December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed
06/2005 Peter Stroebel markup
semi-automatic lemma-correction
05/2006; 06/2008; 06/2010; 12/2010; 02/2011 Antonio Javier Ortiz Cano; Reinhard Gruhl markup
largely revised


image: as0001

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMUS SECVNDVS Literas D, E, F, G, H, I, K, L, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.



image: as0002

[gap: blank space]

image: as0003

[gap: illustration]

image: s0602a

ILLARCO Plin. l. 3. c. 1. opp. Castellae novae, medium fere inter Toletum et Valentiam; vulgo Alarco.

ILLATIO in Missa Mozarabica, est id quod in missa Rom. Praefatio dicitur, quae in singulis Missis propria est, C. du Fresne in Gloss. et Dom. Macro in Hierol.

ILLE insignis aliquis prae ceteris, Stat. Achill. l. 2. v. 72.

--- velut ille cubilia praedae.
Indubitata tenens multo legit arva Molosso
Venator

Vide Scholiast. vet. ad l. Sic apud eund. Theb. l. 2. v. 469. de apro, Dianae immisso,

--- Vindex sic ille Dianae,

insignis bellua voce notatur. Eadem velut praesentem aliquem talem exhibet et ob oculos positum, ipso prope digito demonstrat. Val. Flacc. Argon. l. 2. v. 300.

--- Ille procul trunca [orig: truncâ] fugit anxius abto.

Cum pronom. ego coniuncta, gloriantis est: Virg. Aen. l. 1. v. 1.

Ille ego, qui quondam etc.

De quo usu poetarum vide Gul. Canterum Nov. Lect. l. 3. c. 26. Ovid. Trist. l. 4. Eleg. X. Initio.

ILLEX Columba vide supra Columba Allectatrix.

ILLIBERIS [1] urbs Gall. Narb. per quam, ut et Ruscinorum, Hannibal, ex Hispania per Gallias in Italiam rendens, interfecit, Plin. l. 3. c. 1. Liv. l. 21. c. 3. A fluv. cogn. dicta, qui Melae quoque Ticis, vulgo Tec hodie, patvus est, verum nbi accrevit, persaevus. Caucoliberis, posterioribus scriptoribus, Hispanis Colibre, Gallis Colioure, vide Caucoliberis: et Menodsam ad Conc. Illiberitanum, ubi duplicem in Hisp. fuisse docet.

ILLIBERIS [2] ELLIBERIS urbs Archiepiscopal. Hisp. Baericae, hodie Elvire locus s. pagus dicitur, a Granato, quae illi successit, et nova Illiberis dici potest. 2. leuc. distans. Cognomen Florentiae habuit, in lapp. antiquis. Pop. Illiberini. Plin. l. 3. c. 4. Liv. l. 21. c. 61.

ILLICE P. Melae; l. 2. c. 6. Ilicias Ptol. opp. Hisp. Tarrac. Episcopal. sub Aichiep. Toletano, ad Sarabim fluv. in regno Valentiae. Elche hodie, his Alicante. Quibusdam quoque Leiche, opp. fuit Contestantorum, nunc regni Valentini, versus oram maris Mediter. a qua 4. leuc. abest. Baudr. Unde Sinus Illicitanus. Vide Vosa. ad P. Mel. p. 191. Plin. l. 3. c. 3.

ILLICIAS vel ILICIAS aliis Lucena est, opp. Hisp. Tarr. in ora regni Valentiae. Aliis idem quod Illice, Lucena enim opp. est inter Segobiam urbem et opp. S. Matthaei, longe a situ Illiciae distans, Ferr.

ILLIPULA (opp. Hisp. Baet. geminum), major et minor. Maior *)illh/poula mega/lh Ptol. Ilipa Plin. l. 3. c. 1. Penaflor hodie, teste Mor. opp. fuit Turditanorum, nunc Vandalitiae, in colle, paulo infra confluentes Singulis in Baetim. Minor in Turditanis est apud Lusitan. conf. Ilipa itidem Liv. l. 40. c. 1. Strab. l. 3. p. 141. 142. et 174.

ILLITURGIS vel ILITURGIS ILURGIS Polyb. urbs Hisp. Baeticae excisa ad Baetim fluv. a Scipione, una cum Castulone, quod ad Poenos defecissent, eversa Lietor Marianae. Alii Iaen, et alii Aldea el Rio esse putant. Vide Iliturgis. Plin. l. 3. c. 1. Liv. l. 23. c. 49. et l. 33. c. 19.

ILLUMINATI apud Scriptores Eccle. pro Baptizatis, eo quod in Baptismi ritibus erlam is esset, ut, post indutam vestem candidam, sanctitatis ac innocentiae testem. cereus accenderetur, in signum fidei gratiae que acceptae. Vide Greg. Turon. Hist. l. 5. c. XI. aliosque laudatos C. du Fresne in Gloss. Unde Illuminatorium, in Vita S. Marci Presbyteri, pro Baptisterio, apud Dom. Macr. in Hierol.

ILLUMINATI vulgo Alumbrados, in Hisp. Secta exorta A. C. 1575. mox auctoribus Cordubae, Inquisitorum vigili industria [orig: industriâ], capite multatis, suppressa, iterum lacertos movit, A. C. 1623. in dioecesi Hispalensi, tanto quidem vigore, ut persecutione abstinendum fuerit, et spe veniae illos revocari consultius fuerit visum. Quod cum non prodesset, vis imprimis in Lusitania admota: Unde multarum familiarum fuga. Hos, inter alia, vi orationis ment alis et unionis cum Deo, hominem eo perfectionis subvehi, docuisse, ut neque Sacramentis, neque bonis operibus illi opus, etc. referunt quidam: Alii etiam cum Euangelicis credidisse statuunt. Et certe iam A. C. 1555. Hispali Eccl. occulta erat 300. hominum, at persecutione mox oborta [orig: obortâ], Ioh. Pontius Comes, Ioh. Consalvus, Ioh. Aegidius, contionatores Hispalenses combusti: passus Garsias Arias, qui primus veram religionem in Isidori sodalitium intulerat, plurimique alii; nec parsum Constantino Pontio, qui, paulo ante Caroli V. confessionarius, ustulatus similiter est. Flamma [orig: Flammâ] etiam Pinciam delata [orig: delatâ], ubi spectante Phil. II. Rege ex praecipua nobilitate 28. igne consumpti Thuan. Hist. l. 23. l. Inquisit. Hisp.

ILLURCIS Iberiae urbs, Hisp. Tarr. scilicet, postea a Sempronio Graccho, Gracchuris dicta. Steph.

ILLURO Alaro, teste Mor. opp. olim Laletanorum, nunc pagus Hisp. Tarr. in Catalaunia, qui Diluron Ptol. dici videtur. Multis est Arenys: in ora maris Medit. inter Blandam, ad Ort. et Barcinonem, in Occas. Aliis est Mataro, in illo tractu. Baudr. Vide quoque Iluro, Plin. l. 3. c. 3.

ILLUSTRES dicti sunt apud Rom. olim Equites insigniores, quos ius laticlavi non secus, ac Senatores habuisse, ex Dione notavit Lips. ad Tac. Ita autem Dio l. 59. Cuius, cum ordo Equestris ad paucos redigeretur, primores ex omni Imperio, etiam extra Italiam, qui genere et opibus excellerent, in eum allegit, et quibusdam eorum etiam e)sqh/ti th=| *bouleutikh)|, Senatoria [orig: Senatoriâ] veste, priusquam Magistratum ullum cepissent, uti concessit in spem dignitatis. Quod tamen non diu obtinnisse illud declarat, quod Praefecti Praetorio, qui ferme ex Equitibus legebantur, laticlavi ius non habuere [orig: habuêre]. Non solum autem Equites ipsi Illustres, sed et filii eorum idem ius habuere [orig: habuêre]: quod Ovid. testimonio confirmant Eruditi. Trist. l. 4. Eleg. X. v. 27. et seqq.



image: s0602b

Interea tacito passu labentibus annis,
Liberior fratri sumpta mthique toga est:
Induiturque humeris cum lato purpura clavo.

Qui ubi ad aetatem Senatoriam porvenere [orig: porvenêre], si nolebant, aut non poterant in amplissimum ordinem adscribi, angustum clavum resumebant: Idem poeta, Ibid. v. 33.

Curia restabat, clavi mensura coacta est,
Maius erat nostris viribus illud onus.

Vide Octav. Ferrat. de Re Vest. l. 3. c. 14. Postmodum sic dicebantur, qui inter Honoratos principem tenebant locum, Clarissimis et Spectabilibus digniores, ut apparet ex Nov. de appellat. et intra quae temp. ad fin. et ex l. un. C. de ratiocin. oper. publ. ut et ex ult. Cod. de Sportis etc. Unde non tributus hic dignitatis gradus, nisi Praefectis Praetorio, Praefectis Urbis, Quaestoribus, Magistris militum, Magistris officiorum, Conutibus rerum privatarum, Comitibus domesticorum, Principibus agentium in rebus etc. quod pluribus docent Brisson. Panciroll. Sirmond. et Ioh. Selden. de tit. Honor.. Atque de his interpretantur eruditi Illustrem dignitatem et Illustrem administrationem, in Constitutionibus, leg. 32. et leg. 36. C. de appellat. l. 63. et 65. de Decur. l. 10. C. nec non Illustratus dignitatem, apud Cassiod. Ep. XI. l. 6. et Illustratus gradum, in l. XI. §. sin autem utraque, C de Iud. Fuere [orig: Fuêre] autem Illustrium virorum gradus, alii maiores alii minores: Namque Praefectus Praetorio maior erat Magistro officiorum, licet uterque Illustris esset, Cuiac. l. ult. de dignitat. C. l. 12. Praeterea 5. gradus Illustrium Virorum habet Novella Valentiniani tit. de Honoratis, e quibus Illustres administratores praecipui, quippe qui omnibus Illustr. vacantibus et Illustribus honorariis praeferuntur: Illustribus autem administratoribus adnumerantur Vacantes, qui non sunt otiosi, sed diguitatem aliquam ordinariam gerunt: Veluti Germanus, Magister militum vacans contra Wandalos Dux magna cum classe missus a Theodosio iam non pro vacante Illustri, sed pro administratore, habetur. Ducatus ipse ordinarius est, h. e. clarissimus vel perfectissimus. Vide Cuiac. l. 1. de primicerio et secundicerio et Notariis C. l. 10. apud Ioh. Calvin. Lexic. Iurid. ut et supra in voce Honorarit, et infra Nobilissimus. Apud Francos quoque, stirpe prima [orig: primâ] et secunda [orig: secundâ] Regum stante, diu haec dignitas viguit, cum Reges ipsi, et post eos Maiores domus [orig: domûs] Viros illustres semet indigitarent, ut ex Diplomatibus eorum colligere est, apud Doublet. in Hist. Sandionys. passim. Ad quos vero hic titulus spectaverit, inclinato iam Imperio, discimus ex Speculo Saxon. l. 3. art. 58. Nullum est feudum vexilli, de quo possit Illustris vel Princeps fieri, nisi illud sibi a Rege conferatur. Feudum alii prius collatum, sequenti illustriam non tribuit dignitatem, apud C. du Fresne in Gloss. Vide quoque Cl. Suicer. Thes. Eccl. in voce *)illou/strios2.

ILLYBIRRIS [1] vide Illyberis.

ILLYBIRRIS [2] Gall. Narbon. fluv. Eundem esse cum Thici Melae, l. 2. c. 5. et 6. et hodie Tec dici docet Varrerius. Illeris Ptol. Illebernis Athen. dicitur. l. 8. c. 2.

ILLYRICUM quod ILLYRIS Ptol. et Lucano Civ. Bell. l. 4. v. 433. Illyria Steph. regio est in ora maris Hadriatici, Italiae opposita, cuius termini non ab omnibus iisdem limitibus circum scribuntur. Plin. l. 3. c. 21. 22. et 26. enim hanc inter Asium et Titium fluvios constringit. Ptol. vero eam ab Histria ad Macedoniae usque confinia secundum maris litora producit: mediterranea eius ad Pannones et Moesiam sup. extendit. Multo ampliorem eam describit P. Mela; et Dionysius totam maris Hadriatici oram a Tergesto usque ad Cerannios montes Illyriis adscribit. Danubium etiam intra eius amnes numerat Pomponius. Strabo, l. 2. p. 123. et l. 7. p. 313. eam Macedoniae ac Thraciae propinquam facit. Sed omnium latissime Illyrici fines extendit App. Alex. quem vide sis initio l. de. Bell. Illyr. Populos ad Illyrio Cadmi fil. dictos perhibet Eustathius. In duas regiones fere dividi solet, Liburniam ad Occ. et Dalmatiam ad Ort. Vulgo Schiavonia in universum hodie appellatur. In Illyricam urbem relegatus est Eustathius Antioch. Praesul, A. C. 326. Pix Illyrica commendatur Ovid. l. 2. De Arte Am. v. 658.

Nigrior Illyrica [orig: Illyricâ] cui pice sanguis erat.

