December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed
06/2005 Peter Stroebel markup
semi-automatic lemma-correction
05/2006; 06/2008; 06/2010; 12/2010; 02/2011 Antonio Javier Ortiz Cano; Reinhard Gruhl markup
largely revised


image: as0001

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMUS SECVNDVS Literas D, E, F, G, H, I, K, L, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.



image: as0002

[gap: blank space]

image: as0003

[gap: illustration]

page 207, image: s0207b

EUROTAS [1] Lelegis ex Myle filio nepos, pater Spartes, Cuius maritus Lacedaemon uxoris nomine urbem condidit, iuxta Athenas alterum Graeci oculum futuram. Ab illo fluv. Laconiae, de quo mox nomen accepit. Vide Paus. Laconicis et Marshamum Canone Chron. ad Sed. IX. ubi lacunam Marmoris Arundell. supplens, Eurotam, et Lacedaemonem, regnante Athenis Amphictyone, Spartae regnum tenuisse docet, Anno Attico 67. Ei itaque successit gener Lacedaemon. de quo infra. Adde, quae idem de Regnandi iure muliebri habet ad Sec. IV.

EUROTAS [2] fluv. Laconiae, Spartam praeterlabens, a praedicto Eurota, Myletis fil. dictus est. Is enim stagnantes aquas, per eam regionem, deduxit in mare. Ripas habet frequentibus lauris consitas, uti loquitur Liv. l. 34. c. 28. l. 35. c. 29. et 30. de bello Macedonico. Unde Virg. Eclog. 6. v. 82.

Omnia quae Phoebo quondam meditante, beatus
Audiit Eurotas, iussitque ediscere laurus.

Olivis etiam abundare innuit Papin. Stat. Theb. l. 4. v. 227.

Taygetique Phalanx, et oliviferi Eurotae.

Et myrtis Catull de Nupt. Pelei et Thetid. Carm. 64. v. 89.

Quales Eurotae progignunt flumina myrtos.

Frigiditatem ei tribuit Ovid. Amor. l. 2. Eleg. 17. v. 31.

Frigidus Eurotas, populiferque Padus.

Asperitatem Stat. Theb. l. 1. v. 118.

Audiit et medius caeli Parnassus, et asper.
Eurotas. --- -

Fecunditatem Coluthus Theb.

*mhd' i(erw=n gono/entos2 e)p' *eu)rw/tao r(ee/drwn.

Fuit hoc flumen Dianae gratissimum. Unde Virg. Aen. l. 1. v. 501.

Qualis in Eurotae ripis, aut per iuga Cynthi
Exercet Diana choros.

Iuxta flumen hoc sese exercere solebant Dioscuri. Propert. l. 3. Eleg. 14. ad Sparten. de ludis Laconicis v. 17.

Qualis et Eurotae Pollux et Castor arenis, etc.

Nec non soror eorum Helena. (Iste enim virginibus Lacaenis mos) Idem ibid. v. 19.

Inter quos Helene nudis capere arma papillis
Fertur, nec fratres erubuisse Deos.

Papin. Stat. l. 4. Silv. 8. v. 28.

Qualis maternis Helene iam digna palaestris,
Inter Amyclaeos reptabat candida fratres.

Unde abhinc rapta fertur. Ovid. Amor. l. 1. Eleg. 10. Initio.

Qualis ab Eurota Phrygiis avecta carinis,
Coniugibus belli causa duobus erat.

Denique Chorus virginum Spartanarum ita canit apud Theocr. in Helenae Epithalamio,

*)/ammes2 ga\r pa=sai sunoma/likes2, h(=s2 dro/mos2 w(uto\s2
*xrisame/nais2 a)ndristi\ par' *eu)rw/tao loetroi=s2.

Nic. Lloydius. Oritur in Arcadia, non procul ab Alpheo, in vico Asca, prope Megalopolim. dictusque est etiam Hymerus, Marathon et Neris, exoneratque se in sin. Laconicum. Baudr.

EUROTAS [3] Thessaliae fluv. quem Peneus accipit, nec recipit, sed olei modo supernatantem brevi spatio portatum abdicat. Plin. l. 4. c. 8.

EURUS ventus spirans ab Ortu brumali. Plin. l. 2. c. 47. Ab Oriente aequinoctiali Subsolanus, ab Oriente brumali Vulturnus: illum Apelioten, hunc Graeci Eurum appellant. Ovid. Met. l. 1. v. 61.

