CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMUS SECVNDVS Literas D, E, F, G, H, I, K, L, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

HOSCHELIVS David Augusta [orig: Augustâ] -Vindelicus Gymnasio Annaeo praefectus A. C. 1593. per Annos 36. illud magna [orig: magnâ] nominis sui fama [orig: famâ] rexit, Graecae inprimis Linguae peritissimus. Bibliothecae publicae cura [orig: curâ] quoque interea suscepta [orig: susceptâ], rarissimorum Codicum MSS. Graecorum magno aere ab Antonio Eparchio Ep. Corcyrensi coemptorum ingenti copia [orig: copiâ] illam auxit, Photium, illum omnium Eruditorum tanto petitum ambitu, tanto datum, primus in lucem edidit, gratias ei omnium eorum nomine peculiari epistola [orig: epistolâ] agente Is. Casaub. Procopii etiam Graecam editionem immenso labore ac studio maturavit. Patrum praeterea quaedam monumenta Graece edidit, ob haec in Rem Literat. merita, totius Europae sidus, Graecarum Literarum phosphorus, veterumque librorum Restitutor crebro salutatus. Obiit A. C. 1617. Aet. 61. Cetera quaes scripsit quam plurima, vide apud Theoph. Spizelium Templo Hon. Paul. Freher. Theat. Viror. Erudit. Claror. Alios.

HOSDENCVM vulgo HOUDAN, castrum Gall. in Carnutibus, ubi Ecclesia est, ad Monast. Columbense pertinens, ab Amalrico, Comite Montisfortis, Simonis patre, exstructa, qui in eodem castro duas nundinas instituit. Hadr. Vales. Notit. Gall.

HOSEA [1] fil. Ela, regnavit in Samaria super Israelem, post Pekahum, quem occiderat, A. M. 3195. A. C. N. 767. Anno seprimo Regni sui. Salmanassar Assyriorum Rex, Samariam obsedit, Hoseamque tributarium fecit. At vero Hoseas dum rebellat, tributaque Assyrio recusat, et dum a Sua, Rege Aegypti, auxilium petit, a Salmanassare obsessus est, qui vinctum misit in carcerem. Samariam cepit, Israelitarum regnum perdidit, decemque tribus abduxit: transferens Israel in Assyrios. Consule Reg. l. 4. c. 17. et Ioseph. l. 9. c. 15.

HOSEA [2] fil. Beeri, primus ex 12. Proph. min. e tribu Isaschar, propheravit sub Ozia, Ioathan, Achaso, Ezechia, et Ieroboamo II. Israelitisque rebellibus captivitatem praedixit, Capp. 14. Eum 100. Annos quidam vixisse volunt. Hier. in Prologo Gal. et alibi. Epiphan. de Vit. Proph. Salian. et Torniel. in Ann. etc. In Prophetiam eius exstant, Brentii Comm. ut et Capitonis in Octav. Acgent. A. C. 1539. a Castro. Donnami in c. 4. pr. Angl. Quart. A. C. 1608. Fabricii contiones, Quart. Bernae A. C. 1623. Gesneri Illustr. Octav. Witreb. A. C. 1601. Hier. Guadal. Comm. Quatr. Brixiae, A. C. 1604. Hussi Comm. ut et Krakevitzi, Quart. Lambert Octav. Francos A. C. 1539. Liveleii Annotat. Octav. Londini A. C. 1587. Marthaeus. Meisneri Comm. Merceri Comm. Fol. Genevae A. C. 1565. Molleri item. Oecolampadii Annotat. Basil. A. C. 1535. Osorius. Polani Partitiones, Theses et Analyses, Quart. Basil. A. C. 1599. Riverus. Ruffinius. Tarnovius, Theophylactus. Tremellius. Zanchius, etc. Vide Crowaei Elenchum.

HOSIUS [2] Stanislaus Cracoviensis, Ep. Varmiensis Cand. A Sigismundo I. ad Iulium III. et Imp. a Pio IV. ad Ferdinandum iterum, et Regem Bohemiae, Concilii Tridentini continuandi ergo missus: ubi Sessioni 24. interesse noluit. Obiit Romae A. C. 1579. Aet. 76. Opera eius in diversas linguas translata. Vide Moret. Dict. Hist.

HOSPES [1] nomen venerandum olim ac Maiestate plenum. Stat. Achill. l. 2. v. 147. seqq.

Nec minus egressae thalamis Scyreides thant
Ostentare choros, promissaque sacra verendit
Hospitibus ---

Et Hospitii necessitudo magna: Unde A. Gell. l. 5. c. 13. Conveniebat autem facile, ex moribus Pop. Rom. primum iuxta parentes locum pupillos tenere debere, fidei tutelaeque nostrae creditos; secundum eos proximum locum client es habere, qui sese itidem in fidem et patrocinium nostrum dediderunt [orig: dedidêrunt]: tum in tertio loco esse Hospites: postea esse cognatos affinesque. Apud eundem paulo infra [orig: infrâ], etiam clienti anteponit Hospitem Massurius Sabinus, cuius rei firmum ac clarum testimonium perhibet auctoritas C. Caesaris qui Orat. pro Bithynis, hoc principio usus est: Vel pro hospitio Regis Nicomedis, vel pro horum necessitate, quorum res agitur, defugere hoc munus M. V. non potui. Namque neque hominummemoria deleri morte debet, quin a proximis, retineatur: neque clientes sine summa infamia deseri possunt. Erat autem haec necessitas non modo inter privatos, sed etiam inter populos, vel singulos et civitates: Ita inter Eumenem Regem et Populum Romanum publicum Hospitium fuisse, scribit Liv. l. 2. c. 14. cuius nota erat ressera hospitalis, et Iuppiter hospitalis, Graece *se/nios2, vindex illius necessitatis violatae. Ovid. Met. l. 10. v. 224.

