CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMUS SECVNDVS Literas D, E, F, G, H, I, K, L, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

HADASSA eadem quae Hesiher. Lat. novitas, aut mensis, vel ex Syro et Hebraeo, unus aries. Item civitas in tribu Iuda. Ios. c. 15. v. 36.

HADEMARIUM opp. Germ. in Weteravia, cum tit. Princ. gentis Nassoviae, probe Lanum fluv. 4. leuc. a Confluentiis in Ort. 7. a Moguntia Bor. Rivo Albi alluitur, vico quam opp. vicinior cum esset, diligentia [orig: diligentiâ] Ioh. Ludovici Com. Nasloviae, in Urbis splendorem erecta est, qui ibidem arcem magnificam exstruxit; cum Monasterio duplici, Iesuitarum et Franciscanorum. Templum vero Cathedrale, trium quondam Dynastarum, Hassiae, Trevirorum et Nassoviae, qui Hadamariam divisis partibus regebant, coniuncta [orig: coniunctâ] opera [orig: operâ] et sumptu est conditum. Fuit autem praefatus Ioh. Ludovicus fil. quintus Ioh. senioris, nat. A. C. 1590. et divisione hereditatis inter fratres facta [orig: factâ], Hadamariam cum Ellaria est sortitus: quibus postea Megerskirchae dominium, et alia quaedam, accesserunt [orig: accessêrunt]. Ipse A. C. 1629. Viennae ad Pontificiam Religionem transiit, inde in Consilium Aulicum Imp. receptus A. C. 1636. aurei Velleris dignitatem obtinuit, A. C. 1647. tandem inter Imperii Principes a Ferdinando III. Imp. assumptus, A. C. 1650. Quod ornamentum, ut Nassoviae nomen supra antiquam dignitatem extulit, ita Hadamariensem lineam, singulari tum praerogativae luce affudit, Cyr. Lentulus Principum Nassov. Geneal. Obiit A. C. 1653. ex Ursula Lippiensi, quae exstincta est, pater Mauritii Henrici, nat. A. C. 1626. (cui uxor obtigit Ernestina Nassovia) Hermanni Ottonis (nat. A. C. 1627. q A. C. 1661. Canonici Coloniensis et Argentinensis) Philippi Ludovici (nat. A. C. 1628. q A. C. 1629.) Ioh. Ernesti (nat. A. C. 1631. Den. 1651. Canon. Coloniens. et Argentin.) Anselmi Ferdinandi (nat A. C. 1637. sed brevi Mortui) Franc. Bernardi (nat. A. C. 1637. Canonici Coloniensis etc.) ut Ioh. Ludovicum (nat. A. C. 1623. q A. C. 1624.) et Simonem Ludovicum (nat. A. C. 1624. q A. C. 1628.) praeteream: praeter filias complures, Iohannam inprimis Elisabetham (quae nat. A. C. 1619. nupsit Friderico Princ. Anhaltino Defuncto A. C. 1647.) et Sophiam Magdalenam (nat. A. C. 1621. uxorem Ludovici Henrici Princ. Nassoviae, Den. A. C. 1658.) qui omnes, Principes et Comites Nassoviae etc. Lineae Dillenburgicae rami Hadamarensis. Phil. Iac. Spener. Theatr. Nobil. Eur. Part. I. p. 59.

HADERSLEBIA urbs Duc. Slesvic. versus oram litor. maris Baltici et Fioniam Ins. cum portu sat capaci. A Suecis saepe capta receptaque. Sub Danis.Ei adiacet arx Hansburga, a Ioh. Holsatiae Duce exstructa.

HADID civitas. Neh. c. 11. v. 34. Lat. acutus, sive gaudens, aut Syriace novitas, vel ex Syro et Hebraeo, una manus.

HADRIA [2] seu Adria, nunc tenue oppid.dit. Venetae, in territ. Rhodigino, iuxta Tartarum fluv. Aegre habitata, ob aeris gravitatem.

HADRIANAE [2] item Aelia Hadrianae, seu Hadrianopoles, multae civitates ab Hadriano Imp. dictae sunt, ipsa etiam Carthago et Athenarum pars, Ael. Spartian. in Hadr. Salmas. novem hoc nomine Urbes dictas esse observat, quarum notissimae duae Hadrianopoles, quibus praeter hoc aliud nomen non fuit: reliquae enim sub prioribus nominibus remanserunt [orig: remansêrunt], quamvis eorum cives pro Hadrianopolitis se iactaverint et ita voluerint appellari. Harum una in Cyreniaca, quae Hadrianopolis in vetusta Peutingerorum tabula appellatur, hoc modo: Bernicide X XXVIII. Hadrianopolis X XV. Tauchira, Ptolemaide. In Itin. Anton. Adriane vocatur: Beronice. M. P. XXX. Adriane. M. P. X XIX. Theacira. XVIII. Ptolemais. X XVI. Altera in Thracia, viginti quatuor mill. pass. distans a Plotinopoli, de qua vide vet. Itin. et tabul. Peutingerorum praefatam: plura autem hanc in rem in voce Hadrianopolis.

HADRIANEA ludi genus, in Hadriani Imp. honorem institutum, de quo vide supra [orig: suprâ] Eupyridae, et hic [orig: hîc] infra.

HADRIANALIA ludi in honorem Hadriani Aug. celebrati, quorum memoria servatur in Nummo eius, in quo Apis conspicitur, cum signo corniculantis Lunae, ac literae istae: L. ENNA, et infra *e. *l. *k. *d. apud Tristan. l. 1. alio item, in quo eadem Inscr. cum Aesculapii imagine, apud Erizzum p. 223. Tam Apis, quam Aesculapius, Memphi cultus est. Legendum itaque *lou/strw| enna/tw| *)/etei *l. kai\ *d. Lustro IX. Ann. XXXIV. *lou=stron enim ram per L. quam per *l. in saxis et nummis exprimi solet. Fuerunt [orig: Fuêrunt] Hadrianalia tam annua, quam quinquennalia. Octo lustra consiciunt annos XXXII. Annus vero XXXIV. est secundus noni lustri. Ob cuius anni ludos post a)poqeai/n Hadriani Memphi celebratam numerati, percussa huiusmodi numismata, docet Marsham. Canone Chron. Sec. IV.

HADRIANI Moles arx permunita Romae, iuxta Tiberim, Pontemque Aelium, nunc S. Angelo. Alias Arx Crescentii, qui illam tenuit.

HADRIANI Murus ab Hadr. Imp. per 80. mill. pass. inter Angliam et Scotiam ductus est; ubi postea Carausins, tempore Diocletiani, novum reaedificavit. 7. castellis munitum, inter Cludi et Caruni fluv. ostia. Eius reliquiae in agro Sterlingensi, Ioh. Speedus. Vallum Anton. Thewall of the Picts, Pictorum vallum.