Eurus ad auroram Nabataeaque regna recessit,
Persidaque et radiis iuga subdita matutinis.

in octagona Andronici Cyrrhesti turre (qua [orig: quâ] octo ventos olim expresserat, qui tum solum fuere [orig: fuêre] noti) hodieque Athenis exante, primus hic se visendum praebet, iuvenili specie, et in Oceano Sudest, in Mediterraneo vero Mari Sirocus vulgo appellatur. Vide de eo pluribus agentem Salmas. ad Solin. p. 1245. et seqq. ubi inter alia eundem eum cum Volturno, et Graecis quidem *eu)=ron, Romanis vero Volturnum appellatum esse, docet.

EURYALE [1] Amazonum Regina, tulit Aeerae, Colchorum Regi, contra Persen auxilium. Vide Valer. Flacc. Argon. l. 5. v. 611.

Atque hanc alipedi pulsantem corpora curru
Euryalem,

EURYALE [2] Minois filia, quae Neptuno Orionempeperit. Alia fuit Proeti Argivorum regis filia. Tertia ex Gorgonibus una. Vide Servium in illud Virg. l. 6. Aeneid. v. 289.

Gorgones, Harpyiaeque et forma tricorporis umbrae,

EURYALUS unus ex principibus Peloponnesiacis qui Argos, et propinquas urbes incolebant, et ad Troiam cum 80. navibus venerunt. Hom. Catal. Fuit etiam hoc nomine Troianus quidam, arctissimo amicitiae vinculo cum Niso coniunctus, qui noctu Rutulorum castra una ingressi magnam hostium stragem ediderunt [orig: edidêrunt].


page 208, image: s0208a

Verum cum instante iam die sese recipere conarentur, in hostium equitatum inciderunt [orig: incidêrunt], a quo circum ventum Euryalum cum Nisus eripere non posset, certissimae sese morti maluit obicere, quam amicum deserere. Virg. Aen. l. 2. Item Euryalus alius, qui cum fratre hyperbio primus lateritias domos Athenis constituit. Plin. l. 7. c. 56. Est etim histrionis cuiusdam nomen de quo Iuv. l. 2. Sat. 6. v. 81.

Nobilis Euryalum, aut mirmillonem exprimat infans.

Denique locus amoenus Siciliae Liv. l. 25. c. 25. prope Syracusas, quem et Macropolim dici tradit Steph. Belvedere Aretius. Virg. l. 5. Aen. v. 294. 295. 322. 334. et 337.

EURYAMPUS urbs Magnesiae, Steph.

EURYANASSA maris Aegaei ins. ex regione Ioniae non procul ab Arginussa. Plin. l. 5. c. 31.

EURYBATES praeco Ithacensis, ex Ulyssis comitatu, ab Agamemnone missus, ut ab Achille auferret Briseidem. Hom. Iliad. Ovid. Ep. 3. Briseis Achilli v. 10.

Eutybati data sum Talthybioque comes.

Item latro quidam astutia [orig: astutiâ] singulari, quem deprehensum cum custodes vellent cogere, ut ostenderet, quibusnam modis consuevisset domos conscendere: ille aptatis spongiis, et stimulis ferreisque retinaculis irrepsit in parietem, et spectantibus illis, artificiique novitatem admirantibus prehenso laqueari per tegulas effugit, eoque modo periculum evasit.

EURIBYA nympha quae stellas et Luciferum genuit. Hesiod.

EURYBIADES unus ex ducibus Xerxis. Hesiod. 7. Item lacedaemonius quidam nobilis, Euryclidae fil. universae Graecorum classis dux adversus Xerxem. Herod. l. 8. c. 2. 4. et 5.

EURYCEROS vide Bubalus.

EURYCLEA Opis Pisenoridae filia pulcherrima, quem Laertes, in prima exsistens ubertate, viginti boum pretio emit, nec minore, quam uxorem, honore domi habuit, Ulyssemque nutriendum ei dedit, quae et eum primo in patriam reduntem agnovit. Hom. Odyss. 19.

EURYCLES pater fuit Athenis, semper aliquid de se suisque incommodis vaticinans, et qui daemonium in ventre habere cre debatur, propterea dictus e)gtastri/muqos2. Ab eo omnes Divini et Arioli dicti *eu)ruklei=s2 vel *eu)ruklei=dai, et e)gtastri= ai. Scholia in Aristoph. Crabron. Cael. Rhodig. l. 5. c. 10. De Eurycleo Engastrimytho vide Palmerium p. 464.