Nec inter viventes solum, sed et inter defunctorum liberos nepotesque ad quos Hospitii transiisse ius, discimus e Plauti Paenulo, Sc. 5. Actu 1. Cic. ad Famil. 13. 19. Alii Graeci inprimis circa Hospitii ius admodum religiosi fuere [orig: fuêre], neque Hospitem ullum, sine cerimoniatum plurimatum pompa, excepere [orig: excepêre]. Dextetam illi porrigebant, pistw/seos2 dhlwtiko\nt, Eustath. in Iliad. q. iuxta illud Virg. Aen. l. 4. v. 597.

Sale aspergebant lustrabantque, quod etiam primo loco in conviviis proponebant, unde hoc inviolabilis amicitiae signum: pou= a(/les2; ubi sal, h. c. ubi amicitiae fides? Praeservandi enim vim sal habet, et ex variis granis constat. Ita etiam ex variis gentibus hospites coalescunt et mutuam forvent memoriam numquam

intermorituram. Insuper Iovi Xenio sacrificabant, inter sacrificandum hac verborum formula usi: *ei)s2 *di/a *se/nion a(martei=n, ei) periorw= ce/nous2, in Iovem Xenium peccavero; si neglexero hospues. Tandem astragalo in duo frusta diffracto, alterum Hospiti dabant in patriam redituro, alterum sibi servabaut: postea, cum iterum convenire occasio vel necessitas cogeret, e)pagomenoi to\ h(/misu a)straga/lion a)naneou=nto th\n ceni/an, Referentes dimidium frustum, renovabant amicitiam. Vocabatur id Symbolum. Gr. *su/mbolon: quae aliquando familiaribus mittere sunt soliti, in aliorum gratiam, quem admodum Iaso apud Euripid. Medeae promittit, pe/mpein te ce/nois2 sumbol' oi( dra/sousi s' eu)=, mittere hospitibus symbola, ut illi benefacerent. De cuiusmodi. Tesseris Hospitalitatis vide Stuckium Antiqq. Convival. l. 1. c. 27. et Tomasinum tractat pecul. Similiter Germanorum veterum in Hospites fidem praeter Tac. de morib. Germ. c. 22. commendat Caos. de Bell. Hisp. l. 1. c. 2. Hospites violare nesas putant: qui quaque de causa ad eos venerunt [orig: venêrunt], ab iniuria prohibent, sanctosque habent: iis omnibus domus patent, victusque communicatur. Epulum inprimis olim hodieque in hac re frequens. Ovid. Met. l. 11. v. 96.

Hospitis adventu festum genialiter egit
Per bis quinque dies et iunctas ordine nocter.

Vide quoque Homer. passim, Stat. Achill. l. 2. v. 100. Priscum Rhetorem, Attilae illius Magni Regium epulum describentem, Alios. Unde coronae, inter HospItalia dona; his enim cinctis convivia olim agitata, supra diximus. Sic Apollonius ab Rege Indorum e)s2 to\ sussi/tion, ad locum convivii, coronatus deductus est, apud Philostratum, in Vita eius. Nec tantum praesentibus dabantut; sed, si quando hospes magnus tecto excipi non poterat, ei mittebantur. Tac. Ann. l. 14. c. 24. Nec multo post legati Tigranocerta [orig: Tigranocertâ] missi, patere moenia afferunt, intentos popularis ad iussa. Simul hospitale donum, coronam tradebant. Vide Car. Paschal. Coron. l. 2; c. 3. De Suecis vide suo loco. Quanto vero humanius hi, quam vel Spartani, qui teste Alex. ab Alex. l. 4. c. 10. deirino/cenoi inde dicti funt, quod hospites ab urbe repellerent: vel Moschi, qui neminem facile peregrinum admittunt, ut scribit Sigism. Baro Herbersten. in Hist. Mosc. vel Chinenses, quos idem factitare docet Maffeius Hist. Ind. l. 6. Sed nec Tattarorum Hospitalitas probanda, in quorum provincia Camul, incolae peregrinos quoscumque vel invitos suscipiunt: domo cedit hospiti pater familias [orig: familiâs], urorem commendans, nec ante disceslum hospitis redit. Idem de Lapponibus, Russiae gente, Alex. Guagninus, de Lydis Scrab. refert l. 11. in fine, de aliis alii. Nec omittendum, non raro, sub sacra Hospitum persona, proditores occultatos gravissime nocuisse. Nota exempla Zopyri, Sinonis, Demarati Spartiatae, Amilcaris Carthaginensis, aliorum. Imo Aristot. Polit. l. 5. c. 3. novem civitatum adducit exempla, ubi peregrini in civium perniciem coniurarunt. Denique Hospitii ius tamdiu servandum, quamdin hospes non in hostem mutatur. Qua de causa duobus ab hinc saeculis passim in Germania graviter in Iudaeos animadversum est, quod veneficiis et usuris ius hospitii violasslent [orig: violâsslent]. Matth. Berneggerus in Tac. Germ. Quaest. 125. Vide quoque supra: in voce Excuneati, nec non ubi de Peregrinis ac in voce Obolus: Aliam vide notionem vocis, infra ubi de Obsidibus.

