CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMUS SECVNDVS Literas D, E, F, G, H, I, K, L, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

DISCORDIA a pagana antiquitate Dea existimara fuit, eamque formavit in formam Furiae. Describitur a Virgil. et Petron. Arbitro in Satyrico, ubi de bellis civ. Caesaris et Pompeii: ex editione Boschii p. 289. ex Edit. Gonsali di salas. p. 68.

Intremuere [orig: Intremuêre] tubae, ac scisso Discordia crine
Extulit ad superos Stygium caput, huius in ore
concretus sanguis contusaque lumina flebant:
Stabant aerati scabra rubigine dentes,
Tabo lingua fluens, obsessa draconibus ora,
Atque intertorto laceratam pectore vestem
Sanguineam tremula [orig: tremulâ] quatiebat lampada dextra [orig: dextrâ].

DISCRETAE in Monasteriis Sanctimonialium, quibus rerum secretiorum incumbit cura, quae ad secretiora consilia admittrntur: ut Fratres maturi, in Virorum, apud eundem Glossarii Auctorem.

Graece dia/krisis2 et dia/krima, simplicissimus fuit ornatus capitis, capillis in duas partes per medium caput taeniis divisus. Hinc puri capitis addit, ut caput sic simpliciter discriminatum ab alio mulierum ornatu operosiore distingueret, qui etiam discrimen acus admittebat. Nempe, ut es Tertull. de Virgin. vel. discimus, mulieres omnes crines a fronte divisos gestabant (quo a Virginibus distinguebantur, quae cirratae erant) nec omnes tamen discrimen illud puri capitis affectabant. Sed et verba haec accipi possunt de capillo tantum pexo ac dentibus pectinis discriminato; pekth\n kai\ entenismen/hn tri/xa Graeci dicunt: quae alium non admisit ornatum, praeter pectinis discriminationem, non calamistris intorta, non in cumulum nodata, non spiris convoluta, nec structuris aedificata, quae omnia comendi crinis genera longam faciem non decent. Sie terram discrimine pectitam vocat Columella in Horto, quae rastri dentibus, quasi pectine, polita ac discriminata est:

Verum ubi iam puro discrimine pectita tellus
Deposito squalore nitens sua semina poscit.

Certe ornatum huiusmodi capillorum, dia/krisin kateyhmen/wn trixw=n vocat Pollux, indescribendo habitu personarum Comicarum, quibus ta\s2 peplegmen/as2 kai\ ou)lwqei\sas2 opponit. Sic tribus generibus dia/krisis2 crinium fiebat, vitta [orig: vittâ], acu, pectine. Et quidem eadem acu capillum distinxisse et a fronte divisisse, moxque comptum ac distinctum per annulos et sertas crinium fixa [orig: fixâ] ea [orig: eâ] et inserta [orig: insertâ], ne dissiparetur rota compago, retinuisse comptiores videntur. Isidor. vero acum discriminalem a crinali distinguit. Qua de re vide Salmas. ad Solin. p. 759. et seqq. nec non supra passim: item infra in voce Promulsi.

DISCUM Graece di/skon et diska/rioi, dicitur Graecis, vas sacrum, in quo hostiam, ut vocant, consecrandam et consecratam ponunt Presbyteri, quod Latinis Patena vocatur: sed Graecorum discus lancis profundioris figuram habet, vide Liturgiam S. Chrisost. Ioh. Damascen. in Synodica ad Theophil. Imp. Chron. Alexandr. p. 892. etc. Hinc diskoka/lumma, operculum disci, velum quo sacer discus operitur, apud Anonym. in Descr. S. Sophiae.

DISCURRERE dicuntur Missi, qui mittuntur in provincias, qui inde Missi discurrentes passim appellantur, item Discursores, in Edicto Chlotarii II. Regis apud Car. du Fresne Gloosar. Sic Rectores discurrere dicuntur l. 5. Cod. Theod. de Off. Rect. prov. cum intra provinciae suae fines per villas, ad querelas provincialium excipiendas sese conferunt. Discursus Iudicum, memorat Senator l. 5. Ep. 14. apud Eund.

DISCUS [1] cuius iactu in ludis sollennibus olim apud Graecos certatum, in Pentathlo inprimis, seu Quinquertio, erat baru\s2 li/qos2, gravis lapis, ut habet Glossogr. Graecus, seu rotunda quaedam moles saxea, vel etiam plumbea, sive ferrea, quam qui altius in sublime, aut longius in tractu ultra designatam proiecisset metam, victor fuit. Videtur fuisse figura [orig: figurâ] plana [orig: planâ] ac rotunda [orig: rotundâ], quali Solis corpus nobis apparet, quod Graeci quoque *di/skon propterea vocant. Hunc itaque faxeum plerumque orbem nudi oleoque peruncti; ut et reliqui omnes athletae, in altum contorquebant. Propert. l. 3. Eleg. 14. v. x.

Torquebatur autem amento e crinibus facto, ut Claudian. innuit l. 2. in Eutr. Carm. 20. v. 359. et seqq.

Quis melius vibrata puer vertigine molli
Membra rotet? verrat quis marmora crine supino?

Corpora veste levant, et succo pinguis olivae
Splendescunt, latique ineunt certamina disci,
Quem prius aereas libratum Phoebus in auras
Misit et oppositas disiecit pondere nubes.
Decidit in solidam longo post tempore terram
Pondus: et exhibuit iunctam cum viribus artem.

Eius iactu Hyacinthum ab Apolline, vel potius Zephyro huius rivali, qui vehementi flatu discum in pueri caput diverterat, occisum ibidem Poeta refert. Vide Thom. Dempster. Paralip. in Iob. Rosin Antiqq. Rom. l. 5. c. 1. Meminit quoque *diskoboli/as2 huius Horat. Carm. l. 1. Od. 8. v. XI.

--- --- --- --- --- --- saepe disco,
Saepe trans finem iaculo nobilis expedito?

Ludi enim hoc genus Romani a Graecis acceperunt [orig: accepêrunt]: cuius certamen apud Homer. habes Iliad. y. sub finem ubi Aiacem a Polypoeta victum refert: et Odyss. q. ubi Ulysses in hoc ludigenere Phaeacenses exsuperasse legitur. E iactu Disci crepitus edebatur aere cedente, cuius auditu discipulos ab auditione Philosophorum, qui in Iocis vicinis profiterentur, avocari solitos fuisse, refert Cic. de

Orat l. 2. Auditores Philosophorum audire discum, quam Philosophum, malunt. Vide quoque Lucian. in Anacharside, et plura de hoc lusu, apud Fabr. Agonistic. l. 2. c. 1. Barth. in Stat. passim, et supra in voce Discoboli. Nomen para\ to\ di/kein, quod est ba/llein, proicere: Usus verbo est Pindar. Olymp Od. 10. antistr. 4.

*ma=kos2 d' *)enikeu\s2 e)/dike pe/trw|
*xe/ra kuklw/sas2 u(pe\r a(/pantas2,
*kai\ summaxi/a| qo/rubon
*pare/qhce me/gan.

Sed longe eniceus proiecit lapidem
Discum, rotata [orig: rotatâ] manu super omnes,
Et sodalitio tumultum
Commovit magnum.

DISCUS [2] pro lance, ku/klos2, Graecis pezogra/fois2, Polluci, Hesych. aliis; in Sacris Vett. Vide infra Victima: hincque propter clypeorum ( ku/klos2 enim Graecis Poetis etiam clypeus est) et discorum similitudinem, clypeata imago. Et quidem cyclum eiusmodi imaginem vocat Pollio in Tctrico Iun. di/skon Paulus Silentiar., in Ecphrasi Templi S. sophiae, ubi discorum meminit, in quorum medio erant Chrifti D. N. imagines: *minsou/ria a)rgura= a)na/glufa, missoria argentea anaglypha, vocar Constantin. Porphyrog. Vide Salmas. ad Treb. Pollion l. c. ut et in Claud. ac supra in voce Clypeus.

DISCUSSORES in Glossis Isid. Examinatores, dicti sunt Cognitores et Disceptatores rerum Fiscalium ab aliis tractatarum, seu qui in provincias extra ordinem mittebantur, examinaturi et invisuri, quid tributorum nomine esset exactum, quid in reliquis resideret, quique adeo provinciales ad reliquorum solutionem cogerent, de quibus plene in Cod. Theod. et Iustin. tit. de Discussoribus, qui ab Inspectoribus forte non alieni, de quibus infra. In L. Wisigoth. l. 2. tit. 1. §. 34. Discussores iuramenti sunt, missi a Principe in provincias, ad excipienda subditorum sacramenta fidelitatis, cum de novo ad regale fastigium eveheretur, apud Car. du Fresen Gloss. Gerh. von Mastricht IC. et Logothetas in Imperio CP. politicos, qui rationes fiscales seu publicas cognoscebant, disceptabant et discutiebant, Discussores nonnumquam appellari, ait Hist. Iur. Eccles. n. 292.

DISEMUM apud Plin. l. 37. c. 7. genus sardae, a magnitudine sic dictum, ex Graeco di/shmon, quod duae sfragi=des2 ex eo fieri possent: shmei=on namque et sfragi\s2 idem, et shmei=on, annulli gemma, Hesych. Certa nempe magnitudo deligebatur in gemmis, ut ad annulos aptari possent, uti docet ex Theophrasto, ubi de chalcedoniis gemmis, Salmas. ad Solin. p. 183.

DISERTI saepius victores, coronatis foribus, olim ornabantur. C. Paschal. Cor. l. 8. c. 7. Vide infra ubi de Rhetoribus.

DISHYPATUS nomen nobilissimae Familiae Byzantinae; ortum ex dignitate huius nomini illustri in Imperio CP. de qua tamen Eruditis non multum liquet. Suid. Dictatori Rom. eam appellationem tribuit, q. duplicem potestatem habenti. *disu/patos2 enim vi vocis Bis-Cos. est. Vide infra Dissipatus.

DISLOCENSE apud Plin. l. 9. c. 37. ubi purpuram pelagiam in varia genera dividit, pabulo et solo discreta, Lutense --- Algense --- Teniense --- Dialuctense --- Et longe optimum purpuris Dialutense, i. e. vario soli genere pastum: Purpurae genus est, quod vagum fertur et sedes subinde mutat; cumque lutense in luto semper haereat, algense circa algam solum vivat, teniense melius utroque sed etiamnum vilius ac dilutius calculensi, calculense optimum conchyliis tingendis fuerit, quae dilutior, ac pallidior erat purpura [orig: purpurâ]: ad purpuras inficiendas optimum Dislocense ommumque praestantissimum habitum est. Vide ad hunc locum,Salmas. Exercitat. ad Solin. p. 1133. et infra ubi de Purpura.

DISOMUM ex Graeco dikw/maton, q. duplicis corporis, frequens in antiquis monumentis, Romae praecipue, vide supra Bisomaton.

DISPARAGARE apud Matth. Paris A. C. 1236. Puellas nobiles --- wardis, ac maritagiis, quas dant suis, disparagant: est imparis conditionis generisque duos matrimonio copulare. Invaluit enim iam olim apud Romanos, aliosque consuetudo, ut viri nobiles uxores sibi non iungerent, nisi pari natalium splendore illustres, ne, si abiectae conditionis feminis commiscerentur, generis nobilitatem turpi contubernio commacularent: imitatione vett. Romanorum, ut videre est in Nov. Theod. de Mulieribus, quae se propriis servis iunx. Hinc apud Wisigothos lex fuit, ut puella nobilis, quae honestatis suae oblita --- ad inferiorem forte maritum devenerit, portionem suam --- quam de facultate parentum fuerat consecuta, vel consecutura, amitteret. Quod ipsum de Saxonibus testatur Adam Bremensis c. 5. de Francis, Gregor. Turon. Hist. l. 3. c. 31. de aliis Alii. Et quidem LL. Francorum, ut et Anglorum, Scotorum aliorumque, licebat Domino Feudali superiori puellam nobilem, cuius ex lege Tutor erat, cum ad legitimam aetatem pervenisset, quae ad Annum 14. definiebatur, matrimonio, dummodo compar esset, copulare. Charta. Libertatum Angliae A. C. 1215. apud Matth. Paris: Heredes maritentur sine disparagatione. Apud Lithleton. s. 103. Si haeres seu pupillus nobilis infra aetatem 21. Annorum sit, Dominus tutor illius erit, et illum elocare poterit etc. Quod si Dominus secus fecisset, heredemque puerum seu puellam impari matrimonio iunxisset, mulctabatur, apud Eund. s. 107. Sed et per Statuta Hierosolym. seu Assisias c. 109. et scqq. poterat Dominus mulierem viduam vel puellam, quae 12. Aetatis Annum excesserat et feudum Militare, aut corporali, ut aiebant, servitio obnoxium, possidebat, ad matrimonium compellere, dummodo non impar esset etc. Vide Car. du Fresne in hac voce; et infra Pariare.

DISPARGUM seu DISPORUM Urbs Tencterorum, ad Rhenum. Quibusdam est Duysbourg: Aliis Dusseldorp, urbs Ducatus Bergensis prim. in Germ.

DISPENSATIO Latinis quibusdam PP. Hilar. l. 12. de Trinit. Vigil. Tapsensi l. 1. c. Eutychetem, Ioh. Antiocheno, apud Facundum Hermain. l. 7. c. 5. Alios, per excellentiam dicitur, quae oi)konomi/a eodem modo Graecis, Oeconomia quoque Hieronymo Ep. ad Oceanum; dispositio nempe Dei et providentia, qua [orig: quâ] vocare Gentes ad verum sui cultum et Ecclesiam suam, per Incarnationem, Nativitatem, Mortem et Resurrectionem Christi, salvam facere decrevit. Vide quae de voce *oi)konomi/a, adnotavit Henr. Vales. ad Euseb. Hist. Eccl. l. 1. c. 1. Aliter vox sumitur, apud Augustin. Ep. 8. 9. et 19. ubi disserit contra Hieronymi mterpretationem, de Petro reprehenso a Paulo, id quod non vere, sed simulatorie. et per quandam honestam dispensationem et dispensatoriam quandam hypocrisin, gestum scriptumque esse, scripsit Hieronym. ad Galat. c. 2. et Ep. ad Augustin. Item apud Leontium, ubi Dominum, se nescire diem iudicii dicentem, kai) oi)konomi/an, per dispensationem quandam id dixisse, a nonnullis statui, tradit l. de Sectis act. 10. expositionem nempe talem notat, e qua varia absurda et inexplicabilia mala, inevitabiliter sequi, demonstrat Augustin. d. l. Unde ad Acephalum illum, hoc vocabulo, eo sensu, utentem, inquit Diacon. Rustic. Dial. c. Aceph. Ergo idspensatio et hypocrisis nihil ab invicem disserunt, et erit idem secundum idem et bonum et malum. Vide Forbes. Instruction. Hist.-Theologic. l. XIII. c. 20. §. 35. de Dispensationibus vero Episcoporum per indulgentias severioris disciplinae, erga Lapso paenitentes, in vett. Ecclesia, eundem l. XII. c. 7. et hic passim, ubi de Excommunicatione, Lapsis, Paenitentia etc.

DISPENSATORES sequioribus saeculis Rationales appellati, a rationibus quibus praeerant, in principio singulorum erant apud Romanos civium et Principum. Unde Aur. Cassiod. l. 6. Ep. 8. Per Rationalium, inquit, curam quondam Principum privatam fertur gubernasse substantiam. Dein ad publicum translatum officium est. Et privatorum quidem Dispensatores rei domesticae curam agebant. Suet. in Galba c. 12. Dispensatori breviarium rationum adferenti paropsidem leguminis pro sedulitate et diligentia porrexit. Petron. p. 16. Edit.Gonsali di Salas. Suet. in Oth. c. 5. G. Pompeio. Trimalcioni VI. viro. Augustali. Cumamus. Dispensator. Isid. in Glossis, Arcarius dispensator. Hi singulis noctibus domino seu patrifamilias [orig: patrifamiliâs] totius diei expensas offerebant considerandas, ut docet vett. Scholiates Iuv. Satyr. 6. v. 482. Ratiocinium diurnum accipit in transversa charta scriptum. Ipse Satyric.

Ut proin constaret, rationes esse redditas, antequam cubitum iret dominus, rationibus a servo (ex horum enim numero Dispensator erat) sibi oblatis subscribebat, computatis diligenter singulis et expunctis: quod usque adeo religiose observatum est, ut servus, qui a rationibus domino fuisset, testamento ab eodem manumissus, potuerit ab herede in servitute retineri, nisi subscriptione probatas rationes ostendisset. Scaevola IC. l. 41. ff. de fideicommiss. libertat. Post mortem testatoris Tutores Cupito exactionem commiserunt [orig: commisêrunt], isque nummos redactos expensavit eisdem Tutoribus, dein filius impubes decessit, cui mater haeres exstitit, et Tutorem tutelae iudicio filio condemnatum habuit. Cupitus ad libertatem proclamavit eo tempore, quo si viveret Martianus, Annos sedecim habiturus esset, offerens rationem unius Anni in diem mortis testatoris, quod ceterae subscriptae fuerunt [orig: fuêrunt]: quaesitum est, an eas quoque rationes, quas Tutores periculo suo egerunt [orig: egêrunt], Cupitus reddere compelli debeat? Respondit, eum conditioni rationis reddendae ita videri paruisse, si omne ex eo, quod gessit, et recte desiderari possit, reddiderit. Forte iidem Cellarii quoque et Cellarienses dicti sunt, quos Plaut. Condos promos Procuratoresque peni vocat. Vide quoque infra in voce. Rationes. Publicum vero Urbis provinciarumque proventum Dispensatores publici curarunt, instituto admodum antiquo: Namque et stante Republica sumptus annui sive census Civitatis, in foro posita [orig: positâ] hasta [orig: hastâ], a Consule exigebantur. Cuius moris meminit Ovid. de Ponto l. 4. Eleg. 5. v. 19.

Aut populi reditus positam componet ad hastam,
Et minui magnae non sinet urhis opes etc.

Sed de his plura vide infra, in voce Prorogatos. ltem Rationales. Addam saltem, quod Dispensatores Caesarum et Augg. frequenter occurrunt, in vett. Saxis, quos non unius generis, in domo Augusta, docet Salmas. ad Lamprid. in Antonino Diadum. quodque idem nomen, mansit in Regum postea Aulis Principumque, quos Maiores Domus [orig: Domûs] aliter, Galli Maistres d'Hostel vocant. Sic Dispensator Domus Regiae, occurrit apud Blancam Comment. Rer. Aragon. p. 782. quod officium sustinuit Vitalis Ep. Oscens. Azo, Regis Francorum Dispensator, dicitur in vett. Charta apud Car. du Fresne. Nec semel in Palatlis Regum Angliae Dispensatores memorantur, in qua gente notissima quoque Dispensatorum, seu des Despensiers, familia, quae ab hoc munere nomen adepta est. Spenseri dicuntur Historicis Angliae, vide in voce Iustitia, et plura de hac voce apud Car. du Fresne, ut et supra Coffrarius, ac infra Nomicus. De *tami/ais2 vero Graecorum, iis viz. qui ad cogendam administrandamque pecuniam eligi solebant, Boeclerum ad ista Nepotis in Conone c. 4. Rex --- ei permisit, quem vellet eligere, ad dispensandam pecuniam: et Donat. in Suet. August. c. 67.

DISPENSATORIUS Panis idem cum eo, quem Fiscalem vett. Interpres Persii, alii Gradilem dixere [orig: dixêre], sc.

dictus est, qui populo gratis dividebatur, uti hic [orig: hîc] passim visum. Eundem cum secundo facit vet. Interpres Horat. eum enim esse scribit (de secundo pane loquens) qui non sit siligineus, non primus, non postremus, sed dispensatorius. Quod mireris, cum vel a prima ipsa institutione, quae Aureliano Imp. vindicatur, populum Romanum siligineos panes, h. e. primos et mundos, accepisse constet. Sed fuisse rempus, in quo non mundos panes e Fisco

percipiebat Populus, verum sordidos comparabat, ostendit l. 5. Cod. Theod. de pane grad. e qua colligas, mutasse id Valentinianum, vel potius in antiquum statum redegisse, ut populo de prima nora seu mundi panes iterum distribuerentur; quos ante ipsum de secunda nota, nec gratuitos, sed pretio e Fisco ccomparabat. Salmas. ad Vopisc. in Aurel.

DISPERSAE Ins. a Joh. Lusitaniae Rege, occupatae A. C. 1415. Mariana de Rebus Hisp.

DISPOSITIO vatie sumitur. Apud Lamprid. in Alex. Sev. ubi de bellicarum eius expeditionum ratione, quid significet, facile ex his noscitur: Tacebantur secreta bellorum: itinerum autem dies publice proponebatur, ita ut edictum penderet ante menses duos; in quo scriptum esset: Illa [orig: Illâ] die, illa [orig: illâ] hora [orig: horâ] ab Urbe sum exiturus, et si Dii voluerint, in prima mansione mansurus: deinde per ordinem mansiones, deinde stativae, deinde ubi annona esset accipienda: et id quidem eousque quamdiu ad fines Barbaricos veniretur. Iam enim inde tacebatur, et omnes ambulabant, ita ne Dispositionem Romanam Barbari scirent. Sic apud Iul. Capitol. in Gordiano III. Cuius viri tanta in Republ. Dispositio fuit, ut nulla esset unquam civitas limitanea potior, quae non posset exercitum Pop. Rom. ad Principem ferre etc. Nempe Dispositiones hic sunt, quae a Principe ad Reip. administrationem disponebantur, pro urgentibus rerum necessitatibus, velut si in bellum profecturus esset, itinera annotarentur, et metationes, annona curaretur, aliaque: Quarum quidem Dispositionum scrinium peculiare erat, cui praeerat Magister et Comes Dispositionum, de quibus copiose Iac. Gothofred. ad l. 1. Cod. Theod. de Proxim. Vide quoque infra Itinerarium. Hinc translata vox ad Administrationes ipsas et Magistratus videtur. Ita enim Lamprid. paulo post, quum diceret, Nolle ab aulicis suis vendi Dispositiones: quod factum fuerat sub Heliogabalo, cum ab Eunuchis omnia venderentur. Mox, quia de publicandis Dispositionibus mentio contigit, ubi aliquos voluisset vel Rectores provinciis dare vel praepositos facere, vel procuratores, i. e. rationales, ordinare, nomina eorum proponebat, hortans populum, ut si quis quid haberet criminis: probaret manifestis rebus etc. Formula certe frequens in Not. Imp. et alibi: Sub dispositione viri inlustris Praefecti Praetorio. Quae tamen forte non incommode ad priorem notionem firmandam quis referat. Vide infra ubi de Proximis et Scriniis. At Dispositus Romaniae, in Aresto A. C. 1400. apud duchesnium in Prob. Hist. Castilion. idem quod Despotes.

DISPUNCTOR in vett. Glossis Donator. Quae, n. commoda militiae Solatia Impp. in Cod. Iustinian. etiam puncta dixit Cod. de adv. div. Iud. Inde Adpunctari vulgo Gallis, cui salarium constitutum est, dicitur, et dispungere donare est, Salmas. ad Spartian. in Hadar. Sic Matricularii, cum eis distribuebatur, cuius gratia [orig: gratiâ] nomina eorum in matriculam perscripta erant, dispungi pro expungi, dicuntur. Optato l. 3. antecedenti posito pro consequente Dispungere enim rationes, est subducere proprie et summam facere, id quod praecedit, et ideo fit, ut accipiant, quod ipsis convenit, et expungantur. Sic Loth, hospitibus acceptis,

--- --- --- --- pia pignora mensae
Officiisque probis studio dispungit amico:

in Carm. Cyprian. de Sodoma, h. e. exsolvit, exhibet, praeber pignora suae pietatis atque humanitatis, mensa [orig: mensâ] hospitiali et probis seu sedulis officiis etc. Ioh.Fred. Gronov. Observ. in Ecclesiast. c. 8. et. 19.

DISSECANDI Victimam ritus in Sacris Vett. usitatus, indigitatur Hom. Iliad. a\.

--- --- kai\ e)/sfacan kai\ e)/deiran
*mhrou/s2 t' e)ce/tamon --- ---
Et iugularunt et excoriarunt
Femoraque secuerunt [orig: secuêrunt].

Vide quoque Dionys. Halic. l. 1. Apollon. Argon. l. 1. Alios. Unde Levit. c. 1. v. 6. Et nudabit pelle holocaustum, et illud frustatim concidet. Nempe post victimae iugulationem, sequebatur excoriatio, inde dissectio. Quod tamen in holocaustis non semper observatum, quae cum ipsa pelle nonnumquam in ignem coniciebantur. Exod. c. 29. v. 14. Levit. c. 4. v. 3. Numer. c. 19. v. 5. etc. Vide quoque Plutarch. de tauro Bubrosti Deae oblato, et Lucian. de Sacrificiis: Fuit autem dissectio non temere facta, sed cum arte, et industria, ut colligitur ex eo, quod in Poeta saepe legitur.

*mi/stullo/n t' a)/r' e)pistamen/ws2 --- ---
Dissecabantque rite aut docte --- ---

Unde ex sacrificiis petita videtur vox o)rqotomei=n, cum dicit Paulus, o)rqotomou=nta to\n lo/gon th=s2 a)lhqei/as2, 2. Tim. c. 2. v. 15. Et Senior. i(/na o)rqotomh=| ta\s2 o(dou/s2 sou, Prov. c. v. 6, Et, dikaiosu/nh a)mw/mou o)rqotomei= o(dou\s2, Prov. c. XI. v. 5. Quam in rem vide plura apud Dilherrum Tract. de *kakozhli/a| Gentilium. At in Bacchi Sacris conscindebantur pecora, ut dicemus infra in voce Pecora. Alia fuit ratio dissecandi bovem vel vitulum, in percutiendo foedere; porcum item, porcamque: insuper canem, in lustrando exercitu, Vett. itidem usitata, de qua vide supra ubi de Bobus, item in voce Canis et Vitulus. adde Sam. Bochart. Hierozoici Parte priore l. II. c. 33. et Casp. Barth. Commentar. de Superstitionibus. De Dissectoribus vero, Medicorum genere infra in voce Medici.

DISSIPANDI Cadavera mos atrox occurrit apud Spartian. in Seu. Senatorum deinde, qui in bello (contra illum) erant interempti, cadavera dissipari iussit. Vide quae supra diximus, in voce Cadaver, ut et quae dicemus infra, in vocibus Hostis et Insepulti, item ubi de Gladiatoriis ludis, et Tractione.

ubi Richardus Iudex Augustalis Dissipatus, sub Alexio Comneno Imp. et Ioh. fil. Ursi Imperialis Diissipati, sub a. C. 1178. occurrunt: Graece *disu/patos2, dignitas fuit in Imperio CP. de qua Eruditis parum liquet Suid. *diita/twr o( diplasi/an th\n a)rxh\n e)/xwn, o( para\ *p)wmai/ois2 *disu/patos2 kalou/menos2, h)\ o( mona/rxhs2, o( pa/nta kratw=n, Dictator est, duplex habens imperium, apud Romanos Bis-Cos. (hoc enim vox *disu/patos2 indigitat) dictus, vel Monarcha, summam rerum in sua potestate habens. Id constat, nobilissimae familiae Byzantinae nomen dedisse, ex qua memorantur, Thomas Dishypatus, sub Leone Bardae fil. Dishypatus alter, sub Alexio Comneno; Georg. Dishypatus, Lector Ecclesiae Sophianae: Manuel Dishypatus, Archiep. Thessalonic. sub Theod. Lascari, et David Dishypatus, cuius Scripta c. Barlaamum et Acindynum asservantur in Bibliotheca Regia, uti habet Car. du Fresne Glossar.

DISSOLUTI delitiis et voluptatibus dediti homines, Graece dialelumen/oi, quorum vita u(gro\s2bi/os2, madens ac mollitie diffluens; unde fluxus, Tertull. de Spectac. c. 10. et liquoris feminei Lexitas, Arnob. l. 6. ubi Desid. Herald. vide, et quae infra dicemus, de Menandro, it. voce Mollis, ubi Libero Venerique mollitiem dedicatam videbimus. Et quidem hi Bacchi cultores plerumque olim coronati conspiciebantur, uti inprimis exemplo Herculis docet Tertullian. de Pallio et Lucian. Quomodo scrib. Hist. sit. nempe postquam ille, apud Omphalem desidens, pristinae virtutis oblitus est. Sic Arnutii cuiusdam filia, mequ/sasa to\n pate/ra kai\ stefanw/sasa, postquam capiti patris a se inebriati coronam imposuisset, eum perductum ad aram interfecisse legitur, apud Plutarch. Parallel. Graec. Et nota a)kratoposi/as2 corona, quam ab Alexandro Mag. Ducibus propositam, Promachus emeruit, sibi exitialem, apud Plutarch. in Alex. Neque in conviviis solum tales erant, sed et mensis sublatis, per urbem coronati incedere soliti sunt, servantes eas coronas, quas in convivio acceperant. Plaut. Menaechmi, Act. 4. Sc. 2.

Non ego te modo hic [orig: hîc] ante aedes cum corona fiorea
Vidi adstare --- ---

Florea enim huiusmodi corona fuit. Quod ipsum proin Horat. vocat, piare Genium floribus et vino. Porro sic incedentes ab iniuria omni tuti erant. Qua [orig: Quâ] fiducia [orig: fiduciâ] servus ille apud Aristoph Pluto ait, ad dominum,

*ou) ga\r mh tupth/seis2 ste/fanon e)/xonta/ ge.
Non enim me verberabis, coronam habentem.

Quisquis namque coronam gestabat, pro ingenuo habebatur; Neque vero solum is, qui in convivio celocem onerasset, sibi ipse aliisque coronam imponebat, sed saepe aliam accipiebat, ut strenuus athleta Bacchi; inprimis si alium in hac palaestra victum dedisset, qua super re citat Euripid. in Oeneo. Athen. l. 15. Quem morem ad mulieres quoque transiisse, discas ex Aelian. Hist. Var. l. 1. c. 18. etc. Hinc itaque sustefanhforei=n, simul coronam, est convivari, apud Alcman. in Carm. et stefanou/menos2, coronatus, intemperantem ac dissolutum notat Synesio Ep. 32. Vide C. Paschal. Coron. l. 2. c. 7. et 8. et supra ubi de Convivialibus Coronis.

DISTEGA aedificia sunt duo tecta seu contignationes habentia, Graece di/stega, sicut tri/stega, quae ternis contignationibus constabant: ste/gh enim tectum est. Cuiusmodi distegi/as2 in scena quoque memorat Scalig. Poetic. l. 1. c. 21. Scenarum quoque facies auctae --- ac postea casae cum ceilis, posiremo ad magnificentiam auctae sunt proiectis et moenianis in Comoedia, in Tragoedia vero etiam praetoria. et palatia, regiae, turres. In regiis distegi/ai et dih=res2 dwma/tion: quamquam privatis quoque in aedibus invenimus distegi/as2, e quibus pornobo/skoi et aniculae mulieres prospectabant, captantes negotiorum suorum occasiones.

