CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMUS SECVNDVS Literas D, E, F, G, H, I, K, L, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

ELAEOPHORIA hospitia dicta sunt, ad quae Alexandrini euntes olivam, in signum pacis, ferebant, Cotta in voce Hospitat. quod ridet Gothofredus Not. ad §. 19. l. mun 18. ff. de muner. Vide et Ioh. Calvin. Lexic. Iurid.

ELAEUS [1] Iuppiter qui et Olympius vocabatur, oraculo prius, mox ludis publicis celebratissimus fuit, in agro Pisano, apud Elin, unde illi nomen, cuius templum refertissimum donariis fuit: ibi enim sol dum ex auro ipsius Iovis simulacrum, et Phidiae eburnea statua incredibilis magnitudinis.

ELAEUS [2] Epiri portus Ptol. prope ostia Acherontis in Austr. Nunc quid sit, ignoratur. Item vicus in tribu Hippothoontide. Steph. item urbs in Dor idis sinu. Plin. l. 4. c. XI. l. v. c. 29. Epiri item. Ptol. Docnae Molet. et Calydoniae. Polyb. et Hellesponti. Steph.

ELAEUS [3] fluv. Bithyniae interioris, haud longe a Lilaeo, memoratur Arriano in Periplo.

ELAGABALUS sive Alagabalus, nomen Soli ab Emessenis datum: pro quo Graeci ac Romani, ut vox ea quodammodo barbariem exueret, Heliogabalus dicere maluerunt [orig: maluêrunt]: imo et *(elaiaga/balos2 pro eo apud Herodian. legas. Eum autem Solem esse, indicant tum Dio et Herodian. qui *(/hlion exponunt; tum lapides; in quibus est, SOL ALAGABALUS: item nummus antiquus, in quo est SACERDOS DEIELAGABALI. Nomen unde conflatum sit, non convenit, praeterquam de parte priori, quae est [gap: Hebrew word(s)] elah, sive Arabice Alah, Deumque signat. Quod ad alteram partem, varie de ea doctissimus Fullerus in Miscellan. sacr. l. 1. c. 14. Sed non dubitandum, ait Voss. quin illa sit [gap: Hebrew word(s)] gaba vod tamen quomodo capi debeat, controversum. [gap: Hebrew] enim principe significatione sumitur pro finire seu terminum constituere: sed praeterea notat, fingere, figurare, formare. Unde Schythis [gap: Hebrew word(s)] gabul, Arabibus [gap: Hebrew word(s)] gabil, h. e. ktisth\s2 sive Fictor, Conditor: quae sententia Fullero inprimis placuit. Nempe ut Elagabalus idem sit ac o( *(/hlios2 dhmiourgo/s2, Sol opifex, sive Conditor Universi, prout dicitur Porphyrio, apud Euseb. Praep. Evang. l. 3. c. 4. qui cum convenit, quod idem Sol *ktisth\s2 th=s2 oi)koume/nhs2 Conditor Universi, nominatur in obelisco maximo, quem Constantinus Mag. Romam transferri iussit: ut locuples nobis testis est Amm. Marcell. l. 17. c. 4. ubi Romam novam seu Constantinopolim intelligi, ex obelisci inscriptione hodieque exstantis liquet. Sed praeterea [gap: Hebrew word(s)] gebel Arabibus. montem notat. ut Elagabalus sit Deus mons seu Deus Montis in quo aedes illius forent: unde et symbolum eius erat lapis ingens in montis modum fastigiati adsurgens etc. De Templo Elagabli illustris est Avieni locus, apud quem primum [orig: primûm] sic legas, de situ Orbis.

Urbs mediis Apamea dehinc consurgit in arvis,
Et qua Phoebeam procul incunabula lucem
Prima fovent, Emesae fastigia celsa renident.

Denique flammivomo devoti pectora Soli
Vitam agitant. Libanus frondosa cacumina turget:
Et tamen his certant celsi fastigia templi.

