CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMUS SECVNDVS Literas D, E, F, G, H, I, K, L, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

GLAUCUS [14] Rheginus Italus, antiquorum poetarum et Musicorum Historiam scripsit, teste Plutarch. l. de Musica. Vide Voss. de Hist. Gr. l. 3. p. 369. et l. 4. c. 2. Ionsium quoque descript. Hist. Phil. l. 1. c. 4. Glaucus etiam antiquitates Arabiae prodidit. Id opus Steph. nunc vocat *)arabikhn arxaiologi/an, ut in *ge/a, et *salmhnoi\, nunc *)arabika\, ut in *ai)/lanon, ubi tertium eius operis adducit. Fuit et Glaucus Locrus, qui ab Arthen. l. 12. p. 522. c. 5. refertur, inter o)yartutika\ sunse/ntas2. Ac meminit quoque eius l. 9. p. 395. Item Iulius Pollux l. 6. c. 10. Est praeterea Glaucus Atheniensis, cuius epigramma in Bacchi icona habes in quarto *)ansqologi/as2. Nec dubium quin eiusdem sint epigrammata, quae alibi eodem in opere Glauco tribuuntur. Nic. Lloydius.

GLAUCUS [16] Libyae sinus, et amnis. Plin. l. 5. c. 27. 29. et 31. l. 6. c. 4. Strab. l. 14. p. 651.

GLAUCUS [17] fluv. Peloponnesi, penes Patras fluens, Rio di Patrasso. Item fluv. Colchidis, Ocabo Moletio. Vide Cyaneus; idem enim est. Strab. l. XI. p. 598. et 500.

GLEBA [1] quasi globus, Gr. bw=los2: quae sicut genitalis fuit hominum primo, sic sepulchralis eidem facta est. Certe insepulto cadaveri glebam non iniecisse impium habitum. Val. Max. l. 5. c. 13. Post obitum, millam Atticae regionis, quae ossibus eius insiceretur, gelbam invenit. Horat. l. 1. Od. 28. v. 23.

At tu, naut, vagae ne parce malignus arenae,
Ossibus et capiti inhumato
Particulam dare --- --

Iniciebatur autem in os mortui. Cie. de LL. l. 2. Priusquam in os insecta gleba est, locus ille, ubi crematum est corpus, nil habet religionis. Sicque mortuus humatus, cum antea humilis tantum diceretur, appellatus est. Observato simul, ut spectaret cadaver ad Occasum, ex lege vet. Attica, memorata Aeliano Var. Hist. l. 5. c. 14. Sed et eius loco levis sparsio pulveris ter repetita nonnumquam adhibebatur, ut infra dicemus. Iusta id facere mortuo vocabant Romani; qui id facere cogebantur ante novarum frugum gustationem, aut porcam praedicaneam Cereri mactare, Festus l. 14. etc. Vide Ioh. Meurs. Comm. ad Lycophron. p. 186. et 187. nec non infra ubi de Insepulto cadaver, ac in voce Sparsio. Apud Stat. glebae thuris occurrunt, Theb. l. 6. v. 59.

Tertius assurgens Arabum strue tollitur ordo,
Eoas amplexus oper incanaque glebis
Tura --- --- --

erudite omnino. Nam atequam tam avide tus expeteretur, baccas manuales habitas, scribit Plin. deinde minores usui venisse, tamen ad pondus triginta novem denariorum. Etiam frusta thuris glebis de agro similia sunt, si laudabilia; quae non adhaerent, sed resolvuntur telo alicui etc. Vide Casp. Barth. ad l. Apud recentioris aevi Scriptores Ecclesiasticos Gleba, uti i Fleta habetur l. 3. c. 2. §. 8. proprie est solum datum, cui advocatia Ecclesiae est adnexa, adeo que peculiari significatione sumitur pro terris illis, quae pertinent ad beneficium Ecclesiasticum seu Parochiale, vel quae Ecclesiis in dotem sunt datae, apud Practicos, Aliquando corpus seu cadaver, item reliquias, vox notat. Greg. Tur. de Vitis PP. c. 7. ad virtutiferam Sancti glebam, nemine retinente, perveniunt. In Vita S. Gundulae, Quae latro secum omnia asportans diripuit, solo relicto Sarcophage, cum sacra Virginis gleba. Nicol Rievallensis,

Semper hic [orig: hîc] et eris, non hospe, at incola, cuius
Nos penes est dulcedo recens, sacra gleba, sepulchri
Gratia, defuncti cineres vener amur abunde etc.