DISTINCTUM apud Plin. l. 8. c. 18. Nabin Aethiopes vocant, collo similem equo pedibus et cruribus bovi, camelo capite, albis maculis rutilum colorem distinguentibus, unde appellata Camelopardalis: de maculis dicitur longis et lineatim ductis, quales sunt maculae camelopardalis, quas r(abdwtou\s2 spi\lous2, h. e. virgatas maculas et in longum ductas, vocat Strab. l. 16. Sicut contra stellatum et superspersum, de rotundis maculis et in vortices sparsis, quales pantherarum sunt. Salmas. ad Solin. p. 388.

DISTORTI inter delitias divitum, apud Romanos. Quintilian. Declamat. 298. Gratus est ille debilitate, ille ipsa infelicitate distorti corporis placet. Institut. item l. 2. c. 5. Distortis et quocumque modo prodigiosis corporibus apud quosdam maius est pretium etc. Nempe primitus Romani ministeria et paedagogia habuere [orig: habuêre] forma [orig: formâ] exquisitissima [orig: exquisitissimâ]: postea luxus invexit consuetudinem querendi distortos et quocumque modo prodigiosis corporibus insignes. Hi maxime placebant et in pretio erant. Cuiusmodi fuerit puerulus portentoso capite, quem Domitianus secum coccinatum solitus est circumducere, teste Tranquillo. vide Clementem Alexander. de sui temporis mulieribus, et Amm. Marcellin. l. 14. ubi de comitatu matronarum Romanarum. At Aug. Imp. pumilos atque distortos --- ut ludibria naturae malique ominis abhorrebat, apud eundem Tranquill. c. 83. ubi Casaub. vide, et hic [orig: hîc] passim, ubi de Fatuis, Nanis, Spadonibus, etc.

DISTRIBUENDI Coronas in conviviis mos, Vett. usitatus, vide supra ubi de Coronis et Conviviis: Panes, aliaque, vide infra Divisio.

DISTRICTUS est quidquid loci, in quo distringendi quis potestatem habet: ut Comitatus Comitis; territorium, Civitatis: Manerium, domini feudalis, etc. Dicitur autem distringere dominus in feduo, Magistratus in territorio, cum bona, ceu pignus et vadem, alicuius prendit, ut sic eum ad debitum quidpiam praestandum

coerceat: puta ad apparendum in Curia; mulctam solvendum, servitium exhibendum, et eiusmodi. Vide Henric. Spelmann. Glossar. Archaeol.

DITHMARSIA sive DIETMARSIA provincia Daniae, nomen habens a paludibus, quae in ea frequentes sunt: sita est in ipso Cimbricae Chersonensi introitu, ad Albis fluv. ostia, separaturque a Dania flumine Eydero. Inferiori Saxoniae adcensetur, etiamsi nunc Daniae Regum Imperio subsit, quorum Fil. primogenitus hic [orig: hîc] ex lege habitat. Bertius. Huius incolas, qui Holsatorum imperio se eximebant, debellaturus Ioh. Rex maxima [orig: maximâ] ab iis clade affectus est: periit enim Holsaticae nobilitatis flos, Rexque ipse vix evasit, a paucis agrestibus victus. A. C. 1500. Chytraeus par. 1. Sax. Postea vero, auspiciis Friderici II. duce Adolpho Holsato, triplici praelio superatis Ditmarsis adempta est barbara libertas, quam 400. Annis tuiti sunt, illique sub iugum redacti, A. C. 1159. Idem. Ceterum huic genti, quamvis libertatem professa aegerrime dominos ferret, antiquissimis iam temporibus, Bremensium pontifices imperitavere [orig: imperitavêre]. Caroli Mag. laigitione, qui iuxta cum Stadensi Comitatu Ecclesiae adsignavit. Verum eos tuendae a Danorum Normannorumque incursionibus provinciae impares experti Impp. in Saxonum Duces contulerunt [orig: contulêrunt]. henrici Aucupis aetate, Henricum cogn. Calvum seu Pinguem, Comitem accepere [orig: accepêre], A. C. 921. Rediit postea Comitatus ad Ecclesiam, et quae portio eius censebatur, Ditmarsia, Henrico IV. imperante, Udoni Salisquellensi Marchioni clientelae iure permissa est. Inde ad Ecclesiam reversam Hartwicus, ex Udonis, ut videtur, prosapia, Ecclesiae Bremensis Praesul, recepto familiae nomine Stadensi Comitatu, Ditmarsiam reddidit, taedio gentis, in quam numquam sine tumultu imperium esset; improbante Henrico Leone Saxonum Duce, qui Feudi Dominum sese gerebat. Is Reinaldum Comitem imposuit: sed Henrico apud socerum Britannum exule, Adolphus.V. Holsatiae Com. occupavit ditionem; postea cum Hartwico II. Archiep. transactum, ut restituta [orig: restitutâ] ea [orig: eâ] Ecclesiae, Comites certum inde annonae modum perciperent. At Ditmarsi, morem gerere detrectantes, ad Woldemarum Slesvici tum Praesulem versi, Dani subire clientelam: mox post praelium ad Bornovedam, ad Adolphum reversi, circa A. C. 1189. Post ad Bremenses utcumque reditum, et cum Holsatiae Comitibus varia pacta inita, A. C. 1227. quae cum non sancte satis colerent, Comites non una [orig: unâ] vice ipsos aggressi, frustra tamen fuere [orig: fuêre]. Etiam a Friderico Imp. obsequium induere iussi, recusavere [orig: recusavêre], Bremensi Ecclesiae se subiectos causati. Inde bellum non ab uno Rege, cui a Friderico II. Dano et Adolpho Holsato Gottorp. renovato a Carolo V. Imp. iure, demum finis impositus, iis conditionibus, ut Ditmarsi veniam orantes, traditis belli instrumentis, Praefectis Principum post haec obtemperarent et in singula agri iugera, florenum annuum quisque persolveret, A. C. 1559. A quo tempore, imperio Holsatorum semel bona [orig: bonâ] fide admisso, quietius egere [orig: egêre]: iure, quod in illos adhuc Bremenses Praesules praetendebant, a Suecis, Rotschildensi atque Hafniensi pactione, Daniae Regibus remisso. Vide Tob. Pfanner. de praecipuis Germaniae Principum gentibus c. XI.

DITHYRA Graece *di/qura, ianuae sunt quadrifores, quarum singulae tabellae duplicantur, vel *dikli/des2, quae in singulis partibus, ima et summad duplices habent tabulas, hinc Quadrifores dictae Vitruv. ubi de foribus, Graecis aliter *sundroma/des2. A quibus diversae valvate, Graecis dia/pristoi, quae semel tantum plicantur, ut infra videbimus. Erant itaque in *diqu/rois2 revera duae qu/rai (unde etiam nomen) in suis quaeque cardinibus vertentes, et in medio conniventes, ubi iungebantur: di/ptuxoi etiam dici queant, quemadmodum pugillaria, di/ptuxa, quae et di/qura, bipatentia. Salmas. ad Solin. p. 927.

DITHYRAMBUS Bacchi apud Graecos cognomen, quod ei datum volunt, vel quod in antro diqu/rw| seu bifori nutritus fuerit, vel quod bis natus binas fores transierit, alvum matris videlicet, et femur Iovis, ut in fabulis est; cui originationi tamen quantitas syllabae repugnat; nam vocula di, binarium numerum, seu reiterationem denotans, primam semper corripit, quae contra in Dithyrambus producitur. Hinc Dithyrambus, hymni genus dicebatur, quod Baccho cani solebat. Nam quod a quodam Thebano, qui item Dithyrambus dictus fuerit, idque invenerit, dictum volunt nonnulli, approbari satis non potest. Nam si ita se habuisset res, Pindarus certe inter ceteras laudes patriae suae hoc inventum non tacuisset, quin vel magnifice extulisset. Nunc vero tantum abest, ut unquam meminerit, ut laudem et inventionem Dithyramborum potius Corinthiis diserte ascribat: Erat autem hoc carminis genus ita compositum, ut inventione, dictione, et numeris a castigata ratione abiret longius, et miram licentiam, audaciamque cum tumore quodam referret; ut non tam a sanis et sobriis, quam furore Bacchico concitatis scriptum videretur, naturamque Dei, cuius honori dedicatum erat, imitaretur. Inde Horat. Carm. l. 4. od. 2. v. 10.

Bene audaces, propter to\ u(/yos2. Galen. mem. l. 1. Therapent. meth. tino\s2 melopoiou= kata *pi/ndaron a)/santos2 u(yhlw=s2 e)n diqura=mbois2 pa/lai to\n *dio/nuson. *(/uyos2 vero illud in licentia et audacia rerum ac verborum. Rerum, qui Dithyrambici peri\ metew/rwn kai\ tw=n nefelw=|n le/gousi polla\, teste Suid. in *diqurambodida/skaloi. Verborum autem, quia su/nqetoi eorum kai\ poluplo/koi le/ceis2, iuncta et contortuplicata verba. Interpres Aristoph. in Nebul. Quemadmodum et Demetrius Phaler. l. de Interpr. iuncturam verbi audacem vocavit diqurambw/dh di/plwsin. Et ille apud Suid. in *diqu/rambos2: lo/goui\de/a diqurambw/dhs2 kai\ flegmai/nousa toihtikoi=s2 o(no/masi. Hinc et Cic. l. 3. de Orat. Licentior, et divitior Dithyrambus. Huc facit Epicharmi versus in Philoctete apud Athen. l. 14.

Vide Scalig. Poet l. 1. c. 44. Schott. Chrestomathiam Procli, virumque eruditiss. Erasm. Schmidh. peculiari diatribe de Dithyrambis, quam Pindari commentario subiunxit. Nic. Lloyd.

DITTASIUM inter oppida Sequanorum, Ptol. Hodie, an Hasenburgum Sequanorum, arx Tulingis proxima: an vicus in eodem tractu, Tachsfelden dictus, in ditione Ep. Basiliensis, Gall. Tavanne? Vide B. Rhenan. Rerum Germanic. Nov-Antiqq. l. 3. cum Notis Cl. Ottonis. IC.

DIU vel DIVA Ins. Ind. post Ormuzium celeberrima, prope sinum Cambaiae, ubi in Ocean. se Indus exonerat. Vix leucae longitudine, latitudine adhuc minor. Osor. l. 9. Maffaeus l. XI. et 15. Frustra obsessa a Turcis, A. C. 1538. et 1546. Goez. tom. 2. rer. Hisp. Vide Dium. Plin. l. 4. c. XII. et 17.

DIU torquendi mos atrox et in Christianos potissimum usitatus indigitatur Arnob. adv. Gentes l. 2. Vos flammis, exiliis, cruciatibus belluis, quibus corpora laniatis et diu vexatis nostra, non vitam eripitis nobis etc. Pagani nempe totius carnificinae viribus in Christianos saeviebant, diutineque illorum corpora lancinabant; ideo, ut si sacramentum caeleste deserere nollent et sacra sacrilegiis omnibus tetriora percelebrare, eo perirent miserabilius, et mori se sentiren, quae veteris Tyranni vox fuit. Cyprian. ad Demetrian. Nec saltem contentus es dolorum nostrorum compendio, et simplici ac veloci, brevitate paenarum: admoves laniandis corporibus longa tormenta, multiplicas lacerandis visceribus nova supplicia, nec feritas atque immanitas tua usitatis potest contenta esse tormentis excogitat novas paenas mgeniosa erudelitas. Prudent. peri stefanw=n. Laurentio Archilevitae Hym. 12.

Perire raptim non dabo,
Vitam tenebo et differam
Poenis morarum iugibus,
Et mors inextricabilis
Longos dolores protrahet.

Tentemus igitur ante partem quampiam.
Truncare ferro corporis superstitis,
Nec morte simpla criminosus multiplex
Cadat, vel una perfidus caede oppetat,
Quot membra gestat tot modis pereat volo.

DIVA [2] olim Deva vulgo Dive, fluv. Galliae, in Neustria, memoratus Orderico Vitali Hist. l. 5. Lexovios a Baiocassibus dividens, alluit Cambovium Chamboy, et Thronum Trun, Burgum Divae S. Pierre sur Dive, municipium S. Barbarae S. Barbe en Auge, Pontem Divae, et Habet ad ostium locum sui nominis, Monasterio vet. illustrem, in Algia, S. Salvatoris ad Divam, vulgo S. Sauveur de Dive, portum exiguum ad mare. Reperiuntur et Davae vett. urbes in ins. Britannia, Gallicis coloniis plena. Est etiam in Vardulia Regione Hisp. Tarrac. fluv. Deva Mellae et Ptol. notus: qui Tritium Toboricum i. e. Nageram attingit et non procula Deva opp. in eundem, cum Diva hac Normannica, Oceanum effluit. Item fluv. in Toedum effluens, in confinio Pictonum et Andicavorum, postquam Moncontorium alluit. Had Vales. Not. Gall.

DIVA [3] Albionis ins. fluv. in Scotia, per oram ad ort. fluens, et in mare ad Aberdoniam urbem desinens, vulgo Dee.

DIVALE Nomen apud Spartian. n. Anton. Caracal. Habet templum, habet Salios, --- qui Faustinae templum et Divale nomen eripuit, idem. Sic Divale Praeceptum, Divalis Lex, sanctio Divalis Lex, sanctio Divalis, pro Edicto Imp. non semel in Codice Theodos. et Iu0 stin. At Divalia, feriae erant Divae Angeronae, alio nomine Angeronalia. Institutae sunt a Romanis, cum angina [orig: anginâ] omne genus animalium consumeretur; Macrob. Sat. l. 1. c. 12. incidebantque in 12. Kal. Ianuarii, quo die a Pontificibus sacrum fiebat in sacello Volupiae, quam Verrius Flaccus Angeroniam dictam esse ait, quod angores ac animorum sollicitudines propitiata tolleret. Vide Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. l. 4. c. 16.

DIVENTUM in Ep. Michaelis Imp. in Conventu Paris. A. C. 530. Misimus per praedictos Missos nostros - - blattas duas, dirodina duo, diventa duo. An idem cum divellium? Certe dibe/llion occurrit apud Codin. de Officiis Aulae CP. c. 5. n. 63. et c. 6. n. 26. vexillum Impp. quod Scutarius sive Armiger Imp. deferebat ante illum, cum eius clypeo: dictum quasi duplex uclum. Quod tamen non probat Car. du Fresne in Glossar.

DIVERTICULUM in Glossis, entroph\, kamph\ o(dou=, i. e. semita quales a via regia secantur aliorsum. Hinc ad fluvios vox traducta. Geographus ineditus Salmas. de Nilo, Currit per milia DXX. nullum ostendit diverticulum. Ubi diverticuli nomine intelligit minores fluvios, in quos Auctor alveus, uti eleganter vocat Ammian. Magistrum flumen vocant Galli, scinditur. *ke/rata Graeci, Latini cornua quoque, brachia, crines etc. appellant. Vide Salmas. ad Solin. p. 478 et 479. nec non p. 622. ubi de divertigio Euphratis, uti vocant Geographicarum Tabularum concinnatores, sententiam suam pluribus exponit.

DIVES cogn. Crassi, de quo sic Plin. l. 33. c. 10. Non erat apud antiquos numerus, ultra centum milia --- Postea Divites cognominati, aummodo notum sit; eum, qui primus acceperit hoc cognomen, decoxisse creditoribus suis. Vide quoque eum l. 21. c. 3. Initio. et Valer. Max. l. 6. c. XI. Quis vero hoc nomine dignus tum visus, exponit

idem, cum pergit: Ex eadem gente M. Crassus negabat locupletem esse, nisi quevi reditu annuo legionem tueri posset. Exempla dein varia subiungit, tum ex Romana, tum ex reliqui Orbis historia; Populum Romanum stipem primum Sp. Posthumio. Q. Marcio Consulibus spargere coepisse, addens etc. Vide quoque infra Patrimonium.

DIVI proprie qui ex hominibus Dii facti, quales erant Heroes, Penates et Lares, aliique Indigetes. Arnob. l. 1. Appellatis Indigetes ac Divos. Serv. de Caeculo, et Praenestina urbe: Ibi erant Pontifices et Dii indigetes, sicut etiam Romae: erant etiam duo fratres, qui Divi appellantur. Horum soror, dum ad focum sederet etc. Ubi Divos fratres appellatos scribit, quos Graeci oi)kidi/ous2 dixere [orig: dixêre], h. e. Lares familiares. Et hi erant, quos Animales Deos vocabant, et Conserentes, ut ex Labeone, eodemque Arnob. quem modo laudavimus, docet Salmas. ad Solin. p. 64. Hinc Impp. post consecrationem, Divi dicti. Petron. de Iul. Caesare, Specimine Belli Pharsal.

Etiam Suet. initio operis, Iulius Caesar Divus, aetatem agens XVI. Patrem amisit. qeoi= Graecis it. *(/hrwes2. Unde Tzetzes Hist. p. 307.

quem *(/hrwa *)iou/lion Dio vocat l. 51. Imo Tacit. sine Ann.. 15. c. 74. Cerialem Anicium Consulem Designatum pro sententia dixisse, ut templum Divio Neroni quam maturrine publica pecunia [orig: pecuniâ] poncretur, in commentariis Senatus reperisse se, tradit. Vide de Caesare Iovis sermonem, apud Sil. Ital. Punicor. l. 3. Nec Stygis ille lacus. etc. Ovid. Metam. l. 15. et plura hanc in rem, apud Casp. Barth. Animadvers. l. 11. c. 10. l. 12. c. 4. l. 16. c. 7. l. 49. c. 15. et Advers. ad Stat. l. 2. Sylv. 7. et Theb. l. 5. v. 242. ubi Divae epitheto, velut singularem Deam, Venerem gaudere, apud Poetas, adnotat. At pro Divi Lapides, apud AEl. Lamprid. in Antonino Heliogab. Lapides, qui divi dicuntur, ex proprio templo Dianae Laodiceae afferre voluit; lege vivi etc. Vide infra.

DIVICO Helvetius Princeps legationis ad Caesarem missus. Caes. de Bell. Gall. l. 1. c. 13. cuius legationis Divico Princeps fuit.

DIVIDENDI praedam mos priscus, indigitatur Liv. l. 5. alibique passim. Praeda enim militi concessa, aut dividebatur, aut diripiebatur: illud fiebat vel stipendiorum vel meritorum ratione. Et quidem stipendiorum ratione dividi praedam Appius Claudius. volebat, si illud obtinere non posset, ut redacta inde pecunia in Aerarium deferretur. Ut autem id oridne fieret, in dies aut vigilias pars exercitus altera aut minor, ad comportandam praedam mittebatur: et quod quisque reperisset, ad iussum in catra deferebat, ut per Tribunos aequaliter divideretur, vocatis ad partem etiam his, qui castra servarent (quod et apud Hebraeos in usu fuisse, legimus 1. Sam. c. 30. v. 24.) quique per valetudinem aut delegata ministeria aberant: uti videre est apud Polyb. l. 10. Quae proportio porro in dividendo observata, aliaque huc pertinentia, infra persequemur plutibus, ubi de Praeda. Villanorum vero Collateriorum et de Paruda servitus apud Hispanos atrox, qui etiam inter filios dominorum suorum ducebantur gladio dividendi, ut supra vidimus in voce Collaterii; more ex vett. forte Romanorum rigore orto, qui debitorem solvendo imparem, si plures creditores haberet, in partes secari, et unicuique suam tradi voluerunt [orig: voluêrunt], ut supra itidem vidimus in voce Debitum. Sed quanto vetustius id, quod facto huic morique simile de Salomone legimus, 1. Reg. c. 3. 16. et seqq. Vide quoque infra Divisio, it. Sectio.

DIVINATIO Graecis *mantei/a vel *mantikh\, (nempe ut volunt a mani/a, quia causa sit externa incorporeaque ac ut Gentes putarunt divina; quo nomine etiam Daemones complectebantur) Platoni definitiur e)pisth/mh prodhlwtikh\, pra/cews2 a)/neu a)podei/cews2, Scientia praesignificatrix rei alicuius absque ratione id demonstrante. Ubi rationem excludit, sotendens de Divinatione naturali, qualis est in Prognosticis, quae principia causasque in natura habet, adeo que ad Scientiam naturalem pertinet, non loqui: sed nomine hoc se complecti eam, quae vel tota, vel ex parte humanum captum excedit. Talis Divinatio, vel plane divina est, ut illa quae a Deo inspiratur, cuius generis complura in Scripturis exempla habemus: vel si non tota, ex parte saltem nititur commercio Daemonum: vel ut nullum appareat cum malo Spiritu consortium, tamen vana est ac superstitiosa. Cui arti quantopere vacarint Gentiles, ex innumeris Divinationis apud Graecos Romanosque speciebus apparet. Quamvis enim 4. solum earum recenseat Propert. l. 4. Eleg. 1. v. 103. et seqq.

Hoc neque arenosum Libyae Iovis explicat antrum.
Aut sibi commissos fibra locuta Deos,
Aut si quis motas cormcis senserit alas,
Umbraque nec magicis mortua prodit aquis.

Ad quem locum vide Commentarium Ioh. Passeratii, longe plures tamen fuere [orig: fuêre], ut mox videbimus. E quibus duae inprimis excellebant, Augurium et Extispicina. Unde Cic. de Divin. l. 1. Quae est autem gens, inquit, aut quae civitas; quae non extis pecudum aut Augurum aut sortium praedictionc mov atur? In quarum illa Phryges, Cilices, Arabes, Pisidii ac Umbri eminebant: Lacones quoque, apud quos tanta artis fuit veneratio, ut numquam Augur a latere Regis illorum discederet. Ista Elide maxime exercebatur, a Iamidis et Clytidis, quae duarum erant familiarum, huic arti soli deditarum, nomina, Pind. Sed et ex somniis celebre admodum divinandi genus erat, vide infra in voce Oneirocritice. Adde quae dicemus de Sortibus, it. in voce Vera.

APUD GENTILES. ex Anima in corpus revocata futura sciscitandi ars yoxomannei/a, seu *skiomantei/a dicta est: Eius meminit Horat. in verbis, Animas responsa daturas, et Herod. l. 6. ubi causam exponit, cur Melissa a Periandro marito, hoc pacto interrogata, respondere recusaverit. ex Annulis *daktulo/mantei/a, quali divinationis genere Gyges usus est. ex Aqua marin *(udromantei/a, ex fontana *phgomantei/a. Fiebat autem id vel bibendo ex illa vide Aristid. Orat. de Puteo: vel proiciendo aliquid in eam, ubi notabant, supernatetne an mergatur (sic in puteum Inus placentae coniciebantur) vel imagines rerum cupitarum in iis venando, quod factum in fonte Apollinis Phryxaei in Achaia: vel immergendo phialam vitream, ut ex aquae in illa extractae limpiditate aut turbiditate de aegrorum valetudine edocerentur, vel tandem ternos in aquam lapides spar gendo, ubi observatum, quibus orbibus in fundum descenderent: Loco aquae vino quandoque ac oleo utebantur, quo in pelvim infuso, *lekanomantei/a dici solita est. ex Avibus *)orniqomantei/a, Gr. Augurium Latinis: quod divinandi genus primus dicitur invenisse Car, adiecisse postea ex reliquis animalibus Orphens. Vide in voce Augur. e Clavibus *kleidomantei/a. e Cribro *koskinomantei/a, quod filo suspensum vel forfici impositum in orbem vertebatur, nominato interea eo, qui furti arguebatur, vel alterius cuiusdam criminis. Vide theocrit. Edyll. 3. e Dicto seu voce, *klhdonismo/s2; Pythagorei non solum voces Deorum ohservabant, sed et hominum; Cic. de Div. l. 1. Hinc infortunatum censebatur, si in convivio nominaretur Incendium: et proin abstinentes a vocibus male ominatis, pro desmwth/rion, i. e. carcer, dicebant oi)/khma i. c. domicilium: pro Erinnyes, Eumenides: et Cic. inquit, Nulla spes Reip. dicere non licet, Ep. ad Cassium etc. Vide quoque infra Sortes. ex Eclipsi, quod genus divinationis cum, neglexisset Pericles, infelicem habuit navigationem: cum observasset contra Nicias, miserabili ac turpi clade cum toto exercitu caesus est. ex Extis, quevibus omnes fere uti inquit Cic. vide infra in voce Extispicina. ex Facto: Sic infaustum habebatur in convivio, si bibente aliquo mensa tolleretur. Felix contra, si casu aliquid vini in vestes fuisset infusum. e Farina, *)alfitomantei/a vel *)aleuromantei/a. e Flamma, in sacrificiis hac ratione futura divinabant: Si admota flamma victimas statim corriperet: Si tranquilla, pura, perspicua ac nitida, recto ductu turbinatae pyramidis instar attolleretur et infugeret: Sique non nisi tota [orig: totâ] victima [orig: victimâ] depasta [orig: depastâ] moreretur, faustum habebatur. Contra si fieret, infelix omen erat. e Fonte *phgomantei/a, vide supra in voce Aqua, infra Fons, it. Sortes. e Fulmine *keraunoskopi/a: Ita infortunatum censebatur, si castra vel aedes sacrae de caelo tangerentur. e Fumo *kapnomantei/a; Hic notabant, quas vertigines facerent, quantumque se attollerent, et quo motu, rectone an obliquo vel in orbes contorto aut complicato, agglomeratione quadam in tortiles spiras, et quo redolcrent nidore, alienone an eo, qui e carnibus tostis effumaret. Descriptionem eius, ut et Hieroscopiae, seu Extispicii, it. Pyromantiae seu Ignispicii accuratissimam descriptionem, cui similem apud alios Scriptores aegre invenies, habes apud Senec. Oedipo Act. 2. v. 309. et seqq. e Gallo gallinaceo *)alektruomantei/a; Sic Liban. Sophista et Iamblich. inquisituri, quis Valenti successurus esset, 24. literas inscripsere [orig: inscripsêre] pulveri; unicuique tritici vel hordei grano imposito. Tum admisso gallo, carmina quaedam recitantes, attenderunt [orig: attendêrunt] quae grana is comederet. Primum comedit ex *q. tum ex E. inde ex O. hinc ex *d, Itaque collegerunt [orig: collegêrunt] inde regnaturum, cuius nomen inciperet a *q*e*o*d. apud Zonar. ex Hominum occursu: Ita infelix erat, si Aethiops occurreret, aut mulier inter ambulandum rotans fusos. ex Igne, quod vocabant, di' e)mpu/rwn manteu/esqai. Accendebant autem eum plurimis in locis ad Solis radios, eumque sollicite peculiari in loco conservabant. In Aegypto Seraphim habuerunt [orig: habuêrunt], et Persae snb nomine Orimasda talem ignem venerabantur. Athenis similiter in templo Minervae Pollados perpetua ardebat lampas, non minus ac Delphis et Romae in Vestae templo. Sed inprimis in hac *puromantei/a flammas observabant, vide supra, e Lapidibus *liqomansei/a: Ita Sideritis, lapidis genus, aqua [orig: aquâ] fontana ablutus, infantis instar, futura vagiebat: quo pacto Helenum Troiae ruinam didicisse referunt. e Lucerna, *luxnomantei/a: cuius mentionem facit Plin. l. 30. c. 11. et Aratus in Prognosticis. e Mortuis *nekuomantei/a, vel *nekromantei/a, ubi vel ex ossibus futura vaticinabantur, quod Thessalis inprimis erat in usu: vel fervidum cadveri infundendo sanguinem, responsum inde petebant; quemadmodum Ericto apud Lucian. Dum vocem defuncto in corpore quaerit, Protinus adstrictus caluit cruor atraque fovit vulnera. ex Olla fictili in quam tabellae ventus fatidicos continentes coniectae, vide infra Sortes. ex Onirocitica, vide suo loco. ex Ovis *woskopei/a, de quo vaticinandi genere integrum volumen ob Orpheo compositum esse Suid. tradit. e Pelvi, *lekanomantei/a, vide supra in voce Aqua. e Phialis *gastromantei/a. e Pice, quae ex taedis colligitur, comminuta in pulverem, et hoc in ignem coniecto, futura venabantur, observando: An exardescens inde flamma

coeat, nec dispergatur: an dividatur contra aut dissiliat, quorum illud faustum, hoc secus habebatur. Pugnans, deductus in diversa, procumbens in focum, crepitans, aegris malus: evanescens, iis mortem minitari putabatur. e Quadrupedibus Aruspicum erat iudicare: cuius artis Tages inventor. Vide supra in voce Aruspex, et infra in Extispicina. Nec ex fibris solum, sed et occursu eorum divinatio fiebat. Ita si lepus in castris, vel urbe visus. incolumis evaderet: si domum ingerederetur ater alienus canis, infaustum habebatur. At felix erat indicium, si cerva lupum evaderet; si lupus ad dextram praetercurrisset hianti ore. Etiam ex hinnitu equorum divinabant, quod apud vett. Germanos usitatum, Sed praecipue huc pertinebat, si quid in animantibus contigisset praeter naturae ordinem, ut si bos locuta esset aut mula gemellos peperisset. Salissatio vocabatur seu *palmo\s2, cum ex membri alicuius palpitatione futura discebant. Hinc salissatores dicti Isid. Orig. l. 8. c. 9. qui dum eis membrorum quaecumque partes salierint, aliquid sibi exinde prosperum seu triste praedicebant. Meminit huius artis Plaur. Pseud. Act. 1. sc. 1. Ita supercilium salit. Theocrit. Edyll. 3. Salit mihi dexter oculus. Alius, Salit mihi aliquid in laevae parte mamillae, i. e. cor. Scripsisse *palmika\ Melamp. et Posidon. Suid. dicuntur. e Securi vel dolabra *)acinomantei/a. e Sortibus, vide suo loco. e Speculis *katoptromantikh\ vel *krustallomantikh\: Sic Nostradamus Catharinae Medicae de filiorum fortuna sollicitae futura praedixisse fertur sec. praet. e Sternutatione divinatio frequens admodum et celebris erat. Post meridiem sternutasse felix, matutino tempore infaustum habebatur: ad dextram, faustum, ad sinistram secus erat. Hoc omine Themistoclem Euphrantides ad pugnam animavit:Xenophon ab exercitu Dux electus ext etc. Timotheus vero illud risit, sed et Cic. sternutamenta obscrvari praecepit, de Divin. l. 2. e Talis in mensam coniectis, vide infra Sortes: E Talis aureis in fontem Aponi coniectis, voce Fons vide et Tali. e Ture incenso ita divinabant; si ignis mox illud arreptum dissolutumque in fumum verteret et suffitum cieret gratum, laeta: si refugerer, aut foedum odorem exprimeret, abominanda ostendi credebantur: Sic Dion meminit loci quem Nymphaeum appellat, in quo ex suffito tore de omnibus rebus responsa fuerint petita, praeterquam de morte et coniugio. e Tinnitu auris dextrae felicia, sinistrae infausta omnia fore augurabantur. Hinc vetus Epigramma: Garrula quid toties resonas mihi noctibus auris? Nescio quem dicis nunc meminisse mei. Meminit huius divinationis Plin. e tonitru; Si ad laevam tonuisset, aut impare numero, felix augurinm erat: si caelo sereno tonuisset, censebatur infaustum. e Ventre, *tastromantei/a. Sic. e Vini consecrati ablibationes; ex sacrae aquae, qua [orig: quâ] abl ve bantur et decoquebantur victimae, colore, sapore, motu, strepitu, subitis mutationibus argumenta eventuum colligebant: Tum molas, et libmenta, et praecipue materiam eorum, ut hordeum, far, et inde confectas farinas, quibus conspergebantur victimae, scrutabantur et expendebant. Per Virgas, vide infra Tenus. e Vocibus puerorum ludentium, videinfra in voce Sortes. e Voluminibus Poetae alicuius, vel auctoris Sacri, ibid. in Specie, ubi de Sortibus Virgilianis, et in voce Phapsodomantia. Sed quis omnia enumeret? Quare, cui tanti ista, adeat Camerar. Peucer. Raguseium, qui erudite de Divinatione scripserunt [orig: scripsêrunt]. Refutat eandem Ioh. Sarisberiensi Policratici l. 1. et 2. Habes et de Divinatione iudicium Camilli Franchini Ep. ad Erastum centur. Ep. edita [orig: editâ] e Goldasto: quibus adde Ioh. Gerh. Voss. de Philos. c. 22. Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. l. 3. c. XI. et Franc. Rossaeum Archaeologiae Atticae toto l. 7. Addam solum apud A. Gell. exemplum perfidiae Haruspicum Hetruscorum, cum corundem poena; unde versus ille scite factus et pueris decantatus fluxit: Malum consilium consultori pessmum. DIVINATIONIS NOVEM APUD ISRAELITAS GENERA: QUORUM 7. PRIORA Deut. c. 18. v. 10, XI. octavum Hos. c. 4. v. 12. ultimum Ezech. c. 21. v. 21. prohibetur. Planetarius, Hebr. [gap: Hebrew] dicebatur, qui ex Planetarum vel nubium inspectione dies horasque faustas vel minus faustas, negotio alicui aptas aut minus faventes, augurabatur. Observabant autem stellarum nubiumque colorem ac motum: et cum huic rei vacabant, stabant facie Ortui, tergo Occasui, dextro latere Austro et sinistro. Boreae obverso. Coniector, [gap: Hebrew word(s)] Menachesch, vulgo Augur, erat qui ex eventuum experientia regulas divinandi colligens, prout volarent, clamarent pascerenturque aves: si mica panis ex ore excideret: scipio manibus elaberetur: cantaret gallus: praeteriret capra: serpens ad dextram incederet, vel vulpes adsinistr am hoc vel illud faciendum aut omittendum iudicabat. D. Kimchi. Hinc apud Gentiles dierum in atros candidosque: mensium etiam in faustos ac infaustos divisio. Ovid. Fast. l. 5. v. 489. Mense malum Maio nubere vulgus ait, Conabantur autem infausta indicia avertere, vel lapidibus petendo avem aut animal in faustum: vel vocem infelicem in eum, qui illam praeferebat retorquendo, verbis: *ei)s2 kefalh\n soi\, In caput tuum recidat omen etc. Praestigiator [gap: Hebrew word(s)] Mecascheph, proprie vi vocis erat, qui hominum sensus formas rerum immutando falleret. Tales