Baudr. Illyricum antiquum regio aprica atque amoena est, solo fertili ac vitifero. nisi quod ubi Pannoniis proximum, asperius paulo duriusque est: proprios habuit Reges: Terminabatur Titio flumine et montibus Scardo et Cerauniis. Regione autem a Rom. qui Liburniam edomuerunt [orig: edomuêrunt] A. U. C. 525. Annis 10. ante secundum bellum Punicum, Dalmatia [orig: Dalmatiâ] demum sub Aug. occupata [orig: occupatâ]: eius pars, quae intra Drilonem fluv. et montes Ceraunios continebatur, tractu temporis in Macedonicum nomen transiit, et Epirus nova dicta fuit. Sed Illyricum regnum restrictum fuerat inter flumina Naronem et Drilonem: postea tamen extendebatur usque ad Carnos; ita ut comprehenderet Illyricum proprium, Dalmatiam, Liburniam, tres Iapidias, Carnos, et Istriam. App. Alex. Bell. Civ. l. 2. p. 452. Illyricum autem proprium erat ea regio, quae intra amnes Natonem et Drilonem sita, victo Gentio eiusdem Rege, a Rom. in provinciam redacta fuerat. Sub Aug. Iapidia prima cum Istria et Carnis Italiae additae fuerunt [orig: fuêrunt]. Sed postea Imperio Rom. diviso in Orientale et Occidentale, Illyricum etiam simili modo divisum fuit. Illyricum Occidentale habebat has provincias, Notitum Mediterraneum, Noricum Ripense, Pannoniam superiorem, Pannomam inferiorem, Saviam, Valeriam, Dalmatias, quae cum Praefecto Italiae parerent, exinde Dalmatiae uti Italiae proximae, inter Italicas provincias aliquando censitae fuerunt [orig: suêrunt]. Illyricum Orientale habebat dioeceses Macedoniam et Daciam. Sub Macedonia erant Achaia, Macedonia, Thessalia; Creta, Epirus vet. et Epirus nova Sub Dacia erant Dacia Mediterranea, Dacia Ripensis, Moesis prima, Moesia secunda, Dardania, et Praevalitana, quae Praefecto Praetorii Illyrici parebant. Quamobrem auctores, quando Illyricum nominant, ut plurimum de Illyrico Orientali intelligendi sunt. Post


image: s0603a

Romanos Gothi regionem vastarunt [orig: vastârunt], quibus Sclavonii, a Maeotide palude succesere [orig: succesêre]: in hos postmodum Hungari imperium renuerunt [orig: renuêrunt], donec Turcae, his oppressis interiora sibi vindicarunt [orig: vindicârunt]: Venetis in hunc osque diem maritimam oram obtinentibus, exceptis duabus civitatibus, Scardona [orig: Scardonâ], quae Turcici iuris, et Pagusio; quod sui est. Illyricum hodiernum apud auctores Larinos continet Dalmatiam, Croariam, Bosnam, et Sclavoniam. Ab Italis vero uno nomine Schiavonia dictum fuit, et Esclavonie a Gallis. Dequibus fusitus Ioh. Lucius Tragurinus vir doctissimus in suo opere deregno Datmatiae. Pop. Illyrii, gens fera, atrox; et latrociniis olim piraticaque infamas. Liv. l. 10. c. 2.

Urbes Illyrici:

Absorus s. Apsorus, Osero, sub Venetis. Aequum, Cluccs, sub Turcis. Almissa, olim Piguntiae, Amissa, sub Turcis. Andecrium, Mostar, sub Turcis. Ancecrium, s. et melius, Andetrium, aliis est Clissa, Slave Kliss, sub Venetis. * Ancibarum, Antevari, sub Turcis. Arauzona, Ostroviza, sub Turcis. Arba, Arbe, Slavis Rab, sub Venetis. * Ascrivium, Cataro, sub Venetis. Bianona, Urana, sub Venetis. Bulua, postea Butua, Budoa, sub Venetis. * Castrum novum, Castel novo, sub Turcis. * Cneanis, Knin forsan, sub Turcis. Corcyra melana, Curzola, sub Venetis. Corcum, Cruch, sub Turcis. Delminium, Denna, sub Turcis. Doclea. Vide Antibarum. Drivastum, Drivasto, sub Turcis. Enderum, Ender, sub Turcis. Enona, Nona, sub Venetis. Epetium, postea Spalatum. Epetium, aliis Zarnouviza, fuit prope Spalatum sub Venetis. * Epidaurus, postea Ragusium. Flavona, Fianona, sub Venetis. * Iadera, Zara, sub Venetis. Lislus, Alessio, sub Turcis. Marcana, Marcana, sub Ragusaeis. Modrussia, olim Tediastum, Modrusch, sub Austriacis Narona, narcenza, sub Turcis. Nedinum, Nadin, sub Turcis. Olchinium. Vide Ulcinium. Olliricum ob mare, ad mare forsan, velopp. maritimum, quid sit non constat. Onaeum. Vide Stagnum. Aliis est Sabioncello, sub Ragusaeis. Ouporum, Obrovazo, sub Turcis. Peguntium et Piguntiae, Almissa, sub Turcis. Pharia, Lesina, sub Venetis. Polatum, Palati, s. Pulati, sub Turcis. * Ragusium, Rogusi, sui iuris Resp. Rhisinium, Rudine, sub Turcis. Rizana, Risano, sub Turcis. Salo, et Salona, sic vulgo, olim Episcopal. Liburniae, apud Spalatum. Nunc destructa iacet, sub Turcis. Saloniana, Czernicz, sub Austriacis. Saloniana aliis est Mostar, sub Turcis. Sanadria, ubi sit non constat. Scardona, Scardo vel Scardona, sub Turcis. * Scodra, Scutari, sub Turcis. Senia, Segna, Zeng, sub Austriacis. Sibenicum, olim Sicum, Seboruco, sub Venetis. Sidrona, Belas, sub Turcis. Sirbia, prov. est. * Spalatum, olim Epetium, Spalatro, sub Venetis. Staguum, olim Onaeum, Stagno, sub Ragusaeis. Suacium, Suatim, sub Turcis. Tarsatica, postea Fumium, Tersacz, vel Fiume, sub Austriatis. Thermidava, Dagno, sub Turcis. Tinia, Tina, sub Turcis. Tragurium, Trau, sub Venetis. Tribunia, Tribigna, sub Ragusaeis Vegium, Veggia et Vegla, sub Venetis. Velcera, Baccharin, s. Bucariza, sub Austriacis. Vicinium, Dolcigno, sub Turcis. Zacolmia, prov. est, non urbs. De aliis urbibus non constat ubi sint, ncc quae sint. De istis autem notabis quod multae sint parvi momenti, et vix alicuius nominis in praesenti. Polatum non est urbs, sed nomen regiunculae. Curcum, Risinium, Nedinum, Aequumm, Matcana, et Tribunia sunt tanrum castra. Sunt in Illyrico Archiepiscopatus 4. Iaderensis, Spalatensis, Ragusinus, et Antibarensis: sub quibus Epp. 22. numerantur. Illyricum Epiro conterminum non sine manifesto errore scribitur in Thes. Ling. Lat.

ILLYRICUS sinus dictus fuit antiquitus mare Universum, quod est inter Italiam et Illyricum usque ad intima sinus [orig: sinûs] eiusdem, dictus deinde Liburnicus sinus, postea ab Atriensibus Tuscis intima sinus colentibus, Hadriaticum mare, quod non extendebatur ultra Epidamnum ex parte Illyrici et montem Ariona sive Garganum ex parte Italiae; reliquum vero usque ad fauces sinus [orig: sinûs] Ionium mate dicebatur: ipsumque Hadriaticum mare dictum fuit Dalmaticum mare post declinationem Imperii. Tandem sinus integer dictus fuit sinus


page 603, image: s0603b

Venetus, Golfe de Venise. De his fusius Ioh. Lucius, Lucan. Civ. Bell. l. 4. v. 433.

ILLYRICUS Sinus sinus maria Hadriatici, in Illyrico, qui vulgo Golfo dello Drino dicitur, Golfe du Drin Gallis, a Drilone fluv. ibi se exonerante. Illic notandum quosdam ignaros scribere Golfo de Lodrino, et fingere Lodrinum urbem, sed toto caelo errant, cum nulla siturbs Lodrinum dicta in illis partibus; et ineo loco ubi finxere [orig: finxêre] Lodrinum, sita est urbs Lissus, Alessio, ut videre est apud omnes, qui de illis parubus; scripsere [orig: scripsêre].

ILMENUS Lacus Lac d'Ilmen, lacus Moscoviae, in Principatu Novogardiae magnae. Urbem cogn. rigat, et per fluv. Voldgam in Ladogam lacum se exonerat.

ILORCI Plin. l. 3. c. 3. Lorca, teste Marali, urbs Hisp. Tarraconensis, ad Taderum fluv. olim Episcopal. sub Archiep. Tolerano, in regno Morciensi, a Mutica regni primatia 14. leucis. Basti versus distans. Aliis est Lorqui, opp. eiusdem regni, ad Staberum fluv. Luri a Liv. nominatur, ubi Coeus Scipio cum Romanis a Poenis caessus est, et sepultus: qua de re vide Liv. et Plin. Ego posteriori sententiae subscribo; nam Lorqui, non Lorca, ad Taderum sive Staberum fluv. ubi victi Rom. fuctunt, est inter Murciam 3. et Caecam opp. 4. leucis dissitum, Ferr Baudr. Ilorci s. Eliocroca quibusdam, opp, fuitr Bastitanorum, nunc regni Murciae, in parte Mer. Hisp. ad amnem Guadalentin. 12. leucis a Murcia in Occas. vixque 3. a conf. regni Granatensis distat.

ILUA Plin. l. 3. c. 6. P. Mela Ptol. Aethabalia Strab. Elba, ins. maria Tyrrheni, contra Populonium urbem Hetruriae, a qua 10. mill pass. abest, circuitu 125. ferro abundans. Populi Iluates Liv. l. 30. c. 39. De qua Virg. Aen. l. 10. v. 173.

--- ast Ilva trecentos
Insula, inexhaustis chalybum generosa metallis.

Ferr. Baudr. Ilua ins. pater Principi Piumbini, sub clientela tamen Hisp. qui ibi habent Portum longum. Porto longone, arcem probe munitam in colle: et magus Dux Hetruriae ibi tantum gaudet portu Argoo, Porto Ferraio, opp. permunito. A Galliss diciut l'isse d'Elbc. Eius circuitus est 40. mill. Itlaicorum circiter, ut ipse pluries vidit; suntque tantum in ea quinque parrochiae, ultra Atqoum portum et Portum longum, arces. Sirabol. 2. p. 123.

ILVARODAMUS dicitur in Canone Regum Babyl. qui in S. Literis Evilmerodach appellatur. Vide ibi.

ILUMBERITANI Plin. l. 3. c. 3. pop. Hisp. Tarraconnensis et citerioris, qui Lumbritani adhuc, teste Marinaeo Siculo, nominantur et opp. Lombier, in navarta, inter Pompelonem 6. et Suestasium 4. leuc. occurrens.

ILURGAVONENSES forte Ilercaones.

ILURGIS Ptol. Ilurgia Polib. et Appian. de Bell. Hisp. p. 271. Morali Illora, opp. Hisp. Baer. in regni Granat. et Vandalitiae conf. a Malaca urbe 7. leuc. Hispalim versus, Carthamae propinquum.

ILURO alias Elarona, item Elloronensium civ. nunc Oleron, urbs Aquitatiae. Episcopal. ad Gabarum Oloronensem fluv. a Normannis vastata, Sec. 9. reparata a Vicecomitibus huius tractuus [orig: tractuûs]: in priscis Notit. inter prov. Novempopulanae civitates 12. undecimo loco ponitur: Sita est in colle, inter duos amniculos confluentes Oslavum Osseau et Aspe, sed cuius gentis caput fuerit, ignoratut. 20. leuc ab Ausciis in Occ. uti 10. Tarba, 4. a Palo. 5. a conf. Hisp. Ex Episcopis eius Conc. Agarhensi A. C. 500. Gratus et Parisiensi 4. A. C. 537. Liceriius interfuere [orig: interfuêre], Episcopatum autem hunc in Vasconia s. Novem populania septimum ponunt inter Metropoli Auscitanae suffraganes. Nomen urbs dedit Gavo, cui adsidet et per quem a suburbio dividitur, s. Gabero Iluronensi la Gave d'Oleron; ut Benearnum Gavo Benearnensi le Gave Bearnois, qui Iluronensem in Arurum cum aliis defert. Est et in Hisp. Tarrac. Illuro, alias Blanda. Vide Hadr. Vales. Notit. Gall. de Marca Hist. Benearn, Arnold. Oihenattum Not. utr. Vasconiae, etc.

