CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMUS SECVNDVS Literas D, E, F, G, H, I, K, L, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

HYAGNIS Phryx, Marsyae pater, an fil. variant enim Auctores, primus duas tibias uno spiritu animavit, laevaeque et dextrae acuto tinnitu, gravi bombo concentum Musicum miscuit, Appule ius in Floridis. Quod tamen alii marsyae tribuunt. Poeta Grae cus hinc in Epigr. *au)loi\ tou= *frugo\s2 e)/rgon *)uagni/dos2, sub finem addit de Marsya.

*)hde\ *kelainei/ths2 poimh\n pa)ros, oi(=sper a)ei)sas2
*)egnw/qh, *foi/bou kei=non e)/deice e)/ris2.

Sed nomi eius Phrygii, et Lydii tantum, reliquis postea demum accedentibus. Eundem obliquae seu curvae tibiae inventorem fuisse, et in sacris Deum [orig: Deûm] matris prim um tibia [orig: tibiâ] cecinisse, Dioscorid. in Epigr. Graec. tradit, quod Siritae Libyco alii ascribunt: qua de re vide Salmas. ubi supra p. 120. et seqq.

HYALA ad Indi flum. ostia, urbs similibus spartae institutis utens: nam ex duabus familiis duo Reges constituebantur, summae rei in bello praepositi. Cetera Seniorum magistratus administabat. Diod. Sic. l. 17.

HYAMPOLIS in tabb. recentibus Iampoli, urbs Phocidis in Boeotiae conf. Chaeroneae et Coroniae proximum, ubi Hyampolus vertex montis apud Parnassum, Steph. Strabo l. 9. p. 416. et 424. cui Anemoria dicitur, Plin. l. 4. c. 7. Plutarch. Stat. Theb. l. 7. v. 345.

Est et altera in Boeotia, non procul ab Orchomeno. Ptol. l. 4. c. 15. Herod. l. 8. c. 28. et 33.

HYANTHES ab antiquis vocabantur Graeciae pop. postea Boeoti dicti. Plin. l. 4. c. 7. quod nomen ab Hyante Rege traxisse putantur. Strabo l. 10. p. 464. Hinc Hyantius, idem quod Boeotius, Cadmi epitheton. Ovid Met. l. 3. v. 147.

HYBANDA Ioniae olim ins. postea maris recessu continenti annexa. Plin. l. 2. c. 89.

HYBLA mons Siciliae, thymi copia [orig: copiâ], salicum, et apibus abundans, una cum opp. eiusdem nominis ab Hyblo Rege dicto. Strabo l. 6. p. 267. a Doriensibus conditam scribit. Mart. in Xeniis l. 13. Epigr. 104. cuius Epigraphe Favi Siculi.

Cum dederis Siculos mediis de collibus Hyblae
Cecropios dicas tu licet esse favos.

Porro tres Hyblas in Sicilia ponit Steph. de quibus vide Boch. Geograph. p. 584. 593. et 604. Plin. l. XI. c. 13. et Herod. l. 7. c. 1. 55. Senec. Oedip. Act. 3. v. 93. et infra. Lucan. Civ. Bell. l. 9. v. 291. Nic. Lloyd.

HYBLA Maj. nunc Paterno, opp. ad radices Aetnae, prope Simethum fluv. 10. mill. a Centuripe in Ort. 17. a Catania in Occ. Brietius.

HYBLA Min. aliis Heraea , est Ragusa, opp. Siciliae in valle Neaetina 15. mill. ab ora maris Africi.

HYBLA parva quae et Megara, urbs fuit Siciliae, in ora Or. Eius rudera ad Allabi fluv. ostia visuntur, inter Augustam ad Bor. et Syracusas ad Austr. Brietius. Aliis fuit, ubi nunc vicus Mirilli in illo tractu, sed a mari tantisper remotus.

HYBLON Siciliae Regulus, quo Hyblae civitati nomen fecit, quae postea Megara dicta est. Steph.

HYBREAS insignis Orator ex Mylassis Cariae urbe, qui, cum pater nihil praeter mulum lignarium, et mulionem reliquisset, illorum opera [orig: operâ] aliquandiu nutritus, Diotrephi Sophistae operam dedit, tandem que ad Reip. gubernacula pervenit. Vide Strabo l. 13. p. 630. et l. 14. p. 659. et 660.

Iamque Hybridarum grex tibi foret plenus,
Si spado Coreulus, Dindymusque non esset:

ingenua [orig: ingenuâ] matre et servo patre natus est; quales idem poeta equites vernas appellat, l. 1. Epigr. 85. cuius Epigraphe de Quirinal. v. 4. Proprie enim hybridae fetus ex imparibus parentibus; uti porcus ex fero et mansueta naturs: qualem a Gallico sibi appositum idem habet l. 8. Epigr. 22. cuius Epigraphe in Gallicum.

Invitas ad aprum: ponis mihi, Gallice, porcum,
Hybrida sum: si das, Gallice, verba mihi etc.

Sic apud Suet. Aug. c. 19. Coniurationes --- Asinii Epicadi ex gente Parthyna hybridae: Et Hirtium de bello. Afric. Praeterea ex fuga praelioque Pompeiano, quos secum a Brundusio transportaverat, equites Germanos Gallosque. ibique postea ex hybridis libertinis servisque conscripserat; vox notat Numidarum abiectissimum quemque, e libertinis servisque prognatum. Vide Casaub. ad Suet. E Graeco u(/bris2, probrum, contumelia.

