December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed
06/2005 Peter Stroebel markup
semi-automatic lemma-correction
05/2006; 06/2008; 06/2010; 12/2010; 02/2011 Antonio Javier Ortiz Cano; Reinhard Gruhl markup
largely revised

image: as0001

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMUS SECVNDVS Literas D, E, F, G, H, I, K, L, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.


image: as0002

[gap: blank space]
image: as0003

[gap: illustration]
image: s0113a

DRUSUS [5] Germanici et Agrippinae fil. a. Seiano rerum novarum conrra avum Tiberium delatus, et custodia [orig: custodiā] in Palatio attentus, exstinguitur Ser. Galba [orig: Galbā], L. Sulla [orig: Sullā] Coss. Tacit. Annal. l. 6. c. 23. cum se miserandis alimentis, mandendo e cubili tomento nonum ad diem detinuisset. Mox Pseudo Drusus ortus, de quo vide Annal. l. 4. c. 4. Suet. in Tiber. Dion. l. 57.

Jul. DRUSUS Publicola haud immerito claruit, quod domus eius pluribus partibus vicinis conspicua cum pateret, et quinque eam talentorum omnino sumptu faber quidam evertendam, atque commodius dirigendam suscipere vellet; Decem, inquit, dabo, si totam eam ita exponas conspicuam, ut universi cives, nedum vicini perspicere queant, qua [orig: quā] domi meae ratione vivatur. Nempe vir erat modestus, ac frugi, nec ei forte eiusmodi domus [orig: domūs] perspicuitate opus erat, qui virtutis egregiae specimen, et praeclarae vitae documenta eruditissima quottidie foris dabat. Plutarch.

M. Livius DRUSUS Salinator una cum Claudio Nerone collega suo in consulatu Asdrubalem vicit. Virg. Aen. l. 6. v. 824.

Quin Decios, Drusosque procul, saevumque securi,
Aspice Torquatum, et referentem signa Camillum.

Victoriam istam celebrat Horat. Carm. l. 4. Od. 4. sub calcem.

--- --- Asdrubale interempto.
Nil Claudiae non efficient manus.

C. DRUSUS historicus, eum infans esset, e cunis amissus, postridie demum in celsissimo aedium loco, facie Soli obversa [orig: obversā], repertus est. Suet. in Aug.

DRUSUS [6] pulcherrima turris in honorem Drusi Caesaris privigni immaturo fato defuncti, in portu Caesareae ab Herode exaedificata. In tribu Manasse. Ioseph. l. 15. antiqq. c. 12. et. l. 1. bell. c. 16.

DRUYS Sarronius Sarronis fil. quartus Celtarum Rex. Ab eo sapientum atque auguriorum doctore, philosophi illi, quos Druydas vocamus, et originem et nomen primum sumpserunt [orig: sumpsźrunt]. Regnum cum vita reliquisse feruntur A. M. 2069. et A. C. N. 1901. cum duodecim Annis gubernasset.

DRUZON Phrygiae maior. opp. Ptol.

DRYADES nymphae silvarum praesides, ita dictae a Graeco nomine *dru=s2. Virg. Georg. l. 1. v. XI.

Ferte simul Faunique pedem, Dryadesque puellae!

Calpurn. Ecl. 2.

Adfuerant sicco Dryades pede, Naiades udo.

Claudian. de Rapt. Proserp. Carm. 36. v. 381.

Faunorum, Dryadumque dolor, complectitur verambas.

Ovid. in Ep. 4. Phaedra Hippolyto v. 50.

Aut quas semideae Dryades Faunique bicornes,

DRYAENA urbs Ciliciae a Dryaeno condita, Chrysopolis postea dicta. Steph.

DRYANDER Iohannes Hassus, Medicinam ac Mathemata magna [orig: magnā] nominis sui fama [orig: famā] docuit Marpurgi, novisque inventis ac Scriptis quam plurimis rem literariam iuvit. Obiit A. C. 1560. Vide Anton. Teisset in Elogiis ubi catalogus operum eius quae lucem viderunt [orig: vidźrunt], ut et, infra Iohannes Dryander.

