December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed
06/2005 Peter Stroebel markup
semi-automatic lemma-correction
05/2006; 06/2008; 06/2010; 12/2010; 02/2011 Antonio Javier Ortiz Cano; Reinhard Gruhl markup
largely revised


image: as0001

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMUS SECVNDVS Literas D, E, F, G, H, I, K, L, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.



image: as0002

[gap: blank space]

image: as0003

[gap: illustration]

page 596, image: s0596a

JETERUS Moesiae fluv. ex Rhodope profluens. Plin. l. 3. c. 26. Vide Iatrus.

JETH fil. Gesron. 1. Par. c. 6. v. 43. Lat. confringens, formidans, vel stupens, aut Syriace descendens.

JETHABA urbs antiqua Iudaeae, Hier. in Loc. Hebr.

JETHAEL in tribu Iuda. Idem.

JETHAN JETA h. e. declinans, vel extendens, vic. sacerdotalis, in tribu Iuda, hodieque vicus est pergrandis in decimo octavo ab Eleutheropoli, ad Australem partem in Daroma, et notant viri doctissimi, eandem hanc esse videri, quae infra Iota appellatur, Ios. c. 15. v. 55. licer plerique diversum sentiant.

JETHELA civ. in tribu Dan. Ios. c. 19. v. 42. Lat. pendens, suspensio, sive coacervatio.

JETHER et IECTER civ. excellens Levitis data de tribu Iuda. Ios. c. 15. v. 48. etc. 21. v. 14. Ad quam David munera misit. Inde Iethraeus et Iethrites. Primogenitus Gideonis. Iud. c. 8. v. 20. Fil. Ezra 1. Par. c. 4. v. 17. et c. 6. v. 57. Nomen civitatis 1. Sam. c. 30. v. 27. Nomen Viri. 1. Par. c. 7. v. 38. Fil. Iada, Idem c. 2. v. 17. et 32. 2. Sam. c. 17. v. 25. Lat. excellens, resinus, sive remanens, aut explorans, vel funiculus. IETHETH civ. Idumaeorum Gen. c. 36. v. 40. 1. Par. c. 1. v. 51. Lat. donans.

JETHMA vir Moabites 1. Par. c. 11. v. 46. Lat. orphanus, admiratio, aut consummatio, sive profectio.

JETHNAN civ. tribus [orig: tribūs] Iudae. Ios. c. 15. v. 23.

JETHRA pater Amasae fil. Abigail sororis David. 2. Sam. c. 17. v. 25. Idem sig. quod Iether.

JETHRAEUS fil. Sobol. 1. Par. c. 2. v. 53. etc. XI. v. 40. Idem c. 2. v. 17.

JETHRAHAM fil. David ex Egla 2. Sam. c. 3. v. 5. 1. Par. c. 3. v. 3.

JETHRAN fil. Supha. 1. Par. c. 7. v. 37. Fil. Dison fil. Seir Horraei. Gen. c. 36. v. 26.

