CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMUS SECVNDVS Literas D, E, F, G, H, I, K, L, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

HAGA Turonica opp. Gall. in Turonensi prov. ad Crausiam amnem, in ipso confinio prov.Pictaviensis, 10. leuc. a Turon. in Austr. ut a Pictavio in Caec. 4. a castro Heraldi. Generalis autem vox Haga, domus, Vet. Sax. Hoegh, et hagh. Inde forte dicta, quod ex complicatis viminibus, instar cratis vel sepis, quales in Hibernia hodieque frequentissimae, fabricata, esset. Item circulus, vel sepimentum militare, al. Burgus et Ringus. b. Rhenan. Rer. Germ. l. 1. Hunnos, inquit, exstructis novem Hagis, in Pannonia habitantes octennali bello Carolus Mag.edomuit. Hoc prolixius et clarius explicantem, vide sis Munsterum Cosmographiae l. 4. c. 2.

HAGAG praefectus Babylonius, praefuit 20. Annis, quo tempore CXXM. hominum interfecisse, in carceribus LM. extinxisse scribitur. Astrologum quoque, qui mortem Cani praedixerat, quia ipse sic vocaretur, decollari praecepit. A. C. 701.

HAGENOIA urbs Germ. sup. libera et imperialis in Alfatia inf. vulgo Hagenow, ad amnem Mater, ux 2. leuc. a Rheno. 3. ab Argentina in Bor. 14. a Tabernis in Ort. Muro cincta A. C. 1164. a Frid. Aenob. Imp. qui ibi etiam palatium condidit. Ex 4. pagis Imp. Hic [orig: Hîc] praefatur Imp. Imperii insignia, coronam, sceptrum, pomum, gladium Caroli Mag. etc. asservavit. Ceterum Hagenoa praefectura nunc est Imperii Germ. cum aliis novem oppidis ei coniunctis, Colmaria nimirum, Selestadio, Ehenhemia superiore, Caesaris monte, Landovia, Roshemia, Turchemia, Weissemburgo, et Monasterio S. Gregorii. Miilhusium quoque, quod nunc Helvetico foederi innexum, olim huc spectasse dicitur. Hanc praefecturam Sigismundus, circa A. C. 1423. Comiti Palarino pro 50000. flor. hypothecae loco concessit, Ferdinandus autem I. eam reluens, A. C. 1558. Austriacae domui vindicavit. Aliter paulo Hordlederus l. 5. c. 2. n. 24. Hodie pace Monaster. Regi Galliae cessa est, ut Patrono, cautum interim in Capitulatione Leopoldina, opera detur, ne quid decem Alsatiae Imperiales civitates detrimentum capiant. Sed bello nunc fervente, alia rerum facies. Vide Limnaeum Enucl. l. 4. c. 24.

HAGES [1] frater Pori Regis Indorum, quem hic, advenienti Alexandro Mag. cum centum quadrigis et quatuor milibus equitum opposuit. Curt. l. 8. c. 5. et 14.

HAGES [2] unus ex adulatoribus Alexandri, qui primus una [orig: unâ] cum Cleone Siculo viventi Alexandro divinos honores tribuit. Cael. Rhodigin.

HAGES [3] Cyzicenus a Polluce in nocturno conflictu confossus. V. Flacc. Argon. l. 3. v. 191.

HAGGAI vel HAGGAEUS unus ex XII. Prophetis minoribus, scribere incepit Anno 2. Regni Darii, primo Olymp. 65. M. 3533. U. C. 234. C. N. 520. Una cum Zachatia Iudaeos ad strenue reparandum templum adhortatus, huius gloriam priori longe illustriorem praedixit. Lat. Gaudium. Vide Augustin. de Civ. Dei l. 18. c. 45. Torniel. A. M. 3533. n. 4. Bellarmin. de Sceipt. Eccl. Prophetia eius constat capp. 2. In eam exstant, Balduini Comm. Brocardi Explicatio. Danaeus, Draconites Eckii Comm. Grynaei item, et Melanchthonis Oecolampadii Annotationes, Argentinae A. C. 1527. Pilkintoni Angl. Octav. A. C. 1562. Regius. Rupertus. Tarnovius. Vallii Enarrationes, Mogunt. A. C. 1541. Varenii Collegium, Wicelius. Willichii Comm. Basileae A. C. 1546. Willii Comm. Octav. Bremae et Cassellis, A. C. 1636. Winckelmann. etc. Vide Crowaei Elenchum.

HAGGIA fil. Merari. 1. Par. c. 6. v. 29. et 30. Lat. festivitas, vel sollennitas, aut gyrus Domini.

