December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed
06/2005 Peter Stroebel markup
semi-automatic lemma-correction
05/2006; 06/2008; 06/2010; 12/2010; 02/2011 Antonio Javier Ortiz Cano; Reinhard Gruhl markup
largely revised


image: as0001

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMUS SECVNDVS Literas D, E, F, G, H, I, K, L, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.



image: as0002

[gap: blank space]

image: as0003

[gap: illustration]

page 116, image: s0116a

DUISBURGUM urbs Duc. Clivensis, ad Roetam fluv. qui paulo infra in Rhenum cadit, antea libera et Imper. nunc sub El. Brandeb. 4. leuc. a Vesalia in Austr. 4. a Duseldorpio in Bor. Celebris Academia [orig: Academiā] haud pridem instituta [orig: institutā]. Hic [orig: Hīc] concilium A. C. 927. Flodoard. Chr. Rhegino.

DULCES apud Sulpit. Seu. in Dialogis et alios Scriptores eius generis, interiores sunt amici, quos delitiosos appellabat recentior aetas, ut ex Anastasio Bibliothecario notat Casp. Barth. Advers. l. 6. c. 20. delicias melior. Sulpit. Dial. l. 3. Postremo Aurelius Presbyter, dulcissimus meus, lengiore via [orig: viā] veniens, anhelus cucurrit. Salvian. Ep. 8. Domino et dulci suo Eucherio. Et in fine, Vale Dominus et Dulcis meus etc. Sic Dulcedo, amabilitas morum, grana [orig: granā] singulari praedita conversatio, Ut mirae Dulcedinis vir, apud Hugon. Falcand. Dulcedo Dei, in Capit. Caroli Mag. etc. Vide Casp. Batth. iterum Animadvers. ad Stat. Theb. l. 11. v. 369.

DULCIA vide infra Dulciarius.

DULCIANA Musici canrus dulcioris species. Aimericus de Peyrato Abb. Moisiac. in Vita Caroli Mag. MS. apud Car. du Fresne:

Quidam pelvim modicam tinniebant,
Baculo sonos properantes.
Quidam flautas dulcor abant,
Ceteris cunctis concordantes.
Quidam Dulcianam anthoniabant,
Melos suave concinentes.
Quidam, diaphoniam dissonabant,
A dulcisono discrepantes etc.

DULCIARIUS apud Treb. Pollion. in Divo Claud. ubi recensentur ea, quae Valerianus Imp. Claudio, tum Tribuno Martiae quintae legionis, tribui iussit: Piscatorem unum, Dulciarium unum. Ligni quottidiani pondo mille etc. et Lamprid. in Heliogabalo, Dulciarios et Lactarios tales habuit, ut quaecumque coqui de drversis eduliis exhibuissent, vel Structores, vel Pomarii, illi modo de dulciis, modo de lactariis exhiberent: dicebatur, qui Didcia, h. e. placentas vel liba, Graece tragh/mata, h(du/smata, gluka/smata, plakointas2, conficiebant. Glossae, *plakounta/riou, dulciarii, placentarii. Iuv. mustacea dulcia interpretatur; ubi Interpres monet, consuevisse antea per nuptiae dulcia recedentibus erogari, pro apophoretis. Graeci etiam glukanth=ras2 dixere [orig: dixźre], unde vor verus latinorum Lucunter pro Dulcio etc. Vide Salmas. ad. l. cit. Fingebantur autem ex farina ista opera, et mille modis figurabantur, urplacentae, scriblitae, crustula, lucunculi, hami, lacertuli, spicae, globuli, enhyta, circuli, liba, aliaque plurima, Apuleio Metam. l. 10. aliisque memorata. Sic Clemens Alex. Protrept. shsamai=, kai\ purami/des2 kai\ tolu/pai kai\ ko/pana poluo/mfala, Ubi tolu/pai idem Io. a Wower Not. ad Minuc. quod melliti globuli Petron. Mellitos verborum globulos et omnia dicta factaque, quasi papavere et sesamo sparsa. Nam melle cum papavere mixto in condiendis dulciariis usos Vetr. auctor est Acro in Horat. de Arte Poet. Hinc Mart. l. 14. Epigr. 222. cuius epigtaphe Pistor dulciarius.

Mille tibi dulces operum manus ista figuras
Exstruit binc uni parca laborat apis.

Vide quoque infra in voce Fictor, it. Panchrestum, Pistor.

DULCINISTAE a DULCINO quodam Novariensi Valdenies dicti leguntur, apud Blond. Dec. 2. l. 9. ad A. C. 1307.

DULCINIUM urbs Illyrici, in ora maris Adriat. sub Turcis. Vide Olcinium.

