CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMUS SECVNDVS Literas D, E, F, G, H, I, K, L, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

HALDEGASTES Dux barbatrus, memoratus Valeriano Ep. ad Aurelian. apud Vopisc.

HALEC piscium genus, qui argenteo quodam squamarum fulgore, noctu praesertim, lucentes, vix dodrante maiores sunt et thrissatum generi accensentur, a Rondeletio rei piscariae gravissimo Iudice. Leucomenidas Franc. Maslarius vocat et cum gerribus Plinii confundit. Aleces alii vocant: at si Caesaris iudicio standum et cum multis loquendum, haleces dicantur, cum Prisciano et Sosipatro, qui alecem pro pisce muria [orig: muriâ] condito accipiunt. Sunt autem ex iis, quos a)gelai/ous2, gregales, Arist. vocat, quod agminatim per Oceanum ferantur palabundi, tanta [orig: tantâ] interdum multitudine, ut oppositis retibus sisti nequeat impetus, quin illa rapiantur ac liquidi aequoris faciem obfuscent. Quae causa est, cur tam copiosa sit illorum in retia infusorum captura. Nam postquam ex Arctoi maris latebris discedentes, praecipiti vere, velut commutatis natalibus in aestiva contendunt: tum vero classes variae, Hollandica, Seelandica, Frisica, Flandrica, Gallica, Britannica et Scotica, quasi ex condicto, ad evitandas simultates ac contentiones, partitae inter se certas ac definitas stationes, sub Britannia, Scotiae ora et Orcadibus, singulae pro viribus, isti piscium generi insidiantur, niavigiis rotundis, alvo panda [orig: pandâ], obtusa [orig: obtusâ] prora [orig: prorâ], quas busas vocant, ut supra vidimus. Hi pisces vivi, quoad eius fieri potest (nam simul cum deserto salo vitam quoque protinus exspirant) per iugulatorem eundem et evisceratorem, cui prae ceteris omnibus liberalissima merces datur, aperto prius iugulo exenterantur, dein per salitorem condiuntur, festinatis operis; inde conduntur salsamentariis cadis, quos Latini orcas dicunt; postea venditi per alecarios cupariosque, de inregro stipantur, inani turba [orig: turbâ], quae lactibus et ovis caret, numero submota [orig: submotâ], ac nova [orig: novâ] muria [orig: muriâ] obruuntur. Postremo per delectos, iuratosque arbitros bonitatis exploratur fides, sigilloque addito obstringitur, non absimili vetere religione, qua [orig: quâ] Dianae sacerdos Lemniam rubricam, probatae notae sigillo impresso, insigniebat. Atque id quidem primum genus halecum conditaneum est, seu muriaticum, ut Plaut. vocat: Paen. Act.1.Sc.2. v. 32. et 39. alterum est, quod leviter salitum in fumario duratur, ubi auri, vel aeris potius colorem ducit, unde soretum voce Gothica [orig: Gothicâ], Galli id genus nuncupant, quod subruffus, ad atrum accedens, color ea [orig: eâ] lingua [orig: linguâ] sorus vocitetur. Quantam vero piscatio haec vel soli Hollandiae utilitatem afferat, diei vix potest, cum in pluribus eius civitatibus, plebs urbana pariter ac rustica inde victum quaerat, aes alienum dissolvat, familias sustentet, opes conquirat, ac partas tueatur. Cerre Oudewaterum, Woerdam, Roterodamum, Sciedamum, Briclam, ut de aliis taceam, praecipuas hinc fortunas traxisse, plebemque omnem propemodum, in texendis tragulis, everriculis, sagenis, reliquoque instrumento omni reticulato, quo piscatio instituitur; item in torquendis restibus, unde retia plectuntur, toto anno occupatam habere, constat. Ex quo facile perspicitur, quantum momenti ad omnia positum sit in huius piscationis successu. Cum ea enim secunda decrescit rerum omnium ferme edulium pretium, adversa [orig: adversâ] intenditur: doloris sensu celeriter ad alias quoque regiones transeunte, cum in magnam Europae partem diffundatur ea merx, utcumque res ceciderint, vendibilis et expetita. Auctor Anon. Sinae et Eut. c. 42. Vide quoque infra, ubi de Harengarum piscatione: de halece vero succo, in quo mulli carnes olim tingebantur, Voss. de Idol. l. 4. c. 25. et infra in voce Mullus; it. Muria: de superstitione autem eorum, qui halece aut apua [orig: apuâ] gustatis Deae Syriae iram verebantur, Plutarch. de Superslit.

