CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMUS SECVNDVS Literas D, E, F, G, H, I, K, L, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

FRAMEA quibusdam a premo, quasi pramea: aliis a soro, quafi foramea, nonnullis a fremo, tamquam frcmea, rectius a pero/w, traicio, unde pe/rama traiectus; teli genus erat apud Gallos olim Germanosque usitatum. Tac. de mor. Germ. c. 6. et XI. Hastas, vel ipsorum vocabulo, Frameas gerunt, angusto et brevi ferro, sed ita acri et ad usum habili, ut eodem telo, prout ratio poscit, vel cominus vel eminus pugnent. Et paulo post, Tumin ipso concilio vel Principum alsquis, vel pater, vel propinquus, scuto frameaque iuvenem ornant. Iuv. Sat. 13. l. 5. v. 79.

Isid. vero non hastam, sed gladium ex utraque parte acutum fuisse ait: quod eruditis concilitandum relinquit Dempster. Antiqq. Rom. l. 10. Rosini Paralip. ad c. 10. Reliquiae nominis manent in Germanica Belgicaque litigua, quando instrumentum acutum, etsi in alium usum Friem et Priem vocant. Iac. Oisel. Notis in A. Gell. l. 10. c. 25.

FRANCAVILLA nomen illustris in Hispania Familiae, quae Mendoziae stirpis ramus est. Inicus enim Lopezius de Mendoza, qui A. C. 1445. primus Comes del Real de Manzannares et March. de Santillana creatus est, ctim septem habuisset filios, quintus eorum Petrus Gonsalus de Mendoza Cardin. et Archiep. Toletanae Ecclesiae praefuit. Sed ex liberis ipsius Rodericus. marchio del Cenete creatus dignitatem per filiam, ad primarium truncum Ducum de Infantadgo transmisit; alter Didacus Hurtadus Com. de Melito factus, posteros habuit Principes de Melito ac Duces Francavillae (qui tituli cum Mendozio epitheto deinceps in familia de Silva Ducibus Pastranae accreverunt [orig: accrevêrunt], ut mox videbimus) et cum agnomine de la Cerda addito Comites de Gelves. Vide eundem Spener. Ibid. in Indic. Praefatus vero Didacus, Hurtadus Princ. de Melito Dux Francavillae, cum ex Catharina de Silva Annam de Mendoza et de la Cerda genuisset, illa ex Ruis Gomesio de Silva D. de Pastrana Princ. Eboli, Rodericum genuit Gomesium de Silva et Mendoza Duc. de Pastrana et Francavilla Pr. de Melito: quo et Anna de Portugallia et Borgia natus Ruis Gomesius, praeter paternos titulos, March. de Algezilla, ex Eleonora Mauricia de Sotomaior, suscepit Mariam, Rodericum et Annam Mariam. Idem p 52.

FRANCI pop. Germ. quorum reg. Franconia, ampla, quae et Francia Orientalis, ad Gallicae Franciae discrimen, nominatur; qui in Galliam traicientes, illi nomen Franciae indiderunt [orig: indidêrunt], fueruntque [orig: fuêruntque] propterea Galli deinceps Francesi dicti apud Italos, et alios. Fuerunt [orig: Fuêrunt] et Franci in Germ. inferiori, prius Sicambri, Orosio teste, quorum opp adhuc Franken in ducatu Bergensi durat, seu in Comitatu Matchensi, teste H. Iunio. in Frisia quoque habitasse Francos testatut Procop. ubi Franeker urbs. Horum meminit Claud. de Laud. Stil. l. 2. Carm. 22. v. 243.

Baudr. Franci comprehendebant Bructeros, Chaucos, Chamavos, Cheruscos, Chattos, Ansivarios, Dulgibinos, Chasluarios, Agrinvarios, Salios, Tencteros, et Usipios seu Usipetes, ex Cluv. occuparuntque totum tractum, a mari ad Rhenum, Imp. Rom. iam praecipitante. Hadr. Vales. Franci, omnium Germ. gentium clarissimi, primas trans Rhenum sedes habuerunt [orig: habuêrunt]: quorum regio Francia appellata, nonnumquam communi vocabulo Germania, Sicambria quoque, atque a Romanis Barbaria; habebat ab Or. Toringiam et Saroniam, ab Occ. Rhenum, et Oceanum, a Sept. ibidem Oceanum German. vel Septentrionalem, a Mer. Alamanniam, et Sueviam, sive amnem Lonam. Ex his Rhenum accolebant Attuarii, Bructeri, et Chamavi, cum Saliis: Oceani littora tenebant Frisii, et Cauci. Interiora terrarum habitabant Amsivarii, Catti, aliique, omnes in unum Franci votati, et nonnumquam Sicambri, quod veterum Sicambrorum agros possiderent. Huius Franciae meminerunt [orig: meminêrunt] Eumenius in panegyr. Auson in Mosella v. 434.