HYCCARA opp. Siciliae, a Sicanis conditum, sed eversum, ubi Laidem meretricem natam aiunt: Athen. l. 13. p. 588. Carbolongi et Garbolangi, seu Carini, teste Fazello: olim Episcopal ubi nunc opp. Carinum, quod sub Gregorio Mag. sedem Ep. habuit, inter Panormum et Elymam, a Panormo 12. mill. pass. distans. Vet. autem Hyccara, nun Muro Carim nominatur, apud Carin. *(/ukkara barbariko\n xwri/on, ita Plutarch. in Nicia: Et Thucyd. l. 6. po/lisma *sikaniko\n me\n, e)gestai/ois2 de\ pole/mion. Itaque non placet quod apud Athen. l. 7. p. 317. Timaeus nominis originem ex Graeca lingua arcessens, Hyccara dici vult para\ to\ tou\s2 prw/tous2 tw=n a)nqrw/pwn e)lqo/ntas2 e)pi\ to\n to/pon i)xqu=s2 eu(rei=n kaloume/nous2 u(/kkas2. Hycca pro Erythrimo pisce Cyrenaeorum est vox, alibi raro in usu, praeter quam apud Poetas. Et ut ab Hycca fiat Hyccara, non patitur analogia. Denique barbari opp. vocabulum e Graeco sermone petere non licet. Proinde consultius ex Punica lingua deducas. qua [orig: quâ] [gap: Hebrew word(s)] Hekcaura est sinus piscis, i. e. piscosus, qualem esse sinum Hyccarae ex Fazello patet, Dec. 1. l. 7. Nic. Lloyd.

HYCCARUM opp. Siciliae, Biccari seu Vicari forte inter Panormum et Agrigentum, a Thermis Himeransibus 24. mill. pass.

HYCSOS quasi Pastores Reges, contemptim Aegyptiis dicti sunt Reges, qui altis a metropoli Tanitae, circa ultima Iosephi Patr. tempora, et Arabia, numen 240000. in inf. Aegyptum irruptione facta [orig: factâ], novam ibi Dynastiam condiderunt [orig: condidêrunt], atque sub VI. primis suis Regibus, quorum nomina Salatis, Beon, Apachnas, Aphophis, Ianias et Assis, res Aegyptiacas tantum non funditus exsciderunt [orig: exscidêrunt], donec sub XI. horum successoribus Aegyptii, longa [orig: longâ] necessitate armorum usum edocti, illos tandem, Duce Misphragmuthose Thebanor. Regem vicerunt [orig: vicêrunt], et in Abarim S. Pelusium incluserunt [orig: inclusêrunt], pauloque post sub Thummose ivius successore, Aegypto penitus pepulerunt [orig: pepulêrunt], circa tempora Iairi Iudic. Israelit. Redierunt [orig: Rediêrunt] quidem sub Amenophe, qui Thummosem excepit, sed post Anno 13. pulsi sunt denuo, postquam in Aegypto regnassent Ann. SII. totaque Aegyptus in Monarchiam coaluit. Vide Manethonis fragmenta, apud Ios. c. Apion. l. 1. aliosque laudatos Equ. Marsham. Can. Chron. Sec. VIII. et seqq.

HYCTANIS Carmaniae flumen, apud Solin. c. 54. Ex India tevertentes ab Hyctani Carmaniae flumine septentriones primum vident. *)/anamis2 dicitur Arriano in Indicis, *)/addanis2 Marciano, *)/andanis2, Ptol. Azanius vett. Codicibus, quam proin vocem reponit salmas. d. l.

HYDA vel HYDE opp. Lydiae sub Tmolo monte. Hom. Il. 2. Sunt qui idem esse putant cum Sardibus, Strabo l. 13. p. 626.

HYDARCAE pop. Indici, qui contra Bacchum pugnaverunt [orig: pugnavêrunt]. Steph.

HYDARNES nobilis Persa, qui Herod. l. 3. c. 70. l. 6. c. 133. cum Dario in Magos coniuravit. Strabo l. 11. p. 531.

HYDASPES [1] vel HYSTASPES celebris prisco aevo vates, Iustino, Clementi Alex. et Lactant. non minoris ac Hermes Trismegistus, ac Sibyllae, aestimatus. E quibusIustinus non tim vir asserere, malorum daemonum machmamentis effectum esse, ut mortis supplicium adver sus librorum Hystaspis, aut Sibyllae, aut Prophetarum constitutum sit. Apolog. II. Clemens 6. Strom. Hystaspem sumite et legite; et invenietis Dei Filium pollw=| thlauge/steron kai\ sofe/steron gegramme/non, multo clarius et apertius esse scriptum. Lactant. tandem l. 7. c. 15. et 18. Hystaspes -- descripta [orig: descriptâ] iniquitate saeculi huius extremi, pios ac fideles a nocentibus segregatos ait, cum fletu et gemitu extensuros esse ad caelum manus etc. Verum Hydaspen hunc, cum Hermete illo et Sibyllis, personatum esse, et vaticini illa non pia certe fraude quorundam inter vett. Christianos male feriatorum irrepsisse, multis probat Ant. van Dalen de Oraculis Ethnic. Dissertat. 1. sub init. Statim.

