palla seu Animetta dicitur, et una cum Corporali benedicitur. Explicatur autem ante offertorium, in Missa sollenni, a Diacono, postquam Chorus cecinit, Et incarnatus est: apud Dominicanos vero post Epistolam etc. Vide Car. du Fresne, Glossar. et Dominicum Macrum in Hierolex. ubi de Corporali Festo varia adicit, A. item Rivetum, Summae Controv. Tr. 2. Qu. 33.

CORPORATI incolae Urbium, qui ex certis corporibus erant, Artificum praesertim: quippe, ut est apud Lamprid. c. 33. Alexander Severus Romae Corpora constituit pene omnium omnino Artium: Quod in Provinciis quoque factitatum esse, pater ex. L. un. Cod. de Alexandr. Pleb. Primat. ubi Corporatorum Civitatis Alexandriae, mentio est. Erant autem Corpora publicis obsequiis deputata, Nov. Severi 2. cuius meminit Papinian. tit. 46. etc. Vide Car. du Fresne, Glossar. et supra Collegiati, Colelgium; ac infra Opifices. Descripta fuere [orig: fuêre] haec Collegia per decurias; ut et officia Domus [orig: Domûs] Augustae. Hinc in veter. Inscr.

Apud Salmas. ad Solin. p. 351. integram exhibebimus, infra, in voce Somnialis. Vide quoque infra Credentia.

CORPORECUSTODES seu CORPORIS CUSTODES alias Protectores Principis, Item Domestici; et posteriori aevo [orig: aevô] Buccellarii ac Scurrae, Germani olim fuere [orig: fuêre]. Duplex enim custodia Imperatoribus cum esset, alteram milites Praetoriani, alteram Germani, obiere [orig: obiêre], uti pluribus docet Salmas. ad Lamprid. in Severo, c. 61. Vide infra, in voce Scurra: uti de *swmatofu/laci Persiae Regum, infra itid. voce Doryphori: cuiusmodi Corporis custodum etiam in Datame C. Nepos meminit, c. 9. Alexandri M. *swmatofu/lakas2 numero [orig: numerô] VII. quibus post victoriam Indicam Peucestes, qui prius Hypaspis, i. e. clypei gerulus fuerat, additus est, enarrat Arrian. de Rebus Alexandri, l. 6. extremo.

CORPORIS Dominici Festum in dioecesi Legionensi celebrari solitum, memoratur Ioanni Ciappeavilleo de vera orig. Fest. Corp. Dominic. c. 2. laudato macris Fratribus in Hierolexico.

CORPUS [1] praeter signiicatum commune, Latinis opus quoque notat, quod in multas esset digestum partes pluresque libros coneineret; sicut corpus animalis plura membra. Sic Firmicus opus suum de Mathesi quod multis libris explicatur, Corpus appellat et fingulari libro opponit, l. 4. c. 14. his verbis: Quae omnia, licet in hoc Corpore sparsim dicta sint, specialiter tamen in singulari libro, quem de domino geniturae atque chronocratore ad Mutinum nostrum scripsimus et comprehensa sunt et explicata. Sic Corpus Theodosium, in Codice Theodosii, Corpus Iustimaneum in Codice, hodieque Corpus Iuris, Civilis quod Pandectis, Codice et Novellis, quibus accessere [orig: accessêre] Institutiones, absolvitur: cui ut respondeat Corpus Iuris Canonici, Gratiani Decretum, Pandectas, Decretales Codicem; Sextus, Clementinae et Extravagantes, Novellas repraesentant, quibus additae saeculo [orig: saeculô] XVI. Institutiones, a Paulo Lancelotto, et M. Antonio Cuccho. Vide Gerh. von Mastricht, Hist. Iur. Eccles. passim, inprimis n. 384. et hic [orig: hîc] supra, in vocibus Canones, Canonicum Ius, Codex. Graeci swma/tion similiter vocant: ut swma/tion *)ilia/dos2 et swma/tion *)odusse/as2,

apud Longinum peri\ u(/yous2. Neque vero Corpus solum, de libro, seu opere: sed et Corpusculum, inde de indice occurrit. Solin. Ep. 1. operi praefixa [orig: praefixâ], Quoniam quidem impatientius potius, quam studiosius, Opusculum, quod moliebar, intercipere properarunt [orig: properârunt] --- ne forte rudis et imperfeta materia --- in manus tuas deferretur, Corpusculum sententia [orig: sententiâ] mea [orig: meâ] digestum, ut nosceres, misi. Ubi per Corpusculum intelligit digestam capitum et in unum corpus collectam seriem, editiom secundae a se praemissam et Advento dedicatam. Et Iustin. in Praef. Et omissis his, quae nec cognascendi voluptate iucunda, nec exemplo erant necessaria, breve veluti florum corpusculum feci. Vide Salmas. ad Solin. p. 4.