ILUS [1] in Theologia Sanchuniathonis, apud Euseb. Praep. l. 1. Saturnus est, quem primum pudenda circumcidisse, kai\ tou\s2 a(m' au)tw=| summa/xous2, secum militantes, ad idem faciendum adegisse, ait. Eundem paidoqusi/as2 auctorem ex eodem Sanchuniathone facit Philo Byblius, cum illum, maximo ex bello periculo imminente, filium unicum Ieud, ex Anobrer nympha susceptum, Caelo patri immolasse [orig: immolâsse] tradit, Hist. Phoenicum l. 1. apud eund. Ibid. et l. 4. c. 16. Quae tamen ex Hist. Patriarcharum deprompta deptavataque, non sine causa suspicantur Scalig. Selden. Bochart, refragante licer Matshamo Caxon. Chron. Sec. V. ubi in primam, peidoqusi/as2 originem inquirit.

ILUS [2] Rex Troiae IV. fil. Regis Troianorum, ex Callirrhoe, pater Laomedontis, quem matura [orig: maturâ] aetate moriens, regni heredem reliquit. Frater Ganymedis et Assaraci. Reguavit ab A. M. 2740. usque ad A. C. 2794. Tantalum pepulisse regno dicitur. Ab hoc celeberrimum illud Mysiae min. sive Troad is caput Ilii nomen accepit: sive quod ab Ilo primum fuerit conditum, cum Dardanus antea in montibus Dardaniam condidisset, ut placet Hom. Il. 23. sive quod a Dardano ex structum instauravit Ilus, et auctius reddidit. Auctor est Strabo l. 13. p. 593. primum omnium Ilum ausum fuisse in campis habitare, pro indeque in mediis campis fuisse sepultum: cuius sepulchri meminit Hom. Il. 3. Idem cum in Ilio Minervae templum arderet, cursu concirus, demissum caelo Palladium eripuit, statimque oculis captus est (haud enim ulli mortalium oculis illud cerni licebar) postmodum placata [orig: placatâ] Dea [orig: Deâ] pristinum visum recuperavit. Apollod. l. 3. Diod. Sic. l. 4. Hom. Virg. Fuit et aler Ilus Aeneae fil. Ascanii nomine appellatus. Virg. Aen. l. 1. v. 271.

At puer Ascanius, cui nunc cognomen Iulo
Additur, Ilus erat, dum res stetit Ilia regno.



page 604, image: s0604a

ILUS [3] homo potens, suasit Zenoni Imp. ut Armatum occideret, A. C. 478. Evagt. l. 3. c. 24. 25. et 26.

ILZA urbec. Poloniae, min. in Palatin. Sandomit cum arce Ep. Cracoriensis, apud radices montis Calvi, vulgo Ilz, et Isilz.

IM. in notis antiqq. Hymnus. IM. iam. IMP. Imperator etc. designat, Fr. Gouldm.

IMACHARA opp. Siciliae i)maxa/ra to/lis2 Ptol. Opidani Imacharenses Tull. et Plin. Imcarenses l. 3. c. 8. vulgo Citadella di Machari. Baudr. Imacharenses pop. fuere [orig: fuêre] Siciliae, quorum opp. Imachata, nunc Traina, in ulle Demonae prope Simethum fluv. ex Cluv. non longe ab Hycara in Ort.

IMAE vel IMMAE apud Sext. Ruf. ubi de praelio inter Aurelianum Imp. et Zenobiam commisso, apud Imas, non procul ab Antiochia; et Euseb. apud Imas vencitur; opp. fuit, quod in in vet. Itin. Tab. ubi Emma exstat: triginta tribus mill pass. Antiochia [orig: Antiochiâ] distare dicitur, vide Salmas. Not. ad Vopisc. Aurel. ubi docet levi hic conflictu habito, Aurelianum exiguam aliquam Palmyrenorum partem profligasse [orig: profligâsse]; apud Emessam veto postea de summa rerum utrinque fuisse dimicatum.

IMAGINES [1] in Gentilium religione multi usus [orig: usûs], qui tamen non apud omnes eorum semper viguit. Nam fuere [orig: fuêre], qui urcumque Numina colentes varia, aut Solem saltem sub variis nominibus, neque aras, neque statuas Imaginesque ullas eorum habuere [orig: habuêre], nec Templis eos circum scribebant, hostias interim pro placito, loco quocunque, immolantes atque Orbem terrarum Caelo tectum [orig: tectûm] Mundumque ipsum tantum esse Deorum suorum Templum, existimantes. Sic ex Magnorum disciplina, Persae, Scythae, Afrorum Nom ades s. Numidae, aliique, vide Herod. l. 1. Strab. l. 15. Cic. in Verrem Crat. 2. Alios. Celsus apud Orig. Non ferunt (gentes aliquae) Templa, Aras, Statuas, (Deorum) aspicere. Ita enim nec Scythae, nec in afris Nomades, nec Seres illi athei, uti et aliae gentes maxime profanae et legibus destitutae. Etiam et Persaeidem sibi statuere [orig: statuêre], ut narrat in his Herod. Persarum ritus hosce novi; Statuas, Aras, Templa nec ipsi dedicant et alios pro stultis habent, qui hoc faciunt. Sed vero etiam nec Romanos ipsos statuis s. simulacris Deorum plusquam Annos centum et septuaginta in cultu usos esse, testis est Vatr. apud Augustin, de Civ. Dei l. 4. c. 31. i. e. ab Romuli initiis, usque ad Tarquinii Ptisci ferme [orig: fermê] exitum, qui Hierosolymorum excidio primo coaevus erat. Nec quidem dissimile est veri, ex fama, quae procul dubio tam per Occid. quam Or. passim increbuerat, de clade illa Hierosolymorum Templique adeo insignis, deque templo illo ac institutis gentis, Numinis imagines non admittentibus, Romanos, Hebraeorum ea in re hactenus imitatores, velut in tutiorem sibi partem, ut cladis exemplo monitos, transeuntes (qua [orig: quâ] Numina, qua [orig: quâ] Homines etiam ob religionem eiusque praetextu, invicem acrius dimicare solitos spectarent) Imaginum quoque cultum usumque in templa, sibi posterisque suis cautius consultores, adscivisse. Imo Tertullian. Apolog. c. 25. diu sine Templis etiam, cultum apud eos fuisse omnimodum, docet. Et quidem de simulacris totque annorum spatio consentiunt alii; ut Clearchus apud Clem. 5. Strom. ac Euseb. praepar. Evanig. l. 8. c. 6. Plutarch. in Nama, Dion. Halic. l. 2. etc. Sed Templa interim ( naou\s2kai\ te/menh ) tunc a Romanis, sine illis exstructa, adiciunt. Vide Ioh. Selden. de Synedriis Vett. Hebr. l. 3. c. 13. Et nihil magis sub Regum tempora obvium, quam ab ipsis Templa dedicata, led sine simulacris, quae postea demum inolevere [orig: inolevêre]. Unde facile intelligitur, cur Numae Pompilii libros, circa A. U. C. 570. sub Ianiculo effossos, comburendos decerneret Senatus, apud Liv. l. 10. c. 29. utpote Pythagoricos et qui pleraque haberent disolvendarum religionum, sub Numa scilicet scripti, cum simulacra et pulvinaria Numinum non solum in usu non essent, sed neque ex religione ac doctrima Pythagorica permissa. Ita enim Plutarch. l. c. *)/esti de\ kai\ ta\ peri\ tw=n a)fidruma/twn nomoqeth/mata panta/pasin a)delfa\ tw=, *puqalo/rou dogma/twn. *ou)/te ga\r e)kei=nos2 ai)sqhto\n, h)\ paqhto\n, a)o/raton de\ kai\ a)kh/raton kai\ nohto\n u(pela/mbanen ei)=nai to\ *prw=ton. *ou(=tos2 de\ diekw/lusen a)nqrwpoeidh= kai\ zwo/morfon ei)ko/na *feou= *(rwmai/ois2 nomi/zein, Ian huius de statuis scita undeguaque Pythagorae placitorum sunt germana. Neque enim ille sensui, aurulli dolori expositum rerum proncipium esse, sed invisibile, incorruptum, sola [orig: solâ] mente existimavit apprebensibile; hic vetuit Romanis, hominis vel bestiae formam tribuere Deo. Ex Mose vero id instituti Numam hausisse, existitnat clem. Alex. 1. Strom. *nouma=s2 de\ o( *(rwmai/wn basileu\s2, *putalo/reios2 me\n h)=n e)k de\ tw=n *mwu=se/ws2 w)felhqei\s2, diekw/lusen a)nqrwpoeidh= kai\ zwo/morfonei\ko/na feou= *r(wmai/ois2 kti/zein ktl. Numa autem Rex Romanorum erat quidem Pythoagoraeus (quamquam multis ante Pythagoram annis eum fuisse, Catulus apud Cic. de Orat. l. 2. affirmet) ex iis autem, quae a Mose tradita sunt, adiutus prohibuit Romanis, ne homini aut animali similem facerent Dei imaginem etc. Imo et insequentibus temporibus non defuisse apud Rom. qui hunc Imaginum in sacris usum improbatent, discimus ex August. de Civ. Dei l. 4. c. 31. et l. 18. c. 24. ubi de Vartone, Quod si adhuc, inquit, mansisset, castius Dii observarentur: cuius sententiae suae testem adhibet inter cetera gentem fudaeam: nec dubitat eum locum ita concludere, ut dicat, qui primi simulacra Deorum populis posuerunt [orig: posuêrunt], eos civitatibus suis et metum dempsisse et errorem addidisse. Quam ad formam Zeno Clem. eodem 5. Strom. referente, *mh/te naou\s2, dixit, mh/te a)ga/lmata, Ner oportere templa facere, nec imagines. Quem plurimi inter Graecos Sapieutes sequuti sunt. Certe apud eund. Auctorem Protrept. ad Gent. in Imaginum vanitarem acriter invehitur Heraclitus Ephesius, haneque suis stultitiam acerbe exprobrat. Sic de Srrilpone, recenset Diog. Laert. eum a Iudicibus, quod Minervam Phidiae, non Iavis filiam, sed Phidiae; adeo que non Deum, dixisset, exilio fuisse multatum. Quamvis enim is se hoc modo defenderet, ut Deum Minervam appellari non posse diceret, quod videlicet Dea esset. Diis quippe etiam in sexum distinctis; Iudices tamen, quo Stilpo renderet, facile videntes, fuere [orig: fuêre] solliciti, ne quid is in Religione occulte innovaret. Vide quae de Xenoph. Colophonio, apud saepius memoratum Auctor. 5. Strom, de Cotta, apud Cic. de Nat.


image: s0604b

Deor., l. 1. de Seneca, apud Augustin. de Civ. Del l. 6. c. 10. de Diagota, apud Clem. itetum Protrept. de Lucian. Dial. de Imaginibus: de Clodio, apud Cic. pro Domo sua, hanc in rem leguntur. Quam proin vanitatem, ab ipsis Gentilibus agnitam, observans Ambros. ubi Symmach. refellit, pro vereri Deorum cultu pugnantem, Non vult se, inquit, in lapidibus coli: etiam ipsi Philosophi vestri ista riserunt [orig: risêrunt]. Caererum, praeter gentes memoratas, (in quibus Persae a veteri instituto recesserunt [orig: receslêrunt], Artaxerxe auctore, qui primus Veneris Tanaidis imaginem Babylone, Susis, Ecbatanis, Berside, Bactris, Damasci et Sardius a se positam coli iussit, teste Beroso, apud Clem.) Syri quoque, saltem illi, qui circum Carmelum aegebant, caruere [orig: caruêre] Imaginibus, ut videre est apud Tac. Hist. l. 2. c. 89. Imo et antiquitus apud Aegyptios (gentem alioquin in superstitionem effusissimam) absque simulacres et statuis templa fuisse, refert Lucian. de Dea Syr Tom. Il. p. 749. Et de Germanis Tat. de Mor. Germ. c. 9. Ceterum nec cohibere parieribus Deos, neque in ullam humanioris speciem adsimulare, ex magnitudine caelestium arbitrantur. Atque idem de aliis Hospinian. tradit, de Orig. Templor. l. 2. c. 8. Vide Tob. Pfanner. Theol. Gentil. pur. c. 11. §. 7. Apud quos vero receptae Imagines, illi primum eas rodes habuere [orig: habuêre], dein politas exasciatasque, tandem in hominis formam effigiaras: on vidimus supra, ubi de Idololatriae mcunabulis. Hasque iterum primo nudas, inde minio illitas, tandem vestitas, coronatas armatasque: qua de re aliisque huc pertmentibus. Vide Casp. Barth. Comm. Superstition. et hic passim ioprimis ubi de Simulacvis ac Statuis: In specie vero de imaginibus illis, quas Gentiles *diopetei=s2, quasi caelitus delapsas, et Christiani vett. Iconolatrae *)axeiropoih/tous2, dixere [orig: dixêre], quasi nullius hominis manu fabricatas, Salmas. ad Solin. p. 816. Adde Cl. Suicer. qui hanc in rem varia congessit in Thes. Eccl. passim, inprimis in voce *ei)kw\n, ubi, de Imaginibus Christianorum agens, sub fin. IV. Sec. demum a quibusdam Imagines in Eccl. ornatus [orig: ornatûs] causa [orig: causâ] introductas, initio a Cappadocibus facto, quinto postmodum ex sexto coli consque, ut in praeliis quoque ad fugandos hostes adhiberentur, coepisse, pluribus docet: in Graeca Eccl. non nisi pictas, admitti subiungens etc. De coronandi more, ut pauca subnectam, simulacra Deorum coronis, sertis floribusque ornare, Gentibus in more fuisse positum, passim apud Auctoribus observare est, Arnob. adv. Gentes l. 7. Clem. Alex. paidag. l. 2. c. 8. Alios. Rebus scil. laetis. Lactant. Divinar. Inst. l. 2. c. 1. Postquam metus desceruii et pericula recesserunt: tum vero alacres ad Deorum templa concurrunt; His libant, his sacraficant, hos coronant. Imo antiquitus neminem, nisi Deos, coronis ornari solitum, habes apud Plin. l. 16. c. 4. et l. 21. c. 2. Inter eos autem, Saturnum Pherecydem ante omnes refert coronatum, Iovem Diod. post devicgos Titanas, apud Tertullian. de Cor. Mil. c. 7. postmodum honor ad reliquos transiit, ut idem pergit: Est Claudii Saturni de Coroms, l. et origones et causas, et species, et sollennitates eorum ita edisserens, ut nullam gratiam floris, nullam laetitiam frondis, nullum cespitem aut palmitem, non alicuius capiti invenias consecratum: Hinc incoronatn simulacra, quaeritur inter alia Venus apud Apulei. Milesiav. l. 4. etc. vide Desid. Herald. ad Arnob. l. c. Iac. Ouzel. ad Minuc. Fel. p. 15. et seqq. hic, ubi de Coronis, Statuis, iterum alibique.