Anm. Marcell. l. 17. c. 8. Claud. Hieronym. Alii. Prospet item in Chron. quum Faramundum, Clodium, et Merovenum regnasse in Francia tradit. Postmodum cum Franci tres Galliarum Provincias, Belgicam, Lugdunensem, et Aquitaniam occupavissent, bifariam eas divisere, et partem quae orientem Solem spectat, et Rheno ac Mosa atque Scalde continetur, Austriam; partem quae ad occasum Solis vergit, et a Mosa ad Ligerim pertinet, neustriam appellaverunt [orig: appellavêrunt]. Burgundiae, et Aquitaniae sua nomina servata. Septimaniae quoque vel Gothiae, atque Provinciae, postquam utraque regio Regno Francorum accessit, verera vocabula sunt relicta: ut Aimoinus in praefatione Hist. Francicae c. 4. ante Annos 650. Hugo Floriacensis Monachus in l. 3. Hist. Ecclesiasticae, Sigebertus in Vita Sigiberti iunioris Austrasiorum Regis, aliique scribunt. Sed licet Austrasii, et Neustrasii ex aequo Franci essent atque vocarentur, Austria et Neustria ex aequo Francia esset atque vocari soleret; tamem in Gestis Regum Francorum et in Appendice Chronici Fredegarii Neustrasii saepissime Franci appellari, et ab Austrasus eo nomine distingui solent: quasi Francorum appellatio Neustrasiis magis quam Austrasiis convenirer: Circa principatum Caroli Magni, cum Neustria; quae a Mosa ad Ligerim hactenus pertinuerat, imminuta, et Sequana [orig: Sequanâ] ac Ligeri clausa esset; regio inter Sequanam, et Mosam iacens, quae Neustriae portio exstirerat, Francia dici occoepit. Eandem Ludov. Pius Aug eius fil. in divisione Regni inter filios, mediam Franciam viderur vocavisse, quod media iaceret inter veteris ac proprie [orig: propriê] dictae Franciae ambas provincias, neustriam iam imminutam, et Austriam: ubi hodieque est Ins. Franciae, l'Isle de France, et