EURYCRATES Lacedaemoniorum Rex, ex Herculis posteris ab Eurysthene XI. fil. Polydori pater Anaxandri. Herod. l. 7. c. 204. Eius tempore Messenii, post Ithomen sub Polydoro excisam bello Messeniaco subacti, Lacedaemoniis aequo animo parebantneque Argivi res innovabant, de quorum cum Spartanis bello vide in vode Thyrea. Ei in regno successit fil. Anaxander, Paus. Laconicis. Vide Anaxander.

EURYCRATIDAS Lacedaemonius, ex Herculis posteris, fil. Anaxandri, pater Leontis. Herod. l. 7. c. 204.

EURYDAMAS vir Troianus. Item Hectoris epitheton, quia cuncta domabat. Item pugil nobilis Cyrenaeus, cui cum inter certandum forte adversarius, quem validum nactus fuerat, plagarum vi, et frequentia [orig: frequentiâ] dentes excussisset, ne tali spectaculo illi animum adderet, proindeque insuperabilis redderetur, omnes devorabat, qua [orig: quâ] ratione ad illum ne minima quidem facti suspicio pervenit. Cael. Rhodig. l. 21. c. 41.

EURYDAME Diactoridis, filia, et Menii soror, quam Leotychides Spartiatarum Rex duxit in uxorem. Herod. l. 6. c. 71.

EURYDAMIDAS Lacedaemoniorum Rex, ex Proclidarum stirpe, fil. Agidis V. veneno sublatus. a Clomene III. ultimo ex Eurysthenidis Rege, qui Epiclidam fratrem, ex sua familia, in eius locum suffecit: ipsemet paulo post ab Antigono victus, ut ex Plutarch discimus. Vide ubi de illo supra.

EURYDICE [1] uxor Ptolomaei, filia Lagi, ex illa Ptolomaei Cerauni pater. Item, uxor Aridaei, iussu Olympiadis occisa. Diod. Sicul. l. 19.

EURYDICE [2] uxor Orphei vatis, cuius amore captus Aristaeus, cum vim illi inferre pararet, illa per avia fugiens incidit in colubrum in herba delitescentem, cuius morsu interiit. Virg. Georg. l. 4. v. 457.

Illa quidem dum te fugeret per flumina praeceps,
Immanem ante pedes hydrum moritura puella
Servantem ripas alta non vidit in herba.

Orpheus vero uxoris mortem aegerrime ferens, accepta [orig: acceptâ] cithara [orig: citharâ], inferos adiit, ubi Plutonem Proserpinamque tam suavi carmine demulsit, ut ei uxorem ab inferis reducere permitterent, ea [orig: ] tamen conditione, ne prius eam, quam ad superos rediisset, intueretur. Quam legem cum ille amotis impatientia [orig: impatientiâ] esset praevaricatus, Eurydice denuo ad inferos est retracta. Unde Virg. Ibid. v. 485. et seqq.

Iamque pedem referens, casus evaserat omnes,
Redditaque Eurydice superas veniebat ad auras,
Pone sequens (namque hanc dederat Proserpina legem)
Cum subita incautum dementia cepit amantem;
Ignoscenda quidem, scirent si ignoscere Manes.
Restitit, Eurydicenque suam iam luce sub ipsa
Immemor, heu, victusque animi, respexit ibi omnis
Effusus labor, atque immitis rupta tyranni
Foedera, --- -

Ovid. Met l. 10. v. 30.



image: s0208b

--- - Vastique silentia regni
Eurydices oro,

Ibid. v. 48.

Eurydicemque vocant: umbras erat illa recentes
Inter.

Ibid. v. 50. et seqq.

Hanc simul et legem Rhodopeius accipit Heros,
Ne flectat retro sua lumina, donec Avernas
Exierint valles: aut irrita dona futura.
Carpitur acclivus per muta silentia trames,
Arduus, obscurus, caligine densus opaca,
Nec procul abfuerant telluris margine summae.
Hic [orig: Hîc] ne deficeret, metuens, avidusque videndi,
Flexit amans oculos: et protinus illa relapsa est.

Senec. in Herculis Oetaei. Act. 3. choro. v. 53. et seqq.

Consumptas iterum Dea
Supplent Eurydices colos.
Sed dum respicit immemor,
Nec credens sibi radditam
Orpheus Eurydicen sequi,
Cantus praemia perdidit.