Ab hoc postea Numine Anton. Varius nomen Heliogabali accepit qui prius Sacerdos fuisset Dei Heliograbali, sive, ut Oriens efferebat, Elagabali aut Alagabali; idemque Deo huic templum Romae constituit, teste Lamprid. in eo. Vide quae de hoc idolo erudite ad Euseb. Scalig. eruditius ad Lamprid. Casaub. eruditissime ad eund. Salmas. annotavit, verba sunt Gerh. Ioh. Voss. de Idolol. l. 2. c. 5. Addo saltem, quod eius simulacrum vehiculo imposuit Anton. Aug. eius Sacerdos. *li/qos2 tis2 e)s2i\ megistos2 ka/twqen teriferh\s2 lh/gwn ei)s2 o)cu/thta, Lapis est Maxinus ab imo rotundus, et sensim fastigiatus Herodian. l. 5. sicut in Nummis hodieque cernitur, Ducis Croy. t. 55. 20. Tristan. II. p. 220. Vide quoque infra in voce Heliogabalus, uti de rudibus huiusmodi apud priscos Deastrorum simulacris, supra in voce in Baetylus.

ELAMITAE Persarum principes, ab Elam fil. Sem. profanis scriptoribus Elymaei. Inter Persiam et Babylonem habitabant, imo ex illis Persas oriundos existimat Ioseph. Vide Dan. c. 8. v. 2. Horum Rex erat Codorlahomor, ab Abrahamo caesus, Gen. c. 14. v. 1. 4. 17 bellicosi, Esai. c. 11. v. XI. c. 21. v. 21. c. 22. v. 6. Ier. c. 25. v. 25. c. 29. v. 3. Act. Apost. c. 2. v. 9. Caput Elymais, ubi templum celebre Dianae, quod Ant. Epiphanes diripere voluit. Ioseph. Antiqq. l.1. c. 7. et l. 12. c. 13. Torniel. A. M. 1657. n. 19 1931. n. 50. 2105. n. 1. etc. Item Arabiae pop. Plin. l. 6. c. 28.

ELANA mel. Aelana Arabiae Petraeae urbs, cum portu, ad sinum Arabicum. Ptol. Aila Nigro Eylan quibusdam. Sub Turcis. 30. mill. ab urbe Eltor in Bor. Villanovano est urbs Eltor in Austr. Baudr.

ELAPHEBOLIA festa apud Graecos, quae fiebant mense Februario, in quibus cervi Dianae Elaphebeliae sacrificabantur, unde et mensis ille Elaphebolion dictus est.

ELASA i. e. Dei factura, fil. Saphan. Ier. c. 29. v. 3. Esdr. c. x. v. 22. Item fil. Rapha, filii Baana. 1. Par. c. 8. v. 37.

ELATEA urbs maxima Phocidis ab Elato quodam. Item alia Thessaliae, et alia Thesprotiae, quam etiam vocant Elatriam Steph.

ELATH urbs regni Edom, in littore maris rubri sita, unde et ex Aegypto in Indiam, et inde in Aegyptum, navigatur, quam transierunt [orig: transiêrunt] filii Israel, de Hesiongeber. Deut. c. 2. v. 8. Lat. cerva, sive fortitudo, aut ilex, vel quercus.

ELATITES haematites dictus est, sed crudus adhuc, a flavo elates colore, qua [orig: quâ] voce integumentum fructus [orig: fructûs] palmarum, et fructum ipsum significari, pluribus docet Salmas. ad Solin. p. 409. Vide Plin. de hoc lapide l. 36. c. 20.

ELATIUM urbs Decapolis, inter Iordanem fluv. ad Occas. et Philadelphiam ad Ort. versus confin. Arabiae des. 15. mill. a Philad. 90. a Damasco in Austr. 90 a Petra in Bor.

ELATUS [1] primus Spartae Ephorus. Plutarch. Cum Lycurgus regimen publicum temperasset, qui tamen successerunt [orig: successêrunt] ei, videntes Oligarchiam, inflatam et impetus plenam, Ephororum auctoritatem tamquam frenum, imposuerunt [orig: imposuêrunt]; Annis circiter 130. post Lycurgum; Elato constituto primo Ephoro; regnante Theopompo; in Lycurg. p. 43. d. et ad indoct. Princ. p. 779. c. Vide quoque ubi de hoc Magistratu, it. in voce Theopompus.

ELATUS [3] mons Asiae. Vide Elaphus. Zacynthi, Plin. l. 4. c. 12. l. 8. c. 58.