DRYANTIADES Lycurgus Thraciae Rex, sic dictus, q. Dryantis fil. qui cum vites exscindere vellet, ne Baccho in posterum libaretur, tibias sibi succidit. Ovid. in Ibin. v. 345.

Utque Dryantiadae Rhodopeia regna tenenti,
In gemino dispar cui pede cultus erat.

DRYAS [1] , ANTIS, fi. Hippolochi, et pater Lycurgi, qui in bello Thebano Eteoclis partes secutus, quum in pugna Parthenopaeum letali ictu vulnerasset, a Diana sagittis occisus est. Stat. Theb. l. 7. v. 255.

Promovet ecce Dryas, Hic cui nivea arma tridentem,

Idem Ibid. l. IX. v. 857.

Luce Dryas tremor ora repens, ac viscera torsit
Arcados.

Idem Ibid. v. 861.

Sic Iuvenem saevi conspecta mole Dryantis.

DRYAS [2] , ADIS, fauni filia, aspectum virorum usque adeo exosa ut in publicum prodire nusquam visa sit. Quo factum est, ut sit vetitum, ne eius sacris interessent mares. Plutarchl..

DRYAS [3] vide Druias.

DRYAS [4] Thessaliae fluv. apud Anticyram, in mare, influens, apud Sperch. fluv. Gyrald.

DRYBACTAE Sogdianae gens. Ptol.

DRYLAE vicus non procul a Pontica Trapezunte. Ptol.

DRYMAE urbs Lybiae. Steph.

DRYMAEA oppidul. Achaiae in Phocide mediterr. in tumulo, versus montes, 20. mill. a Daulide in Bor. 6. a Cephisso fluv. Nunc quid sit, ignotum.

DRYMIA urbs Phocidis. Steph.

DRYMODIS prius dicebatur, quae nunc Arcadia, sed deinde Pelasgis.

DRYMUS urbs inter Atticam, et Boeotiam. Suid. *drumo\s2, e)n tw=| paratresbei/as2 *dhmosqe/nous2, po/lis2 e)s2i metacu\ *boiwti/as2 kai\ th=s2 *attikh=s2, h. e. Drymus in oratione Demosthenis de Falsa Legatione, urbs est inter Boeotiam et Atticam. Panacto vicinam fuisse docent haec Demosthenis, *peri\ *drumou=, kai\ th=s2 pro\s2 *pana/ktw xw/ras2 meq' o(/plwn e)cerxo/meqa, Circa Drymum et Panacti regionem cum armis prodiimus.

page 113, image: s0113b

Graece dromo\s2 est Silva; An ideo dicta est Drymus, aut a Phoenicia [gap: Hebrew word(s)] durom, quod meridiem sonat, quia australe erat opp. Bochart. Alia fuit urbs Euboeae insulae. Strab. Nic Lloyd. De priore addo, quod Hesych. fuit *xwri/on th=s2 *)attikh=s2 kai\ frou/rion regio Atticae et castellum. Vide Iac. Spon. Itin. Graec. part. 3. ubi de 174. populis Atticae.

DRYMUSA ins. Ioniae. Steph.

DRYNAEMETUM Galatiae locus. Strabo.

DRYNOPOLIS vide Drinopolis.

DRYOPE [1] nomen cuiusdam, qui Hylam rapuit.

DRYOPE [2] praecipna mulier Lemnia, cuius forma [orig: formā] assumpta [orig: assumptā], Venus perhibetur verba ad congregatas Lemnias habuisse et consilium sopitos occidendi dedisse. Val. Flacc. Argon. l. II. v. 174.

Hac inter medias, Dryopes in imagine maestae
Flet venus: et saevis ardens dea planctibus instat.

DRYOPE [3] Oechaliae virgo ab Apolline compressa, post Andraemonis uxor, tandem in lotum arborem conversa est. Ovid. Metam. l. 1 x. v. 430.

