CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMUS SECVNDVS Literas D, E, F, G, H, I, K, L, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

HISTORIA quae ad memoriam refertur, sicut Poesis ad phantasiam et Philosophia ad rationem, Cadmi inventum perhibetur Plin. l. 6. c. 56. estque vel Naturalis, vel Civilis. Illa naturae res gestas et facinora commemotans, pro triplici eius statu, prout nempe illa vel libera est et cursu consueto se explicans; vel a pravitatibus et insolentiis materiae contumacis, et ab impedimentorem violentia, de statu suo detruditur; vel denique ab atte et opera humana constringitut signiturque: subdividitur, in Historiam Generationum, Praetergenerationum et Artium seu Mechanicam et Experimentalem, quarum prima libertatem Naturae, altera errores, tertia vincula pertractat. Ista nempe Ciulis, in tres quoque species dispe scitur, Sacram sive Ecclesiasticam, Civilem in specie dictam, et Literarum ac Artium. Quarum haec ultima ex omni memoria repetit, quae Doctrinae et Artes, quibus mundi aetatibus et regionibus floruerint; Ista exempla Maiorum, vici ssitudines rerum, fundamenta prudentiae civilis, hominumque nomen et famam, suae curae commissa habet, et in Memorias, Antiquitates ac Historiam iustam (haecque iterum in Chronica, Vitas et Relationes, et Chronica in Historiam Universalem ac Particularem, item in Annales et Acta Diurna ) subdistinguitur: Illa, sc. Sacra seu Ecclesiastica, res ad Ecclesiam spectantes persequitur, et tres iterum partes habet. Historiam Eccl. in specie sic appellatam, Historiam ad Prophetiam et Historiam Nemeseos seu Providentiae. Quarum illa Ecclesiae militantis tempora et statum diversum memorat, sive villa fluctuet, ut Arca in diuvio, sive itineretur, ut Arca in eremo, sive consistat, ut Arca in templo. Secunda singulis e Scriptura prophetiis eventuum veritatem iungit. Tertia, vindictas Dei seras et inopinas, salutes subito affulgentes et insperatas, consilia divina per amgabes rerum tortuosas et stupendas spiras, tandem se manifesto expedientia et similia pertractat. Appendices Historiae, quae circa verba hominum, (quemadmodum Historia ipsa circa facta ) versantur tres constitui possunt, Orationes Epistolae et Apophthegmata. De quibus omnibus vide accuratissime disserentem, Franc. Bac. de Verulamio de Aug. Scient. l. 2. c. 12. prior. Methodum vero Historiam, Civilem inprimis, legendi, egregiam, praescribit Iust. Lips. Chil. Ep. p. 463. ipsos autem Historicos omnis aevi, paucis enarrat et de quovis eorum iudicium fert, Gerh. Ioh. Voss. de Hist. Gr. et Lat. Horum primum Pherecydem fuisse Syrium Eusebio tradi, videbimus et infra. Ut de Historico tempore aliquid adiciam, Vatro Mythicum tem pus usque ad primam Olympiadem deducit, et inde Historicum tem pus facit incipere. Alii ab Heraclidarum Reditu illud ordiuntur. Et quidem Scalig. in Eusebianis, quatuor nobilia intervalla, inter cladem Ilii et primam Olympiadem notat, quibus tamquam metis designaverint tempus illud vett Chronologi, Herod. aliique. Primum est, *(hrakleidw=n ka/qodos2, Heraclidarum Reditus, a Troia capta, LXXX. an. Secundum, *oi)kismo\s2 *le/bou kata po/leis2, Habitatio Lesbi per urbes singulas, post cladem Ilii CXX. Tertium, *)iwnikh\ a)poiki/a, kai\ kti/is2 *ku/mhs2 *frikw/tidos2, Ionica transmigratio et Cumae Phricotidis exstructio, post Troiam CXL. Ulcimum. *ku/mhs2 u(po\ *smurnai/wn, Cumae a Smyrnaeis conditae initia, CLVIII. post Troiam. De quorum primo vide supra, Heraclidarum Descensus, it. ubi de Chronologia.

HISTORIAE dicuntur Eccl. Rom. Scriptoribus, Lectiones, desumptae ex libris Historicis V. T. et aliis, quae in Eccl. statis diebus recitantur, vide C. du Fresne Gloss. ubi versus, Historias per circulum anni continentes.