ELAVER Galliae fluv. apud Caesarem. Allier. hodie. Hunc non transiri solere vado, ante autumnum, scribit Caesar Bell. Gall. l. 7. Oritur in Dioecesi Mimatensi, seu in Occitania, e vico Condresio, in radicibus Loserae altissimi montis Gabalorum, dein inter Gabalos et Velaunos labens, Alverniam bifariam secat, ut et post Borboniensem prov, ubi iuxta Molinum labitur, tandem paulo infra Nivernas, in Nivern. prov. ad locum Bec d'Allier, in Ligerim cadit. Baudr. Valesio surgit in Cebennis, in confinio Gabalorum et Vellavorum: et attingit Casas Monasterium, les Chazes, Langiacum, (Laniac ) Petrociam Peyrusse, Volutam la Volte, Brivatem veterem Brieude vieille, Brivatem, Brioude; Iciodorum, Issoire, Pontem Castelli, Pont du Chasteau, Viciacum Vichi, opp. S. Germani de Fossis, S. Germain des Fossez, Varennas, Varennes, et Molinas Moulins alluit, et infra Nivernum in Ligerim influit. Ostium eius vulgo os Elaveris seu Bucca Elaveris dicitur, le Bec d'Allier. Accipit praeter ceteros Alanionem Alamion; Dorium Duore vel Dore; Cicaulam, alias Seulum, Siole vel Sioulle, qui Bubula [orig: Bubulâ] augetur Bouble. Apud Mabringas, Mabringues, qui locus est inter Pontem Castelli atque Viciacum, incipit navigati; Ligerimque auget ad 3. lapidem a Niverno, postquam pagum Nivernensem a Burbonensi divisit per leucas 10. Notit. Gall.

ELBII Vicus Vico, vicus parv. apud lacum Ciminium, inter Viterbium et Roncilonem opp. in via, quae Romam ducit, occurrens.

ELBINGA urbs munita Prussiae reg. Hockerlandiae tractus caput, emporium celebre, non longe a mari Balt. in Hanseatico foedere, prope lacum Drausenum, ubi in Sin. Frisch-haff se exonerat, ad Elbingam fluv. in situ amoeno. Pulchra et elegans, duplexque nempe nova et vetus, A. C. 1239. condita. A. C. 1454. cum Gedano, Ordini Teuton. deiecta [orig: deiectâ] arce, se subduxit, Polonorumque se tutelae permissit. Ibi Academia erecta A. C. 1542. ab Alberto Brandeb. Prussiae Duce. Capta. A. C. 1629. et 1655. a Suecis sed reddita.

ELBODIUS Brito, Ep. Vincestriensis, sec. 7. scripsit de celebratione Paschatis, et historiam sui temporis. Balaeus, et Lelandus, apud Voss. de Hist. Lat. l. 2. c. 24.

ELBOTUM hodie Elberuf, ab altitudine Sequanae, qui infra Elbotum nullius praeter quam Biselae fluv. aquas accipit memoratu dignas Bot autem et Bod. vet. Gallica [orig: Gallicâ] et Ligustica [orig: Ligusticâ] lingua [orig: linguâ] alitudinem significat: hodieque Germani Bodem, Angli Bottom fundum appellant.Municipium Galliae est, in dioecesi Rotomagensi, in Ducale fastigium evectum. Sub Principe, ex familia Lotharingica. Iuxta id Prioratus S. Aegidii, in Polyptycho Monaster. Franciae memoratus, vide Hadr. Val. Not. Gall.

ELBOVIUM mel. Elbotum, oppidul. Normanniae, cum Duc. tit. ad Sequanam. 3. leuc. supra Rothomagum in Austr. Vide Elbotum.

ELCANA fil. Core. Exod. c. 6. v. 23. Lat. Deus zelotes, aut Dei professio, vel Dei calamus, sive Deus nidus eius. Item fil. Ieroham, maritus Hannae et Peninnae. Pater Samuelis. Vide 1. Sam. c. 1. v. 4. Item fil. Asit. 1. Par. c. 6. v. 23, 24, 25, 26.

ELCEBUS seu Helellus, urbs Germ. Super. opp. Triboccorum, in Alsatia apud Rhenum. vulgo Schlestat. Baudr. nunc vicus Elle, in Alsatia inf. ad fluv. cognom. 1. mill. a Benfelda, 2. leuc. Germ. a Selestadio, 3. ab Argentina in Austr. 4. a Brisiaco in Bor. Hinc Elces, vernaculum regionis nomen, quod primo tantum ei tractui, qui circa Ellum fluv. est tributum fuit, deinde toti regioni veteri Triboccorum nomenclatura [orig: nomenclaturâ] abolita [orig: abolitâ] ut diceretur provincia Elses, quae postmodum aetate Car. Mag. aut circiter Alsatia dici coepit. B. Rhenan. Rer. Germ. Nov. Antiqq. l. 3. ad quem vide Notas Cl. Ottonis. IC. p. 531.