regiuncula citac Monasterium S. Dionysii, et Argentoilum Francia nuncupata, la France, veteris totius pro´vinciae nominis certissimum argumentum. Post mortem Ludovici Pii Aug. A. C. 843. tres eius filii, Lotharius, Ludovicus, et Carolus Regnum paternum inter se divisere [orig: divisêre]. Et Carolo quidem Occidentalia Regna cesserunt [orig: cessêrunt], h. e. vetus Neustria seu Occidentalis Francia, a Mosa ad Ligerim, et Oecanum Britannicum, cum Aquitania tota, Septimania, et parte Burgundiae; Ludovicus Orientalia Regna obtinuit, nimirum totam usque ad Rhenum Germaniam, Norico seu Baioatiae suae adiungendam et citra Rhenum Nemetas, Vangionas, ac Mogontiacum urbes cum suo quamque pago: vini copia nobiles: Lotharius, qui maior natu ac Imp. erat, et Regnum Langobardorum atque Romam iam tenebat, medium inter utrosque Regnum sortitus est, partem Burgundiae, atque Provinciam. Provinciae quae accepit, ab Or. Rheno, et Alpibus, ab Occid. Scaldi et Mosa, Arari et Rhodano, a Mer. mari Gallico terminabantur. Tum Austriae et Neustriae nomina paulatim aboleri coepere [orig: coepêre], et in usu esse desiere [orig: desiêre]. Carolus cognomine Calvus eiusque successores Reges Francorum Occidentalium dicti; eorum Regnum, Francia Occidentalis; eorum ditioni subiecti Franci Occidentales: Ludovicus eiusque successores, etiam post occupatum Lotharii regnum, Reges Francorum Orientalium nuncupati; eorum regio Francia Orientalis; incolae, Franci Orientales, multo latius Franciae Orientalis quam veteris Austriae; et Franciae Occidentalis quam priscae Neustriae appellatione diffusa. Luitprand. in l. 1. c. 6. Franciam Occidentalem semel atque iterum vocat Franciam Romanam, et absolute Franciam; Wippo in Vita Chunradi Aug. Franciam Latinam, de Ernesto ad Odonem Comitem confugiente loquens. Bruno quoque de bello Saxonico, Philippum eius nominis primum Francorum Occidentalium Regem, Latinae Franciae Regem appellavit, i. e. Franciae Romanae seu Gallicae, lingua Romana seu Ltina corrupta vulgarive, nimirum Gallica utentis. Linguam autem Romanam Nithardus opponit Linguae Teudiscae, vel ut Ftodoatd. loquitur, Teotiscae linguae: et linguam Romanam Francis Galliam incolentibus tribuit; linguam Teudiscam, i. e. Teutonicam Germanicamve Transrhenanis: et in Vita S. Bernardi Franci Occidentales populus linguae Romanae appellantur. In Chronico Laureshamensi eadem ratione Gallicana Francia dicitur nostra, et Rutpertus Rex Gallicanae Franciae, Henrico Saxone apud Ortivos Francos Germanosque regnante, h. e. Rotbertus Regis Caroliaemulus, pater Hugonis Magni avus Hugonis Regis. Appendix Reginonis Regnum Occidentalium Francorum in A. C. 921. Franciam superiorem, in A. C. 939. Galliam Romanam vocat, i. e. Galuvaliam seu Galliam lingua Romana seu Gallica corrupta utentem; cum Franci Ortiviintra Gallias pletique Germanice loquerentur. Frodoard. more ceterorum scriptorum Gall. Franciam Occiduam seu nostram semper Franciam absolute vocat, et in A. C. 954. Burgundiam, et Aquitaniam partes eius facit; Reges vero Orientalis Franciae sive Germaniae Henricum, et Ortonem, Reges Transrhenenses appellat, licet Regnum Lothariense amplum, et nobile citra Rhenum obtinerent. Auctor etiam libri de Vita Ludov. Pn Aug. in A. C. 829. Franciam Germaniae, et Francos Germanis; in A. C. 833. Franciam una cum Burgundia, et Aquitania Germaniae opponit his verbis, Populitam Franciae quam Burgundiae, nec non Aquitaniae, sed et Germaniae coeuntes, de Imp. infortunic querebantur. Ubi Francia dicitur Neustria, et Austria: nomine Germaniae omnes Transrhenanae regiones ditionis Francicae designantur. Vicissim et qui in Germania rerum potiti sunt, Francorum Regum nomen diu usurparunt, non solum post divisa inter tres Ludov. Aug. filios Regna Francorum, sed etiam post rEgiam Caroli Mag. progeniem in Germania exstinctam, sive post Regis Ludovici Arnnifi Aug. filii obitum: et scriptores Germani, ut Principes Gall. Reges Francorum Occidentalium; sic Dominos suos Francorum Orientalium Reges, saepe et Reges Francorum absolute appellaverunt [orig: appellavêrunt]. In Antiquitatum Fuldensium l. 1. Dominus Ludov. Francorum Orientalium Rex passim vocatur Ludov. Pii fil. Rex Germaniae, Lotharii Aug. et Caroli Calvi frater Otfrido in Odario, Ludov. Orientalium Regnorum Rex; in Annalibus Bertinianis passim Ludov. Rex Germaniae. Regino in A. C. 880. et Annales Mettenses Arnlfum, Ludovici huius ex Carolomanno filio nepotem, Imperii Francorum sceptra suscepisse scribunt, i. e. Franciam Orientalem, seu Regnum Germaniae Regnumque Lotharii. Witichindus in l. 1. ultimum Carolorum apud Orientales Francos imperantium Lothouvicum Arnulfi fil. fuisse ait. Henr. Ottonis pater, cognomine Auceps, Magnificentissimus Rex Francorum Orientalium nuncupatur. Otto ipse in Chronico Laureshamensi Dei Gratia [orig: Gratiâ] Regem Francorum et Longobardorum, et Patricium Romanorum, sicut olim ante Imperium Carolus Mag. sese appellat: Otto Francorum Reae, *)=wtos2 o( tw=n *fra/ggwn *basileus2, a Cedreno dictus in Constantino Porphyrogenito; a Constantino ipso Aug. Otto Magnus, Rex Franciae, Saxoniam complexae: quum ait, partem Chrobarorum sedes cepisse prope Franciam, et Ottoni Magno, Regi Franciae parere: u(po/keintai de\ *)/wtw| tw=| mega/lw| *(rhgi\ *fraggi/as2 kai\ th=s2 *saci/as2. Apud Witichind. in l. 1. dicitur Henr. moriens Oddonem fil. fratribus, et omni Francorum Imperio praefecisse: quod et l. XI. initio, Imperium Francorum appellat, i. e. Regnum Franciae Orientalis vel Germaniae, una cum Regno Lotharii in Gallia. Idem de Ottone isto Rege electo, ab Antistite ungendo coronandoque sic loquitur, Procedit Pontifex cum Rege, tunica stricta more francorum induto. Nimirum Regem Francorum Orientalium, cum coronaretur, Francica [orig: Francicâ] veste uti oportebat. Angusta autem vestis veterum Francorum erat, et singulos artus exprimebat, ut Sidon. docet,