HOSPES [2] in LL. Burgundionum passim, potissimum vero tit. 54. §. 1. et tit. seq. §. 1. i. e. Romanus. Burgundi enim, pervasis Galliarum finibus, cum vereribus incolis, quos Romanos vocabant, agros, terras ac praedia et mancipia ita partiti sunt, ut Burgundis duae tertarum partes, mancipiorum tertia, reliquae coderent Romanis; quos ex eo Hospites appellabant, quod ab iis Burgundi, atque adeo Barbari, veluti advenae hospitio excepti et in rerum possessionis partem asciti, rebus iisdem Hospitalitatis iure gaudere ac frui dicerentur. Unde fone Hospites Gallis dici coepere [orig: coepêre], villarum seu vicorum incolae, quos alii Mansionarios vocant, qui sc. domos incolunt sub censu annuo, qui Hostisia nuncupatur, et, a servis seu adscriptitiis distincti, colonis accensentur, in Charta Ludovici VII. A. C. 1179. apud C. du Fresne, in Gloss.

HOSPITALARIUS seu HOSPITALIS Graecis *(hgoumenia/rxhs2, dictusest, o( ei)s2 u(podoxh\n tetagme/nos2 tw=n ei)s2 to\ h(goume/nion kataluo/ntwn ce/nwn, cui cura Monachici hospitii commissa. Aimoin, de Miracul. S. Benedicti c. 3. Leutherius --- Monachus habitus, suscipiendorum hospitum tunc delegatus ministerio; de cuiusmodi Hospitalarits Monasteriorum agit Regula S. Pachomii c. 51. aliique Auctores, laudari C. du Fresne in Gloss. Ab Hospitali, h. e. loco seu aede in Monasteriis, ubi hospites et advenae excipiebantur, quae Domus Hospitum dicitur Hugom de S. Victore l. 3. de Claustro animae: cuiusmodi loca in Monasteriis varia fuisse, Nobilium nempe et Peregrinorum quorum vis, discimus ex Charta A. C. 871. pro Monasterio S. Medardi Suess. in Hist. S. Mariae Suess. apud eund. Sed et Hospitalarii, appellati sunt Milites Ordinis. S. Ioh. Hierosolym. quod primitus Hierosolymis in Hospitali S. Ioh. Eleemonis sedes suas fixissent, peregrinorum obsequiis addicti: *spitaliw=tai Cantacuzeno l. 2. c. 12. et 29. Praeter quos occurrunt Hospitalarii Teutonici seu sanctae Mariae Teutonicorum in Hierusalem: Ordo institutus sub Regula S. Augustini, de quo pluribus diximus alibi. Iis albotum palliorum, quae Militum Templariorum erant, usu interdirit Innoc. III. l. 13. Ep. 125. et 126. Etiam Hospitalariorum S. Spiritus Ordinem in Gallia instituisse aiunt Guidonem quendam Comitem, apud Montempessulanum, quem postea confirmaverit Innoc. modo laudatus. Tandem Holpitalarii utriusque sexus, qui in Hospitalibus, aegrorum ac pauperum obsequiis addicti, Regulam eandem Augustini profitentur, occurrunt apud Iac. de Vitriaco in Hist. Occid. c. 29. Vide C. du Fresne in Gloss. et qui de Ordin.

Equest, scripserunt [orig: scripsêrunt], Franc. Mennenium, Belloium, Favyuum, alios: nec non infra in voce Xenodochium. De Hospitalibus vero Theatri, Scalig. poet. l. 1. c. 21.

HOSPITALIUS Michael nepos ex filio (qui Medicus fuerat Iohannae Borboniae Antonio Navarraeo nuptae) Iudael cuiusdam Avenionensis, virtute et ernditione sua [orig: suâ], Galliae Cancellarius factus, suffragio Catharinae Mediceae Reginae eiusdem postea instinctu, cum consiliis eius contra Reformatos obniteretur, functione tam honorifica [orig: honorificâ], motus. Scripsit quaedam, Ep. inprimis in inaugurationem Francisci II. maximi inter poemata eius habitam. Obiit A. C. 1553. Aet. 70. Thuan. Hist. l. 24. Thevetus vie des homines Illustr. Brautome Laboureur, Nic. Paschalius l. 6. Ep. ad Bussi, Golomesius Opusc. Anton. Teissier Elogiis P. 1. et 2. etc. Vide et infra Michael.