IMAGINES [2] in communi vita non minus frequences. Et quidem illas dedicatas in variis aedium partibus Vert. habebant: suorum quidem maiorum, in Artio, celeberrimo et maxime conspicuo aedium loco, ut Polyb. vocat l. 6. Eorum vero, quos amatent, in cubiculo, Plin. l. 35. c. 2. Lidem et vultus Epicuri, per cubicula gestant ac circumferunt. Sic infantis iam puerascentis effigiem Aug. in cubiculo suo positam, quotiescumque introiret, exosculatus legitur, apud Suet. Calig. c. 7. Cubicularium hinc imaginum mentio apud eund. Aug. c. 7. Colebantur hae una cum Latibus, puerque custodiae apponebatur, cuius ministerii Macrob. meminit Sat. l. 1. sub fin. Ibidem erant et eorum Numinum simulacra, quae tori genialis curam habere credebantor, August. de Civ. Dei l. 6. c. 9. Posterioribus Imperatoribus peouliaris moris fuit, ut in cubiculo ipsorum Fortuna esset aurea, quam morituti ad eum transmitrerent, qui sibi esset succesurus Capitolin teste in Pio et Marco. Sed et ipsorummer Impp. post Obirum inter Deos relator um Imagines, non minus ac Deorum, radiiis, astris, fulminibus insigues, habebantur, uti discimus ex Lucan. Civ. Bell. l. 7. v. 458.

--- Divos
Fulminibus Manes vadiisque ornabit et astris.

Collocabantur autem illae inter Deos itidem Penates; ita ut iis probro esset, quorum in aedibus non haberentor. Capitolin. in Antonino Philos. Etiam sacrilegus iudicatus est. qui eius imaginem in sua domo non habun, qui per fortunam vel possit habere vel deber. Tacitumque Imp. ut Aurelianum omnes pictum haberent, cavisse tradit Th. Vopisc. Imagines vero hae vel propriae Imperarorum, vel Deorum alicuius erant. Sic enim Aug. Iovis effigie, Liviam Iunonis ac Drusillam Veneris habitu consecratus legimus, ut de aliis nil dicam. Vide Iac. Ouzel. Animadvers. Minnc. p. 187. cui adde Ioh. Wowerium, Notis, et G. Elmenhorst. Comm. ad eund. qui Imaginibus his Impp. a Gentilibus supplicatum ture, vino, hostits; eosque, qui id detrectasent [orig: detrectâsent], atque hinc Christianos, Maiestatis damnatos, addunt. At viri docti in Bibliothecis, Asinii Pollionis Romae invento, habebant vett. Auctorum imagines, ut ex Cic. Plin. Iuv. Aliis constat. Quo insignis imprimissocus facir Suer. Calig. c. 14. 23. et 94. Tib. Ner. c. 70. ad quem, moris fuisse magnorum Virorum imagines per genera destinctas habere, docet pluribus Casaub. etc. Usus imaginum, quibus Maiorum expressi vultus, vetustissimus, Plin. notatur d. i. Aliter apud


image: s0605a

Maiores in Atriis --- expressi cera vultus singulis disponebantur armarits; ut essent imagines, quae comitarentur gentilitia funera, semperque defuncto aliquo totus aderat familiae eius, qui unquam fuerat, populus. Quo de ritu Vide Casp. Barth. ad Stat. Part. I. p. 267. et III. p. 445. Habebant autem imagines hae affixa hostium spolia, quae nec emptori refigere licebat, Plin. d. l. triumphabantque etiam dominis mutatis ipsae domus, iisdem res praeclare gestas inscribere, mos fuit, Herald. ad Mart. l. 3. Epigr. 20. cuius Epigraphe ad Caes. Dmit. etc. Qui amoris ergo imagines faciebant, servabantque, erant vel Parentes, qui liberorum defunctorum memoriam hoc pacto sibi refricabant, uti de effigie adolescentis Camomi habet Mart. idem, l. 9. Epigr. 76. cuius Epigraphe de effigie Camomi vel Amici, qui discedentium amicorum sibi effingi simulacra mutuo cutabant, uti de Caecilio Secundo legas, apud eund l. 7. Epigr. 83. cuius Epigraphe ad Librum, vel Amantes, unde Plutarch. inter res amarorias, a)nadei=n ta\ ei(ko/nia, redimtre icunculas, dominae sc. reponit *(erwtik. Ut de cereis imaginibus, etiam fagis nostris non incognitis, quibus Veneficae olim etiam ab in vitis amorem extortum ibant, iam nil dicam: nil etiam de ornatu imaginum memoratarum, cum festiva aliqua laetitia imminebat Hoc saltem addo, utiquos honore auctos volebant prisci, sive Deos, sive homines, e)fullobo/loun, sic conrta per contumeliam utrorumque imagines, coeno lapidibusque conspurcate impetereque consuevisse, Tac. Host. l. 1. c. 55. Primam quintanique turbidi, adeo, ut quidem saxa in Galbae imagines iecerint. Unde illa Theatralis lapidatio, de qua multa Casaub. dicta, Animadvers. in Athen. l. 6. c. XI. Plura vero hanc in rem Vide apud Plin. l. e. ut et hic Passim. Transeo ad usum Imaginim in Annulis Vererum, in quibus illae erant vel cavae, quae scalpro fiebant; vel extubevantes prominentesque, quae caelo: unde et gemmae, quae eiusmodi imaginem exhibebant, Eelypae dictae sunt Seneca, de Benef. l. 4. c. 26. Paulus Praetorius in convivio quodam Tiberii Caesaris habens imaginem eclypa [orig: eclypâ] et prominente gemma [orig: gemmâ]. Insculpebantt vero istiusmodi annulatibus gemmis, imagines amicorum. Ovid. Trist. l. 1. Eleg. 6. v. 5. et seqq.

Haec tibi dissimula, sentis tamen omnia dici,
In digito qui me fersque refersque tuo.
Effigiemque meam fulvo complexus in auro,
Cara relegati, qua [orig: quâ] potes, ora vides.

Sic Epicuri imaginem in annulis habebant familiares eius, apud cic. de Finib l. 5. Et Commodum Imp. signo Amazoniae, ea erat concubina Martia, quam pictam in Amazone diligebat, literas signare solitum, videre est ex ipsius Ep. ad Clodium Albinum, quam in huius vita Iul. Capitolin. recitat. Etiam Maiorum imagines in annulis fulsere [orig: fulsêre], qui tamen illis si a Maiorum virtute degenerassent [orig: degenerâssent], demebantur. Val. max. l. 3. c. 5. de Africani fil. loquens, C. Scipio superioris Africani fil. Praeturae petitor candidam togam adeo turpitudinis maculis obsolefactam in Campum detulit, ut nisi gratia [orig: gratiâ] Cicerei, qui Patris eius Scriba fuerat, adiutus esset, honorem a Populo impetraturus non videretur. Qunquam qui dinterfuit, utrum repulsam, an sic adeptam Preturam domum refervet? Insuperque e mavu eius annulum, in quo caput Africani sculptum erat detraxerunt [orig: detraxêrunt]. Ita Publ. Lentul. Sura Avi sui imaginee in signando usus est, apud Cic. 3. Catilinar. Porto et Regum Principumque gestabantur Imagines. Aristomenem certe Agathoclis imaginem in annulo gestasse [orig: gestâsse] tradit Polyb. l. 15. Callicratern, Ptolemaei parasitum, Ulyssis iconem in annulo circumtuliste, auctor est Arheo. in Dipnosophist. l. 6. Alex. Mag. effigie Augustum, ipsius vero Augusti Principes insecutos signasse [orig: signâsse], natrat Suer. c. 50. et Dion. l. 51. De Constantino Mag. refert Constantin. Porphyrogenitus de administr. Imp. c. 53. illum Chersonitis, inter alia laborum pro Imperio Rom. exantlatorum praemia, etiam annulos aureo, in quibus Imago eius erat expressa, donasse [orig: donâsse]. Similiter Melem Ep. imaginem in annuli pala expressam, gestasse [orig: gestâsse] Antiochenses, eradit Chrysostom. Orat. de eius laudib. Nec in auro solum, sed et fetro Imperatorum imagines sculpi consuevisse, discimus ex Greg. Nazianz. oratione in S. Baptism. Interim de Caesarum Imaginibus notant Eruditi, Claudii Principatu fas non fuisse, imaginem Principis in annulo aureo gestare, nisi quibus admissionum Liberti ius illud dedissent; ex Plin. l. 33. c. 3. magnamque cautionem fuisse adhibendam, nequi istiusmodi quid gestarent delatoribus calomniandi praeberent occasionem. Sub Tiberio certe capitale fuisse, discimus ex Suet. qui c. 58. circae Aug. simulacrum scrvum cecidisse vestimenta mutasse, nunmo vel annulo effigiem impressam, latrinae aut lupanari intulisse, gravissimi criminis loco fuisse habitum refert. Imo et matulam sumereea [orig: sumereeâ] manu, quae annulum Principis imagine signatum habebat, erimivi datum fuisse, legimus apud Senec. de Ebnes. l. 3. c. 26. Quid quod etiam sua [orig: suâ] ipsorum Imagine nonnulli siguabant. Fecit id Aug. quilicet initio in diplomatibus libellisque et epistolis signandis Sphinge, mox imagine Alex. Mag. novissime vero sua [orig: suâ] ipsius Dioscoridis manu sculpta, utebatur, teste Suer. supra laudato. Unde et in Pseudolo Plautino Act. 1. Sc. 1. v. 53.

Ea [orig: ] causa [orig: causâ] miles hic veliquit symbolum,
Expressam in cera ex annulo suam imaginem.

At Deorum formas annulis insculpi, apud Rom. saltem antiquitus fas non fuit. Migravit tamen et hic mos postea, iique cum aliorum, tum Aegyptiotum Numinum imagines, gestare coepere [orig: coepêre]. Plin. l. 2. c. 7. digitis Deos gestant: et l. 33. c. 3. Harpocratem statuasque Aegyptiorum Numinum in digitis Viriquoque portare incipitent. Quae loca licet de annulis Magica [orig: Magicâ] arte formatis exponantur; nihil tamen impedit, quo minusetiam incelligamus de superstitione illorum, qui simulacrum ali1ucius Numinis, a quo se iuvari putarent, quottidie circumferebant. Sic Veneris Armarae effigiem gestabat Caesar, apud Dion. l. 43. Deae Caelestis Asclepiades Philosophus,


page 605, image: s0605b

apud Amm. marcell. qui illis temporibus vivebat, l. 22. c. 5. etc. Plura hanc in rem vide apud Ioh. Kirchmann. L de Ann. adde Ioh. Selden. de Iure Nat. et Gent. l. 2. c. 7. et 8. de Imaginibus Impp. etiam infra aliquid, ubi de latrato osculo: uti de more Orphicorum per imagines philosophandi, in voce Orpheus.

IMAGINIFERI apud Ian. Gruter. p. 5621. et 1007. sunt, qui vexilla, in quibus Imperatorum imagines pictae, in acie deferebant. Vide Siewech. ad Vegei. l. 2. c. 6. et Pancirol. in Not. Imp. c. 24. laudatos, C. du Fresne in Gloss. Sic vexillum, Sanctorum imaginibus insignitum, qui mossequiotiaevo inolevit, Imaginem vocat Hadr. Pontif. Rom. in Ep. quae habetur in Codice Carolino 92. qua [orig: quâ] nutione icona sumitur, ab Honorio III. in Campilatione V. Decret. tit. 6. c. 1. etc.