Oechalidum Dryope: quam virginitate carentem,

Idem Ibid. v. 436.

Venerat huc Dryope fatorum nescia; quoque:
Indignere magis,

Idem Ibid. v. 442.

Carpserat hinc Dryope, quos oblectamina nato
Porrigeret, flores:

Idem Ibid. v. 464.

Et quaerunt Dryopen: Dryopen quaerentibus illis
Ostendi Loton: tepido dant oscula ligno.

Nomen a quercu et voce factum est. Fingitur autem in lotum mutata, hanc forte ob causam, quod inter quercum, et lotum aliqua sit convenientia, voluitque Ovid. varias naturae, rerumque vices eleganti admodum veteris philosophiae penicillo adumbrare, ut iucundior rerum ex elementis creatarum compositio, et consideratio lectoribus appareret.

DRYOPE [4] urbs circa Hermionem. Steph.

DRYOPES pop. Epirotici. Strab. l. 8. et 15. Sunt etiam Dryopes pop. iuxta Parnassum, teste serv. Idem pop. circa Oetam, a Dryope Euripyli filia dicti. Steph. Regio eorum Dryopia. Virg. Aeneid. l. 4. v. 146.

Cretesque Dryopesque fremunt, pictique Agathrysi:

DRYOPIS Regio Tetrapolis dicta.

DRYPETIS minor filiarum Darii ultimi, ab Alexandro Mag. elocata Hephaestioni. Diod. l. 17.

DRYPHACTA apud Cyprian. Ep. 20. quae est Celerini confessoris, Nam ipsam Etecusam semper appellavi --- quia pro se dona numeravit, ne sacrificaret, sed tantum ascendisse videtur usque ad Dryphacta et inde descendisse: vox est origine Graeca, de qua Hesych. *dru/fakton, inquit, ai( tou= dikasthri/ou squrai\ h)\ ka/gkeloi, h)\ ta\ diafra/g mata\ h)\ ta\ periteixi/smata, Tribunalis fores sunt seu cancelli, seu sepes Vide supra in voce Cancelli.

DRYS urbs Thraciae, et Oenotrorum, et vicus Lyciae circa Arum fluv. Steph. Epiri urbs, Suid. Emporium e regione Nico. mediae situm, Socrat. l. 6. Hist. Eccl. c. 14. Cedreno Suburbium Chalcedonense est, quem locum nunc Ruffiniana dici addit, cui suffragatur Callistus l. 13. c. 15. qui ait, Ruffini Consularis appellationem ad hunc usque diem obtinere. Drys quoque locus iuxta Byzantium.

DRYUS vide Arytus.

DRYUSA Samos olim sic dicta. Steph.

de DU Ludovicus, vide ibi.

DUACUM vulgo DOUAY, olim caput Cattuagarum, nunc urbs permunita Flandriae, ad Scarpam fluv. Academia [orig: Academiā] A. C. 1562. a Phil. II. instituta [orig: institutā] celebris. 5. leuc. a Cameraco, et Lendio. Sub Gallis ab A. C. 1667. Gucciard. descr. Belg. Vide Duagium.

DUAE Columnae opp. Insubriae, in agro ticinensi; Gambulo vel Gambalo.

DUAEUM vide Dovaeum.

DUAGIUM Atrebatum recentioribus Duacum, hodie Dovay, opp. est dioeceseos Atrebatensis, ad Scarpam fluv. qui Albiniacum, Atrebatas, Duagium et Marcianas Monasterio S. Rictrudis illustres alluens, ad vicum Confluentem, Conflan, Scaldi recipitur. Captum est a Lothariensibus A. C. 930. quod Hugo Rotgario concessit, A. C. 931. a quo Arnoldo redditum est, A. C. 941. iussu Ludovici Regis qui hac lege Rotgarium dimiserat. Iterum occupatum a Gallis est, A. C. 1667. Vide Duacum.