HALES fluv. Ioniae frigidissimus, apud Colophon. Halens Lycophr. Halesus Plin. l. 5. c. 29.

HALESA Siciliae civitas. Cic. Verr. 5. excisa, ubi nunc Caroniae castr. Fazello. In eius agro fons erat, ad sonum tibiarum, exsultans, Solin. Ibi fluv. Halesus ex Aleso monte proximo Aetnae. Vide Alaesa.

HALESIUS [2] fluv. et mons non longe ab Aetna, ubi Proserpina flores legebat. Columella.

HALESUS [1] Argivus, Faliscae conditor, memoratur Solin. l. 2. Faliscae viz. non Aequorum, de qua Strab. l. 5. p. 226. sed Hetruscorum. Et quidem ab Haleso, prius Falesii, et u(poxoristikw=s2, ut nomina gentium apud Vett. plerumque concipi solebant, Falesisci, inde contracte Falisci, appellati: quorum urbs et Falerii indidem, pro Falesii, dicta est. Salmas. ad Solin. p. 60. Ovid. Fast. l. 4. v. 73.

Venerat Atridae fatis agitatus Halesus.
A quo se dictam terra Falisca putat.

Argiva est pompae facies, Agamemnone caeso,
Et scelus, et patrias fugit Halesus opes.
Iamque pererratis populis terraque, marique,
Moenia felici condidit alta manu.
Ille suos docuit Iunonia sacra Faliscos.
Sint mihi, sint populo semper amica suo.

HALESUS [2] apud Plin. l. 5. c. 29. fluv. est Colophonem allneos, prope lucum, unde oracula olim perebantur: *(/alhs2 Paus. De quo vide eund. Salmas. ibid. p. 860.

HALETES fluv. Lucaniae, iuxta Veliam Urb. ab ea 3. mill. pass. in mare delabens.

HALFKINEG seu HEALFKONING dicitur Aethelredus Dux Orientalium Anglorum, i.e. Norfolciae, in L. Rames s.4. apud Henr. Spelmann. quasi Semi Rez, quod apud Aethelstanum Regem quam

maxime gratia [orig: gratiâ] auctoritate valeret: quemadmodum de Carolo Matello observavit C. du Fresne. Vox Saxonica est.

HALHUL Lat. dolor, seu principium doloris, vel immunditiae: aut exspectatio doloris, vel profanationis, sive obstetricatio doloris. Civitas in tribu Iudae. Ios. c. 15. v. 58.

HALI Germani Plin. l. 4. c. 12. in recent. tamen codd. legitur alii appellative.

HALIA [1] nympha marina, Nerei et Doridis filia, a)po\ th=s2 a)lo\s2, h. e. a mari dicta. Item Halia eadem quae Thessalonica.