JETHRO socer Mosis. Exod. c. 3. v. 1. qui et Raguel, Exod. c. 2. v. 18. De quo inde porro ettc. Sulpic. Sev. l. 1. Hist. Sacr. c. 22. et 29. Euseb. Salian. et Torniel. A. M. 2544. n. 3. A. M. 2545. n. 47. et 49. etc. Tertull. l. contra Iudaeos. Hier in c. 5. ad Gal. Aug. quaest. 11. et 12 in Exod. l. 4. de Bapt. c. 24. Serm. 86. de temp. etc. Addo hic [orig: hīc], quod cum apud Hebraeos Moses, post migrationem ex Aegypto, aliquandiu diu iudiciis praefuisset unicus, adeo que iurisdictionem, tam circa sacra, quam profana exercuisset solus, consilium is genero suggessit, de minoribus praefecturis instituendis, uti legimus Exod. c. 18. v. 13. Fuit autem postero die sedente Mosche ad iudicandum populum, quum adstaret populus ipse Moschi; a mane illius diei usque ad vesperam, v. 14. Ut aspiciens socer Moschis quicquid ipse faciebat populo, diceret; quid hoc est quod facis huic populo? cur sedestu solus, et toties hic populus sistit se coram te amane usque ad vesperam. v. 15. Tum dixit Mosche socero suo, nam venit ad me hic poulus ad consulendum Deum (Gr. e)kzhth/sai kri/sin para\ tou= *qeou= ) v. 16. Quum est inter illos negotium, venit quisque ad me, ut iudicem inter utrumque, et nota facio statuta Dei et Leges eius. v. 17. Dixit vero socer Moschis et non est bona haec res qualem tu facis. v. 19. At nunc ausculta voci meae, consulam tibi, et erit Deus tecum: esto tu pro hoc populo erga Deum ipsum ut tu referas eorum res ad Deum: v. 20. Et commonefaciens eos de Statutis a cLegibus eius notam facias ei viam ipsam per quam ambulaturi sunt, et opus ipsum quod sunt facturi. v. 21. Tu autem provideto ex toto hoc populo, et curato eligi viros sirenuos, timentes Dei, Viros veraces. osores turpis lucri: quos constituas super eos praefectos millenis, praefectos centenis praefectos quinquagenis, et decuriones (Graeca versio habet Chiliarchos, hecatonatrchos, Pentecontarchos et Decarchos) v. 22. Ut iudicent populum hunc omni tempore: sitqu ut omnem rem quae magna erit, referant ad te; omnem vero rem quae parva erit, iudicent (Gr. ta\ braxe/a tw=n krima/twn ) ipsi sic alleva te onere ut ferant tecum, v. 24. auscultans itaque Moscbe voci soceri sui fecit quicquid dixerat. v. 25. Eligens enim Mosche viros strenuos ex toto Israele constituit eos primores in populo praefecto. Et quidem vestigia minorum harum seu Iethronearum praefecturarum obscura non sunt, in crebra Semorum ac Iudicum mentione, post Legem datam, quo expressius spectant ea de Iudicibus, quibus Moses praecepit, ut morte punirent initiatos Beelphegori. Quin et in illo Ios. c. 8. v. 33. Quum totus Israel et Seniores eius moderatoresque et iudices eius adstarent arcae, in historia sc. sacra de publicis illis Benedictionibus et Maledictionibus, sub Iosua, nomine Iudicum, Praefecturas illas etiam tunc denotati volunt Viri docti. Quod vero ad institutionis tempus attinet, res non adeo in liquido est. Videtur tamen historiola haec tota de Iethrone, per anticipationem in c. hoc collocata, revera ad tempora Legis in Sinai dationem insequentia spectare; adeo que non ad stationem ab exitu undecimam, quae in Raphidim erat seu proximam ante eam, quae in Sinai; sed ad tempus, quo statio in hoc monte erat, adeo que post legis illic divintus acceptionem. Et certe, ipse Moses, verba faciens de Horeb monte, Deut. c. 1. v. 6. et 9. etc. (qui pro iugo montis Sinai accipitur) et de Israelitarum inde transitu, et dixi, inquit, vobis in tempore illo, non possum solus ferre vos etc. date ex vobis viros sapientes et prudentes etc. reliqua dein narrans, quae ad institutionem Praefecturarum Iethronearum spectant. Alia itidem Num. c. 10. v. 29. idem probant: Scilicet, post stationem, in Raphidim Exod. c. 19. v. 2. Adeo que in Sinai transitum, ubi Lex data, rem fuisse factam. Quid quod etiam in ipsa narratione libri Exod. c. 18. v. 5. diserte dicitur, Iethronem venisse ad mosem, ubi castrametatus est, in Monte Domini, quo nomine Horeb et Sinai denominari soliti, Exod. c. 3. v. 1. etc. 4. v. 27. Sic ex loco tempus ediscitur, quod Legis dationem ita sequitur manifeste. Et quidem, cum ex Lege data, tam multiplicibus capitibus