HADRIANISTAE Haeretici, qui Simonis Magi deliria sectaban tur, vel Discipulorum eius, Baron. A. C. 34. Item discipuli Hadriani Hamstedii, Anabaptistae, Prateolus, Lindanus, Spond. A. C. 1580. n. 14.

HADRIANOPOLIS urbs Bithyniae, ubi victus a Constantino Licinius, A. C. 320. iuxta vaticinium A pollinis Didymaei:

Te iuvenes, grandaeve pater, vexare feroces
Certum est, te infirmum manet aerumnosa senectus.

Item urbs Thraciae, condita ab Hadr. Imp. occupata ab Amurathe Turcarum Imp. A. C. 1360. recepta a Solimanno, cui frator Musa illam prius eripuerat, A. C. 1410. Lennclav, in Hist. Turc. Tureis Endren. 130. mill. pass. a Constantinop. in Occ. Fuere et aliae huius nominis urbes: una in Aetolia, Episcopal sub Archiep. Naupactensi; alia in Pisidia, Episcopal. sub Archiep. Antiocheno, etc. Vide Adrianopolis.

HADRIANUS [1] cogn. Aelius, a Traiano adoptatus huic in imperio successit. Insignibus animi dotibus instructus, in populi incubuit commoda, peragrato hunc in finem toto imperio Galliam enim ingressus, dein in Britanniam traiecit, ubi ad incursiones Barbarorum frenandas m urum duxit 80. mill. pass. Regressus in Galliam, ut in Hispaniam transiret, audita [orig: auditâ] in Aquitania Plotinae, Traiani viduae, morte, ei Nemausi templum struxit. Hinc in Hispaniam profectus, postmodum Orientem adiit, Parthis ibi coercitis. Altero itinere eodem delatus, Athenas pervenit, Cererisque Eleusinae Sacerdotibus accenseri voluit: quo tempore Quadratus Ep. Atheniensis, et Aristides Philosophus Christianus, durante semper persecutione Christianorum auctoritate suffulri Sereni, unius ex Legatis Imp. apologiam ei pro Fide sua obtulerunt [orig: obtulêrunt] eo successu, ut Imp. mitigationem aliquam pollicitus sit. Dein Iudaeos rebelles semel atque iterum vicit, et loco Hierosolymae destructae Aeliam condidit, templo Iovis in monre Calvariae, et fano Adonidis Bethlehemi excitato, porcorurn quoque imaginibus in portis Aeliae seu Hierosolymae collocatis: Cetera Mathemacicarum arrium, Astrologiae, Arithmericae, Geometriae, Poeseos, Philosophiae et Medicinae peritissimus. In arte Seulptoria supra alios: memoria [orig: memoriâ] ram invicta [orig: invictâ], ut etiam locorum minoris notae, fluviorum, militumque singulorum nomina sciret. Sed magicis artibus nimium deditus, saevus in proceres, etiam leviter suspectos fuit. Senio tandem sanguimsque fluxu debilitatus, cum omnia, etiam illicita, nullo successu tentasset, Baias se contulit, ubi desperabundus animam efflavit, A. C. 140. vel 138. secundum alios, Imperii 20. Ann. 10. mens. 29. d. Xiphilin. Spartian. Baron. ab A. C. 119. usque ad A. C. 1 40. et c. Poemata eius Latina Graecaque, ut et Mathematica quaedam scripta ennatrat Voss. Vide quoque Adrianus. Addo hic [orig: hîc] saltem, quod is primus Impp. barbam nutrivit, Ioh. Xiphilin. in Trai. cetera forma [orig: formâ] comprus, flexo ad pecrinem capillo, teste Ael. Spartiano in eo: qui de ipso quoque, damnatorum bona in fiseumprivatum redigi vetuisse, omni summa [orig: summâ] in aerario publico recepta [orig: receptâ], tefert. Idem Imp. ne spadones porro fierent, poena legis Corneliae de Sicariis rogata [orig: rogatâ], rescripto cavit, l. 4. ff. ad leg. Corn. de Sic. servo inter duos Senatores ambulanti colaphum iussit impingi. apud praefat. Spartian. ob severitatem vero in Iudaeos exercitam, Nebucadnezaris, nomine ab iis fuisse insignitum, dicemus infra, in voce Nebucadnezar.

HADRIANUS [2] I. centesimus decimus septimus Pontif, post Stephan. IV. Romanus fuit, fil. Theodoti. A Desiderio, Longobardorum Rege, infestatus, imploravit opem Caroli Mag. qui eum. Ticini obsessum cum tota familia cepit, confirmavitque donationem Pipini patris sedi Rom. factam. Sub eo, cum Itene Imperatrix Concilium Nicenum 2. A. C. 778. Constantinopoli convocasset ibique imaginum cultum stabilivisset: misit acta huius Concilii ad Carolum, ut ea ab Epp. Germaniae Galliaeque approbanda curaret. Sed Imp. Francofuirti Concilio indicto, Graecorum Synodum destruxit, acrescidit, statuitque psendo-Synodum illam vocandam: refutarione quoque eius erudito alicui iniuncta [orig: iniunctâ], A. C. 794. Ceterum in templis exornandis multus, lychnuchum in forma crucis, in quo 1370. cerei lucere facile possunt, altari S. Petri appendit. Obiit A. C. 795. Successit Leo III. Vide Anastas. Biblioth. Platinam, Baron ab A. C. 772. usque ad A. C. 795. etc. Addo, quod eidem Carolo misit Collectionem Canonum et Epistolarum Decretalium, ad usum Eccl. Occid. quam olim Dionysius Exiguus concinaverat; quamque etiam tum in Germaniam, si non antea transiisse probabile est, ubi obtinuit usque ad tempora Ricolsi Ep. Moguntini, qui Isid. Mercaroris Collectionem eius loco introduxit. Sed et ipse Hadrianus, Collectionem Canonum aliquot, ex Graecis Latinisque Rom. concinnavit, in gratiam Ingelrami Ep. Merensis, A. C. 785. quae complectitur Canones LXXII. quos Collectioni postea suae inseruit Isid. Mercator. Conciliorum volumen eam vocat Lud. Iacob a S. Carolo Cabillon. Burgundus ordin. Carmelit. Biblioth. Pontif. lib. 1. in Vita Hadr. etc. Vide Gerh. von Mastricht. Hist. Iuris Eccl. n. 191.

HADRIANUS [3] II. Rom Nicolao II. successit, sine consensu Imp. aegre id Leganis ferentibus. Lothario, ob divortium cum coniuge: ex amore Valtradae concubinae, faralem Eucharistiam porrexit, A. C. 868. Obiit A. C. 872. fedis Anno 5. Vide Sigon. l. 5. Baron. etc. Hic Alfridum Angliae Reg. coronqrum paulo anre mortem filium adoptivum vocavit, a quo Anno usque ad A. C. 1538. quo Henricus VIII. iugum Papale excussit, numerantur A. C. 666. numerus in Apocalypsi notus. Eodem regnante, Caganus legatus, e Lotharingis redux, neminem se invenisse in regno illo Ep. renuntiavit, qui Canonicis esset disciplinis imbutus. Ei successit. Ioh. IX.