HISTORIGRAPHUS Pictor Historiarum, apud Ugutionem. *(istoriogra/fos2 *mousia/twr, in Inscr. quae visitur in aede Deiparae Betleemitana, legiturque apud C. du Fresne ad Ioinvillam Dissertat. 27. *(istorei=n ut et a)nistorei=n Graecis recentioribus pingere est, Ioh. Damascen. in Synodica ad Theophilum Imp. Unde Italorum historiare etc. C. du Fresne in Gloss. Alias [orig: Aliâs] Historigraphus, cui munus incumbit historiae literis confignandae, qualem apud Rom. olim Pontificem Max fuisse infra dicemus.

HISTRIA quae et ISTRIA pars fuit Galliae Transpad. in Italia. Nunc sub Venetis, exceptis locis quibusdam sub Imp. ut Austriae Archiduce. Longa 60. circiter mill. lata 40. ab ortu in Occasum. Gallis l'Istrie, Italis Istria, Germanis Hysterreych, Pars est Italiae extrema, Illyrico ad Ortum confinis, Arsia fluv. divisa, in mate, velut penins. inter Carnos ad Occas. et Liburniam ad Ort. excurrens. Pop. Istri Plin. l. 3. c. 5. Histri Luc. Bell. Ciul. l. 4. v. 529.

Vide etiam Istria. Addo saltem, quod de Histriae vel Histricae Civ. excidio, videri possit Capitolin. in Maximino et Balbino.

HISTRIONES quod ex Histria Romam venerint primum, dicti, muliebri indumento, gestus feminarum impudicarum, exprimere solebaut, Isid. Hispal. l. 18. Etymol. c. 48. Non iidem semper cum Pantomiinis, quorum primus Pylades eodem, quo Histriones, tempore, Romam appulit. Histriones enim in scena solum, Pantomimi vero etiam alibi visebantur, Suet. in Domit. c. 7. Plin. Panegyr. etc. De his lex Solonis, *mh\ ei)selqei=n tina\ ei)pei=n, mh/pw tria/konta e)/th gegono/ta, Histrio fabulam ne agito annorum triginta minor. Athenis enim Histriones omni nota [orig: notâ] vacui erant et poetae ipsi cives Attici in scenam prodibant, quod de Sophocle, Aristoph. aliis, observatum est veteribus. Romae vero notabantur infamia [orig: infamiâ]. Unde Laberii querela, quem asperae libertatis Equitem Rom. Caesar invitavit quingentis milibus, ut prodiret in scenam et ipse Mimos ageret, quos scriptitabat:

Ergo bis tricenis annis actis sine nota
Eques Romanus, Lare egressus meo,
Domum revertor Mimus. Nimirum hoc die.
Uno plus vixi, mihi quam vivendum fuit.