DULCINUS sec. 14. se Regnum Spiritus S. praedicate iactans, sceletatam vitam sub praetextu impio abscondit: In Alpibus. Cum uxore Margareta, sub Clemente V. exustus, Genebt. in Clem. V. Gautier. Chron. 14. sec. c. 2. Alii aliter de illo. Vide Dulcinistae.

DULCIS fil. Gilberti, Com. Provinciae, nupsit Raimundo Berengario I. A. C. 1102. Item Dulcis Stephana, uxor Godofredi, Com. Prov. Item fil. Raimundi Berengarii, promissa Raimundo V. Comiti Tholos. Nostradamus, Saxy, Claperius, Pisanus, etc. apud Moret.

DULCITIUS Tribunus et Notarius Imp.exsecutor Imperialium iussionum in Africa contra Donatistas. August. Retractationum l. 2.

DULCUMENSIS Pagus Galliae in dioec. Remensi, memoratus Frodoardo Hist. Eccl. Rem. l. 1. vulgo la pays de Dormois dicitur: Promittebatur olim a Cernaco ad Mosam fluv. Baroniae tit. illustri, ubi unus e 17. Decanatibus Eccl. Rem. castellumque Dunum ad Mosam, et villulam Dulcon, pagi olim caput, cum vico Sinduno ad Aronam, Senuc vulgo, Prioratu S. Oriculi nobili continebat. Hadr. Val. Not. Gall.

DULENDIUM vulgo DOULENS, urbs Picardiae, in limite Artesiae, ad Altiliam fluv. probe munita. 6. leuc. ab Ambiano in Bor. 7. ab Attebato in Occ.

DULGIBINI Germ. pop. Tacito sunt, quos Althamerus Ptolemaei Dulgumnios esse putat, quorum urbs Gottingen hodie dici eidem videtur, in Hassiae, et Saxoniae confin. Baudr. erant inter Viadrum et Amasiam fluv. ubi nunc Comit. Oldenburgensis, Hoyensis, Lingensis, et pars Dioecesis Monaster. et Mindensis, in Westphalia; ex Cluv.

DULIANI Graece *doulianoi\, Haeretici ex Arianis, qui Verbum Divinum, non Filium Aeterni Patris consubstantialem, sed servum esse asserebant. Dominic. macer in Hierolexico. Vide Christianocategori.

DULICHIUM ins. maris Ionii; una Echinadum, contra ostia Acheloi fluv. non procul ab Ithaca, una ex iis, quibus Ulysses imperabat. Ovid. Trist. Eleg. 4. v. 67.

Nec mihi Dulichium domus est, Ithaceve Sameve:



image: s0116b

Hinc adiect. Dulichius Virg. Eccl. 3. v. 76.

Dulichias vexasse rates, et gurgite in alto.

h. e. Ithacenses, ita Serv. Nic. Lloyd. Spon. hodie videtur ea esse, quam Thiaki vocant, 3. solum aut 4. mill. a Cephallenia distans, quam pro in parvam Cephalleniam appellant nonnulli; quamvis pro Ithaca hanc sumat Strab. Sed Inhaca hodie Iathaco nuncupatur, et verstis Orientem ingens portus visitur in Ins. Thiaki, cum cuderibus urbis, quam hodieque Dolicha dicunt. Adde, quod Thiaki Inf. altero tanto maior sit, quam Ithaca Strab. fuisse dicitur. Sed nec Dulichium, una ex Echinadibus videtur, si Hometo fides. Vide eum Itin. Gr. Part. 1. p. 132

DULKAK apud Arabes Scriptores, monstrum est marinum, animal viz. forma hominis struthionem inequitantis, naves aggrediens, et vectores oppugnans, atque inclamans, voce gloriationis seu laetitiae, h. e. laeta et autibus grata [orig: gratā], quo commento Sirenas illos denotare, conicit Sam. Bochart. Hierozoici Part. post. l. U I. c. 15.

DULOPOLIS i. e, servorum civitas, in Libya est, in quam si servus, quamvis peregrinus, lapidem intulerit, liber fit. Alia Hierodulorum est, in qua unicus liber est, coeteri omnes servi. Aiunt et in Creta Dulopolum esse mille virorum. Est etiam Dulopolis Asiae min. opp. prope Rhodum ins. Plin. Est etiam parva Regio in Aegypto huius nominis. Steph.

DUMA Hebraeis per aphaeresin dicitur Idumaea, vel a Duma I smaelis filio, Gen. c. 25. v. 14. Item civitas in tribu Iuda Ies. c. 21. v. XI. ubi Interpres scripsit Ruma secutus LXX. qui *rou=ma scripserunt [orig: scripsźrunt]. Lat. silentium, vel similitudo.