HADRIANUS [4] III. Marini successor, A. C. 884. legem tulit, ut Pontificis designati consecratio sine praesentia Regis aut Legatorum procederet: utque Crasso sine filiis moriente, regnum Italicis Principibus, una cum titulo Imperii traderetur. Photium, rogatus licet a Basilio Imp. in communionem recipere noluit; Obiit A. C. 885. fedis mense 16. Platina etc. Ei successie Steph. V.

HADRIANUS [5] IV. excepit Anastas. IV. natione Anglus. Hic ab Eugenio III. in Norvegiam missus fuerat, ut incolis Christum annuntiaret: sede postea conscensa [orig: conscensâ] Romanos primo, qui contionibus

Arnoldi Clerici moti, Papas, Sacrorum cura [orig: curâ] illis relicta [orig: relictâ], in ordinem redigere, conabantur: dein Gulielmum Siciliae Regem excommunicavit, non nisi duris huic conditionibus placatus: Cum Friderico dein Barbarossa non solum ob strepam, sed et nomen ipsius suo in literis praelatum, contendit: concitatis contra Imp. Siculis et Mediolanensibus primo, dein subornato homine robusto, qui illum in Abduam praecipitaret, etc. Tandem cum Senatores Rom. videret ad priscum decus aspirare, Ananiam secessit, ibique musca [orig: muscâ] suffocatus, Obiit A. C. 1159. Sedis 4. mens. 10. Ei surrogatus est Alexander II. Vide. Auctores supra laudatos.

HADRIANUS [6] V. e Fliscornm familia, nepos Innoc. IV. successit Innoc. V. quadragesimo die ab electione, Mortuus, A. C. 1276. Amicis se visitantibus dixisse moriturus ferrur: Mallem me vidissetis samon Cardinalem, quam Papam moribundum. Vide Mart. Polon. Onuphr. Spond. ei Successit Ioh. XXI.

HADRIANUS [7] VI. Ultraiectinus, fil. Cerevisarii, vel, ut alii volunt, aulaeorum contextoris, Caroli V. Imp. praeceptor, successit Leoni X. a. C. 1522. Rhodo a Turcis oppugnatae auxilia summittere neglexit, ad avertendam pestem Mago Demetrio Graeco concessit Romae, silvestrem taurum Diis Gentilium mactare: Reformationem Ecclesiae necessariam esse agnovit, nihil tamen egir, ob praemaruram mortein, qua [orig: quâ] abreptus est, A. C. 1523. Ceterum eruditus, scripsit in libb. 4. Sentent. Item Epistolas aliquot. Eius epitaphium: Hic situs est Hadrianus VI. cui nihil unquam gravius, quam imperare, contigit. Vide Iov. tom. 2. l. 21. Manlium in locis Comm. Baleum in vitis Pontif. l. 7. Onuphr. Spond. etc.

HADRIANUS [8] Sophista, sub Marco Antonino et Commodo. Suid. Voss. de Hist. Gr. l. 3. c. 17. Item Graecus auctor, cuius Isagoge sacr. lit. et antiquissimorum Graecorum in Prophetas fragmenta, ex Manuscr. codice podierunt [orig: podiêrunt] Graece, opera [orig: operâ] Davidis Hoeschelii, Augustae Vindel. A. C. 1602.

HADRIANUS [10] Ioh., Babrista Florentinus, fil. Marcelli Virgilii, inde Marcellinus cognominatus, scripsit Res Italiae ab A. C. 1536. et continuavit Guicciardini Historiam, candore ac eruditione inclitus, Obiit A. C. 1579. Aet. 68. Thuan. Hist. ubi plurimum se illi debere, publice profiterur. Anton. Teissier, meminit quoque trium Orarionum funebrium Hadriani, in Obitum Caroli V. Cosmi I. et Iohannae Austriacae Francisco Mediceo nuptae, ex Poggiano de Scriptoribus Florentinis.

HADRIANUS [13] Turnebus Andeliaco ad Sequanam oriundus, stirpe nobili decus ac gloria fuit saeculi sui. Primo Tolosae, exin Regius in Literatura Graeca, et Latina; dein in Philosophia, Professor, Parisiis, unde quo que Auditores nominis sui fama excivit, verus Antiquitatis thesaurus ac doctorum velut princeps, merito Barthio dictus, Advers. l. 43. c. 5. l. 39. c. 3. et Ios. Scalig. macimi aestimatus, qui plus eruditionis in uno Criticorum eius libro, quam in triginta Victorii aliorumque Iralorum comprehendi, ait Scaligeran. Studiorum certe tantus in illo ardor fuit: ut, sicur de Budaeo legimus, nuptiarum quidem die ab illis abstinuerit. Notatque Abbas Marollius, uno tempore tres totius orbis eruditissimos viros eodem in Collegio, dicto le Card. le Moyne literas humaniores docuisse, Turneb. in prima, Buchanan. in secunda et Muretum in tertia classe, Epit. Hist. Franc. p. 324. Statura [orig: Staturâ] exiguus, sed ingenri oris commendatione, omnium animos facile sibi conciliavit; moribus irreprehensus, ac humilis: unde versus de illo H Stephani:

Ceterum carmen in laudem Poltrori, q quo Guisiae Dux intersectus, composuisse dicitur Labourerio dans ses Remarq. quod si eius Turnebus auctor est, Protestantium religionem non aversatum esse oporret, quod et es Ep. Operibus eius Argentinae editis A. C. 1600. subnexa colligitur. Obiit A. C. 1565. laudatus plurimorum elogiis. Scripta eius, inter quae Adversaria illius Thuano maximi habentur, enarrat Teissier Elog. p. 1. Vide quoque Montagne Essais liv. 1. ch. 24. Naudaeum de Stud. liter. Lips. Miscell. Epistolis, Cent. V. Ep. 17. a Qvenu Orat. in initio Profess. habita [orig: habitâ] etc. Pater fuit itidem Hadriani, carminum Latinorum Gallicorumque Auctoris. Teissier d. l. ut et infra Turnebus Hadrianus.

HADRIANUS [14] de Veteri Ligno, Monachus Flander, auctor Chronologici operis. Voss. de Hist. Lat. l. 3. c. 6.

HADRIATICA Stagna prope Venetias nunc le lagune di Venetia, sunt in intimo recessu maris Hadr. inter aliquot Ins. et continentem. A Sept. in Mer. extensa. Gallicae paludes antiq.