Scilicet: Ait Praetor: qui in Scenam prodierit, infamis est. Unde factum, ut Scenici spectaculorum deberentur obsequiis eaque Scenicis nati non possent detrectare, sed vel inviti ad ea praestanda adigerentur. Nec nisi dubiis in rebus Reip. ad arma vocabantur: et primus Valentinianus Imp. A. C. Dionysiano 371. constituit, licere Scenicos, in extremo vitae periculo constitutos, baptizare, et si forte evasissent, noluit, ad scenam revocari. Mulieres vero Scenicis prognatas, antequam possent scenica prastare officia, sacro tingere lavacro licebat, l. 1. Cod. Theod. de Scenicis. Imo et mulier Scenica, quae in Eccl. Christi admitti et baptismatetingi desiderans, postulabat eo nomine vacationem officiorum scenicorum, impetrabat eam l. 8. Cod. Theod. Si vero, postquam religionis obtentu hanc veniam nacta erat, quaestum corpore fecisset, in Scenam revocabatur, et ministeriis ludicris poenae ergo deputabatur, i. e. repraesentabant tales non nisi *grai/+dia seu ridiculas anus, donec ipsae revera senecture fierent deformes: Sed nec tunc quoque absolvebantur, quamquam non possent non pudice, quod aevi reliquum supererat, agere propter servitutem ac deformitatem. Inter Histriones tamen infames non censebantur, qui agebant Attellanas. Has enim et iis sparsim conserta Exodia tenuit olim Romana iuventus nec ab Histrionibus pollui passa est, Liv. l. 7. c. 2. Postea tamen fabulas illas cum Histriones quoque agere coepissent, illi inter ceteros ludiones honestissimi, et cum ceteri infamia notarentur, neque pro civibus haberentur, Attellanarum actores neque tribubus movebantur, neque a militaribus stipendiis repellebantur, Val. Max. l. 2. c. 4. Dicti autem hi sunt Iuvenes, quorum ludos meminerunt [orig: meminêrunt] vett. Inscript. et Callistratus l. 6. de Cognitionibus, apud Iure-Cosl. l. 28. §. 3. D. de Poenis. Vide Sam. Petit. Comm. in Leges Attic. l. 1. tit. 1. p. 75. et seqq. E scena in convivium Comoedos, et Histriones et Archimimos et pantomimos familiares frequenter, iam inde a devicta Asia, inductos, conqueritur Liv. l. 39. c. 6. Luxuriae enim peregrinae origo ab exercitu Asiatico invecta in urbem est. Ii primum lectos aeratos, vestem stragulam pretiosam, plagulas et alia textilia, et quae tum magnificae supellectilis habebantur, monopodia et abacos Romam advexerunt [orig: advexêrunt]. Tum Psaltriae Sambucistriaeque et convivalia ludionum oblectamenta addita epulis. Et notat de luxu Metelli Salust. in Fragm. Hist. l. 2. Eum ad cenam invitaverant exornatis adibus per aulaea et insignia, scenisque ad ostentationem Histrionum fabricatis. Hinc apud eund. in Bell. Iugurth. Marius c. 85. Sordidum me, inquit, et incultis moribus aiunt: quia parum scite convivium exorno, neque Histrionem ullum, neque pluris pretii coquum, quam villicum, habeo. Vide Pignor. l. de Serv. p. 267. et 268. et Tit. Popmam de Oper. Serv. Addam paucis, Histriones scenam ingressos, populum salutasse. In vet. Epigr. de Pantomimo,

Unde Neronis in scenam prodeuntis vox, *ku/rioi/ mou eu)menw=s2mou a)kou/sate, Dioni notata. Baculum autem in manu habebant, eumque pro argumento fabulae, forma ac mateira varium, (cuius loco sceptrum erat, cum Regem saltarent) uti de eodem Nerone docet Philostrat. l. 5. Dein, prooemium recitabant, quo spectatorum suo gregi benevolentiam conciliarent, idque coronati, more Oratorum, fausti ominis ergo, Dionys. Halic. Antiqq. Rom. l. 3. Vide supra ubi de Coronario aere. Iidem e Scena discedentes plausum petebant, eaque erat extrema fabulae clausula. Erat illa, apud Suet. Aug. c. 99.

Quibus verbis vitae suae mimum quoque Augustum clausisse legitur, vide quoque supra in voce Dixi. Cum vero displicuissent, supplosione pedum exsibilabantur, vide supra ubi de hoc more. Pramia eorum quaenam fuerint attigimus supra, ubi de Donationibus scenicis. Quod si quid commisissent, virgis in eos animadvertebatur, hisque per trina Theatra caesi traducebantur; quod ius, Magistratibus ademptum, Aug. ipse severissime exercuit, ut de Stephanione docet Suet. c. 45. Nec omittendum, Histrionibus in Scena, velut in Templo, neque excreare, neque mungere licuisse, uti ad eund. Auctorem notat Casaub. Ner. c. 24. etc. Vide quoque infra Scenici, it. Serracum, ubi ta\ skeu/h tw=n u(pokritw=n, supellectilem Histrionum, in cophino soraco dicto, servari consuevisse videbimus.