DUMANA Asiae opp. ab Arabiae latere. Plin. l. 6. c. 29.

DUMATHA urbs Arabiae. Steph. Hinc Dumatii, eius incolae: qui kat' e)/qos2 e(/kaston e)/quon pai=da, quotannis mactabant puerum, teste Porphyrio peri\ a)poxh=s2 l. 2. §. 56. de ritus initio non constat. Ceterum, apud Vett. moris fuisse, in magnis periculis, ut Reges utbium aut populorum filium maxime dilectum, vel alium carissimorum aliquem, ad id suffragiis publicis electum, pro calamitate publica mactandum darent, lu/tron toi=s2 timwroi=s2 dai/mos2, ad placandam deorum iram, tradit Philo Byblius Histor. Phaenicum l. 1. apud Euseb. Prap. l. 1. in specie, Saturnus, Porphyrius d. l. ut qui paidoqusi/as2 huius primus auctor, vide infra Ilus. Quae nefaria religio cum Phaenicum coloniis, in Insulas, in Europam, in Africam late postmodum propagata est. De Cananaeis, Molocho (qui idem cum Saturno) liberos suos igni comburentes ofterntibus, res nota ex Sacris: de Sepharyaeis, ex 2 Reg. c. 17. v. 31. In Aegypto vero mos iste vetustissimus, Diod. Sic. l. 1. Vide Ioh. marsham. Canone Chron. Sec. V. ubi de paidoqusi/a|.

DUMBARUM (quasi Castrum Barae, seu Varae, quae aestuarium est) opp. Scotiae in ora Orientali ad ostia Loxae fluv. inter Bervicum ad merid. et Andtaeopolim ad Bor. In Lothiana prov. Bandr. in ota maris Germ. ubi Scoti grandi clade affecti ab Anglis, A. C. 1650. d. 23. Septemb.

DUMBLANUM urbs Scotiae merid. Episc. sub Archiep Andraeopolitano, inde 25. mill. in occ. Glasquum versus 15. In Taighia prov. Menteith, ad Taichum fluv. qui paulo infra in Fortham cadit. 20. mill. ab Edimburgo in Occas. volgo Dumblain Baudr.

DUMIUM pag. cum coenobio, apud Bracaram, urbem Archiep. Hispaniae.

DUMMERA lacus Westphaliae 4. ditiones attingit, Monaster. Osnabruc. Mindens. et Diepholtensem. Hic lacus opp. Diepholtiam rigat, et per ipsum labitur. Hunta fluv. Vulgo Dummer-Zee.

DUMNA ins. Scotiae Bor. fere adiacens, Norvegiam versus, Hoy nunc, una Orcadum, iurta Picticum fretum ad Austr. Pemoniae ins.

DUMNACUS Dux Andium, Anno 8. belli Gall. Lemovicum oppugnat. Hirt. l. 8. c. 44.

DUMNISSUS locus Austrasiae, sive in Lotharingia apud Mosellam, ab Auson. in sua Mosellana memoratus, Edyll. x. v. 7. et 8.

Praetereo ardentem sitientibus undique terris
Dumnissum riguasque perenni fonte tabernas,

Vulgo Domnissa. Baudt. est Densen, vicus infra opp. Kirchberg, 7. m. p. supra arcem Dumnum, in dit. El. Palatini Rheni, in Bor. paulo amplius a Mosella in Ort. in confin dit. Trevirensis; ex Cluv.

DUMNITONUS locus Aquitaniae. Ferrar.

DUMNONII pop. Angliae ad Occid. Vide Dammonii quorum Regio Devonia Lelando dicitur. Ferrar. vero Cornubiam esse suspicatur.

DUMNORIX Aeduus frater Divitiaci, Aeduorum Principis, gratia [orig: gratiā] et largitione apud Sequanos plurimum poterat l. 1. Comment. c. 9. Equitatni Aeduorum praeerat. In Caesarem perfidus c. 18. ob rebellionem interfectus l. 5. c. 7. Germanice Thumrich.

DUMNOTIRUM Castr. permunitum Scotiae Bor. in Marnia prov. et ora Occ. Germ. 10. mill. Scot. infra Alberdoniam in Austr.

DUMNUS vulgo THAUN, arx Germ ad Navae Simeraeque confluentes, in Palat. Rheni. 16. m. p. a Bingio in Occ. Cluver.

DUNAANUS Iudaeus, Rex Homeritarum, populi Arabiae fel. sub Elesbaano; Aethiop. Rege Victus ingenti praelio, itam, in Christianos suae ditionis effudit: Sed a Rege Elesbaano, rogatu Patr. Alexandtini, occisus. Zonat. Cedren. Niceph. Anastas. Theophanes, etc. A. C. 522.