HADRIATICUM Mare quod et Atriaticum, et Superum Plin. l. 3. c. 8. Hadrianum Lucano, Adriaticum Strab. Tac. et Melae Hadriaticus sinus Plin. Hadria quoque poetis, et Adria, mare quod Picenum, Galliam Togatam sive Aemiliam, Venetiam, Carnos, Istriam, et Illyricum alluit, lonio Tyrrhenoque conterminum, Golfo et Mare di Venetia, quod a solis Veneris navigari solet, ipsi enim maris illius tenent imperium, Ferr. Baudr. Hadriaticum mare, seu sinus Venerus, le Golfe de Venise Gallis, Golfo di Venetia Italis, pars est maris Mediterranei, inter Itliam et Illyricum. Ab omnibus navigari solet. Sed in illo Veneri non sinunt ulla navigia bellica praeter sua. Dicitur etiam a Rom. marc Adriatico. Eius partes sunt sinus Illyricus, Golfe du Drin, sinus Rhizonicus, Golffe de Cattaro, sinus Carnarius seu Flanaticus, Golse de carnario, sinus Tergestinus, Golfe de Trieste, sinus Naronensis, Golfe de Norenza, sinus S. Grucis, Golfe de Sainte Croix, et sinus Sipontinus, Golfe de Siponto; estque plurimis insulis refertum versus oram litoralem Illyrici. Illud circumstant Albania, Dalmatia, Morlachia seu Croatia australis, pars Carniolae, uti Istria, provincia Foro Iulii, Marchia Tarvisina, Ducatus Venetus, penins. Rhodigina, ditionis Venerae, Ducatus

Ferrariensis, Romaudiola, Ducatus Urbinas, et Marchia Anconirana, ditionis Pontificiae; Aprutium, Capitanata, ager Barianus, et ager Hydruntinus; provinciae regni Neapolitani, atque inter Aulonem Albaniae ad Ort. et Hydruntum ad Occas. mari mediterraneo miscetur; ibique dicitur Bocca del Golfo di Venetia, seu os sinus Veneri, ubi eius latitudo est tantum 60. milliarum; sed extenditur a Circio in Eurum fere ad 700. milliaria.

HADRIEL i. e. Grex Dei, aut Ablatio, vel. privatio Dei. Gener Saulis, maritus Merob. 1. Sam. c. 18. v. 18.

HADROBOLUM a(dro/bolon, apud Plin. l. 12. c. 29. Gummi alii Brochon appellant, alii malachram alii maldacon. Nigrum vero et in offas convolutum, hadrobolon: inter nomina est a Mercatoribus Graecis bdellio imposita, quod in offas convolveretur, crassioregleba [orig: crassioreglebâ]. Monet enim Menard. Anime orientale, ut illud vocat, tam magnis glebis et adeo translucentibus afferri, ut plerique speciem esse Charabe, seu succini liquidioris sint suspicati Brochon vero ex Graeco broxo\n, dicebatur, quod humectius et liquidius; Malacha seu Malthachon, quod molle esset, instar cerae malaxatae. Salmas. ad Solin. p. 1151. Vide quoque supra ubi de Bdellio: et de Hadrospharo folio, ubi de Betre, et Malabathro.

HADSI Lat. novitas, aut mensis, aut ex Syrio et Hebraeo, unius munus, aut novum munus. Nomen loci. 2. Sam. c. 24. v. 6.

HAEC Dies quam fecit Dominus etc. Versus qui in Eccl. Rom. recitatur in Officio Paschali, Auctor de Ordin. Antiphon. Versus, qui solet animum nostrum revocare ad aliquam introducendam orationem, aufertur in Paschalibus diebus, et cantatur pro eo ad aliquot cursus diurnales: Haec die, quam secit Donunus, apud Macros Fratres in Hierol. in voce Versus.

HAEGERA Germ. Häger, locus Germaniae, in Nastoviae Principum ditione, fertili et irriguo solo, a Dilleburgo horae spatio versus Occid. aestivum dissitus, Patria Ioh. Textoris, qui Genealogiam nassoviae Comtium texuit. Vide Cyr. Lentul. ubi supra. Appendic. de oppid. agrisque Nassoviae.

HAEMACHATES species achatis gemmae; apud Plin. l. 37. c. 10. sic dictus, quod sanguineo colore rubescat; seu quod torus sit sanguinei coloris: cum ceteri rubentibus et albis maculis distincti sint. De quo vide Salmas. ad Solin. p. 134.

HAEMATITES itidem gemma, apud eundem ibid. in Aethiopia quidem principalis, sed et in Arabia et Africa invenitur, sanguineo colore, non omittenda promissis, ad coarguendas Barbarorum insidias. Zachalias Babylonius --- humana gemmis attribuens facta, hac non contentus oculorum et iecinorum medicma [orig: medicmâ] decorasse, a Rege etiam aliquid petituris dedit et litibus iudiciisque interposuit et l. praec. c. 2. Adulteratur schisto, haematiten discernunt venae rubentes, et friabilis est natura [orig: naturâ]. Ad quae loca vide Salmas. ad Solin. p. 408. et seqq qui etiam de Haematite, ex magnetum genere qui ferrum rapit, et Androdamas quoque dictus est, p. 1103. de acoliis item et collyriis ex Haematite fieri solitis, p. 1332. ibid. agit. Plin. l. 36. c. 16.

HAEMIMONTUM regio Thraciae iuxta Haemum; Cuius urb. Graec. Hadrianopolis et Anchiaulus: ab Haemo monte nomen habet, qui alias Aemus quoque. Sed et Haemimontanas celsitudines alicubi cum nominat Amm. Marcel. Vide Salmas. Vopisc. in Aurel.

HAEMOCHARES cognomen, seu potius epitheton Martis, quasi sanguine gaudens, uti norat Serv. in illied Aen. l. 12. v. 332.

HAEMON iuvenis thebanus, qui Antigonem, Oedipi et Iocastae filiam tanto amore prosecutus est, ut cum eam Creontis iussu occisam intelligeret, propter sepulturae honorem, quem fratribus impertiverat, doloris impatientia [orig: impatientiâ], ad tumulum eius sese iugularit. Propert. l. 2. Eleg. 8. v. 21.

Quid Danaen [orig: Danaên], Danaique nurus, matremque Lyaei,
Haemonaque et coctes quae coiere duas?

Item Haemon, Boeotiae rivus in Cephisum defluens, quem olim Thermodonta vocatum putat Plutarch. in Demosthene.