HOSPITIA Studiorum in Anglia, vocantur Iuris Collegia in Universitatibus seu Academiis, in quibus, qui Iuri addiscendo operam collocant, morantur. Ioh. Fortescutus de Laudibus LL. Angliae c. 49. ait in quolibet Studio esse decem hospitia munora, quandoque vero plura, quae nominantur Hospitia Cancellariae, ad quorum quodlibet pertinent centum Studentes ad minus, et ad aliqua eorum maior in multo numerus, licet non omnes semper in iis conveniant: Studentes etenim isti, pro eorum parte maiori, iuvenes sunt, originalia et quasi legis elementa addiscentes, qui in illis proficientes, ut ipsi matureseunt, ad maiora Hospitia Studit illius, quae Hospitia Curiae appellantur, assumuntur, Quorum maiorum quatuor sum --- in quibus nequaquam potest studens aliquis sustentari minoribus expensis in anno, quam 80. scutorum --- Hinc Nobilium filii tantum in Hospitiis illis leges addiscunt --- In bis vero Hospitiis maioribus et minoribus, ultra studia Legum, est quasi gymnasium omnium morum, qui Nobiles decent. Ibi cantare ipsi addiscunt --- Ibi tripudiare ac iocos singulos Nobilibus convenientes, qualiter in domo Regia exercere solent enutriti: in ferialibus diebus eorum pars maior legalis disciplinae studio, et in festivalibus sacrae Scripture ac Chronicorum lectioni, post divina obsequia, se confert etc. De Hospitii apud Recentiores iure, Principibus in Monasteriis Ecclesiisque competente supra Gista.

HOSPITIUS vir quidam Niceusis, qui tam austerae vitae fuisse traditur, ut antro inclusus perpetuo cilicio carnem maceraret, et corpus catenis ferreis vinctum contineret. Volaterr.

HOSSAEI qui et HESSAEI pars Essenorum, seu Heslenorum, in Moabitide et Ituraea, trans Mare Mortuum, locantur Epiphanio Haer. 19. de quibus vide Salmas. ad Solin. p. 613.

HOSSEJA vulgo LA, HOUSSOIE, vicus Galliae, in Briegio, confinioque Parisiorum et Meldorum, non longe a Mucra fluv. Nomen ei a copia aquifoliae Gall. du heux.

HOSTANUS unus ex comitibus Alexandri Mag. magus praestantissimus. Vide etiam Dies.

HOSTASIUS Ravennatum princeps fuit, qui a suis civibu relegatus est, quod in otio, et ignavia [orig: ignaviâ] torpesceret, publicaeque administrationi esset ineptus.

HOSTIA [1] urbs Italiae: cuius Ep. fuit Lucius, postea Papa, de quo hoc Epigr. legitur,

Luca dedit lucem tibi, Luci, Pontificatum
Hostia, Papatum Roma, Verona mori.
Imo Verona dedit tibi vere vivere, Roma
Exilium curas Hostia, Luca mori.

Cardinalis Hostiensis, primus est inter omnes Cardinales, et recens electum Pontificem consectare solet. Vide Ostia. Item puella, quam a se amatam Propert. l. 2. Eleg. 29. 30. 31. 32. et 33. Cynthiam vocavit.

Immolabatur enim animal aut pro victoria impetrata, aut impetranda contra hostes; Festo ab hostire, i. e. ferire: Aliis a Gr. voce qusi/a, literis transpositis, et q. in t. verso. Aliquando cum victima confunditur, proprie tamen sacrificium, quod Laribus immolabant, sic drctum volunt, quod ab illis hostes arceri putabant. Fronto et Isid. victimas maiora esse sacrificia, quam Hostias, dixere [orig: dixêre]. Ita maxima victima, tautus: maxima Hostia ovis. Hostiae autem mactatio hoc modo apud Rom. peragebatur. Cum Sacerdos eam ad aram adduxisset, stans manum prehendebat, et preces fundebat: initio a Iano et Vesta facto, ac Iove: patre O. M. omnibusque Diis ceteris patribus advocatis. Ne quid vero verborum praeteriretur aut praepostere recitaretur, de scripto praeire aliquem rursusque custodem dari, qui attenderet sedulo: alium qui favere linguis iuberet et tibicinem canere, ne quid infaustum exaudiretur, oportebat. Quibus peractis sacrum ab im molarione Sacerdos inchoabat, fruges aut molam salsam in caput victimae deponendo, addito ture masculo, qui ritus Immolatio dictus est. Deinde vinum aspergebat, postquam id simpuvio ligneo vel fictili admodum parvo et ipse leviter libasset, et astantibus paritet gustandum detulisset; quod Libatio erat. Porro setas inter cornua victimae manu evulsas, tamquam prima libamina, proiciebat in ignem, conversusque ad Ort, obliquum cultrum a fronte victimae ad caudam ducebat, tandemque eam Diis exhibitam ex dedicatam iubebat iugulare ministros: quae postquam perpurgata esset, mox Aruspex, Flamen aut Sacerdos cultro ferreo viscera timabatur, attenteque explorabat, an perlitatum foret: Non autem manu ea contrectare licebat, ne qua offensa pollatis sacris intercideret. Inspectis tandem et exquisitis singulis, ex omni viscere et membro Ministri partes decisas certas, farina [orig: farinâ] fartis involvebant et in