HALIA [3] Festum Solis a Rhodiis observatum. Athen. l. 13. p. 561. *)ro/dioi ta\ *(/alia timw=sin. Existimarunt aliqui nomen esse deductum ab a(/ls2, et notari qalattokrati/as2 monumentum, qua [orig: quâ] Rhodii olim floruerunt [orig: floruêrunt]. Sed verisimilior est a voce Dorica a(/lios2 pro *(/hlios2 originatio, quia Rhodii Solem, tamquam apud se natum praecipua [orig: praecipuâ] veneratione prosequebantur. Huc insana referenda est Colossi substructio, quem fecit Chares Lyndius, Lysippi discip. quodque Strabo natrat l. 14. p. 655. *(hlia/das2, i. e. *(hli/ou, sive Solis filios, aliquando Rhodum tenuisse, cuius mem. Cic. l. 3. de Nat. Deor. Eust. ad Odyss. Z. *(/alion o(/per h)=n h(li/ou i(ero/n kata\ *(rodi/ous2. Aristides etiam cum Rhodon vocasset urbem Solis, et o(/ti th/nde th\n nh=son ou)=san u(po\ th=| qala/tth|, kai\ kekrumme/nhn *(hli/w| dw=ron a)nei=san qeoi\, addit, kai\ to\n me\n tw=n *(ali/wn a)gw=na poih/ete. Castellus. Nic. Lloyd.

HALIACMON fluv. Macedoniae. Plin. l. 4. c. 10. Herod. l. 7. c. 127. Pecora candida reddens. Vide Aliacmon.

HALIAEETUS aquilae species sexto loco numerata Plin. l. 10c. 3. clarissima [orig: clarissimâ] oculorum acie, librans ex alto sese: visoque in mari pisce, praeceps in eum ruens et discussis pectore aquis rapiens; Inde nomen accepit. Idem tantum implumes etiamnum pullos suos percutiens, subinde cogit adversos intueri Solis radios, et si conniventem nictantemque animadvertit, praecipitat e nido, velut adulterinum atque degenerem etc. Ibid. In eam avem Pandareus, item Nisus, Megarensium Rex mutati finguntur poetis: de quo posteriori Ovid. Met. l. 8. v. 146.

de utroque vide suo loco. Tam vero similis illi, inter accipitrum seu falconum species, lanius seu lanarius, ut

-- -- -- saepe periti
Ambiguo peccent decepti lumina vultu:
Et nisi diverso pastu gauderet uterque,
Saepe repertores artis turpissimus error
Argueret ---

ut canit Thuan. de Re Accipitr. l. 1. apud Sam. Bochart. Hieroz. Parte post. l. 2. c. 19. etc.

HALIARTUS urbs Boeotiae. Strab. l. 9. p. 410. ab Haliarto Thersandri fil. condita. Steph. Stat. Theb. l. 7. v. 274.

HALICACABUS e strychnorum genere, frutex est, cuius radicem vaticinaturi olim adhibebant. Plin. l. 21. c. 31. Halicacabi radicum bibunt, qui sunt vaticinandi callentes quod furere, ad confirmandas superstitiones adspici se volunt. Nempe qui volebant aspici furere et vaticinari, quasi ab alicuius Numinis inspiratione immisso furore, quia id pertinebat, ad confirmandas religiones, radicem hanc bibere solebant, ut e)/kstasin inde conciperent et Numine repleti vide. rentur. De quo ementito furore Gallorum Cybeles, et ficta [orig: fictâ] vaticinatione, Gallantlique modo, vide Appulei. Met. l. 8. uti de Strychnorum effectibus, plura infra. Bellonariam et Vaticam herbam eam, quam sumebant ad hoc, ut entheato spiritu pleni apparerent, appellatam quoque esse, ex Herbario alterius Appuleii, docet Salmas. ad Solin. p. 1087. Vide etiam supra, ubi de Corybantiasino.