Sed et Gleba, Gleba Senatoria, Glebalis functio, etc. certum vectigal erat, quod pro possessionibus ac postmodum in modum oblationis Imp. olim a Senatoribus ppensitabatur, de quo prae coeteris videndus Iuretus ad Symmach. l. 4. Ep. 62. nec Iac. Gothofred. ad tit. de Senator. et de Glebali collat. Vide quoque supra, in voce Follis.

GLEBA [2] pro solo et dote Ecclesiae, passim in Iure Canonico. Anglis usitatius dicitur, de terra ad Ecclesias parochiales pertinente. Theodos. Cod. pro quovis saepe agro. Sic conssitur. Neap. l. 3. tit. 3. Servi glebae.

GLEICHENSIS Familia in Germania illustris. Floruit haec Comitum stirps diu in Thuringia; orra secundum quosdam a Witikindo cogn. Nigro, quem in Baptismo Ludovicum dictum et a Carolo Mag. Andegavensi Comitatui praefectum, tradunt. Huic enim Witikindum vel Carolum Schwarzburgicorum et Walpertum seu Ludovicum satorem Gleichensium, filios assignant. Circa principium saeculi decimi quinti, in Ernesti liberis Henrico et Ernesto, divisa est Familia in ramos duos. Blanckenhemius, (a quo etiam alius surculus Dominorum de Rhemda in Georgio Rudolpho A. C. 1596. terminatus protuberavit) ab Henrico venit, et in Walrabio eu Volratho, Dorotheae Susannae, Georgio Dn. de Moersburg nuptae Parente, desiit. Altera Dominorum de Thonna linea ab Ernesto copit, et postquam accessit a Walpurgi Spiegelbergica Georgii Com. Gleichensis uxore, Pymontana hereditas. tota iterum in Ioh. Ludovico, defuncto A. C. 1629. vel 1639. defecit. Hereditas autem non uni obtigit, interim titulus Gleichensis, praeter domum Hohenloicam, etiam Hatsfeldiis usurpatur. Ultimorum familiae huius masculorum Progenitores sic habent. Ernestus Com. ex Margaretha Hennenbergica,

filia Henrici Com. pater fuit Sigismundi, exstincti A. C. 1492. Quo et Agnete Querfortia [orig: Querfortiâ], natus Sigismundus, Elisabetham Isenburgicam sibi iunxit, genuitque ex ea Philippum, qui Obiit A. C. 1535. ex Margaretha Schoenburg. Pater Georgii, qui Defunctus, A. C. 1570. reliquit ex Walpurgi de Spiegelberg et Pyrmont, Philippum Ernestum, maritum Annae Agnetis Hohenloicae, Ioh. Ludovicum, cui Erdmdis Iuliana Honstenia nupta et Georgium; quorum medius, ultimus stirpis suae, Obiit A. C. 1639. Phil. Iac. Spener. Theatr. Part. I. p. 33.

GLEIFATUS in Diplomate MS. Friderici III. Siciliae Regis A. C. 1305. pro Mercatoribus Maioric. monerae aureae species est nisi forte Scyphatum legas, quod mavult C.du Fresne. Gloss. Vide insra.

GLEMONA opp. Foroiul. prov. sub Venetis, prope Tiliavemptum fluv. 4. mill. Germ. ab Alpibus confin. Germ. Gemona.

GLENDELACUM vulgo GLANDELOURE, urbs fuit Hibern. Episcopal. sub Archiep. Dubliniensi, nunc vicus Lageniae, in Comit. Dubliniensi.