image: s0596b

constante, quaestiones, quae in Foro ante pauciores multo erant, numerosissime ut orirentur, necesse esset, tempestivum erat atque e re nata Soceri eius, hanc circa rem, consilium, quod sic sequutus est. Quo vero mense, quove mensis die id contigerit, similiter controversia non caret. Maxime inter Hebraeos ea obtinuit sententia, quae generatim Praefectutarum institutionem adeo que Iethronis adventum illum Legis in Sinai dationem insecutum esse asserit, nec locum in Exodo, ante mensem ab exitu tertium, in quo Lex data, aliter atque per prolepsin habuisse. Alii etiam dein in Annum exitus primum, alii in secundum reiciunt. Atque inolevit quidem antiquitus inter eos opinio, ipsum diem, quo consilium Iethroncum darum est, fuisse undecimum mensis Tisri s. septimi, i. e. a datione Legis prima mensibus amplius tribus seu simul ac Moses secundas tabulas acceperat. Quod etiam legitur in sacra Historia, Exod. c. 18. v. 14. ost Mosis, Aaronis, Seniorum simul et Iethronis sacra epulasque, Et evenit, ut die crastino sederet Moses ad iudicandum (unde consilii occasio) acceptum est, quasi dies ille fuisset crastinus Festo Expiationum, quod ad decimum mensis Turi attinet. Sic Sepher Mechilta, sic paraphrasis Ionathani tributa, sci Ahi. Ita plane iuxta receptiorem, rationique magis consonam Hebraeorum sententiam, admittitur ab Eruditis, post Legem datam Mosen et Iethronem convenisse adeo que Iuridicas illas Praefecturas initium coepisse. Data enim Lex est sub mensis Sivam seu tertii, initia, Exod. c. 19. v. 1. Anno nempe ab exitu primo, i. e. sub initia aestatis; tempus autem hic [orig: hīc] assignatum ad Autumnum insequentem pertinet, etc. Plura hanc in rem vide apud Ioh. Selden. de Synedriis Vett. Hebraeorum L. II. c. 2.

JETSEGENA vulgo JETSEGEN, una ex 5. regionibus Niphoniae Ins. in Iaponia: sub qua 10. prov. s. regna, Nempe Canga, Finda, Iechvenum, Ietchuum, Ingum, Ixium, Minum, Notum, Vearium, et Vomium. Sanso, Brietius. Habet ad Ort. Quantoam reg. ad Occas. Ietsengam.

JETSENGA vulgo JETSEN, vel JETSENGO, regio Niphoniae Ins. 12. sub se habens regna, Bigenum, Cavachum, Farima, Iazumium, Iamaxirum, Iamatum, Quinocunum, Tamba, Tzunocunum, Voacas, et Xima. Eius prim. est Meacum, urbs perampla, caput totius Iaponiae, Brietius. Habet ad Ort. Ietsegenam et ad Occas. Iamaisotiam regg.

JETHSON nomen civ. Ios. c. 21. v. 36.

JETTAN in tribu Iuda. Hier. in Loc. Hebr.

JETUR fil. Ismaelis. Gen. c. 25. v. 15. 1. Par. c. 1. v. 31.

JEVERA Comitatus in Frisia Or. ita dictus a primario eius opp. sic vocato: trans Iadam ad Occas. est 18. parochias continens, et non procul ab ostio Iadae in Visurgim et Oceanum se exonerantis: duabus insulis, Wangeroga et Spiceroda, fere desertis munitus. Ioh. Matal. Metell. Fam. Oldenburgicae proprius, Ant. Gunthero ultimo Comite haud pridem Exstincto, eius ex sorore nepoti Principi Anhalt. Servestano cessit. Phil. Iac. Spener. Olim vero Dynastiam hanc Maria Edonis Wimmekenii Ieverae Domini filia, Gerardi Com. Oldenburgici ex filia neptis, postquam ultra 40. Annos ipsa gubernasset [orig: gubernāsset], duobus, antequam mortem obiret, Annis, Ioh. Gerardi pronepoti obtulit. Ita feminae beneficio ad Oldenburgios delatam, Ioh. Servestanae Fam. Princeps, matris Magdalenae iure, ex avunculi hereditate sortitus est. Tob. Psanner. de praec. Germ. Princip. gentib. c. 10.