CORPUS [2] exercendi varii modi apud Veteres viguere [orig: viguêre]. Et quidem, ut de exercitationibus Gymnasticis nil iam dicam, ut de quibus infra: observant Eruditi, Veteres in exercendo corpore, etiam extra morbi necessitatem, volutasse [orig: volutâsse] se super candente arena, ut corpus ferendo calori assuefacerent; contra, ut ad tolerandum frigus id praepararent, vel in nive se versasse [orig: versâsse], vel statuas nive obductas nudos fuisse amplexatos, uti de Diogene Cane apud Laert. l. 5. c. 23. de Antiocho Cilice Philos. Cynico, castra Severi Imperatoris secuto, apud Suidam, legimus, reprehendente morem hunc gravissimo [orig: gravissimô] Auctore Epictero [orig: Epicterô], apud Arrianum, Dissert. l. 3. c. 12. Vide infra in voce Harena: et hanc in rem plura apud Casaubon. ad August. Suetonit, c. 81. uti de more veterum Britannorum corpus glasto tingendi, infra: inscribendi, voce Inscripti.

CORRADUS Sebastianus, Italus, Bononiae Graece et Latine docuit, Bapt. Egnatio, P. Victorio, M. Ant. Flaminio et P. Manutio magni habitus. Obiit A. C. 1556. Auctor complurium scriptorum, de quibus vide Elogia Anton. Teissier.

CORREARII Gall. Courriers, Matricularii Confraternitatum dicuntur Lugdunensibus, Car. du Fresne, Glossar.

CORRECTOR munus et dignitas erat apud Romanos: qui provincis a Principibus dabantur et in Historia Augusta eius aevi Scriptoribus memorantur. Sic Treb. Pollio, in Tetrico Seniore, c. 23. Aurelianus --- eum quem triumphaverat, Correctorem totius Italiae fecit, i. e. Campaniae, Samnii, Lucaniae, Brutiorum, Apuliae, Calabriae, Hetruriae atque Umbriae, Piceni et Flaminiae, omnisque annonariae regionis. Et Vopiscus in Aureliano, c. 39. Pollionem corrigens, Tetricum triumphatum Correctorem Lucaniae fecit: cui uterque Victor conseritit, et cum his Eutropius, l. 9. c. 9. De iisdem Salmas. ad Solin. p. 806. In Imperio quoque Occidentali, sub Vicariis Praefectorum Praetorio multae provinciae fuere [orig: fuêre], quae speciales habuere [orig: habuêre] Rectores, Consulares, Correctores, et Praesides. Ad hanc itaque dignitatem munusque respiciens auctor carminis de Sodoma, sive is Cyprianus fuerit, sive Tertullianus. Lothum Correctorem Sodomorum vocat,

Ioh. Frid. Gronov. Observ. in Eccles. c. 22. etc. Corrector literarum Apostolicarum occurrit apud Innocentium III. Pontificem Roman. l. 10. Ep. 86. Vide Vorstium: uti de Correctore fratrum ordinis Grandimontis infra, voce Curiosi.

CORREGIUM oppid. Longobardiae sat amplum et cultum, cum arce munita. Alias Principes habuit proprios, nunc subest Mutinae Duci cum ditione eius, inserta agro Regiensi. 10. milliar. a Regio Carpium versus, 13. a Mutina in Occasum.

