December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed
06/2005 Peter Stroebel markup
semi-automatic lemma-correction
05/2006; 06/2008; 06/2010; 12/2010; 02/2011 Antonio Javier Ortiz Cano; Reinhard Gruhl markup
largely revised


image: as0001

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMUS SECVNDVS Literas D, E, F, G, H, I, K, L, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.



image: as0002

[gap: blank space]

image: as0003

[gap: illustration]

image: s0486b

HENRICUS [148] Samerus Iesuita, Lucemburgensis, auctor Chronologiae sacrae, a C. M. usque ad C. N. HLNRICUS Smetius Alostanus, Medicus et Professor Heidelbergensis, auctor Prosodiae, in scholis usurpatae. HENRICUS Soliacus magni in Anglia nomims, A. C. 1190. Sub Richardo I. nepos Adelaidis, quae secundis nuptiis Henrici I. Regis uxor fuerat: Ep. Wincestriensis. Scripsit de inventione corporis Regis Arturi. Vosa. de Hist. Lat. HENRICUS Spondus Ep. Apamiensis, scripsit de Coemeteriis sacris, continuavit epitomen Baronianam, ab A. C. 1600. usque ad A. C. 1640. Annalibus quoque Eccl. V. T. intentus. Obiit Tolosae A. C. 1643. Aet. 75. Vide Moret. Dict. Hist. HENRICUS Stain Historicus sec. 11. Praepositus Udinensis. HENRICUS Stephanus Parisinus, fil. Roberti, qui Notis in Biblia Theologorum Parisiensium odium in se provocavit, Typographus celebris, eruditione inter primos sui sec. Iuvenis ex Italia reversus, Anacreontem cum notis edidit, et versibus Latinis expressit. polu/glwttos2 excellens, scripta in omni literarum genere edidit in lucem, inter alia et Gallicae ling.cum Graeca conformitatem, tra. ctatu Regi dedicato, monstravit: De publico impense meritus. A. pologia sola eius pro Herodoto quibusdam ingrata est. maioris securitatis causa [orig: causâ] Genevam se recepit, unde saepe excursiones faciens, A. C. 1598. Lugduni Obiit. Pater Pauli, bonorum eruditionis parernae heredis, ac silae, quae Isaaco Casaubono nupsit. Thuan. Hist. San Marth. l. 4. Elog. Vide de omnibus tribus, Roberto, Henririco et Paulo, les Eloges des Hommes Scavants Antonii Teissier Part. I. et 2.

HENRICUS [149] Steron Monachus Germ. scripsit Annales ab A. C. 1152. qui primus erat imperii Friderici II. usque ad A. C. 1273. quo Rudolphus I. Imperio potitus est. Ebethardus Archidiac. Ratisbon. continuavit, usque ad A. c. 1305. Adiunxit Steron vitas Rudolphi, Adolphi, et Alberti Impp. usque ad A. C. 1300. quibus additio usque ad A. c. 1335. accessit a Welingis fratribus, Benedictinis Augustanis. P. Freher. tom. 1. script. Germ. Gesner. Voss.

HENRICUS [150] de Suso Suevus, Dominicanus, scripsit sec. 14. Germanica [orig: Germanicâ] lingua [orig: linguâ], inter alia, 100. Meditationes in Passionem; de Novem Rupibus, Horologium sapientiae, Offictum quottidianum de aeterna sapientia, etc. Obiit A. C. 1365. Antonius Senensis, Biblioth. Praed. Alph. Fernandez, in Concert. Praed. Bollandus in SS. Mens. Ianuar. etc.

HENRICUS [151] Thaborita scripsit Histor. Eccl et Politicam, a N. C. usque ad A. 1508. Suffridus Petri de Scr. Frisiae.

HENRICUS [152] Utidonensis Historicus Anglus.