HYDASPES [2] fluv. Asiae geminus, Strabo l. 15. p. 696. et 697. unus per Susianam apud Susam urbem fluens delicatissimus. Virg. Georg. l. 4. v. 211.

Alter nunc Rowey, Indiae cit. terminus itineris Alex. Mag. cum Asiam subiugaret, in Indum influens apud Nysam urbem, cuius incolae Hydaspii Trogo dicuntur. Lahorium Urbem tractus illus prim. rigat. Baudr. Luc. Civ. Bell. l. 8. v. 227.

Idem l. 2. de Rapta Proserp. Carm. 33. v. 82. et Carm. 36. v. 325. Seneca alibi,

xru/seios2 etiam Nonno in Bassaricis dicitur. Plin. l. 6. c. 17. et 20. Curt. l. 5. c. 2. et l. 9. c. 4. Athen. l. 13. p. 595. Lucan. Civ. Bell. l. 3. v. 236. Nic. Lloyd.

HYDIA Siciliae opp. Ptol. excisum, Cabra Fazello, in finibus Leontinorum, ubi adhuc turris sic dicta. Aliis est Francofonte, castr. a Paliconia 11. mill. Pass. Licodiam versus distans, Fontana murata Nigro.

HYDRA Lernaea serpens erat 50. capita, unicumque duntaxat corpus habens, ex quibus uno occiso, duo alia statim repullulabant. Ovid. Met. l. 9. v. 192.

Senec. Herc. Fur. Act. 3. v. 164. Lucan. Civ. Bell. l. 4. v. 635. et l. 9. v. 644. Item opp. Aetoliae. Item ins. Libyae in mari Mediterr. circa Carthaginem. Steph. Alia Hadriatici maris. Pomp Aeolidis prom inter Myrinam et Phocaeam urb. Strabo l. 8. p. 346. Dolopum ins. Phavorino. Vide Lysimachia.

HYDRALIS fluviol. prope Constantinopolim in Barbysim influens. Nicetas; Belgrado Gyllio.

HYDRAOTAE regionem Indiae habet Philostrat. l. 2. Appollonii. Idem auctor fluv. Hydraotem habet, in fine eiusdem libri. Strabo Hyarotis est l. 15. p. 694, 697. et 699. sine d. Hydraotim fluv. etiam describit Philostrat. Curt. l. 9. c. 3. et Arrian. de Reb. Alex. Mag. et idem in Indicis; eumque receptis prius in se multis fluminibus in Indum incidere tradit. Ex quo fortasse Zadadrus Ptol. erit: nihil tamen affirmat Ortel. cui Adris Ptol. potius videtur.

HYDRARGYRO-STATICUM Experimentum quo plures Philosophi in Physicis, vacuum admitti posse, contendunt, sic habet: Esto vas vitreum seu tubus oblongus, qui in supremitate globum habeat, ex quo foramen canalis paulatim et sensim diminuendo excurrat. Repleto Mercurio globulo, alteri vasi inverso ore indatur in quo etiam argentum, vivum insit sensimque amoro digito orificium tubi in vicersione claudendo, videbis ergastuli vittei impatientem Mercurium rumultuari, subsidere, rursum attolli, donec vibrationibus continuatis lassus ad quietem se componat, ita tamen, ut magnam tubi partem inanem relinquat, quod vacuum esse dicunt. Verum natura [orig: naturâ] accuratius considerata [orig: consideratâ], licet peregrinus aer succedere non possit, tamen cum tenuissima quaedam corpuscula aerea omni mixto insint, Mercurius tamdiu continuata [orig: continuatâ] vibratione agitatur, donec ei insita corpu scula separata, metuentis vacui naturae vi, in superiorem partem tubi se recipiant sicque in aere suspensum teneant Mercurium. Georg. de Sepib. in Museo Kirch. p. 47. ubi tubi huius iconem exhibet. Quid autem Hydrargyrum proprie sit, vide apud Plin. l. 33. c. 8. pigmenti viz. genus, quod vita invenit, in vicem argenti vivi, paulo ante dilatum. Quod quo modo fiat, ibi pluribus expoint; eo argentum inaurari addens, Nomen ex u(/dwr, aqua, et a)/rguros2, argentum, quasi dicas argentum aqueum Fit enim argenti colore et aquae liquore. Unde nota ex Matthiolo Historia eius, qui delirio oberrans, cum in pharmacopolio hydrargyrum aquae vice bibisset, paucias post horis congelatus interiit, in Dioscor. l. 6.

HYDRAULA HYDRAULAE in l. [correction of the transcriber; in the print in l. HYDRAULAE,] de excusat. muner. l. 10. C. Accursio est, qui aquam deferebat in Palatium Principis, vel qui custodiebat aquaeductum aulae Imperialis: Melius aliis, Praefectus machinae hydraulicae, nobilissimi instrumenti Musici, cuius Ctesibius Alexandrinus repertor fuisse traditur: quodque accuratissime describit Vitruv. item Porphyr. in Panegyr. et Gul. Malmesbur. in Reb. Angl. Vide Salmas. ad Lamprid. in Heliogab. et infra. Sed et Hydraulae et Organarii dicebantur olim, qui organa

aqua [orig: aquâ] animata pulsare docti erant: imo et follibus quoque Hydraulica ipsa non caruerunt [orig: caruêrunt]. De iis ita Prophyr. in Panegyr. dicto Constantino Aug.