CORRIGIA [1] inter calceandum, rupta, infaustum olim omen, ut diserte testatur in Divinat. l. 2. Cicero, ubi ait: Quae si suscipiamus, pedis offensio nobis et abruptio corrigiae, et sternutamenta erunt observanda etc. Unde quibus, cum calceamenta pedibus inducerent, eaque pressius adstringerent, corrigia forte effringebatur, suscepta negotia deserere vel differre consuevere [orig: consuevêre]. Hoc enim omine Veteres portendi credebant, rem susceptam haud feliciter progressuram, aut sinistro [orig: sinistrô] aliquo [orig: aliquô] casu impeditum iri, quemadmodum iis, quibus in itinere corrigiam calceamenti abrumpi contingit, non parum id impedimenti est, in illo continuando. Hinc qui Sacram paginam Glossa [orig: Glossâ], quam dicunt, ordinaria [orig: ordinariâ], illustravit, illud Esaiae c. 5. v. 27. Non rumpetur corrigia calceamenti eius, sic interpretatur: Non impedietur in itinere Dominus. Et eandem ob causam veteres Tabellarii atque Cursores excalceati munia sua obiisse leguntur. Musonius Philos. apud Stobaeum: Sine calceis valde expediti et agiles sunt pedes, praesertim si adsit usus. Unde Tabellarios videre est non uti calceamentis in itineribus, atque ex Athletis cursores celeritatem eandem non servare, si currere ipsos oportet in calceis. Ubi quod de Tabellariis et Athletis Cursoribus, idem de Classiariis (qui remiges erant seu milites maritimi) testatur Sueton. Vespas. c. 8. Classiarios vero, qui ab Hostia et Puteolis Romam pedibus per vices commeabant, petentes aliquid sibi calciarii nomine constitui, quasi parum esset sine responso abegisse iussis posthac excalceatos cursitare: et ex eo ita cursitant. Fuit autem Corrigia lorum calcei, Nicet. et quidem Patritii calcei earum habebant 4. quae ad medium usque crus pervenibant; implexae inter se: unde Zonaras, Annal. l. 2. calceos eorum insignes fuisse ait th=| te u(pallagh=| tw=n i(ma/ntwn kai\ tw=n tu/pw| tou= gra/mmatos2: patricia lora vocavit Seneca, de Tranquill. Anim. c. 11. Sic, et in antiquo marmore, prope Numentanam portam, Praetor, qui mappam mittit, calceos habet cavos, quorum corrigiae inter se implexae usque ad suras ascendunt. Nec aliter Consulares, namque Diptychon Leodiense, quod Anastasium Consulem lato [orig: latô] clavo [orig: clavô], toga [orig: togâ] picta [orig: pictâ], tunica [orig: tunicâ] palmata [orig: palmatâ], subarmali profundo [orig: profundô], mappa [orig: mappâ] Circensi, scipione eburneo [orig: eburneô] et sella [orig: sellâ] curuli insignem exhibet, calceos ei similiter tribuit, quatuor corrigiis transversim supra pedem et medio [orig: mediô] crure tenus adstrictos. Vide figuram apud Iul. Nigronium de Calig. edit. Amstelod. A. C. 1667. p. 184 Totidem et Senatorii habebant, et quidem hi omnes ex nigra aluta, ut ex Horatio discimus, l. 1. Sat. 6. v. 27.

Plebeii vero unica [orig: unicâ] tantum ligula [orig: ligulâ] sive corrigia [orig: corrigiâ] utebantur, quae in

eorum calceis extrema erat. Unde explicari potest difficilis locus Martialis, l. 2. Epigr. 29. v. 7. ubi in Stigmatiam, calceos Patricios quatuor corrigiarum gestantem, invehens, inter alia ait:

Non extrema sedet lunata [orig: lunatâ] ligula planta [orig: plantâ],
Coccina non laesum cingit aluta pedem.

Hic [orig: Hîc] enim Alb. Rubenius de Calceo Senat. c. 3. a Martiale existimat ligulam illam, quae in pede sedet, non extremam dici, quia in eius calceis ligula illa intima, quae pedem tangebat, haudquaquam extrema erat, sicut in Plebeiis solebat esse: ut qui alias non haberent, vario [orig: variô] implexu ad medium crus ascendentes etc. Plura vide apud Auctorem hunc, ut et apud Balduin. de Calceo, infra etiam voce Lorum, etc. Corrigiam sibi in collo ponendi, in signum servitutis, ritus, memoratur Ioanni villaneo, l. 6. c. 65. Vide infra ubi de Investitura. Super tumulum vero proiciendi, hocque [orig: hôcque] signo [orig: signô] bonis defuncti renuntiandi, Pithaeo, in Consuet. Trecensi, tit. 2. art. 12. apud Car. du Fresne, Glossar. At Corrigiuncula, apud Anonymum, Revelat. l. 6. nola est seu campanula, quae in Monasteriis percutitur, cum disciplinae dari debent: a correctione dicta, Id.