HALICARNASSUS Cariae civitas maritima, ad sinum Ceramicum Argivorum colonia, in qua Mausole, quondam nobilissimum opus extabat. Patria Herodoti, et Heracliti poetae, Callimachi socii, ac Dionysii Historici, qui res Romanas conscripsit. Regia olim Cariae fuit. Isthmus alias dicta. Diod.Sic. l. 17. Plin. l. 5. c. 29. et 31. Herod. l. 2. c. 178. Strab. l. 14. p. 656. Nun Mesi vel Messi Sophiano. Castel di S. Pietro Nigro. Inter Iasum ad Bor. et Cnidum ad Austr. Non longe Salmacis fons est, homines reddens effeminatos. Met. l. 4. Ferrar. Ceterum ruderum urbis huius magna pars visitur hodieque, in loco quodam inculto, e regione ins. Co, cui Boudron nomen est. Sed et nummi, foederis inter eam et civ. Pergamum, sub Caracalla Imp. initi, memoriam servantis, in cuius antica parte, Caracallae et Getae, se mutuo respicientium, facies; in postica, Apollinis imago et Aesculapri, cum Inscr. [gap: Hebrew] sculptae, meminit Iac. Spon. Itin. Part. 3. p. 180. Vide quoque eum Part. 1. p. 365.

HALICIA opp. Russiae nigrae, in tractu Pocucia, ad Tyram fluv. cum arce munita. Olim magni nominis, et caput regni Haliciensis. Post Duces suos habuit. Nunc deficit indies.

HALICYAE urbs Srciliae. Steph. Inter Lilybaeum et Entellam: Oppidani *)alikuai=oi Diod. Sic. Cic. ac Plin. l. 3. c. 8. Halicyenses. Vide fis Cluv.

HALIEIS maritima urbs Laconicae. Steph. Vide illum, ubi origo nominis, quod nimirum ad mare sita sit. Schol.

Thucydidis Peloponnesi urbem vocat, ad Troezenem in Argolica reg. l. 1. *(ali/ai, po/lis2 *peloponnh/sou peri\ *troizh=na th=s2 *)argolikh=s2 moi/ras2. Postea Tirynthis dicta. Vide Steph. in *tirunqs2. Nic. Lloyd.

HALIEUTICUM Boletar librarum XX. apud Treb. Poll. in Claud. inter dona Gallieni ad Claud. missa: expressum caelo habebat piscatoris vel piscaturae speciem, unde nomen. Quam variis enim argumentis, in caelandis vasis, Vett. luxuria luserit, notum. Sic plane apud Theocrit. in poculo piscator expressus habetur et effigiatus:

*toi=s2 de\ me/ta, gripeu/s2 te ge/rwn, pe/tra te te/truktai
*lepra\s2, e)f' a(=| speu/dwn, me/ga di/ktnon e)s2 bo/lon h(/kei
*(o pre/sbus2, ka/mnonti to\ kartero\n a)ndri\ e)oikw\s2.

Ludere sueta vadis privato nympha natatu
Exornat mensas, membra venusta movens.
Coniptas nolo dapes, vacuum mihi pone boletar,
Quod placet, aspiciam etc.

HALIMUM apud Plin. l. 17. c. 24. Necant invicem inter sese (planiae) umbra [orig: umbrâ], vel densitate, atque alimenti rapina [orig: rapinâ], necat et edera vinciens, nec viscum prodest, et cytisus; nec auro, quod Alimon Graeci vocant: quid sit, etiam olim disceptatum eodem teste l. 22. c. 22. Salmas. est frutex Chali, uti Arabes vocant, in Aegypto et Syria frequens, ex cuius cineribus, cum quodam silicum genere mixtis, pretiosa ac nitidissima crystallina conficiunt Veneti vitrarii. Crescit etiam in Narbonensi prov. ubi inde Vitraria dicitur: sicut cineres eius in lapidem ferruminatos soldam vocant iidem. Latini Amptellaciam dixere [orig: dixêre], ob eandem causam, quod viz. ampullae vitreae fierent ex ea vel quod ampullae fractae solidarentur ea [orig: eâ] et maltharentur. Graecis Auctoribus ko/maris2 et ko/maros2 est. qui de ea mira praedicant: unde et *(ermou= ba/sin, et *(hli/ou ste/fanon, item i(ero\n kla/doi, Mercurit basin, Solis coronam, Sacrum ramum, illam passim nuncupant Scriptores Chymici. Salis enim Chali, seu aluminis Catinae, quod idem cum solda Narbonensium, frequens illis usus est, praecipue, in quibus h( ph=cis2 requiritur: eo Mercurium suum figunt, et ad argentum in aurum commutandum (qui Sol ipsis) utuntur etc. Certe herba Chali spaore salso est, unde et Salsolam eam Pandectarius vocat: a(/limon autem idem Graece sonat: quam et a(lmnri/da proin vocavit Menander Trophonio. Chali frutex est, in maritimis et iuxta ripas aquarum salsarum nascens, cui folium pingue, spissum, laeve, oblongum. Abstergentem vim habere, pannosque eo lavari, saponemque etiam praebere optimum, quinetiam mulieres eo uti, ad fucandam faciem et nitorem corpori conciliandum, Neoterici tradunt etc. Quae omnia halimo Veterum conveniunt, inter cuius virtutes et hanc recenset Plin. praeterea nitorem corpori fieri, dentibusque candorem, si fricentur radice eius. Ut alia omittam, quae Salmas. praefat. pluribus exsequitur ad Solin. p. 174. et 1096. Vide quoque infra Sinapi, ubi de Hebr. voce [gap: Hebrew] quae occurrit Iud. c. 9. v. 45.