Haec erit in varios species aptissima cantus,
Perque modos gradibus surget fecundea sonoris,
Aere cavo et tereti, calamis crescentibus aucta.
Quis bene suppositis quadratis ordine plectris,
Artificis manus in numeros clauditque aperitque,
Spir amenta probans placidis bene consona rhythmis,
Sub quibus unda latens properantibus incita ventis,
Quos vicibus crebris iuvenum labor haud sibi discors,
Hinc atque hinc animaeque agitant.

Aqua [orig: Aquâ] ergo impellente edi hunc conecntum patet, quod et ipsa nominis retio indigitat. Hinc iterum Aur. Cassiod. l. 1. Ep. 45. Facit aquas ex imo surgentes praecipites cadere, igenm ponderibus currere, organa extraneis vocibus insonare, et peregrinis flatibus calamos complet, ut Musica [orig: Musicâ] possint arte cantare. Idem l. 3. Ep. 53. Huic tamen mechanicus omnino adiungendus est, ut undas, quas iste reperit, ille levet, et arte subire faciat, quod ascendere non praevalei per naturam. Unde et Serv. ad Virg. Aen. l. 7. in limine, v. 23.

Physice, inquit, locutus est: motu enim aquae ventus creatur, ut videmus in bombis Organorum. Rationem ea pulsandi indigitat Claus. in Cons. Mallii Theodori Carm. 17. v. 316 et seqq.

Et qui magna levi detrudens murmura tactu,
Innumeras voces segetis moderator aenae
Intonet erranti digito, pedtbusque trabali
Vecte, laborantes in carmina concitat undas.

Pulsabantur namque pedum manuumque alili ministerio; quod artificium abunde persequutus est M. Vitruv. l. 10. Invenisse hanc Musices pattem, ut reliquas, Euterpem, contendit Martian. Capella l. 9. sed magis ad historicam veritatem Terrulian. l. de Anima, portentisissimum Archimedis eam inventum vocat. Secundum Vitruv. vero Architect. l. 9. c. ult. Ctesibius, cum animadvertisset ex caeli tactu et expressionibus spiritus vocesque nasci, his principiis usus Hydraulicas machinas primus instituit. Quod ipsum docuit Alicides apud Athen. l. 4. c. 23. p. 174. addens Ctesibium hunc et Alexandrinum et Tonsorem fuisse. Vide quoque Plin. l. 7. c. 37. Erat horum organorum frequentissimus olim in conviviis usus: Quamvis enim dum structores suis fungebantur muneribus, organa, tibiae, citharae, variaque alia insonarent instrumenta, praecipua tamen Hydraulica fuere [orig: fuêre]. Petron. Sat. Edit. Gonsal. de Salus p. 20. Edit. Bosch. c. 36. cantante Hydraule Darium pugnare. Suet. in Ner. Claud. c. 41. Ac ne tunc quidem aut Senatu aut populo coram appellato, quosdam e primoribus viris domum evocavit, transactaque raptim consultatione, reliquam diei partem, per organa Hydraulica novi et ignoti generis circumduxit etc. Quare laus illa non vulgaris Theodorici Gothorum Regis, quod, dum epularetur, Organa Hydraulica non sonarent, ut loquitur Sidon. Apoll. l. 1. Ep. 2. Ipse Amm. Marcell. in hunc luxum acriter invectus est, l. 14. c. 6. Pro Philosopho cantor, et in locum Oratoris, artium Doctor ludicrarum accitur, et Bibliothecis sepulchrorum ritu clausis in perpetuum, organa fabricantur Hydraulica, et lyrae ad speciem carpentorum ingentes, tibiaeque et histrionici gesrus instrumenta non levia etc. Vide Thom. Dempster. Paralip. in Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. l. 5. c. 29. Sed quia aquaticorum horum organorum non esset facilis ratio, spirItalia dein nostra et pneumatica praevaluere [orig: praevaluêre]. Hinc incertus quidam Auctor in Annales Gallicos retulit, A. C. 826. Georgium quendam Presbyterum de Venetia organum Hyuraulicum Aquisgrani fecisse: quod argumento sit, aut desiisse prorsus iam tum, aut minus fuisse in usu, Pignor, de Serv. ubi Romae in Quirinali, in hortis Pontificiis, huius generis organum se vidisse, audivisseque non sine comitum admiratione, cum Musicos modos variator, nemine plectra manu tangente, refert p. 177. Vide quoque infra Organica: De Hydraulo Cresibii, vero plura apud Salmas. ad Solin. p. 637. ubi et de Hydraulicis Veterum Horologiis. Ut et recentiora quaedam addam: Hydraulica Machina, perpetui morus simia, recenter ab Auctore inventa, clepsydra est, quae, ubi effluxit, inversa, iterum fluit obersa, caelum aquarum aspergine irrorans, in Museo Kircher. memoratur que Georgio de Sepibus p. 3. Ibidem machina visitur Hydraulica, primum Mobile seitissime exprimens, et aereum colubrum desuper aquae incumbentem violento rore in spiras et volumina impellens. Porro aquivoma machina Hydraulica, in cuius coronide stat figura varios liquores hospitibus propinando eructans. Horologium quinetiam Hydraulicum, intra crystalinos tubos, quinque palmorum altitudinis globos aut genios susque deque urgendo aut deferendo, horas interdistinctas indicans. Item machina Hydraulica, cui innititur scyphus crystallinus, cui ab uno latere sitibunda innititur volucris aquam ebibens, quam ex altero latere incumbens hiante ore coluber revomit. Machina quoque Hydrotectonica, perennibus guttis hinc armatos equites, inde remeantium tubam versans etc. De quibus omnibus vide Georg. de Sepibus in Museo Kircher. p. 2. et 3. adde infra dicenda ubi de Magnete, et Mechanice.