GLESSARIA ins. in Oceano Germanico, Plin. l. 4. c. 13. et 16. et l. 37. c. 3. quae, teste Solino, crystallum dat et succinum, Sudau vulgo appellata. Dicitur autem Glossaria a glesso, quod succinum significat. Tac. de Effluvirs de moribus Germ. c. 45. ac soli omnium succinum, quod ipsi glesum vocant, inter vada, atque in ipso litore legunt. Nostri succinum illud Aistain vocant, claro Aistorum argumento. Austravia Plin. l. 4. c. 13. quae vulgo Austrau, vel Ostrau: inde Ostroviorum familia Polonica ex profundo quodam antiquitatis emergit. Plin. idem scribit, Mithradatis in Germaniae litoribus esse insulam, vocarique eam Oserictam, lego Ostericum Germanis illis veteribus dictam non ambigo Osterick, quod alii Osterich. Baudr. est Austrania, nunc Ins. Nortstrandt., ante litus Cimbrorum, in mari German. ex Cluv. prope Husum urbem Ducat. Slesvic. seu Iutiae Merid. Circuitus 25. mill. pass. ubi tantum pagi aliquot. Et certe, Germanis hodieque glass, vitrum est, quod succini quandam speciem esse, apud Gorraeum legere est. Sed et succinum Fullerus deducit ab Hebr. [gap: Hebrew word(s)] Zecucith, quod vitrum aut crystallum exponunt. vett. novique Interpretes. Vide Sam. Bochart. Hierozoici parte poster. L. IV. c. 15. et 16. ut et hic [orig: hîc] passim, ubi de Ambaro, Electro, Succino.

GLEZINUS in Duchesniana Hist. de Fratribus conser. Mensasque omnes operimentis mandant glezinis vestiri: Aliter Glizinus, a Glizzum, seu Glizum, quod linteum est seu tela pretiosa, forte a nitendo ac pellucendo dicta Germanis enim gleissen, nitere est, C. du Fresne Gloss.

GLICIA Lex de ratione inducendae quarelae inofficiosi testamenti; de qua cum nihil habeatur certi, adi, si placet, contrarias de eo disputationes, apud Iac. Cuiac. Observ. l. 2. c. 21. et l. 14. ac Iac. Raevard. l. sing. de auctor. prud. c. 1.

GLICIUS Gallus amicus Quinctiani, ab eo inter coniuratos spe impunitatis nominatus. Tacit. Ann. l. 15. c. 56. dein hac nominatione infamatus magis quam convictus, a Nerone in exilium missus est. c. 57.

GLICON medicus Pansae, qui incusatus fuit venenum vulneri Patroni indidisse, Suet. Aug. c. XI. Sed refellit Brutus apud Cic. ea [orig: eâ] epistola [orig: epistolâ], cuius initium Noli exspectare.

GLIRES vett. Romanorum conviviis admissi. Amm. Marcell. l. 28. c. 4. Ponuntur etiam in conviviis trutinae, ut adpositi pisces et volucres ponderentur et glires. Imo in delitiis fuere [orig: fuêre], adeo ut his saginandis gliraria sint instituta, quorum formam et fabricam praescribit Varro de Re Rust. l. 3. c. 15. Donec lege Censoria [orig: Censoriâ] mensis adempti sunt, quomodo conchylia, aut ex alio orbe convectae aves. Plin. l. 36. c. 1. Ingens ista reputantem subit etiam antiquitatis rubor: exstant Censoriae Leges, glandia in cenis gliresque et alia dictu minora apponi vetantes. Vide eundem l. 8. c. 37. et Casaub. ad Heliogabal. Lamprid. Iidem vero et suppliciis adhibiti leguntur. Solebant enim Vett. nudo torquendorum pectori mures aut glires imponere, ac postea pelvi integere: Inde ignem super impositu m non ferentes, pectus hi lancinare inceperunt [orig: incepêrunt]. Quod cruciatus genus tangere Arnob. videtur adv. Gentes l. 2. Pauperies alias (animas) alias ut mendicitas premeret, informorum aliae paterentur laniatus musculorum. Uti forma, deforma et formida, Antiquis designasse, quod nobis calida; adeo que informa, augendi significatione, valde calida, notat G. Stewechius in Electis. Ceterum glirem e(/leion mu=n appellarunt Graeci, quasi arboreum murem. Nam in silvis degit et inter arbores semper oberrat, inque iisdem sedes et cubilia habet, quum perpetuo dormit. Mart. l. 3. Epigr. 58. cuius Epigraphe de villa Faustini ad Faustum v. 34.