HISTRIX Gall. Porc-espic, Ordo Eq. Aureliani institutus a Ludovico, secundo-genito Caroli V. Galliae Reg. cum ei natus esset fil. Carolus, A. C. 1394. Constabat e 25. equitibus, quorum Dux caput: Hi in pectore histricem ex auro geflerunt [orig: geflêrunt], cum lemmate: Cominus et Eminus, quo symbolo postea Ludovicus XI. usus est. Abolitus est a Ludovico XII. cum throno esset potitus. Vide Sanmarthan, Hist. gen. l. 15. Favin. Theatr. d'Honn. et de Cheval. Idem Ordo Camalli dictus est, iuxta C. du fresne, in Gloss. institutus a Car. Aureliani et Vadensi Duce; a camallo, quod conspicitur in torque, in cuius ima parte pendet histrix, surrectis echinis horrida, virenti humo insistens et collum camaloo tecta [orig: tectâ]: histrici vero impendet corona Ducalis, ut in Casulis et Dalmaticis, olim ab eodem Duce Caelestinis Parisiensibus donatis. Meminere [orig: Meminêre] praeterea huius ordinis Monstrelletus Volum. 1. et 2. Ioh. a S. Gelasio in Vita Ludovici XII. Petrus Saniulianus in Miscell. Hist. p. 734. etc. Porro Histrix, in Gallicis quibusdam monetis visitur. Et quidem sub Ludovico XII. prodierunt [orig: prodiêrunt] Scuta cum Histrice, Gall. Escus an Porc-epsic, in quibus binae histrices scuti latera ambiunt: in aversa parte crux conspicitur in muris Pontici vellus desinens, inter binas histrices et bina L. pond. 2. den. 17. gran. pretii 36. fol. 3. d. Turon. Similia Franciscus I. successor eius cudi curavit, Idem Ludovicus Magnos Albos cum Histrice, Gall. Grands Blancs au Porc-Espic, dictos Ludovicos, signavit, pond. 2. den l. 4. den. 12. gr. cum cruce inter 4. lilia et Inscr. SIT NOMEN DOMINI BENEDICTUM: in aversa parte, cum scuto et 3. liliis coronato et ab histrice sustentato, ac Inscr. LUDOVICUS

FRANCOR. REX. C. du Fresne in voce Moneta. De ipso vero animali vide infra in voce Hystrix.

HIULCA pars Pannoniae inf. in Hung. apud Cibalim urbem, quam Probus Imp. circa Sirmium siccati iussit. Fl. Vopisc. Hodie Polina.

HOANG fluv. Sinici Imperii celeberrimus, Latine Croceus, seu luteus, a colore, quo imbutus. Ortus e montibus Quenlum (quos Amasaeos omnino esse ex istimat Preyelius) e quibus et Ganges, et Meson, et Histor, aliique, primitus videri posset palus, nisi incredibilis illi esset velocitas, qua [orig: quâ] naves adversas subire non patitur, nisi in duplum, quam alibi soleat, maior temulco trahentium numerus, pertinaciam eius evincat: Dimidii miliaris latitudinem modo aequat. modo exsuperat: longitudo tanta, ut ad 800. et amplius milliaria pertingat Fluit autem primum Bor. versus, nonnihil in Ort. deflectens: mox Sensiam prov. praeterlabitur, rectaque ad Ort. pergit, Murum illum magnum alludens radensque. Dein desertam solitudinem seu campos arenosos, qua [orig: quâ] in Ort. qua [orig: quâ] in Bor. celerrimo cursu praetervectus, ad bis mille plus minus stadiorum longitudinem, ad Austr. vertit iter, et per Se, Muri magni portam, illapsus, limites statuit inter Xensiam et Xansiam provincias. Inde Honaniam adit, tum Xantoniam, perque Kiagnan prov. magnam itineris partem conficit, donec ad Hoaigan urbem in mare, turbidus adhuc et violentus, sese immergat. Olim Peking quoque et Xantung prov. percurrere solebat; sed Sinarum industria alveum illius procul avertit: rivo saltem relicto, qui antiquam fluvii semitam hodieque commonstrat. Ceterum aqua limo obsita luteum habet colorem, quam ne mille quidem Annorum spatio limpidam evadere posse, aiunt Sinae, unde apud eos diverbio locus, Quando Croceus clarescet, de re admodum difficili aut prorsus impossibili. Auctor Anon. Sinae et Eur. c. 27. Vide et supra Croceus.

HOASCER seu HOASER arbor Indica, unde saccharum Hoascer sive Haser, apud Avicennam; eadem est cum planta Albusar seu Alhasor, de qua dictum: Vide Salmas. ad Solin. p. 1312.

HOBA [1] regio Syriae ad dexteram Damasci, i. e. Euphratem versus, dicta etiam Saba, et Sophene.