Imo scriptores Galli atque Graeci non solum totum Francorum Regnum, quale sub Carolo Mag. erat, qui utramque Franciam renebat, sed etiam singulas eius partes ac provincias Franciam, et

earum Tetrarchas Francorum Reges passim appellavere [orig: appellavêre]. Hoc et priscorum edictorum, et legum, hoc et veterum epistolarum atque nummorum inscriptiones docent: Constantinus Porphyrogenitus in l. de administrando Imperio c. 28. Franciam, et Francos circa Aquilciam et alia loca provinciae Venetae ponit, et quasi vivo Attila Rege Hunnorum, haec Italiae regio a Francis obtineretur, eam Francias velut per anticipationem vocat, et Attila [orig: Attilâ] totam Franciam vastante ( pa/sas2 ta\s2 *fraggi/as2 ) Francos ex Aquileia, et aliis Franciae castris fuigisse prodit. Idem in c. 29. Lud. Aug. Lotharii Aug. fil. Imp. Ludov. Pii nepotem, Caroli Mag. Aug. pronepotem, qui Regnum Longobardorum, et Prov. partemque Burgundiae cum urbe Roma obtinebat, Ludoicum, et Doloicum Ducem Franciae appellat; *lodo/hxon to\n *dou=ka *fraggi/as2, nec non Regem Franciae, *dolo/hxon to\n *)rh=ga *fraggi/as2. Ex quo apparet, Longobardiam in Italia, provinciam, et Burgundiam in Gallia Franciae nomine ab eo defignari. Longobardiam tamen a Francia distinxit Carolus mag. quum Regem Francorum, et Longobardorum se ipse suis in epistolis appellavit, atque ita ab Episcopis urbis Romae in litteris est nuncupatus; et quum apud Eginhardum thesauros suos, vestes et suppellectilem divisisse dicitur. A. C. 811. regni sui in Francia 43. in Italia 36. Imperii II. in Italia, i. e. in Longobardia, quam Carolus a Francia, i. e. a Gallia Germaniaque distinguit. Idem autem Imp. Constantinus, quum in c. 26. scribit, Carolum Mag. regnasse in magna Francia, *ka/roulos2 o( me/gas2 e)basi/leuse ei)s2 th\n mega/lhn *fraggi/an: quum ait Ludov. Regem Prov. ac partis Burgundiae, Regis Bosonis fil. ex magna Franciae profectum, Papiam obtinuisse, Longobardiam Franciae ditionis Regnum, cuius caput et sedes Reg a Ticinum vel Papia erat: quum in c. 29. tradit, Ludov. Aug. Imp. Lotharii fil. quem Lodoechum Regem vocat quosdam in Magnam Franciam relegare voluisse, quam et Franciam nuncupavit: nomine Magnae Franciae Galliam praecipuam, ac nobilissimam Regni Francorum partem, Regumque sedem, ac Galliae provincias Burgundiam, et Provinciam haud dudie designat. Franci ergo absolute, et Franci Orientales dicti sunt, post divisum inter Catoli Mag. nepotes Regnum, per annos circiter 400. Lotharienses, et Germani Transrhenani cum finitimis populis: et qui apud eos regnabant, nunc Reges Francorum, nunc Francorum Orientalium Reges nuncupari usque ad Frider. Abenobarbum Aug. qui A. C. 1190. periit. Quo mortuo, Francorum et Franciae appellatio paulatim apud Germanos, deficiente Imperio exolevit, ut solis Principibus Franciae Occ. quorum semper iam inde a Clodoveo fuerat, nobilissimus Regum Francorum titulus constanter inhaereret. Sed et regionem Germ. Franconiam, quae pars vet. Alamanniae fuit, circa ripas Nicri, et Maeni iacens, olim Franciam Or. quoque, et saepe absolute Franciam, ac nominibus Germ. Austriam, et Ostrofr anciam, nec non Franciam Teutonicam, quod in Germ. posita esset, nuncupatam fuisse, constar. Cuius prov. Ducatusque Gesta B. Kiliani Scoti, Theodorici Reg. aequalis, primum meminere [orig: meminêre], in