HENRICUS [153] de Zoemeren Brabantus, Theologus Lovaniensis, precibus Beslarionis Cardin. in Italiam venit. Obiit sub Sixto IV. Epitomator primae partis Occami, et Historiae de capta Constantinopoli: ut et de Haereticis libri. Voss. de Hist. Lat. l. 3. Simler. in Bibl. Germ. Vide quoque Ericus.

HENRIQUEZIA Fam. Hisp. illustris: orta ab Alphonso Henriquez, Friderici Mag. Magistri Ord. S. Iacobi (qui frater gemellus Henrici Castiliae Regis occisus est A. C. 1358.) filio, et primo ex sua fam. Castellae Thalassiarcha seu Admiralio. Hic duos cum genuisset filios, eorum minor Henricus Comites de Alba de Aliste sive de Liste sevit. Primogenitus Fridericus patris in Admiralis officio successor, Comitis de Melgar et Rueda titulum acquisivit. In eius filiis iterum duae incepere [orig: incepęre] lineae: nam Alphonsus ad posteros Thalassiarchae munus transmisit: qui insuper nomen Ducum Medinae de Rio secco obtinuerunt [orig: obtinuęrunt]. Ex Maria enim (filia Perri Fernand. de Velasco Com. de Haro ) pater fuit Ferdinandi Henricii Adm. Castiliae Ducis de Medina de Rio secco, qui ex Maria Girona genuit Ludovicum Henricium seu henriquez, maritum Annae de cabrera et Moncada, ac ex hac patrem Ludovici II. qui praeter dignitates titulosque avitos, a matre nomen de Cabrera insuper assumpsit. Eo et Anna [orig: Annâ] Mendozia [orig: Mendoziâ] genitus Ludovicus III. pater fuit ex Victoria Columna (filia Marci Antonii Columnae Ducis de Paliano princ. de Taliacozzo ) Ioh. Alphonsi henriquez de Cabrera Admiral. Castiliae Ducis de Medina de Rio secco, cui iuncta Luisa de Sandoval (filia Christophori Ducis de Uzeda ) liheros ei complures peperit nominis henriquezii de Cabrera, Phil. Iac. Spener. Theatro Nobil. Europ. Part. I. p. 134. Alter vero Friderici praefati fil. Petrus, ab uxoribus Beatrice et Catharina (quae germanae et filiae Perafani de Ribera Com. de los Molares erant) successionem nomenque de Ribera suae domui, cum officio supremi Iudicis Andaluziae, intulit. Unde Comites de los Molares et Marchiones de Tarifa descendunt, quibus axioma Ducale Alcalae titulo accessit. Habuit Petrus is, ex Catharina, fil. Fetdinandum I. Henriquez de Ribera Com. de los Molares; qui ex Agnete Porroearrera, genuit Ferdinandum II. Henriquez de Ribera Duc. Alcalae: cui Iohanna Cortesia (filia Ferdinandi Exstincti A. C. 1547.) Ferdinandum II. March. Tatifae peperit; quo et Anna [orig: Annâ] Girona [orig: Gironâ] (filia [orig: filiâ] Petri Gironi Ducis Ossunae) nati sunt, Ferdinandus Henriquez de Ribera Ducis Alcalae, maritus Beatricis (filiae Christophori de Mora march. de Castel Rodrigo ) Petrus Gironus (cui nupsit Antonia Portocartera Marchio de Aicala de la Lameda ) et Iohanna Henriquezia de Ribera (ux. Alphonsi Fernaud. de Corduba Figueroa M. de Priego ) nominis Henriquez de Ribera. Idem p. 98. Sed et, praeter Duces Alcalae ac Marchiones Tarifae, in altero hoc fam. ramo, clarem etiam Marchiones de Villa nueva del Rio, a Friderico henriquez, Ferdinandi I. praefati Ducis Alcalae, fratre derivati: Hic enim Marchio de Villa nueva del Rio, ex eadem Catharina praedicta genitus, Matiam de Corduba uxorem habuit: pater ex ea Ferdinandi; qui ex Maria Manricia (filia Garsiae Fernandezii Mauricii Com. de Ossorno ) genuit Antonium Henriquez de Ribera March de Villa nueva del Rio, qui Obiit, nulla [orig: nullâ] ex Anna filia Antonii. Alvari de Toledo Duc. de Alva, prole


image: s0487a

suscepta [orig: susceptâ], et Antoniam heredem, cui maritus obtigit Ferdinandus Alvarus de Toledo Dux Albanus (de Alva et Huesca ) Vide eund. Part. II. p. 56.