HYDREUM Graece *(udrei=on, loci nomen apud Solin. c. 54. Dicendum hoc loco, quatenus ab Alexandria Aegypti pergatur in usque Indiam. Nilo vehente Copton usque etesiis flatibus cursus est, deinde terrestre iter Hydreum tenus etc. Proprie locus aquationis est. Ita enim Plin. a Copto camelis itur, aquationum ratione mansionibus dispositis, prima

appellatur Hydreuma. Agatharchides poti/stras2 vocat. At u(drei/a, ipsa aquatio. Sic memorat Cic. Aquationes, Offic. l. 3. Hoc loco est Syracusis, quidquid est piscium. Hic [orig: Hîc] aquatio. Hac villa isti carere non possunt. *(udreuma vero ipse aquandi actus: quam tamen vocem Graeci posteriores etiam pro aquationis loco acceperunt [orig: accepêrunt], ut videre est apud Auctor. Peripli maris Erythr. Unde et mansip prope Berenicem, ubi aquabantur, quam Plin. novum Hydreum appellat, alii kaino\n u(/dreuma vocitarunt [orig: vocitârunt]: Mox ad novum Hydreuma Apollinis a Copto CLXXXIV. mill. pass. Ad differentitiam sc. veteris Hydrei, quod in diverticulo erat duum [orig: duûm] millium et Troglodyticum dicebatur, ubi et praesidium excubabat, l. 6. c. 23. In Itin. Antonini Caenon Hydreuma vocatur et. qua de re vide Salmas. ad Solin. p. 1184. et infra in voce Mansio.

HYDREUMA nomen variorum locorum, Aethiopiae sub Aegypto, et alibi. Plin. l. 6. c. 23.

HYDRIA vas aquarium, ut ipsa vox innuit, idem cum setella Plaut. Casina Act. 2. Sc. 4. v. 17. tum modiolo Virruv. culeum plus minus cepit, Piscat. Multi usus, etiam in conviviis Vett. ut ex Historia Evangel. patet, ubi lapidcas hydrias sex positas sex positas secundum purificationem Iudaeorum, capientes singulas amphoras binas aut ternas, miraculose vino replevisse Dominus noster legitur Ioh. c. 2. v. 6. et seqq. Sed et cum peplus Panathenae is maxima [orig: maximâ] pompa [orig: pompâ] inferretur Athenis, Inquilini in ea ligones, eorumque filiae u(drei=a kai\ skia/dia, hydrias et umbellas, ferre renebantur, ex lege memorata Harpocrat. de qua vide Petit. Comm. ad LL. Attic. l. 1. tit. 1. In eadem gente, in caelibum monumentis, imponit *loutrofo/ron, pueri hydriam habentis effigiem, consuevisse, discimus ex Demosthene in Leochar, de quo more vide eund. idid. l. 6. c. 8. De hydriis, quibus faces impositae a Gideone Duce Israelitarum, in bello contra Midianitas, adhibitis, vide Iud. c. 7. v. 16. et seqq. ut et alia quaedam hanc in rem supra, in voce Aqua, item Canopus.

HYDROGARUM Romanorum Ducum primus exhibuit, publice Heliogabalus, cum antea mtlitaris (parca et castrensibus tantum cibis instructa) mensa esset, quam postea statim Alexander reddidit, Lamprid. in Vita eius. Vide Casaub. ad l.

HYDROGRAPHIA seu Descriptio Aquae, altera pars Geographiae, Mare, freta, flumina, insulas, sinus, litora, portus, fontes etc. considerat. Et quidem, qui digni quidpiam hic [orig: hîc] praestitere [orig: praestitêre], sunt in Hydrographia veteri, Claud. Barthol. Morisaetus in Gener. Hist. Orb. Maritimi, seu rer. in Mari et Litoribus gestarum, ed. Divione in Fol. A. C. 1643. Thomas Rivius Hist. Nav. Antique libb. 4. Londini A. C. 1633. in Octav. Ioh. Scheffer. Tract. de varietate Navium. Item de Mil. Nav. Vett. edit. Upsaliae A. C. 1654. in Quarto. Etiam exstat Lilii Gregorii Giraldi de Re Nautica libellus etc. In nova ac hodierna habentur: Georg. Furnerii Hydrographia. Arcano del Mare Roberti Dudlei Ducis Northumbriae: constat libris 6. tom 2. edit. Florentiae A. C. 1661. Fol. mai. quorum sexto libro continentur Tabulae Hydrographicae. Porro Zee-Atlas Arnoldi Colomii Amstel. Fol. mai. Henrici Danckeri Zee-Atlas, ibid. A. C. 1660. Fol. Tomus V. Atlantis Iansonii edit. A. C. 1650. titulo Hydrographie, German, die Wasserwelt. Riccioli Geographiae Gener. l. x. quem Hydrographicum vocat. Athanasii Kircheri Mundi Subt. Partis primae l. 3. Marini Mersenni Histiodromia: ut et Petri Herigonii, in tomo quarto Opp. Mathem. Willibrodi Snellii Tiphys Batavus, Barthol. Crescentii Nautica Mediterr. Edit. A. C. 1602. Indici Maris Nauticam exhibet Hist. Navigat. Indic. Tom. II. in Append. Ioh. Twistii Descriptio Regni Decam p. 84. et seqq. etc. Vide Austorem Anon. Hist. Orbis Terr. Geogr. ac Civ. Part. I. c. 3. toto, quod Hydrographiam exhibet.