IMAGINUM Morbus indigitatur Catullo Carm. 39. v. 7.

--- Nec rogate,
Qualit sit, solet haec imaginosum:

Estque mania, phrenitis, Corybantiasmus, quo laborantibus phantasmata et imagines obversantur sonoresque sempet in auribus tinniunt. vide supra in voce Corybantiasmus, item, Idolum. et infra Phantasiae.

IMAGO [1] Apollinis ex summo fastigio in lectulo posita, inter omnia Imperii, quae Tac. fuerant, recensetur Flav. Vopisto in Floriano Imp. ubi hanc imaginem cubicularem vult efle Casaub. de cuiusmodi imaginibus varia idem adnotavit, ad Suet. l. 2. c. 7 Salmas. vero verba haec de fastigio domus [orig: domûs] intelligit, in quo Deorum imagines et statuas collocari moris fuisse, quemadmodum et in fastigiis templorum, docet Spartian, id Pescennio, Domus eius hodie Romae visitur, in quae sonulacrum eius in trichoro constituit. Sic in fastigio domus [orig: domûs] cuiusdam Gaii quatuor Victoriae privatae et quasi in caelum adscensurae, quarum quaeliber Deum aliquem vel Deam tergo ferebat, Minervam sc. Venerem, Herculem et Martem, collocatas legunitur in Epigr. Antipatri, apud eund. Salmas. Ibid. Vide infra, ubi de Tectis.

IMAGO [2] Celsi unius e XXX. Romanorum Tyrannis, pro ipso Celso, patibulo affixa, occurrit apud Treb. Pollion. in vita eius, ubi novum iniuriae genus vocat. Nempe in imagines et statuas saevite, easdem deicere, confringere, conflare, luto etiam conspergere, scalis Gemoniis inferre, omni denique contumeliae genere eas afficere, novum non erat; Namque et in Philopoemene Plutarchi exemplum est iudicii habiti de Imaginibus et statuis defuncti, seu de vivo ipso et sunt aliae apud eundem similes historiae: Sed imaginem Celsi ad vivum expressam et deindustria sic effictam, in crucem tollere, insultante vulgo, quasi ipse Celsus in cruce illa penderet, is vero novus plane mos et novum iniuriae genus fuit, cui simile in tota Historia Graeca Romanaque, non reperias. Idem mos hodieque servatur in reis absentibus iudicatis, et capiris damnatis, quotum imago eadem plane forma [orig: formâ] eodemque generea carnifice in paribulum defertur et suspenditur; qua [orig: quâ] ipsi rei si adessent, idem supplicium ex sententia reapse subituri. Casaub. et Salmas.

IMAMIA Secta inter Mahummedanos illa vocatur, cui Persae adhaerent. Leunclav. Hist. Musulmann. l. 1. Mubammetani plerumque hunc Alt Imament iolent appellare, vocabulo Praeceptorem significante, cui debetur oboedientia: videiutque nomen Imamiae sectae, quam Ali huic addictissimt Persae ac Sophini hodieque profitentur, hinc originem suam babere: licet in genere putem hac voce doctrinam significari, etc.

IMANI vide infra Muslini.

IMANUENTIUS Rex Trinobantum, interfectus a Cassivelauno. Caes. Bill. Gall. l. 5. c. 7.

IMAUS mons Scythiae maximus, Tauri pars, qui crucis forma [orig: formâ] progrediens tam versus Or. et Occ. quam versus Anstr. et Bor. Scythiam apud Ptol. dividit in citer. vulgo intra imaum, quae Occ. spectat, et ulter. vulgo extra Imaum, quae ad Or. est, Imaus tamen Prof. ab Imago Strabo l. 2. p. 229. et Plinii diversus esse videtur nam ex Piol. is a Tauro monte decisus in Bor. ad mare glaciale usque porrigitur, apud Plin. l. 5. c. 27. l. 6. c. 17. et l. 7. c. 2. vero et Strab. in Ort. usque ad mare Eoum extenditur. Hic varia hodie apud incolas nomina habet: Altai, teste Cast. Inifa Merc. ille, h. e. apud Ptol. Dalanguer et Navagrot, eodem Cast. teste Baudr. mons Asiae max. per Scythiam longe lateque extensus, ut etiam versus Indiam Sept.quam a Scythia separat. In Tartaria des. Moreghar, in vera Belgian et Althai, ubi sepulchra Regum Tartariae, in India vera in Imperio M. Mogolis Dalanguet, et naugracut quibusd. versus fontes Gangis, in parte Bor. Indiae verae, dicitur. Huius etiam Ponran. l. 5. Uran. meminit:

Caucasia, et superis iam iam calcandus Imalis.

IMBARUS portio mont. Tauri in Arm. mai. apud Strab. l. xr: p. 531. sed apud Plin. l. 5. c. 27. in Cilicia.

IMBER signum serendi, apud Plin. l. 18. c. 26. Sementis tempora plerique praesumunt, et ab undecimo die autumnalis aequinoctii fruges serunt, --- continuis diebus certo prope imbrium promisso; Xenophon, antequam Deus signum dederit. Hoc Cic. nosier imbre fieri interpretatus est. Ubi verba Xenoph. pro\n keleusqhn=ai u)po\ tou= *feou=, eleganter reddie, amtequam Deux signum dederit, metaphora, e te nautica [orig: nauticâ] desumpta: keleu/ein enim dicebatur, qui signum remigibus dabat, quo remigaie inciperent desinerentque. Sed et, dum misso imbre Deum a)fie/nai spei/rein, dimittere ad seminandum agricolas, idem Xenoph. ait, a quadrigis Olympicis loquendi rationem mutuatur, quae signo dato emitiebantur ad cursum: quemadmodum in Circensibus Romanis Praetor mappa [orig: mappâ] signum currendi dabat, hinc *)afe/ths2 vocatus etc. Qua de re vide Salmas. ad Solin. p. 734. infra de Satione, et plura de


page 606, image: s0606a

Imbrium nactura ac effectis, apud Plin. l. 16. c. 33. l. 17. c. 2. 18. 24. l. 18. c. 22. et l. 19. c. 11. etc. Aliud Imber, In illo Senecae, Adorare imbres, vide supra.

IMBERBES Viri veteris aevi, Iuvenes barbatuli, vide infra in voce Tonsor.

IMBLOCANDI excommunicatos ritus memoratur Lamberto Ardensi p. 173. de Arnoldo Ardeae Domino, in excommunicatione defuncto: Dominum Arnoldum iuvenem extra atrium ad cellam suam apud Bramas adduxerunt [orig: adduxêrunt] et eum ita imblocatum extra parietes capellae suae --- collocaverunt [orig: collocavêrunt]. Videeund. p. 177. et Rudolphum Mon. Vita S. Liobae Abbatissae, c. 3. et 4. ex edit. Mabillonii. Cum enim LL. Ecclesiasticis vetaretur, excommunicatorum corpora sepelire, ac proinde necesse esset in plateis, aut agris inhumata relinquere, ne tamen forcor nates, aut spactaculs horror mentes foedaret, illa ut plurimum humo iniecta [orig: iniectâ] aut tumultuaria lapidum congerie operite solebant: id quod Imblocare dicebant Gallo Belgae, quibus blot est altior tumulus. Vide C. du Fresne in Gloss. ubi etiam de inolita apud Latinos, Graecos imprimis, opinione, quod cadavera Excommunicatorum; nisi mortui absolverentur, in cineres non abeant, sed, in horrendum posteris exemplum, indissolubili membrorum compage integra permaneant, varia addit. Cum vero Gallis bloc, truncum significet, uti hodieque Picardi hac voce utuntur, alium quoque ritum nobis vox suggerit: quo viz. qui excommunicati moriebantur, cum humo vetatentur mandari, in truncum arboris cavum immittebantur: cuius moris exemplum profert, Charta Imberti Paris. Ep. apud. Iac. Petit. post Paenitentiale Theodori p. 557. de quodam Milite, uti notavit idem C. du Fresne in Additionibus. Vide quoque supra, ubi de Excommunicandi ritu.

IMBRASUS qui et Paribenius Sami fluv. Plin. l. 5. c. 32. ex quo illa Imbrasia dicta est. Pater Imbrasidarum. Virg. Aen. l. 12. v. 343.

Imbrasidas Glaucumatque Ladem, quos Imbrasus ipse
Nutrierat Lycia [orig: Lyciâ].

Hinc. Samus Parthenias. Nic. Lloydtus.

IMBREX regula est swlhnaeidh\s2 canaliculata, et rubulata, quod rorem derivet intectis, an ex Gr. o)/mbros2, imber, et bre/xw, rigo, quod imbribus rigetur, nomen nacta, Gloslae, Imbrices, kalupth=res2. item stegasth=res2. Horum vicem olim conyzae masculae folia praebuere [orig: praebuêre], uti docet Hesych. qui et stramenta ex illa, e scopas fieri consuevisse, et tegulas ait, quod ellet futo\n i(kanw=s2 eu)/fullon, planta amplis folits luxurians. Sed et ulva [orig: ulvâ] palustri, frondibus, harundine, stramentis olim tuguria regi solita, uti pluribus docemus infra in voce Tegula. Item plausus genus. Suer. Ner. Claud. c. 20. Neque eo segnius adolcscentulos --- elegit, qui divisi in factiones plausuum genera condiscerent (bombos et imbrices et testas vocabant) oper amque navarent cantanti sibi. Sic appellatum a similitudine crepitantis super regulas pluviae, quem sonitum in voce kaxla/zein eleganter exprimit Lycophr. in diluvii descriptione,

*(/ot' h)ma/qune pa/san o)mbrh/sas2 xqo/na
*zhno\s2 kaxla/zwn nasmo\s2.
Cum corruebat omnem bumum Diespitris
Rapax aqualis nimbus.

De eodem Sophocles, ka)\n u(po\ ste/gh pukna=s2 a)kou/ein yeka/dos2 eu(dou/sh| freni\. Vide Casaub. ad l. Imbricem porci, inter delicias epulonum habes apud Mart. l. 2. Epigr. 47. cuius Epigraphe in Caeciliam.

Quidquid ponitur hinc et inde verris:
Mammas suminis imbricemque porci etc.

Hinc imbricutus, ut imbricati ungues simiarum, et imbricata per ambitum folia Cypriae laurus, apud Plin. Vide quoque infra Licinius Imbrex.

IMBRIVIUM locus Samnii, Liv. l. 8. c. 24.

IMBROS ins. maris Aegaei, inter Lemnum ad Occ. ac Cherronesum Thraciae ad Ort. inde 12. hinc 72. mill. pasi. cum opp. cognomine prope Samothracem Cabiris et Mercurio sacram, Sieph. Haec ins. leporibus mire scatet. Geographus Anon. sub Constantio, Imbros leporinam vestem multam eicit, l. e. emittit. Addit horum animalium ibi esse multitudinem. Lepus Hebraeis est [gap: Hebrew word(s)] arnebeth ; Arabibus arneb, vel arnib, unde literis traiectis factum Inbros et Imbros, atque ita eadem fuerit cum Lagusa Graecis, cuiusnommis aliquotr insulas habuit Aegaeum mare circa Troadem. Plin. l. 4. c. 12. Lembro hodie Sophiatio. Hinc Imbrius. Ovid. Trist. l. 1. Eleg. 9. v. 18.

Venimus ad portus, Imbriaterra, tuos.

Populi Imbris, et Lemnii, apud Dion. Halic. et Hesych. proverbio sunt in eos, qui iudicium vel aliam rem subterfugientes, absentiam causantur: uti qui se in Imbrum vel in Lemnum navigasse [orig: navigâsse] dicebant, Ferrar. Strabo l. 2. p. 124.

IMENHUSANUS Iohannes, vide Iohannes.

IM-HOF Hier. patricius Norimbergensis, Legationis a Frid. III. Holsatiae Domino in Moscoviam et Persicam expeditae socius A. C. 1635. Legatus postmodum Christinae Sueciae Reginae ad M. Moscoviae Ducem A. C. 1640. tandem ab Aug. Brunsv. Doce in Consiliatiorum numerum receptus, filiorum eius ephoriam gessit. Obiit A. C. 1668. Aet. 62. Freherus Theatr. Viror. Erud. Claror.

IMILCE Heroina Punica, apud Sil. Ital. Pun. Bell. l. 3. v. 57. ut Imilco, Dux Punicus apud Oros. l. 4. c. 6. Vide de utroque Voss de orig. et progr. Idol. l. 2. c. 11. et de Putucis huiusmodi vocabulis late dissereutem Alderbretum Cordub. de Antiqq. Hisp. l. Hispanice scripto.

IMILCO vide Amilco.

IME vel IMME opp. Seleucidis Syriae, Plin. Ptol. i)/mma


image: s0606b

dicitur. Imas vocat Sextus Rufus in Breviar. et non longe ab Antiochia dissitas tradit. In Tab. Peutingetiana Emma appellatut. Vide Salmas. ad Solin. p. 631.