HALITAEA fons Ephesi, memoratur Plin. l. 5. c. 29. Fons in urbe Halitaea, et templum Dianae, complexi e diversis regionibus duo Selinuntes: ubi vulgo Callipia legitur. Sed *(alitai/an habet Paus. *(upe/laion quoque dictum, ex Creophylo discas, quod sub illa oliva flueret, quae ibi ostendebatur, sub qua pausaverat primum enixa Latona. Vide Salm. ubi supra, p. 810. et 811.

HALITGARIUS Ep. Cameracensis et Atrebat. post Hildoardum, A. C. 816. Danis, cum Ebbone Remensi, contionatus: a Ludovico Pio ad Michaelem Balbum missus, A. C. 828. in reditu Obiit, A. C. 830. Scripsit de Virtutibus et Vitiis, de Remediis peccatorum et paenitentia, etc. Canisius edidit, T.1.antiqq. lect. Vide Baldric. Chron. Camer. et Auctores laudator Morerio Dict. Hist.

HALITUS cuius reciprocatione cor animalis nativo igne aestuans refocillatur, inter praecipua Dei beneficia merito reponitur Apostolo actor. c. 17. v. 25. Deus dat omnibus vitam et halitum et omnia. Hominis inprimis, cui peculiari ratione insufflavisse Creator in nares halitum vitae, dicitur Gen. c. 2. v. 7. metonymia [orig: metonymiâ] etiam profanis Scriptoribus frequenti. Unde idololatricus plane is cultus, quo Russi Magnum suum Ducem venerantes, inter alia, quae ei in acceptis ferunt, halitum quoque numerant, ut vidimus. Cum vero a dignitate sua sponte descivisset homo, inter alia factum, ut eius tantum halitum infici natur a voluerit pluribus modis, et ciborum ac dentium vitiis, scd maxime senio, ut Plin. observat l. 11. c. 53. agnoscens, quod mireris, huius quoque repertam poenam esse, ut neque id ipsum, quo vivitur, in vita iuvaret. Hinc remedia undecumque huic quoque malo quasita, Parthorumque (quibus id vitii a iuventa, propter indiscretos cibos, familiare est) Proceres medentur grano Assyrii mali --- in esculenta addito, Ibid. Quemadmodum hodieque Indi suavitatem halitus malabathrum. seu betre suum continue masticando sibi conciliant. Sed et ieiunis sua graveolentia est, quae sumpto cibo emendatur. Significat eam Caecil. Comic. apud Non. introducens maritum, uxoris parum acceptae odiosam comitatem et blanditias dedignantem,

-- Quis mihi, inquit, ubi
Domum adveni, assedi, extemplo suavium
Dat ieiuna anima --

Vinosis praesertim, postridie crapulae: cui proin pellendae Fescennia cum trochiscos, ex aromatibus et pulvisculis odoratis confectos, ieiuna sumpsiset, neque vero remisisset foetor, lepide in eam iocatur Mart. l. 1. Epigr. 88. cuius Epigraphe ad Fescenniam v. 5. ubi inter alia, rationem a contrario adducit,

Quid quod olet gravius mistum diapasmate virus
Atque duplex animae longius exit odor?