HYDROMANTIA Graece u(dromantei/a, ars divinandi ex aqua, Veteribus, huiusmodi superstitionibus addictis, multo in usu fuit. Et quidem aqua [orig: aquâ] implebatur cyathus, annulusque filio suspensus ex digito librabatur in aquam, atque sic conceptis verbis postulabatur rei quaesitae declaratio, vel confirmatio. Tunc si, quad proponebatur, verum erat, annulus suo nutu cyathum feriebat constitutis ictibus, Vierus l. 2. c. 12. Aliud Hydromantiae genus memoratur Isid. cum aquis inspectis fanta/smata seu imagines Daemonum apparebant: a quibus Numa sciscitatus legitur, quid in Sacris constituere deberet. Quod genus a persis allatum, etiam Pythagorae postmodum placuisse, Varro tradit, vide Augustin. de Civ. Deil. 7. c. 35. Sic puerum, in aqua simulacrum Mercurii contemplantem, Trallibus de eventu Mithridatici belli sollicitis, 160. versibus futura cecinisse. L. Vives memorat, ad h. l. Vide quoque quae de Setho Mago, de successore interrogato, ab Andronico Comneno Imp. scribit Nicetas l. 2. Aliud iterum, uti de Aqua Inus [orig: Inûs], (paludis id nomen) in Laconia legimus, cum panificia festo Inus [orig: Inûs] die sollenni in eam porricientes, si demergerentur, secunda ei qui porriciebat, promitti autumabant: contra adversa, quoties illa aqua reiecisset etc. Qui vero Hydromantiae nulla species frequentior usitatiorque *phgomantei/a|, vide quae dixim us supra, ubi de Fontibus: et adde, quae infra dicemus, ubi de divinatione per Specula.

HYDROMELI Graece *(udro/meli, aqua mulsa, cum vetus aqua miscetur melli, sicut meli/kraton, cum recens, Dioscor. l. 5. c. 15. Vide quoque Geoponica Constantino dicata l. 8. c. 24. Celtiberorum olim, Taulantiorumque, imo et Graecorum potus, antequam vinum nossent. Melinam dixit Plaut. Pseud. Actu 2. Sc. 4. v. 51. ubi iungit.

Damnavit Themison, apud Plin. l. 14. c. 17. l. 25. c. 8. et l. 31. c. 6. etc. Vide quoque infra in voce Mulsum.

receptae fuere [orig: fuêre], uti docet elegantissimo Epigr. Antipater, apud Salmas. Not. ad Lamprid. in Heliogab. Vide infra ubi de Rotis Aquariis, et in voce Mola.

HYDROMYSTA Gr. *(udromu/sths2, apud Synes. Ep. 121. dictus est Macro, qui curam in Eccl. conficiendi aquam benedictam habebat, in Hierol.

HYDROPARASTAE mel. Hydroparastate, Haeretici, aqua, vini loco, in S. Cena, usi. Vide Aquarii et Encratitae. Addo hic [orig: hîc], quod Tatianum Haereticum sectati sunt, qui inter alia a vini usu abhorrere a Saturnino et Marcione est edoctus. Contra eos scripsit Clem. Alexandrin. Paedagogi l. 2. c. 2. Augustin. qui Aquarios vocat, Haer. 64. Cyprian. l. 2. Ep. 3. Theodoret. Alii. Vide Ioh. Forbes. Instruct. Hist. Theologic. l. XI. c. 10. §. 13. et 17. et Cl. Suicer. Thes. Eccl. in voce *su/nacis2, item *(udroparasta/tai.

HYDROSTATICO-MAGNETICA Machina horas, Zodiacum, planetas et toram caeli fabricam repraesentans, simplicissimoque motu horas verticaliter, sub ascendentis et descendentis alterna rim Solis et Lunae simulacris, perque aerem vero volitantis aviculae motu divisa horarum spatia sympathetico motu describens, in Museo Kircher. memoratur Georg. de Sepib. p. 2. Apud quem Hydrotechna p. 5. Vide quoque supra, Cylinder Crystallinus, et infra ubi de partibus Statices.

HYDRUNTINA Terra nunc Terra di Otranto, prov. regni Neap. fere in modum penins. extensa ad Ort. inter sinum Tarentinum et mare Hadr. ubi alias Salentina et Iapygia. Eius prim. Hydruntum fuit, nunc Aletium. In ea etiamnum plurimi Graeci, in parte Australi.

Aletium, Lecce, prov. caput. Alexanum, Alessano. Brundusium, Brindisi. Castellanera, Castellaneta. Castrum, Castro. Gallipolis, Gallipoli. Hostunium, Ostuni. Hydruntum, Otranto. Mateola, Matera. Neritum, Nardo. Tarentum, Taranto. Vira. Oria.

