CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS PRIMVS Literas A, B, C, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

CORYPHAEUS Graece, *korufai=os2, Aristoteli Chori Princeps, aliter xorago\s2; cantum incipiebat, quem proxime parasta/ths2 sequebatur, sicut hunc tritosta/ths2. Et quidem Coryphaeus altiore vocis sono [orig: sonô] utebatur, quem ceteri mediocri excipiebant atque subsequebantur. vide Iul. Caes. Scaligerum, Poetic. l. 1. c. 9. et 11. Uti autem remigibus pertica [orig: perticâ] remigandi cessandique signum dabat hortator, sic Coryphaeus endo/simon, h. e. canendi signum, pede dabat: uti dicemus infra passim, inprimis in vocibus Mensuram percutere, Mesochorus, Scabellum etc.

CORYPHASIUM promontor. Peloponnesi, in ora sinus Cyparissii prope Pylum Messeniacam, e regione Sphateriae insul. medium inter Electram fluv. et Methonem. Plinio, l. 4. c. 5. est quoque urbs argiae regionis, alias Inachia.

CORYPHE mons Gangi finitimus. Plut. Item alius Syriae inter Antiochiam et Berrhoeam. Theodoret.

--- - trux laeva [orig: laevâ] sonat arcus et aspera plunus
Terga, Cydonaea corytos arundine pulsat:

Alias theca arcus. ita enim idem Lutatius ad Statium, l. 9. Theb. v. 730. coritos, theca arcus solius dicitur, sicut faretra sagittarum et sagma scuti; Nunc vero Coryton pro faretra posuit. Servius ad Aen. loc. Coriti proprie sunt arcuum thecae, dicuntur tamen etiam sagittarum, quas et faretras nominamus. Ioan. Diaconus, Comm. in Hesiodi Scutum Herculis, *gwruto\s2 kalei=tai to\ o(/plon, e)n w(=| e)mba/lletai to/ to/con, a)po\ tou= gw=, to\ xwrw=, kai\ tou= r(uto\n, to\ e(lkusto\n ---- *qhka/rion Graecis, de quo et in quo vide Lexicon Tacticum Rigaltit; sicut de sagmate praedicto, P. Leopardum, Emendattonum l. 11. c. 6. Certe Coryton a pharetra manifeste distinguit idem Papinius, l. 7. Theb. v. 660.

Quam super a tergo velox corytus et arcu
Pendentesque sonant aurata [orig: auratâ] lynce pharetrae.

Imo non arcuum solum, et sagittarum, sed et aliquando telorum theca corytus est, uti notat Barthius, Animadvers. ad Statium d. l. Recte autem Coryton scribi, non solum ex Hesiodi modo producto Enarratore liquet, sed et ex Homero, initio Od. *f. ubi Scholiastes gwruqo]n qh/khn tou= to/cou pariter exponit. usos huiusmodi tocoqh/kh| Hetrnscos habes apud Virgilium; Getas et Sarmatas apud Ovidium. De Scythis, Seneca, Hercule Fur. v. 112.

--- - iam tamen ausi
Telum Scythicis leve corytis
Missum certa [orig: certâ] librare manu.

COS [1] i. e. spina aut aestus, sive taedium, pater Anab et Soboba. 1. Paral. c. 4. v. 8.

COS [2] insula in mari Aegaeo, una Cycladum.: Graece *kw=s2, per contractionem, non ex ke/ws2, aut ko/ws2 sed ex ko/os2. Unde male Auctores, qui th\n *kw= scribunt, et non Coam, sed Ceam intelligunt. Certe antiquissimi Graeci dixerunt, e)n *ke/w|, ut Theophrastus, de Cea; at e)n *kw=|, de Coo, ut Aristoteles. Tertullianus Co unica [orig: unicâ] syllaba [orig: syllabâ] msulam Coon vocat, quod est Graecanicum *kw=: In Apologet. c. 40. Legimus Hieram Napaeam et Delon et Rhodon et Co insulas multis cum milibus hominum pessum abisse [orig: abîsse]. Vide Salm as. ad Solin. p. 144. et 145. Foederis Coorum cum Milesiis memoriam, servat nummus Antonini Pii, in quo Aesculapius et Venus, culti in his urbibus, ut videre est apud Iac. Sponium, Itinerar. Graeciae Part. 3. p. 179. Quia vero nonnulli etiam insul. Ceam *kw= dixerunt, hinc *kw=s2 *meropi\s2 cognominari coepit Insula Cariae, ad Atticae Insul. Ceae distinctionem, uti idem Salmasius notat, ubi supra.