Vide plura apud Plin. l. XI. c. 53. Ut de ceteris animantibus unum hoc addam, Animae leonis virus grave, ursi pestilens, contacta halitu eius nulla fera attingit --- Elephantorum anima serpentes extrahit, cervorum item urit. De halitu morientium ore carissimorum legi solito, vide ubi de rebus ad hominis extrema pertinentibus; nec non infra, de Osculo: de halitu vero in vocem formato, suo loso.

HALIZONES pop. Paphlagoniae, sic dicti, quod undique mari circumdentur. Steph. hos populos inter Mysiam, Cariam, ac Lydiam habitasse scribit ex Ephoro; et ita dictos videri tamquam *)alazo/nes2, quod divitiis suis superbirent. Strab. l. 1.4 p. 678. et 680. Herod. l. 4. c. 17. Plin. ut supra.

HALLA [1] apud Recentiores, domus, domicilium, aula; sed proprie locus contectus hallis, i. e. ramalibus siccis (id enim vox hallus notat in L. Sal. tit. 43. §. 3.) Maxime vero Francicis Scriptoribus fic dictae sunt aulae maiores et publicae, in quibus Communiae congregantur, pro communibus negotiis, ubi etiam venum merces suas Mercatores exponunt. Rigord. in Philippo Aug. A. C. 1183. Duas magnas domos, quas vulgo Halas vocant, aedificari fecit, in quibus tempore pluviali omnes Mercatores mundissime merces venclerent, et in nocte, ab incarsu latronum, tute custodirent. Nangsus eod. Anno etc. apud C. du Fresne in Gloss. Vide quoque in voce Hallae.

HALLA [2] Sueviae urbec. libera ad Cockerum amnem, in conf. Duc. Wirtemberg. 8.leuc. a Nerolinga in Circ.6. a Wimpina in Ort. Inter praeruptos montes; a salinis initium et nomen adepta: Fontes enim ibi aqua [orig: aquâ] salsa [orig: salsâ] fluentes, iam Ptolemaei temporibus conspecti. Officinas salinarias habet 111. Sedes olim Nobilium fuit, qui turribus lapideis, instar castellorum, ibi exstructis, eam Sibenburgum vocaverant. Suevis adversus Francos praesidium praebuit, ludis torneamentisque nobilitata. Paaestrae locus a Caesaribus priscis datus iis; qui duello iustitiam causae suae tum demonstratum ivere [orig: ivêre]. Cuius legis Carolus Imp. auctor habetur, qui eodem loci ludos Germanis exhibuit, et duelli iudicium ad Senatum Populumque Hallensem transtulit. Hallensium vexillum in expeditionibus Imperii inter antecursores et rotarios est, rubro et flavo colore, mortis vitaeque signo. Vide Limnaeum Enucl. l. 4 c. 26. Dividitur urbs a Cockero in duas parte,s sc. urbem et suburbium, quae ponte iunguntur. Ioh. Brentium doctorem habuit, A. C. 1530. Ab urbe hac dicti Hallenses, Germ. Heller, minutissimae monetae usualis genus, quod ibi loci primo signatum. Vide Christ. Becmann. Hist. Orbis Terr. Geogr. et Civ. c. de Commerciis.