HAGIA Leuncl. Aialuni, vel Aialrai, i. e. Urbs S. Ioh. in Caria, iuxta limites Lydiae.

HAGIOGRAPHA Hebr. [gap: Hebrew word(s)] Cetubim, dicuntur Iudaeis libri vet. Canonis XI. Verba dierum, seu Chronica, Esther, Ezra, Nehemia, Psalmi, Proverbia, Ecclesiastes, Canticum Cantic. Liber Iob, Daniel (quem male Prophetarum choro eximunt, aut reliquis saltem inferioremk habent, contra Matth. c. 24. v. 15. ubi Daniel titulo Prophetae ab ipso Christo insignitur) et Threni. Dividunt enim totum V. T. in Thora, i. e. Legem, Nebiim, i. e. Prophetas, et Cetuphim, i. e. hagiographa: quae ultima Christus sub Psalmis, ut praecipua [orig: praecipuâ] eorum parte, comprehendere visus est, Lucae c. 24 v. 44. Quamvis alias in N. T. libri illi simpliciter in Legem et Prophetas dividantur, Matth. c. 5. v. 17. Lucae c. 16. v. 29. et Actor. c. 28. v. 23. Sed et Hagiographa dicebantur scripta omnia, in quibus sacra tractabantur, aut ex Canonicis libris petita, aut ad eorum exemplum composita, ex quibus sententiae aut Historiae quaedam in Eccl. recitabantur, ad populi aedificationem. Sic glossa ordin. Praef. ad l. Tob. Large, inquit, accepit Hagiographa, h. c. sanctorum scripta. Et Driedo de Catal. S. Script. l. 1. c. 4. p. 21. Dicemus duplicia esse apud Hebraeos Hagiographa, --- -- h. e. sanctorum scripta --- -- quaedam, quorum auctoritas idonea est ad corroboranda ea, quae sunt fidei. Huius generis sunt Hagiographa, in Canone Pibliane. Alia vero sunt Hagiographa --- quorum auctoritas ad assertiones fidei corroborandas non est idonea, quamvis habeantur vera et sancta. Vide de quovis illorum suo loco A voce *(/agios2, sanctus, et gra/fw, scribo, quasi Sancta scripta, uti vocantur Epiphan. de Ponder. et mens. De quarum priore voce ut pauca addam; *(/agia non raro apud Scriptores Eccl. Graecae, Sacra Cena appellatur, ut et *(/agioa a(gi/wn, uti videre est apud Cl. Sicer. Observ c. 4. quo nomine pars olim Tabernaculi sanctissim, quae soli summo Sacerdoti patebat, indigitata est, ut notum. Quemadmodum et Graeci recentiores, *(/agia

locum in Templo vocant, quo solis Clericis ordinario venire permissum: *(/agia a(gi/wn vide Altare maius, in quo corpus et sanguis Domini consecratur, ut ait Gentian. Hervet. in fine Liturgiar. Sed et vox *(/agios2 apud eosdem, Imperatoribus, cum coronabantur, acclamati consuevit, uti Meurs. docet in Gloss. Vide quoque infra Sanctus. Inde autem derivata, *(agi/asma, inter alia, de S. Cena itidem, ut et interdum de aqua benedicta: et *(agiasmo\s2, de eodem Mysterio, ac de parte Liturgiae, in qua celebratur nomen Domini hac formula [orig: formulâ], *(/agios, a(/gios, a(/gios, ku/rios2 *sabaw\q, occurrit, apud eosdem Graecae Eccl. Scriptores: uti pluribus videre est, apud Cl. Suicer. Thes. Eccl. in his vocibus.

HAGIOSIDERUM Gr. *(agiosi/dhron, quasi sacrum ferrum, unum est ex illis tintinnabulorum generibus, quae Graeci hodierni eam panarum loco habent. Postquam enim constructis Monachorum Sacerdotumque coenobiis, Ethnicisque Principibus Graeciae imperium obtinentibus, aereis tintinnabulis, quod eorum sonus et nimiae securitatis et auctoritatis indicium esset, abstinuere [orig: abstinuêre], Symandri et Hagiosideri usum excogitasse videntur: quem succedentia Christianorum Principum tempora adeo non excuslerunt [orig: excuslêrunt], ut etiam eampanis in multa Graecorum templa invectis (viz. quae in Christiano orbe sunt, reliqua enim campanis carere Turcae iubent) Symandris tamen et Hagisideris locus sit. Est autem Hagiosiderum, vel, ut hodierni Graeco Barbari vocant, Agiosydirum, ferrea lamina 4. digitorum latitudine, 16. vero longitudine, funiculo in medio librata. Haec ferreo malleolo terris interpolatis vicibus ab homine pulsari solet, qui Sacerdotem Eucharistiam ad aegrotos lectoque decumbentes deferentem solet praecedere, ut inter transeundum quisque rei admoneatur. Eius figuram exhibet Hier. Magius l. de Tintinnab. c. 15.