DUARENUS Franciscus Briocensis, IC. celeberrimus, biturigibus docuit, scriptis inclitus, sed memoria [orig: memoriā] infelix. Obiit A. C. 1559. Aet. 50. Genebr. in Chron. in Paulo Vide San Marth. Elog. l. 1. Balduin. libello suo Christiani IC. nomine, Argentinae edito A. C. 1556. Antonium Teissier in Elogiis P. 1. Alios.

DUARUS sinus Arabiae Felicis. Plin. l. 6. c. 28.

DUBIA Cena vide supra.

DUBIS Gall. Belg. fluv. Ptol. vulgo Le Doux. Male, ut iudicat Vales. qui illum le Dou vult dici. Alduasdubis Caesari, et Alduabis. Hic Vesontionem Sequanorum opp. pene totum cingit, Caesar l. 2. de bello Gallico. Oritur in limite Helvetiorum ex Iura monte; dein rigatis Franciomonte Franchimont, opp. S. Hippoliti, Claromonte, Epomanduoro Mandeure, non procul a monte Piligardae, Castello Chastelet, Insula l'Ile et Claravalle Clervaux, castellis non obscuris, Balma [orig: Balmā] Nonnarum, Castellione, tum Vesuntionem interfluit, Rupemfortem dein et

page 114, image: s0114a

Dolam praeterlapsus, non longe ab urbe Cabillone et Latona castro, apud Viredunum castrum, in Ararim se exonerat, auctus prae coeteris, infra Dolam Lupa [orig: Lupā] la Louve. Baudr. Hadr. Val. Notit. Gall. etc.

DUBITAPES fictor egregius vasa ex rubra creta primus effinxit.

DUBIUM Persidis Regio, tum coeteris, tum caeli et aquarum salubritate praestans. Procop.

DUBIUS Avitus vide Vibius Avitus.

DUBLINIENSIS Comit prov. Hibern. in Lagenia Reg. iuxta oram littor. maris Hibern. Eius prim. urbs Dublinum, in ora, totius Ins. caput.

DUBLINUM [1] Urbs Hibern. Archiep. totius Lageniae prim. imo Hiberniae, Regum olim, nunc Vice Regis sedes, Academia [orig: Academiā] celebris. ab A. C. 1320. Vide Eblana.

DUBLINUM [2] vulgo DOBLIN, urbs Curlandiae seu Semigalliae Duc. in Polonia, in confin. Samogitiae. Alias Dobelen, 6. leuc. Germ. a Mittavia in Austr.

DUBRAVIUS Ioh. Pissona [orig: Pissonā] Bohemus, Skala antiquo familiae nomine dictus, toga militiaque clarus, Historiam patriae suae cum laude Scripsit, Ferdinando Regi fidus, Olomucensem Praesulatum obtinuit. Obiit A. C. 1553. Thuanus Hist. vide Ioh. Dubravius.

DUBRIS vide Darvernum.

DUCAE Mauritaniae Caesariensis pop, Ptol.

DUCALEDONII opo. vide Caledonii.

DUCALEDONIUS et DUECALEDONIUS OcVide Deucaledonius.

DUCALIS Corona utriusque generis Ducibus, maioribus minoribusque, quorum hi in ditione maioris potestatis sunt, communis, a Regia parum differt. Quippe in utrisque lamina aurea, quae caput ambit, pretiosis quoque lapillis distinguitur. Ex ea exeunt flores et folia sua [orig: suā] serie laminam adumbrantia; Qua [orig: Quā] ratione quercea olim, h. e. civica corona repraesentari solebat, ut ex numismatibus nonnullis Augusti videre est. Interim Ducalis e superiore parte tota patet, cum Regum coronae sint clausae, Graece hinc e)panw/kleistoi appellatae. Quam in rem vide plura apud Car. Paschal. Coron. l. 9. c. 22. Atque haec pro recentiori vocis notione, qua [orig: quā] Duces denotantur, dignitate tales. Sed et Duces olim exercitus coronati erant, quoties exercitum lustrabant. Stat. l. 4. Sylv. 3. v. 62.