COS [3] urbs Aegypti, Steph. in Insula cognomine, e cuius adverso Cynopolites Nomus et Metropolis Cynopolis fuit, uti docet ex Ptolemaeo Salmasius, contra illos, quo Co Metropolim stratuunt cynopoliticae praefecturae, Ibid. p. 452.

COS [4] inter operarios lapides, memoratur Plinio, l. 36. c. 22. Nunc ad operarios lapides transire conveniat, primumque cotes ferro acuendo. Multa earum genera; Creticae diu maximam laudem habuerunt: secundam Laconicae ex Taygeto monte, utraeque oleo [orig: oleô] indigentes. Inter aquarias naxiae laus maxima fuit, mox Armeniacae --- ex oleo et aqua Ciliciae pollent, ex aqua Arsinoeticae. Repertae sunt et in Italia aquae trabentes aciem acerrimo [orig: acerrimô] affectu etc. Nempe aquariae cotes dictae, quae aqua [orig: aquâ] aspergi inter acuendum postulant; Aliae fuere [orig: fuêre] oleariae, quae oleo [orig: oleô] tangebantur: Omnes attritu ferrum acuebant; Sed et mortaria ex cote lapide fiebant, vel cos mortarii vice terendis collyriis adhibebatur; ut marmora sunt, quibus colores terunt ac miscent Pictores, Plinius idem, l. 36. c. 22. Inprimis vero in Romana Historia Cos celebris est, quam Atius Navius Augur novacula [orig: novaculâ] dissecuit, in Comitio, eadem [orig: eâdem] religione, sub ara quadam, defossa et sacrata, ac fulgurum reliquiae vel lapides fulminum, de qua vide pluribus disserentem Salmas. ad Solin. p. 1137. et seqq. ut et infra, in voce Navia Ficus.

COSA [1] urbs Hetruriae, in sublimi colle, ad mare cum subiecto sinu, vicina portui Herculis, quae Cossa Straboni, et Plinio, l. 3. c. 5. Cossae vero Ptolemaeo. Videtur tamen cum simplicic. scribendum, Poetae enim primam corripiunt. Rutilius in Itinerario, v. 285.

Cernimus antiquas nullo [orig: nullô] custode ruinas,
Et desolatae moenia soeda Cosae.

COSA [2] est Cassano, urbs Calabriae, in regione aspera, sub ditione Princip. Bisiniani. 6. milliar. ab ora sinus Tarentini, in Occasum, totidem a confinio Basilicatae. G. Barrius. Dicitur et Cassanuni.

COSA [4] in tabul. Peutinger. Galliae Aquitanic. locus. An Cassium Ausonii et Cosa Ptol. M. Velserus.

COSACI populi Poloniae, qui primum exiisse dicuntur ex insul. borysthenis, in cuius etiamnum ostiis vivunt. Turcis terribiles, sub nomine Russorum: Ducem habent proprium sub dominio Poloniae Regis. Classe ad Pontum Euxinum excurrentes, Constantinopolim obsederunt, A. C. 860. sub Michaele Imperatore, sed re infecta [orig: infectâ] inde discedentes, ex captivis religionem Christianam didicerunt, M. Cromer. Hist. Pol. l. 2. Ab iisdem Achmetes Imperator Turcicus mire vexatus est, A. C. 1616. Thracia [orig: Thraciâ], Bithynia [orig: Bithyniâ], Paphlagonia [orig: Paphlagoniâ], Trapezunte, Sinope, etc. devastatis. Contra Vladislaum IV. rebelles, ab illo fortiter, repressi sunt, A. C. 1629. Habitant in Volhinia inferiore, alias Ucrania: Eorumque pars nunc sub clientela Moscovit. Ritus Graecos servant, dicti a voce Ruthenica Cosac, i. e. miles vagus. Vide P. de Valle, Itin. tom. 2. et 3. Hornio colluvies est ex Plonis, Lituanis, ac Russis collecta, qui, cum vel capitale facinus admisere, vel nimia [orig: nimiâ] servitute a Dominis oppressi sunt, in patentes vastosque ad Borysthenem campos se recipiunt, tuti ab aliorum invasionibus, et omnium circum circa gentium terror. Ducem ex suis praestantissimum eligunt, qui pleno [orig: plenô] in eos imperio [orig: imperiô] utitur. Quomodo perpetui in armis, ex praeda undique congesta vivunt: venalis exercitus, et modo Moscis, modo Polonis graves, praesertim cum Tartaris Precopensibus iunguntur. Numerus ad 100000. Equitum assurgit, Turcis inprimis formidabiles. Vide eum in Orbe Polit. et in voce Ucraina.