calathis sacrificanti offerebant, quas Sacerdos aris in positas foculo incenso comburebat, quod reddere vocabatur ac litare. Eum ignem ex oleae, lauro aut quercu corticis crassioris, aut cuius caudex cavus fungosusque esset, accendere, vel Numinibus adolere nefas erat: ubi vero, quod Diis tributum erat, conflagrasset [orig: conflagrâsset], ad epulas ipsi et convivia vertebantur. Inter vescendum Diis laudes canebant, pedibusque circum aras com plodentes ad numeros psallebant et pulsatis cymbalis agebant choreas, cuius rei causam vide apud Serv. in Virg. Ecl. 5. v. 66. Eundem ritum imitantes olim Israelitas idololatras, reprehendit Apostolus 1. Cor. c. 10. v. 7. Sedit populus ad edendum ac bibendum et surrexerunt [orig: surrexêrunt] ad ludendum. Vide Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. l. 3. c. 33. cum Par alip. Thom. Dempst. Quando autem hostiarum partes desectae Diis coeperint offetri et adoleri, parte ad vescendum servata [orig: servatâ], diximus supra ubi de Holocausto. Vide plura hanc in rem, apud Casp. Barth. Animadvers. ad Stat. passim, ubi is inter alia, de more nigras hostias Diis inferis, et quidem feminas Proserpinae, et mares Diti: hostias solum virgines Minervae, offerendi; deque hostiae non placide stantis malo omine: C. Paschal. Coron. l. 4. c. 17. ubi de ritu hostias coronandi, ut et hic [orig: hîc] non uno loco, inprimis in vocibus Sacrisicium et Victima, ubi de ritibus, citca Hostias divinitus in V. T. iniunctis, succincte agemus. Addam hoc unum, stetisse ad aras simulacra, et ad eorum proin faciem converas hostias mactari consuevisse. Arnob. adv. Gentes l. 7. Sigallinulam, vitulum sub illius oculis atque altaribus concremaro. Et, quod istud honoris est genus, vervecem, arietem, taurum, Dei sub ore connectere, conspectuque in eius occidere. Lucret. de Rer. Nat. l. 2. v. 352.

Nam saepe ante Deum vitulus delubra decora
Turicremas propter mactatus concidit aras,

Unde qew=n deci/mhla a)ga/lmata Euripidi Phoenistis, para\ to\ de/xesqai ta\ mh=la: quem admodum et deci/mhlon dro/mon et deci/mhlon e)xa/ran idem Andromache appellat. Vide Desid. Herald. ad Arnobii locum qui et paulo infra, de ratione victimarum Servii hunc locum adfert: Ratio victimarum sit pro qualitate Numinum. Nam aut hae immolantur, quae obsunt eorum, muneribus; ut procus Cereri, quia obest frugibus; hircus Libero, quia vitibus nocet: autcerte ob similitudinem, ut inferis nigras pecudes, superis albas immolant. Quam in sententiam citantur a Porphyrro Apollinis versus, qui exstant apud Euseb. de Praeparat. Evang. Arnobii locus est, Quae --- causa --- ut ille turris Deus, haedis alius honoretur, aut ovibus: hic lactantibus porculis, alter intonsis agnis: hic virgimbus buculis, capris ille cornutis: hic sterilibus vacculis, at ille incentibus scrosis, hic albentibus, ille tetris: alter feminei, generis alter animantibus masculinis? Mansit vox apud Scriptores Eccl. N. T. sed alia [orig: aliâ] notione. Qui enim in Scriptutis panis Domini dicitur, is Scriptoribus hisce hostia etiam, et oblata. Ac illud quidem inde, quod panis benedictus sit Dominici corporis figura [orig: figutâ], quod Servator noster, pro peccatis nostris, hostiam obtalit in ara crucis. Istud vero, quod populus olim farinam vel panem offerret, in S. Eucharistiae usum, uti infra dicemus. Atque hinc tenuissimae illae et levissimae formulae, quibus Eccl. Rom. loco Dominici panis utitur, hostiae etiamnum appellantur, de quarum usu vide Cl. Suicer. Thes. Eccl. in voce *su/nacis2.

Ambarvalis dicta est, quae pro arvis a 12. Fratribus sacrificabatur: ducebatur rei divinae causa [orig: causâ], circum arva, ab iis qui pro frugibus faciebant. Ambegni bos aut vervex appellabantur, cum ad eorum utraque latera agni in sacrificium ducebantur, Fest. Ambignae vel Ambegnae vel Ambiguae oves in sacris dicebantur, quas circum aliae hostiae constituebantur. Amburbales, circum terminos Urbis Romae ducebantur. Animalis vocata est, cum sola anima Deo sacrabatur. Talis inter alia Bonae Deae oblata legitur. Unde Trebatius apud Macrob. Sat. l. 3. c. 5. duo inprimis Hostiarum genera facit. Alterum, in quo volunteas Dei per exta disquirebatur; alterum, quo sola anima Deo sacrabatur. Bidentes dicebantur, quae cornigerae essent et duos dentes eminulos haberent. Caviares, cum Cavia, i. e. pars Hostiae, cauda [orig: caudâ] tenus duceretur et poneretur in sacrificio pro Collegio Pontificum, quinto quoque Anno. Eximiae, quae ad sacrificium destinatae eximebantur e grege: vel quod eximia [orig: eximiâ] specie offerendae Diis eligerentur. Furvae, Diis inferis oblatae, Meurs. ad Lycophr. Harviga, vel, ut Ios Scalig legit, Aringa dicebatur, cuius adhaerentra inspiciebantur exta. Vide etiam supra Haruspices. Humana, vide infra. Iniuges, quae numquam domitae, ac iugo nulli subditae fuerunt [orig: fuêrunt]. Maiores, caedem cum eximiis. Maxima, vide infra in hac voce. Praecidaneae dicebamur, quae ante sollenne sacrificium pridie mactabantur, ad imitationem protelei/as2 Graecorum: Praecidariam vocat Marius Victorin. Prodigiae vocatae sunt, quae consumebantur. Succidaneae, quasi succedaneae, appellatae sunt, quae, si primis hostiis litatum non erat, post eandem ductae caedebantur. Alii tamen potius a succedendo dictas volunt. Succidanea autem dabatur femina, si per marem litari non posset: quod si pet feminam non litassent [orig: litâssent], succidanea adhiberi non poterat, teste Serv. ad Aen. l. 8. Vide praeter Rosin. praefat. A. Gell. l. 4. c. 6. cum notis Iac. Oiselii IC.