IMIN vide Mahamed Amin.

IMISILUM s. IMIZILUM apud Anastas in Sergio II. Obtulit vestes quatuor: et in Leone III. Fecit vestem albam holosericam, ornatam in circuitu de myzilo; pro quo myzinum habet, in Nicolao I. Bulingero, sericum est lenius, quod Italice dicitur Erimesino, vel Byssimum. C. du Fresne videtur idem quod Camifile. Vide eum in Gloss. et Dom. Macr. in Hierol.

IMMANICELLUM et IMMACELLUM et MANICELUM pag. agri Genuensis, Immaticen Augustin. Iustin a Genua 6. mill. pass. apud aedem S. Ursicini.

IMMANIS Xerxes apud Arnob. Adv. Gentes l. 1. Graecis frenoblabh\n kai\ a)ta/sqalos2 dicitur, homo sc. deploratae spei, et iam suis malis non afluerus modo, sed etiam gaudens: qualem Xerxem describit Herod. Mursa [orig: Mursâ] 8. ut qui prae nimia vecordia Deorum hominumque contempror res aggressus est immanes et plus quam humanas. Quemadmodum idem Musa [orig: Musâ] 2. Pheronem Aegyptiorum Regem a)tasqali/h| xrhsa/menon ait iaculum in Nilum atva inundantem torquere ausum, et idcirco luminibus captum. *pa/qh enim haec a)/gria et qhrew/dh. quemadmodum contra magnae et inusitatae vircutes qei=ai appellatae etc. Vide Desid. Herald. ad Arnob. l. 1.

IMMANUEL [1] Princeps Anhaltinus, fil. tertio genitus Aug. qui, rami Plaezkensis auctor, Obiit A. C. 1653. Suecorum in Dania miles, res egregias gessit.

IMMANUEL [2] Tremellius Italus, Ferrariensis, patre Iudaeo natus, postea Dominicanum institutum, apud Pontificios sectatus est: tandem ad Reformatos se applicuit, linguae Hebraeae Professor Heidelbergae. Edidit in Biblia Annotationes, Scholiaque brevia, una cum Francisco Iunio. Idem N. T. libros ex sermone Syro, sicut Theod. Bezae Graeco Latine vertit. De hoc Laurentius Iesuita Liberal. Tremellius, Francisci Iunii Protestantis eximii, in translatione Bibliorum, socrus et coadiutor, ex Iudaeo naturali sanctus est Iudaeus Protestans, non sine Protestantium opera.

IMMANUEL [3] vide etiam Emanuel.

IMMANUENTIUS Britannus, qui in civ. Trinobantum regnum obtinuit. Caes. de Bell. Gall. l. 5. c. 20. Vide Imanuentius.

IMMATURA Mors vide Ahori.

IMMERSOR Graece *baptish\s2, dicitur, ad quem in Baptismo infantem spectabat apud Graecos in aquam immergere. Solent enim ad administrationem huius Sacramenti tres ministros adhibere; E quibus dignissimus aquae benedicit, alter exorcismum adhibet; certius immergit, hinc *baptisth\s2, Immersor, dictus, qui Sacerdos est. Quemadmodum Romae quoque in Baptismo Carechumenorum, eorum Rector exorcismo aliisque cerimoniis defungitur, postea Ep. solenniter baptizar. Vide eund. Macr. ut supra.

IMMIRENI gens Persis subiecta fidem admisit Christianam, A. C. 500.

IMMOBILIA dicta Gallis Insubribus signa quaedam aurea, quae habebant in templo Minervae, unde non nisi ad gravissima bella promebantur, apud Polyb. l. 2.

IMMOLATA Daemonibus in Conc. Aurelianensi IV. can. 15. ei)dwlo/quta dicuntur Apost. 1. Cor. 8. ubi toto hoc capite novitios in Gentibus Christianos instruit, quomodo circa ea gerere se debeant, si forte ad convivia a Gentilibus invitarentur. Solebant enim Gentiles, qui e sacrificio domum redibant, victimae consecratae portiunculam aliquam domesticis suis afferre, quod Aristoph. Scholiastes in Pluto docet. Sed et interdum in macellia ventum exponebant, ubi conflata ex illis pecunia Sacerdotum erat, ut est apud Augustin. l. Expos. quar. Proposit. ex Ep. ad Rom. c. 78. Unde escas istiusmodi saepe legimus a Paganis ad manducandum Christianis Martyribus porrectas, in Actis Martyrii SS. Tarasii et Socior. apud Baron. n. 40. apud Greg. M. Dial. l. 3. c. 27. A. C. 290. Quas qui gustassent [orig: gustâssent] Christiani decem dierum paenitentia [orig: paenitentiâ] multantur in Paenitentiali Rom. tit. 7. c. 24. Si comedisti de cibi Iudaeorum vel paganorum, quem ipsi sibi praeparaverunt [orig: praeparavêrunt], decem dies paeniteas etc. Vide G. Delmenhorst. Comm. ad Minuc. Fel. Octav. ubi inter alia, Basilidem haereticum, Immolata suis permisisse, gustanda, ex Euseb. Hist. Eccl. l. 4. c. 8. adnotat C. du Fresne in Gloss. et supra in voce Idolothyia. Ratio autem immolandi haec erat. in Sacris Sacerdotes prim um precabantur: mox hostiam mola [orig: molâ] (unde toti actioni nomen) vino, costo, ture mactabant; dein libabant, e sympulo fictili vel ligneo vinum gustantes et adstantibus propinantes. Tum victimariis s. cultrariis, popis agonibus, immolare et excoriare victim as mandabant ac excepto pateris sanguine, mortuam proscindere. Hinc exta inspiciebant, et, si litatum fuisset, postea reddebant, i. e. Diis, quod deberetur, ministris adstantibus, partiebantur, ac postremo epulabantur, carne perpetuo tosta [orig: tostâ] vel assa [orig: assâ], nisi ex ariete quae elixabatur: quibus peractis Graeci law=n a)/fesin denuntiabant, Rom. vero Ilicer proclamabant, eos, qui adstiterant, dimittentes. Vide Alex ab Alex. Genial. Dier. l. 4. c. 17. et infra in voce Mola, it. ubi de Sacrificiis.

IMMORTALES [1] nomen agminis militaris apud Persas. Curt. l. 3. c. 3. ubi de exercitu Darii, proximi ibant, quos Persae Immortales vocant, ad decem milia --- illi aureos torques, illi vestem auro distinctam habebant, manicatasque tuntcas gemmis etiam adornatas. Exigno intervallo, quos cognatos Regis appellant, etc. Sic dicti, quod, si quis eorum numerum imminuerit, alius sufficiebatur: nec unquam plures paucioresque essent decem milibus, Herod. Robur hiexercitus [orig: hiexercitûs] Persici, ex nobilissimis et fortissimis Persarum selecti, Cyrum Auctorem habuere [orig: habuêre]. Sed tandem per Duces suos mori potuisse, docuit Theodos. Theodosii Mag. nepos, uti notat Rader. ad Curt. d. l. Alii sunt apud eund. Herod. l. 4. c. 93. Immortales, Getae viz. oi( a)qanati/zontes2,


image: s0607a

quod mori se non putarent, sed meare ad Zamoxin, hic appellati, Preinshem. ad Curt. ibid. Vide quoque supra Athanati.

IMMORTALES [2] vide Rosaecrucii.

IMMUNDI e castris emissi Num. c. 5 v. 4. qua de re vide Ioh. Selden. de Synedrits l. 2. §. 5. (qui et Immundorum Paschate, ibid. §. 3. 6. et 7.) ut et supra ubi de pollutorum Baptismo, ac infra, ubi de Munditte Cerimoniali, et Paschate Secundario.

IMMURATIO s. Condemnatio ad perpetuum muri carcerem, in Communione Rom. gravissima paena est, Credentibus haereticorum et agre paenitentiam agentibus; aut qui in iudicio constituti diu negaverunt [orig: negavêrunt] veritatem et se periurio obstrinxerunt [orig: obstrinxêrunt] etc. irrogati solita, ut ibi peragnantin pane doloris et aquae tribulationis paenitentiam salutatem. Conc. Tholos. c. 10 It. Biterr. et Frid. II. Imp. in l. Commiss. et 2. Delicta, ob quae Immuratio decernitur, enumerantur Concit. Narb. c. 9. Ritus immurationis definitur Conc. Biterr. c. 23. 24. et 25. Videquoque Instruct. Madrilianam A. c. 1561. c. 79. et 80. Hodie vero rarior eius usus est, et Epp. ac Inquisitores saepius hanc poenam in detrusionem in Monasterium commutant. Sed et Inquisitores cum Ordinariis, hodie potestatem habent dispensandi: quod si poena carceris irremissibilis sitimposita elapso octavo Anno relaxari solet, idque de consilio Dioecesanorum. Possunt vero et hae remissiones pecunia [orig: pecuniâ] obtineri, uti docet Phil. a Limborch Hist. Inquisit. l. 4. c. 32. Vide quoque infra, ubi de Redemptione poenarum: it. Perpetuo Carcere.

IMOLA vulgo quoque Imola, urbs in Aemilia, quae olim Forum Cornelii dicebatur, Sub Pontif. in Romandiola, ad Vatrenum fluv. Episcopal. sub Archiep. Ravennate. Hanc conditam a Rom. Narses destruxit: repararunt [orig: reparârunt] Lombardi. Post varias vicissitudines, a Caesare Borgia Alex. VI. fil. notho tandem capta est. Strabo l. 5. p. 216. Plin. l. 3. c. 16. Proc. de Bell. Gall. l. 2. Blond. l. 8. Hist. Leand. Alb. Descr. Ital. Vide Forum Cornelii.

d'IMOLA Iohannes, vide Iohannes.

IMPALATIO supplicii atrox genus, de quo vide infra Stipes.

IMPAR Numerus apud Gentiles olim, in Magicis inprimis eorum sacris, magni habitus. Plin. l. 28. c. 2. Cur impares numeras ad omnia vehementiores credimus? idque in febribus dierum observatione intelligitur. Unde Virgiliana. Pharmaceutria Ecl. 8. v. 73.

Terna tibibaec primum triplici diversa colore
Licta circumdo, terque haec altaria circum
Effigiem duco.

Et paulo post, Ibid. v. 77.

Necte tribus nodis ternos Amarylli colores.

Rationem addit Ibid. v. 75.

--- Numero Deus impare gaudet.

Quo facit illud Lutarii ad Stat. Theb. l. 5. v. 87. Omnis impar numerus prospera significat et viris adscribitur. sed vero, quod par, exit infectum, atque perit in ordine suo: quod ergonihil agit, ut maneat, inferorum est. Et ubique mortuis geminum, h. e. parem adscribit numerum, etc. Hinc Romanos parilem numerum in Anni sui computatione semper vitesse [orig: vitêsse], et statim a Numa, qui Annum Romuli correxit, unum diem abundasse [orig: abundâsse] quod impar numerus plenus et faustior haberetur, ait Censorin. Vide Salmas. ad Solin. p. 19. At Pythagoraei parem impari pare ferebant, teste Plutarcho de imm. Verec. vide infra ubi de Numero, Quaternario, Part etc. uti de Imparibus Vett. tibiit, ubi de Tibia.

IMPECCABILES dicuntur Forbes. haeretici, qui tales se falso iactantes, spiritualium ac perfectorum elogium sibi atrogabant, atque hoc praetextu omnem paenitentiam e medio tollebant. Quales fuere [orig: fuêre] veteri aevo Gnostici, inter quorum commenta furoris plena, hoc etiam Itenaeus commemorat, quod intemerate omnia quae in Sacris Literis vetantur, ii, qui erant eorum perfecti, operarentur: dicentes, impossibile esse, cos inde corruptelam suscipere, l. 1. c. 1. ubi de Valentim discipulis. Post eos Priscillianistae, Massaliani, alii, de quibus suo loco. Hodie Anabaptistarum illi, qui Libertini dicuntur, aliique: Qui omnes e Simonis Magi Schola, licet varie a diversis errorum Magistris denominati, exorti sunt. Vide de illis Ioh. Forbes. praefatum Instruct. Historico --- Theolog. l. 12. c. 9. Eis opponit Implacabiles, de quibus vide infra.

IMPEDIMENTA vide infra Tuldum.