erat, qui hominum sensus formas rerum immutando falleret. Tales erant Exod. c. 7. v. 9. Aegyptii illi, qui Mosi, vera patranti coram pharaone miracula, praestigiis suis obniteban tur. Horum praecipui ab Apostolo Iannes et Iambers, 2. Tim. c. 3. v. 8. in Talmud Iohanne et Mambre, a Numenio Pythagoraeo Iannes et Mambres: a Plin. l. 30. c. 1. sub finem. Est et alia Magices factio a Mose et Iamne et Iotate, et Iudaeis pendens, appellitantur. Graeca versio illos reddit farmakou\s2 Unguentarios sive Seplasierios. Cuiusmodi impostoribus eleganter comparat Paul. falsos Doctores, qui habentes formam pietatis, sed vim eius abnegantes, captivas ducebant mulierculas, 2. Tim. c. 3. v. 5, 6. Incantatur [gap: Hebrew word(s)] Chober uccabatur, finitore Maimonide tract. Idol. c. 11. s. 10. 12. qui in lingua peregrina sibique ignota verba quaedam obmurmurans, ista vim aliquam habere sibi erat persuasus. Sic serpentem istiusmodi vocibus alloquentes, vim ei nocendi adimere se posse opinabantur: aut contra hominem, contra serpentum morsus praemunire. Iidem loco aliquo Scripturae eum in finem abusi, librum legis aut phylacteria infantibus imponere etc. soliti sunt. Nomen in lingua orignali a foedere habent vel societate, an quia commercium illis cum Satana? an quia frequenter conveniebant, epulantes invicem ac saltantes, ut docet Bodin. Mag. Daemon. l. 1. c. 6. qui den ec dem hominum genere loquens l. 2. c. 1. refert, recitatione versiculi alicuius e Psalmis, mulierem in butyro conficiendo impediri, qui si retrorsum pronuntietur, nil morae esse, quin feliciter pergere possit. Requirens Pythonem [gap: Hebrew word(s)] Scheel ob, i. e. consulens lagenam: qui enim istiusmodi spirizu insessi sunt, tamquam e lagena [orig: lagenâ] submisam, et velut e cavo prodeuntem vocem edebant. Graeci *)eggastrimu/qous2 tales, h. e. Ventriloquos vocant, quia e ventre oracula fundere credebantur. Exemplum in puella habemus, de qua Act. c. 16. v. 16. ubi Spiritum Pythonis eundem iudicat fuisse, cum Spiritu Ob Hebraeorum, Augustin. de doctr. Chr. l. 2. c. 23. Pythonisla quoque, quam Saul rogavit, ut Sam velem vocaret, Ob consuluisse legitur. Ariolus [gap: Hebrew word(s)] Jiddegnoni, Gr. *gnw/sths2, quae utraque vox a scientia, quam tales se habere iactabant, dicta est. Rabbini vero nominis originem arcessunt a voce Iadua, qua [orig: quâ] bestiam quandam hominem referetem indigitari aiunt: cuius esse intra dentes comprehenso vaticinia sua edere istiusmodi deceptores soliti sint. Athen. illam katablepa/da vocat. Etiam Magos praecipuas bestiarum, quas vaticinatrices esse rentur, partes comedere sicque per metempsychosin animas earum, in corpora sua demigrate opinari, docet Peter. de Mag. p. 57. Vide quoque bodin. Mag. Daemon. l. 1. c. 6. Necromantes, Hebr. Doresch el hammethim, Graece *)eperwtw=n tou\s2 nekrou\s2, i. e. interrogans mortuos, nuncupabatur is qui e Diabolo sub cadaveris forma futura scire conabatur. Cuius rei memorabile exemplum exstat 1. Sam. c. 29. in Saule, qui e Samuele mortuo scire cupiebat belli cum Philistaeis eventum: Sed eius loco Satanas apparuit. Prophetae forma [orig: formâ] specieque assumpta [orig: assumptâ]. Consulens baculum [gap: Hebrew word(s)] Scoel maklo, Hos. c. 4. v. 12. quem divinandi modum ita exponit Hieronym. Quoties, inquit, ambigebant quammam ex pluribus urbibus primum aggressuri essent; baculos sumebant, quorum unicuique inscribant illarum civitatum nomina: Dein baculos sic inscriptos pharetrae immittentes illos agitabant concutiebantque, quorum qui primus exiliisset urbem indicabat primo insultu petendam. Drusius vero in Deutor. p. 592. istiusmodi homines baculos spithama [orig: spithamâ] vel digito metiri solitos refert, alternatim dicendo: Faciam, non faciam: donec ad extremitatem eius pervenientes ultimam vocem pro Oraculo habuerint. *p(abdomantei/a vel *belomantei/a Gr. Inspector iecinoris [gap: Hebrew word(s)] Roe baccabed, Ezech. c. 21. v. 21. Ibi enim Nebucadnezar in bivio, tersit cultros, imagines consuluit, inspexit iecur. Quod divinandi genus apud Gentiles frequentissimum, Graeci *(hpatoskopi/an vocavere [orig: vocavêre]: quae pars erat Extispicinae, seu artis ex viscerum inspectione vaticinandi: Ubi colorem, locum, numerum observabant. Iulio Caesari duo boves, a Sacerdote dissecti, cum corde carere deprehenderentur, exitium praedixere [orig: praedixêre], vide Thom. Godwyn. de Rit. Hebr. l. 4. c. ult. etc.

DIVINATRIX Machina in Museo Kircher. exhibetur, qua [orig: quâ] ad progressum unius statuae in linea recta, ad diversa interdistincta spatia caelestium Planetarum characteres arbitrarios stare iussa stat et duo Genii cerei circumsepti globo suis fulcris pari motu se in sphaerae centro contorquentes cum suis indicibus, quos ceu lancem in manu gestant, ad cognomina signa, insphaerarum circumferentia inscripta, se quoque sistunt, etiamsi unus ab altero per decem palmos distet, uterque autem a Magica statua per palmos quinque. Qua [orig: Quâ] ratione tota Astroncmia divinatoria includi potest, tanta [orig: tantâ] industria [orig: industriâ], ut curiosus hominis actus et passiones morales, puta virtutes et vitia, inclinationem, aversionem, alia, spectatori palam legenda exponat. Georg. de Sepibus in Collegii Rom. S. I. Museo p. 60. Ibid. Typhis Magneticus prostat, ad clavum cymbae crystallinae, sedens, qua, inter alia, machina efficitur, ut spectatoribus intra circumferentiam descripta nomina aut etiam mente concepta Geniolus, non sine suspicione Magiae, dicto citius indicet et quod propositum erat, vaticinetur, uti Auctor pluribus docet in Arte Magnetica. Vide infra Typhis Magneticus.

DIVINITAS praesens mortalibus titulus Antonino Coracallae Imp. tributus in marmore antiquo, quod Tusculi visitur, memoratur Iac. Spon. Itin. Part. 1. p. 298. ubi eundem alio non minus insolenti, Dominum Terrae Marisque in Inscr. Gr. Thya tirae superstite, appellari, addit. Nempe divinitatem affectarunt etiam sceleratissimi Principes, vel adulatores eam illis affingebant, uti alibi diximus, inprimis supra in voce Divi. Habebantur autem Divinitatis notae,

somnia, curationes, oracula et e)pifa/neiai! uti videre est, apud Luciati. de Hephaestione in Divos referendo, *(upolamba/nontes2 de\ oi( ko/lakes2 th\n meirakiw/dh tau/thn tou= *)aleca/ndrou e)piqumi/an, prosece/kaion ei)qu\s2 kai\ a)nezwpu/roun o)nei/rata dihgou/menoi tou= *(hfaisti/wnos2 e)pifanei/as2 tina\s2 kai\ i)a/mata prosa/ptontes2 au)tw=| kai\ mantei/as2 e)pifhmi/zontes2, kai\ te/los2 e)/quon pare/drw| kai\ a)lecika/kw| qew(/|. Cuiusmodi curationes vero plerumque per somnia fiebant, ut in Aesculapii Templis: quemadmodum et e)pifa/neiai quoque in somnis Frequentes, quum Divus apparere dormientibus visus haec et illa praecipiebat sanitati vel tuendae, vel ex morbo recuperandae, qualia remedia suntagai\ vocabantur. Atque hi divi a)leci/kakoi praecipue habiti etc. Vide quoque infra, ubi de Paredris Diis, et Somniali Hercule, it. in voce Proiheta, Propitii etc.

DIVIO urbs celeberrima et metropolis Burgundiae ducatus, qu. Diviopolis ut quidam volunt, i. e. Divorum, seu Deorum civitas. Hanc olim Hedui, seu Sequani occupabant, vulgo Diion. long. 20. 26. lat. 46. 50. Baudr. urbs alias Lingonum, nunc Burg. caput et Parlamenti a Lud XII. instituti sedes, ad fluv. Oscaram Ouche, qui postea in ararim seexonerat. Ampla cum castro munito, 14. leuc ab Augustcduno in Caec. totidem a Lingonibus in Austr. Hanc Aureliau. destructa [orig: destructâ] arce Burgus Deorum dicta, Deorum iram veritus, matris fatidicae consilio, condidisse dicitur. Moret. Valesio non exstructa quidem, novis tamen moenibus turritis, ab Aureliano Imp. cincta templisque ornata est. Vide Vopisc. Gregor. Tur. qui urbis situm graphice describit Hist. l. 3. c. 19. Aimon. l. 2. c. 24. Aucta dein et amplius exornata est, ab Hugonis Capeti liberis, qui priscis ducibus Burg. succedentes, hic [orig: hîc] sedem fixerunt [orig: fixêrunt], ob id Duces Divionenses saepe tum dicti. Plurimis Principibus in locum sepulturae placuit, uti inter alios cuidam Poloniae Regi. Abbatiis compluibus, egregiisque tum sacris tum profanis aedificiis, inclita. In marmore Rom. haud pridem effosso memorantur fabrii ferrarii DIBIONE CONSISTENTES. Olim sub Comitibus, etiam Ducum Burg. tempore: a Ludov. XI. arcem acepit, ut urbem Provinciamque in obsequio teneret, quae ultimo Duce mortuo in eius tutelam, opera [orig: operâ] Ioh. Cabill. Principis Arausionum, etc. se credidit. Praeterito saeculo Evangelii lux ei affulgere coepit, sed A. C. 1562. Regio edicto, Reform. religionis exercitium inhibitum est, cultoribus exarmatis, et ex patte pulsis. Pagi cognominis vulgo [orig: vulgô] le Diionnois caput est, videturque a fontibus istis pretiosis, quos circa se habebat, potius nomen accepisse. Diu enim Gallis fontem fuisse, indicant nomina, Divodurum, Divio et Divona, Cadurcorum caput, ac Divona fons Burdigalensis, de quo Auson. de claris urbibus Carm. XIV. v. 32.

Certe est Divione fons, qui opp. irrigat, et in Oscaram defluit, vulgo [orig: vulgô] la fontaine des Raines, i. e. Fons Ranarum dictus Oscara atitem pago Oscarensi seu Comitatui Uscariensi, priscis saepe memorato, nomen dedit et augetur Susione rivo vel amniculo, Not. Gall. Prope urbem duo montes sunt parvi, celebres, alter munimento de Talan, alter arce et vico Fontium; loco natali S. Bernardi. Belleforest. Pasquier. Guaguin. Hist. Fr. Merula Geogr. P. de S. Iuliano, Ant. Burg. Chenius, de Urb. l. 6. c. 2. et Hist. Burg. Chassanaeus, Iod. Sincer. etc. Hic Concilium, A. C. 1075. contra Simoniacos, Labbaeus, tom. 1. Bibl. Mscr. p. 196. A. C. 1196. ob Isemburgen danicam, uxorem Philippi Augusti, quam Maria [orig: Mariâ] Agnete, berchtoldi Meraniae D. filia [orig: filiâ] ducta [orig: ductâ], repudiaverat, etc. Vide Rigord. et Gul. Briton. in Phil. Aug. Belleforest. l. 3. c. 69. Inncent. III. l. 1. ep. 4. 171. 346. 347. et l. 2. ep. 186. Roger. Morerium, etc.

DIVIPOTES Dei, quos, ut Varro scribit, augurum libri scriptos habent, sunt pro his, quos Samothraces vocabant, *qeoi\ dunatoi\, vel ut Latini codices habent, Theaedinatae haec duo caelum et Terra, anima et corpus, humidum et frigidum.

DIVISIO [1] panis aliorumque missilium, populo olim Romae ac CP. ubi fieri sit solita, videre est hic [orig: hîc] passim, in vocibus Augusteon, Missilia, Panis, Sparsio etc. Ded et Divisiones, Natali die, factae nonnumquam. Marcian. in l. 23. D. de ann. leg. cum quidam Decurionibus divisiones dari voluisset die natalis sui; Divi Severus et Antoninus rescripserunt, non esse verisimile, testatorem de uno anno sensisse, sed de perpetuo legato. Ubi Divisiones sunt visceratio, crustula et mulsum, quae viritim convivis dividebantur, ut patet ex Inscr. quae Spoleti est: TRIB. MILIT. LEG. XV. APOLLINARIS. ET. LEG. V. MACED. HIC. LEGAVIT. TESTAMENTO. MUNICIPIBUS. HS. LXVI. G. MONET. UT. EX. REDITV. EIUS. SUMMAE. QUOTANNIS. VIII. IDUS. NOVEMB. NATALE. SVO. MUNICIP. EPULUM. ET. CRUST. ET. MULSUM. DARETUR. Item alia vet. Reatina [orig: Reatinâ]. HIC ARCAE. AUGUSTALIUM. SE. VIVO. HS. SE. VIVO. DEDIT. XX. UT. EX. REDITV. EIUS. SUMMAE. DIE. NATALI. SVO. IIII. KAL. FEBRV. PRAESENTES. VESCERENTUR. ET. OB. DEDICATIONEM. STATVAE. DECURIONIBUS. ET. SEVIRIS. ET. IVVENIBUS. SPORTULAS. ET. POPULO. EPULUM. ET. OLEUM. EADEM. DIE. DEDIT. At Divisio, in Tabulario Lascarrensis Ecclesiae A. C. 1101. apud Marcan Hist. Benearm. l. 5. c. 10. pro examine est ferri candentis vel aquae calidae: vel sorte quavis. Nam et sors divisionem significat. Ioh. Saresberiensis Policratici l. 10. c. 12. et Petrus Blesensis de Praestigiis fortune, Sortilegi sunt, qui sub nomine fictae religionis --- rerum pollicentur eventus quod genus sortes Apostolorum et Prophetarum et dividentium et inspectio tabulae appellatur, apud Car. du fresne in Glossario. De divisione pecorum in voce S. Sacris, vide supra ubi de Dissecandi ritu: uti de divisione ungulae in duas partes, munditiei in quadrupedibus olim nota [orig: notâ], infra in voce Ungula.

DIVISIO [2] Apostolorum, Festum est, cuius mentio in Martyrologiis Bedae, Usuardi et aliorum, d. 15. Iulii, quo sc. Apostoli in

diversas orbis provincias profecti sint ac dispersi. Chron. Elwangense et Compilatio Chronol. A. C. 1291. Rex Romanorum Rodolphus obiit in Divisione Apostolorum. Dicitur Festum de Dispersione Apostolorum, apud Albert. Stadens. A. C. 1098. Quo respexit Paulin. Natali 9.

--- --- --- --- Lux populis festiva cecurrit,
Qua [orig: Quâ] sanctus quondam caelo demissus ab alto
Spiritus ignito divisit fulmine linguas etc.

DIVISORES dicti sunt apud Romanos, qui pecuniam, qua [orig: quâ] Candidati populi suffragia empturi erant, singulis distribuebant. Quemadmodum Interpretes erant, qui pactionem faciebant, et Sequestres, apud quos pecunia deponebatur. Vide Cic. de petit Conful. et alibi, Ascon. Plutarch. Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. l. 7. c. 8. etc.

DIVITENSES et DIVIIENS monim. Tuitium Ruperto Abbati loci, Deutsch, pag. germ. inf. cum coenobio Benedictinorum, ad Rhenum, ex adverso Coloniae Agrippinae. Ferrar. Erexerat munimentum hoc Imp. Caesar. M. Fl. Val. Constantinus, in terra Francorum, uti patet ex lapidea tabula illic aliquando reperta, Abb. Ruperto auctore Tuitiensi, qui tot Commentarios in S. Literas scripsit. Et ab hoc praesidii loco forsan Milites Divitenses traxere [orig: traxêre] nomen, apud Amm. Marcellin. l. 27. Adscito in societatem laboris Severiano itidem Comite; qui apud Calidona Divitensibus praesidebat, etiam tunc Graecanus. Vide B. Rhenan. Rer. Germ. Nov-Antiqq. l. 3. et ad eum Notas Ottonis I. C.

DIVITIACUS Aeduus, hospes et laudator Ciceronis et Cottae, Ptincipatum in civitate sua obtinuit, cui Caesar ex aliis Gallis maximam fidem habebat, Romanorum adventu, in antiquum locum gratiae atque honoris restitutus est. Eius summum erat in Populum omanum studium. Itaque ipsius suasu Caesar de Gallia occupanda consilium sumpsit. Meminit eius Cic. l. 1. de Divinat. Naturae rationem is sibi notam esse profitebatur, et partim auguriis, partim coniectura [orig: coniecturâ], quae essent futura, dicebat, Idem.

DIUM [1] vel DIU Ins. parva, distat a flumine Indo 70. milliaribus ac Terrae firmae adiacet, olim Regi cambaiae paruit: in regno enim illius iacet: Cum Urbe cognom. Permunita et marit. Portus huic urbi est commodissimus, ac frequentia [orig: frequentiâ] mercatorum nobilis. Pauci fructus. Urbs opportunitate situs [orig: sitûs] inter Cambaiam et Sindam, ditissimas regiones, celebratur. Optimum hic [orig: hîc] et lucrosissimum Regi Portugalliae vectigal solvitur. Civitas a Lusitanis habitatur, admixtis incolis. Ins. plena est et fecunda rerum necessariarum. Incolae carnem fumo indurant, quae viatoribus ad sustentationem est commodissima Ioh. Matal. Metell. 60. leuc. distat urbs a Surata in Occ. ad fauces sinus Cambaiae, sub Lusitania Annis 152. circiter. Baudr. Vide Diu.

DIUM [2] urbs Maced. ad ostia Milis amnis, in ora littor. sinus Thermaici, 15. mill. a Pydna in Austr. Alias probe munita. Incolae Dienses dicti. Est et prom. Cretae, apud Cyreum urb. Capo Fraschea vulgo, mora Bor. Vide Dion.

DIUM [3] Graece *di=on, Euboeae opp. ubi aquae calidae, memoratur Plin. l. 31. c. 2. ubi pro Delio Salmal. Dion reponit: quem vide ad Solin. p. 177. ut et in voce Dion.

DIUM [4] Fulgur Festo fulmen diurnum est, quod Iovi olim attribuebant: Dium fulgur appellabant diurnum, quod putabant Iovis, ut nocturnum Summani. Imo Dium, pro Diali, i. e. Ioviali, ut Dialis Flamen. Et Apuleio, Diale fulmen, to\ *di/i+on. Sic Dius Fidius, o( *di/+i/os2 ui(o/s2, unus ex Diis illis, qui templi tegmine nolebant integi, sed tectum perforatum habebant, inter quos et Terminus. Inde et sub Dio, quod alii dicunt sub Iove. Sed et *di/i+on templum Iovis, et *di=os2 quoque Graecis, h. e. divinus, kquasi *di/+i/os2, ut exponunt Grammatici. Vide Salmas. ubi supra p. 1143.

DIVODORUM Ptol. a Gallis dictum, quasi Aqua fontis, Gallica [orig: Gallicâ] enim lingua [orig: linguâ] Dur vel Durum aquam olim sonuit: vel a Belgis, quasi Divina aqua, vel Sacrum ostium, ad os quippe Saliae positum, fluvii sale et salinis suis, quae olim inter summa Deorum beneficia Galli Germanique numerabant, incliti. Urbs quondam clarissima et maxima Austrasiae, nunc Lotharingiae metropolis, alio nomine Mediomatrici a gente, cuius caput fuerat. Item Mettis, quo nomine ante A. C. 400. dici coepit, in Not. vett. in prov. Belgica prima secundo loco numerata. Huc Augustoduno translati Gynecaei, in Not. Imp. et inter legiones Pseudo Comitatenses, intra Gallias, primae Flaviae Metis, mentio fit. Habuit olim stante Imperio Amphitheatrum extramuranum, et Palatium, fuit enim sedes Regum Austrasiorum undecim, quos vulgo Mettenses vocant, a morte Chlodovei Mag. ad obitum Dagoberti iun. per Annos circiter 170. Vide Greg. Turon. Hist. Fr. l. 8. c. 36. Walafrid. Strabon. in vita S. Galli, etc. Eadem fuit et Lotharii et Zuventibaldi Regum, qui Regnum Lotharii obtinuere [orig: obtinuêre], regia. episcopalis est, fueruntque olim quidam Praesules eius Archiepiscopi vocati, quod more Archiepiscoporum seu Metropolitanorum Antistitum Pallium tulerint, ab Urbicio 15. Antistite, non iure sedis suae, sed merito ac dignatione personarum. Vulgo Mets en Lorraine. Baudr. Urbs ampla et dives, intra fines Lotharingiae comprehensa, sita ad Mosellam fluv. ubi recipit Selnam vel Saliam, 10. leuc. a Viroduno in Ort. 11. a Tullo in Bor. 5. a Theodonis villa in Austr. sub Galliae Rege ab A. C. 1552. cum antea libera esset civita. arcem habet validam, habuitque, ut dicutm, Reges proprios, sub prima stirpe Franciae Regum. Nunc Parlamenti sedes est in hoc tractu. Regio adiacens, Metensis tractus, le pais Messin, Germ. Mettingow, non Ornam modo fluv. sed etiam Alsuntiam, quem Auson. Alisontiam Alsitz vocat, olim attigit, cum Luciliburgum castrum in eo collocet Sigifrid. Comes in litt. A. C. 963. Eius pars inter Mosellam et Saliam, a situ appellatur Insula, Liste de Mets: pars trans et ad Mosellam, Vallis Mettensis le Val de Mets: pars denique inter amnes Saliam et Nitam le Nied, salinensis ager le Saunois. Brouverius Metingouvam Arduennensi pago ac Luciliburgensi Ducatu,

atque valle Alsontiensi, quam Alsontia Luciliburgensis fluviolus irrigat, terminari ait. In Numidia etiam civitas Metae fuit, sedes Episcopatus [orig: Episcopatûs]. Vide Vict. Uticens. de perfec. Afric. l. 4. et Hadr. Vales. Not. Gall. Alii Divodorum Theonis villam, vulgo Theonville esse putant.

DIVORTII duae apud Romanos species erant: Repudium, quod in Sponsalibus et Divortium proprie dictum, quod in consummatis valebat nuptiis. Prioris formula erat: Conditione tua non utor. Posterioris, Res tuas tibi babeto, vel Res tuas tibi agito. Utraque dicebatur Matrimonii renuntiatio, de qua legem tulit Romulus teste Plutarch. qua [orig: quâ] mulieri maritum relinquendi potestas adimebatur: viro autem eicere uxorem concedebatur, si veneficio circa prolem suisset usa, aut alienam pro sua subdidisset, aut adulterium commisisset: quod si quis alia de causa repudiasset coniugem: cavit ut eius bona partim uxori cederent, partim Cereri sacra forent: et qui uxorem dimisisset, is Diis Manibus sacram rem saceret. Postea quoque, in XII. Tabb. permissum fuisse Divortium, ex eo licet suspicari, quod inquit Cic. in Philippicis de Antonio: Frugi factus est, mimam illam suam sibi res habere dixit ex XII. Tabulis, claves ademit, exegit. Interim ab A. U. C. Usque ad A. C. 520. nullum Divortium Romae intercessit, primusque id fecit S. Carvilius Ruga, M. Pomponio, C. Papirio, vel ut al is placet M. Attilio, P. Valerio Coss. qui, verba sunt Valerii Maximi, uxorem sterilitatis causa [orig: causâ] dimisit: Qui quamquam tolerabili ratione motus videbatur, reprehensione tamen non caruit: quia nec cupiditatem quidem liberorum coniugali fidei praeponi debuisse arbitrabantur. A. Gell. l. 4. c. 3. et Dion. Halicarnass. l. 2. a Censoribus eum coactum fuisse iurare scribunt, Se liberum [orig: liberûm] quae rendorum gratia [orig: gratiâ] matrimonium colere. Ab eo tempore rei uxoriae Cautiones Romae necessariae sunt visae, cum antea nullae fuissent: dimittique uxores coeperunt [orig: coepêrunt], etiamsi nihil gravioris causae subesset. Unde P. Aemyli us cum Papyriam dimitteret, non tam pulchram quam fecundam, causam quaerentibus amicis, non aliam attulit, quam ab ea se laesum esse. C. Sulpic. Gallus cum uxore divortium fecit, quod eam foris capite nudo conver satam reperisset: Q. Antistius Verus, quod cum libertina quadam vulgari secreto fuisset collocuta. Sempron. Sophus, quod uxor ludos spectasset se ignorante, Plutarch. in Romulo et in Probl. Romanis: Cai. Iulius Caesar Pompeiae nuntium remisit, ob adulterii cum Clodio nudam suspicionem, etc. Vide Car. Sigon. de antiq. iure civ. Rom. l. 1. c. 9. Ratio autem Divortii haec erat: Cum vel morosior erat, vel sterilis uxor, amici rogabantur vellent consilio, interesse, Valer. Max. l. 2. c. 4. unde L. Antonius a M. Valerio Max. et C. Iunio Bubulco Censoribus, Senatu motus legitur, quod uxorem virginem ductam repudiasset, nullo amicorum consilio. Sic probatis in privato amicorum consessu rationibus, Iusiurandum praestabatur Censoribus, legitimas fuisse divortii causas, A. Gell. l. 37. c, 21. Dein, ut nuptiae firmabantur scriptis tabulis, ita fractis dissolvebantur. Iuv. l. 3. Sat. 9. v. 74.

--- --- --- -- Fugientem saepe puellam
Amplexu rapui: tabulas quoque ruperat, et iam
Signabat, tota [orig: totâ] vix hoc ego nocte redemi,
Te plorante foris.

Tum maritus vel praesens uxorem exturbabat aedibus, vel per nuntium absenti libellum mittebat, quo legitimae continebantur causae, Vide Isid. Orig. l. 10. c. 8. ubi inter alia et testium meminit, ex lege 9. ff. de divortiis, quos numero septem, puberes civesque Romanos, uti in signandis tabulis dotalibus, esse oportebat. Mittebatur vero libellus hic vel per aliquem e libertis, vel per Procuratorem, vide Suet. in Tib. c. 11. Nec mariti modo, sed et patres, impudicitia [orig: impudicitiâ] fliarum offensi, ut ex hoc Suet. loco patet, libellum hunc mittebant: ac multo vehementius crudeliusque Caligula, qui quibusdam, absentium maritorum nomine, repudium ipse misit, iussitque in acta referri, Suet. in vita eius c. 36. Exeunti, quae prius uxor fuerat, reddebatur quidquid in domum mariti secum attulerat.P. Ovid. de Rem. Am. et Ioh. Badius Ascensius not.

Tutius est, aptumque magis, discedere pace,
Quam petere a thalamis litigiosa fora.
Munera quae dederis, habeat sibi lite iubeto,
Esse solent magno damna minor a bono.

