CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMUS SECVNDVS Literas D, E, F, G, H, I, K, L, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

EBROINUS vir quondam apud Galliae Reges potentissimus, idemque nequissimus. Annal. Franciae. Praefectus palatii, sub Clotario III. etc. Germanus, decem annos summae retum praefuit, magna cum laude. Postea, ut solus esset, Batilden Reg. removit, mox vitiis laxato freno, et Proceribus primariis calcatis. Clotario mortuo Theodoricum suffecit, cui a Magnatibus, quibus domo egredi prohibuerat, Childericus II. oppositus est, Ebroino raso, cum Theodorico: qui tamen Childerico mortuo, mox restitutus est, dato ei Leudesio, Palatii praefecto. Sed Ebroinus, hoc occiso, cum non reciperetur a Rege, Clodovaeum quendam supposuit, qui se filium Clotarii III. ferret. Hinc horribiles turbae, ipse victor, Pseudo-Clodovaeum a se amolitur, denuoque Praefectum palatii agit, ambitione saevitiaque omnia miscens. Tandem ab Hermenfrido quodam, quem contra fas bonis exuerat, occisus, A. C. 688. Greg. Tur. append. c. 94. et seqq. Ado et Sigeb. in Chron. Aimon. l. 4. c. 44. 45. et seqq.

EBROLACUM vel EBOROLACUM Sidon. EUROGILUM in Ludovici Pii Imp. Vita, unum fuit ex quatuor praecipuis Ludovici huius palatiis villisque: Erant autem haec IV. maiors Palatia Regis Regnique Aquitaniae, Teoruadum, Cassinogilum, Iocundiacum et Eurogilum: quod castrum positum in Arvernis, ad Sicaulam fluv. Sioule; vulgo Ebreule appellatur, Hadr. Vales. Not. Gall.

EBUDAE seu AEBUDA Steph. Hebudes Plin. l. 4. c. 16. Hebrides et Eboniae aliis, insulae 5. Seotiae ad Occ. adiacentes, quarum 2. Ebudae proprie nominantur. Orientalis scilicet, Skye Camdeno, et Occidentalis Lewes. 3. Recina vulgo Racline, 4. Epidium, Ila, 5. Maleos; Mula eidem Camdeno. Vulgus numerat. 44. ex quibus 10. praecipuae. Suntque Ricina, vulgo Raglins, versus Hibern. Epidum Yle. Iona, Iura. Maleos, Mul. Ebuda Or. Skye. Ebuda Occ. Lewis. dein, Eust, Turif, Col, Colonsa, etc, Has a Norvegis coemerunt [orig: coemêrunt] Scoti olim. Baudr.

Pan Deus Arcadiae venit; quem vidimus ipsi
Sanguineis ebuli baccis minoque rubentem.

Car. Paschal. Coron. l. 4. c. 2. Alii vero succo baccarum eius Panis simulacrum tingi consuevisse, ante minii usum inventum, adeo que huc a Poeta, non ad frondes fruticis huius, respici aiunt. Certe Iovis ipsius faciem diebus festis minio illini solitam, legas apud Plin. l. 33. c. 7. A Censoribus inprimis Iovem miniandum locari. Ut de aliis taceam. Quod fecisse Vett. ut Deos suos hoc pacto ad preces haberent magis propensos, monet Bernard. Verzascha Herbar. suo c. de Ebulo. Sambuco autem similis ebulus, et Graecis xamaia/kth dicitur, Ibid. Vide quoque Salmas. ad Solin. p. 1098. et 1280.

EBUR Veteribus multiplici in usu, in simulacris, quibus effingerent Deos. Hi enim ut plurimum ex ebore, Ovid. Metam. l. 15. v. 792. Mille locis lacrimavit ebur --- Et de Arte Am. l. 1. v. 147.

Ubi Delrium et Gruterum vide. In sellis et sceptris virorum Principum, in curribus triumphalibus, in tabellis, pectinibus et tot aliis, in usum etiam privatum: In his, mensarum quoque pedibus, qui saepius pardos hiantes repraesentabant. Unde Iuv. Sat. XI. l. 4. v. 123.

Multa quoque eburnea gestamina e Romano solo in Britanniam invehi solita, Strab. docet l. 4. ubi e)lefa/ntina ya/lia kai\ periauxe/nia inter ea nominatim memorat; viriolas exponit Salmas. aliter Gr. xri/kous2, quas ex ebore perumque fieri solitas, inde docet. Quem. admodum eosdem dentibus belluarum marinarum ad eburneam claritatem candicantibus, ensium capulos insigniisse, Solin. habet c. 22. Imo et homibus dentes inde vide supra. Sed et scriptitasse in ebore Vett. hinc inter alia docet Salmas. quod elephantinorum librorum, quos cum eboreis codicibus apud Ulpian. eosdem facit, mentio apud Vopisc. in Tacito alibique apud Vett. passim. Quamvis enim idem hodie tentanti vix successerit, tamen id potuere [orig: potuêre] Vett. calamis de harundine et atramento a nostro diverso usi. Nec dubio relinquit locum Mart. l. 14. in Apophoretis, cuius Epigraphe Eborei pugillares: Epigr. 5.

Languida ne tristes obscurent lumina cerae,
Nigra tibi niveum litera pingat ebur.

Ubi apertissime candidum et nudum ebur atramento pingi perscribique indicat. Et allusum eo forte a Plaut. in Mostellaria, cum dixit: Act. 1. sc. 3. v. 102.