CORRUPTICOLAE Haeretici, Corpus Christi adhuc, perinde ac nostrum, detrimenta pati, hincque esurire, opusque habere cibo [orig: cibô], et quiete, delitantes: De quibus vide Liberatum Diaconum in Breviario, c. 9. 19. 20. Ioann. Garnerium, ad idem caput 19. et Forbesium, Instruction. Historico-Theolog. l. 13. c. 18.

CORS vel CHORS saepe pro villa, cuius membrum erat, ac dem tam pro toto vico, qui villae alicui magnificae accesserat, apud Historicos veteres inprimis Gallos reperitur. Unde Bettonis Cortis Betancourt, Alemannorum Curtis Aumencour, Harecortis Harcour, Curtis Nova la Cour Neuve, etc. Galli enim priscum vocabulum corrumpentes, nominativo [orig: nominativô] e Genitivo facto [orig: factô] Chortis vel etiam Curtis id dixere [orig: dixêre]. Erat autem Cobors vel Chors pars villae, quam hodie inferiorem Chortem appellant la basse Court, in qua aves domesticae et pecora aluntur; Unde pro villa, ut dictum. Hinc Curtes Dominicae non raro apud Gallos Historic. appellantur villae publicae seu Regiae. Quinetiam sicut villam pro vico, sic et Curtim saepe dixere [orig: dixêre]. Curtem quoque appellavere [orig: appellavêre] Regiam, propterea quod Reges prisci in villis Regalibus aut publicis hiemare, et ibi palatia magnifica habere consueverant. Iidem pro Curtis, Curiam etiam quandoque dicunt. Hadr. Valesius, Notit. Gall. Pro Aula quoque vox sumitur, a corte seu cohorte Principis, Gregor. Turonens. Hist. l. 10. sect. 16. Hinc Cortinarii et Cortalini, pro Aulicis, Courtisans, qui Curiae seu Corti Principis sunt addicti. Henr. Spelmann. Glossar. Archaeol. Vide quoque in voce Curtis.

CORSEAE insul. Ioniae e regione Sami. Apud Herodianum Corisa scribitur. Steph.

CORSEOLIS oppid. in Libro de Coloniis, pro Corseoli, de quo loquendi modo medii aevi Scriptoribus usitato, vide Salmas. ad Solin. p. 777.

CORSI Sardiniae populi ex Corsica oriundi. Pausan. l. 10. Corsii dicuntur Ptolemaeo.

CORSIA Boeotiae oppid. Pausan. l. 9. Diodor. Sic. l. 16. korsia\s2 vocat, et recenset inter 3. urbes, quas Phocenses occuparunt [orig: occupârunt], atque ex illis vicinas populati sunt.

CORSICA Insul in mari Ligustico, inter Sardiniam et Italiam sita. A Cyrno, patre Batti, Herculis filio dicta fuit *ku/rnos2, ut placet Fabio Pictori, cum antea Therapne vocaretur. A Corsica vero muliere, forsan a)po\ ko/rshs2, dou/lhs2 bouko/lou dicta, cuius taurus ex continenti in eam insulam tranaverat, nomen quod habet, retulit. Strabo scribit, Corsicam maligne coli, asperam, et plurimis in partibus inaccessibilem, adeo ut, qui eius montes habitant, ex latrociniis vitam degant, immanitateque feras superent. Athenaeus tradit, Corsicae incolas ideo longaevos esse, quod mellis cibo [orig: cibô], quo [orig: quô] plurimum abundant, assidue utantur. Martial. l. 9. Epigr. 27. v. 4.

Quod tamen alicui mirum videri potest, cum eius insulae mel, ob taxi copiam, venenatum sit. Unde Ovid. l. 1. amorum, El. 12. v. 10.

Mella iubes Hyblaea tibi vel Hymettia nasci,
Et thyma Cecropiae Corsica ponis api?

Quasi noxia thyma apponerentur api bonae. Vide Commentatores, in illud Virgilii, Eclog. 9. v. 30.

