December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed
06/2005 Peter Stroebel markup
semi-automatic lemma-correction
05/2006; 06/2008; 06/2010; 12/2010; 02/2011 Antonio Javier Ortiz Cano; Reinhard Gruhl markup
largely revised


image: as0001

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMUS SECVNDVS Literas D, E, F, G, H, I, K, L, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.



image: as0002

[gap: blank space]

image: as0003

[gap: illustration]

image: s0300a

FOSSAE Philistinae unum ex Padi ostiis, Fossone. Tacit. Hist. l. 3. c. 9. Tartarus fluv. nunc etiam interius Tartaro, qui una cum Athesi exit in mare.

FOSSANUM urbs Pedemontii, ad Sturam amn media inter Salutium ad Occ. et Mont. Regalem ad Eur. 9. mill. utrinque distans:

FOSSARII al. Copiatae, it. Laborantes. Vide ibi.

FOSSATUM [1] oppid. dit. Pont. in Marchia Anconitana, in Apennino, et confin. Duc. Urbini, 12. mill. ab Eugubio in Eur. 14. a Saxoferrato in Austr.

FOSSATUM [2] vulgari significatione fossam, nobiliore castrensem, atque illam maxime, qua [orig: quâ] castra Imperatoria circum cluduntur, denotat. Hinc et pro ipsis castris sumitur. Duplex autem Imperatori statio erat, Domestica et Extera: illa Palatium, haec Fossatum, utraque Imp. comitatum, prior aulicum, posterior castrensem continebat. Utrique praefuit Magnus Domesticus quem Galli postea Maiorem Domus, Angli Magnum Senescallum appellarunt. Fossati constitutio e Curopalate talis erat: Praefectus, inquit, exercitus castrorum sedem, sed diiudicante Megadomestico, lustrat, et eligit. Cooptato deinceps Imperatori loco, decernit Megadomesticus, quinam a fronte, quinam a tergo, quinam a lateribus debeant consistere: et ubinam singulorum Principum vexilla statuenda fuerint. Manent autem haec omnia contis, et thecis sui involuta, donec explicentur Imperatoria, Megadomestico tamen sua etiam prius explicare licet. Priusquam vero considet Exercitus: excubiarum praefectus seu Drungarius biglae, mandato Megadomestici, vigilias disponit: Diurno tempori sagittarios, nocturno equites, quibus certas stationes attribuit. Vigilias omnes obeunt, etiam ipsi Imp. filii, quia partes sunt Fossati: non tamen Megadomesticus, quia ipse universi Princeps est et caput, teneturque ubique, prout fert occasio, protinus adesse, ne hoste subito irruente, exercitus sine Duce deprehendautr. Pro ipsis nonnumquam militibus, et toto exercitu quoque vox Fossati sumitur. Inde Fossatum leve, manus militum levi armatura [orig: armaturâ] instructa, etc. Vide Henr. Spelm. Gloss. Arch.

FOSSINIACENSIS Tractus vide Focunates.

FOSSIUS Flaccinator, vide Marcus.

FOSSORES infimum Servorum genus, quos compeditos fuisse docet Iuv. Sat. 11. l. 4. v. 79.

Ipse focis brevibus ponebat olusculae, quae nunc
Squalidus in magna fastidit compede Fossor.

Eorum domicilium Ergastulum fuit, quod quindecim vincti consticuebant, si Appuleio Apol. credimus. Iuv. Sat. 14. l. 5. v. 23.

Quid suadet iuveni laetus stridore catenae,
Quem mire afficiunt inscripta Ergastula, car cer
Rusticus?

His praeerat Ergastulus, ut appellat Nonius, vel Ergastularius, ut vocat Columella. Ennus sane Dux ille nobilis fugitivorum in Sicilia, Ergastularius servus fuit, teste Amm. Marcell. l. 14. c. XI. Eorum opus fodere fuit, unde nomen: ideoque Horat. l. 3. Carm. Ode 18. v. ult. Invisam terram Fossori canit. Ex numero illorum Eutyches, Victorinus et Maro martyres: Nerei et Achillei conservi, quos Aurelianus a Nerva Caesare, sibi donatos, tamquam servos suos, per sua praedia divisit, iussitque eos tata [orig: tatâ] die terram fodere, et cantabrum edere ad vesperam, i. e. furfuraceum panem, ac canino more, nedum servili, tractari praecepit. Quo respexit Iuv. Sat. 5. l. 1. v. 10.

----- Cum poscis honestius illic
Et tremere et sordes farris mordere canini?

Et Suet. forsan Ner. Claud. c. 48. Panem quidem sordidum oblatum aspernatus est, dicens. Fossoris imago cernitur in antiqua aerea icuncula, cuius exemplar habes apud Laur. Pignor. l. de Servis p. 262. Caput cetera glabrum, nisi qua [orig: quâ] a vertice in occiput capilli, in gemeinum nodum constricti dependere videntur. Iam vero, cuculli sagati forma, quae in ea cernitur, habitum indicat operariorum rusticorum, qui alioqui tunica [orig: tunicâ] induebantur, Cato Tit. 59. Et hi quidem semirasi fuerunt [orig: fuêrunt], velut etiam Ustores et Pistrinarii. At fugitivi omnino rasi. Et quia reditus agrorum non raro lapidicinis, cretifodinis, arenariis, auri, argenti, sulpuris venis constabat; ideo adhibebantur huic operae homines vincti, qui caederent, foderent, emerent. Et quidem Athen. narrat, Niciam Nicerati mille servos locasse ad fodinas argentarias, l. 6. p. 231. Caesares certe, ad quos vectigalia et portoria lapidicinarum pertinebant, peculiares ministros, qui haec procurarent, constituisse, ex elogiis aliquot sepulchralibus patet. Sub Impp. Ethnicis piorum habitacula plerumque hac loca fuere [orig: fuêre], reperitque Clemens Pontifex Chersonesum deportatus 2000. Christianorum ibi ad secanda marmora damnatorum: Fuit autem poenae appendix ferri candentis inustio, vel in pede vel in facie, vel in alia corporis parte. Quoniam vero plerumque Ergastulorum domini liberos et servos promiscue supprimebant, ideo consueverunt [orig: consuevêrunt] Principes Ergastula recognoscere, ut fecit Aug. Suet. c. 32. repurgare, ut in Tib. Ner. c. 8. tollere, ut Hadrian. apud Spartian. Vide Pignor. Opere supra laudato, ut et infra Latomia. At Fossores, in Actis Proconsularibus, quae recitat Augustin. contra Crescon. l. 3 c. 29. et Ep. 241. dicuntur, qui aliis Fossarii appellati, humandis corporibus operam navabant, ultimique collocantur in Ordine Ecclesiastico, in Notis Tyronis p. 99. *kopiatai\ et *kopiw=ntes2, in Ep. Ignatio adscripta ad Antiochenos etc. Vide in voce Copiatae, it. Fossa.

FOSTAE et Iovis statuae a Vigberto Anglo eversae, ipseque a Radbodo Frisonum Rege propterea occisus est. Ubbo Emmius Hist. Fris.