HOSTIA [3] Humana ex lege perpetua et expresla, minime permissa: ex praecepto vero Numinis singulari atque extraordinario,

sive quale de immolando filio accepit Abraham, sive eiusmodi alio, caedem humanam licitam fuisse, urpote ab eo, cui tota rerum Natura simpliciter ac omni modo subest, imperatam neutiquam dubitandum. At quis probet Afrorum olim, maxime Carthaginensium; Phoenicum insuper, et Arcadum; Iudaeorum quoque idolo latratum, qui pueros vivos igne concremabant Molocho: etiam variis in locis Europaeorum, Romanorum in Pantheo, Druidarum Gallotumque vett. insuper Germanorum, vide Berneggerum ad Iustin. l. 18. c. 7. Barbarum morem, qui non vero Deo, neque ex illius iussu, sed Idolis suis, caede humana [orig: humanâ] voluerunt [orig: voluêrunt] litatum; qua de re Vide et ubi de Diana Taurica infra Impietas. Mithra, alibique. Addam hic [orig: hîc] saltem, non quosvis tamen illos immolare consuevisse, sed filios solum, servos, advenas, ut Tauro scythae, aliosque qui in potestate eorum erant: Nisi quod apud Triballos etiam Patrem immolare honestum erat, teste Aristot. in Topicis l. 2. c. ult. Vide Wier. de Praestigiis Daemonum l. 1. c. 7. Ioh. Selden. de Iure Nat. ac Gent. iuxta Discipl. vett. Hebr. l. 4. c. 6. Iac. Ouzelium ad Minuc. Felic. p. 190. etc. ut et supra aliquid, ubi de Expiationis festo. Addo saltem quo ritu Poenis, olim liberos immolarint [orig: immolârint], referre Plutarch. de Superstit. c. 1. et Diod. Sic l. 20. c. 14. rationem occurrere apud Varronem Rer. Div. l. 16. laudatum Augustino de Civ. Dei l. 7. c. 19. neminem vero hanc a)nqrwpoqusi/an facundius exsecrati Lactant. l. 1. c. 21. quam Carthagine, ubi nprimis vigebat, sustilit Darius Persarum Rex Iustin. l. 19. c. 1. Iphicrates, Porphyrio de Abstin. l. 2. Gelo, Scholiasti Pindari in Pytheis Ode 2. ubi Voss. docet ad Iustin. d. l. Curtius tamen, usque ad excidium urbis suae Sacrilegium hoc, uti vocat, fecisse eos scribit l. 4. c. 3. Tertullian, quoque principatu Tiberii fuisse prohibitos id facere, crucifixis etiam Sacerdotibus; nihilominus tamen in eo sacrificio, sed occulte, etiam sua [orig: suâ] aetate perseverasse, memorat Apolog. c. Gaeterum in orbe Romano desitae a)nqrwpoqusi/a, lege lata [orig: latâ] ab Hadr. Imp. uti ex Pallante refert Porphyr. ubi supra. Nempe variis temporibus interruptus mos subinde in usum denuo revocatus est, Berneggerus ad Iustin. eod. l. Hodieque apud varias Novi Orbis incolas frequens. Vide quoque infra Paedothysia.

HOSTIAEI vel pop. iuxta Oceanum Occidentalem, quos Artemidorus Cassinos vocat. Steph.

HOSTILIA [1] opp. amplum Venetiae ad Padum in agro Mantuano. Tac. Ann. l. 2. c. 40. l. 11. c. 26. et 29. Hostia Leandro. Ostiglia etiamnum, medium inter Mantuam ad Occas. et Fetrar. ad Ort. Hinc 33. illinc 25. mill. distans.

HOSTILIA [2] Curia nomen habuit ab Hostilio Rege conditore, in qua Senatus plerumque congregabatur. Fuit autem primitus Tulli huius Hostilii regia, eratque in monte Caelio: postmodum, cum Senatum nisi in loco per Augures constituto, quod templum dicebatur, haberi non licuisset, Hostilia haec Curia, ut et seqq. temporibus Pompeia et Iulia, quia profana prius loca erant, templa fuere [orig: fuêre] per Augures constituta, ut in iis Senatusconsulta, more Maiorum, iusta fieri possent. Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. l. 7. c. 6. et 7. Saepe vox haec solius Curiae nomine apud Scriptores effertur, quoniam Hostilia Curia reliquas longo intervallo anteiret: Hic [orig: Hîc] enim nemini, nisi qui Senator esset, sedendi ius fuit, cum in Pompeia Curia alii quoque Magistratus civici Senatoribus miscerentur, in Iulia vero de negotiis tantum exoticis ageretur. Idem eod. l. c. 5.