Una [orig: Unâ] opera [orig: operâ] ebur atramento candefacere postules.

Salmas. ad Vopisc. in Tacito. De Encaustices illo genere quod in ebore fiebat, dicemus infra etc. Iam vero Heroicis temporibus eboris usum fuisse notissimum antiquissimae Fabulae docent: de humero

Pelopis eburneo, et eburnea Pygmalionis statua, et somniis per eburneam portam immitti solitis. Unde eius passim mentio, apud Homer. iam Hesiodumque; quorum ille tractandi eboris artem in Lydia et Caria vetustissimo aevo viguisse indicat, d. v. 141.

*(ws2 d' o(/te tis2 t' e)le/fanta gunh\ foi/niki mih/nh.
*mhoni\s2 h)de\ *ka/eira.
Ut cum Lyda, vel Carica mulier aliqua ebur insinit rubro.

At in Scriptura nullus apparet eboris usus, ante Salomonis tempora, qui cum [orig: cûm] ex India elephantos et multum ebur curasset in Iudaeam advehi, grande solium inde sibi construi iussit 1. Regum c. 10. v. 8. et eburnea palatia, Psalmo 45. v. 9. ut habuit Menelaus Od. d.. Post quem Achab consimile palatium exstruxisse legitur. 1. Regum c. 22. v. 39. Sed et privatorum domus et lecti tales memorantur, Amos c. 3. v. 15. et c. 6. v. 4. Et Tyri transtra navium erant ex ebore in buxo, ex insulis Cittim, Ezech. c. 27. v. 6. i. e. ex ebore, quod buxo Corsico inclusum fuit. Quem Prophetae locum, non parum illustrant haec Poetae, Aeneid. l. 10. v. 135.

--- --- vel quale per artem
Inclusum buxo, aut Oricia [orig: Oriciâ] terebintho
Lucet Ebur: etc.

Atque ob haec tam multa, dentium solum gratia, venabantur elephantes in Lybia, quemadmodum Aelian. narrat, et Herod. auctor est Aethiopas, tributi loco, dentes hosce Persidis Regi pendere consuevisse. Nec tamen tam late eius usus patuit, quam putavit Oppian. de Venatione l. 2. ubi sic canit:

--- --- -- --- --- --- *)ek de\ kera/wn
*to/ea te kukloterh= kai\ muri/a teu\xetai e)/rga.
Ex cornibus vero
Arcus rotundi et innumera fabricantur opera.

Plane enim fallitur, cum arcus ex ebore fieri credidit: quippe materies eius rigida, non flexilis, est. Interim eburneorum annulorum meminit Artemid. l. 2. c. 5. et Suid. Vide Kirchmann. de Ann. c. 3. Sed nec ubique dentium istorum pretium grande, cum vile sit, ubi elephanti degunt. Hinc, ut Plin. l. 8. c. 5. ex Polybio, is autem ex Gulussa Regulo, prodit, in extremis Africae, qua confinis Aethiopiae est, postium vices in domiciliis praebent, sepesque in iis et pecorum stabulis, pro palis elephantorum dentibus fiunt. Vide Voss. de Idolol. Orig. ac progressu l. 3. c. 50. sub fin. Sunt autem dentes elephantini, ex quibus fit ebur, matibus sursum, feminis deorsum inflexi, Aristot. Hist. l. 2. c. 5. quos cum pro cornibus habeant multi, refellit eos Bochart. merito: namque et Hebraei ebur [gap: Hebrew word(s)] sen, i. e. dentem appellant: et Chaldaei sen dephil, i. e. dentem elephantis. Porro elephantum arma pro dentibus habent, praeter Herod. Aristot. Hist. l. 2. c. 5. Dionys. Perieg. v. 1116. Ovid. Metam. l. 8. v. 402.

Plin. l. 8. c. 3. Hoc solum Ebur est, cetero et in his quoque qua corpus intexit, vilitas ossea. Claud. in pr. Cons. Stilic. Carm. 22. v. 363.

Atque eam sententiam multis rationibus confirmat. Philostrat. Apollon. l. 2. c. 6. Nempe dentium instar haec ossa ubique levia sunt et perpolita: at cornua radici quotannis lineam quandam, ut torno impressam, obducunt, quod in capreis et ovibus et bobus videre est. Et cum iis solum animantibus crescant cornua, quibus bifida est unula; elephas habet multifidam. Denique solidi sunt elephanti dentes, non cornuum instar concavi. Nec verum est; quod Oppian. credi voluit; partes has Eborario cornuum instar cedere, cum rigidissima sit eboris materies, ut diximus. Scalpitur quidem et politur, sed magno nisu, ut hippopotami dentes etc. Vide apud eundem Bochart. hanc in rem plura Hierozoici Part. prior. l. II. c. 24. nec non supra in Ebenus: et de eburnea caena; qua [orig: quâ] Heliogabalus nonnumquam parasitos suos excepit, vide Lamprid. in Vita eius, uti de luxu Vett. in lignis tum operiendis, tum distinguendis, Plin. l. 10. c. 44. uti de cornibus Vaccae velocis, apud Sinenses, ipso ebore candidioribus infra.

EBURA [1] urbs Hisp. Tarraconensis ad Tagum fluv. in Castella nova a Toleto 12. leuc. in Occid. Ulyssiponem versus, teste Mariana, vulgo Talavera la Reyna. Vide Lihora.