IMPEDITORES Officii Inquisitionis in Eccl. Rom. Fautoribus haereticorum proximi sunt habtri. Nempe, ut officium Inquisitionis strenue exerceatur, omnibus, cuiuscumque sint diguitatis ac conditionis, severissime praeceptum est, uti discimus ex Bulla Alex. IV. Orthod. Fidei Christ. et V. Decret. in c. Excommunicamus, ubi in fine Episcopis mandatur, sub poena depositionis, ut Inquisitores in officio suo pro viribus iuvent. Magistratibus vero, si ulla [orig: ullâ] ratione illos impedire praesumant, omnes diras et retribile exitium interminatus est, Innoc. IV. Bulla [orig: Bullâ] Tunc potissime. Imo contra tales, sive directe, sive indirecte id faciant, Inquistitoribus procedendi potestas data est per Innoc. IV aliosque Papas, rescripto ad Inquisitores haereticae pravitatis, cuius initium, Praecunctis. Nec defunt exempla Inquisitionis institutae, non tantum contra privatos, sed et contra Magistratus, imo integras civitates et communitates, quae Inquisitiom impedimentum obiecerunt [orig: obiecêrunt], apud Bzovium A. C. 1285. §. 12. ubi de ditione Parmensi, et in libro Sententiar. Inquisit. Tholos. ubi de castro quodam ditionis Tholosanae In alios Magistratus excommunicationis sententiae vibratae, terrae ipsorum Interdicto suppositae et concessae primo occupanti, ut pluribus patet ex Historiis, Albigensium praecipue. Severitas autem haec extenditur ad omnes, offendentes statum, res et personas Officii praefati, contra quos proin severissimam edidit Bullamo Pius V. A. C. 1569. quae incipit, Si de protegendis, Imo eousque nonnumquam, ut, quaecumque etiam extra causas Fidei contra Inquisitorum Familiatem commissa, puniantur, non aliter ac fi per ea aut Inquisitionis Officium esset impeditum, aut ipsi


image: s0607b

Inquisitoti gravis iniuria illata, cuius memorabile exemplum refert Regio. Gonsalvius S. Officii Art. det. Vide Phil. a Limborch Hist. Inquisit. l. 3. c. 10.

IMPENSOR Minister nomen officii militaris, apud Iustin. l. 6. c. 2. Conon --- agit cum eo (Persarum Rege) per internuntios, et qucritur, opulentissimt Regis bella inopia [orig: inopiâ] dilabi, et qui exercitum parem hostibus habeat, pecumae vinci, qua [orig: quâ] praestet. Postulat dari sibi Ministrum impensae, quia pluribus id mandare perniciosum sit. *tami/as2 Diod. Sic. l. 14. c. 82. Recentioribus Aerarii castrensis praefectus est, cui pecunias (nervum belli) conquirere assetvare et erogare incumbit.

IMPERATIVAE Feriae vide supra Feriae, ubi de Imperativis Auguriis, infra in voce Oblativa.

IMPERATOR [1] appellatio apud Rom. olim militatis fuit, qua [orig: quâ] Dux praesens re bene gesta [orig: gestâ] primum militum acclamatione in castris, deinde sententia [orig: sententiâ] Senatus in urbe exornatus est. Factum id autem antiquitus, non nisi magnis rebus gestis: atu sua [orig: suâ] aetate, decem milibus occisis, acclamatum esse scribit App Alex. qui sub Hadr. vixit Civ. Bell. l. 2. Addit Dio, non nisi semel de uno bello aliquem appellari Imperatorem licuisse, l. 60. Nihil autem referebat, an ipsi Duces, an Legari illorum Quaestoresque rem praeclare gessissent, Cic. in Pis. Alias Imperatores in genere dicti sunt omnes illi, qui suis auspiciis rem gererent, et qui impertum, i. e. ius belli gerendi haberent. Poltea mutaro sub Iul. Caes. Reip. statu, vox eum significate coepit, qui potentiam et auctoritatem in Rep. summam esset adeptus: quo factum ut quotquot Caesari successere [orig: successêre], Imperatores dicerentur. Quamquam et prior tituli usus non penitus abolitus, sed tum in aliis, tum in ipsis Principibus fuit retentus et observatus: cum rebus in bello egregie patratis, pro numero victoriatum Imperatores II. III. IV. V. nuncuparentur. Quemadmodum de Octavio legimus, quod XX. i. e. vicesimum Imp. ob toties reportatam victoriam, fuerir dictus. Fuit etiam Iovis epitheton, quod omnibus imperet, sic dicti. Talis a Praenestinis cultus est, cuius simulacrum T.Quintus, Praeneste in deditionem accepto, Romam devectum in Capitolium tulit, dedicavitque inter cellam Iovis et Minervae, tabula [orig: tabulâ] rerum gestarum teste sub eo fixa [orig: fixâ]. Imo et alibi Iovem hoc nomine cultum, refert Cic. Verrina 6. Vide Thom. Dempster. in Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. Eund. titulum sequioriaevo praeter Impp Byzantinos et qui Occidentis Imperium tenebant, etiam sibi sumpsere [orig: sumpsêre] Bulgariae Principes, ut quos *basile/as2 sese inscripsisse, et iisdem quibus Impp. CP. insignibus usos esse, docent, Luithprand. in Leg. et Scylitzas p. 623. Vide supra in Basiteus. Hinc in Actis Innoc. III. Iohannicius Bulgariae Rex Epistolam suam sic orditur: Ego Caloiohanns Imp. Bulgarorum seu Blancorum. A Latinis tamen non Impp. sed Reges, compellabanturs ut videre est apud eund. Innoc. Ibid. Idem fecisse Reges Anglo-Saxones ex hoc patet, quod Basileas sese itidem passim indigitarent. Ego Edgarus Anglorum Basileus, omniumque Regum Insularuni Occani --- Imp. et Dominus, in Rescripto, quod habetur in Epistolis Hibern. Iac. Usserii Archiep. Armach. Idem in alia Charta, de Clericis uxor. subscribit, Ego Eadgar Busileus Anglorum et Imp. Regum Gentium etc. Sic in alia, Ego Imp. Knuto etc. Regibus porro Franciae idem axioma a Scriptoribus non semel tribuitur, ac Chlodovaeo, apud Balther. in Vita S. Fridolini Abb. n. 30. Pipino, apud Suger. de administr. sua: aliis. Sed et de Castellae tandem Regibus idem legitur, qui Impp. Hispaniae, vel Hispaniarum, appellari amaverunt [orig: amavêrunt], quod, ut ait Matth. Paris. A. C. 1153. Principarentur Regulis Aragonum et Galiciae. Unde narrat Mariana Hist. Hisp. l. 9. c. 5. ad Conc. Turonense, missos esse ab Henr. II. Imp. Legatos, A. C. 1055. eius nomine questos, ad versus Ferd. M. Castellae ac Legionis Regem quod contra morem Maiorum et legum praescripta, se Impecii Rom. iure exemptum ferret et in ipsum Imerpii invaderer nomen. Sic in vet. Scheda, apud Martinez. in Hist. Pinnat. l. 5. c. 8. ubi de pacto inter Alphonsum Aragoniae et Alphonsum fil. Castellae RR. Alphonsus de Aragonta tradidit absoluto totam illam terram Castellae, quae pro ipso tenebatur, Alphonso de Castella, et deinde noluit, quod vocaretur Imp. nisi Rex Aragonum Pampilonae et Navarrae. Vide plura apud C. du Fresne in Gloss. ubi Reges etiam Wisigothorum Imp. assectasse [orig: assectâsse] titulum, colligit ex LL. Wisigothor. l. 12. tit. 2. §. 13. Adde Georg. Horn. in Orbe Imp. In nummis tamen Impp. CP. crebro Imp. ritulum omissum esse, observatum est Ez. Spanhem. exceptis forte Iulianiaereis, in quibus solitum illud IMP. legitur. Sed et constat Imerpatorium hunc titulum a Iulio Caesare in nummis haud receptum, nec ab Aug Successoribus Tiberio, Caio, Claudio eriam, nisi ratius, in iis admissum. Unde etiam eorum exemplo neglectus est, a Severo, caraclla, Gallieno, quorum nummi hoc praenomine frequentius carent, etc. Vide eund. C. du Fresue Dissertat. de posterioris aevi numismatibus n. 33. et seqq. Ut de orato habituque Imperatorio, quem speciem Principatus [orig: Principatûs] vocat Suet. Calig. c. 22. (eo quod Imp. Rom. proprice Princeps, et Imperium Principatus appellaretur, ex instituto Aug. ut ex Tac. docent Eruditi) quaedam addam: Eorum corona superne operta, et ut Anastas. Bibliothecarius in Leone III. appellat, epanoclista fuit, cum ceterorum Regum Principumque coronae radiatae superne paterent vel potius non ita pridem superne pateant. In bello, et ubi aperiri capita mos erat, pileis Laconicis contecti capita, describuntus Synesio in Orat. deregno. Carini pileum ex lana fursle idem indigitat cum Parthorum Regem, qui tiara [orig: tiarâ] et dandye ornabatur, dicit cessisse ei, cui ex vilissimis lanis amictus pileusque essent. Impp. CP. communiter usi legimtur pileo, ut videre est apud Codin. de Offic. CP. c. 6. n. 18. qucmin sollennitatibus alto regmine, puta [orig: putâ] Crinonia [orig: Crinoniâ], cui a lilii specie nomen: vel Tetraphyllo, cui a quatuor foliis, mutabant. Idem Codin. c. 6. n. 36. meminit variorum Imperatorii capitis tegminium, Tropaenchiae imprimis et Iustinianaei, quorum illud a tropaeo, hoc a Iustiniano Imp. accepit nomen. Diademaris porro usum primis Imperatoribus exosum, posterioribus familiatem fuisse constat, et Iornandes quidem Diocletiano, Cedren. vero et Fasti Sic. Constantino


page 608, image: s0608a

illud attribuunt. Neronem noctu lupanaria pervagatum, cucullione tectum, non moramur. Calceamenta quod attiner, priscis illa Imperatoribus serica fuerunt [orig: fuêrunt], neque enim *foiniko/xroa illa pe/dila, quae propria erant Imperii insignis, e vili materia fuisse credibile est: cum ea etiam auro gemmisque insigniret essent ornata. Iulium Caesarem calceamentis altioribus et coloris rubri, more Regum Albanorum, usum fuise, docet Dio. Spartian. in Alex. proin ipsum ntat praeter morem fecisse. quod baxeis albis uteretur, non coccineis, utprius alii sole. bant Impp. Sed id singulare fuisse CPolitanus videtur innuere Paul. Diac. l. 16. his verbis. Ut agnosceretur Imp. ex rubris calceis. Hinc Manuel, concesso usu cocco tinctorum calceamentorum, Successor ab omnibus agnitus est, apud georg. Phraanzem Protovestiarium in Chron. Itaque alios iisdem uti non licebat, cum in illis, sieuti in chlamyde Burpurea, elucerent expressa Imperii insignia. Unde Coripp. de Iustino Iun. l. 2.

Purpureo surae rutilant fulgente cothurno,
Cruraque puniceis induxit Regia vinclis.
Parthica Campano dederant quae tergora fuco:
Augustis solis hoc cultu competit ut.

Et hi Mallei dicuntur Latinis calcei, quos passim Graeci Auctores u(podh/mata s. pe/dila e)ruqra\ et e)ruqro/xroa s. foiniko/xroa appellant: quorum usus ab Imperatoribus tandem ad Pontifices Rom. transiit. In specie memorantur Campagi et Tzangae: Fuit autem Campagus, forma [orig: formâ] reticulata [orig: reticulatâ] prorsus, et frequentibus incisuris, conspicua [orig: conspicuâ]. Tzangae in summitate pedis quandam quasi lamellam, quae Aquilae effigiem repraesentabat, et, praeter intextum hoc vel adsutum decus, purpureo colore insignes erant. Addebatur aurum, gemmae, aliaque splendoris insignia. Sed de his plura vide apud Antelm. Soler. l. de Calceo antiquo, ut et in voce Tzancae. Reliquus Imperatorum habitus, etiam sublata [orig: sublatâ] libertate, toga fuit. Nam et Caesar in toga confossus est, Suet. c. 82. et Calig. c. 35. ut cakata [orig: cakatâ] lacinia [orig: laciniâ] togae praeceps per gradus iret. et Domit. Mars togatus dictus est Mart. et apud Spartian. Hadr. cum inItalia esset, semper togatus incessit. Idem de Antonino Philosopho et Pertinace, apud Capitolin. de Alex. apud Lamprid. legimus. Sed quandoque illa toga purpurea ac triumphalis fuit, cuius usus perpetuus primum Caesari datus est, apud Dion. l. 44. Lamprid. tamen de Alex. tradit, adeo civili ingenio fuisse, ut licer Imp. Praetextam et togam pictam numquam sumeret: Et proin non nisi mali superbique Principes invidiosum eum habitum usurparunt [orig: usurpârunt], ut Nero, in adventu Teridatis, apud Dion. l. 63. Domitianus quoties in senatum veniret, apud eund. l. 67. Heliogabalus apud Herodian. Galienus apud Trebell. Inferiori ergo aevo vestis prupurea, i. e. toga et paludamentum, Imperatorum esse coepit: unde sumere prupitram, pro, sumere Imperium dictum, et in tumultuariis creationibus direpta de vexillis, aut de simulacris Deorum, cum aliunde non suppeteret, a militibus purpura est, qua [orig: quâ] Imperatorem induerent, ut Historiae Augustae interpretes adnotarunt [orig: adnotârunt]. At in Paenulis hic rerum apex numquam fuit, nisi forte in itinere pluviae causa illas adbitas credimus. Vide Octav. Ferrar. de Re Vest. passim: plura vero hanc in rem, inprimis de ritu novos Impp. supra scutum in inaugur atione efferendi, quod Gr. e)pai/rein, dixere [orig: dixêre], Cl. Suicer. Thes. Eccl. in voce hac, item in voce *basileu\s2 de more Impp. populum alloquendi, Natalem suum aliquo donativo prosequendi, damna fortuitis casibus accepta largitione aliqua compensandi, illustrium virorum funera prosequendi: vicissim, de populi more, illos, post insignem inprimis hostibus cladem illatam salutandi; urbem aliquam ingredientes excipiendi; imo te ador andi etc. Vide Casaub. Animadv. ad Suet. ut et hic [orig: hîc] passim.