HOBA [2] alias CHOBA, et SABA, locus est ad laevam partem Damasci, in tribu Manasse, ad quem usque Abraham quatuor Assyriorum Reges persecutus est.

HOBAB fil. Raguel, soceri Mosis. Iud. c. 4. v. XI. Num. c. 10. v. 29. i. e. dilectus.

HOBELLARII et HOBERARII Anglis dicti sunt milites levis armaturae et mediocri equo ac cursorio merentes, quem Angli an hoby [perhaps: EN] vocant, Hobin Phil. Cominaeus l. 6. c. 7. quos Iac. Waraeus in Antiqq. Hibern. c. 7. ait esse ex Hibernia equos, sic appellatos ob mollem inceslum et magno in pretio habitos: unde et Hobiners Gallis interdum Hobellarii isti appellati sunt; quam quidem vocem Hobin ab Hebr. habras arcessit Steph. Guichart. Meminit Hobellariorum huiusmodi Vilhelmus Thorn A. C. 1364. ubi sagittarios eosdem fuisse, indigitat. Idem confirmat Charta Henrici V. in Monastico Angl. Tom. I. p. 976. Duravitque id vocabuli, usque ad aetatem Henrici VIII. ut ait Henr. Spelmann. Vide quoque Dugdal. in Antiqq. Warvic. et Is. Casaub. de Ling. Angl. vet. p. 192. col. 1. laudatos C. du Fresne in Gloss.

HOBBES Thomas Anglus, Thucydidem Anglice vertit, A. C. 1628. eo fine, ut ineptias Democraticorum Atheniensum civibus suis patefaceret. Euclidis dein methodo delectatus, in illo evolvendo diligentissime versatus est. Post quae, dum moraretur Parisiis, Scientiae naturalis principia investigate coepit. P. Marini Mersenni, in omni genere Philosophiae versatissimi, familiaritate, nec non Gassendi aliorumque egregiorum virorum commercio usus. Libellum de Cive edidit A. C. 1646. Librum, intit. Leviathan, A. C. 1651. in quo ius Regium tum spirituale, tum temporale, asserere conatus, varia hominum iudicia est expertus. Scripsit potro de Iure Naturali, de Constitutione crvitatum, de Iure eorum qui summam habent potestatem, de Homine, de Corpore etc. In Mathematicis, principia Geometriae nonnulla correxit, Problemata aliquot difficillima a summis Geometris frustra tentata feliciter solvit. Iam octuagenarius conscripsit. Hist. Belli Civ. Angl. inter Carolum l. Regem et Parltamentum eius, Anglice; ut et Ortum et incrementa potestatis Pontificiae, carmine Latino; Homerum itidem vernaculo metro expressit; denique Cyclometriam, aunum agens 91. in lucem emisit, praeter varia minoris momenti. Obiit caelebs A. C. 1679. et Anno praef. conditus sub nigro marmore, cum hac Inscr. Condita hic [orig: hîc] sunt ossa Thomae Hobbes Malinesburiensis, qui per multos servivit Annos duobus Devoniae Comitibu Partri et filio; Vir probus et fama [orig: famâ] eruditionis domi sorisque bene cognitus. Obiit etc. Ex Vita eius Carolopoli impressa, Paul. Freherus Theatro Viror. Erud. Claror.

HOC age apud Rom. cum Cos. auspicaretur, ac immolaret, clara [orig: clarâ] voce a Praecone acclamabatur, ut adstantes officii admonerentur, teste Plutarch. in Numa. Quam proin Cassius Chaerea, coniuratorum in Caium Caes. Princeps, suis resleram dedit, quasi victimam Diis gratam imolaturis, uti discimus ex Suet. Ioseph. tamen de bello Iud. l. 19. c. 1. tesseram fuisse, Repete, memoriae prodidit. Nempe sic populum assabatur sacra facturus ritu a Graecis, ut videtur mutuato, apud quos, paulo ante sacrum peragendum, Sacerdos populum circumstantem interrogabat, ti/s2

ei/ de\; respondent illo, polloi\ kagaqa\, ut infra dic emus in voce Victuma. Hoc habet, apud Prud. Psychom. v. 73.