HAEMORRHOUS veperae species, colore arenoso --- per corpus vero notis nigris et albis variegata, uti ait Aetius, quae morsu sanguinem elicit, ita ut quidquid animae est, per cruorem evocetur, Solin. c. 27. hinc nomen adepta Cerastae in multis similis est, unde Gen. c. 49. v. 17. ubi Fata filiorum dispensans Iacobus de Dane ait, Dan erit serpens super viam, [gap: Hebrew word(s)] sephiphon, super semitam, qui mordet calces equi, et cadit sessor ejus retrorsum : vocem sephiphon utrique communem esse vult Bochart. Certe, ut alia omittam, haemorhoos et cerastas solos, ex omni (erpentum genere, ob gressum obliquum, xwleu/ein, et e)piska/zein, i. e. claudicare, ait Nicander. Hebraeis autem saphab, claudicare, et Sephiphon, serpens claudus est. Vide Bochart. Hieroz. Parte Post. l. III. c. 12. et hic [orig: hîc] ubi de Cerastis, item in voce Sephiphon. De Haemorrhoissae vero, mulieris sanguinis profluvio laborantis, et a Christo sanatae, Marth. c. 9. v. 20. statua [orig: statuâ] seu imagine, quam Paneade, urbe Palaestinae, in Christi honorem, erexisse legitur, apud Scriptores varios, Philostorgium inprimis. Vide Gothofred. Dissert. in Philostorgii l. 7. c. 3. et Cl. Suicer. Thel. Eccl. in voce *(aimor)r(ou=sa.

HAEMUS [1] mons Thessaliam et Thraciam dividens, dictus ab Haemo, Boreae et Orithyiae fil. Huius vertice erat Martis domicilium. Claud. in Cons. Prob. et Olybr. Carm. 1. v. 120.

Idem ibid. v. 644. Martis hospitium describens, Claud. l. 1. in Ruf. Carm. 3. v. 134.

*(/hmenos2 u(yhlh=s2 korufh=s2 e)pi\ *qrhi/+kos2 *ai(=mon
*qou=ros2 *)/arhs2 e)fu/lasse su\n e)/ntesi.

--- O quis me geldis in vallibus Haemi
Sistet, in ingenti ramorum protegat umbra!

HAEMUS [2] victima apud Rom. dicta est, Iovi Fulminatori sacrificata, Lutat. quae qualis fuerit, deprehendimus apud Stat. Theb. l. 11. v. 223.

Vidimus urgentem nubes, lateque benignum
Fulmen, et auditos proavis agnovimus ignes:
Accipe nunc pecudes, et magni thuris acervos,
Votivumque marem --- ---

Ubi vet. Schol. Integrum Taurum, inquit, non exsectum. Qui sacrificabatur Iovi Fulminatori, propter exhibitam vim magnam fulminis. Cur autem Haemum talem victimam nuncupatam fuisse, noret ad eund. l. Lutat. in Superstitionum Comm. exponit Gasp. Barth. sic tamen ut sibi ipsi non satisfaciat.

HAERERE lateri dicebantur olim proprie Monitores atque Custodes, viri insignes, quos vett. Heroes filiis, in bellum primum missis, adiungebant, ut comites eorum essent perpetui. Qualem Scipioni Maiori Ennium poetam adscribit Claud. praefat. l. 3. Cons. Stilich. Carm. 23. v. XI.

Haerebat doctus Iateri, castrisque solebat
Omnibus in medias Ennius ire tubas.

Phaenicem Neoptolemo Stat. l. 5. Sylv. 2. v. 155. Dorceum Parthenopaeo idem Theb. l. 9. v. 808.

Haerebat iuveni devinctus amore pudico
Maenalius Dorceus, cui bella, suumque timorem
Mater, et audaces pueri mandaverat annos etc.

Vide supra in vocibus Cantor, Comes, Custos, alibique passim. In quorum locum sequiore aevo succesere [orig: succesêre] morum corruptelae. Hier. ad Furiam, Nec procurator calamistratus nec formosus collactaneus, nec candidulus ac rubicundus assecla adhaereat lateribus. Vide quoque versum Mart. l. 9. Epigr. 103. cuius Epigraphe in Bassum v. 3.

Est autem Haerere alicui, indefessum adesse: ut de gubernaculo suo Palinurus, Virg. Aen. l. 6. v. 350. et C. Barth. ad Stat. d. l.

HAERES [1] Dea, cui vett. post acceptam hereditatem rem divinam faciebant. Festus.

HAERES [2] an ex haerendo in hereditate, an ex Hebr. [gap: Hebrew word(s)] possidere, an ab aere, an ab hero, quod herus fiat, dominio in se translato? dictus, ante Solonem, extra gentem et familiam Athenis non scribebatur, ex lege: *)en tw=| ge/nei tou= teqnhko/tos2 dei=n ta\ xrh/mata kai\ to\n oi)=kon diame/nein, Extra gentem familiamque heredem nc scribito, Plutarch. in Solone: cuius ratio, quia bona testantis non sunt, sed genris et familiae. Plato l. 11. de LL. Neque etiam omnibus fas fuit indiscriminatim, e Solonis lege, sua testamento dare legare: Feminis namque et pueris dare hoc pacto non licebat, quod excederet pretium medimni hordei. Ceteris, qui poterant testamentum facere, concessit Solon necessitudim generis amicitiam praeferre, et quem vellent Heredem scribere, nullis superstitibus liberis masculis: quod tamen de aboriginibus et indigenis civibus solum intelligendum; adscitis enim, et plebiscito donatis, qui orti essent, eadem libertas negata fuit, bonis eorum in Aerarium relatis. Qui autem Heredes scribebantur, etiam adsumebantur in filios, ut liquet ex Isaei Orat. unde,