HOSTILIA [3] Lex cuius auctor Aulus Hostilius Mancinus Cos. cum Aulo Attilio Serrano A. U. C. 583. fuit: Ut furti agere licere: eorum nomine, qui apud hostes essent, aut Rei publicae causa [orig: causâ] abessent, quive in eorum cuius tutela essent. Hinc illae Hostiltanae actiones, i. e. formulae apud Cic. l. de Orat. c. 1. ubi de militis Testamento agitur. Vide Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. l. 8. c. 19.

HOSTILIANUS Perpenna, Aug. post Vibium Volusianum, delatum a Senatu Imperium accepit, uti docet Victor uterque, non multo post pestilentia consumptus. Vide Auctorem Hist. Misc. Eum excepit C. Iul. Aemilian. Aug. a Maesiacis legionibus creatus. Vide Casaub. ad Hist. Aug.

HOSTILII Lares memorantur Festo sive Paulo, cum ait: Hostiliis Laribus immolatum, quod ab his hostes arceri putarent. Unde colligimus praeter cultum Latium domesticum in foro, et compitalitium in compitis, unde Viales quoque et Compitales dicti, etiam hunc viguisse, nisi eosdem Hostilios cum Vialibus facias, qui, cum singulis suis familiis custodes essent, iure existimatum, iunctim urbi praesidere, atque adeo et hostes a moenibus depellere. Quod elare illis tribuit Ovid. Fast. l. 5. et Propert. l. 3. Eleg. 3. v. XI. ubi eos Hannibalem ab urbe fugasse ait. Vide Gerh. Ioh. Voss. de Idol. l. 1. c. 11. sub sin.

HOSTILINA Dea colebatur, cum segetes novis aristis aequantur, ut Augustin. ait. quia Hostire. Vetr. aequare dixernnt [orig: dixêrnnt], unde et Hostimentum et Hostorium.

HOSTILIUS [1] Poeta Historicus, Annales carmine scripsit: e quibus Priscianus hunc versum citat:

An Comicus ille est cuius Tertull. in Apolog. meminit. Vide Perpenna, Tullus.

HOSTIS vett. Latinis peregrinus et hospes est. D. Ambros. Offic. l. 1. c. 29. Denique etiam adversarios molli Veteres appellatione nominabant, ut peregrinos vocarent Hostes enim antiquo ritu peregrint dicebantur. Quemadmodum ba/rbaros2 Spartianis ce/nos2 Herod. Uran. Vide hac de re Hug. Grot. de Iure Belli et Pac. l. 2. c. 15. §. 5. Postea mutata vocis notio, et apud Rom. Iurecoss. Hostes dicti sunt, qui