HYDRUNTUM seu HYDRUS Strabo l. 6. p. 281. Liv. l. 36. c. 21. ac Ptol. post Iapigium prom. quo longissime in maria exccurrit Italia, sita urbs, qua [orig: quâ] in Graeciam brevissimus transitus, Plin. l. 3. c. 11. totius Apuliae metropolis, vetustate, ac civium fide atque animi magnitudine nodilis. Eam a Totila ob sessam liberavit Belizarius Iustiniani Imp. Dux. per Valentinum. Procop. Goth. Luc. Civ. Bell. l. 5. v. 375.

Item Hydrus, mons urbi imminens, ac fluv. Lucan. ut supra Plin. l. 3. c. XI. Civitas Otranto incolis, Otrante Gallis, dicitur. Baudr. urbs permunita regni Neap. in ora maris Hadriatici, cum castro et portu capaci, sub Hisp. A. C. 1480. misere devastata a Turcis, sub Mahomete Imp. postea fortiter recepta. Distar 45. mill. a Brundusio in Austr. ut ab Aletio 20. 24. a Gallipoli in Ort. Archiepiscopal. In nummis occurrit *u*d*r*w*n*t*i*n*w*n, apud Ioh. Marsham. Canone Chron. Sec. XVII. ubi de Magna Graecia.

HYDRUS Hebr. [gap: Hebrew word(s)] saraph, serpentis genus consideratione dignissimum, cum et Christi typus fuerit, Num. c. 21. v. 9. et Ioh. c. 3. v. 14. Angelorumque nobilissimos habeat cognomines, Es. c. 6. v. 2. Accedit, quod serpentum solus volare legitur, Idem c. 14. v. 29. Alitur potissimum in Arabia deserta et Aegypto, nomenque ab ustione habet: seu propter colorem igneum, quem expresserit aeneus serpens, secundum Vatablum: vel, quia flatu et morsu adurit. Aliter Chersydrus dicitur: Qui enim hydrus hieme fuerat, dum aqua erat in lacunis, postquam ea defecit aestu, in sicco degere cogitur, atque ita fit Chersydrus, h. e. hydrus e)n xe/rsw|, in sicco degens: quo tempore, infestante siti, in calidis regionibus virus multo nocentius habet et acrius. Virg. Georg. l. 3. v. 432. et seqq.

Postquam exusta palus, terraeque ardore dehiscunt,
Exsilit in siccum et flammantia lumina torquens,
Saevit agris, asperque siti, atque exterritus aestu.

Itaque tum morsu suo adurit, quidquid attingit: unde hoc igne consumptum fuisse Herculem poetae fingunt, cum vestem induisset Hydrae Lerneae veneno tinctam, Ovid. Met. l. 9. v. 69. et 159. Seneca in Hercule Oeteo, Act. 4. v. 1216. Sophocles in Trachiniis, Alii. Verius, ab hoc serpentum genere Isaelitas in deserto morsos fuisse, Num. c. 21. v. 6. Misit Dominus in populum serpentes SERAPHIM: qua de plaga, alique huc pertinentia, vide apud Sam. Bochart. Hieroz. Parte post, L. III. c. 13.

HYDRUSA urbs Atticae, Strabo l. 9. p. 398. Est et una Cycladum insularum quae Andros dicitur. Vide ibi, ut et Zea, ac Tina. Namque et hodie Tine; ultima est earum, quas in Oriente Veneti adhuc possident. Frumenti, ficuum, virium ferax est, unde uvam in num ismate antiquo huius ins. expressam videas: sicut in alio Neptunus conspicitur tridentifer, qui celebre olim hic [orig: hîc] templum habebat. Marmoris ibi multum, vici circiter 24. quorum incolae, serico nendo intenti, licet Graece loquantur, Latinos tamen plerumque sequuntur ritus. Opp. ins. plagae S. Nicolai (non enim portus ibi ullus) proximum, in ruinis iacet, vix tribus quatuorque casis superstitibus,

HYELA opp. Brutiorum in Calabriae citer. ora inter Blandam et Lampetiam, Bonifacio, seu Bonfatti Barrio. Item Strabo l. 6. p. 26. urbs Lucaniae excisa; Vide Velia, et Casaub. in Strab. p. 99.

HYEMANTES in Eccl. vet. Christiana dicti sunt, qui propter enormia delicta, non in Aedis sacrae porticum admittebantur cum aliis paenitentibus, sed foris, sub dio, omnibus aeris iniuriis expositi, stare cogebantur, cilicio induti et veniam ab intrantibus in Ecclesiam rogantes. Conc. Ancyr. can. 17. apud Balsamonem, Eos, qui ratione expertia animantia inierunt [orig: iniêrunt], et qui leprosi sunt, vel fuerunt [orig: fuêrunt], iussit sancta Synodus inter Hiemantes orare: et Tertullian. de Ludis: Reliquas autem libidinum furias --- non solum limine, verum omni Ecclesiae tecto submovemus, quia non sunt delicta, sed monstra. Fuisse autem quinque tum paenitentium gradus in Eccl. notum, de quibus sic Greg. Thaumaturgus succincte: Fletus seu Luctus (Hiemantes enim Flentes aliter, ac Lugentes dicti sunt) est extra portam Oratorii, ubi peccatorem stantem oportet fideles ingredientes orare, ut pro se precentur. Auditio est iuxta portam in porticu, ubi oportet eum qui peccavit, stare, usque ad Catechumenos et illinc egredi --- Subiectio autem seu Substratio est, ut intra Templi portam, stans cum Catechumenis egrediatur. Congregatio seu consistentia est, ut cum fidelibus consistat et cum Catechumenis non egrediatur. Postremo est participatio Sacramentorum. E quibus ultimi, peracta [orig: peractâ] iam paenitentia [orig: paenitentiâ], Eucharistiae quidem fiebant patricipes, sed, nondum inter reliquos Fideles recepti, adhuc sedebant in humiliore loco, et quibusdam Christianorum ceterorum privilegiis carebant. Vide Macros Fratres in Hierol. inprimis vero Cl. Suicer. Thes. Eccl. in voce *xeima/zomai, ubi circa tou\s2 xeimazome/nous2, in Conc. Ancyr. memoratos. h. e. Hiemantes, varia erudite congessit.