Adimebantur autem claves, quae post conclamatum Hymenaeum intranti in domum fuerant commissae. Unde Ambros. Ep. 65. Mulier offensa claves remisit domum revertit: et in legg. Xviral. Res suas sibi habeto, claves adimito, etc. Vide Thom. Dempst. Paralipom. In caput Rosini supra laudatum. Apud Athenienses tam vir quam mulier poterat alter alteri dicere, ut res suas sibi haberet; quin nomina illius rei propria iure Attico prodita erant, ut si vir discederet ab uxore, hoc diceretur a)popomph\; siuxor discederet a viro, a)po/leiyis2. Scribebatur autem libellus Divortii apud Archontem a viro ipso; sive uxore, non autem per alium, ex hac Solonis lege: *th\n gunai=ka th\n a)polei/pousan ta\ th=s2 a)polei/yews2 gra/mmata, para\ tw=| *)/arxontiqe/sqai, mh di' e(te/rwn, a)ll( au)th\n parou=san, Uxor, quae a viro divertit, libellum divortii ipsa, non per alterum, Archonti praesens offerto, ut nempe hoc modo, si fieri posset, coram sarciretur odium et utriuspue iniretus gratia: Legis meminit Plutarch. in Alcib. Et Archon quidem, sortiebatur Iudices, qui hac de re disceptarent, an legitima esset nec ne th\s2 a)popomph=s2, vel th=s2 a)pilei/yews2 causa ulla: atque Iudicibus illis dicentibus solvebatur matrimonium, hinc apud Pollucem di/kh a)popomph=s2 et di/kh para\ tou= a)ndro\s2 a)pilei/yews2, vide sam. Perit. Comm. in Leg. Att. l. 6. tit. 3. Interim, quamvis per leges licebat, turpe nihilominus apud Graecos habebatur, si quis uxorem eiecisset, vel si quae reliquisset maritum. Apud Spartanos inprimis, ubi tamen non adeo sancta matrimonii iura erant, mulctam Lysandro Ephori imposuerunt [orig: imposuêrunt], quod uxorem suam repudiasset: Sed gravior ignominia uxori erat maritum relinquenti, quam marito expellenti uxorem. Unde Medea apud Euripid. v. 236.

--- --- *ou) ga\r eu)kleei=s2 a)pallagai\
*gunaici\n, ou)d' oi(=on t' a)nh/na po/sin.

Ubi inter maritorum privilegia recenset, posse uxorem quae displiceret dimittere: uxori contra nulla [orig: nullâ] maritum ingratum permutandi spe, nisi in morte, telicta [orig: telictâ]. Interim magna [orig: magnâ] ferebatur apud omnes gloria [orig: gloriâ] maritus, qui una [orig: unâ] uxore contentus vixisset, et calamitas credebatur ingens, ad secundas nuptias, non post Divortium modo, verum etiam postmortem coniugis, convolasse, ut apparet, ex Euripide in Alcest. v. 464. ubi Chorus in maritum, etiam mortua [orig: mortuâ] uxore, aliam sibi iungentem, his verbis invehitur,

*ei) de\ tis2 kaino\n e(/loito po/sis2 le/xos,
*)=h mai) e)moi/ g' a)\n ei)/h stughqei/s2.
Si autem novum elegerit maritus torum,
Sane perquam mihi fuerit exosus.

Vide Franc. Ross. Archaeologiae Attic. l. 4. c. 11. Apud Hebraeos, propter duritiem cordis eorum, permissum erat marito, uxorem quae displicebat, dimittere, dato ei libello repudii, qui ipsis [gap: Hebrew word(s)] Sepher Kerithuth, i. e. libellus abscissionis, hoc enim pacto de familia mariti quasi abscindebatur uxor, Gr. bibli/on a)postasi/ou, dictus est. sed caute admodum id fiebat, nec nisi si dcem haec requisita adessent. 1. Oportebat id a marito fieri sponte. 2. Non aliter quam scripto. 3. Causis divortii in eo expositis. 4. Quas inter maritum et uxorem intercessisse erat necesse. 5. Idque nomine eius apposito. 6. Post scriptum libellum nihil omittendum erat eorum, quae libelli traditionem solebant pro more praecedere. 7. Ita a marito uxori tradebatur. 8. Coram testibus. 9. secundum leges. 10. Si maritus praesens non erat, dabat libellum alius eius loco. Formula divortii ex Mose otsensi fol. 133. talis erat: Tali Hebdomade, tali mente, tali anno a creatione mundi, secundum computandi rationem usitatam in hac civitate N. sita ad fluvium N. Ego e regione N. filius Rabbi N. e regione N. Ego inquam, habitans in tali loco, prope talem fluvium, proposui mihi sponte, nemine cogente, imo repudiavi, dimisi atque expuli Te, Te inquam, Te meam uxorem N. e regione N. filiam Rabbi N. habitantem in tali regione, et degentem in tali vel tali loco, iuxta talem fluvium, quae prius uxor mea suisti: Verum nunc ego te repudio, dimitto et expello, ut res tuas tibi habeas, teque ad alium, cui nubas, conferas pro lubitu: neque mei causa [orig: causâ] alterius nuptias recuses, ab hoc die in perpetuum. Hoc tibi licitum sit, per me, quo fine trado tibi libellum separ ationis, libellum repudii et liter as dimissionis, secundum legem Mosis ac Israel. N. filius N. testis. N. filius N. testis. Aliud apud eundem exemplar habetur, vide quoque. Mosen Aegyptium parte 2. fol. 59. unde desumpta est haec testium subscriptio, quam apposuimus. Scribi autem hic libellus solebat a scriba seu Notario publico. Dimissa hoc modo uxor, quemadmodum et vidua, non poterat ad secundas faces transire, nisi post nonaginta dies a die repudii effluxos, ut interea, an forte e priori marito praegnans esset, fieret palam, utque eo certius pareret, proles ne, quae ex illa nascebatur, prioris an alterius mariti esset, vide Salomonem Iarchi in Hos. c. 1. v. 10. et Maimonidem de Divortiis c. 11. s. 18. Circa tempora SERVATORIS nostri, apud Romanos, non tam a parte mariti, quam a parte uxoris, Divortium frequentissimum erat, dimissoque priore marito, contra Romuli institutum et priscam consuetudinem, (Selden. tamen et olim permissum fuisse contendit) uxores, prout libido ipsis suadebat, alios sibi asciscere maritos neutiquam erubuere [orig: erubuêre]. Unde Iuv. l. 2. Sat. 6. v. 228.

Senec. quoque l. de Benefic. 3. c. 16. Non Consulum, inquit, sed maritorum numero annos suos computant, etc. Libellusque, quem uxor marito dabat, *gra/mmata a)polei/yews2, vocabatur: Idem hodieque in Persia obtinere, docet P. de la Valle Itin. tom. 2. et 3. Quod apud Hebraeos quoque invaluisse, discimus ex Marci c. 10. v. 12. Si quae uxor reliquerit maritum suum, aliumque sibi asciverit etc. Non tamen, silentibus quam vis civilibus legibus, propterea etiam lege divina [orig: divinâ] istiusmodi repudiandi licentia concesla erat, quae non nisi adulterium, docente CHRISTO, legitimam repudii causam admisit. Itaque et coniugia cum ita relictis vel repudiatis inita illicita erant: utpote cum tales pro digamis haberentur. Hinc in Ep. inter alia, requirebatur, ut mia=s2 gunaikh\s2 a)nh\r, unius uxoris vir esset, 1. Tim. c. 3. v. 2. et in vidua ad sacros usus elegenda, ut fuerit e(no\s2 a)ndro\s2 gunh\ unius mariti uxor. 1. Tim. c. 5. v. 9. i. 3. ut Ep. post temere dimissam uxorem, non aliam duxerit: neque vidua, post priorem relictum alii marito nupserit. Quod enim Digamia successiva, qua [orig: quâ] nempe ad secundas nuptias morte alterutrius coniugis intercedente transitur, his locis prohibita non sit, ostendi potest simili phrasi etiam apud Scriptores profanos usitata [orig: usitatâ]: Ita Horat. l. 3. Carm. od. 14. v. 5.

Vide Thom. Godwyn. de ritib. Hebr. l. 6. c. 4. Ioh. Buxtorf. de Sponsalib. et Divortiis etc. De Hebraeis ut aliquid addam, licet, ut diximus, Divortium, lege apud eos permissum esset, duplex tamen Uxorum genus eo eici non poterat; quorum alterum erat earum, quae praereptae virginitatis falso, idque in iudicio capitali, fuere [orig: fuêre] accusatae: alterum illarum, quae vi comprimentibus nuptae, de quibus perpetuo retinendis expressa sunt legis verba, vide Maimonid. halach Naira Bethulac c. 2. et 3. Reliquae, ob triplex causarum genus, dimitti poterant, de quibus, vide Selden. Uxor Hebr. l. 3. c. 18. Interim per 700. a Lege lata aut circiter Annos, Divortii mentio non occurrit, raraque alicubi etiam post eiusdem vestigia.

Quod enim apud Fl. Ioseph. legimus; inverli illud omnino iuris est. ubi nempe Salome, Herodis Regis Antipatri fil. soror, Annis aliquot A. C. N. libellum repudii misisse Costobaro marito legitur. Similiter, quod ex eodem elicitur Arch eol. l. 18. c. 7. de Herodiade, maritum sponte relinquente, nec illud huc facit, cum nec illa origine Hebraea fuerit. Sed et Divortii libellum, eiusque usum quod attinet ante Esaiam Prophetam, nomen eius in Historia sacra similiter non occurrit, sc. non ante 700. a Lege de eo lata amplius Annos elapsos. Usurpatur autem ab Esaia, ut al Numine dictum de Ecclesia Hebraica, c. 50. v. 1. Vide etiam c. 54. Sub centesimum abinde Annum apud Ierem. mentio iterum legis Repudii, c. 3. v. 1. et 6. Vide quoque Malach. c. 2. v. 16. E'quibus interim locis patet, rem illam in usu aliquo, atque inde non e sanctione solum sacra, sed et vulgo, notam fuisse. Vide iterum Selden. c. leq. Hunc Hebraeorum morem aliae gentes certatim sequutae, ut vidimus. Et ut Sectarios illos primitivi saeculi, Cataphrygas, Montanistas, alios quos lu/seis2 ga/mwn, solutiones Nuptiarum docuisse traditur, omittam: Ruthenos et Moscos Divortia inter se frequentes celebrare, scribit Alex. Guagninus Sarmat. Eur. ubi et modum addit: Cum sibi Vir et uxor utr inque displicent, tunc extra pagum in trivium ambo prodire solent, mantili accept. quod inter se manibus tenendo per medium discindunt, viro uxori dicente, VADE TU HAC, EGO ILLAC PERGAM. Adicit autem, sed hic perversus divortii modus nunc prorsu abolitus est. Idem de Aethiopibus legitur, apud quos Franc. Alvares. qui aevo floruit praet. matrimonia ita contrahi ait, ut pignore utrinque sive poena [orig: poenâ] caveri soleat, ne alterutrinque fiat Divortium, Vide eum Reb. Aethiop. Unde perspicitur, Divortia apud illos in usu, et quidem frequenti, fuisse. De Habassenis seu aBissinis, qui et ipsi Aethiopes, Orientalem simul atque Australiorem seu interiorem sub Euronoto, ultra Aegyptum, Africae partem possident, similia tradunt Auctores, liberrimum nempe et inter illos, qui Hieratici generis non essent, Repudirum fuisse usum. Ut de Mahumedanis aliisque in praesens sileam, de quibus omnibus, ut et plura in hanc rem, vide apud saepius praefat. Ioh. Selden. l. c. ut et capp. seqq. etc.

DIURNALES apud Lanfranc. in Decretis pro Ordine S. Benedict. c. 1. alibique passim, dicuntur calcei, quibus interdiu utuntur Monachi; quum Nocturnales crepidas de nocte adhibeant.

DIURNARII qui diurna conscribebant, efficiebant et quod dietim fiebat vel decernebatur, in Diariis describebant. Iunguntur illi Subscribendariis, Logographis, Censualibus, in leg. 8. Cod. Th. de Cohort. vide Car. du fresne Glossar. et infra, ubi de Ephemeridibus Vett. item in voce opistographum, et Prorgator, ac Rationes. At Diurnus, apud Ivonem Carnot. Ep. 58. dicitur liber, in quo Consuetudines Romanae Ecclesiae continebantur. In quas novus Pontifex tenebatur iurare, Car. Macer in Hierolexico.

DIUS [1] Historicus, de rebus Phoenicum conscripsit. Ea ex historia fragmentum, de Solomone et Hiramo, conservavit nobis Flav. Ioseph. l. 1. contra Ap. Item 27. Hierosolymorum Ep. A. C. 205. cui Germanion successit. Euseb. Chron.

DIVUS [1] dicebatur in uno latere Tabulae lusoriae locus, cui opponebatur Antigonus. Agath.

--- --- --- --- mou/nada d' a)/llhn
*yh=fon th\n puma/thn a)mfie/peske *di/bos2.

Ubi di/bos2 Latinum nomen est, divus: quo Impp. Rom. post mortem appellatos esse, nemo nescit. Vide supra in voce Apotheosis. Cum itaque hic tabulae ludus ad imaginem plane belli compositus esset, nigrique vel russei calculi cum albis cerrarent, in uno latere tabulae locus erat, qui dicebatur Divus, quasi Regis Romani sedes: in altero oppositus, Antigonus, quod est nomen Macedonum Regis; quos semper Romanis adversos contrariosque fuisse, constat. Erat autem Divus, in dextro latere, ubi calculi statuebantut; in sinistro, ubi nigri, Antigonus. Vide Salmas. ad Vopisc. in Proculo.

DIVUS [2] Fidius vel Dius Fidius, item Sanctus, Sabinorum fuit Deus, primum apud Reatinos cultus, ubi quoque editus credebatur, teste Dionys. Halicarn. l. 2. qui eum Sabum alio nomine appellatum esse, ex P. catone ibidem refert. Eius aedes in urbe dedicata est a Sp. Posthum. Cos. A. U. C. 297. Nonis Iunii, in loco Bellonae, locata ab ultimo Regum Tarquinio, non tamen ab illo consecrata, vide eundem Dionys. l. 9. ubi addit, eo demum Anno ex S. C. aedem hanc a Posthumio dedicatam esse, ex inscriptione patere.

DIXI usitatissima clausula, in fine orationum, tam Graecarum, quam Latinarum. Ascon. 2. Verr. Moris Vett. fuit, quum satis visum esset fluxisse verborum, hanc sibi necessitatem finiendae orationis imponere, ut dicerent ad ultimum, Dixi. Nempe, Orator, si post se neminem speraret dicturum, oratione finita [orig: finitâ] hanc vocem subi ciebat, qua [orig: quâ] tota causa velut obsignabatur. Unde Sophocl. Electra [orig: Electrâ], *ei)/rhka men\ nu=n tau=ta: Dixi nunc quidem ista. Et Lycophr. Cassandry, to/s) h)go/reuse, Tantum loquuta est. Neque aliter Terent. Phormione, Dixi, Phormio. Quo vocabulo vulgo etiam terminant Pannegyricas, alia sque Declamationes, sed praeter consuetudinem Vett. qui eam tantum adhibuisse videntur in causis Forensibus. Quin nec in omnibus orationibus huius gener is id fiebat; sed in postrema duntaxat, cum neminem praeterea, dicturum crederent, ac Iudicibus tantummode danda esset sententia, uti docet Pollet. de Hist. Fori Rom. l. 1. c. 12. Estque hand rem confirmare Luciani Dialogo, in quo de praestantia rerum gestarum Hannibal, Alexander et Scipio,

apud Minaem contendunt. Neque enim Hannibal, qui primus causam dicit, claudit hac voce orationem; sed Alexander qui secundus est, ac neminem alium post se dicturum putabat. Idem quoque comprobant orationes adversariae in Pis-accusato etc. Non tamen Orator solum eam vocem adhibebat, verum et habita [orig: habitâ] ab utraque parte oratione, per Praetorem pronuntiari solebat, Dixerunt [orig: Dixêrunt]: qua [orig: quâ] voce audita [orig: auditâ], in consilium mittebantur Iudices, h. e. ad sententiam ferendam dimittebantur. Gerh. Ioh. Voll. Instit. Orat. l. 2. c. 6. §. ult. Uti vero Oratores suam habebant clausulam: Sic Histriones, Comici inprimis, discedentes voce plaudite fabulam claudebant; *po/da khru/kwn vocat Lucian. in Demonacte. Rhapsodorum clausula erat, *su/n de\ qeoi\ ma/kares2: Citharaedorum, a)ll' a(/nac ma/la xai=re; Tragoedorum eadem cum Rhapfodorum nonnumquam fuit est apud Casaub. ad Suet. Aug. c. 99.

DIXMUDA opp. munitum Flandriae, in regiunc. Franconatu ad Iperlam fluv. medium ferme inter Ipras et Ostendam, sub Hisp. 3. leuc. a Novoportu in Auftr. Ipras versus, in ipso limite dit. Francicae. Iam sub Gallis. Nic. Lloyd.

DIYLLUS [1] Atheniensis Historicus, libris 27. complexus est, post belum sacrum, illustres per Graeciam ac Siciliam res. Vide infra.

DIYLLUS [2] Histor. Atheniensis, orsus, unde Ephorus finiit, usque ad finem Regni Philippi Macedonis. Diod. l. 16. Athen. l. 13. etc. Vide Voss. de Hist. Gr. p. 360. Item statuarius, cuius opera commemorat Pausan. in Phocicis.

DIZERUS urbs Illyriae, a)po\ tou= di/zesqai th\n mh/deian, quod illic quaesita sit Medea. Steph.

DOBERUS urbs Paeoniae. Steph. Fertario urbs Maced. intra montes; in Pannon. seu Mysiae confinio, quae Deborus Ptol. dici videtur.

DOBRINUM vulgo Dobricinum et Dobrizinum, opp. Plo. mai. Dobriniensis terrae caput, in Palatinatu Plocensi, in scopulo, ad Vistulam fluv. medium inter Plociam et Vladislavim.

DOBUNI Angliae pop. versus Sabrinam fluv. et fontes Tamesis. Baudr. quorum urbs Ptol. Carinium dicitur. Regio eorum nunc est Gloucestershire, et pars Comit. Oxfordshire.

DOCANA Graece *do/kana, quasi Trabica, vocarunt [orig: vocârunt] Spartani vetusta Castorum simulacra. Erant autem duo ligna aequaliter distantia, duobus aliis transversis coniuncta, Plutarch. Philadelph. p. 478. initio. Qualis est Astrologis Geminorum character II IOh. Marsham. Canone Chron. Sec. IV. ubi de Idololatriae vetustate, et Deorum Baetylis, h. e. lapidibus rudibus et statuis impositis.

DOCH arx supra Iericho, in edito monte, in tribu Ephraim. 1. Mach. c. 16. v. 15.

DOCHI Aethiopiae sub Aegypto pop. Plin. l. 6. c. 30. Habebant ad Ort. Catieuchlanos, ad Bor. Cornavios, ad Occ. Siluros, ad Austr. Belgas Artabares. Baudr.

DOCIMAEUM urbs Phrygiae magnae. Steph. ad fontes Hermi et Sangarii fluv. 40. mill. a Sinnada in Circ. 30. ab Eucarpia. Baudr. Graece *doki/meion, Scalig. Docimeum. Incolae Docimenses aut Docimeni Steph. *dokimhnoi\, apud Salmas. Not. ad Capitolin. in Marco. Strab. vicum Phrygiae hoc nomine habet, ubi Synnadici marmoris lapidicinae fuerunt [orig: fuêrunt], quod hinc Cocimites quoque dictum est. Ita enim is, *)epe/keina de/ e)sti dokimi/a kw/mh, kai\ to\ lato/mion tou= *sunnadikou= li/qou. ou(/tw men\ *r(wmai=oi kale/ousin, oi( de\ e)pixw/rioi *dokimi/thn kai\ *dokime/a etc.

DOCIMUS videtur nomen fuisse illius Tarentini, quem Philippus Amyntae fil. militari dignitate exutum castris exegit, quod calidis lavacris usus fuerat. Polyaen. l. 4. Eius quoque mentio in Antigono.

DOCIRAVA Lazio Rana, opp. Hung. super. prope fontes Tibisci, versus montes Carpathos. Aliis est Zatmarbania, opp. Transylv. ad fluv. Zeusch, versus montes, in ipso limite Hung. vix 5 leuc. Germ. a Rena in Austr. 13. a Claudiop. in Bor.

DOCLEA Dalmat. urbs, hodie Antivari. Pop. Docleatae. Plin. l. 3. c. 2. Medon Nigro, opp. eiusdem tractus dicitur. Sansoni est Cataro, ad Rhyzonicum sin.

DOCRUM in Charta Gennadii Ep. Austuric. aerae 953. nomen libri, in quo Vitae PP. scriptae; forte Geronticum, uti legendum putat; Car. du Fresne Glossar.

DOCTOR [1] pro eo, qui hoc gradu in Academia insignitur, vide Magister, et B. Rhenan. in suis ad Tertull. in praefat. qui dicit, quod cum liber sententiarum Petri Lombardi Ep. Parisiens. primum ederetur; circa A. C. 1140. hi qui eum publice legebant, Doctores primum appellati sunt. S. Bedam primum Cantabrigiae, et S. Ioh. Beverlacensem, qui obiit A. C. 721. Oxonii primum Doctorem quidam suggerunt, sed Spelman. illos reicit; qui insuper affert ex libro Stat. Universitat. Oxon. Statutum A. C. 1384. promulgatum, quo Doctores Medicinalis sententiae Iuris Civilis Doctoribus praeferuntur, regnante Richardo. Doctores a Magistris distingui coeperunt [orig: coepêrunt], tempore Lotharii Imp. Apud Anglos Doctoris nomen et gradus, sub aevo Ioh. Regis innotuisse circa A. C. 1207. videtur. Hent. Spelman. Gloss. Archaeol. sEd et iam olim, apud Romanos Doctoris appellatio perhonorifica fuit, nec nisi insignibus tribuebatur viris. A. Gell. l. 13. c. 21. initio. T. Castritius Rhetoricae disciplinae Doctor: et l. 18. c. 2. quique easdem auditiones eosdcmque Doctores colebamus. A Pers. Sat. 6. v. 38.

clavis fuit cum pugillaribus: quo CHRISTUS. alludit Lucae c. XI. v. 52. Vae vobis legis interpretibus quonlam sustulistis clavem cognitionis et ipsi non introistis, et eos qui introibant prohibuistis. ubi de Legis peritis e sermo. Hinc de Rege Samuele scriptum: Eo mortuo, clavem eius et pugillares in loculo fuisse reconditos, eo quod filium non haberet, Camero in Myrothec. ad Matth. c. 22. v. 35. Tunc interrogavit eum quidam ex ipsis legis interpres tentans eum et dicens. Denotavit autem mystica illa clavis, Doctores omnem scientiam in pectore suo reconditam habere, quam discentibus aperiant: Vocatur enim apud Luc. *klei\s2 th=s2 gnw/sews2, Clavis scientiae. Unde notanter de Christo, caelesti DOCTRRE nostro, Apostolus Coloss. c. 2. v. 3. *)en w(=| ei)si\ pa/ntes2 oi( qhsanroi\ th=si sofi/as2 kai\ th\s2 gnw/sews2 a)po/krufoi; In quo omnes thesauri sapientiae et notitiae absconditi sunt, vel etiam clavis ista secreta Scientiae designavit, non reseranda profanis. Quo respexisse Horat. videtur, l. 1. Ep. 20. v. 3.

Vide Georg. Horn. Hist. Philos. l. 7. c. 16. et infra in voce Pastor, it. Pater Synedrii. Sed et Doctor simpliciter, item Doctor cohorits in vet. saxo, pro Armidoctore vel Campidoctore, vide ibi. In Inscr. alia Romae, Doctor Sagittariorum memoratur, apud Iac. Spon. Itin. Part. 3. p. 36. etc. De Doctorali pileo vide infra Pileus. Quadratus: Rotunda fig. nec non aliquid in voce Vespasia.

DOCTOR [2] Noster, rit. inter Iudaeosrecens, in Germania, ortus, ex imitatione Christianorum, ob rationem, quod illo tempore multi essent operam navantes administrationi libellorum repudii et Sponsalitiorum, etiamsi non recte scirent illorum constitutiones, proin excogitata est ista inauguratio --- ut quicumque non esset creatus Morenis Doctor noster, illi non potestas esset agendi de libellis repudii et Sponsalitiis, R. Levi Aben in Thescheva sua. Primus qui hoc titulo inter eos ornatus sit, vide infra in voce Maharil.

DOCTRINA Christiana congregatio religiosa, in Commun. Rom. cuius scopus, Catechizare populum. Vide Moret. in Diction. Hist.

DODAN et Dodaui. e. dilectio, aut mamilla eius, vel patrum eius, nomen viri. 2. Par. c. 20. v. 37.

DODANIM filius Iavan. Gen. c. 10. v. 3. 1. Par. c. 1. v. 7. Aliis Rhodanim, a quo Rhodii. Vide Bochart. Phaleg. l. 3. c. 6.

DODECAGONUM figuram XII. Vertorum complectens ad exemplum Octagoni. ab Andronico editi, exhibetur a Salmas. ad Solin. p. 1252. Post priscam enim primamque rationem, quae ventorum quaternionem ponebat et antiquissimorum fuit temporum, sequenti aetate duae maxime receptae fuerunt [orig: fuêrunt], octonaria et duodenaria, aliis hanc aliis illam magis probantibus. Et quidem octonaria duodecimaria antiquior fuit (contra quam sentit Plin.) ut quae nondum Aristoteli innotuit, qui 8. ventos tantum principales memorans, kuriw/tata illa vocat et diwrismen/a pneu/mata. Unde longe eo posteriorem esse Scriptorem libri de Mundo: ut qui partitionem in XII. ventos agnoscit, manifestum est argumentum. Nomina illorum sunt, Favonius *ze/furos2; Chaurus, *)arge/sths2, *)ia/puc, *skullhti=nos2; Thrascias, *kerki/as2, *qraski/as2, *strumoni/a; Septentrio, *)aparkti/as2, *bore/as2; Aquilo, *bore/as2, *me/shs2, *kauni/as2; Caecias; *kaiki/as2, *qhba/nas2; Subsolanus, *)aphliw/ths2, *potameu\s2, *suria/nas2: Volturnus, *eu)=ros2, Euronotus; *foiniki/as2, *euro/notos, *ka/bbas2; Auster, *no/tos2; Libonotus, *lhbo/notos, *libofoi=nic; et Africus, *li/y. E quibus Thrasciam, Caeciam, Phoeniciam et Libonotum, octo prioribus additos ait Plin. l. 2. c. 47. qua de re vide Salmas. ad Solin. p. 1241.

DODECANISUS Gr. *dwdeka/nhsos2, nomen frequentissimum apud Graecos, quo Insulae Sporades, et Cyclades omnes, ut et insulae propriores praeter Cyprum et Cretam olim dicebantur: Lat. Duodecim insulae. Unde praefectus Callipolitanus, cuius nutui parebant, titulum habuit Praefecti Dodecanisi: quemadmodum hodienum Turcae Sanzacko Callipolitano curam harum Insularum committere solent. Status earum hodiernus inquietus admodum ac turbulentus est, variisque iam Turcarum, iam Venetorum invasionibus obnoxius, quo fit, ut utrisque pareant. Et veneti quidem quotannis tributum 150. mill. Imperialium circiter ab iis exigunt, et Cerigo ac Tino fortalitiis suis firmatas tenent: Turca vero Tenedum muniit, Lemnum, Negroponte, Lango. Rhodum, vide Castlemanii Angli descr. Candiae, ad Regem Mag. Britanniae, in append. ad Diarium Eur. Contin. Part. 16. p. 21. 22. ut et Auctorem Anonym. Hist. Geogr. et Civ. Orbis Terr, c. 5. Ex insulis Asiae propioribus huc pertinent Tenedos, Tenedo, Lesbius, Chius, Scio, Icaria Nicaria, Samus Samo, Pathmus Palmossa, Cous Coa, Carpathos Scarpantho et Rhodus, Idem.

DODECARCHIA Aegypti Post Sabaconis seu Soi, aut Suae (uti vocatur s. Reg. c. 17. v. 4.) Aethoipis, qui Aegyptum occupaverat per 50. Annos, discessum, Aegyptii libertatem adepti XII. Reges constituerunt [orig: constituêrunt], Herod. l. 2. c. 147. *noma/rxas2 vocat Diod. l. 1. Nempe, ante Sabaconis invasionem. *polukoirani/h, fuit, post Thuorim, ultimum Thebarum Regum, qui in Asia quoque imperarunt. Quis fuerit contemporaneorum vero horum regnorum numerus, non est facile definire: hoc certum, labento iam tandem fortuna [orig: fortunâ], immensam illam potentiam intra Aegypti limites rursus redactam; et imperium toto orbe splendidissimum, in minutulas quasdam dominationes, dissipatum esse. Herod. l. 2. c. 135. Asychin habet et Anysin. Diod. Sic. his omissis, Bocchorim habet et Sabaconem, l. 1. Nec Bubasticarum Dynastiam, inter Thebanos et Aethiopas, stationem suam servare incongruum est. Sed et Saitae Reges ante Aethiopas locandi: Nechus enim, Psammetichi pater, Bocchoridi fuit aequalis, Herod. Ibid. c. 152. Porro Thebanorum Regnum, si qua fides Africano, et ipsum nondum desiit, licet hisce temporibus valde imminutum, et intra angustos limites forte redactum. Certe non unus fuit illorum temporum status, ned longus

multiplicatorum Dominorum principatus, Aegyptus disiunctis viribus, exrernos impetus avertere non valuit, sed ab hostibus oppressa, sub iugo aliquandiu fuit: cedente Sabacone, rediit *polukoinari/h, donec tot Regulorum potentia cito Psammeticho cessit. at de causis horum motuum siletur apud Vett. obscura est Regulorum horum origo; neque satis constat, quo casu contigerit rerum Thebanarum conversio. Forte Milites illi (quorum ordo a Sesestri instirutus in Nomis infer. Aegypti Collocatus et feudis patrimonialibus donatus est, vide ubi de Calasiriis et Hermotybiis ) opulenti iam, sukperbi, seditiosi, sibimetipsis. Nomos hos asseruerunt [orig: asseruêrunt], et spreta [orig: spretâ] Maiestate Thebana [orig: Thebanâ], potestatem regiam usurparunt: praesertim cum illi in urbe Sai, in Bubasti, aliisque inf. Aegypti partibus Regnorum subrum sedes habuerint, quae ab Aethiopibus dissipata sunt. Illis cedentibus, iam renovati sunt Regulorum istorum principatus: e quorum numero fuit praef. Anysis caecus, apud Herod. l. 2. c. 137. Psammetichus Saites, c. 152. Tementhes, Polyaen. Stratag. l. 7. §. 3. Sechon Vulcani Sacerdos, Herod. ibid. c. 141. etc. Verum post vix 15. Annos, ortis inter Regulos hosce iurgiis turbisque civilibus, ad quas respicitur Es. c. 19. v. 2. Psammetichus, Ionum Carumque ope, rerum summam ad se transtulit, a quo res Aegypti certius Graecis innotuerunt [orig: innotuêrunt]. Reguli coeteri, partim caesi, partim pulsi, in Libyae latere, a Meroe dierum 12. itinere, oppidum Esar condiderunt [orig: condidêrunt], ubi produntur Ann. 300. habitasse [orig: habitâsse], Plin. l. 6. c. 30. regionem Tenesin vocat, dictos Sebites, i. e. advenas; reginam habuisse; sub qua Meroe Strab. refert l. 16. Vide ioh. Marsham. Can Chron. Sec. XVII. et hic [orig: hîc] passim, de Regibus praefatis, item in voce Bubastus, Sais, etc.