Fert ille ceris cana cum suis mella
Metamque lactis: Sassinate de silva
Somniculosos ille porrigit glires.

*muoco\n eundem dixere [orig: dixêre], (unde voxum hodie vel voxosum corrupte appellitant Galli) item mu=n dendri/ thn et dendroba/thn: qui somno illo hiberno mire pinguecit etc. Salmas. ad Solin. p. 1009. et 1010.

GLISAS vel GLISSAS opp. Boeotiae, ad Thermodoontem fluv. Coroneae proximum, vino suo celebre.

GLOBULI in Ecclesia Rom dicuntur calculi; quibus in corona B. Mariae similique utuntur, numerando sc. tot salutationes Angelicas, totque Orationes Dominicas. Nempe cetum et quinquagin ta vicibus cum recitant Orationem Dom. vocant hoc Psalterium Christi; cum totidem salutationem Angelicam, Psalterium Virginis. Cui usui, ne in numero aberrarent, globuli hi seu sphaerulae precatoriae excogitatae sunt, a Petro Eremita, ut plerique volunt. Vide suo

loco: et quae de globulis, in Anliae Templis ad publicum usum appensis, tempore veneralis Bedae, adfert Alanus Copus sua Apol. Macro laudatus. Meminit porro globulorum ligneorum Ioh. Xiphilin. Epitomator Dionis, quo quidam ad tesseras [orig: têsseras], Pignor. ad missilia refert. Et quidem ad Dionis seu Xiphilini mentem prope accedunteburnea quaedam circularia segmenta notis numeralibus inscripta, quae Romae eruta A. C. 1607. Auctor praefatus vidit, quaeque expressa ex archetypis habes in eius erndito de Servis oper: neque vero globulos illos seu Sphaerulas e tesserarum is numero penitus eximit, cum non raro videamus transire in aliam figuram res, quae ab arte sunt, manentibus tamen primigeniis nominibus. De globulis, quos serico vel aureo filo contextos in calceis habent feminae nobiles, vide Balduin. de Calceo: uti de globulorum fictilium in divinatione Vett. per sortes usu, infra ubi de Sortibus. At Globulorum Lusus, in Museo Kitcheriano inter perpetui motus tentamenta: Machina est seu Sphaeristerium Mechairicum tripartitum, globulos in orbem agitans, motus [orig: motûs] principio adeo occulto, ut etiam peritissimos quoque Mathematicos in admirationem sui rapiat. Occupat haec machina integrae fenestrae spatium, cuius ima pars informa cubica tripalmare spatium complet; intus vero vacus pars rationem motus continuat: plana porro eius frons eleganter in Optica porrectione silvas, flumina, montes, valles, colles, hortos et id genus ingeniosi penicilli argumenta refert. In summtatis medio vertice, qua [orig: quâ] limbum spectat, et ostiolum, a quo continuatus trames extra verticale planum modice (sc. ad globulorum diametrum) prominet ad imum usque plani, per oppositos hinc inde alternatim flexus, per declives excavatorum canalium semitas descendit: et alio insequente prior reascendit et hoc, quamdiu pondere in motus agitantur. Machinae hi versus inscripti sunt,

Sic proper at Mundus revolutus in orbe laborum,
Vivitur ingenio, cetera mortis erunt.

Vide Georg. de Sepibus in Coll. Rom. s. 7. Museo p. 59. ut et supra, ubi de Cochlea Archimedea.

GLOBUS vox militaris, quales etiam, frons, subsidia, cuneus, orbis, forsices, serra, alea, turres, A. Gell. l. 10. c. 9. iuxta Veget. l. 3. c. 19. a sua acie separatus, vago superventu incursat inimicos: figura [orig: figurâ] globosa [orig: globosâ] ac rotunda [orig: rotundâ] fuisse videtur, Iac. Oisel. Notis in Gell. Aliter Cohor, Cuneus, item Drungus, quas voces vide; ut et plura hanc in rem apud Casp. Barth. Animadvers. ad stat. illud Theb. l. 6. v. 414.