quibus Gozbertus nobilissimus Dux Or. Francorum, ibidem et Australium vocatorum, apud quos castellum erat Wirziburgum, fuisse dicitur. Hanc Saxonia [orig: Saxoniâ], Danubio, Rheno et Sala [orig: Salâ] terminari prodit Eginhard. in Vita Caroli Mag. ita ut ei non Francones modo, sed etiam Cattos et Toringos, finitiomosque populos attribuere videatur. Veteris autem Alamanniae partem Franci Orientales vel Francones obtinebant. Hic notandum, Francorum Or. seu Austrasiorum Franconum ve unum ab origine prima ducatum fuisse, eumque Transrhenanum: sed postea divisis inter Lud. Pii tres filios regnis, cum Ludovico Rege Germ. Nemetae, Vangionae, ac Mogontiacum in Gallia propter vini copiam una cum tota Germ. cessissent, Franciam Or. Franconiamque in duos Ducatus esse divisam, Transrhenanum unum, alterum Cisrhenanum, utrumque Ducatum Francorum dictum. Qui nobilitate inter Francos cum Or. tum Occid. excellebant, lege Salica Francicaque utebantur, eamque iampridem exoletam, ac fere ubique abolitam, ambitiose servabant, tamquam cerrum originis suae, et vetustatis familiae argumentum, et eam ob rem Salici cognominabantur, Nobilissimi Francorum, qui Salici dicuntur, hodieque lege Salica [orig: Salicâ] utuntur; ut Otto Frisingensis in l. 4. ante An. 500. tradidit Franci olim in commune vocabantur a Germanis thi Frankon, qui nunc die Franken. A Frankon Francones dicti pro Franci. Inde Franco Tungrorum Ep. nomen accepit, qui Caroli Calvi aequalis fuit. Inde etiam ad Maenum fluv. villa Regia vel publica Franconofurt, alias Franchonofurth, Franconoford, Francnofort, Franconifort, Franckenevurt, et Frankenoford, alibi aliter in vereribus Annalibus ac Chromcis nuncupata est, ranquam Franconum furtum vel fordum, i. e. Francorum vadum. A Francis quoque derivata nomina propria, Francio, Francilio, Francolus, ac demum Franciscus, corrupte pro Francicus: sicuti Francisca dicta est securis vel bipennis pro Francica, equi Hunnisi pro Hunnici, Dacisci pro Dacici, Threcisci pro Thracibus. Regio Germ. ad Maenum, et Nicrum iaceus, dicta est ante annos fere mille Francia Or. aut etiam absolute Francia, cum pars fuerit veteris Alamanniae, non autem prisca sedes Francorum, forte propter colonias Francicas eo deductas. In quibus eminuit Franconofurtum, aut Francofordia, de qua vide infra. Ad Francos Occidentales revertor. Franci hi, post subactam Galliam, exemplum ceterarum Gentium, quae in prov. Imp. Rom. similiter consedetant, secuti, divisione terrarum cum Gallis facta [orig: factâ], suam quisque agti partem accepere [orig: accepêre], liberis suis heredibusque cessuram. Hi omnes simul ac iussi convocatique erant, ad bellum proficisci consueverant, nec ullus militiae vacationem habebat. Qui sine legitima causa [orig: causâ] a bello abfuerant, pecunia [orig: pecuniâ] multabantur. Hinc in vet. Chronicis Annalibusque Rerum Francicarum, Exercitus [orig: Exercitûs] Francorum saepe fit mentio. Propterea, quod Regum horum exercitus ex Francis praecipue constabat; penes Francos regni vires, et copiarum erant; Franci bellantium pars melior et maior habebantur: ita ut etiamsi omnes Francicae ditionis populi saepe una militarent, et ad militares ac civiles Palatinasque dignitates nullo discrimine promoverentur, Galli, Borgundiones, Alamanni, ceterique; non ab aliis tamen quam a victrice, et