nobis aut quibus nos publice bellum decernimus, l. Hostes de verb. sign. Cic. signantius, ille Hostis est, qui habet Rem publicam, Curiam, Aerarium, consensum et concordiam civilem, et rationem aliquam, si res ita tulerit, pacis et foederis, Philipp. 4. caereris omnibus in latrunculorum praedonum que numero deputatis. Vide eond. Grot. ibid. l. 3. c. 2. §. 1. Qua [orig: Quâ] ratione huc pertinet, quae de Bello Clarigatiane, Fecialibus, Induciis, Pace, Praeda etc. hic [orig: hîc] passim occurrunt. Vide quoque infra in voce Perduellis. Monebo hic [orig: hîc] saltem, etiam Hostibus publicis sepulturam deberi, omnium consensu: Quod belli ius koino\n e)n toi=s2 pole/mois2 vocat Appian. belli commercia Philo. Unde Hercules suos hostes, Alexander ad Issum victos, Haunibal C. Flaminium, P. Aemilium, Tib. Gracchum, Marcellum Romanos, quaesi visse ad sepulturam, leguntur. Idem Hannoni a Romanis praestitum, Mithridati a Pompeio, a Demerrio multis, Archelao Regi ab Antonio. Imo in Graecorum adversus Persas militantium iuram ento erat: Socios omnes sepeliam; bello victor etiam barbaros. Et passim in Historiis legas impetratam, nekrw=n a)nai/resin, facultatem tollendi mortuos. Vide Dion. Chrysostom. Orat. de Lege, Aelian. Var. l. 12. Diod. Sic l. 17. Paus. in Atric. Philon. in Flacc. Plutarch. Theseo et Marcello, Alios. Sed nec illud omittendum, usitatum fuisse priscis Regibus, Hostium regiones vacuefacere omnesque incolas correptos constrictosque eo transferte, ubi pro libitu iis illuderent vel ad abiectissima ministeria abuterentur. Vide 1. Reg. c. 20. v. 18. Polyaen. l. 4. in Phrlippo, C. Nep. Miliade c. 4. Quod postmodum, humanitatis in devictos usu increbescente, non nisi in contumaces, h. e. rebelles et Maiestatis reos, servatum. Idem Nep. Crmone c. 2. Scyrum --- quod contumacius se gesserat, vacuefecit: sessores (an possessores) veteres urbe insulaque eiecit, agros civibus divisis. *)ecoiki/zein e)k th=s2 patri/dos2 id vocat Diod. Sic l. 12. ubi de Pericle Hestiaeae in Eubaea incolis idem faciente. Vide quoque Iustin. l. 8. c. 5. de Philippo etc. unde vacuefactionem, qua [orig: quâ] possessores vel sub corona vendebantur, vel in alias traiciebantur sedes, poenam fuisse olim in rebelles ac victos constitutam, porro discas. Quod cum Lemmii probe nosent, Miltiadis secunda [orig: secundâ] fortuna [orig: fortunâ] adversariorum capti, resistere ansi non sunt ex Ins. demigrarunt apud eund. Nep. Miliiade c. 2. Apud Recentiores vox, pro exercitu passim. Gall. Host et Ost, Hisp. Hueste. Inde postmodum proprie sic dictum est Francis servitium militare, quod dominis suis feudalibus debebant vassalli ac renentes: ita ut ad bellicam submonitinem seu citationem, militaribus armis instructi, cum iis in exercitum pergere tenerentur. Id nempe vocabant Hostem vel Exercitum, quibus vocabulis adiungitur fere semper, Cavalcata, Equitatus seu Expeditio; ita ut una eademque videatur fuisse obligatio, cui vassalli essent obnoxii; nisi quod pex Hostem intellexisse videntur eam expeditionem, quae pro patria tuenda intra domini fines peragitur: per Cavalcatam vero, quae pro bellis domini, etiam extra dominii eius limites, suscrpitur. Spectabat vero haec obligatio, non tenentes modo et mansionarios, sed et viros nobiles seu vassalos, cum nemini eorum immunitas concederetur, ac ne ipsis quidem Episcopis, Abbatibus aut Sacerdotibus, quos passim legere est, obnoxios fuisse Hosti et Cavalcatae, ratione Regalium aut posse ssionum Ecclesiasticarum. Non omnes tamen hostes vel hostem facere tenebantur, ut loquuntur LL. Longobard. Immunes enim erant Mulieres, Viri qui annum 60. attigerant, pueri infra 16. Aet. Annum, Urbium Iurati vel Aediles, Gubernatores, Notarii, Physici, Iurisperiti, Furnarii aec Molitorcs, Aegri et Pauperes. Praererea, qui uxorem accepterat, primo Anno ab hoste omnibusque necessitatibus publicis immunis erat: ii tandem, qui speciali privilegio a Principibus exempti fuere [orig: fuêre]. Ita tamen, ut interdum expensarum partem alii, qui in hostem non pergebant, iis exsolverent, qui expeditionem suscipiebant. Sed et nec illi immunes omnes a bellicis oneribus erant: nam, ut est in Capitulis Caroli Calvi tit. 31. c. 27. illi, qui in hostem pergere non poterant, iuxta antiquam et aliarum gentium consuetudinem, ad civit ates novas et pontes ac iransitus paludium oper abantur et in civitate atque marcha wactas saciebant, ita ut ad defensionem patriae omnes sine ulla excusatione venive tenerentur. Verum in Hostem eundi oneris non una eademque ratio fuit; sed secundum locorum libertates ac immunitates prorsus exstitit diversa. Siquidem quorundam locorum incolae non tenebantur ire extra territorii sui fines: alii in hostem ita pergebant, ut domum redire eadem die possent: quidam duos, nonnulli tres dies hostem debebant: ultra quos si a domino detinerentur in exercitu vassalli, ac tenentes, dominus eis vadia dare renebatur. In Francia tamen, regia ex peditio 60. dierum fuit, nisi infeudationem tabulis numerus restrictus esset. Sed et fuere [orig: fuêre], qui Hosti non obnoxii erant, nisi pro defendenda patria et si domini castra aut dominia ab inimicis impeterentur; non vero pro foederatis ferendo auxilio. Denique erant, qui ad quasvis dominorum expeditiones etiam extra dominii fines, ire tenebantur: De quibus omnibus vide erudire disserentem C. du Fresne in Gloss. ubi ultimum hoc bellum indictum et nominatum fuisse appellatum, ait additque, de iure communi vassallos hostem debuisse et equitationem propriis impensis, interdum tamen vadia illis dara eorumque damna; in expeditione perpessa, a dominis resarcita fuisse. Ibidem habes elegantem Dissertat. de Hoste et exercitu Episcoporum. Hinc Hostenditium seu Hostenduciae, Germ. Hostendienst, servitium bellicum, quod vassallus domino praestaro tevetur: vel potius ea praestatio, quae a vassallis domino fit pro Hoste etc.

HOSTIUS [1] tempore Sallustii, Historiam de bello Istriano versibus scripisit. Macrob. Sat. l. 6. c. 3. Hunc Virg. alicubi imitarus est. An pater Hostiae, quam Propert. sub nomine Cynthiae, laudat.

HOSTIUS [2] Hostilius vir bello strenuus, qui ob virtutum a Romulo frondea corona donatus est. Dionys. Halicarn. l. 3.