cum peregrini filiorum loco esse non possent, nec Heredes scribi poterant, nisi adoptione in familiam essent asciti. In conscribendis autem Testamenti tabulis Magistratus advocabatur, qui praesentia [orig: praesentiâ] sua [orig: suâ] illas vel confirmaret, vel stabiliret, vel solveret vel infringeret: Nominatim Astynomus aderat. Interdum etiam nullae scribedantur tabulae, quemadmodum Romae Comitiis calatis, sed testator voluntatem suam pro contione declarabat et voce nuncupabat, quod fiebat itidem e)n tai=s2 kuri/ais2 e)kklhsi/ais2. Quod si Pater testamentum scripsisset, et liberis masculis heredes substituisset; ratum id erat, si ante annum 20. Aet. liberi decessissent: ab Anno autem vicesimo fil. sui erat iuris, neque amplius quidquam iuris in eius bona habebat alter, et proin substitutioni locus amplius non fuit. Superstite nihilominus femina [orig: feminâ] prole, licebat testamento sua dare legare alteri, sub conditione, ut superstitem filiam in matrimonium duceret. Adoptatis vero non licebat heredem scribere: aut enim filios habebant superstites, aut ab intestato hereditatem eius adibant parris adoptantis propinqui. Itaque nec Pater th=| fu/sei cernere poterat hereditatem filii, in alienam familiam adoptari. Filii porro inter se hereditatem paternam ex aequeo dividebant, secus ac apud Hebraeos, ubi primogenito dupla portio obtigit. Nothi vero hereditatem paternam, vel unica [orig: unicâ] filia [orig: filiâ] legitima [orig: legitimâ] exstante, herciscere non poterant; imone quidem, Patre absque legitima prole defuncto, in eius bona ullo modo aut iure veniebant, cognitis a)gxistei/as2 iure ad hereditatem vocatis. Accipiebant saltem tw=n noqei/wn nomine ad quinque minas; vel, ut Solon postea mutavit, ad decem. Qui autem hereditatem sibi vindicabat, faciebat id coram Praetore, toto vertente anno, excepto mense Scirrhophorione: quia affecto iam anno referendis potius rationibus, quam iure dicundo, vocabatur. Petenda autem erat intra 5. annos, a morte illius, qui hereditatem adierat etc. Vide Sam. Petit. Comm. in leges Att. l. 6. c. 6. De more vero hereditatem adeundi, apud Rom. recepto, Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. l. 8. part. 3. Legg. XII. Tabb. ubi de Iure privato, ut et infra in voce Tesiamentum: uti de Hereditatis celebri pignore Annuli traditione, infra itid. in voce Moribundi: aliquid etiam in Abelonii Visceratio, it. Ultio. Recentiori aevo Heredes, nude, interdum feudi paterni appellatione, dicebantur apud Francos, Nobilium filii ac heredes, qui parentum hereditatem quoad feuda adire non poterant, donec 21. Annorum attigissent aetatem; cum interim eurum Tutores ac Custodes praediis pupillorum feudalibus fruerentur et eo nomine militaribus obsequiis ac servitiis obnoxii hominia dominis praestarent. Quod porissim um introductum est, in favorem dominorum Feudalium, quorum intererat vassallos habere, qui feudalia omnia servitia possent adimplere. Idque ius est tutelae Nobilis, quae in Gallia adhuc observatur et in Anglia ac Normannia Regi defertur, censeturque inter iura Regalia. Pupilli vero, minores aetate, quibus nullum fere ius erat in bonis paternis, quorunque ususfru ctus erat penes tutores, qui eos alere et educare pro conditione ac dignitate tenebantur, eorundem bonorum tantum Heredes nuncupabantur, tanquevam solum iis aliquando fruendi ius competeret, eorumque adipiscendorum, hereditatis adeundae instar, spe alerentur: quo etiam sibi iis in bonis, quorum Dominos sese inscribebant Turoes, ius esse indicarent, licet possessionem nondum adiissent. Sic in vet. Charta, apud C. du Fresne, Bernardus Haeres, Robertus vero de Bova, Baillivus terrae de Morolio, inscribuntur: Nempe Robertus turorio iure Morolium tenebat, Bernardo adhuc in pupillari aetate constituto etc. Imo et servatus hic mos in ipsis Regnorum Imperiorumque successionibus occurrit. Observant enim nonnulli, Francicum Regnum delatum Pipino esse, quo illud regeret tutorio iure, Childerico III adhuc im pubere. Nec in alium finem data Odoni Aquitaniae Duci Regia dignitas: tutela quippe Caroli Simplicis a Francis donatus, ut maiori auctoritate gubernaret Regnum, in Regem coronatus est, Continuator Aim oini l. 5. c. 42. Albertus A. C. 994. Ordericus Vitalis l. 7. Alii. Baldunio quoque II. adhuc in puerili aetate constituto, Galli, qui CP. et in toto Imperio Orientali sedem fixerant, consilio habito eligendum Principem censuerunt [orig: censuêrunt], qui Imperium, quoad Balduinus adolevisset, administraret et contra hostes tueretur. Quam in rem delectus Ioh. Briennensis Exrex Hierosolymit. qui et filiam Balduino pacisceretur et Imperium rutoris vice administraret, concesso insuper Imp. titulo, eoque, ut mos est Impp. sollenniter coronato; hac conditione, ut quando Baldninus siae tutelae factus esset, Imperio cederet, illndque genero resignaret. Simili iure Philippus V. et Carolus Pulcher Reges sese inscripserunt [orig: inscripsêrunt] Navarrae, quae erat Iohannae, eorundem ex fratre Philippo IV. Rege Franciae et Nav. neptis, cuius adhuc impuberis turelam suscepere [orig: suscepêre], usurpato titulo Regio, quo iis maius in Regni negotiis administrandis accederet pondus. Quod Francorum secutus exemplum Arsenius Patr. CP. corona [orig: coronâ] donavit Michaelem Palaeologum, Ioh. Lascaris Imp. Tutorem a patre relictum: addita [orig: additâ] pariter conditione, quoad Ioh. suae tutele factus esset, uti narrat Nicephorus Gregoras l. 4. Verum ea fidei integritas, quam in Francis mire praedicat Nicetas Choniates, a Graecis minime servata est etc. Vide hanc in rem plura apud C. du Fresne in Gloss. ut et hic [orig: hîc] infra. Hinc Hereditaria Charta, Epp. est, qua [orig: quâ] sc. quis filiam suam naturalem, quam ex ancilla suscepit, ingenuamque ac Denarialem factam (h. e. manumissam per denarium ) ante Regem, ad hereditatem suam vocat, dicta est. Cuiusmodi Ep. formulae exstant apud Bignonium in Formulis vett. c. 46. et 49.

Heredum variae species, ex Ioh. Rosino, Ioh. Frid, Gronovio
Sic Hereditas 18. m. nummum, e. g.

ex Asse toto Haeres dicebatur, qui legatarius non erat, licet cohaetedes haberet. In assem vero totum institutus dicebatur, qui solus haeres erat, Alex. ab Alexan. Genial, Dier. l. 1. c. 1. ex Besse, qui octo uncias hereditatis, adeo que ex praenorata summa 12000. auferebat: ex Besse semuncia sextula scriptus, 13000. honestabatur.