HALLA [3] Saxon sup. urbs satis culta Minsniae, sub proprio Duce, qui etiam possidet territor. adiacens, cum media parte Thuringiae locisque aliquot in Duc. Magdeburg. cuius pars haec urbs, a 4. salis fontibus vocata. Initio fuit pag. Dobredor dictus, qui A. C. 981. ab Othone II. Imp. in urbem est conversus. 5. leuc. a Lipsia in Bor. 3. a Metseburgo, 10. a Magdeb. in Austr. Eius meminit Sylloge Scriptorum Germ.

Sedem ibi habuit Aug. Ioh. Georgii Elect. fratrum natu maximus Coadiutor Magdeburgicus, qui Archiep. creatus a Canonicis, A. C. 1628. et introductus A. C. 1638. cum Leopoldo Vilhelmo Austriaco propterea litem habuit: ceterum pace Pragensi A. C. 1635. et Osnabrugensi A. C. 1648. dignitas ei ad dies vitae confirmata est. Unde inter Evangelicos Principes Primas, de Evangeliorum communi causa [orig: causâ] hactenus bene mereri studuit. Idem Comitatum Barbiensem, ultimo Comite A. C. 1659. Defuncto adivit, tituloque adiecit. Heldrungam munivit: Gymnasium Aug. Weisenfelsae instituit et ibidem arcem pulcherrimam exstruxit: Pater ex Anna Maria Megapolitana, ducta A. C. 1647. et Defuncta A. C. 1669. Ioh. Adolphi (qui nat. A. C. 1649. maritus est Iohannae Magdalenae agnatae, ex Altenburgicis) Aug. (nat. A. C. 1650.qui Praepositus Magdeburgicus et Suecorum Chiliarcha, Mortuus A. C. 1671. viduam reliquit Carolam Hassiacam) Christiani (qui nat.A.C.1651. Dux bellicus iam Imperio inservit) Henrici (nat. A. C. 1657. qui Praepositus Magdeburgicus post fratremk factus est) Alberti (nat. A. C. 1659.) praeter filias Magdalenam Sibyllam (quae nat. A. C. 1648. Friderico agnato ex Gothanis nupsit) Annam Mariam (nat. A. C 1653.) Sophiam (nat.A. C. 1654.) Catharinam (nat.A. C. 1655. q.A.C.1663.) Christinam (nat. A. C. 1656.) Elisabetham (nat. A. C. 1660. q. A. C. 1663.) et Dorotheam (nat. A. C. 1662. q A. C. 1663.) qui omnes Duces Saxoniae in Hall etc. Phil. Iac. Spener. Syll. Geneal. Hist. et Theatr. Part. 1. p.162. Obiit autem Aug. praefat. Coadiutor Magdeburg. A. C. 1680. quo pacto, ad Serenissimum Electoremk Brandeburgicum, vi Pacificationis Monasterio-Osnabrugensis, hallae aliorumque est delata successio. Vide Phil. Iac. Spener. Sylloge Geneal. Hist. in Fam. Saxonica et Brandeburg. nec non infra, in voce Magdeburgum. Iam ibi Academia instituta, a Frid. III. El. hodierno, A. C. 1693. quae indies Inaugurationem exspectar, ingenti Studiosorum confluxu iam sub initium numerosa. Feliciter.

HALLAE apud Francos forum dicitur illud rerum venalium, quod a leprosorum Conventu extra Parisios comparatum, Philippus Aug. intra urbem statuit, loco qui dicebatur Campelli: ubi amplissimis aedibus exstructis merces sine imbrium molestia a mercatoribus exponerentur. Gaguinus in Philippo Aug. Vide supra Halla.

HALLANDIA prov. Daniae, sub Suecia, ab A. C. 1645. pace ad Bromsbroam. Pars est Gothiae Merid. a Sept. in Mer. per 600. mill. pass. extensa, iuxta Sinum Codanum. Lata vix 15. mill. pass. ab Ort. in Occ. Habet ab Or. et Sept. Westrogothiam, ab Occ. sinum Cod. a Mer. Scaniam. Ibi urbes Falcoburgum, Helmostadium, Laholmia et Varburgum.