DODECATHEOS herbae nomen apud Plin. l. 25. c. 11. Remedia haec communia invenio. Ante omnes potam dodecatheum --- Deinde panacis omnium generum radicesd: ex Graeco *dwdeka/qeos2. A duodecim nempe Diis maiorum gentium sive Consentibus, primae auctoritatis et dignitatis inter Numina Gentilium, nomen accepit. Ita enim idem l. 25. c. 4. Ab ea (herba moly) maxima auctoritas est herbae, quam dodecatheon vocant, omnium Deorum maiestatem commendantis. Intellige, praecipuorum, et vide de ea plura ibid. Sed et sic dicta famosissima cena Octavii iuvenis, de qua sic Suet. in Aug. c. 70 Cena quoque eius secretior in fabulis fuiit, quae vulgo *dwdeka/qeos2 vocabatur: in qua Deorum Dcarumque habitu discubuisse convivas et ipsum pro Apolline ornatum, non Antonii modo epistolae, singulorum nomina amarissime annumerantis, exprobrant, sed et sine auctore notissimi versus:

Cum primum istorum conduxit menfa choragum,
Sexque Deos vidit Mallia, sexque Deas:
Impia dum Phoebi Caesar mendacialudit,
Dum nova Divorum cenat adulteria.
Omnia se a terris tunc Numina declinarunt:
Fugit et auratos Iuppiter ipse thronos.

Auxit cenae rumorem summa tunc in civitate paenuria ac sames. Acclamatumque est postridie, frumentum omne Deos comedisse: et, Caesarem esse plane Apollinem, sed Tortorem, quo cognomine is Deus quadam in parte urbis colebatur. Eam tamen voluisse aemulari videtur Verus Imperii consors a Marco dictus, cuius notissimum fertur tale convivium, in quo primum (forte Capitolino in mentem scribenti haec non venerat factum Octavii) duodecim accubuisse dicitur --- Omne autem convivium aestimatum dicitur sexagies centenis milibus H S. --- quod posteaquam Marcus audivit, ingemuisse dicitur et doluisse publicum fatum, Capitolin. in Vero, ubi omnem convivii [orig: convîvii] apparatum et dona duodecim illis convivis data, ordine exponit. De Duodecim vero Diis, quos isti repraesentare voluerunt [orig: voluêrunt], tum Romanorum, tum Atheniensium, vide in voce Consentes, item Duodecim.

DODECHINUS vel DUDECHINUS Germ. Abbas, circa 12. sec. Scripsit Itinerarium Terrae S. et continuationem Chronici Matiani Scoti, ab A. C. 1084. ad A. C. 1200. Trithem. Cat. A. C. 1140. Bellarm. de scr. Eccl. in Mar. Scoto.

DODO Frater Alpaidae, quam Theodoric. Franc. Rex Plectrudi coniugi suae, superinduxit. Lamberto Traiectensi Ep. qui cenfura [orig: cenfurâ] id Theodorici factum notaverat, occiso, paulo post, a vermibus corrosus, ob foetorem se ipsum in Mosam dedit praecipitem. A. C. 698. Pap. Masson. in Hist.

DODONA civitas Epiri, in regiunc, Molossia, iuxta quam propinquum erat nemus Iovi sacrum, querneum totum, ubi Iovis Dodonei templum fuisse dicitur, et in eo oraculum omnium, quae apud Graecos fuerunt [orig: fuêrunt], vetustissimum. Quod autem columbas in ea silva vaticinantes fingunt, hanc habet rationem, quod mulieres fatidicas, seu divinatrices lingua [orig: linguâ] sua [orig: suâ] Thessali vocarunt *peleia/das2, h. e. columbas, ita Herod. Alii arbores ipsas vocales fuisse volunt, et consulentibus oracula edere solitas. Ovid. Tr. l. 4. Eleg. 8. v. 43.

Haec mihi si Delphos, Dodonaque diceret ipsa:
Esse videretur vanus uterque locus.

Hinc Dodonaeum aes, tintinnabuli quoddam genus, die noctuque continuo crepitans, unde et ad homines iusto loquaciores proverbiali metaphora [orig: metaphorâ] transferri solet. Virgil. Aen. l. 3. v. 466.

Nic. Loyd. Fuit haec urbs iuxta fluv. Dodonen, qui postea cadit in Acheloum, 20. mill. ab Ambracio sinu in Ort. Nunc quid sit, non constat. Baudr. Vide infra, in Dodone.

DODONAEUS [2] Rembertus Mechliniensis, Maximiliani II. et Rodolphi II. Impp. Medicus, postmodum Lugd. Batav. docuit, et scriptis quamplurimis, Historia [orig: Historiâ] imprimis Plantarum; inclatuit. Obiit. A. C. 1585. Aetat, 68. Indicem librorum ilius exhibet in Elogiis Anton. Teissier Pari. 2.

DODONE Iovis et Europaefiliia. Item fons, qui cum sit gelidus, immersas faces exstinguit, si exstinctae admoveantur, accendit. Idem meridie semper deficit, qua de causa Anapavomenos dicitur Plin. l. 2. c. 103. l. 4. in praef. l. 36. c. 13. Strab. l. 7. Lucr. l. 7. Claud. d. 3. Consulat. Honor. Carm. 7. v. 117.

DODONIS Curtis vulgo Doncourt, vel etiam Doncourt aux Templiers, locus Galliae, in agro Virdunensi memoratus in tabulis A. C. 821. apud Hadr. Vales. Not Gall. in voce Vabrensis pagus.

DOEG i. e. sollicitus, sive piscator, homo calumniator, et sanguinarius, unus ex pastoribus Saulis. Vide 1 Sam. c. 22. v. 9, 10, 18, 19. Contra hunc David composuit, Psalm. 52. v. 2. Vide proro Ioseph. Antiqq. l. 6. c. 14. Torniel. A. M. 2974. n. 8.

DOESBURGUS opp. munitum Zuitphaniae Comit. ad Isalam fluv. vix 3. leuc. ab Arenaco in Ort. totidem a Zutphania in Austr. Sub Batavis.

DOGMA quid proprie sit, et quomodo a Decreto differat, vide supra in hac voce. Macri Fratres, regulas seu canones, a Conciliis sancitas, Dogmata; a Pontificibus, cum Cardinalium Consistorio stabilitas, Decreta; solius Papae ordinationes, Decretales, dici aiunt in Hierolexico, Vide quoque infra Ritus: uti de Dogmaticis, Medicorum genere, in voce Medici.

DOGMATISTAE seu in Foro Inquisitorum Ecclesiae Rom. hodie, qui olim Haeretici perfecti, Haeresiarchae dicuntur, qui haereses excogitarunt, aut inventas alios docuerunt [orig: docuêrunt], et sic erroris Magistri facti sunt. Vestiti quoque appellantur Concil Biterr. c. 16. Hos, abiuratione facta [orig: factâ], perpetuo carceri includi voluit, Concilium Tarracon. vel arbitrarias paenitentias iis iniungebant olim. Ad paenitentiam enim illos recipiebant; tum ob alias causas, tum quia exemplo suo multos conversuri credebantur. Inprimis id observari volebant, cum talis esset magnae auctoritatis. doctrinae aut dignitatis: qualis Berengatius fuit, qui propterea in vita conservatus est. Hodie vero, omnes tales sine misericordia tradendos Curiae saeculari, Doctores Pontificii plerumque sentiunt, de quo tamen, nullo adhuc iure cautum est. Sponte venientes, admittendos, non tamen nisi sub gravissimis paenitentiis, iudicat Pegna Praxi Inquisit. Vide et Eymericum Directorio Inquisitor.

DOLA vulgo DOLE, ad fluv. Dubim, qui ibi Insulam efficit, posita est, ubi frideric. I. Imp. palatium mirae amplitudinis sibi exstruxit. Vide Dolensis.

DOLABELLA [1] familiae Romanae nomen. Lentulorum gentis fuisse dicuntur. Legimus namque apud Ascon. Pedian. et Macrob. Pub. Lentul. generum Ciceronis fuisse, exiguae staturae hominem, quem longo accinctum gladio Cicero videns, iocose, quis illum alligaset gladio, quaesivit. At hunc Dolabellam dictum, apud quem Tullia ex partu decessit, constat ex epp. Cic. et Plutarch. in Ciceronis vita. Ex hac familia Dolabelliana pyra, de quibus Plin. l. 15. c. 15. Dolobelliana longissimi pediculi. Corneliorum quoque gentis hoc nomen fuisse Moret. ostendit.

DOLABELLA [2] Tacit. Hist. l. 1. c. 88. Ab Othone, in Coloniam Aquinanem sepositus, neque arta [orig: artâ] eustodia neque obscura [orig: obscurâ], nullum ob crimen, sed vetusto, nomine et propinquitate Galbae monstratus. Ibid. l. 2. c. 63. Postea ab Vitellio occisus, quod occiso Othone urbem introiit, tamquam rupta [orig: ruptâ] custodia [orig: custodiâ] Ducem se victis partibus ostentasset, accusante Plautio Varo.

DOLABELLA [3] P Cornel. Tuscos Boiis, Gallicae genti, iunctos devicit, A. U. C. 471. Item, Cos. cum Antonio, Praefectus dein Syriae, hostis Patriae iudicatus, quod Smyrnae C. Trebon. unum ex Caesaris percussoribus. occidi iussisset. A Cassio Laodiceae obsessus, sibi ikpsi mortem conscivit. Item, Procos. Africae, Tacfarinatem Provinciam vastantem exigua [orig: exiguâ] manu aggressus, occidit: sed negatus ei triumphus, Polyb. l. 2. Apian. l. 4. de B. C. p. 622. Tacit. l. 4. Ann. c. 23.

DOLABRAE vallo diruendo, memorantur Liv. l. 9. c. 37 Dolabrae calonibus dividuntur ad vallum proruendum, fossasque implendas: intra munimenta instructas acies: delectae cohortes ad portarum exitus collocantur. refringendae portae, Ibid. l. 28. c. 3. et aliis partibus securibus dolabrisque caedebantur et refringebantur portae. Inde Dolabellae, Nobiles Romanis et inter Flandriae olim Comites Dolabra cognomen Balduini, qui Carolum Damae Regis Canuti filium, amitinum suum heredem scripsit etc. de divinatione Dolabra, vide supra: cum hamis et dolabris coerrasse in Urbe Vigilum praefectum, et curasse omnes inquilinos admonendos, ne incuria [orig: incuriâ] aliqua [orig: aliquâ]

incendium oriretur, dicemus infra ubi de illo. Erat autem Dolabra distincta a securi, licet forma [orig: formâ] securis; una [orig: unâ] namque et simplici acie, parte altera [orig: alterâ] in mucronem acuminata [orig: acuminatâ]: quapropter maxime muris diruendis, ut securis vallo et lignis caedendis, idonea, Lips. In scuto Croiae Ducum, Dolabrae 3. rubeae in argento, Rentiacum dominium designant, Familiae illatum ab Isabella de Renty, quae nupta Gulielmo Croiae Domino, Ioh. peperit, praelio Azimurtio interemptum, A. C. 1415. et hodiernorum Croiensium S. Croviacorum parentem. Phil. I. Span. Artis Herald. Parte II. l. 3. c. 10.

DOLENSIS [1] urbs quae et Dola, vulgo Doll, urbs Gall. Celt. in Britannia minore, Neadunum vett. teste Caenali, dicta. Vide Argentraeum, Hist. Brit. l. 3. c. 69. Aug. Pas. Hist. Brit. etc. long. 18. 30. lat. 49. Baudr. urbs alias Rhedonum, nunc Episcopal. sub Archiep. Turonensi; sed non exempta. 2. leuc. a littore Oceani Brit. In locis paludosis, parvi circuitus, cum castro, 4. leuc. a Macloviopoli in Ort. 10. a Rhedonibus in Boream. Est et Dola, vulgo Dole, urbs Sequanorum primaria, ubi conventus iuridicus et Academia, a Philippo Bono fundata, A. C. 1426. florentissima A. C. 1484. sub Margareta filia Maximiliani I. long. 20. 40. lat. 44. 46. A Divione 9. leuc. in Ort. 10. a Vesuntione in Occas. abest. Quibusdam est Didattion. Ptol. l. 2. c. 9. Alduasdubis fluv. in duo brachia divisus, inferiorem eius partem quasi ulnis complectitur. Ioh. Matal. Metel. Merula. A Carolo V. muris cincta. Hinc A. C. 1636. a Gallis frustra obsessa, ante aliquot Annos tamen in illorum potestatem venit, reddita pace Aquisgrani inita [orig: initâ]. Ab iisdem vero A. C. 1674. rursus occupata, illis pace Neomagensi, cum tota Burgundia Comit. mansit.

DOLENSIS [2] Vicus Galliae, in Biturigibus, memoratus Gregorio Turon. l. 2. c. 18. Riothimi Brittonum Reguli clade et Monasterio, nobilis est: Vulgo Deols vel Bourg de Deols. Inchoavit hoc Coenobium in honorem B. Virginis Ebo Bituriensis, perfecit fil. eius Radulphus: proximum Castro Radulphi, Andria [orig: Andriâ] interfluente. Est in Vicaria Brivensi, vulgo Brivez. Hadr. Vales. Not. Gall.

DOLICHAEUS Iuppiter sic cognominatus, a Dolichena urbe, unde Inquilini Dolicheni dicuntur.

DOLICHE Ptol. Pelagoniae praecip. in Macedonia opp. Alchriae hodie Villanovano, Techala Mercatori. Sensim deficit, 10. Mill. ab Azoro in Bor. et sita est versus montes Cambuvios. Baudr. Hanc cum Pithio, et Azoro, tria in orbem sita oppida Liv. l. 42. c. 53. l. 44. c. 2. Tripolim vocati scribit. Item Ins. Maris Aegaei, quae et Macris et Ichthyoessa dicebatur. Item urbs Syriae in Commagena reg. quae *dolixhnh\ Steph. dicitur: Ad Marsyam fluv. qui post in Euphratem cadit. 20, mill. a Deugma in Occ. Antiochiam versus, totidemque a Germanicia in Or. Baudr. Doliche quoque Strab. Dulichium dicitur. Vide ibi.

DOLICHISTE ins. e Regione Chimaerae Lycii montis. Plin. l. 5. c. 31. Ex Graeco *dolixi/sth, i. e. *mhki/sth, Longissima, a longitudine sic dicta. *mhki/sthn autem eam vocat Strab. *dolixh\n simpliciter, i. e. longam, Steph. *dolixh\ nh=sos2 pro\s2 th=| *luki/a, w(s2 *kalli/maxos. *)aleca/ndros2 de\ o( *polu+i/stwr au)th/n fhsi. Vide Salmas. ad Solin. p. 785.

DOLICHODROMI Cursorum genus, de quibus hic [orig: hîc] infra [orig: infrâ].

DOLICHUS Galen. de tuenda valet. l. 2. c. XI. ut et Diaulus, cursus fuere [orig: fuêre] genera, in Vett. Gymnasiis exerceri solita: quorum illum refert, Graecis continuatum diu cursum significare; cum tamen maior Auctorum pars duplicis stadii spatium exstitisse eum, censeat: alterum definientes cursum, quo stadium semel currebant. Secundum hos ista Stadium erat cursus, unius tantum stadii; Dolichus, duplex uno cursu stadium; Diaulus duplex et ipse stadium, sed reflexo cursu, cui ambitus peristylii interioris, quem Diaulum ob duorum stadiorum mensuram vocatum refert Vitruv. l. 5. c. XI. inserviisse videtur, Quapropter falsum, quod apud Suid. legitur, Stadiodromos longiorem tractum metiri cursu dolichodromis; cum Contrarium manifeste suggerat Parmenonis Epigr.

*fhmi\ polustixi/hn e)pigra/mmatos, ou) kata *mou/sas2,
*ei\nai, mh\ zh/tei e)n stadi/w| do/lixon.
*poli) a)nakuklei=tai doli/xou dro/mos. e)n stadi/w| de\
*)ocu\s2 e)launo/menos2 pneu/mato/s2 e)sti to/nos2.

Idem ex Proverbio, *mh/ zh/tei e)n stadi/w| do/lixon, Ne quaere in stadio dolichum, Polluci l. 3. citato, confirmatur, quo innuiitur, non esse rem maiorem in minori quaerendam. Vide Hieron. Mercur. de Arte Gym. l. 2. c. 10. Scalig. *do/lixon maioris fuisse laboris, quam *di/aulon, ex Platone de LL. l. 8. notat Poetic. l. 1. c. 22. Idem hinc *dolixou/rous2 versus vocat, versus hypermetros, quibus est quod demas, atque induas in sequentis syllabam per concretionem. Utapud Virg. Georg. l. 1. v. 295.

DOLIUM vini receptaculum est: et quidem Dolia, Graece pi/qous2, sic a cadis distinguit Salmas. ut cados ex ligno: dolia fictilia fuisse dicat. Hinc Graecorum Prov. *)en pi/qw| th\n keramei/an manqa/nein. Vide eum ad Vopisc. in Carino, ubi de Doliaribus Tibicinibus, quos quidam fingunt, Pithaulas, pro Pythaulas, apud hunc

Auctorem legentes, multa, ut et infra in voce Pithaules. In horreis autem defodi Dolia, moris fuisse, notum e Scriptoribus Rei Rustic. Poetis et Iurecoss. Hinc Iul. Capitolinus, in Pio, inter omina Imperii, in Hetruria, inquit, Dolia, quae defossa fuerant, supra terram reperta funt. Vide ibi Casaub. Circa Alpes tamen, ligneis vasis condunt, circulisque cingunt, ait Plin. l. 24. c. 21. ubi de Romanorum more vina in Doliis colligendi, multa. Non enim in iis illud asservabant, sed inde in plura minora defundebant, ut amphoras, cados, urceos, quo ibi servaretur et inveterasceret, quod proin defusum vinum inde appellatum esse supra diximus. Vide Pignor. de Servis, ubi de Cella vinaria agens, vett. circa Alpes doliorum, quorum Plin. meminit, iconem exhibet, ut et hic passim in vocibus Cupa, Vinum etc. Ceterum infundendo in Dolia vinum numerantes mensuras, in principio numeri, non unum, sed multa, dixisse Vett. videbimus infra, in voce Wyrieles; uti de festo Atheniensium die, quo Dolia retinebant, ubi de Pithoegiis sacris; et de pittaciis, iis adfigi solitis; quibus vini patria et aetas indicarentur, in voce Pittacium. Sed et Dolium, machina militaris, apud Liv. l. 38. c. 7. ubi de Ambraciae obsidione, Nova etiam haud magni operis adversus eos (Romanos) qui in cuniculo erant, excogitata res est, Dolium a fundo pertusum, qua fistula modica inseri posset, et fistulam ferream operculumque dolii ferreum, et ipsum pluribus locis perforatum fecerunt [orig: fecêrunt], hoc tenui plama [orig: plamâ] completum dolium ore in cuniculum verso posuerunt [orig: posuêrunt]. Per operculi foramina, praelongae hastae, quas sarissas vocant, ad summovendos hostes eminebant, scintillam levem ignis inditam plumae, folle fabrili ad caput fistulae imposito flando accenderunt [orig: accendêrunt]. inde non solum magna vis fumi sed acrior etiam foedc quodam nidore ex adusta pluma quum totum cuniculum complesset, vix durare quisquam intus poterat. Vide quoque infra Ona, ubi latentes in doliis insidias, alio stratagematis genere, habes? it. Ventriloquus, ubi de spiritu e dolio seu aliquo quopiam vase responsa promente. Nec omittendum, quod non in praediis solum sua habuere [orig: habuêre] viridaria Vett. sed et in Doliis aggesta [orig: aggestâ] terra [orig: terrâ] defoderunt [orig: defodêrunt] uti discimus ex l. 26. ff. de instr. vel instru. Vide quoque infra in voce Viridarium.

DOLLARTIUS Sinus pars Oceani Germ. inter dominium Groningae, et Frisiam, Or. extensa, ad ostia Amasis fluv. prope Embdam urb. ubi A. C. 1277. maris inundatione 33. pagi periere [orig: periêre].

DOLO apud Suet. Domit. c. 17. Steph. --- sinisteriore brachio. velut aegro, lanis fasciisque per aliquot dies, ad avertendam suspicionem obvoluto, ad ipsam horam dolonem interiecit --- et attonito suffodit inguina, sicae vel pugionis genus est, intra lignum latentis, Hesych. *do/lwnes2, cifi/dia a)pokekrummen/a. Serv. Dolo est flagellum, intra cuius virgam latet pugio. Plutarch. in Gracchis, lh|striko\n cifi/dion, gladiolus, quo latrones utuntur, exponit. Sic apud eundem Suet. Claud. c. 13. reperti equestris ordinis duo in publico cum dolone ac venatorio cultro praestolantes, alter ut egressum e Theatro --- adoriretur etc. Vide Casaub. ad locum prior.

DOLOMITAE gens Persidis, inter mercenarios olim Romanorum. Vide Procop. l. ult.

DOLON vir Troianus egregia [orig: egregiâ] pedum pernicitate praeditus, qui, cum in castra, Graecorum speculator missus esset, a Diomede et Ulysse deprehensus, consilia Troianorum spe conservandae vitae illis aperuit: quem tamen, ut proditorem falsa [orig: falsâ] spe delusum, occiderunt [orig: occidêrunt]. Ulysses ipse apud Ovid. Met. l. 13. v. 244. et seqq.

Ausum eadem, quae nos, Phrygia de gente Dolona
Interimo: non ante tamen quam cuncta coegi
Prodere, et edidici, quid perfida Troia pararet.

DOLONCUS Saturni fil. ex Thrace Titanide, frater Bithynis, quem eadem ex Iove suscepit: Doloncis pop. Thraciae, quos *dolo/gkous2 Steph. *dolo/gkas2 alii vocant, nomen dedit. Salmas. ad Solin. p. 158.

DOLOPES Thessaliae pop. in extremis finibus Phthiotidis, quibus Peleus (cuius imperio parebant) Troiani belli tempore Phoenicem praeposuit, ut ex Hom. refert Strab. l. 9. Plin. l. 4. c. 2. eos Aetoliae annumerat, Epiro vero Ptol. Regio eorum Dolopia Strab. et Thucyd. Eorum meminit Virg. Aen. l. 2. v. 6. et Seqq.

--- --- Quis talia fando
Myrmidonum, Dolopumve aut duri miles Ulyssei
Temperet a lacrimis?

In DOLORIBUS veris Deos accusandi Vett. mos memoratur Mart. l. 2. Epigr. 65. v. 3. cuius epigraphe in Saletanum.

Quod iam ex Hom. notissimum. Neque vero accusabant solum. sed et statuas eorum coeno inquinabant, aut lapidabant, ut infra dicemus. Vide Casp. Barth. ad Claudian. et Stat. Imo et ipsum inter Numina Dolorem fuisse diximus supra ubi de Diis. De festo Dolorum B. Virginis. Vide suo loco.

DOLOSITAS finitore Augustino est fraus in verbis, aliud promendi, aliud sentiendi, in Ps. 49. quam Aequivocationem hodie vocant. Eam docuere [orig: docuêre] olim, Simon Magus et Corpianus, qui negabant, Martyria esse debere. Helcesaitae porro, qui tempore persequutionis, idola adorari, fidemque ore negari posse, citra labem, modo id ex animo non fieret, statuebant. Basilidiani item, et Priscillianistae,

quorum dogma erat, Fura, periura, secratum prodere noli. Valentiniani insuper, Massiliani seu Euchitae, Origenistae tandem et Rhetoriani: de quibus vide Tertullian. de Praeicr. c. 48. Optatum Milev. c. Parmenianum l. 4. August. Haer. l. 16. et 70. Irenaeum. l. 1. c. 23. Tertullian. iterum c. Valentinianos c. 1. Alios, laudatos Ioh. Forbesio Instructionum Historico-Theolog. l. III. c. 20. §. 37. et 38.

DOLUS [1] Mendesius Aegyptiae gentis auctor memorabilis dicitur Columellae l. 7. Citatur etiam ab eodem iterum l. 11.

DOLUS [2] locus Britanniae min. ex Monasterio evasit Ep. sedes, faciente Nomenoio Principe (qui ibi Epp. suis congregatis Regem se inungi curavit. Posita est urbs inter Abrincatuorum et Aletensium seu Macloviensium fines, Vastata a Normannis A. C. 944. vulgo Dol. Vide Hadr. Vales. Not. Gall. et supra in voce Dola.

DOMA [1] vulgo DOME, castrum Galliae, olim nobile et fortissimum, teste Petro Hist. Albig. c. 80. Locus est ad Duranium, a Sarlato flumine interfluente divisus. Idem.

DOMA [2] Papiae tectum vel atrium, quod non tegitur. Sic vocem sumit Hieron. in Sophon. c. 1. Qui in domatibus odorant militiam Caeli, Solem et Lunam, astrareliqua etc. Cuiusmodi tecta in Oriente, hodieque in Melita Ins. in usu, Gallis quoque Domes. Abbo Bell. Paris. l. 1.

Ergo bis octavis faciunt, mirabile visu,
Monstra rotis ignara modi compacta triadi
Roboris ingentis super argete quodque cubante, Domate sublimi cooperto.

DOMANETICA Ponticae provinciae Regio satis ferax, per quam Amnias fluv. illabitur. Strab. l. 12.

DOMBEC Liber Iudicialis Anglo-Saxonum, ex dom, iudicium et bec libet; memoratur Eduardo Confessori in LL. c. 1.

DOMENSIS tractus fertilis regiunc. Gall. inter Bressiam prov. et Ararim fluv. seu inter Matisconem et Lugd. Principat. tit. gaudens, et proprio Domino parens e Borbonia familia. Historia paucis sic habet. Olim familiae Belliioc. Gall. de Beavieu, hoc dominium erat, ob affinitates cum familia Sabaudica, Sebusiana et Baugiacensi. Humbertus IV, dominus Belliioci, eius partem nactus est, ex matrimonio Margaretae, fil. Guidonis Baug. Eduardus II. dein Ludov. Borbonio Princ. hunc dono dedit, transiitque per Susannam Borboniam Carolo D. Borb. Connestabili nuptam, in familiam Montpenseriam. Maria Henrici D. ultimi filia fuit, ex Gastone Aurelian. D. filio Henrici IV. Annae Mariae, hodie Dombensis Principis, mater. Guich. Hist. de Bresse. Moret. Caput eius Trivoltium, 5. leuc. supra Lugd. in Bor.

DOMESDEI liber censualis apud Anglos, Rotulus Regis etiam dictus, monumentum totius Britanniae augustissimum: duobus voluminibus magnis, Angliae descriptionem continet, inchoatam A. 14. Regni Gulielmi Sen. et finitam A. eius 20. h. e. ultimo, et A. C. 1087. A similitudine antiquioris ab Aluredo confecti, Rotulus vel Liber Wintoniae interdum, item Liber Fudiciarius nuncupatur. In hoc per singulos Comitatus, Rapas, Lathas et Centurias, civitates, burgos, opp. castra, villas, etc. descriptum est, quid in praediis, et domibus; quid in terris dominicalibus et tenementalibus, quid in campis arabilibus, pratis, pascuis, silvis, saltibus, piscariis, palludibus, communiis, etc. continebatur. Quot homines et eius conditionis, milites, colonos, mancipia, operarios, villa quaelibet aleret; quid in tributo, censu, reditibus, servitiis et consuetudinibus, de praesenti valebat reddebatque, quid in aevo sub Eduardo Confessore elapso. Series operis iuxta Comitatus distinguitur, in quorum unoquoque, ab initio, catalogus exhibetur omnium capitalium dominorum, qui in eodem Comitatu quidquam possident, primo Rex, dein Proceres, secundum classes suas, et dignitates: Usus est ad id Vilhelmus quinque Iustitiariis suis, quos misit per universam Angliam, ad descriptionem istam, per provincialium iuraiuranda conficiendam. Nomen ei Domesday, i. e. Dies iudicii, per metaph. sicut enim distincti et terribilis examinis illius novissimi sententia, nulla [orig: nullâ] tergiversationis arte valet eludi, sic orta [orig: ortâ] in Regno contentione, libri huius sententia declinari non potest. Hinc non dissimilis huius libri reverentia, Sibyllini Romae, quindecimvirali olim curae demandati: seu Pandectarum apud Florentinos, qui a Wernhero repertus sub Lothario II. in palatio Ducis hodie custoditur, nisi accenso cereo indictaque cerimonia [orig: cerimoniâ] non producendus, de quo vide Cassiod. var. form. l. 3. c. 52. Est item ad similitudinem libri censualis Remensis, et conservatur in thesauro Regii Scaccarii, sub tertia classe sc. Thesaurarii et duorum Camerariorum, inspectutis tamen satis praesto, sed denumerantibus prius 6. solidos et 8. denarios, pro sola inspectione: transcriptio vero uniuscuiusque lineae dragma [orig: dragmâ] praeterea penditur. Henr. Spelm, Gloss. Arch. Vide infra quoque in Rotulus Wintoniae. Sic olim apud Romanos exititere [orig: exititêre] descriptiones accuratissimae omnium Imperii provinciarum et praediorum in iis contentorum, quae et limites et possessorum nomina comprehenderent, ad quas orta [orig: ortâ] lite ibatur. Asservabantur illae in sacrario Principis. Siculus Flacc. de condit. agror. p. 19. Quod si quis contradicat, sanctuarium Caesaris respici solet: omnium enim agrorum et divisorum et assignatorum formas, sed et divisionem, et Commentarius et Principatus in Sanctuario habet, etc. Cuiusmodi Commentariorum etiam meminit Frontin. de Aquaeductibus l. 1. Vide supra Beneficiorum liber et infra Rationarium Imperii.

DOMESTICI apud Scriptores rerum cum Roman. aevi posterioris, tum Francicarum, crebro occurrunt. Et quidem apud

Romanos sic praetoriani Milites dicebantur, quorum munus fuit Imperatorii corporis custodia, Gr. *oi\kei=oi et *oi)keiakoi/, Protectores domestici, dicuntur Amm. Marcell. l. 14. et 15. nec non in Collat. 1. Carthagin. c. 1. ubi Devotissimi indigitantur. Erant autem tum pedites, tum equites, uti docet Senator Var. l. 1. meminitque Amm. idem Ioviani, Domesticorum ordinis primi l. 25. quam dignitatem Valeriano quoque tribuit l. 27. Cohors eorum Domesticorum Schola d cta est eidem l. 26. tw=n oi)kei/wn su/ntagma, Iulian. Ep. 22. Illis praeerat Comes Domesticorum, idem Domesticus Excubitorum dictus. *dome/stikos2 tw=n e)ckoubito/rwn, apud Theophan. p. 383. etc. Ex his quod Impp. Principesque deligerent, praecipua in Palatiis, Caftris, Provinciis, munera obituros, videtur fluxisse, quod Ioh. Ep. Citri Resp. ad Latin. Domesticum idem sonare ait, quod Praefectum, Capitaneum, Ducem, *)eca/rxonta, prohgou/menon, e)pista/thn. Quemadmodum de iis, quos in Aula Francica sequioris aevi Familiares Reges appellatos notum, legimus. Neque vero Impp. solum, sed et Praefecti provinciarum, urbium, exercituum etc. suos Domesticos habuere [orig: habuêre], unde Domesticus Praefecti Praetorio, Ducis, Comitis etc. crebro occurrit. Quam dignitatem gradumque illustreim fuisse hinc liquet, quod Heraclianus Comes Africae, Sabinum Domesticum suum, generum sibi elegisse, et ipsi omnium fere consiliorum participes fuisse leguntur, apud Oros. l. 7. et Procop. Vandalicor. l. 1. c. 4. etc. Sed et in Galliae Regum Palatiis, Domesticorum crebra mentio, apud Fortunat. Greg. Turon. Fredegar. Alios, quorum munus sic adumbrat Fortunat. l. 7. Carm. 16. ubi de Condone Domestico,

Tedebertus enim Comitivae praemia cessit,
Auxit et obsequiis cingula digna tuis.
Vidit ut egregios animos meliora mereri,
Mox voluit meritos amplificare gradus.
Instituit cupiens, ut deinde Domesticus esset
Crevisti subito, crevit et aula simul.
Florebant pariter veneranda Platia tecum,
Plaudebat vigili Dispositore domus.