Dicitur et Corsis Stephano. Utrumque vero nomen, Cyrnus et Corsica, inquit Bochartus, l. 1. Chanaan, c. 32. est Phoenicium. Primum *ku/rnos2 ab Ebraeo [gap: Hebrew word(s)] Keren, cornutum sonat, quia multis promontoriis angulosa sit haec insula, tese Isidoro [orig: Isidorô], l. 14. c. 6. Posterius insulae nomen Corsica, seu Corsis Punice diceretur [gap: Hebrew word(s)] Chorsi, quasi silvestrem locum dixeris, quia ex omnibus insulis non alia est ea [orig: eâ] sylvosior, dicente Dionysio [orig: Dionysiô], v. 458. *(/ulh d' a)mfilafh\s2 ou)/tis2 to/son o(/sson enei/nh. Item Diodoro [orig: Diodorô], l. 5. *(/hde o(/lh nh=sos2 eu)mege/qhs2 ou)=sa pollh\n th\s2 xw/ras2 o)reinh\n pepukas2 men/hn drumoi=s2 sunexe/si. Et apud Polybium, l. 12. pastores pascentia sequi pecora nequeunt dia\ to\ su/ndendron, kai\ krhmnw/dh, kai\ traxei=an ei)=nai th\n nh=son. Buxus utique nullibi crassior, quam in Corsica. Plin. l. 16. c. 76. Buxus Pyrenaeis ac Cytoriis montibus et Berecynthio tractu, crassissima in Corsica. Et apud Theophrastum, Hist. Plant. l. 3. c. 15. *)en *ku/rnw| me/gistoi kai\ ka/llistoi buxi

arbores dicuntur. Denique Diodor. Sic. l. 5. *fu/etai de\ kata th\n nh=son tau/n thn kai\ pu/cos2 plei/sth, kai\ diaforos2. Haec Insula primum a Tyrrhenis occupata, deinde a Carthaginiensibus, his eam eripuerunt Romani, qui ea [orig: eâ] potiti sunt usque dum Saraceni saecul. 8. eos expulerunt, quos ex ea profligarunt [orig: profligârunt] Genuenses: tandem capta a Pisanis, Pontificibus Romanis cessit. Ultimo ad Genuensium iura rediit, quibus nunc obedit, atque in eam singulo [orig: singulô] biennio [orig: bienniô] Gubernatorem generalem mittunt. Plinius in hac insula 33. civitates fuisse testatur, l. 3. c. 6. (Strabo vero non civitates fuisse, sed castella potius putat: nam suo [orig: suô] aevo [orig: aevô] 4. tantum civitates enumerat) inter quas duae coloniae Romanorum fuerunt; Mariana nempe, a Mario missa, et Aleria a Sylla Dictatore, quae nunc Episcopali dignitate decoratae sunt, licet Aleria deformis pene iaceat. Cetera Barbari tenuere [orig: tenuêre]: sed cum Romani in eos irruerunt, magnum servorum gregem captum Romam abduxerunt, ubi cum admiratione observatum fuisse tradit Strabo, eos multum feritatis ac indolis plane belluinae habere, nam aut vitam fugiebant, aut impatientia [orig: impatientiâ] ac stupiditate dominos obtundebant ita, ut impensae quantumvis exiguae paeniteret, si quis emisset. Nic. Lloydius. Nunc bifariam in duas partes eam distinguunt. Plagam quae orientem solem respicit, Latus interius: partem huic obversam, Occidental. Latus exterius vocant. Pars Borealis quae Italiae propior est, Cismontana, et Meridionalis, quae versus Sardiniam excurrit, Ultramontana dicitur. Sunt in hac insula hi Episcopatus, Marianae, Nebii, Aiacensis, Mariensis, Sagonensis, et Civitatensis, qui sunt Suffraganei Archiepiscopi Pisani in Tuscia. Metel. Separatur haec Insula a Sardinia Freto [orig: Fretô] Taphros, 6. mill. pass. A Genua 100. circiter milliaria in Austrum. 50. a Liburno. Longa est 106. mill. pass. lata 50. Eius ambitus est 300. milliar. Baudrand. Corsi boni milites, sed saevi, vindictae cupidi, rudes: unde Crequii Ducis Legati Gallici ministris durius habitis Romae, turbae haud pridem, nonnisi missa [orig: missâ] ad Ludovicum XIV. sollenni legatione, pyramide in rei memoriam erecta [orig: erectâ], et Corsorum ab aula Pontificia exilio [orig: exiliô] perpetuo [orig: perpetuô], sopitae. Insulae huius pleramque partem, auspiciis Henrici II. Galliae Regis, SamPetrus Ornanus occupavit, quibus locis redditis A. C. 1559. pace inita [orig: initâ], ipse a Vitellio proditorie interemptus est: fil. eius Alphonsus Galliae Mareschallus ab Henric. IV. creatus est. Plin. l. 3. c. 6. Strabo, l. 2. et 5. Mela, l. 2. c. 7. Davity, Europae tom. 3. p. 43. etc. Hic [orig: Hîc] sacrum promontorium Capo Corso, vel Punta di Marono: et Promontorium Graniacum, seu Capo di Manza. Addo, quod Corsi optimi fuere [orig: fuêre] servi, unde merito Casaubonus miratur, infamari servos Corsos a Strabone, l. 5. quos contra impense laudat Diodorus Siculus, testatus mancipia Corsica diafe/rein dokei=n tw=n a)llwn ei)s2 ta\s2 kata to\n bi/on xrei/as2, *fusikh=s2 tau/ths2 i)dio/thtos2 parakolouqei/shs2, excellere videri reliquos servos, quoad vitae huius ministeria, ut sua [orig: suâ] indole ad id factos. Unde vel error hic Strabonis, de Sardis loqui volentis, quos pessime serviisse, testatur Eustathius Dionysii Scholiastes, vel naevi aliquid exemplatia habent. Vido Io. Frid. Gronov. de Pec. Veteri, l. 4. c. 10. Sed eo proclivior Strabonis error, quod Pausanias, l. 10. refert, ex Cyrno insul. non parvam manum seditione pulsorum in Sardiniam transfretasse [orig: transfretâsse], montibusque occupatis sibi oppida muniisse, et ab Sardis patrio [orig: patriô] ipsorum nomine Corsos appellatos esse Id. ibidem. Vide quoque in voce Corsi.