rerum domina ac semper ad Bellum parata natione Francorum exercitus dicetetur. Ob id igitur Franci tributorum ac vectigalium habebant immunitatem: Nimitum quorquot ingenui, et liberi erant; servi non item, quorum in singula capita tributum imponebatur. Quare Audonem, qui Regi Chilperico persuaserat, ut ipsos pro servis haberet, et ab ipsis, tamquam a mancipiis tributa exigeret, spliavere [orig: spliavêre], fortunis, et interficere conati sunt. Sic Franci antea Parthenium, qui Theodeberto Austrasiorum Regi auctor fuerat, ut ipsis tributa quae pendere non solebant imponeret, Rege mortuo saxis obruerant. At Galli quos Romatios vocabant, quales stante Imp. Rom. fuerant, qualesque a Sidonio, a Salviano, aliisque describuntur, dominantibus in Gallia Francis tributarii permansere [orig: permansêre]: eorumque, sicut antea, sub Francis agri censebantur. Hinc Francum alodem (Franc-alcu) vocavere [orig: vocavêre] fnndum omnem, quem homo Francus a maioribus sibi transmissum, optimo iure, et summa immunitate possidebat: ex quibus aliquot etiamnum supersunt, eo nomine atque ea immunitate gaudentes, cum maiores, qualis Vicecomitatus Torinnae est, tum minores. Hinc libertum Adfrancitum dixere [orig: dixêre], Affranchi, in libertatem asserere, Adfrancire, Affranchir: cuniculorum foslores, et sagittarios, ob magnas immunitates quibus fruebantur, alteros Francos Talparios, Francs Tanpins; alteros Francos Sagittarios, Francs Archers; et eandem ob causam ut Francos vel Francicos alodes, les Francs alcus, sic Franca feuda, les Franc fiefs nuncupavere [orig: nuncupavêre]. Qui creditam pecuniam solvit, Francus et quietus esse dicitur, Franc et quitte, i. e. liber ac securus. Ipsi Reges Pompelon. et Aragon. in litteris datis A. C. 1090. et 1129. aliilque Francos, nec non Francs pro liberis hominibus immunibusque accipiunt. Francitates Hispani pro immunitatibus hodieque habent, et cum privilegiis libertatibusque coniungunt, quas ipsi Franquezas, Angli Franchisez et Fraunchises, Gall. Franchises vocitant. Francice soqui, parler Franchement, idem etiamnum Gallis est, quod libere loqui: et Francitas vel Francicia, Franchise dignam ingenuo vitro libertatem simplicitatemque apud illos significat. Hodieque Germani vulgo dictitant, die freye Franken, i. e. Franci liberi, ut Cluv. in l. 3. de antiq. Germ. c. 20. scribit. Franci ergo, h. e. liberi dicti sunt, quod prae ceteris Germanis libertatis suae et immunitatis patriae essent amantissimi ac tenacissimi. A Francis deductum verbum Francire, Franchir, pro transsilire: ut Franchir le pas, h. e. difficilem locum saltu superare; Franchir le fosse, i. e. fossam transsilire; Franchir le saut; q. e. saltum periculosum atque arduum non teritare modo, sed exsequi Francica [orig: Francicâ] alacritate. Nimirum Gens Fraucorum, ut fortis, audax et aspera; ita velox inprimis, pernix atque agilis erat, quemadmodum Praefatio legis Salicae docet. Apollin. Sidon. in Panegyr. Imp. Maioriano dicto scribit, ludum esse Francis, in hostem intortam hastam saltu praevenire,

Excussisse citas vastum per inane bipennes,
Et plagae praescisse locum, clypeosque rotare
Ludus et intortas praecedere saltibus hastas,
Inque hostem venisse prius.