JEUS fil. Roboam ex Abihal. 2. Par. c. 11. v. 19. Lat. custodiens, aut ordo, vel series, sive Syriace montanus.

JEXAEUS et Elxai, fratres, Traiano imperante, adiunxisse se Ossenis, et non pauca in ea secta innovasse [orig: innovāsse], ac ab instituto deflexisse, leguntur apud Epiphan. ubi de Ossenis, Salmas. ad Solin. p. 610. et supra, ubi de Elxai ac Eleesaitis.

JEZABAD vir Gaderothites. 1. Par. c. 12. v. 4. Lat. dotatus.

JEZABEL filia Ethbaal Regis Sidoniorum, uxor Regis Ahab sceleratissima. 1. Reg. c. 16. v. 33. etc. 21. v. 5. Torniel. et Salian. in Ann. Lat. ins. habitaculi, vel vaehabitaculo, aut ex Hebraeo et Syro, ins. sterquilinii, vel vaesterquilinio. *to\ gu/naion drasth/rio/n te kai\ tolmhro\n eam vocat Ioseph. ubi de ea. Nic. Lloyd. Sulp. Seu. Hist. Sacr. l. 1. c. 75.

JEZATHA fil. Aman. Esth. c. 9. v. 9. Lat. aspergens thalamum, aut ex Syro et Hebraeo, vae olivae.

JEZDEGIRDES Rex Persarum, ab Othman fil. Ophan Scenitarum Arabum Amirano victus ac interfectus est. Graecis Scriptoribus nonnullis vocatur *)iasdage/rdhs2 *sarie\n *mastre\ basileu\s2 *persw=n: Georg. Chrysococco Medico Comm. de Anno Pers. *)iasdake/rdhs2 *sari/ar, i. e. Strois fil. Georg. Mon. *)adesh\r, voce mirum quantum corrupta [orig: corruptā]. Obiit A. C. 632. Hunc quidam faciunt ultimum ex Artaxerxis, qui regnum hoc instituit A. C. 226. successoribus: idem vero modo dictus Georg. Hormisdam ultimum fuisse scribit etc. Vide Casaub. ad Lamprid. in Alex. Sev. et supra in voce Hebdomas, it. Isdegerdes.

JEZEKIAS F. Davidis Zachaei princeps captivitatis post mortem R. Hai ex Geonim ultimi, a Persiae Rege captus, totaque eius familia cum ipso excisa est, duobus filiis exceptis, qui in Hispaniam evaserunt [orig: evasźrunt]. Et tum in universum Schola Babylonica abolita est, A. M. 4747. iuxta R. Ganz Chronol. Rabbinorum.

JEZER [1] fil. Galaad. Num. c. 26. v. 30. qui Abiezer, Ios. c. 17. v. 2. dicitur. Hebr. [gap: Hebrew] i. e. ins. adiutorii, sive atrii, aut vaeadiutorio, vel atrio.

JEZER [2] civ. Amorrhaeorum, quae Levitis et homicidis proasylo e tribu Gad est attributa. Hebr. [gap: Hebrew] , i. e. axiliator, sive adiutor. 1. Par. c. 6. v. 81.

JEZIA nomen viri. Esdr. c. 10. v. 25. Latine distillatio, vel aspersio Domini.

JEZID [1] I., s. YHEZID Calipha Saracenorum VII. Mawyael. successit, bello infelix; regnavit Annos 3. Defunctus A. C. 685. Eisuccessit Mawya II.