HEORTA opp. Pannoniae inf. in Scordiscis. Hardberg Lazio.

HEPAR in Extispicina Vett. inprimis spectabatur: unde Extorum nomine kat' e)coxh\n denotatum, licet pulmonem quoque et cor ceteraque inspicerent. Virg. Georg. l. 1, v. 484.

Tristibus aut extis fibrae apparere minaces.

Ubi fibrae, iecoris extremitates sunt, loboi\ tou= h(/patos2. Et Appuleius somnus conformandis, extis fissiculandis. Ubi exta iterum de iecote, cuius propris sissum dicebatur, ut vidimus supra. Et quidem summam et altissimam Hepatis fibram inprimis considerabant, quam proin Caput extorum solebant nuncupate. Id geminum, vel impense au ctum, vel fibra [orig: fibrâ] introrsum replicatum contractumque felicia promittebat; tristia veroluridum, saniosum, pustulosum, coctura [orig: cocturâ] tabescens, quovis modo vitiosum. Qua de re vide Alex. ab Alex. l. 5. c. 25. Sic rite explotatum et probatum Hepar in ara ponebatur, Hygin. Ipse Prometheus immolat tauros duos, prius vero eorum iecinora cum in ara posuisset, reliquam carnem ex utroque tauro inunum compositam corio bubulo texit. Neque vero solum, sed quod ex immolata quoque hostia desectum, quasi auctarii vice, simul imponebatur, augmenti nomine. Aliquando et magmentum superaddebatur: quas voces vide ut et infra in voce Prosicie. Atque haec pars extorum prosicata Diis adolebatur: reliqua [orig: reliquâ] intereos, qui sacro intererant, ad comedendum, distributa [orig: distributâ]. Salmas. ad Solin. p. 129. Vide quoque infra in voce Iecur, ut et ubi de variis Divinationis speciebus. Hinc Hepatites gemma, memorata Plin. l. 37. c. 11. et Hepatizon genus aeris, suo colore pretiosum, adiecinoris imaginem vergens, apud eund. l. 24. c. 2. etc.

HEPHAESTIA urbs in Leinno. Steph. nunc Cochio, plane deserta, et destructa. Est etiam vicus in tribu Acamantide, ubi Vulcani templum erat: Tribules Hephaestiades. Steph. iuxta hunc vicum collisest, Vulcani, ut creditur, casu nobilitatus. Ferunt enim, Vulcanum a Iunone, ob insignem deformitatem, e caelo praecipitatum, in collem illum decidisse. Cuius fabulae occasio inde sumpta est, quod totus hic collis combusto simillimus videatur, neque planta ulla in eo gignatur. Ex hoc colle effodiebatur terra Lemnia, Dioscoridis et Galenis scriptis maxime celebrata, Plin. l. 4. c. 12.

HEPHAESTII montes in Lycia, qui taeda [orig: taedâ] flammante tacti adeo flagrant, ut lapides in ipsis aquis ardeant, aliturque ignis ille pluviis. Baculo si quis, ex iis accenso, traxerit sulocs; rivos ignium sequi narrant. Plin. l. 2. c. 106.