A quibus patet, Domestici dignitatem non illustrem modo fuisse, cum Comitis dignitatem longe excederet, sed etiam idem muneris obiisse, quod apud Byzantinos Cura Pelatii, atque adeo Aulae Regiae Curam habuisse: cuiusmodi ministerium hodie commissum forte iis est, qui Magni Hospitii Magistri Gallis dicti: qui ut coeteris Hospitii Magistris inferioribus paesunt, ita olim maiores Domestici, coeteris eiusdem nominis ac tituli in Aula Proceribus praeerant. Plures enim hac simul functos dignitate, in Palatio constat; qui omnes Supremo et Magno Domestico suberant. Ex horum porro classe seligebantur qui coetera in provinciis Palatia Regia, Villas Regias et Fiscos publicos eorumque reditus curarent; ipsas interdum provincias regerent; et Iudiciis interessent, ut pluribus accurate docet Car. du Fresne Gloss. qui Magnum Domesticatum a Maiordomatu diversum fuisse, etiam colligit ex L. Ripuar. tit. 88. Fubemus, ut Optimates, Maiores domus, Domestici, Comites, Grafiones --- munera ad iudicium pervertendum non recipiant, vide quoque Domesticus.

DOMESTICUS [1] alias Seneschallus, Dapifer, Maior Domus. Vox Latina, sed novata [orig: novatâ] significatione Graecis etiam inferioribus usitatior: *domesti/kous2 enim ministros et officiales dixere [orig: dixêre], quos Romani Comites: verum hoc praesertim, cum nomen dignitatis factum esset Comes, potius quam Ministerii. In Iure igitur Civ. Domestici proprie appellantur omnes adiutores, sive administri legitime instituti ab iustis functionum principibus, cum in Palatio, tum in Foro, et Ecclesia. In Palatio erant seqq. Magnus Domesticus, qui et Megadomesticus, et per eminentiam Domesticus: Hic circa mensam Imp. ministrabat, vide supra in Dapifer, et exercitum educebat, militiamque curabat: Ita in Imperii administratione terrestri praefuit militiae, castris et stativis, quae ipsi fossatum appellabant, sicut magnus Dux mari praeerat, Codin. seu Curopalat. de Off. Constantinop. p. 50. Luitprand. Hist. l. 6. c. 5. Ioh. Meurs. etc. In Occ. Magnus Seneschallus, et Maior Domus dictus. Dein Demesticus Mensae, et Domesticus rei Domesticae, qui Senescalli etiam et Dapiferi munere circa mensam Imp. fungebantur: Ille Magno Domestico propior; hic remotior. Utriusque munus continebatur clim in officio et appellatione Comitis Castrensis. Item Domesticus Scholarum, qui praefuit Scholis Palatinis, i. e. Ordinibus militaribus, ad capessenda Imp. iussa vacantibus, quarum 8. in Or. 6. in Occ. erant: prius merentes sub alterutro Magistro officiorum. Eam administrationem postea Megadomesticus habuit. Porro Domesticus Legionum, idem cum priore. Domesticus murorum, qui curavit, ut oppida, castra, munitiones instaurarentur. Domesticus tandem regionum, sc. Or. vel Occ. qui curabat negotia, ad publicum pertinentia. In foro Domestici erant Iudicum Administri seu Assessores: Item qui cum ipsis Iudicibus habitabant, qui vulgo Graphiarii, Cancellarii vocantur, Drosaeus in method. Iur. In Ecclesia denique erant, Domesticus Chori, qui locum secundum tenebat in septimo quinario Officialium Eccl. Constantinopolitanae. Huius munus non explicavit Curopalates, etc. Domesticus ianuarum, noni seu ultimi quinarii primus; Hic custos et Ostiarii administer ac adiutor fuit, Aedituus. Extra Imperium reperiuntur quoque Domestici, quinto saeculo, et seqq. qui videntur fuisse a Concilio Principis. Domesticus villae et Domesticus regionis, omnia sub Rege curabant, hic in regione, ille in villa fiscali, sub Comite. Tum enim ipsi Reges villas et praedia sua colebant, suorum ipsorum colonis, mancipiis, animalibus, saepe quoque et utensilibus. Unus autem Domesticus super pluribus villis fuit constitutus, ut Seneschalli potius, quam Ballivi locum tenuisse videatur. Vide Henr. Spelm. Glossar. Arch. Car. du Fresne quoque memorat Domesticum Icanatorum, seu cohortium militarium, quae dignitas instituta est a Nicephoro Generali Imp. in gratiam Nicetae eius ex filia Michaeli Rhangabi nupta [orig: nuptâ] nepotis, postmodum Patriarchae CP. ex Niceta Paphlag. in Vita Ignatii Patr. Domesticum Numerorum, seu Scholarum, qui cohortibus praeerat, ex Eodem ibid. Domesticum,

Optimatum qui copiis militatibus Thematis, quod *)optima/twn vocabant, erat praefectus, de quibus vide infra: Domesticum Stratorum, ex Anastas. Hist. Eccl. p. 127. Domesticum Thematum tum Orientalium, tum Occidentalium, ex Codino c. 5. n. 92. Et de dignitate huius nominis Ecclesiastica monet binos fuisse, unum in dextro Choro, alterum in sinistro, e)pista/tas2 tw=n melw|dw=n seu a)rxw|dw=n, qui in Ecclesia post Protopsaltem cantui praefuerint, ex Constantino de Admir. Imp. c. 50. Scylitze, Ioh. Cantacuz. Hist. l. 1. c. 41. Aliis. Domin. Macer triplicis generis hos Domesticos faciens, primum Clero patriarchali, secundum Clero, Capellae Imperatoris tertium clero Cappellae Im peratricis, Despinicum, a Despina Imperatricis titulo dictum, praesedisse, scribit in Hierolexico.

DOMICELLUS appellatio, qua [orig: quâ] olim Galli filios quosvis Regis, sed Optimatum Primogenitos tantum salutabant: sicut Angli Regni successorem Aethelingum uccabant et Clitonem: quo tamen posteriore nomine omnes Regis filios alias insigniebant. Marculsi aevo, nec Domnicellus nec Domicellus dicebatur, sed Domnus, quod vide, et Domnicellus: etiam hoc de filio Regis, l. 2. form. ult. Hodie quoque Galli Damoifel dicunt, pro nobili iuvene gladio militari nondum accincto. Vide Henr. Spelm. Gloss. Archaeol. Apud Danos et Suecos similiter, Regum filios Domicellos nuncupatos, discimus ex Is. Pontano Hist. Danic. l. 7. et 8. et ex Erico Upsalensi Hist. Suec. l. 3. Liberos Mauritii Imp. Parvulo dominos vocat Greg. Mag. l. 6. EP. 23. Apud Byzantinos quoque Augustos, sequioris praesertim aevi, eorum filii Despotae, h. e. Domini, Principis indultu dicebantur; alias non despo/tai, sed *despo/sunoi i. e. Domicelli dicti: ut de Constantino Andronici Scn. filio legimus, quem, negata [orig: negatâ] a Patre Despotica [orig: Despoticâ] dignitate, tw=n *r(wmai/wn *despo/sunon, Romanorum Domicellum, vocitatum esse, tradit Pachymeres l. 8. c. 26. extremo. Postea titulus etiam cum Magnatum Baronumque filiis communicatus: quo praesertim donati Militum filii, nondum Militari seu Equestri Cingulo, accincti, uti annotat Chifletius in Vesontione Part. 1. c. 26. cum solis militibus honorifica Domini compellatio competeret. Sic Theodoricus Com. Hollandiae, nondum sui iuris factus, Domicellus appellatur, apud Ioh. Bekam in Vilhelmo Ep. Trai. observatque Marca in Hist. Beneharn. l. 6. c. 24. Nobiles illius tractus vulgo distribui in 3. ordines, Baronum, Militum Cavers, et Domicellorum, Domengers; quorum hi ut Plurimum iidem sunt cum iis, qui in coeteris provinciis Scutiferi nuncupantur. At postremis saeculis, Domicellorum in Regum Principumque filiis exolevit appellatio, obtinuitque ut Domini dicerentur, praefixo tamen nomine proprio, ut Foh. Dominus, Richardus Dominus etc. Eodem plane modo, Domicellae dictae sunt universae filiae, Principum, Magnatum, Baronum, Militum, innuptae; cum uxores eorum Dominae dicerentur. At in Francia usus invaluit, ut coeterorum quidem quantum vis Regii stemmatis Principum filiae Domicellae, Regum vero filiae Dominae compellentur. Unde notat Tillius, contra receptum hunc in Gallia morem, Franciscum II. Britanniae Armor. Ducem in foedere cum Carolo VIII. Rege sancito A. C. 1488. Annam et Isabellam filias, Dominas appellasse. Sed et Domicellas ac Dominas, Canonicas in Germania saeculares dici, refert Iac. de Vitriaco Hist. Occid. c. 31. ubi de vestimentis earum convictu in Ecclesia etc. multa habet. Vide supra Canonicae Saeculares et plura hanc in rem, apud Car. du Fresne Glossae.

DOMICILIUM ex domo et colo, pro Domicolium; nam colere, habitare est: Unde coligo Arnob. habitatio. Aedicilium dicitur Plin. vide Salmas. ad Solin. p. 587. et 950. Apud Liy. Domicilium Plebis Romanae, carcer dictus est, ab App. Claud. X. Viro aedificatus, uti in sua contra illum invectiva [orig: invectivâ] docet Virgin. l. 3. c. 57. Ad cuius imitationem Cic. Verr. 5 Carcer, inquit, ille qui est a crudelissimo tyranno Dionysio factus Syracusis, quae Lautumiae vocantur, in ipsius imperio domicilium Civium Romanorum fuit. Vide de App. Claudio et Virginio suis locis.

DOMICOENIUM triste Romanis habitum. Mart. l. 5. Epigr. 79. cuius epigraphe ad Turanium.

Nempe non pauperibus solum, sed et ditibus; ut qui domi inter familiares suos minus voluptatis caperent, quam inter socales foris. Hinc, Idem l. 2. Epigr. 69. cuius epigraphe in Classicum.

Ipse quoque ad cenam gaudebat Apicius ire,
Cum cenaret, erat tristior ille, domi.

Et quidem domino sic foris cenanti Adversitores servi advorsum ibant, officii et tutelae gratia [orig: gratiâ]: Accersitores vero domini adventum praenuntiabant, uti infra dicemus, in voce Foris.

DOMIDUCA Iuno dicta est, quia veteri ritu sponsas ad sponsos ducere prima [orig: primâ] nocte consuerunt [orig: consuêrunt], nuptiis a. Iuno praeesse credebatur.

DOMIDUCUS Deus eodem fine apud Romanos, quo Domiduca Funo, colebatur. Ioh Rosin. Antiqq. Rom. Vide ubi de Nuptiis.

Ubi Ditis cum solio et Eumenidum cum antro, coniungendum esse, monet Barth. Dominam vero absolute pani, Animadversion. Stat. l. 1. Sylv. 2. v. 23.

Alias Dominae, Reginae, et in universum uxores, uti docet Hadr. Turneb. Advers. l. 21. c. 6. Amicae tiem, uti passim videre est, apud Mart. apud quem Domini quoque pro amasiis: quae alias vox in salutationibus, post libertate multatam Remp. frequens esse

coepit. Vide Poetam hunc l. 11. Epigr. 73. l. 12. Epigr. 52. v. 14. etc. Apud medii aevi Scriptores, Domina, unde, Deipara, hinc Missa de Domina, in Chron. Archiep. Upsal. Item Principum Magnatumque uxores, vide hic [orig: hîc] supra. Canonicae quoque Saeculares Dominae dicuntur; item Sanctimoniales omnes, in Reg. Clarissarum: quod tamen usurpare vetantur, quae Benedictinum institutum sequuntur, in Statutis Ioh Arch. Cantuar A. C. 1279. apud Car. du Fresne.

DOMINA [2] Nostra *de/spanah(mw=n, Graecis B. Virgo dicitur. Sic Actiones omnes Syndi CP. sub Menna celebratae oriuntur. Post Consulatun, prokaqezomen/ou tou= despo/tou h(mw=n --- *menna=, e)n tw| *mesau/lw| tw=| dotikw=| tou= sebasmi/ou oi)/kou th=s2 *despoi/nhs2 h(mw=n ktl. Praesidente Domino nostro --- Menna [orig: Mennâ], in meditullio aulae occiduo venerabilis aedis Dominae nostrae etc. Nempe Sec. VI. et VII. etiam, inoleverat consuetudo, ut pronomen noster et a, adderetur nominibus dignitatis Dominus vel Domina; quibus alias sim pliciter indigitabantur, quos cupiebant honoratos: uti hic [orig: hîc] videre est, in his vocibus. Sic in modo cit. loco. Mennas *despo/ths2 h(mw=n, Dominus noster, appellatur, et Cyrus Patriarcha Alexandrinus Sergium, CP. vocat i)/dion *despo/thn, proprium Dominum, apud Cl. Suicerum Thesauro Eccl. in voce *mari/a.

DOMINAEDIUS ab Domnaedius, una [orig: unâ] voce, pro Dominus aedium, Gr. staqmou=xos2, proprii nominis vicem subiit, sicut Dominus et Domina, et quae hinc contracta, Domnus et Domna. Inprimis sic fere semper S. Felicem vocat Paulinus Ep. Nol. quasi Dominum Aedis, cui ipse praesidebat Ep. 1. Venientem in gremio iam communis patroni Dominaedii mei Felicis cxcipiam, Ita Ep. 9. 10. 12. et 28. et Natali 7. Id.

--- --- --- --- --- --- Quam quid mihi testis
Ipse meis, quibus est idem Dominaedius egit.

Quemadmodum Martyres Dominos suos non semel vocat Sugerius de Confecr. Eccl. S. Dionysii. Hanc porro vocem Domnaedius, restituit apud Auctorem Rhetoricae ad Herenn. Salmas. l. de Fure Att. p. 73. Domnidius habent Notae Tyronis. Vide Car. du Fresne Glossar. et Macrum Hierol.

DOMINATIO titulus honorarius Regg. in Epp. Francicis alibique passim. Graecis *kurio/ths2, formula loquendi, hodieque Italis in usu, vostra Signoria [orig: Signorîa]. Guil Britto Philippidos l. 6. v. 156.

Vestra quidem plene Dominatio novit, ut a quo
Tam laudabiliter regitur tam nobile regnum etc.

DOMINE [2] Miserere vet. formula precandi in Ecclesia, *ku/rie e)le/hson Graecis, nec gentilibus plane fuit ignota. Si enim non ante, saltem iam Hadriani Caesaris temporibus qui a nato CHRISTO 120. Annis claruit, similiter Deo supplicasse legimus sapientiores. Tangit eum ritum nobilis illius temporis Scriptor Arrian. Dissertat. Epicteti l. 2. c. 7. *to\n qeo\n e)pikalou/menoi deo/meqa au)tou=, *ku/rie e)le/hson, Deum invocantes, precamur eum, Domine miserere nostri. Vide Gerh. Ioh. Voff. de Orig. et progr. Idol. l. 1. c. 2.

DOMINI [1] appellatio in salutationibus frequens, apud Romanos. Martial. l. 6. Epigr. 88. cuius Epigraphe ad Caecilianum.

Et ante eum Senec. ignotos sic appellari salutarique solitos testatur. Quemadmodum *despo/thn Graeci usurparunt, in eodem officio occupati.

DOMINI [2] et DOMNUS Sancti passim appellati Scriptoribus medii aevi observatque Ioseph. Scalig. Not. ad Fragm. vett. Scriptor. post libros de Emend. temp. p. 36. Chaldaeos Christianos, praecipuorum Sanctorum, ut Apostolorum, nominibus, vocem Mar, quae Dominum sonat, similiter praeponere, ut Mar Marcos, Dominus Marcus. etc. Epp. item, etiam non adiecta [orig: adiectâ] dignitatis nomenclatura [orig: nomenclaturâ], sed Episcopatus solum nomine expresso, ut Domino Mizenatis Ecclesiae, apud Gregor. Mag. l. 4. Ep. 27. Porro, praecipui e Nobilitate, in Annal. Colmariensibus, Part. I. A. C. 1248. Eodem die Curiam habuit Rex Rudolfus cum gloria Dominorum. Impp. praecipue et Reges, qui Rerum Domini apud Symmach. Cassian. Cyprian. Aimoin. Sidon. Gregor. Mag. passim, Aliosque audiunt. Dominus Orbis terrarum, apud Alyp. Antiochen in desc. orb. c. 17. §. 6. Domini terrarum, apud Arnulph. Lexov. p. 31. *despo/tai th=s2 oi)koumen/hs2, passim in Actis Concilii Chalcedon. oi( gh=s2 kai\ qala/tths2 kai\ pa/ntwn a)nqrw/pwn e)/qnou: kai\ ge/nous2 despo/tai, Terrae Marisque et universae humanae gentis generisque Domini, apud Phot. Bassian. et Eunom. ad Valentin. et Marcian. in eod. Concil. Act. 5. 12. 13. Terrae marisque Dominus, de Constante in Ep. African. Ep. Dominus totius Orbis, de Constantino, apud Ammian. Marcell. l. 15. etc. legitur Car. du Fresne Glossar. Vide suprae in voce Despota, Divinitas, ut et in Domnus.

DOMINIA Vett. dicebantur convivia hilariora. A. Gell. l. 2. c. 24. Principes civitatis, qui ludis Megalensibus antiquo ritu mutitarent, i. e. mutua inter sese Dominia agitarent. Nomen iis a Domino sive praebitore convivii: cuius idem meminit l. 13. c. XI. cum inquit: Dominum autem inquit convivii esse oportet non tam lautum, quam sine sordibus. Latinis Convivator dicitur, utpote qui amicos aut hospites convivio excipit: Horat. Parochus et Herus, l. 2. Serm. Sat. 8. v. 35.

--- --- --- --- --- --- Veriere pallor
Tum Parochi faciem nil sic metuentis, ut acres
Potores.

--- --- --- --- Sub hoc Herus, haec gravida, inquit,
Capta est deterior post partum carne futura.

Graecis vocatus est, o) sunista/s2 sumpo/sion, qui exstruit convivinm, et *(estia/twr, Epulo, qui dat epulum: Item *eumposi/ou a)/rxwn,

*sumposia/rxhs2, e)stiou=xos2, qui domo et mensa [orig: mensâ] excipit. Mart. l. 12. Epigr. 48. v. 5. cuius Epigraphe in lautum Invitatorem.

Lauta tamen caena est: fateor lautissima sed cras
Nil erit, immo hodie protinus immo nihil.

Cenarum Magister. Alias tamen proprie Magister convivii, a Patrefamilias distinctus, dicebatur is, qui Arbiter bibendi, item Rex convivii dici solitus est. Hic talorum iactu creatus, certas bibendi leges praescribebat, quas observare singulos erat necesse. Vide Plutarch. Problem. 4. l. 1. Sympos.

DOMINICA [1] uxor Valentis Imp. quae Gotthos ad evertendam Constantinopolim irruentes pacavit. Ceterum Ariana cum esset, permovit maritum, ut Orthodoxos acerrime persequeretur: Hinc Galatae filii iactura [orig: iacturâ], et visionibus horrendis turbata quies. Vide Theod. l. 4. c. 12.

DOMINICA [2] una ex Antillis Ins. sub Caribis, sic dicta, quia detecta est ab Hisp. die Dominica [orig: Dominicâ]. Circuitus est 20. circiter leuc. Inter Guadalupiam ad Bor. et Martinicam ad Austr. a qua vix distat 8. leuc. Fertilis est et rigua.

DOMINICA [3] seu Dies Dominicus, prima hebdomadis dies, Dies lucis et Dies panis Chrisost. de Resurr. Regina et princeps dierum, Iacobo; dierum Domina Sophron. Dies pacis. Theod. Studitae: Graecis *kuriakh\, *)anasta/simos, basili\s2 kai\ u(/patos2 tw=n h(merw=n, CHRISTO potissimum, qui Domini in Ecclesia vet. nomine nude apellari solebat, apud Christianos dicata est; quod maximis mysteriis, prae aliis, insignis esset. In ea enim creavit Deus universum, Manna pluit in deserto, Israelitae tranavere [orig: tranavêre] Iordanem, Christus natus est, et a Ioh. baptizatus: Idem in ea aquam in vinum in Galilaeae nuptiis mutavit, eadem resurrexit, misit Spiritum S. Ioh. in Ins. Pathmo apparuit eique futurum Ecclesiae statum variasque eius usque ad alterum adventum suum periodos revelavit etc. Quibus de causis moti Apostoli, diem hanc, in locum Sabbathi, Iudaici, divino cultui a Christianis peragendo consecrarunt, uti Augustin. testatur Serm. 25. de Temp. Constantin. dein Mag. ad eius observationem, Gentiles quoque coegit, ut ex Cod. Theod. colligitur: et Honorius Imp. pie constituit, ut in omnibus Dominicis, captivi e carceribus educerentur, a fidelibus eleemosynas accepturi, eod. Cod. l. 7. de Reor. Cust. Hinc ab omni opere eo die semper cessatum. Theod. Ep. Cantuar. in Capitul. c. 7. Graeci et Romani in die Dominica non navigant, nec equitant, panem non faciunt, nec in curru ambulant, nisi ad Ecclesiam tantum: nec balneant se Graeci, non scribunt publice etc. Incipiebat autem observatio eius iam olim a nona seu vespera praecedentis diei, Concil. Ffort. A. C. 794. can. 21. unde in plerisque vett. Statutis MSS. pro Artificibus Parisiensis Civ. id potissimum caveri, ut nemo quicquam artis exerceat diebus Dominis, ne au Samedi depuis le derrenier coup de Vespres sonne, observat Car. du Fresne. Quia vero dies haec primum in hebdomade sibi locum, ut dictum, vindicat, hinc hebdomas saepe nomen sumit a Dominica praecedente, ut hebdomada Passionis, a Dominisa praecedente, quae Passionis dicitur: At Graeci hebdomadis a subsequente Dominica appellationem desumunt. v. g. Palmarum hebdomadem vocant, non eam quae subsequitur Palmarum Dominicam, sed quae praecedit, quaeque Latinis Passionis est. Ita quarta Hebdomas Quadragesimae illis est, quae Dominicam quartam antevertit etc. Excipiuntur tamen eae hebdomadae, quae a Paschate ad Pentecosten excurrenres, a prae cedente nomen Dominica trahunt. Appellationes cuiusque Dominicae per totum fere Annum, et Introitum ut vocant. qui ad Missam dici solet, in Communione Romana, et Graeca, ex Car. du Fresne in Glossar. et Macris Fratribus in Hierolexico, hic [orig: hîc] strictim subiciemus.

Dominica prima Adventus Dominici, a qua Ecclesiastica Officia incipiunt, quarta est a Natali DNI. Eius Intr. est, Ad te levavi. Graeci vocant kuriakh\n deka/thn tou= *louka=, i. e. Dominicam ex iis, in quibus S. Lucae Euangelium, per Lectiones ad Missam et inter Officia legitur, nempe de Muliere habente, Spiritum infirmitatis. Vide Allat. de Dominicis Graecorum. Dominica secunda Adventus, Introitum habet: Populus Sion, Graecis Dominica XI. Lucae seu de vocatis ad Nuptias. Dominica III. Adventus: Cuius Intr. Gaudete in Domino semper et iterum dico Gaudete; Graecis Dom. XII. Lucae sive de Decem, Leprosis, appellatur. Dominica IV. Adventus: Intr. Memento nostri Domine. Graecis *kuriakh\ pro\ th=s2 *xristou= gene/sews2. Dominica infra Octavam Natalis Domini. Intr. Dum medium silentium: Graecis, *kuriakh\ meta\ th\n *xristou= gen/esin. Dominica; infra Octavam Circumcisionis, Graecis, *kuriakh\ pro\ tw=n fw/twn, nuncupatur. Dominica I. post Epiphamam cuius Intr. in Excelso throno etc. Graecis, *kuriakh\ mata ta\ fw=ta. Illi n. Baptismum Christi fwtismo/n vocant, ut notum. Dominica II. cuius Intr. Omnis terra, Graecis Dominica XV. de Zacchaeo, dicitur. Vide infra, Festum Architriclini. Dominica III. cuius Intr. Adorate Dominum, Graecis Dominica XII. Lucae sive telw/nou, item profwnh/simos2, ut et quae antecedit hebdomas; in qua ieiunant Armeni, quod ieiunium artzibou/rion vocant. Dominica IV. V. VI. post Epiphaniam. Dominica Septuagesimae, cuius Intr. Circumdederunt [orig: Circumdedêrunt] me. Graecis *kuriakh\ tou= a)sw/tou, seu de Prodigo. Dominica Sexagesimae, cuius Intr. Exurge. Graecis *kuriakh\ th=s2,

a)pokrew\, i. e. Carnisprivii. Dominica Quinquagesimae, cuius Intr. Esto mihi: Graecis *kuriakh\ tou= turofa/gou, et turinh\, quod post eam casei et ovorum esum intermittant, ieiunium 40. dier. auspicantes. Dominica I. Quadragesimae, cuius Intr. Invocavit me. Graecis prw/th tw=n nhsteiw=n. Vide infra Orthodoxus. Dominica II. Intr. Reminiscere. Dominica III. Intr. Oculi mei. Dominica IV. Intr. Laetare Hierusalem. Hac [orig: Hâc] Cardinales vestibus roseis induuntur et Pontifex fert manu Rosam auream benedictam, quam postmodum Regi ahcui seu Magnati, magni muneris loco, subinde mittit. Dominica in Passione Domini, seu V. Quadrag. a qua Passionis Officium incipit, Intr. habet, Iudica me Deus.: Graec. dicitur pe/mpth tw=n nhsteiw=n, quinta ieiuniorum. Dominica in Palmis seu Osanna, seu VI. Quadrages. Vide suo loco. Eius Intr. Domine ne longe. Dominica sancta in Pascha seu Dominica S. nude, vide Pascha. Dominica I. post Pascha, seu Octava Paschae seu Dominica post Albas. Gr. *kainh\ et ne/a *kuriakh\ et *kuriakh\ tou= *)antipa/xa, et deuteroprw/th *kuriakh\. Dominica II. cuius Intr. Misericordia Domini, Graecis *kuriakh\ tw=n a)gi/wn murofo/rwn, quod in ea festum celebrent trium mulierum, quae coemptis aromatibus ad Christi sepulchrum accesserunt [orig: accessêrunt], ut eum ungerent. Dominica III. cuius Intr. Fubilate terra, Graecis dicitur *kuriakh\ tou= paralu/tou. Dominica IV. cuius Intr. Cantate Domino; Graecis dicitur *kuriakh\ pe/mpth th=s2 *samareita/dos2 vel mesopenthkosth=s2. Dominica V. quae et Dominica Rogationum, Graecis *kuriakh\ tou= tuflou=. Dominica post Ascensionem, cuius Intr. Exaudi Domine. Graecis *kuriakh\ tw=n a(gi/wn triakosi/wn de/ka kai\ o)ktw\ *qeofo/rwn pate/rwn tw=n e)n *nikai/a. Dominica sancta Pentecostes. Dominica I. post Pentecostem, quae et S. Trinitatis, Graecis *kuriakh\ tw=n a(gi/wn pa/ntwn seu prw/th tou= *matqai/ou. Vide Festum S. Trinitatis. Dominica II. cuius Intr. Factus est Dominus Protector meus. Graecis Dominica II. Matthaei de Christo docente. Dominica III. Intr. Respice me. Graecis III. Matthaei. Dominica IV. cuius Intr. Dominus illuminatio mea, Graecis Domica IV. Matthaei seu de Centurione. Dominica V. Intr. Exaudi Domine, Graecis V. Matthaei, de Vexatis a Daemone. Dominica VI. Graecis VI. Matthaei, seu de Paralytico. Dominica VII. Intr. Omnes gentes, Graecis VI. Matthaei, sive de de duobus caecis. Dominica VIII. cuius Intr. Suscepimus, Deus. Graecis VIII. Matthaei, seu de 5. pambus et 2. piscibus. Dominica IX. cuius Intr. Ecce Deus, adiuva me! Graecis IX. Matthaei, sive de Lunatico. Dominica X. Intr. Deum clamarem. Graecis X. Matthaei seu de Lunatico. Dominica XI. Intr. Deus in loco sancto. Graecis XI. Matthaei, seu de Parabola Regis. Dominica XII. cuius Intr. Deus in Adiutorium. Graecis XII. Matthaei, seu de interrogante Fesum divite. Dominica XIII. Intr. Respice, Dcmine. Graecis XIII. Matthaei, sive de Parabola vineae. Dominica XIV. Intr. Protector ncster. Graecis XIV. Matthaei, sive de Vocatis ad nuptias. Dominica XV. Intr. Inclina autem tuam. Graecis XV. Matthaei, seu, de Interrogante Fesum-Furisconsulto. Dominica XVI. Intr. Miserere mei Domine. Dominica XVII. cuius Intr. Fustus es Domine. Dominica XVIII- Intr. da pacem. Graecis Dominica I. Lucae, sive de venatione piscium. Dominica XIX. cuius Intr. Solus populi ego sum. Graecis II. Lucae, sive de Amandis inimicis. Dominica XX. cuius Intr. Omniae quae. Graecis III. Lucae, sive de Filio viduae. Dominica XXI. post Pentecostem, Graecis IV. Lucae sive de Parabola seminis. Ex his porro Dominicae principales et sollennes dicuntur V. illae, in quibus officia mutantur, sc. Dominica I. de Adventu, Dominica in Octavis Paschae, Dominica in Octavis Pentecostes, Dominica, qua [orig: quâ] cantatur, Laetare Hierusalem et Dominica in Ramis palmarum, Durand. l. 7. c. I. n. 4. Privilegiatae Dominicae dicuntur, quibus Historiae sunt appropriatae, apud eund. ibid. n. 14. Dominicae vero vacantes, seu Vacat, dicuntur in Sacramentar. Gregor. Mag. IV. Dominicae, quae ieiunia 4. temporum maxime subsequuntur; eo quod propriis careant officiis, vide Rupert. de Div. Offic. l. 3. c. XI. Observat quoque Macer in Hierolexico, in Dominicae in Albis hebdomade Papam albo birro indui; in Dominica III. Adventus, nec Diaconum, nec Subdiaconum casula [orig: casulâ] indui: Dominicam I. Quadrag. Graecis dici, Dominicam Orthodoxiae, ob restitutum a Theodora Aug. post Theophili mortem, Imaginum cultum: in Dominica Palmarum, Competentibus praedicari Symbolum: in nulla Dominica ieiunari et cuiusvis Dominicae vigiliam quoque sacram esse etc.