Saepe coronatis iteres quinquennia lustris.

Unde Cassio exercitum lustranti lictor coronam inversam reposuisse legitur, apud Appian. Alex. Bell. Civ. l. 4. Coronabantur porro Duces, tum a Ducibus aliis, tum a militibus, uti docet Paschal. ubi supra, l. 7. c. 5. Et quidem lauro, post mortem. Val. Maxim. l. 1. Annibal M. Marcellum interemptum legitimo iure elatum, Punico quoque sagulo, et corona donatum aurea [orig: aureā], rogo imposuit. Hinc de Polynice idem Stat. Theb. l. 12. v. 64. et seqq.

--- --- Hostiles super ipse ut victor acervos.
Pacifera [orig: Paciferā] lauro crinem, vittasque decorus
Accubat --- ---

Vide iterum Paschal. d. Op. l. 4. c. 5.

DUCAS seu DUCCAS Graecis Byzantinis *dou/kas2, apud Car. du Fresne in Hist. Gallo-Byzant, ubi de Conventionibus Michaelis Palaeologi Imp. et Genuensium A. C. 1261. et in Charta Manuelis Imp. A. C. 1180. idem cum Latino Dux est. Hinc Illustri inter Byzantinos familiae nomen etc.

DUCATUS appellata primum moneta Ducatus [orig: Ducatūs] Apulliae est, cusa a Rogerio Siciliae Rege A. c. 1240. uti docet Falco beneventanus inde monetae Veneticae species, cui lemma:

Sit tibi Christe, datus, quem tu regis, iste Ducatus.

Venetos enim Ducem, pro capite habere, nemo ignorat. *douka/ton est apud Phranzem l. 3. c. 27. Zecchinum hodie vocant, ab officina monetaria, quae Zecca Italias. Hi primum cudi coepere [orig: coepźre], sub Ioh. Dandulo, qui Ducatum iniit A. C. 1280. uti refert Petrus Marcell. in Princip. Ven. Rhodiensium quoque Militum, in Statutis Ord. Hospit. S. Ioh. Hierosol. tit. 5. §. 42. ubi Ducatus Rhodi occurrit, apud Car. du Fresne Glossar. etc.

DUCCALA prov. Regni Marocci, in ora littor. Oceani atlantici, inter ostia Ommirabihi et Tensisti fluv. versus caput Cantinum. Urbes praecip. AzAsia et Azamurium.

DUCENARII in vett. Inscr. obvii non semel, dicebantur in militia, qui ducentos homines regebant, ut Centenarii, qui centum. Inter Procuratores sic dicebantur, quibus ducena sestertia in salarium erant constituta. In vet. Inscr. Anquariae Hispan. II. ITEM: PRO. AUG. PROV. BAETI. AD. DUCEN. ACCIPIENDA. i. e. Procuratori Augusti Provinciae Baeticae ad ducena accipienda. Quasi dixisset, Procuratori Ducenario. Sic Pertinax, cum apud Iul. Capitolin. ad sestertium ducenorum stipendium dicitur translatus in Daciam, Procurator Ducenarius Daciae factus intelligi debet, Salmas. Atque hinc Ducenarii et Centenarii, in Schola Agentium in rebus, in qua Ducena gradus erat proximus Principi agentium sic ut e Ducena ad principatum Agentium promotio fieret Car. du Fresne. Sed et Ducenarii equi, ut et Centenarii, dicti sunt, qui ducenta et centum sestertia, in ludis olim Circensibus merebant: quadringenta quoque habet Mart. l. 5. Epigr. 25. cum legitimum praemium quinque essent aurei; ut docet Salmas. ad. l. Vide quoque infra in voce Miliarii.

DUCENNIUS Geminus vectigalibus a Nerone publicis praepositus, cum duobus itidem Consularibus L. Pisone et Pompeio Paulino. Postea sub Galba Praefectus Urbis. Tacit. l. 1. Hist. c. 14. Mario Celso cinsule designato, ac Ducennio Gemino Praefecto urbis.