COSAN idolum Idumaeorum, cuius sacra semper custodiebat illustris in ea natione Costobarorum familia: donec eos Hyrcanus religionem ac ceremonias veri Numinis suscipere coegit. Vide Cunaeum, de Rep. Hebr. l. 1. c. 16.

COSCONIUS Auctor Latin. Solino, c. 7. Historicus, et Grammaticus, Varro de L. L. l. 5. Item infelix Epigrammatistes, Martial. l. 2. Epigr 77.

COSCULIUM apud Plinium ubi de cocco, l. 16. c. 8. Granum hoc, primoque ceu scapus fruticis parvae aquisoliae ilicis: cosculium vocant, pensionem alter am tributi pauperibus Hispaniae donat. Graece kosku/lion est; a kosku/llein, quod proprie significat minutias excrescentes praesecare. Inde kosku/lmata, et kosku/lmatia praesegmina pellium, quae Sutores e corio resecant. Et proin kosku/lia dicta grana illa, vesicarum more in fruticis cortice extumescentia, quae ad tingendas lanas abradebantur. Grana autem illa, sive ko/kkoi, scatent, intus parvis vermiculis, quorum sanies coccino tingendo praeclara est et eximium illum colorem, quem nos miramur, et adorarunt [orig: adorârunt] Veteres, efficit: unde vermiculum pro ipso cocco dixerunt, uti vidimus supra ubi de Cocco. Vide plura apud Salmas. ad Solin. p. 272.

COSENTIA civitas Italiae, Archiepiscopalis Brutiorum Metropolis. Graecis *kwnsentia, et *kwsenti/a, vulgo Consenza. Oppidani Consentini Tullio et Varroni.

COSFELDIA urbecula agri Monasteriens. munita, adfontes Borchelii fluv. ubi Episcopus saepe moratur. 6. leuc. a Monasterio, totidem a Belgii confinio.

COSINGAS Scaeboarum et Cerrheniorum in Thracia Dux, simulque ex more gentium istarum Iunonis Sacerdos. Qui ut refractarios sibi populos ad oboedientiam redigerer, talem intendit dolum: scalas plurimas ingentesque e ligno excitavit, aliasque aliis iunxit: dein in populum famam sparsit, se in caelum ad Iunonem ascensum moliri, accusatum immodestiam atque inobedientiam Thracum. Thraces utpote stupidi et rationis impotes, metuentes Ducis ad Iunonem in caelum ascensum, iuramento [orig: iuramentô] so obstrinxerunt, quod prompte imperata facturi essent. Polyaen. l. 7. c. 22.

COSLIACUM oppid. Istriae sub Austriac. German. Kartschon, ad lacum cognomin. qui Arsiam fluv. effundit, 2. leuc. a Petina in Boream, 3. a Vitopoli.

COSLINUM urbs Caslubiae, in Pomerania ulteriore sub Electore Brandeburg. Sedes antea Episcopi Caminensis. 2. leuc. a mari Baltico, 4. a Belgardia in Ortum.

COSME *ko/smh Aegyptiaca prodendo memoriam sui extendit. Eorum ex primo Schol. Apollonii in l. 4. variorum adfert sententias de quaestione ea, Quaenam gens sit antiquissima?