Apud Cassiod. Variar. l. XI. Ep. 1. dicuntur Franci praecipitatis saltibus praelia semper Gentibus intulisse. Omitto Salios, qui Francorum populis ab Amm. Marcell. l. 17. c. 8. aliisque scriptoribus adnumerautur, a saltu, et agilitate artuum, exemplo Saliorum apud Rom. nomen invenisse, quos Salios nostros pede valere, h. e. cursu et saltu ait Sid. In l. 7. Chronogr. MS. qui falso 11. inscribitur, haec habentur: O quantus dolor, et planctus Christi cultoribus, quod iugo Gentilium subiciantur colla Fidelium; tyrannis Turcorum virtus olim victoriosa Francorum. Dicuntur enim Franci quarumcumque Gentium ibi degentiunr Christiani. Loquitur auctor de captis a Salahadino Hierosol. cum Rege Guidone de Liciniaco. Nimitum, et Saraceni, et Turci, et Or. fere omnes, Christianos Occiduos, qui in Syria sedem ceperant, cuiuscunque Gentis essent, promiscue Francos appellitabaut, quod horum maxime viribus Regnum Hierosol. subactum ac Tureis ereptum fuerat. Hinc Pirrhus, qui Europaeis Antiochiam tradidit, cum paucos se ad rem exsequendam habere quereretur, dixit: *mikrou\s2 *fra/gkous2 e).xomen, paucos Francos habemus i. e. paucos milites ex Occidentalium exercitu, paucos adiutores. Not. Gall. Vide et infra: uti de gentishuius priscae consuetudinis nummaria libra, aureo argenteoque solido, denario item, seu Esterlingo, origine nummi, quo et ipsi et vicinae gentes in hunc diem utuntur. Vide egregie disputantem Ioh. Frid. Gronov. l. de Pec. vet. Eosdem olim omnes praeter Regem circumtonsos fuisse, discimus ex Agathia. Quod tonsurae genus, peri/troxon, vel peritro/xalon Graecis dictum et alias plerasque gentes, quae Imp. Rom. lacerarunt, usurpasse verisimile est. Sane in exercitu Gulielmi Siculi, qui tempore Andronici Comneni in Thessalonicenses acriter saeviit, pletosque a)poqrixqh=nai peritro/xala, Nicetas auctor est. Olim vero pueros delicaros, Dio Chrysost. de Regno Orat. 2. item meretrices, Hesych. sic tonderi solitas, docent; Lege Dei prohibita [orig: prohibitâ] re olim Iudaeis, uti discimus ex Levit. c. 19. v. 27. Casaub. auSuet. Octav. c. 45. circumtonsam matronam ministrasse compererat. Vide quoque supra in voce Circumtonsi. De eorundem prisca migratione in loca Tencterorum et partim Chattorum, usque ad Moeniripam et Salam fluv. de alia in Germaniam II. et utriusque Belgicae partem: de eorum adversus Alemannos victoria, apud Talbiacum: de origine nominis, et Dynastia Impp. Francicorum: de lingua illorum. quae Germanica olim et pluribus agit B. Rhenan. Rer. Germ. Nov. Antiqq quem si placet vide, simulque ad cum Notas insignes Cl. Ortonis IC. p. 128. 194. 255. 333. et 362. etc.

FRANCIA Occid. (orientalis enim est Prov. Germ. et Franconia dicitur) pars Galliae inter Ligerim, et Sequanam, quae proprie La France a [orig: â] Gallis nominatur, licet apud Italos, nomen Franciae

toti Galliae, excepta [orig: exceptâ] magna [orig: magnâ] Belgicae parte, tribuatur, Claud. de laude Stilic. l. 1. Carm. 21. v. 236.

--- Provincia missos
Expelles citius fasces, quam Francia reges
Quos dederis. ---

Lib. in Basilico, e)sti\ ge/nos2 *keltiko\n u(pe\r *(rh=non potamo\n e)p' au)to\n *)wkeano\n kaqh=kon, ou(/tws2 eu)= pefragme/non pro\s2 ta\ tw=n pole/mwn e)/rga, w(/ste th\n proshgori/an a)p' au)twn eu(ra/menoi pw=n pra/cewn, o)noma/zontai *fraktoi\. *(oi de\ u(po\ tw=n pollw=n ke/klhntai *fragkoi/: ubi MS. oi( *fe/regkoi. Baudr. Francia, olim Gallia, regnum est Europae potentissimum, vulgo la France, Hispanis et Italis Francia; Germanis Franckreich dicta: cuius incolae Francois dicuntur, Hispanis Franceses, Getanis Frantzman, et Italis Francesi. Franciae longitudo est leucarum Francicarum 250. ab Occid. in Or. Latitudo autem est 237. leucarum similium a Sept. in Mer. teste Brietio. Terminatur ab Occid. Oceano Aquitatico, a Mer. mari Mediterraneo et montibus Pyrenaeis, quibus ab Hispania separatur. A Sept. habet mare Britannicum, et partem Belgii Hispano subditam; et ab Or. separatur a Germania Rheno fluv. et ab Italia Alpibus. Francia alias plura complexa est regna, nempe Lutetiae Parisiorum, Suessionum, Aurelianense, et Metense seu Austrasiae; item regna Burgundiae, Arelatense, Aquitaniae, et Britanniae minoris. Sed a pluribus saeculis omnia in unum coaluerunt [orig: coaluêrunt]. Dividitur nunc in 40. prov. quae ad duodecim Praefecturas generales reducuntur. Caput regut est Lutetia, Paris, totius Europae, et forsan orbis populosissima et amplissima. Subsunt etiam Regi Franciae Nora Francia, regio perampla Americae septentrionalis, et plurimae insulae ex Antillis in mari Boreali, cum aliquot locis in Africa et in Madagascaria ins. atque a paucis annis magna pars Flandriae, et Hannoniae provinciarum Belgii Francico regno accessit, uti etiam pars meridionalis Luxemburgensis Ducarus. hactenus ille; addo, quod primus hac appellatione Galliam donasse dicitur Gregor. Mag. l. 4. Ep. 31. ad Mauricium Imp. et l. 6. Ep. 33. quam prioribus Francorum (a quibus Galliae Romanis ereptae id nomen) sedibus tribure prae ceteris nummus Constantini Imp. in cuius parte ERANCIA legitur. At posterioribus saeculis, et potissimum sub prima secundaque Regum stirpe, cum Francorum Imperium et dominatio in exteras regiones atque adeo longinquas sese protendisset, Franciae nomine intellectae sunt eae omnes, quae Francis parebant, aut paruerant, Quod inde manavit, quoniam Reges harum provinciarum a Francis orti et e Francia digressi, sese indidem Francorum, non autem regionum, quibus imperabant, Reges inscribebant, uti observatum ab Ottone Frising. l. 6. c. 17. et Sirmondo ad Capitul. Caroli Calvi. tit. 1. etc. Vide C du Fresne Gloss. et Dissertat, de inferioris aevi Numism.