HAGIRA seu HEGIRA aera Muhammedana, ab Arab. hagar, i. e. fugit, exordium coepit a fuga Pseudopropherae ex urbe Mecca in civ. Medina Alnabi facta, A. C. 622. die 19. Iul. vespere illo, quod inter quintam et sextam feriam intercedit: in cuius temporis memoriam sacram suam sollennitatem Muhammedani quot septimanis celebrant feria [orig: feriâ] 6. sive die Veneris, uti pluribus docet Ioh. Forbes. Instruct. Hist. Theolog. l. 4. c. 1. qui de annis hagirae et mensibus Hagarenis ac diebus similiter accurate agit c. seq. Vide quoque in vocibus Egira et Hegira.

HAGNAUS mel. HAISNE, fluv. Hannoniae. Oritur in confin. tractus Namurc. dein prope Binchium et Montes labitur, ubi Trullam excipit, postea ad Condatum in Scaldim se exonerat.

HAI i.e. ACERVUS, civitas Amorrhaeorum trans Iordanem, quondam pulcherrima, non longe a Bethel. Ios. c. 7. v. 2. c. 8. v. 23. et c. 12. v. 9. Ies. c. 20. v. 28. Genes. c. 12. v. 8. Ier. c. 49. v. 3. Esdr. c. 2. v. 28. Esaiae Aiath dicitur.

HAILBRUNNA urbs libera et Imp. in Duc. Wirtemberg. ad Necarum fluv. 2. leuc. a Wimpfena in Austr. 8. a Spira in Ort. Satis munita et culta. Lat. Salubris fons, a copia saluberrimorum fontium, quorum 200. prope urbem numerantur, inter quos praecipuus in templo S. kiliani: in Urbis formam redacta est, et Imperii civitatibus adscripta a Frid. II. A. C. 1240. In insignibus aquilam Imp. integram habet. Vide Limnaeum Enncl. l. 4. c. 27.

HAIMERANUS Praepositus Ratisbonensis, scripsit, sub Henr. IV. Imp. de Scriptoribus Eccl. Voss. de Hist. Lat. c. 47.

HAIMERICUS Patr. Antiochen. post Rudolphum, A. C. 1143. auctor Carmelitarum montis Carmell. A Rege Angliae, per literas, Christianis, in Oriente, Barbarorum tyrannide oppressis, suppetias mitti petiit. A. C. 1187. Gul. Tyrius, Genebr. in Chron.

HAINOUM hodie Hannonia, a fluv. Haina vel Aina totam regionem secante, nomen habet. Germ. Henegau, vel Hainegow. Gall. le Hainau, vel Hainou. Incolae Hainaenses, Gall. Hainviers, vel Hennuiers. An Nervii olim? Vide Hannonia.

HAIRUM desertum Libyae in regni Targae parte Austr. versus Nigritiam. Ad 100. leuc. circiter inter Ignidum Des. ad Ort. et Zuenzigam regn. ad Occ. extensum.

HAKON commune Tartariae Regum nomen, unde Chaganos suos deduxerunt [orig: deduxêrunt] Latini Graecique, quo nomine appellant omnes Reges Scitharum, Hungarorum, Avarum et Turcarum: Idem. Vide supra, in voce Chaganus et Chanus.

HALA [2] nomen loci. 2. Reg. c. 17. v. 6. et c. 18. v. XI. i. e. dolor, sive infirmitas maxillae, sive principium humilitatis, vel teneritudinis.

HALAA i. e. infirmitas, vel rubigo. Altera uxor Ashur. 1. Par. c. 4. v. 5.

HALABARCHES seu ALABARCHES apud Ruffin. Alexandriae Magistratus fuit Iudaeorum. Ita enim Ioseph. Antiqq. l. 20. c. 3. Fado autem, inquit, Successit Tiberius Alexander, eius Alexandrifil. qui Alabarchiae magistratum gessit. Hinc Equitem Rom. sed natione Aegyptium, appellat. Idem Ioseph. eod. l. c. 5. Eodemque tempore etiam Mariana, dedignata Archelaum, migravit in thalamum Demetrii, primi inter Alexandrinos Iudaeos, tam opibus, quam genere, et tum Alabarchiae magistratum gerentis, e quo fil. Agrippinum genuit etc. Vide supra in Alabarches.

HALAE [2] opp. Boeotiae, est et alterum regionis Masetis. Ciliciae quoque civitas. Vide Steph.