Ita quoque ceteri poetae. Aliter tamen visum Platoni, qui in Convivio suo sic habet: *)orfe(a de\ to\n *oi/a/grou a)pe/pemyan e)c a(/dou, fa/sma dei/cantes2 th=s2 gunaiko\s2 e)f' h(\n e(kw/n h(=ken, au) th\n d' ou) do/ntes2. Item Eurydice Clymeni filia, uxor Nestoris, ex qua 7. filios, et unam filiam suscepit. Hom. Odyss. 3. Nic. Lloydius.

EURYELUS opp. Syracusarum. Vide Euryalus.

EURYLEON Latinorum Rex, qui et Ascanius. Dionys. Halicarn. l. 1. p. 52. Dicebatur et Iulus et Ilus. Auctor Etymologici magni ait, Aeneam ab Ascalo Ascalionis Rege humaniter exceptum, ibi uxorem duxisse, et filium sustulisse, cui in hospitis sui honorem Ascalio nomen fecit, quod Romani in Ascanium immutarunt. Vide Ascanius.

EURYLOCHUS [1] unus sociorum Ulyssis, qui solus Circes pocula on gustavit, ideoque nec in suis figuram est transmutatus. Ovid. Met. l. 14. v. 287.

--- - Solumque suis caruisse figura
Vidimus Eurylochum, solus data pocula fugit.

Item Phlegyarum Rex, qui Pherecydi struxit Thebas, antequam Cadmus adveniret, qui eas postea reaedificabat.

EURYLOCHUS [2] secundum Polyaen. l. 6. ductum aquarum in opp. Cyrrhaeorum ferentem rupit: mox affectis siti restituit aquam helleboro corruptam; qua [orig: quâ] usos profluvio ventris decipiens cepit. Frontinus hoc commentum Clistheni Sicyonio tribuit, l. 3. c. 7. expl. 6.

EURYLOCHUS [3] frater Epimenis, qui acceptum a fratre coniurationis indicium, quam pueri nobiles principe Hermolao contra Alexandrum Mag. inierant, detulit. Curt. l. 8. c. 6.

EURYLYTE secundum eum, qui Naupactica composuit, Aeetae uxor.

EURYMACHUS Thebanorum potentissimus, qui cum Plataeas noctu per proditionem cepisset, rebellantibus deinde omnibus vivus in hostium potestatem venit, unaque cum suis omnibus supplicio affectus est. Thucyd. Item unus procorum Penelopes. Ovid. Ep. 1. Penelope Ulyssi v. 92.

Eurymachique avidas, Antinoique manus.

EURYMEDON [1] pater Periboeae, ex qua Neptunus Nausithoum suscepit, Regem Phaeacum, Alcinoi patrem. Hom. Odyss. l. 7. Item fil. Fauni Stat. Theb.

Proximus Eurymedon, cui pastoralia Fauni
Arma patris. --- -

Item Atheniensium dux cum Demosthene.

EURYMEDON [2] Pamphyliae fluv. qui ex Tauri iugis ortus mediam Pamphyliam secat. Mela. Iuxta hunc fluv. Athenienses, Cymone duce, Medos profligarunt. Thucyd. l. 1. Eius meminit Dionys.

*)/aspendon potamoi=o para\ r(o/on *eu)rume/dontos2.

Plin. l. 5. c. 27. Amnis Eurymedon iuxta Aspendum fluens. Unde corrigendus Ptolemaeus, et qui eius tabulas confecerunt, qui Aspendum ad Cataracten fluv. longe ab Eurymedonte statuunt. Est etiam locus iuxta Tarsum. Steph.

EURYMEDUSA Gratiarum mater.

EURYMENAE urbs Thessaliae. Steph.

EURYMINUS vir quidam, qui cum per calumniam conaretur Castorem, et Pollucem fidissimos amicos inter se committere, alterum apud alterum infimulans, post deprehensus utrique dedit gravissimas poenas. Inde abiit in Proverb. Euryminus, de iis qui per calumniam conantur fidos amicos inter sese committere.

EURYNOME [1] nympha Oceani ac Tethyos filia, mater Leucothoes. Item Apollinis filia, quae Adrastum Argivorum Regem, et Eriphylen Amphiarai coniugem peperit.

EURYNOME [2] Mulier Lemnia, Dorycli filia, Codri uxor, caedis virorum in reliquas auctor. Valer. Flacc. Argon. l. 2. v. 136,

Et primam Eurynomen ad proxima limina Codri
Occupat:

EURYONE Amyntae Macedonum Regis filia, quae patrem a matris insidiis liberavit.