DOMINICALIA Evangelica alias textus et lectiones Dominicales, Post illa. Homiliae, etc. dicuntur, suntque periochae excerptae ex libris Evangeliorum, singulis Dominicis proponi, praelegi et explicari solitae. Et primo quidem in Ecclesia libri sacri integri lecti et ordine explicati sunt, Iustin. Martyr, Orig. Homil. 15. in Fos. Socr. l. 5. Hist. Eccl. c. 21. Isid. de Off. Eccl. quod etiam diu duravit sub Papatu, ut colligere est ex Dist. 15. Gratiani, Can. Sancta Romana Eccl. Interim textus peculiares proponebantur in Fetiis Natalitiis, Paschatis, Ascensionis, Pentecostes, textu ordinario ad tempus seposito, quod patet ex August. in 1. ep. Foh. initio. Paulatim vero selecti et alii textus in Festis SS. Praeterea coeperunt [orig: coepêrunt] pro tempore etiam distingui, nim. ut ex integris Evangelisterum scriptis selextae quaedam lectiones excerperentur, ac certis anni

temporibus accommodarcntur: ut videre est apud Augustin. de temp. Serm. 256. Gregor. Mag. l. ad Secundin. Laurim. Ep. et Bedam. Is vero ordo lectionum Dominicalium, qui hodie conspicitur, ab aliis ad Alcuinum Caroli Mag. Praeceptorem, ab aliis ad Paul. Diacon. refertur, sed non alio argumento, quam quod homilias certas PP. particulis illis Euangeliorum accommodavit ac subiecit: unde distributio illa textuum antiquior apparet. Vide Henr. Alting. Theolog. Problem. loc. 2. problem. 29. ubi de abusu harum lectionum in Ecclesia Latina aliisque egregie disserit.

DOMINICALIS in Concilio Autisiodor. c. 24. Ut unaquaeque mulier, quando communicat, Dominicalem suum habeat, quo Mulieres caput tegebant, ex Lini Ep. Rom Constitut. Car du Fresne in Glossario.

DOMINICANI seu PRAEDICATORES, Ordo relig. in Comm. Romana, fundatus a Dominico Calarogensi, Hispan. qui Tolosae 12. An. contra Albigenses voce et ferro pugnavit. Ab Innocentio III. non admissus, Honorio constitutionem sui debet, circa A. C. 1216. Ioh. Baleus l. 7. postquam se Augustini regula [orig: regulâ] contentum fore pollicitus esset. Huius institutum et Dominicanae, seu catharinae Sen. sectatrices adoptarunt. In Gallia Facobini dicuntur a vico S. Iacobi. A Ioh. Michaelis reformatus est Ordo initio huius saeculi. Ferdin. Castellanus. Anton. Flaminius, Hist. huius Ordinis. Hi B. Virginem ab originali peccato non immunem, contra Franciscanos, cum S. Scriptura tenent, praerogativam miraculosae conceptionis soli Agno Immaculato vindicantes Vide et Dominicus.

DOMINICOPOLIS vulgo S. DOMINGO, urbs Archiep. Hispaniolae, in parte eius Austr. cum portu commolo et arce munita. Exstructa fuit a Christ. Columbo, A. C. 1494. ad ostium fluv. Ozema, captaque ab Anglis, Duce Francisco Drako, A. C. 1586, sed mox derelicta. Sub Hisp. Hinc Hispaniola a Francis et Anglis saepe dicitur S. Dominici Ins. P. Martyr, de O. N. l. 8. Dec. 2. Miraeus Geogr. Eccl.

DOMINICUM vox Eccles. pro Cena Domini, apud Cyprian. Serm. 1. de Eleemosyna. Item pro Templo, Ecclesia, Basilica et loco, in quem ad sacros conventus celebrandos fideles convenire sunt soliti. Graec. kuriako\n, apud Euseb. in Orat. de laud. Constantini: ubi B. Rhenanus annotavit, apud primos Christianos Domini vocabulum paulo frequentius fuisse, quam Christi, iuxta morem Apostolicum et modum historiae Evang. proin loca sacra Dominica appellata esse. Hinc Germanis Episcopalia templa hodieque Dom, Belgis Kyrik, per syncopen Kyrk a Graeco kuriako\n: Anglis Church. Scotis iuxta primitivum quoque Kyrk dicuntur: quod innuere videtur, hos prima religionis semina a Graecis, illos a Romanis auspicatos. Antiochiae nobilissimum templum, a Constantino Magno inceptum, et a Constantio absolutum Dominicum aureum dictum est, apud Hieron. in Chron. Sed et vox forensis Dominicum est, Gallis Domanium, et patrimonium Domini sinificat. Etiam in legg. et chartis antiquis occurrit Dominicus, alias pro Imperatorius, alias pro Regius, appellanturque res Dominicae, quae ad Imp. spectant. Vide Henr. Spelman. Glossar. Archaeol.

DOMINICUS [1] Cardin. a Clemente VII. Antipapa. in Hisp. missus, ut dissidia inter Clerum et Henr. III. Regem orta componeret, Mariana, l. 17. c. 18. et l. 19. c. 1. Item, Cardinalis Ragusinus, Gregorii XII. depositi defensor. Spod. A. C. 1409. n. 19.

DOMINICUS [2] Carthus. Trevirensis, scripsit varia. Possevin. A. S. Theod. Petraeus Bibl. Carth. p. 85. Dorland. Chron. Carthus. l. 7. c. 2. 3. 4. Obiit A. C. 1461. Aet. 73.

S. DOMINICUS Ordo mil. ab eodem, contra Albigenses, institutus. Insigne eorum crux candida et nigra, liliis distincta.

DOMINICUS [5] Capranica Rom. Card. cuius merita Martin. V. agnovit, Eugenius IV. timuit, Nicol. V. amavit, ab hoc ad Alphonsum V. Castell. missus Obiit A. C, 1458. Ciaccon. in addit. Victorel. et Onuphr. in Mart. V. Platina, in Calixto III. etc.

DOMINICUS [6] Catalusius Lesbi Princeps, Lesbo a Mahomete occupata [orig: occupatâ]. caesus, A. C. 1462. Leuncl. Cuspin.

DOMINICUS [7] Floccus Andreas, Florentinus, discip. Chrysolorae, scripsit de Magistratibus Rom. quod L. Fenestellae attribuitur. Inter praecipuos sui saeculi, quod erat 15. Volaterr. l. 21. Comm. urb. Blondus, in Hetrur. Lil. Girald. de Poet. dial. 4. Voss. de Hist. Lat. l. 1. c. 19. et l. 3. c. 7. Leander. descr. Ital.

DOMINICUS [8] Fontanus auspiciis Sixti V. molimine memorabili obeliscum Romae transtulit, hominum 907. equorum 75. opera [orig: operâ], usus, Casaub. ad Spartian. in Hadr.

DOMINICUS [9] Fulgosus, primus Genuensium Dux, electus circa A. C. 1327. Horn. Orb. Imp.

DOMINICUS [10] de s. Geminiano vico Tusciae oriundus, IC. floruit, A. C. 1440. Idem.

DOMINICUS [11] Gimnasius Cardin. in Psalmos Commentarium scripsit, A. C. 1527.

DOMINICUS [12] Grenerius Tolosanus, Ep. Apamiensis, postillarum in Pentateuchum, librosque historicos auctor. Circa A. C. 1326. I. Michael Pius, de Vir. Ill. ord. Praedicat. P. 2. l. 2. Nic. Bertrand. Comm. de gestis Tolos. etc.

DOMINICUS [13] Grimanus Venetus, Cardinalis, et Patr. Aquileiensis, amore erga Patrem Antonium, ob rem contra Turcas male gestam, a Senatu in vinculis detentum, memorabilis. P. Iovius, elog. l. 5. Iustinian. Hist. Ven. l. 12. Ciacon. in addit. Alex. VI.

DOMINICUS [14] Gusmannus Calarogensis, Hisp. Tholosae, 12. An. contra Albigenses, docuit et certavit, Inquisitoris in Languedocia munere fungens, ibi prima Ordinis Dominicani seu Praedicatorum fundamenta iecit: eodem fere tempore, quo Franciscus Assisius Ordini minorum initia dedit. His duobus mira ascripsere [orig: ascripsêre], qui Scenae tum ministrabant, ut quod B. Virgo, volente Christo Orbem

plectere hos duos ei obtulerit, quibus mundum convertere posset. Item, quod Domincus Diaboli manus ambusserit, lucernam, usque ad consumptionem, ei detinere imperans, etc. In Hist. Lomb. Ant. Flor. p. 3. l. 23. c. 1. §. 38. Matt. Par. in Henr. III. Melch. Canus l. 11. Theol. Confirmationem Ordinis apud Innoc. III. frustra quaesitam, ab Honorio obinuit, A. C. 1216. Id. Cui persuasit, ut Magistrum S. Palatii crearet, in quem S. Scripturam interpretandi; et libros sub censuram vocandi onus devolveret. Ipse primus id muneris obiit, a Paulinarum epp. explicatione orsus, decessit Bononiae; A. C. 1221. Sanctis Commun. Rom. annumeratus a Gregorio IX. A. C. 1234. Theod. Podius, in vita eius. Gerson et Leand. de Vir. Ill. Ord. Dom. Ferdin. Castell. Chr. Dominic. etc. Prim us fuit Inquisitor, unde eius imago hodieque in vexillo Inquisitionis, de quo suo loco, conspicitur. Uti vero is Waldensium, sic qui ex eius familia prodierunt [orig: prodiêrunt], Protestantium fuere [orig: fuêre] acerrimi hostes, Indulgentiarum propolae M. Leydecker. Notis et Observat. ad Hist. Eccl. Hornii p. 282. 283.

DOMINICUS [15] Iacobatius Rom. Cardinalis a Leone X. creatus A. C. 1517. scripsit de conciliis. Ciacconius in LeoneX.

DOMINICUS [16] Iesu Maria Franciscanus Hisp. tuba Pragensis praelii, Ludovicum XIII. quoque in Reformatos concitavit. A. C. 1625. etc.

DOMINICUS [18] Maria Bonon. Mathematicus insignis, praeceptor Copernici, sec. 15.

DOMINICUS [19] Marius Niger Venetus, circa A. C. 1490. Geographiae auctor, in qua Americae nondum meminit. Impressa est Basileae. A. C. 1557. a W. Weissenburgo correcta.

DOMINICUS [21] Michael Venetorum dux praeclarissimus, de quo vide Blond. Dec. 2. l. 5.

DOMINICUS [22] de Pisis Dominicanus, cum Hier. Savanarola, et Sylestro Flor. ob veritatis amorem crematus, die 23. MaI. A. C. 1498.

DOMINICUS [23] Roverius Cardin. Sixto IV. gratus. Obiit A. C. 1501. Ciaccon. addit. in Sext. IV. Ughel. de Arch. Taur.

DOMINICUS [24] Sotus Segov. Caroli V. Confessionarius, interfuit Conc. Tridentino, scripsit complura, Obiit A. C. 1560. Sixtus Sen. Biblioth. l. 4. Possevin. Simler. Alfonsus Fernandus, Bibliotheca Hisp.

DOMINICUS [25] Spazzarinus Joh. Patavinus, auctor historiae Venetae, imitator Sallustii. Obiit A. C. 1519. Aet. 90. Scardeonius, rerum Patavin. l. 3. c. 43. etc.

DOMINISSIMUS in aliquot Chartis Hispaniae, titulus Regum. Car. du Fresne Glossar.

DOMINIUM Martini aliis castrum Domni Martini, vulgo Dommartin. in dioecesi Meldensi Galliae. Hadr. Vales. Notit. Gall.

DOMINUS [1] appellatio fuit, qua [orig: quâ] Impp. olim insigniebantur, Alex. tamen Sev. eam repudiante: quemadmodum et Augustae, seu uxores earum, Dominae dictae sunt, quae quando et quam ob rem in Domnus et Domna transierint, vide supra in Domicellus et Domini, item in voce Domnus. Sed et Cantabri non nisi Dominum agnoscunt, ut vidimus; et Dominus Hiberniae Angliae Rex, appellari voluit, infra voce Ororicius.

DOMINUS [2] Terrae Marisque Graece *(o gh=s2 kai\ qala/tths2 despo/ths2 Caracalla in vett. nummo appellatur de quo vide infra voce Thyatira.

DOMINUS Vobiscum salutatio in Ecclesia Rom. Sacerdotalis, ut vocant, de qua Macri in Hieroloxico.

DOMITIA [1] Calvilla Calvisii Tulli bis Consulis vidua, mater ex Annio Vero, Marci Imp. Capitolin. in Marco. Eadem Lucilla dicitur, apud Spartian. in Didio Iuliano.

DOMITIA [2] Decidiana splendidis orta natalibus, Agricolae uxor, C. Cornelii Taciti socrus.

DOMITIA [3] Lepida minore Antonia [orig: Antoniâ] genita avunculo Augusto, Agrippinae sobrina prior ac Cnaei Domitii mariti eius soror; ab Agrippina muliebri aemulatione, paulo ante finem Claudii, perdita. Tacit. Ann. l. 12. c. 64. Enimvero certamen acerrimum exstierat, amitae potius an mater apud Neronem praevaleret. Nam Lepida blandimentis et largitionibus iuvenilem animum devinciebat; truci contra ac minaci Agrippina [orig: Agrippinâ], quae filio dare imperium, toler are imperitantem nequibat. Ceterum obiecta sunt, quod coniugem Principis devotionibus petivisset, quodque parum conercitis per Calabriam servorum agminibus, pacem Italiae tur baret. Ob haec mors indicta.

DOMITIA [5] Paulina uxor Aelii Hadr. et ex eo mater Hadriani Imp. apud Spartian.

DOMITIAE Horti in reg. Urbis XIV. Victori, et Capitolino in Pio. ac Vopisco in Aureliano, memorati: quorum is reliquias Hadriani in illis collocatas; his Aurelian. Imp. Potissimum ibi versatum, tradunt.

DOMITIANA Via in Camp. a Via Appia, apud Casilinum incipiens, inter Vulturnum et Puteolos, per Linternum 20. mill. pass. extensa. Cittadin.

DOMITIANUS [1] Cos. duodecies, quo et Dolabella [orig: Dolabellâ] collega [orig: collegâ] natus Pius Imp. apud Capitolin. Flavii praenomen quidam codices tribuunt, Casaub. et Gruter. ad Capitolin.

DOMITIANUS [2] Dux Aureoli fortissimus, qui originem se a Domitiano Imp. atque a Domitilla trahere aiebat, vicit Marcian. Tyrannum. Vide Trebell. Pollion. in Gallien. et Macriano.

DOMITIANUS [3] Grammatici nomen apud Romanos, ita dictus, quod esset intractabilis, et valde morosus.

sublatum, Rom Imp. A. M. 4044. A. C. 82. nec quicquani amplius quam muscas captabat, ac stylo praeacuto configebat, ut non absurde responderit Vibius Crispus, Ne muscam quiaem cum Caesare esse. Varium se praestitit aliquandiu, mixtura [orig: mixturâ] quadam [orig: quâdam] inaequabili virtutum ac vitiorum: Bonas quasdam leges sanxit, Bibliothecas auxit: donec virtutes quoque in vitia deflexit. Philosophos toto imperio pepulit, super ingenii naturam, inopia [orig: inopiâ] rapax, metu saevus. Flav. Clem. patruelem suum, (cuius filios etiam parvulos sucessores palam destina verat) interfecit, discipulum Pantomimi puberem occidit, nullam aliam ob causam, quam quod magistro forma [orig: formâ] similis esset. Metium Pomposianum quod habere imperatoriam genesin ferebatur, et alias quasdam ob causas leviculas necuit. Christianos passim secundus a Nerone crudeliter persecutus est. In exilium D. Ioh. Evangelistam pepulit. Suet. in Domit. c. 6. De Cattis, Dacisque post varia praelia auplicem triumphum egit: de Sarmatis Lauream Captlolino Foviretulit. Superbus hic tandem Dominum et Deum se appellari coegit: nullam sibi nisi auream et argenteam statuam poni passus est, crudelis etiam consobrinos, item nobiliss. ex Senatu interfecit. Per haec terribilis cunctis et invisus, multis vulneribus, non sine miris praesagiis, confoditur, suorum, uxoris quoque coniuratione A. C. 96. Aet. 45. imperii 15. Funus eius per vespillones cum ingenti dedecore exportatur, et ignobiliter sepelitur: radendum eius nomen Senatus decernit, omniaque eius acta rescindit. Eutr. l. 7. Aur. Vict. de Caesarib. Philostr. in vita Apollon. l. 8. Xiphilin. Petav. Ricciolus, etc.

DOMITIUM opp. permunitum Germ. in Ducatu Megapolitano, ad Albim fluv. ubi Eldam amnem recipit. 1. leuc. a Danneberga, 8. supra Lavenburgum.

DOMITIUS [1] nomen illustris apud Rom. familiae, quae in Calvinos et Aenobarbos divisa. Vide infra.

DOMITIUS [2] de adventu Aeneae in Italiam scripsit, Auctor de orig. gentis Rom. Item Grammaticus cogn. Insanus, apud A. Gell. l. 18. c. 7. initio. Domitio homini docto celebrique in urbe Roma Grammatico; cui cognomentum insano factum est, quoniam erat natura intr actabilior et morosior.

L. DOMITIUS Aenobarbus rure rediens, obvios habuit duos insigni forma [orig: formâ] iuvenes, qui ipsi iusso victoriam Romanis annuntiare barbam permulserunt, colore nigro in rufum mutato: unde ipsi posterisque agnomen, et ferme barbae color. Cos. septies, bis triumphavit: Bis Censor fuit, Patritiis insertus. Vide et Lucius.

CNEUS [54] vel GNEUS Domitius Aenobarbus, cuius Pater cogn. classi praefuit, pro Cassio et Bruto, dein Antonium secutus, tandem ad Augustum se applicuit Aedilis, Cos. Praetor, Neronis pater, L. Domitio ex Antonia maiore filia Octaviae, sororis Augusti et M. Antonii natus, omni parte vitae detestabilis, primum occidit libertum, quod portare quantum iubebatur, recusarat: deinde in viae Appiae vico, repente puerum citatis iumentis haud ignarus obtrivit: et Romae medio foro cuidam equiti Rom. liberius iurganti oculum eruit. Perfidiae atque avaritiae maximae fuit: argentarios pretiis rerum coemptarum, aurigarios mercede palmarum fraudavit. Maiestatis quoque et adulteriorum, incestique cum sorore Lepida sub excessu Tiberii reus, mutatione temporum evasit. Huic Tiberius Germanici filiam Agrippinam Iunio Silano, Silio Nerva [orig: Nervâ] Coss. in secessu Campaniae coram tradidit atque in urbe nuptias celebrare iussit. Fuir Pater Neronis Principis. Decessit morbo aquae intercutis, suscepto, ex Agrippina Germanico genita, Nerone, malo ovo ex malo corvo. Suet. in Nerone. Bello Germanico triumphum meruit, quod unicum in ipso laudis argumentum. Tacit. Ann. l. 4. c. 75. Dio, Eutrop. Liv. Cassiod.

C. DOMITIUS [1] Aenobarbus Trib. P. Pontificibus offensus, ius sacerdotes surrogandi ad pop. transtulit. Cos. Avennates et Allobroges vicit. Suet. in Neron. Claud. c. 2. De illo Licinius Crassus, habuisse os ferreum, cor plumbeum. Fil. eius Praetor et Cos. in pugna Pharsalica, pro Pompeio occubuit. Vide et Cneus.

DOMITIUS [3] Afer qui summis honoribus et multa [orig: multâ] eloquentia [orig: eloquentiâ] viguit, moritur C. Vipsanio, Fonteio Coss.

DOMITIUS [4] Afer Nemausensis Tiberio Caesare regnante coepit inclarescere. Sub Caio reus praeter spem absolutus est, quod illi accusanti nihil respondisset, dicens se Caium oratorem magis, quam Caesarem expavescere. Unde non modo iudicio liberatus, sed et Cos. renuntiatus est. Auctor Dio. Scripsit de Testibus libb. 2. Fab. l. 4. c. 7. Sunt et urbane dictorum ab eodem editi libri, Fab, l. 6. c. 4. Mortuus est in cena, ex cibi redundantia, sub Nerone, teste Euseb. Quintil. l. 5. confitetur, senem Domitium sibi adolescentulo cultum, sed priore auctoritate multum imminuta [orig: imminutâ], Sueton. et Dion. in Calig. Hieron. in Chron. Euseb. A. C. 46. Tacit. Ann. l. 4. c. 52. Vignerius, A. C. 44. Nic. Lloyd.

DOMITIUS [5] Balbus Praetorius, longa senectute, simul orbitate ac pecunia [orig: pecuniâ] illexit Valerium Fabianum ad subdendum testamentum. Tacit. Ann. l. 14. c. 40.

DOMITIUS [6] Caecilianus ex intimis Thraseae amicis, qui ei quid Senatus censuisset exposuit. Tac. Ann. l. 16. c. 34.

C. DOMITIUS [2] Calvinus primus Cos. cum C. Cosso Arvina, A. U. C. 422. sub quo Romani, cum Alexandro Epiri Rege pacem iniere [orig: iniêre]. Liv. l. 8. c. 17. Cassiod. in Chron. Item, Cos. cum P. Corn. Dolabella, A. U. C. 471. cum Tusci Boiis iuncti caesi sunt. Item, Cos. cum Val. Messalla, A. U. C. 701. et cum Asinio Poll. A. U. C. 714. Vide et Cneus,

DOMITIUS [11] Corbulo literis armisque inclitus, sub Caligula, a quo, licet epigrammate eius offenso, Cos. factus est: Claudio, a quo in Belgium missus, ne otio torperet miles, Fossam Corbulonis duxit, inter Mos. et Rhen. nunc loca Witek et Crimpen, et Nerone

sub quo contra Parthos pugnavit, Armeniae Procos. huius invidia [orig: invidiâ] sublatus. Scripta cuius amissa. Tac. Ann. l. 3. c. 31. l. XI. c. 18. l. 13. c. 35. l. 14. c. 26. l. 15. c. 3, 5, 6, 9, 13, 17, 25, 28, 30. Hist. l. 2. c. 76. Plin. l. 2. c. 70. l. 5. c. 24. l. 6. c. 8. l. 7. c. 5. Dio. l. 60. Xiphilin. etc. Vide Corbulo.

DOMITIUS [12] Deus apud antiquos colebatur, ut esset in domo nova nupta. Fuit itaquein numero Deorum coniugalium, invocabatur olim, ut nova nupta domit maneret: quemadmodum Domiduco vota fiebant, cum domum deduceretur. Vide Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. l. 5. c. 27.

DOMITIUS [13] Dexter Cos cum Messala Prisco, A. C. 196. Praefectus Romae, sub Severo Imp. Spartian. in huius vita, c. 8.

DOMITIUS [14] Labeo IC. famosus, sub Hadriano. Rutilius, in vita celebr. Iuriscoss. p. 60.

DOMITIUS [15] praenomine Lucius, cuius Pater bello civili maris potens erat, donec Antonii partibus, mox Caesaris misceretur. Avus Pharsalica [orig: Pharsalicâ] acie pro optimatibus ceciderat. Ipse electus, cui maior Antonia Octavia genita in matrimonium daretur. Post exercitu flumen Albim transcendit, longius penetrata [orig: penetratâ] Germania [orig: Germaniâ], quam quisquam priorum; easque ob res insignta triumphi adeptus est. Mortuus est Cornelio Cosso, Asinio Agrippa [orig: Agrippâ] Coss.

DOMITIUS [16] Marsus Poeta Lat. Horatii sutxrouos2. Scripsit de Amazonibus, et narrationes fabulosas. Eius 4. in mortem Tibulli versus supersunt.

Cum foret et Marsus Magnique Rabirius oris,
Iliacusque Macer sidereusque Pedo.

DOMITIUS [17] Marsus poeta scriptor Epigrammatum. Idem composuit bellum Herculis contra Amazones, Et de urbanitate. Vide supra, et Voss. de Hist. Lat. l. 1. c. 16

DOMITIUS [19] Sabinus Primipilaris e cohortibus Praetoriis. Tac. Hist. l. 1. c. 31.

DOMITIUS [21] Ulpianus Iurisperitus, Alexandro Imp. a consiliis, A. U. C. 976. Papiniani discip. fuit. Vide Ulpianus.

DOMNA [1] Severi Imp. Uxor Martia, sic dicta ab Oppiano Cyneg. 1. Vide illic Rittershus. Nic. Lloyd. Nempe.

DOMNA [2] : seu DOMINA Augustarum appellatio, de qua vide in voce Dommus. Hinc et apud Gregor. Turonens. legas, Dommae Brunechildis: cuius vocis reliquiae apud Italos supersunt in nomine Donna. Fuit vero et nomen proprium, uxoris Severi Imp. cuius meminit Oppian. praef. Cyneget. l. 1.

Ubi Rhittershus. vocem Domna appellativam esse contendit, sed constat ex nummis Graecis ac Latinis, in loco Oppiani *do/mnan proprium esse nomen Imperatricis. In iis enim haec inscription, *i*o*u*l*i*a *d*o*m*n*a *s*e*b*h*r*o*u: in his, IULIA DOMNA AUG. Faber Notis in Phaedr. l. 2. fab. 4. Verum et Salmas. potius cognomen videtur, ut et *ko/muos2, quae ambo ea [orig: eâ] tempestate non solum apud Latinos, sed Graecos quoque, Syros et Aegyptios, multo in usu fuere [orig: fuêre]. Etiam prius de Magnatum uxoribus et Sanctimonialibus, uti ex Salviano de Gubern. l. 7. et Ugutione docet Car. du Fresne, et postesterius de Viris sanctitatis opinione claris, ut mox dicemus. Vide Salmas. ad Spartian. in Seu. uti, de Severi uxore praefata, infra quoque aliquid, lemmata Vesta nova.

DOMNIM quae et Phesdommin et Aphesdommin, in tribu Iuda, 1. Samuel c. 17. v. 1. 1. Paral. c. 11. v. 13. Hieron. in Loc. Hebr. liter1a A.

DOMNIZUS Scripsit Comitissae Mathildis vitam versibus. Sub Henr. IV. et Hem, V. Impp.

DOMNULUS Afer, scriptis clarus. Auctor vitae S. Hilarii Arelat. Sidon. Apoll. l. 9. ep. 13. 15. etc. et l. 4. ep. ult.

DOMNUS [1] seu DOMINUS appellatio sacra, Deo et Christo propria, Tertull. in Apolog. c. 34. qui proin Augustum laudat, quod ne Dominum quidem se dici volebat, quem et alii Impp. pagani sequuti sunt. Sed eo insolentiae processit Domitianus, ut non Dominus solu, verum et Deus appellari vellet. Suet. in vita eius c. 13. More dein per vicissitudines fluctuante, a Christianis etiam Impp. admissus et inter titulos, Dominus, sed media [orig: mediâ] vocali i exempta [orig: exemptâ], cuius prisci usus hodieque manent vestigia, in semivocabulis Cyr, vulgo Syr, a Gr. *ku/ros2, pro *ku/rios2, apud Gallos et Anglos: Don et Dom, a Lat. Dommus. apud Italos et Hispanos. Vide Spelman. Inprimis Ecclesiastica [orig: Ecclesiasticâ] dignitate aliqua [orig: aliquâ] aut vitae sanctimonia [orig: sanctimoniâ] insignibus, id nominis tributum legimus. De Episcopis passim Gregorius M. Paulinus, Ennodius, Alii. Pontificibus praecipue Rom. vindicat Onuphr. Inde ad Abbates, et Monachos transiit hodieque Benedictinis, Carthusiensibus, Cluniacensibus Monachis in usu est. Sed et Franciae Reges peculiariter, Domnos appellatos esse, auctor est Landulfus Sagax et Rabanus Maurus ad Othgarium etc. Discrimen vero inter Dominum et Domnum, Franci vett. quoque observasse videntur, cum solum Deum Dames, quosvis vero alios, in dignitate constituos, voce Dam salutare solitos, tradit Car. du Fresne in Gloss.

DOMNUS [2] I. fil. Mauritii Papa, post A Deo datum A. C. 676. Sub illo trimestris Cometa, triennalis siccitatis, ut et pestis horribilis, nuntius, Obiit A. C. 678. Anastas. in Domno. Beda Hist. l. 4. c. 12. Platina et Onuphr. in eius vita, etc. Eum excepit Agatho.

DOMNUS [3] II. post Ioh. XIII. A. C. 972. Iidem, ut et Volaterr. Anth. l. 22. Naucl. t. 2. Chr. gen. 31. Obiit 3. mense, post electionem.

DOMNUS [4] I. Demetriani Ep. fil. damnato, eiecto, et excommunicato Paulo Samosateno, Antiochiae Ecclesiae praefectus est. Euseb. l. 7. c. 23. et 26. Obiit A. C. 275. quinto sedis Anno.

DOMNUS [5] II. post avunculum Ioh. A. C. 436. Depositus, surrogato Maximo. Cyrill. in vita Eutymi. Liberatus, Brev. c. 12. Evagr. l. 1. c. 10. Acta Conc. Chalc. Sess. l. 2. et 9. etc.

DOMNUS [6] III. post Ephremum, A. C. 546. Interfuit Synodo Constantinop. 3. Sedit An. 14. Baron.

DOMOCUS et DEMONICUS DOMOCHI urbs Thessaliae, Lormiae urbi finitima et Pharsalo.

DOMUM referendi defunctorum peregre Regum cadavera, Lacedaemoniorum mos vet. occurrit apud C. Nep. in Agesilao c. ult. Ibi eum amici, quo Spartam facilius perferre possent, quod mel non habebant cera [orig: cerâ] circumfuderunt [orig: circumfudêrunt], atque ita domum retulerunt [orig: retulêrunt]. Nec mos solum, sed et lex fuit qua [orig: quâ] adstricti Lacones domum Reges suos, etiam mortuos, domum reducere cogebantur, ceteros duces non item. Vide Hadr. Turneb. Advers. l, 26. c. 33.