ex Deunce, undecim partes nanciscebatur: sicut ex Deunce binis sextulis, habebat 17000. ex Dextante, 15000. capiebat: ex Dextante sem uncia sextula 16000. ex Dodrante, 135000. ex Dodrante binis sextulis 14000. lucrabatur. Extraneus dicebatur, qui nec necessarius, nec suus; et proin testatoris iuri subiectus non erat. Fiduciarius et Imaginarius. in Ima cera scriptus Haeres idem cum secundo et legatario herede fuisse videtur. Legatarius, seu in ima cera dicebatur, cui donum aliquod in testamento relictum est. ex Libella, dictus est Haeres omnium bonorum; Libellae enim nomine As seu tota hereditas significara olim fuit. Necessarius vocabatur, qui sive vellet sive nollelt testator, Haeres etat: tam ab intestaro, quam ex testamento, secundum LL. XII. Tabb. Primae cerae, seu primae tabulae seu in primo gradu Haeres, appellabatur is, quem ex toto Asse heredem vocat Alexander, et Legatario contra distinguit. ex Quadrante, 4. uncias sumebat, nempe 4500. nummos. ex Quincunce, 7500. ex Quincunce binis sextulis scriptus 8000. consequebatur. Secundi heredes iidem cum Legatariis inque ima cera scriptis. ex Semisse, 9000. ex Semisse semuncia sextula, 10000. capiebat. ex Semuncia seu tribus sextulis, capiebat dimidiam totius assis unciam, adeo que 750. nummos. ex Semuncia et sextula 1000. ex Septunce, 10500. ex Septunce binis sextulis, 11000. capiebat. ex Sextante scriptus habebat 3000. ex sextante semuncia sextula 4000. ex Sextante uncia binis sextulis 5000. Sextula [orig: Sextulâ] aspergi dicebatur, qui sextam unciae partem adeo que septuagesimam secundam portionem totius hereditatis consequebatur, sc. 250. Suus et necessarius Haeres dicebatur fil. filia, nepos, nepcisque ex filio et demceps ceteri liberi, qui in potestate morientis fuere [orig: fuêre]. ex Teruncio scriptus, erat ex uncia et quinque scriptulis. ex Triente, tertiam patrem, nempe 6000. habebat: ext Triente semuncia sextual scriptus 7000. lucrabatur. ex Uncia, duodecimam habebat hereditatis patrem, nempe 1500. ex Uncia et duabus sextulis 2000. etc. Ita dividebant olim hereditatem 18000. nummum, velut denarium, in partes Assis, distributam. Vide Gronov. de Pec. vet. l. 3. c. 11. et Principalis Hereditatis in XII. uncias divisae exemplum infra in voce Marpurgum. Nec omittendum, motas de hereditate controversias coram Centum viris Romae ventilatas fuisse; unde querela inofficiosi Testamenti, item actio petitionis hereditatis Centumvirale iudicium appellatur, Cic. in Bruto, Plin. l. 6. Ep. 4. etc. Vide quoque supra, Alode, et infra ubi de Vicesima hereditatum.

HAERES Norwegiae inter titulos Daniae Regum, et qui ab iis originem trahunt, Holsatiae Principum, a tempore Ioh. Regis. Postquam enim Christianus I. Theodorici Fortunati Oldenbutgii Com. fil. ad Daniae Regnum evectus, una Norvegiam accepisset; hoc natus Ioh. Rex Norvegos, rebellionem, ut saepe ante, ausos, misso idoneis cum viribus Christierno fil. pulsis Suecis, quorum instinctu, fiducique obsequium exuerant, in ordinem redactos, in defectionis libertatisque male usurpatae poenam, potissima [orig: potissimâ] eius parte multavit: unde Haeedes Norvegiae, Daniae Reges Holsatique Principes, tamquam novo belli iure domirae possessores, se dixere [orig: dixêre]. Pfanner. der praec. Germ. Princ. Gent. c. 11.

HAERES Poloniae tit. quem Valdislaus Locticus, Praemissai II. succcssor, sibi sumpsit, ut infra videbimus, ubi de hoc Praemissao.

HAERESIS Graece ai(/resis2, ab eligendo, nomen habet. Vocarunt autem sic illi Philosophorum sectas, quod unusquisque sibi aliquod genus disciplinae ac sectae proprium elegit eique sese addixit, tamquam suo iudicio maxime probabili commodoque. Usitatissime sane tunc variae Philosophorum factiones, Haereses Graecis, Sectae Latinis, citraque omnem contumeliam nominabantur, vide Cic. in Paradox. Quineriam in S. Literis pro indifferenti vox accipitur. Actor. c. 15. v. 5. *)ecane/sthan de/ tines2 tw=n a)po\ th=s2 *(aire/sews2 tw=n farisai/wn. c. 26. v. 5. *(/oti kata th\n a)kribesta/thn *(ai/rein th=s2 h(mete/ras2 qrhskei/as2 e)/cha farisai=os. et c. 28. v. 22. *peri\ me\n ga\ra th=s2 ai(re/sews2 tau/ths2 gnwsto/n e)stin h(mi=n, o(ti pantaxou= a)ntile/getai. Postea vox in malam partem sumi coepit, de iis, qui, Dei voluntare ac verbo eius non contenti, proprio arbitrio, rationem Dei cognoscendi colendique eligunt, iam Apostolo notati, Tit. c. 3. v. 10. Et quidem Patribus tales habentur inprimis, Qui SS. Trinitatem non confitentur, adeque Catholicis opponuntur, Christianorum nomine indigni. Dein, Qui fidem Nicaenam, vel IV. Conciliorum statuta non recipiunt. Tandem, Qui in quocumque capite Religionis Christianae contraria Orthodoxae fidei sentiunt, Zonar. ad can. 6. Conc. praefati. Qui omnes, non quidem supplicio afficiebantur, exceptis Manichaeis, de quibus vide Constitutionem Anastasii aut Iustiniani, Cod. l. 1. tit. 5. l. 11. excommunicabantur tamen, et docere vetabantur, nec eorum contra Orthodoxos testimonia audiebantur. Porro libri eorum exurebantur, poena [orig: poenâ], in scribentes manus amputatione, Nov. 42. Iustin. in legentes, ultimo supplicio, sancita [orig: sancitâ], Phot. in Nomocan. tit. 12. c. 3. In Bibl. Iuris Can. p. 165. omnisque opera dabatur, ne virus suum latius spargere posient. Sed nec eorum coemeteria, aut Martyres adire; nec cum iis orare, aut matrimonium contrahere; nec denique ulla [orig: ullâ] communione illis iungi, licebat, quae omnia fuse exsequitur Cl. Suicer. Thes. Eccl. in vocibus *(ai/resis2, et *(airetiko\s2. Quod si vero ad meliorem illi mentem reditent, illorum aliqui recipiebantur in Ecclesiae gremium, praevia [orig: praeviâ] libellorum, quos conversionis et fidei suae testes dabant, exhibitione, ut inter alia de Valente et Ursacio legimus, apud Sozomen. l. 3. c. 22. qui sic accedente manuum impositione, xeiroqetou/menoi, ad Ecclesiam redibant, uti de Catharis