Prima Praefectura, Francica seu Ins. Francicae, l'Isle de France, sub qua provincia Ins. Franciae, et agri Bellovacensis, le Beauvoisis, Laudunensis le Laonois, et Suessionensis, le Soissonois. Secunda, Burgundica, continet Ducatum Burgundiae, la Bourgogne, et Bressiam, le Bresse. Tertia, Normannica, continet Normanniam, la Normandie. Quarta, Aquitanica, continet Guiennam, la Guienne, Vasconiam, la Gascogne, provincias, Santoniam, la Saintronge, Petrocoricensem, le Perigort, Lemovicensem, le Limosin, Cadurcensem, le Quercy, et Rutenensem, le Rovergue. Quinta, Britannica, Aremoricam totam seu Britanniam minorem complectitur, la Bretagne. Sexta, Campanica, continet Camp la Champagne, et Briam, la Brie. Septima, Occitana, continet Occitaniam, le Languedoc, et provincias Vivatiensem, le Vivarais, Gabalensem, le Givaudan, Velaunos, le Velay, et Comit. Ruscmonensem, le Russrllon. Octava, Picardica, sub qua Picardia, la Picardie, et Artesia, l'Artois. Nona, Delphinatus, sub qua Delphinatus, le Dauphine. Decima, Provinciae, sub qua Provincia, la Provence. Undecima, Lugdunensis, continet provincias Lugdunensem, le Lyonnois, Bavioviensem, le Beaviolois, Forensem, le Forez, Borboniensem, le Bourbonnois, Alvermam, l'Auvergne, et Marchiam, la Marchr. Duodecima, Aurelianensis, complectitur provincias Aurelianensem, l'Orleanois, Blesensem, le Blaisois, Perticensem, le Perche, Belsiam, la Beausse, Cenomanensem, le Maine, Andegavensem, l'Aniou, Turonensem le Touraine, Pictaviensem, le Poictou, Inculismensem, l'Angoumois, Bituricensem, le Berry, et Nivetnensem, le Nivernois. Quibus addenda est decima tertia, quae continet Lotharingiam Francicam, la Lorraine Francoise, et Alsatiam, l'Alsace. De urbibus Franciae videbis in voce Gallia.

FRANCIA Nova Nouvelle France, regio perampla Americae Sept. Fracis derecta, iuxta fluv. et sinum S. Laurentii. Vide Nova Francia.

FRANCIA Propria seu Ins. Franciae l'Isle de France, prov. est regni Franciae. Habet a Sept. Picardiam, ab Or. Campaniam, ab Occid. Normanniam, et a Mer. Belsiam, et Aurelianensem prov. continetque Franciam regiunculam inter Lutetiam et Silvanectum, agros Bellovacensem, Suessionensem, et Laudunens. Valesiam, Vexinum Francicum, et Hurepesium. Totius provinciae facile primaria est Lutetia, Paris, quae et regni caput exsistit.