DOMUS seu Aedificium, primum hominibus, ut se tutarentur adversus Solis ardores et tempestatum iniurias, vel spelunca erat vel tectum e frondibus. Ingeniosiores dein furcas erexere [orig: erexêre], virgultoque interserto et luto inducto, parietes struxere [orig: struxêre]. Postea non necessitati solum, sed etiam commoditati consultum: Tandem in rerum affluentia, summoque otio, etiam voluptati et elegantiae est inservitum. Ac primo in templis et aedificiis publicis, mox in privatis etiam recessum a prisca frugalitate, eoque tandem deventum, ut quisque se tanto maiorem visum iri credert, quanto magnificentius habitaret. Aedificium primum ex luto fuit, quod invenisse dicitur teste Plin. l. 7. c. 56. Gellio, Doxius Caeli fil. lutei aedificii inventor placet, exemplo sumpto ab Hirundinum nidis. Postea partim utilitas, partim luxus plurimum excitavit ingenia, ut Architectonicem magis magisque excolerent, nonnulli etiam hac de Arte commentarios posteris relinquerent. Quales e Graecis Agatharchus, Democritus, Anaxagoras, Ctesiphon, Metagenes, Ictinus, Carpion, Philo, Hermogenes, Argelius, Satyrus, alii: e Latinis Fuffitius, Varro, P. Septimius, Cornelius Celsus, etc. Quorum hodie vix quidquam ad nos pervenit, praeter libros 10. Vitruvii de Architectonica. Vide Ioh. Gerh. Voss. de Philos. c. 15. Et quidem Domus seu aedes Tullianae, constitere [orig: constitêre] sestertio tricies quinque, ut ipse refert l. 5. famil. Ep. 6. i. e. scutatum octoginta septem milia qumgentis, secundum calculum Gronovii: quas ut emeret, vicies mutuum sumpsisse, testatur A. Gell. Has tamen superavit Antroniana domus Messallae Cos. cuius item Cic. meminit l. 1. ad Attic. Ep. 13. quae empta fuit scutatum 92. milibus et quingentis. Imo et M. Caelius adolescens equestris, fil familias [orig: familiâs], patre si non parco, at qui multis parum splendidus videbatur, habitavit, postquam ab eo semigrarat, decem milibus, h. e. conductum habuit ex aediculis insulae P. Clodii et tantum non pauperis cellam annuis 250. Philippeis sive scutatis, ut quidem adfirmat ipse Cic. nam adversarii criminabantur trigtnta milibus, i. e. 750. scutatis. His addatur, quod merito stupeas, ex Plin. l. 36. c. 15. P. Clodius quem Milo occidit, sestertium centies et quadragies octies domo, empta habitaveris i. e. trecentis septuaginta milibus scutatorum emptos lares incoluisse. Vide Frid. Gronov. de Pec. vet. l. 3. c. 16. Plura vero hanc in rem, supra in voce Aedes infra habitatio. etc. Addam quaedam, de Domos obsignandi, lustrandi seu purgandi, coronandique more, apud Vett. recepto. Et quidem Domos quoque olim annulis legimus obsignatas. In Elide certe obsignatam fuisse illam domum, in qua tres vacui lebetes Dionysio collocabantur, qui paulo post sigillo, quod integrum manserat, revulso, ab ingressis vino pleni reperti sint, tradit Aristot. miracul. Audit. ubi verba Latine sic habenr: In Elide aedificium est, ut ferunt, stadiis distans octo ab urbe, in quo collocantur tres Dionysio lebetes vacui, vocatisque peregrinis, quibus scrutari haec libeat, ianuarum claustra sigillis obsignant, quae deinde reserant. Porro lebetes vino plenos cernunt, pavimento et parietibus omnibus integris et illaesis, ut artis suspicio dolosae facile abesse videatur. Vide supra in voce Annulus, et infra Thya. Ipsae porro Domus, quoties fiebatres sacra, lustrabantur sulpure sale mixto, et coronabantur virenti lauro, uti docent verba Tiraesiae alloquentis Alcumenam, apud Theocrit. *ei)d. kd..

--- --- *aqarw=| de\ purw/sate dw=ma sqeei/w|
*pra=ton, e)/peita d' a(/lessi memigme/non w(s2 neno/mistai)
*qallw=| e)pir(r)ai/nein e)s2emme/non a)blabe\s2 u)/dwr.
--- --- Puro autem lusstrate domum sulpure
Primum, deinde sale mixtam (ut consuetum est)
Ramoque virenti coronatam aspergite pura [orig: purâ] aqua [orig: aquâ] etc.

Vide quoque Plin. l. 5. c. 5. Domos sale montibus suis exciso, seu lapide construunt. Idem l. 7. c. 56. Laterarias, ac domos constituerunt [orig: constituêrunt] primi Euryalus et Hyperbius fratres Athenis: antea specus erant pro domibus. Aere vero alieno obstrictae, a Creditoribus o(/rois2 apud Athenienses signabantur, ut dicemus infra in voce Tabula. At cum inhabitatores in patriam peccassent, ipsae cum iis Domus apud Romanos olim sunt subversae. Sic interempto Manlio, qui fortiter defensam libertatem nefarie opprimere conatus fuerat, domum superiecit S. P. Q. R. ut penatium quoque strage puniretur. M. quoque Flacci et L. Saturnini seditiosissimorum civium corporibus trucidatis, penates ab imis fundis eruti sunt, apud Val. Max. l. 6. Exempl. 16. Quam hodieque severitatem in Maiestatis reos exerceri notum. Imo moris vestigia in Sacris iam reperiri, videbimus infra in voce Tignum etc. Nec omittendi Domuum Genii Auson. Tectorum Donuumque custodes, Arnob; sqeoi/ katoki/dioi Philoxeno, oi( kat' oi(ki/an *(/hrwes2, Dionys. Halic. l. 4. memorati, Lares viz. qui proin pellibus caninis velati stabant, adstante iis cane, animali fulaktikw=|,

atque ita statuti Praestites dicebantur, q. proestw=tes2, ut Plaratch. docet. Eorum meminit vet. Inscr. LARIBUS PROSALUTE ET INCOLUMITATE DOMUS Q. SERTORII. apud Ger. Elmenhorst. Observationibus ad Arnob. l. 3. sub sin. adde Animadvers. Desid. Heralid, et quae hic [orig: hîc] passim de Geniis Laribusque, it. lemmate, Isidii Dii, et voce Vicus. Sed et de Aulis Impp. vox apud Auctores Latinos in frequenti usu. Unde Phaed. l. 5. fab. 7.

Ubi notat Laurent. Divinae domus, i. e. Augustae, Imperatoriae, Principalis: ex Ulpian. l. 12. ff. ad SC. Turpil. Quae domus aeternabilis dicta. in l. 5. de loc. fund. iur. emp. in Cod. Theodos. Domus Augusta: alibi Dominica, Regia etc. De Familia item. Ovid. de Philemone et Bauci, l. 8. Metam. v. 639.

hodieque apud Germanos, de Principum Regumque familiis. Unde Domigenae, familiares, in Hist. praecipue Normannica etc. Plura vocis significata passim apud Barth. ad Stat. Nec hoc tamen omittendum, quod *do/mos2 Graecis ipse *nao\s2, Templum, seu aedes sacra dicitur. Dionys.

Unde pro/domos2, tum in Procerum et Principum privatis aedibus, tum in sacris; et o)pisqo/domos2; quorum ille in fronte, iste in postico aedium erat, uti docet Salmas. ad Solin. p. 1216. et seqq. De antiquissima vero et primigenia vocis notione, dicemus infra, in voce Oecus.

DONA et DONUM Graecis a(/gion *dw=ron, seu ta\ a(/gta *dw=ra, item to\ *dw=rion, Donum, apud Cyrill. Alexandr. c. Antropomorph. c. 12. dicitur Corpus Christi, cuius in S. Eucharistia participes redduntur feideles. In Liturgia S. Chrisost. tributa, Sacerdos ait. *)aci/wson prosenexqh=nai soi e(p' e)mou= tou= a(martwlou= kai\ a)naci/ou dou/lou sou ta\ *dw=ra tau=ta et mox vocem hanc explanans, subiungit, *su\ ga\r ei)= o)/ prosferwn kai\ o) prosfero/menos2, Tu enim idem es qui offers et qui offerris. Hildebert. Cenoman. Carm. de Mysterio Missae.,

Interea veniens in sacra veste Sacerdos,
Altaris dextram, Dona daturus adit,

Vide infra in voce Munus, item oblatio. Apud Scriptores Francicos, Dona Annua seu Regia, dicuntur, quae quotannis Regibus a subditis in Camo Martio, de quo supra, offerebantur, aut in Conventu Generali, causa [orig: causâ] suae defensionis ac Rei publicae, ut inquit Hincmarus in Quaternione p. 406. apud Cellot. quibus ne quidem Monateria eximebantur, ut est in Synodo Vernensi A. C. 755. Vide Oderic. Vital. l. 4. p. 523. et supra Data. Sed et Dona appellabantur munera, quibus sese invicem prosequebantur Principes, aut cum Legatos mitterent, aut cum sese inviserent; quod iam olim obinuisse, et etiamnum obtinere, apud Turcicos Sultanos, docet Car. du Fresne ad Alexiad. p. 286. Ut alias significationes vocis omittam, de quibus idem videatur in Glossario. Plutarch. de Donis, et quidem de iis, quae Numini offerre mos, vide infra in voce Donaria; de iis; quae Principibus infra, ubi de muneribus:quae benemeritis, supra in haec voce: quae Militibus Victoribusque, similiter suo loco: quae Neogamis, infra ubi de Vett. Nuptiis. quae a Parentibus lustricis in Baptismo, Filiolis suis, itidem in hac voce quae a Pontifice, maxime cum inaugurantur, distribui solita, voce Presbyterium etc. Addam hic [orig: hîc] saltem Plin. locum l. 18. c. 3. Dona amplissimta Impp. ac fortium civium, (apud vett. Romanos) quam tum quis uno die plurimum circumaravisset. Item quartarii farris, aut heminae, conferente populo --- Quin et in sacris nihil religiosius confarrationis vinculo erat: ) etc. Vide et in voce Praesens. Quiae vero Senatores Romani eo tempore, quo vetiti erant creditae pecuniae usuras exigere, Domi seu muneris nomine aliqui a debitoribus accipiebant, sustulit illud Alexand. Seu. apud Lamprid. uti dicemus infra ubi de Usura.

DONALDUS [1] I Rex Scotiae, post fratrem Straelem sec. 3. Primus Christianam fidem Soctiae Rex amplexus, Obiit A. C. 216. Dempster.

DONALDUS [2] II. successit fratri Findocho, occiso ab Hebridum Domino, ab eodem victus.

DONALDUS [3] III. usurpator Regni saevus, paulo post, a Cratintho, Findochi fil. sublatus, A. C. 277.

DONALDUS [4] IV. post pacificum An. 15. Regnum, dum piscaretur, mersus, A. C. 647. Successit ei Ferguhardus, fil. praedecessoris sui.

DONALDUS [5] V. fatrem Kennetum excepit, ignavus et mollis, bello contra Britones Saxonesque infelix. Hinc a subditis in vincula coniectus, sibi necem attulit, A. C. 860. Regni 5.

DONALDUS [6] VI. fil. Constantini II. seditionibus, pacatis, obiit. A. C. 903. Regni 12.

DONALDUS [7] VII. post Malcolmum fratrem, pulsus, receptusque, obiit in vinculis, A. C. 1103. Lessaeus, Baethius, Dempster, Buchan. Belleforest. Hist. Scot. Epit. et Geneal. Reg. Scot.

DONARIA proprie loca sunt, in quibus dona reponebantur Deorum, abusive templa, ut loquitur Serv. ad illum v. Virg. Georgu. l. 3. v. 533.

Postea nomine hoc accipi coepere [orig: coepêre] ipsa dona, quae Diis dicata et consecrata ex tholis, parietibus aut columnis suspendebantur. Ita Macrob. Sat. l. 3. Ornamenta vero sunt clypei, coronae, atque huiusmodi

donaria. Haec rite per Pontificem consecrabantur more Maiorum: et qua postmodum Principes Pontificum nomen assumpsere [orig: assumpsêre], teste Dione l. 43. inde illud quoque ius usurparunt l. 6. D. A. R. D. leg. 8. de Relig. et sumptu fun. l. ult. ut in possess. Legat. nisi hoc ita intelligendum, ut Principum auctoritate Pontifices consecrarent. Sicut olim per legem Papyriam non licebat rem ullam, sine iniussu populi, consecrare, ut testatur Cic. pro Domo. Vide autem de ritu veteri consecrandi, Alexandr. ab Alex. Genial. Dier. l. 6. c 14. et Connanum l. 3. Comm. 1. Theophil. haec donaria vocat *dw=ra, Graeci generali nomine *)anaqh/mata: qualia apud Graecos tripodes Delphici, et coronae aurae, aliaque multa ac pretiosa munera, pro actione gratiarum: ob recuperatam salutem, Phalar. ep. 84. De iis Lucan. l. 9. v. 515.

Non illic Libycae posuerunt ditia gentes
Templa: nec Eois splendent donaria gemmis.

Mart. Capella de Nuptiis Mercurii l. 1. Praenitens speculum, quod inter dodnaria eius adytis. Sophiae defixerat, quo se renoscens etiam vellet originem inquirere etc. Eadem et Dona Latinis. Stat. Achilleid. l. 1. v. 424.

Erant haec velut argumenta casuum praeteritorum. Nam emeriti milites sua arma: qui naufragium evasissent, vestes in tabella depictas Diis, Isidi vel Neptuno, dedicare solebant. Horat. l. 1. od. 5. v. 13. et seqq.

--- --- me tabula sacer,
Votiva paries indicat uvida
Suspendisse potenti
In Vestimenta maris Deo.

Gladiatores, arma Herculi appendebant. Similiter Duces defuncti arma Diis, quos coluissent, suffigenda relinquebant: Parthenius moriturus, apud Papin. Stat. Theb. l. 9, sub sinem.

Haec autem primis arma, infelicia castris,
Ure, vel ingratae munus suspende Dianae.

Inscribebantur vero donariis istis tituli ac elogia, ut patet ex Stat. l. 5. Sylv. 3. v. 147.

Sed et Servi et captivi, in libertatem asserti, catenam Laribus offerebant. Horat. l. 1. Serm. Sat. 5. de Sarmento diu servo,

Qui porro a morbo convaluere [orig: convaluêre], membrum, quo laborarunt, ex argento vel auro, una cum remedio, cuius ope sanitati restituti sunt, publice Dus suspendere [orig: suspendêre]: quam ob causam longe celebrius, quam ob structurae magnificentiam, Templum Ephesinum fuit; e quo, antequam in artis regulas Medicina ab Hippocrate redigeretur, morbis remedia petere hoc pacto illius aevi homines solebant. Tibull. l. 1. Eleg. 3. v. 27.

Nunc Dea; nunc succurre mihi: nam posse mederi
Picta docet templis multa tabella tuis.

Sussigebant nempe haec omnia tum tholis, ut modo dictum, tum parietibus et columnis Templorum, tum arboribus consecratis, ut hic [orig: hîc] passim videre est, inurimis in voce Tholus. De arboribus loquitur Arnob. quoque adversus gentes l. 1. picturatas in consecratis arboribus taenias si forte conspexeram, et quae seqq. Ubi Herald. arbores, inquit, dicit, in quibus spolia suspensa erant et Diis consecrata. Nam in ipsis donariis et anathemati taeniae et aliquid inibi depictum: additque locum Plutarch. in Timoleonte, et alia de huiusmodi arboribus nonnulla. Triumviros Donis praesignandis apud Romanos, habes infra. Gentilium aemulos Christianos, quinto post Christum saeculo, similiter coepisse Donaria in templis appendere, imaginem habentia partium, quae aliquo morbo asslictae convaluerunt [orig: convaluêrunt], discimus ex Theodoret. in l. 8. Therapeutic. cuius verba Latine sic habent: Quod vero votorum compotes fiunt, qui fideliter promittunt, palam testantur eorum a)naqh/mata th\n i)atrei/an dhlou=nta, donaria curationem mdicantia. Alii enim oculorum, alii pedum alii manuum effigies offerunt ex auro vel argento confectas. Vide Sam. Bochart. Hierozioici Parte prior. l. 2. c. 36. ubi de murium et mariscarum imaginibus, ex solido auro, a Philistaeis, Deo Israelis, oblatis, prolixe agit: plura vero hanc in rem, apud Thom. Dempster. Paralipom. in Ioh. Rosini Antiqq. l. 2. c. 2. ut et aliquid infra in voce Musach, item Thesaurus Corinthiorum, Vitis aurea, et Votivae tabulae. Addam saltem, ex Phaedro, Munera quoque dicta fuisse haec dona. Ita enim ille l. 4. fab. 10.

Lucernam fur accendit ex ara Iovis,
Ipsumque compilavit ad lumen suum.
Onustus qui sacrilegio quum discederet,
Repente vocem sancta misit Religio?
Malorum quamvis ista fuerint munera,
Mihique invisa etc.

In quae verba Schefferus: Munera, inquit, vocat donaria, quae vulgo dari Diis et in templis eorum suspendi solebant. Dona templorum diait Tac. Ann. l. 5. c. 6. etc. De Donariis Mahometanorum Principum, dicemus infra in voce Muslimi. De Donariis, spargi apud Romanos solitis, in Ludis publicis, vide hic [orig: hîc] passim inprimis infra in voce Missilia.

DONATI in quibusdam provinciis nothi ac spurii dicti sunt. Sic Humbertus Delphinus, Amadeum donatum suum, ad ordinem

Militarem promovisse se ait in Charta A. C. 1351. apud Duchenium in Delphinis Vienn. In Ecclesia vero Rom. sic Laici d cuntur, qui se et bona sua Monasteriis offerebant. His, ut est in Praeceptis Synodal. Petri de Collemedio Archiep. Rotom. A. C. 1245. Iubentur, ut aliquod signum in eminenti loco portent et religioni congruentia indumenta, ut per hoc distinguantur ab aliis etc. Vide Car. du Fresne Glossaer. et infra in voce Oblati, it. Redditi.

DONATICA Hasta eadem cum hasta pura, quae sic dicebatur, quod sine ferro esset, alio nomine graminea, quemadmodum exponit Turneb. l. Advers. 29. c. 21. donari solebat apud Romancs, viris fortibus, in rei praeclare gestae praemium. Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. l. 3. c. 26. Sic Festo Donaticae coronae dictae sunt, quod his Victores in ludis donabantur; quae postea magnificentiae causa [orig: causâ] institutae sunt super modum aptum capitibus, quali amplitudine fiunt, cum Lares coronantur. Et quidem hae tanti aestimabantur, ut ille coetera frugi Hippolytus cogatur fateri, se in Graecanicis certaminibus primum esse cupere, quamvis in civitate non recuset secundum locum, apud Eurip. in Hippol. Act. 4. Aiax vero ad patrem Telamonem, sine istiusmodi corona, non ausus fuerit redire, apud Sophocl. in Aiace Flagell. Qua de re vide Car. Paschal. Coron. l. 5. c. 7. uti de Donaticis Ludis infra.

DONATIONES Scenicae olim in auro fiebant, accipiebantque Histriones, praeter mercedem Lege definitam aut pacto convento, loco antiquarum coronarum scenicarum, quae viles admodum erant, coronas ex auro, item argento, uti quidem Casaub. monet ad Lamprid. in Alex. Sev. Scenicis numquam aurum, numquam argentum, vix pecuniam donavit. Sed auri nomine aureos intelligit hic [orig: hîc] Salmas. ex Spart. in Marci vita [orig: vitâ], Temperavit etiam scenicas donationes, iubens ut quinos aureos Scenici acciperent: ita tamen, ut nullus Editor decem aureos egrederetur. Qua [orig: Quâ] Marci lege donationes Editorum circumscriptae sunt. Sed et iam olim Cato Utic. quum Favonii curatet ludos, hanc luxuriam exemplo suo corrigere est conatu: Dans iis, ut Plutarch. habet, dw=ra a)nti\ tw=n polutelw=n, toi=s2 me\n e(/llhsi teu\tla kai\ sqri/dakas2 kai\ r(afani/das2 kai\ a)pi/ous2 toi=s2 de\ *(rwmai/ois2 oi)/nou kera/mia kai\kre/a u(/eia kai\ su=ka kai\ siki/ous2. kai\ eu/lwn a)gkali/das2, w(=s2 th\n eu)te/leian oi(me\n e)ge/lwn, oi( de\ h)|dou=nto. Vide Desid. Herald. Animadvers. ad ista Arnob. l. 4. Exoletis atque irrisoribus Numinum dona instivuntur et munera, ab officiis otium publicis, immunitas et vacatio cum coronis. Impp. vero solebant in Theatro Scenicis placentibus donare. Suet. de Galba, c. 12. Cano autem choraulae mire placenti, denarios quinque donasse, prolatos manu sua [orig: suâ] peculiaribus loculis suis. in Claud. c. 54. proditurum se partae victoriae ludis, etiam hydraulam. et choraulam. et utricularium etc. At Alexand. l. cit. ne argenteos quidem vel denarios Histrionibus donabat, sed aereos (qui nomine pecuniae hic [orig: hîc] intelligendi) idque raro. Ratio, ne in delectationes suas et suorum converteret, quod Provinciales dedissent: aurum autem et argentum inferebant. Vide Salmas. ad Lamprid.

DONATISTAE Donati sectatores, ex schismaticis haeretici. Vide Donatus. Praeterea, negabant in Ecclesia bonos reperiri, seductos rebaptizabant, Sacramenta conculcabant, in clerum et vasa sacra crudeles. Divisi in Circumcelliones, Montanos, etc. Vandalis iuncti, fideles affligebant: Ab Augustino, postquam publicis Synodis non semel damnati essent, convicti, egregiis eius scriptis, Aug. haer. 69. ep. 48. ad Vinc. Rogat. l. de Bapt. c. Donat. l. c. litt. Petil. ep. 18. Optat. l. 1. 2. et seqq. Hieronym. de scr. Eccl. et Chron. A. C. 331. 360. Quinam illis hodie similes, hinc facile liquet: Refugiebant Donatistae S. Scripturas, ut latro crucem, sic loquente August. Ep. 165. moratoriis tergiversationibus in colloquiis tempus extrahebant, ne ad interiora causae perveniretur: auctoritate suos premebant et continebant in offico: controversias examinari prohibebant: Ecclesiam Africae alligabant: Orbem damnabant: abutebantur praescriptionibus: Donatum, ut suum caput, colebant: iactabant omnia, visiones, miracula: armis suas opiniones propagabant: alios occidebant dissentientes, ceu Deo exosos et damnatos, adeo que pro tali August. cum haberent, illi ad plebes visendas eunti insidias armati struebant. Unde non mirum, illum quid durius de affligendis et coercendis Haereticis scripsisse ad Vincentium, quod ultra mentem eius extendid non debet. Vide Geotg. Horn. Hist. Eccl. cum Notis Leydeckeri, it. hic [orig: hîc] et in Contin. passim, ubi de Circumcellionibus, Cuzupitis, Rupitanis.

DONATIUS Valens Centurio duodevicesimae legionis, in inferiore Germania; cum protegeret Galbae imagines, impetu militum abreptus vinctusque est. Tacit. Hist. l. 1. c. 56. et a militibus, initio Imperii Vitellii, occisu. c. 59.

DONATIVUM apud Ael. Lamprid. in Heliog. Post contionem pronuntiavit his quasi militibus, ternos aureos donativum: quae Donativi summa legitima erat, Salmas. ad Lamprid. in Alex. Sev. Casaub. Pertinacem in singulos denarium trina milia promisisse, docet ad Capitolin. in Vita eius. Idem, vicena milia quasi legitimum fuiise modum Donativi cuique militum Praetorianorum praesertim dari solita, post susceptum Imperium at Centurionibus duplum datum, Tribunis vero et Praefectis alarum adhuc alterum tantum, ad Suet. observat. l. 1. c. 38. Atque h. e. quod pro rata, vocat Capitolin. in Pio, Actis igitur, quae agenda fuerunt [orig: fuêrunt], pariter (Antoninus, Pius et Verus) castra praetoria petiverunt [orig: petivêrunt] et vicena milia nummum singulis ob participatum Imp. militibus promiserunt [orig: promisêrunt], et coeteris pro rata. Vide eundem Casaub. ad Capitolin. nec non ad Suet. Iul. c. 38. Veteranis legionibus praedae nomine in pedites singulos super bina sestertia, in Equites Vicena quaterna milia nummum dedit, assignavit et agros. Populo praeter frumenti denos modios ac totidem olei liberas trecenos quoque nummos quot pollicitus olim erat, viritim divisit? et hoc amplius centenos pro mora. Annuam etiam habitationem. Romae usque ad bina milia nummum, in Italia non ultra quingenos sestertios remisit. Uti autem Donativum militibus, sic Congiarium, dabatur populo. Vide ibi.

quae istud, quod sequitur, huiusmodi fut. Draco circa pontem in via publica iacens, cibum habebat oves, capras, equos, boves: Homines etiam abripiens devorabat. Ad quam bestiam Donatus, sine gladio, sive aliquo iaculo veniens, cum illa levasset caput, quasi voratura virum, tunc ille vexillum crucis ante faciem eius digito designans in aere, in os eius exspuit. Bestia vero sputum mox ore suo suscipiens, exspiravit, quam 8. paria boum in vicinum campum traxerunt [orig: traxêrunt], ubi igne combusta est; ne aerem foetore corrumperet. Euseb. Hist. Eccl. l. 9. c. 46.

DONATUS [2] Ep. Numidiae, schismatis Africani auctor, cuius amici Caeciliano Ep. Carthaginensi electo, Maiorinum, Lucillae. domesticum surrogarunt. A Donatistis non agnoscitur. August. de haer. c. 69. et hr. coll. di 3. c. 12. 13. 18. 20. ep. 162. ad Ep. Don Theodoret. de Rer. fab. l. 3. Baron. A. C. 306. 313.

DONATUS [3] Haereticus, natione Afer, Ep. Carthag. post Maiorinum. Donatistarum sectae Auctor, eloquens at superbus adeo, ut pro Deo a suis haberi, et per nomen suum iurari voluerit. Pro immuni ab omni peccato a sectatoribus habitus est, cum tamen vita eius criminum perpetua esset series. Hic dicebat Filium esse minorem Patre, et Spiritum sanctum Filio. Obiit A. C. 368. Augustin. de haer. c. 69. Optat. l. 1. et 2. c. Parm. Hieronym. Catal.

DONATUS [4] Acciaious vel Accievolus, fil. Nerii, Florentin. Scripsit in Ethicam Aristot. Ex Plutarch. vitas quasdam Latine vertit, Caroli Mag. a se addita [orig: additâ]. Missus in Galliam, obiit Mediolani, A. C. 1471. Ab A. Polit. Epitaphio honoratus: Donatus nomen, Patria est Florentia, etc. Erasm. in Cic. Volaterran. Verin. l. 2. Flor. illustr. Voss. de Hist. Lat. l. 3. c. 8. Leander. Alb. P. Iov. etc.

DONATUS [5] Aelius Grammaticus doctissimus, sec. 4. Romae vixit, D. Hieronymi praeceptor, Hieron. in Chron. A. C. 360. Dubitatur a nonnullis, utrum is Donatus Hieronym. Praeceptor fuerit, qui in Terentium commentarios scripsit. Quod omnino tamen verisimile videtur, siquidem in Comment. in Ecclesias. Hieronym. testatur, se audivisse Donatum Terentii fabulas exponentem. Scripsit de octo partibus Orationis, quem librum emendatum operi suo Grammatico Diomed. adiunxit. Vide Ael. Donat. et Voss. Orat. Instit. l. 6. c. 2. de Hist. Lat. l. 1. c. 31. et l. 3. c. 2. etc.

DONATUS [6] Bassius Mediolanensis, Auctor Chronici, a condito mundo. Scripsit quoque de Praesulibus Mediol. A. C. 1489. Trithem. addit. 2.

DONATUS [9] Leonardus Venetorum Dux, excommunicationem Rei pub. a Paulo U factam, brutum fulmen vocavit: Imitatus Nicolaum Pontanum suum Antecessorem, qui censuram Pontificiam gladium vagina [orig: vaginâ] tectum dixit, et temere distringi non debere, ne discerent homines eiusmodi telum contemnere: minatus insuper Gregorio XIII. verendum esse, ne qui Graeci olim fuissent, e Latio in Graeciam remigrarent.

DONAVERTIA urbs Sueviae, cum ponte ad Danub. ubi Vernitium recipit. Dicta a Danubio et Wernico fluv. qui urbem interlut, vel a Danubio Donaw et Werd, i. e. ins. quod Danubius terram, in qua civitas condita, in formam ins. vel peninsulae cingat. Ex casis piscatoriis in vicum, ex vico in oppidi formam redacta, quondam ad Dillingae, vel Kyburgii Dominos pertinuit: his exstinctis ad Sueviae Ducatum pervenit, imperante Henrico VI. qui ex horum Ducum familia. Oppignorata Ducibus Bavariae, A. C. 1266. Dein unita Imperio: A Carolo IV. iisdem Ducibus pignori data reddita. Imperialis est, et libera alias, ut visum, nunc Electori Bavariae subest, ab A. C. 1607. postquam libertate, quam, a Caesarianis Germanico bello capta, pace Passaviensi recupetaverat, petulantius usa esset. Turbas has, ex religionis odio erga cives et Magistratum, qui Protestantium doctrinae addictus erat, ortas, narrat Thuan. l. 138. Vide Limnaeum Enucl. l. 4. c. 13. Munster. etc.

DONCANONIUM castrum Hiberniae in Lagenia prov. et Comitat. Vexfordiensi, infra Suirii et Byrgi confluentes, vix 6. mill. a Waterfordia in Ort.

DONCHERIACUM opp. munitum Gall. in Campania, et tractu Retelensi, ad Mosam fluv. in confin. Ducatus Luxemburgici. Aliter Doncherium vulgo Donchery, Comitatui Castrensi attribuitur in litt. Caroli Crassi, ubi is villam suam Dominicalem super Mosam fluv. sitam in Comitatu Castrensi, Doncherium nomine, Monachis coenobii S. Medardi concessisse dicitur. Mercatus [orig: Mercatûs] in hac villa aedificati, mentio fit in Literis Henrici Regis datis A. C. 1005. Vide Hadr. Vales. in voce Castrensis pagus.

DONELLUS Hugo Cabillone Burgundus, IC. insignis, docuit Burdigalae primum, dein post Lanienam Parisiensem Heidelbergae, inde Lugduni Batav. donec, quod suspectus esset rerum novarum Altorfium concessit. Menoriae tam felicis, ut totum Iuris Corpus a capite ad calcem memoria [orig: memoriâ] teneret. Scripsit, plurima [orig: plurimâ], omnium optime de Testamentis. Obiit A. C. 1591. Aetate Cuiacii, cuius famam omni ope ibat imminutum. Hist. l. 78. Thuan. Laur. Crassus, et Anton. Teissier in Elog. Hugo Grot. Ann. l. 5.

DONGALUS Scotiae Rex Salvatii fil. Congalo successit, A. C. 824. per An. 6. Mersus, A. C. 830. cum Alpino Pictorum Regi iet suppetias. Dempst. et Buch. Hist. Scot.

DONGARDUS Scotiae Rex, post Eugenium II. fratrem. Obiit in praelio c. Britones, A. C. 465. Regni 4. Buchan.

DONGUM opp. Iaponiae, in ora littor. partis Xicoco, in Occ. Brietio teste.