habet can. 8. Concilii Nicaeni. Alii etiam baptizabantur, ut de Paulianist is seu Samosatenianis idem Concilium statuit; eo quod non baptizati essent in nomine SS. Trinitatis, quippe quam negabant, Augustin. Haer. 44. de Phrygibus seu Montanistis, Concil. Laodicenum: de Sabellianis insuper similibusque Cone. CP. I. can. 7. etc. Nonnulli, non baptizabantur quidem, ungebantur tamen, ut de Novatianis, Photinianis et Quartadecimanis sanxir can. 7. Concil. Laodicen quibus Arianos, Macedonianos et Apollinaristas addit Theod. Studites Ep. ad Naucraium, apud Balsamon. laudat. Sicut baptizandis mareionistae, Tascodrugi, Manichaei, alii: iis vero, qui libello exhibito haeresin solum eiurabant, Meletiani, Nestoriani, Eutychianistae, similesque iungi possunt. Quam de receptione Haereticorum materiam accurate tractat, praeter Virum Cl. supra laudatum, Voss. Disputat. 19. et 20. quarum illa, de Catholicis promiscue tingentibus quo seumque ab Haereticis seu Schismaticis baptizatos, ista de Catholicis discrimen facientibus in Haereticis, iuxta dicta, agit. Haereticorum autem exameningens, ut videre est apud Augustin. Epiphan. Philastrium, Alios, qui de Haeresibus Haereticisque scripsere [orig: scripsêre]. De quibus id saltem addo, non paucos illorum, atque in his Priscillianistas inprimis ac Donatistas, per sectae suae principem iurare, atque in eius memoriis controversias suas dirimere consuevisse, uti adnotat ad Iul. Suet. c. 86. Casaub. Vide de unoquoque illorum suo loco, in specie de iis, qui citca SS. Trinitatem, Personam item Filii ac Spiritus S. Hallucinati sunt, in vocibus Antitrimtarir, Christomachi et Pneumatomachi. In Concilio Biterr. A. C. 1246. Haeretici Vestiti, convicti sunt et haeresin palam professie quibas opponuntur Crediti, qui tales creduntur quidem, sed haeresin publice non profitentur. C. du Fresne in Gloss. Quomodo recentiori aevo in Haeresis suspectos inquisitum, dicemus infra.

HAESITANTES dicti sunt Eutychiani Haeretici. Vide Leontium de Sectis Act. 6. et 7. et supra, ubi de Acephalis. Graece diakrino/menoi: quod sc. a Synodi Chalcedonensis Communione haesitabundi abstinerent. Quibus proni oi( *sunodi/tai, Synoditae h. e. Synodo illi addicti, oppositi sunt, Ibid. Vide Ioh. Forbes. Instruct. Historico - Theolog. l. 3. c. 14. §. 4. et Cl. Suicer. Thes. Eccl. in voce diari/nw, item *sunodi/ths2.

HAESTAE Cassiod. l. 5. populi ad Oceani litora, unde Succinum adfertur. Aestyi fors Tac. de Morib. Germ. c. 45. Aestri fortasse sunt Iornandi et Helsti Callimacho Experienti. Corruptius etiam Hessi legit Fabricius in Commentariis ad poetas Christianos, et Atalarico tribuit, cum sint Theodorici.

HAFNIA Daniae urbs Regia, ampla et permunita, cum arce recenti, portu capacissimo et Academia, vulgo Copenhagen. iuxta Fretum Oresund, e regione Scaniae Ins. Recepta est a Christiano III. Episcopis et Christophoro Aldemburgico cum Lubecensibus, frustra obnixis: quo facto, Episcopis exturbatis Religionem Evangelicam Rex introduxit, A. C. 1535. Frustra, virtute Batavorum, a Suecis haud pridem obsessa. 4. leuc. Dan. a Roschildia in Ort. 3. ab ora litor. Scaniae, 4. a Cronaeburgo. Caput est Selandiae Ins. Primo Stagelburg, postea Axelhuys, dein Kiobmanshaven, i. e. portus mercatorum, dicta, Pontan. Eiad Ort, adiacet Amagria Ins. cui ponte ligneo iungitur. Acadenuam Hafniensem scripsit Erasm. Vindingius: cuius reditus 60000. Imperialibus auxit Fridericus II. Dan. Rex, Phil. Iac. Spener, in Fam. Oklenb. Danica.

HAGA seu HEGIN dictus apud vett. Germanos est aliquot provincialium districtus, certo pagorum ac vicorum numero constans, quem et Circulum vocabant; quae vox hodieque eadem notione obtinet, vide quae de Circulis X. Germanici Imp. (German. Kraiss ) Politici habent. Appellationis rationem hanc adfert Monachus Sangall. de Rebus Caroli M. l. 2. c. 2. Terra Hunnorum novem circulis cingebatur. Et cum ego alios circulos, nisi vimineos, cogitare nescius, interrogarem, quid aliud miraculi fuit Domine? novem hegin municbatur. Cumque et illos ulterius esse generis nescirem, nisi quales segetibus solent praetendi, inquisitus etiam de hoc dixit: Tam latu fuit unus circulus -- quantum est spatium de castro Turonico ad Constantiam. Ita stipitibus quercinis, faginis et abiegnis exstructus, ut de margine ad marginem 20. pedes tenderentur in latum et totidem erigerentur in altum. Civitas autem universa aut durissimis lapidibus, aut creta [orig: cretâ] teliacissima [orig: teliacissimâ] replebatur. Inter quorum confinia plantabantur arbusculae, quae, ut cernere solemus, abscissae atque proiectae comas caudicum foliorumque proferunt. Inter hos itaque aggeres ita vici et villae erant locatae, ut de aliis ad alias vox humana posset audiri. Contra eadem quoque aedificia, inter inexpugnabiles illos muros, portae non satis latae erant constitutae, per quas latrocinandi gratia [orig: gratiâ] non solum exteriores exire solebant. Idem de secundo circulo, qui similiter ut primus et at exstructius, 20. milliaria Teutonica, quae sunt 46. Italica, ad tertium usque tenebatur: similiter usque ad nonum. Quamvis ipsi cir culi alius alio multo contractiores fuerunt [orig: fuêrunt]. De circulo quoque ad circulum sic et aut possesiones et habitacula undique versum ordinata, ut clanger tubarum intra singula posset cuiusque rei significativus adverti, apud C. du Fresne in Gloss. Vide quoque quae diximus, in Haga Turonica. alias vox Haga communiter Germanis notat, sepem seu sepimentum ex virgultis consectum etc.

HAGA Comitis praec. totius Hollandiae burgus, urbis instar, ubi comitia prov. totiusque Belgii foederati, Hic [orig: Hîc] edicto A. C. 1586. ab Ordinibus promulgato, Philippo II. Hisp. Rege imperium abrogatum est: Thuan. Hist. l. 74. collatio dein, super 5. Remonstrantium articulis, ad pacem Ecclesiae conciliandam, hobita, A. C. 1610. quae cum successu caruisset, decretum, ut Synodus Nationalis convocaretur. Vide praefat. ad acta Syn. Dordr. Ibi quoque Palatium ol. Comitis Holl. vix. 1. leuc. ab ora Oceani Germ. inter Lugdunum Bat. ad Bor. et ostium Mosae ad Austr, Pagus totius Eur. ditissimus et pulcherrimus.

HAGA Paganelli la Haye Payne, vel Hepenell, locus est Galliae, inter quem et Abrincatas ponit Sabiniacum, Vicum in confinio Normanniae et min. Britanniae, Robertus de Monte S. Michaelis in Chron. apud Hadr. Vales. in voce Savienneium.