HEPHAESTION [1] unus ex Alex. Mag. Ducibus, multum ab eo amatus, quem ille ita cum Cratero conferebat, ut hunc quidem filobasile/a, Hephaestionem vero filale/candron appellaret. Vide Curt. l. 3. c. 4. et c. Hunc vita functum Ecbatanis, morbo ex crapula contracto, Olymp. 113. An. 3. Anticle Athenis Archonte, L. Cornelio, Q. Popilio Coss. tam magnifico funere prosecutus est, ut facile omnes pompas superatet. In funus enim hoc supra 12. talentorum milia impensa feruntur. Vide Voss. Theol. Gent. l. 1. c. 15. Imo [orig: Imô] et et tamquam Heroi sacrificari iussit, Curt. l. 10. c. 4. Vide et Plutarch. in Alex. post petitum videlicet allatumque ab Ammone hac de re oraculum, imo post illud tantum non imperatum, ut ex Arriano discimus l. 7. Hinc Vaticinandi illi potestas afficat, et mantei=on erectum, ut videre est in Continuatione: Oracula certe per illum data memorat Lucian. de non cred. calumn. Hinc per ipsum iuratum, o( me/gistos2 o(/rkos2 h)=n a(/pasen, *(hfaisti/wn, Erat nomen Hephaestionis iusiurandum omnibus religiosissimum, Ibid gloriante Alex. quod non modo Dei fil. esset, sed et Deos creare posset. Vide Anton. van Dalen Dissertat. de Orac. II. p. 430. et seqq. Per eundem somnia im mitti, curationes fieri et oracula reddi, creditum esse, refert Lucian. Ut enim aliqua [orig: aliquâ] divinitatis auctoritate istiusmodi Deorum Paredri (quo nomine dicebantur, qui beneficio Principis, aut propriae virtutis merito, in consortium Deorum erant recepti) censerentur, talia illis vulgo adscribi solebant. Vide Salmas. ad Spartian. in Hadr. Voss. de Idol. l. 1. c. 25. et infra ubi de Paredris. Mortem eius praedixit Pythagoras vates apud App. Alex. Civil. Bell. l. 2 et Arrian. l. 7. et Plutarch. c. 124. Mortuus autem est ad Ecbatana, ut dictum, Aelian. Var. Hist. l. 7. c. 8.

HEPHAESTION [2] Alexandrinus Grammaticus, de quo Suid. adi. Exstat una cum Scholiaste Parisiis, A. C. 1553. apud Hadrian. Turneb. Typographum regium. Inter Graecos Gram maticos, quos Verus Imp. audivit, memoratur Iulio Capitolino; exstatque eius etiamnum de Re Metrica elegans libellus. Salmas. ad l.

HEPHAESTION [3] Thebanus, de Horoscopi effectis scripsit. Voss. de Scient. Mathem. c. 37. §. 11. Vide Ephestio.

HEPHAESTION [4] seu Hephaestium, Graece *(hfai/stion, quasi to\ i(ero\n *(hfai/stou, templum Vulcani, uti hanc urbem vocat Scylax in Periplo, urbs Lyciae prope Chimaeram, est Plin. l. 5. c. 27. Mons Chimaera noctibus fiagrans, Hephaestium civitas, et ipsa saepe flagrantibus iugis. Et Solino c. 39. Et quoniam natura subest ignea, Vulcano urbem proximam Lycii dicarunt, quam de vocabulo nominis sui Hephaestiam vocant. Sed ultra Tauri prom. quod est contra Chelidonias, in parte Pamphyliae, longe utique a Chimaera, illud Hephaestion alii ponunt: et quidem in Hephaestiis montibus, de quibus vide suo loco, et plura hanc in rem apud Salmas. ad Solin. p. 801.

HEPHAESTIUM Lyciae opp. Plin. l. 5. c. 27. Vide Hephestion.

HEPHAESTOS Proprium viti, et nomen Vulcani, Dorice *(/afaisos2, i. e. [gap: Hebrew word(s)] af-esto, pater, seu inventor ignis, quia, ut Graeci fabulantur a)feu/re pu=r, kai\ te/xnas2 de\ tw=n e)n puro/s2 o(po/sas2, uti loquitur Tzetzes Chil. 10. 335. Bochart. Hephaesti urbis Ep. in Aegypto meminit Conc. Ephes. tertium.

HEPHAESTUNESI i. e. Vulcani insulae, regioni Adiabenae adnumerantur, Steph.