Proverbialis sermo; sumptus a gladiatore vulnerato, quem vulgus victum esse exclamat. Haber autem e)lleittiko/n. Seneca Aganemn. Act. 5. v. 35. integrum posuit, Habet, peractum est. German, Et halt sein theil. Vide supra Habes. Terent. Andr. Act. 1. Sc. 1. v. 56.

HOCDAY festivitas, quam demptis eiectisque iam Danis Angli, ut exactis Regibus Rom. Fugalia, annue olim laeti celebrabant: quae nec hodie apud Mediterraneos penitus exolevit. Lambardo in Itin. Cantii tit. Sandvich dicta videtur, quasi dies Martis irrisorius: nec male convenit hodiernus celebrandi ritus. Nam cum Hocken, Germ. sit obsidere, cingere, incubare: alii in hac celebritate alios obsident, capiunt, ligant, praesertim viros seminae, atque inde binding Tuesday, i. e. diem Martis ligatorium, appellant. Origo rei ab Ethelredo Rege qui, sub armorum lestrandorum specie, subito uno eodemque die per universum regntum Danos omnes occidit: consummatio vero ab Eduardo Consesl. qui itruentes in ultionem Danos, sic rursus eiecit, ut spem omnem redeundi illis ademerit. Dies celebrationis incerta, cum caedes sub Ethelredo perpetrata, in 13. Novembr. inciderit. Vide Henr. Spelmann. Gloss. Arch. Perpetrara caedes illa ab Ethelredo A. C. 1002. in festo S. Bricii, in diem Veneris incidente: cuius memoriam celebrari hoc die, qui Quindenam Paschae expletam proxime excipit, docet Matth. Paris. A. C. 1255. Circa idem tempus, sc. in Quindena Paschae, quae vulgaritir Hokeday appellatur, convenerunt [orig: convenêrunt] Londini omnes nobiles Angliae. Add unt Henr. Spelmann. et Watsius, adhuc in eo die mulieres solere iocose vias oppidorum funibus impedire, et transeuntes ad se attrahere, ut ab eis munusculum aliquod extorqueant, in pios usus erogandum; sed et domi easdem magisterium obtinere, quod haec Danorum caedes ab ipsis etiam mulieribus sit patrata: quod tamen non habent vett. Historici, C. du Fresne in Gloss. Vide quoque Steph. S. Kinner. in Etymol. Anglico, in Hok tide.

HOCHBERGA castrum Brisigaviae, unde illustri fam. nomen. Hanc evim, cum aliis, ex avita hereditate Hermannus, frater Bertholdi II. Zeringiae Ducis fil. Betholdi I. Marchionis cum nomine obtinuit, Morruus A. C. 1074. relicto fil. Hermanno I. qui, per uxorem, Badensi ditio ne potitus, huius titulum primus sumpsit. Pater Hermanni II. avus Hermanni III. qui Friderico Barbarossae inprimis gratus, dono ipsius Veronam. post victoriam Mediolan. accepisse creditur. Huius A. C. 1190. in Palaestina defuncti filii, Heuricus Hochbergiae, Hermannus vero IV. Badensis lineae auctores fuere [orig: fuêre]. Protis posteritas desiit in Philippo, Hochbergiorum ultimo. Hic enim, fil. Rudolphi, cum agnato Christophoro Badensi renovatis hereditariae successionis pactis, moriens A. C. 1503. eum heredem reliquit. Quam ex Maria Sabauda susceperat, filia Iohanna, nupta Ludovico Aureliano Duci Longavillano, attulit ei Comitatum Novocastrensem et praetensionem in princip. Arausionensem. Cum vero idem successionem reliquarum ditonum, inprimis Roetelanum dominium sibi vendicatet, iure disceptatum, quo penes Badenses, qui 250000. aureos Ludovico numerarunt [orig: numerârunt], mansit possessio. Servarunt nihilominus ad hodierna usque tempora Longa villaei tit. Marchionis Rotelini, vide Phil. Iac. Spener. Syll. Geneal. Hist.