Adiacium, Aiazzo. Bastia, caput insul. Bonifacium, Bonifacio. Calvium, Calvi. Curia, Corte. Fanum S. Florentii, S. Fiorenzo.

CORSNED in Glossario Sax. tempore Eduardi III. exarato, panis coniuratus. Anglo-Saxonibus nempe in more erat, panem certis quibusdam destinatisque sententiis consecratum reo gustandum offerre; quem panem istiusmodi ceremoniis dedicatum credebant firmiter deglutire non posse, si crimine teneretur. Cuiusmodi purgationis exemplum Ingulphus exhibet, p. 898. Cum Godwinus Comes, in mensa Regis, de nece sui fratris imperteretur, ille post multa sacramenta, tandem per bucellam deglutiendam, abiuravit et buccella [orig: buccellâ] gustata [orig: gustatâ] continuo suffocatus interiit. Addit Phil. Mouskes in Hist. Franc. MS. buccellam hanc cum aliquot precibus signo [orig: signô] crucis fuisse a Rege signatam, apud Car. du Fresne, Glossar. Panem autem hunc hordeaceum potius, quam alium, esse debuisse, patet ex Lindenbrogio, apud quem, post veter. Formulas, habetur Exorcismus panis hordeacei --- ad probationem veri, p. 107. Orationes in hoc Iudicio recitari solitas, vide hic [orig: hîc] passim, inprimis ubi de Ordalio. Addo saltem, Concil. Autisiodorensi A. C. 578. can. 4. ubi sortes de pane et ligno vetantur, hanc divinationis aut sortis speciem videri fuisse intellectam. Vide quoque Eucharistia.

CORSOA urbecul. Daniae, in ora Occidental. Zeelandiae. Iuxta fretum die Belt, ex adverso Fioniae Insul. et Neobrgi urb. Gaudet arce satis munita [orig: munitâ]. Huc primum cum classe appulit Carolus Gustavus Sueciae Rex, A. C. 1658.

CORSOIDES Graece *korsoeide\s2, gemma hominis canitiei similis, memoratur Plinio, l. 37. c. 12. quod tamen ex nomine non colligas, quum ko/rsh simpliciter capillum significet: unde korseu\s2 et korswth\r, tonsor. At polia gemma, a canitie, cui similis erat: Nam polioi\, cani, et polia\, canities, seu senectus. Sunt autem ko/rsai et ko/rsoi et ko/r)r(oi, proprie verticis crines, qui utplurim um solent esse sunestramme/noi et contorti, Latine cirri, voce ex Graeco orta [orig: ortâ]. Unde cirros pro cincinnis quoque et implexis capillis posuere, et extremitatem crinium, quae naturaliter implexa in se reflectitur, ita vocarunt [orig: vocârunt]. Salmas. ad Solin. p. 762. et seqq.

CORSTOPITUM Angliae oppid. Antonin. Ottadinorum olim, Morpet Camdeno, Castrum Northumbriae, ad amnem Wansbeck; Cordbridge autem Talboto, super Tinam fluv. in Northumbria.