HYEMPSAL fil. Micipsae, frater Adherbalis: post mortem Patris, a Iugurta occisus. Sallust. de Bell. Iugurt. c. 5. 9. 10. XI. 12. et 17. Flor. l. 3. Bell. Iugurt. c. 1.

HYEMS inter Numina Gentilium, cui nigram pecudem immolatam discimus ex Virg. Aen. l. 3. v. 120.

Nigricat enim caelum hibernum, ob nubes, imbres et ventos: ac, ut a pluvia latinis dicitur Hiems, nempe ab u(/w, plvo; sic Germanis et Belgis, Winter a Wint, h. e. ventus, Voss. de orig. et progr. Idol. l. 3. c. 99. Vide quoque supra, Hiems: uti de Hiemis symobolo, veneto colore, infra Veneta factio. In num mis Antiochi Soteris insculpta trianula tria in se ducta vocem *u*g*i*e*i*a denotasse [orig: denotâsse], videbim us infra ubi de Tachygraphia: aliquid etiam in voce Valentia. Sed et cum, qui facra fecerant, victimarum aliquid secum ex Lege domum, bonae scaevae gratia [orig: gratiâ], reportarent, *(ugi/eia inde nomen invenit, ut Hesych. in hac voce docet: maza, quae in sacrificiis degustanda praebebatur. Vide quoque Athen. l. 3. et infra Victima.

HYETTUS Boeotiae urbs. Vide Steph. ubi Herculis signum, *li/qos2 argo/s2, lapis rudis, fuit, Paus. l. 9. Vide Hercules.

Ulcus habet quod habere suam vult quisque puellam,
Quod sanare Criton, non quod Hygeia potest.

Simulacrum eius ex aere, Micerati opus. una cum Aesculapii, in concordiae templo, Romae, asservatum, memoratur Plin. l. 34. c. 8. Idem, inter Socratis pictoris visenda, Aesculapii, et filiatum eius Hygiae, Aegles et Panaceae, meminit l. 35. c. 11.

HYGIAEA Minerva a medetidi arte sic dicta. Nic. Lloyd. Marshamo Isis est, *farma/kwn pollw=n pro\s2 u(gei/wn eu)re/tis2, medicamentorum multorum inventrix, Diod. Sic. l. 1. qua [orig: quâ] Salutem Romani dixere [orig: dixêre]. Vide Salus.

HYGINUS Ep. Rom. post Telesphorum, gente Atheniensis, professione Philosophus, A. C. 153. Obiit Martyr, A. C. 156. Compatres et templorum consecrationes ordinasse scribitur. Scripsit Ep. de Deo et Filii Dei incarnatione, ex antro, Nam et talis, iuxta Mantuanum, erat:

C. Julius HYGINUS Aug. libertus, natione Hisp. etsi nonnulli Alexandrinum putent, et a Caesare Romam advectum, Alexandria [orig: Alexandriâ] capta [orig: captâ]. Studiose imitatus est Cornelium Alexandr. Grammaticum Graecum, quem propter antiquitatis notitiam Polyhistorem multi vocarunt [orig: vocârunt]. Praefuit Palatinae Bibliothecae, fuitque familiarissimus Ovid. Poetae, et C. Asinio Consulari historico, qui eum pauperem decessisse tradit, et liberalitate sua [orig: suâ] quoad vixit sustentatum. Scripsit de vita rebusque gestis illustrium virorum, praeterea Exemplorum volumen, A. Gell. l. 1. c. 16. Item de urbibus Italicis, Serv. et. Macrob. testibus. Genealogiarum quoque libros reliquit, ut ait ipse in poetic [orig: poêtic]. astronomico, quo loco de Perseo tractar. Commentarios quoque in Virg. *pemptiko\n Cinnae, de Agricultura, de Penatibus, de Proprietatibus Deorum, etc. Hodie nihil Hygini habemus praeter poeticon [note of the transcriber: in the print with a Greek letter: poetic w n], et fabularum librum. Nam Gromatica, sive de limitibus constituendis, non huius sunt Hygini, sed alterius, qui Traiani aetate vixit: ut ex ipsis Gromaticis videre est. Vide Suet. de Ill. Gramm. Macrob. Sat. l. 1. et 6. Euseb. et Hier. in Chron. Crinit. l. 3. c. 46. Foss. de Hist. Lat. l. 1. c. 20. Volaterr. Gesner. etc. Nic. Lloyd.