HOCOTA Rex et Imp. Tartarorum, Cangii Cami etiam Imp. fil. vir prudens et fortis: qui Gebesabada Duce, ad Occid. regiones debellandas, misso, Caspiis angustiis superatis, ad radices Tauri montis, ubertate illius regionis, et praeda ante parra fruens, hibernavit. Vere autem relictis ad Caucasi sive Tauri montis radices hibernis, monrium cacumina superat et subiectos populos invadit: eosque omnes praedatus, in Indiam penetrat, quanta in utramque ripam maximi fluviorum Indi paret, Imperii finem Oceanum constituit, ibique regia Cambalu condita, Rex sedem suam posuit. Habebat in animo summus ille Tartarorum Princeps, Imperii sui limites, undique litotibus maris terminare, sed amcenissimae regionis Indiae delitiis enervatus, provinciis, urbibus, aedibus, praediis feracissimis, delicatissimisque inter suos distributis conquievit, et Assyriorum, Persarum, Chaldaeorumque ritus accepit. Ioh. Matal. Metell.

HOD fil. Supha, filii Helem. 1. Paral. c. 7. v. 37. i. e. latus, sive confessio.

HODANUM vulgo HOUDAN, urbec. Belsiae, ad Vegram amnem, 12. leuc. a Lutetia in Occas. Drocum versus, a quo 4. leuc. distat, in tractu feraci.

HODEGITRIA Graeca vox, h. e. viae Dux, appellata est imago B. Mariae Virg. quam D. Lucam depinxisse dicunt; eo quod, cum expulsis Latinis Michael Palaeologus Urbem triumphans ingrederetur, imaginem hanc sibi praelatam pedes sequutus fuerit. Gregoras l. 4. Post dies complures Imp. Constantinopolim intrat non prius tamen, quam sacrosunctae Deiparae, quam quasi viae monstratricem Hodegitriam nuncupant, imago per portam, quae Aurea dicitur, ingressa est etc. Hodie in Sicilia, et Messanae praecipue, sub eodem nomine Deipara colitur, quam corrupte Itria vocant, Romaeque haec genus aedem habet cognominem, quam vulgo CPolitanam appellant. Solet autem depingi supra arcam, a duobus Caloceris super humeros delata, eodem modo quo qualibet, feria [orig: feriâ] tertia [orig: tertiâ] per urbem CP. deferebatur, Niceph. l. 15. apud C. Macr. in Hierol. ubi in eius honorem, magnificum templum Pulcheriam exstruxisse; eandem imaginem in triumpho CPolim delatam, Ioh. Comneno Imp. pedibus praecedente, hodieque a Dominicanis in Conventu suo, quem Perae habeant, sub ritulo S. Petri, asservari:

Siculos etiam qualibet feria [orig: feriâ] tertia [orig: tertiâ], ob devotionem eius, ieiunare, addit. Scripsit pecularem de imagine hac tractatum Michael Iustinian. impressum Romae A. C. 1656.

HODIE nate salve formula gratulandi in Puerperio, Vett. usitata. Meliorum enim gentium mos erat, de feliciter transacto hoc discrimine laetari, gaudiumque et salutatio inter amicos et clientes, verbis praefatis, ab Oriente ad Romanos consuetudine delata [orig: delatâ], fieri solebat. Unde A. Gell. Noct. Attic. l. 12. c. 1. Eamus inquit et puerperium visum et Patri gratulatum. Vide Thom. Bartholin. de Puerp. ubi Plauti locum adfert.

HOEDI [1] apud Hebraeos olim maxime in delitiis, utapparet ex Historia Isaaci, Gen. c. 27. v. 11. 16. et 18. Gedeonis, Iud. c. 6. v. 10. Manoae, c. 13. v. 15. Isai, 1. Sam. c. 16. v. 21. ut de Iuda taceam, qui pro coucubitus mercede haedum Thamari obtulit, Gen. c. 38. v. 17. et de Samsone, qui Dalilae idem munus destinavit, Iud. c. 15. v. 1. Ut qui dicit apud Virg. Eclog. 2. v. 40. et seqq.

Praeterea duo nec tuta [orig: tutâ] mihi valle reperti
Capreoli, sparsis etiam nunc pellibulbo,
Bina die siccant ovis ubera: quos tibi servo etc.

Et vero, antequam tot gulae mangonia reperta essent, quibus harum artium Magistri id tandem obtinuere [orig: obtinuêre], ut ad communes dapes palatum obbrutesceret, magni fiebat haedina caro, et in conviviis apud Vett. saepe laudatur, inter praecipuos cibos, vide Athen. l. 9. c. 14. Aristoph. in Ciconiis, Xenoph. Colophonium in Elegis. Alios. Iuv. quoque Persico, ad cenam invitato, haedum pollicetur, Sat. 11. l. 4. v. 65. et seqq.