Alias globus, idem cum sphaera inter insignia Imperatorum Isid. l. 18. c. 3. Pilam in signo constituisse fertus Aug. propter nationes sibi in cuncto orbe subiectas, ut magis figuram orbis ostenderet. Quod ipsum praeterea in nummis praestitit, in quibus orbem seu globum describi curavit: ex quo usus deinceps invaluit, ut aliquot ex subsecutis Impp. in suis pariter monetis, effingi se pariter voluerint cum globo in dextra: quo symbolo teretem terrae figuram adumbrare Vett. sunt soliti. Unde Martian. Capella l. 1. duos globosos orbes, quorum anus auro; electro alius praenitebat, dextra [orig: dextrâ] porrectiore corripuisse Iovem fingit eoque habitu in Deorum consistorio consedisse, quibus caeli et terrae Imperium designaretur. Ita auctor est Codinus, stetisse CP. Iovis eiusdem statuam globos tres dextra [orig: dextrâ] tenentem, qui tria mundi climata illius dominatui subdita indicarent. Narratque Amm. Marcell. l. 25. c. 10. Maximiani statuam Caesaris Antiochiae, locatam in vestibuto Regiae, amisisse repente sphaeram aeream, formatam in speciene poli, quam gestabat: Impp. vero Mndi se Dominos appellasse, satis declarant Caracallae et Didii Iulini numi, in quibus globum uterque gestat, cum Inscr. RECTOR ORBIS. Et Constantius in Obelisci Romani Inscr. DOMINUS MUNDI dicitur, ut de Iuliano, de quo in vet. Inscr. Valentiniano, apud eundem Amm. Marcell. l. 29. c. 1. aliis, nil dicam. Eiusmodi autem globi; uti in nummis effinguntur, interdum victoriolae insistunt, laureas coronas porrigentes Imp. interdum cruciculae. sed posterioris istius usus notam, ante Valentiniani tempora, in iisdem vix reperias, tametsi crucis figura variis in locis impressa post Constantinum observetur. Post. ipsum vero [orig: verô], crucigeros globos in utriusque Theodosii et aliorum numismatibus, conspicimus: transeunte a Byzantinis et Orientalibus Augustis postmodum ad Occidentales more, de quo Vide supra in Cruciger, plura vero hanc in rem, apud C. du Fresne Dissertat. de Inf. aevi Numismat. n. 18. et 19. et infra in Palla, Pomum etc.

GLOCESTRIENSIS Comitatus ad Sabinam fluv. Habt ab Ort. Oxoniensem, ab Occas. Monumetensem Comitatum. Circuitus est 140. milliar.

GLOGAVIA [1] Mai urbs Silesiae, ad Oderam fluv. probe munita, cum arce, caput Duc. Glogaviensis Vix 2 leuc. a confin. Polon. 13. a Vratissavia in Bor. Hanc tenuit Conradus Loripes, fil. Vladissai Silesiae Ducis, A. C. 1159. mortui, sed in eius filio Miescone terminata linea est. Tum Bolessao Conradi fratri Glogavia accessit. E cuius posterioris Conradus fil. Henrici, a Tartaris, A. C. 1241. caesi, Glogaviensem principatum accepit, in patruum Henricum servus, A. C. 1295. sub eo tamen principatus multum crevit. Inter posteros eius Henricus lineam Sagano-Glogayianam orsus est, A. C. 1339. defunctus, cuius familia in Ioh. qui ditionibus pulsus omnibusque invisus, postquam passim comitante eum uxore Catharina [orig: Catharinâ], quam ipsam etiam male habuerat, oberrasset, Chymiae tandem studio et seria [orig: seriâ] paenitentia [orig: paenitentiâ] ductus, Obiit sub initium sup. sec. est exstincta. Vide Phil. Iac. spener. Syllog. Geneal. Hist.