De Tiburtino veniet pinguissimus agro
Haedulus et toto grege mollior, inscius herbae,
Necdum ausus virgas humilis mordere salicti.
Qui plus lactis habet, quam sanguinis; ---

Nec minoris a Medicis haec caro fit, ut que illis saluberrima habetur, vide Galen. peri\ *eu)xum. c. 4. Sim Sethi c. de cibarior. facult. Platinam de Hon. volupt. et valet. etc. Et hactenns permissa voluptas; sed quis crudelem eorum gulam probet, qui gravidae matris uterum et mammas calcibus ideo impetebant, ut fetus per abortum ex utero excidens esset palato gratior, quod Plutarch. alicubi tradit, apud Sam. Bochart. Hieroz. Part. prior. l. II. c. 52. ubi plura hanc in tem; e quibus unicum illud addam, quod Abarbanel de hoc animali refert, consuevisse Idololatras, haedos in lacte coquere, quo tempore legebant fruges, ut sic magis propitios haberent Deos suos, ad Exod. c. 23. v. 19. ubi de Lege, Haedum non coques in lacte matris suae, quae repetitur c. 34. v. 26. et Deut. c. 14. v. 21. Adicit Karaita Scriptor anon. factum id fuisse magica [orig: magicâ] ratione, veteresque Idololatras, post collectionem frugum, hoc lacte arbores, agros, hortos et paradisos ideo asper sisse, ut in sequentem Annum essent feraciores etc. Vide quoque Faunalia, et infra Muraena.

HOEDI [2] primum inter sidera ostensi Claeostrato Hygin. l. 2. de Henioch.

HOELUS-DHA i. e. Bonus, aliis Haelius Princeps Britannorum, qui a Saxonibus in Walliam profligari, libertatem illic et ritus patrios tuebantur. Hic A. C. 914. adhibitis populi sui frequentibus Comitiis, aderant quippe ex Ecclesiasticorum coetu 146. in loco celebri, cui nomen Twy Gwynar Taf, i. e. Casa candida super fluv. Taf, leges pristinas longa [orig: longâ] receptas consuerudine abolevit, Britannisque novas dedit, hinc Leges Hoeli Dha appellatas. Habentur iusto volumine antiqua earum exemplaria, cum Latine tum et Britannice MS. at subacta [orig: subactâ] ab Anglis Wallia [orig: Walliâ], sub horum Legibus hodie floret, partim ab Eduardo I. circa A. C. 1284. partim ab Henrico VIII. impositis Henr. Spelmann. in Gloss. Arch.

HOFMANNUS [2] Sebastianus Argentinensis, Doctor Theologiae apud Franciscanos, quem ordinem primo professus erat, postea in reformatione Eccl. Scaphusianae, Sebastiani Wagneri collaborator. Lector primo Lucernae, cum A. C. 1522. publice Invocationem Sanctorum ibi impugnasset, una cum M. Conrado Schmidio, inde pulsus, Scaphusiam pervenit, ibique Wagnero reformationem molienti fidelem navavit operam. Interfuit dein colloquio Tiguri instituto A. C. 1523. Vide Leonh. Meyerum l. de Reform. Eccl. Scaphusianae, et in voce Wagnerus.

Sanctos qui, Numen veluti, colit, haud colit ille,
Virtutes imitans, qui colit, ille colit.

HOFMEISTERUS [1] Ioh. Rudolphus Theologus Tigurinus celebris. Nat. A. C. 1615. studiis, sacris imprimis, mature animum applicuit, tanto cum successu, ut post peregrinationem in Galliam, A. C. 1640. ad Hebraeam, A. C. 1643. ad Graecam et Latinam cathedram, in patria vocaretur. Professio dein Theol. ei commissa est A. C. 1668. qua hactenus summa [orig: summâ] fide nec minori successu defungitur. Edidit varia. Panaceam inprimis, Praxin Temperantiae, Praxin Perseverantiae, Syllogen precum, etc.

HOFMEISTERUS [2] Sebastianus Reformator Eccl. Scaphusianae, vide Wagnerus Sebastianus.