IMPERATOR [2] al. Rex, in Scacchorum ludo, vide infra Latronum lusus.

IMPERATORIA radicis nomen, Germanis a magisterio dictae, quod emineat maxime et coronam ferat, cuius descriptionem elegantem habes apud Auctor. Anon. Sinae et Eur. c. 31. Vide quoque supra in voce Astrantia. De Imperiali vero flore sic Franc. Pomey, per prosopopoeiam illum loquentem introducens: Quid meo rectius caule? quid politius? quid ornatius? Hoc solium est meum. Quid, conferto illo ad pedes meos praeacutorum globo foliorum ordinatius? Mei hi sunt hastati milites et praetoriani custodes. Quid porro citro illo item foliorum viridantium, in diadema rotundato, praeclarius, quem nostro vides tam eleganter impositum vertici? Corona haec mea est et umbella solii mei. Sed enim quis unquam florem vidit usquam similem mei? Unus sum ac plures, simplex simul ac multiplex; Et vero, plurium unus ego decora colligo et dotes. Denique in me oculos, qui volet --- adiciat; spectet --- quaternas, quinas sensve campanulas, illigatas aptissime, scitissimeque pendulas, et coronae subiectas, quam mihi texuit natura virenti e smaragdo --- At inops ab odore sum. Inopiam agnosco meam, haud nihilo tamen minus dignum me agnosco, qui imperem. Quid enim in terris tam usquequaque suis absolutum numeris est --- in quo nihil desideres etc. in l. cui tit. Divers. Descript.

IMPERATORIA Cena vide infra Pascere.

IMPERFECTA Artificum opera Iris Aristidis, Tyndaridae Nicomachi, Medea Timomachi, Venus Apellis, in maiori admiratione fuere [orig: fuêre], quam perfecta; quod perquam rarum ac memoria [orig: memoriâ] dignum merito iudicat Plin. l. 35. c. XI. rationem rei adiungens; quam vide infra in voce Medea.

IMPERIA vox memorata, in Pandectis. l. 3. tit. de supell. leg. ubi enumerantur quae continentur supellectile legata [orig: legatâ]; scilicet Mensae, Trapezophora, Delsicae, Subsellia, Scamna, Lecti etiam inargentati, Culcitae, Toralia, Imperia (sic Florentinae) Vasa aquaria etc. In quibus Imperia ait Cuiacius heic verti in Basilicis proskefa/laia s. Pulvinos, quod et Impilia inde significare vult. Quin is diserte, Imperia sunt Impilia, de qua voce paulo infra. Pancirollo hoc displicet Thes. Var. Lect. l. 2. c. 92. qui Impiliorum nomine aliud praeter vestem venite non admittit: adeo que


image: s0608b

Imperia ibi denotare vult genus accubitalis. Pandectae minus cotrectae, saltem non ex Florentinis, habent ibi Mappae villosa; etiam aliquae Impanaliosa, vide Alciatum Praetermtss. 1. in Bancalium. Nec deest, qui Impilia ait esse mappas sine villis, et Toralia cum villis, ipsi Paulo. Imperia autem veram lectionem esse, non dubitat Ioseph. Scalig. Coniectan. ad Varronem de Re Rust. l. 1. nec aliud ibi esse, quam Imparia. Eiufmodi nempe Veteribus admissa [orig: admissâ] scribendi variatione, ut e. loca a. non raro poneretur: veluti, in praeperata, opiperata, poipera, etc. Et Imperia sic s. Imparia significare vult, sive toralia, sive vasa aliave in supellectile, quae Paterfamilia [orig: Paterfamiliâ] sibi servat praeter ea, quae sunt usus [orig: usûs] quottidiani. Etiam ex Catone de Re Rust. c. 3. locum adfert, ubi Imparia sic sumi vult, s. pro Supervacaneis. Qua in re non immerito dissentiunt, qui pridem Catonem accuratius edidere [orig: edidêre]. Neque enim tou= Impar eiusmodi notio hactenus comperta, ne quidem apud Catonem alibive. Quin expresse Alfenus et Tubero l. 6. et 7. D. de Supell. leg. supellectilis etiam definitione venire volunt, res ad usum communem paratas et ad usum quottidianum, quae non satis quadrant cum isto Scaligeri sensu. Quod vero ait Cuiac. in Basilicis substitui proskefa/laia s. pulvinos, pro eo, quod est Imperia (s. ut vult ille, Impelia) apud Paul. non ita facile admitti potest. Graeca sunt in Synopsi Basilic. l. 44. tit. 13. Latinorum nempe paulo ante citatorum, post vocem, Subsellia, (quae in Graecis *soube/llia est, uti item in optimo synopsis codice MS. Bibliothecae Arundellianae) *ska/mna, *kli/nai, kai)\|n w)=sin h/rgurwme/noi, *strw/mata, *proskefa/laia, *skeu/h u(/dohla.. etc. Scamna, Lecti, etiamsi fuerint inargentati, Stromata, Pulvint, Vasa aquaria etc. Nec satis liquet, utrum pro eo, quod est in Florentinis Imperia hic [orig: hîc], an pro Toralia substituendum sit, proskefa/laia. Certe videtur peo Toralia, praetermisso omnino, aut non lecto vocabulo illo altero, quod a nemine ibi satis intellectum comperitur. Ioh. Selden. Uxor. Hebr. l. 1. c. 14. sub. sin.

IMPERIALES dicti olim, qui Conc. Chalcedonensi adhaerebant, vide infra Melchitae.

IMPERIALIS [1] Iohannes, auctor Musei Historici, vide Iohannes Baptista.

IMPERIALIS [2] urbs Episcopal. regni Chiles, ad fluv. cogn. 4. leuc. Hisp. ab ora maris Pacifici. Sub Hisp. a quibus haud pridem exstructa est. Vulgo Imperiale.

IMPERIALIS [3] in Bulla Urbani III. pro Fratribus Cruciferis Hospitalis Bonon, Ad indicium autem, quod domus vestra specialiter B. Petri exsistat, 12. Imperiales nobis nostrisque Successoribus annis singulis persolvatis; in Chron. S. Ricardi de S. Germano A. C. 1236. alibique passim, moneta Impp. quae in Italia currebat; iam unde ab A. C. 1187. in Gloss. Graeco-Lat. *au)tokratoriko\s2. Vide supra, ubi de Augustariis, et in voce Talerus.

IMPERIUM titulus Honorarius Imp. in Ep. Theodoberti Regis ad Iustinianum Imp. Amorem nostrum erga Imperium vestrum. Sic Nicolaus I. Pontif. Rom. Ep. 8. ad Michaelem Imp. Paro scripsit nobis Imperium vestrum etc. h( basilei/a mou, Impp. CP. cum de se loquuntur, C. du fresne in Gloss.

IMPETRITUM apud Plin. l. 28. c. 2. Victimas caedi sine precatione non videtur, referri ad Deos, rite consuli, Praeterea alia suntverba impetrantis, alia depulsorii, alia commentarionis: sacrificium est, cumvictimas caedebant, ut extis inquiterent; Salmas. ad Solin. p. 585. Alii addunt et sortibus, vel auspicio. Quasi in petra fixum, rarum, stabile, augurio, extis, sortibus impetratum. Plaut. in Asin. Act. 2. Sc. 1. v. XI. Impetritum, inauguratum est, quovis admittunt aves. Vide Hadr. Turneb. Advers. l. 5. c. 18. et l. 23. c. 10. et Dalechamp. Not. ad Plin. l. d. Certe et Impetrio augarale verbum est, idem que in auspiciis quod litare in sacrificiis, notat Scalig. idem cum impetro, vide eum ad Fest. Alio sensu Impetrita vocat Georg. de Sepib. in Descr. Musei Collegii S. I. Rom. in lapidem viz. conversa, s. petrificata, fungos ligna etc. de quibus vide suo loco.

IMPETUS inter Martis comites apud Stat. Theb. l. 7. v. 51. Vide infra Nefas.

IMPHES pop. vicini Perrhaebis.

IMPIETAS Iure Gentium punibilis. Ut enim utcumque excusabiles sunt, et ab hominibus certe puniri non poslunt, qui, ab infantia sic instituti, aut astrorum, aut aliarum rerum naturalium virtutes, aut spiritus, sive in imaginibus, sive in animantibus, sive in rebus aliis colunt, aut etiam animas eorum, qui virtute et beneficiis in humanum genus excelluerunt [orig: excelluêrunt], aut mentes quasdam incorporeas, praeserrim si non ikpsi tales cultus commenti fuerint; ita Impiis magis, quam errantibus annumerandi sunt, qui aut cacodaemones, quos tales esse norunt, aut vitiorum nomina, aut homines, quorum vita fuit flagitiis plena, divinis honoribus colere institu unt. Nec minus illi, qui Deos colunt hominum innocentum sanguine, a quo more quod Carthaginenses abstinere coegerit, laudatur Darius Persarum Rex, et Gelo Syciliae Tyrannus, apud Iustin. l. 23. c. 4. Narrat et Plutarch, barbaros quosdam, qui humanis victimis Deos colebant, poenas daturos Romanis fuisse sed cum antiquitate moris se excusarent, nihki mali passos, vetitos tantum, ne quid in posterum tale facerent, Apophth. et sera Num. vind. Vide quoque eum quaest. Rom. 12. H. Grot. de Iure Belli et Pacis l. 2. c. 20 §. 47. De Impietatis vero generibus IV. Vide Voss. de orig. et progr. Idol l. 1. c. 3. uti de Impiis sepultrua [orig: sepultruâ] prohibitis, infra ubi de Sepeliendi Iure. Apud Rom. cum [orig: cûm] Numinum instar coli coepissent Principes, maledicere Principi impietatis crimen habitum esse, docet Casaub. ad Aug. Suet. c. 66. Iidem hoc crimine Christianos infamabant, communi convicio a)/qeo/s2 illo et Impios vocando. Sic apud Prudent. Hymno 14. peri\ stef. v. 88.

Quoe, ut profanos et impiati saeculi Reos,



image: s0609a

appellat Christianos Praeses Rom. apud Minuc. Caecilius templa illorum Sacraria teterrima impiae coitionis. Et nota saevientis populi exclamatio, apud Euseb. Hist. l. 4. ai)=re tou=s2 a)qe/ous2 *polu/karpos2, quam etiam pronuntiare iubebantur, qui Christum et pietatem Christianam eiurabant. Sic in Ep. Smyrnensis Eccl. apud Euseb. eund. Proconsul Polycarpum ad negandum hortatus, o)moson, inquit, th=s2 *kai/saros2 tu/xhn. uetano/hson ei)=pon, ai)/re tou=s2 a)qe/ous2, quod quidem exlamavit Martyr. fortissiums, sed sensu plane contraric etc. Vide quoque Arnob. l. 1. et 5. etc. Lactant. l. 5. c. 9. Alios.

IMPILIA Hebr. [gap: Hebrew word(s)] Inpilia (velut nomen singulare) in Misna tit. Iabimoth. c. 12. Maimonid. hal. lebom vechalitza c. 4. etc. ubi de ritu Calcei exuendi apud Hebraeos usi ratio, cum Levir Fratriam ducere nollet: Res rite peragebatur Calceamento, non Impilio. Rite etiam sandalio, cui solea esset. Neutiquam, si deesset solea, etiamsi partes genu inferiores tegeret (ut ocrea s. cothurnus) rite peragebatur res, etc. Ita Inpilia etiam plurale tou= Inpilium, s. ut alii malunt, Inpile, legitur in Pandectis Florentinis, pro eo quod est in libris editis, nec inde satis correctis nunc et pilea; nunc item pilea, et in correctioribus aliquot, Impilia: in loco se. illo Ulpiani l. 25. D. Auro, Arg. etc. leg. §. 4. non solum a Grammaticis, sed etiam Iureconsultis politioribus aliquod haud parum vexato, Fasciae crurales pedulesque et Impilia vestimenta sunt, quia partem corporis vestiunt. Codex autem Hierosolymitan. tam in Misna heic sua, quam Gemata, idque saepius, habet [gap: Hebrew word(s)] Impilia, uti item a R. Nathan iu Aruch et Phil. Aquinate exaratur. Etiam plurale habetur in Gemara Babylonia [gap: Hebrew word(s)] Inpilioth; adeo ut ex Latinorum Impilia voce plurali neutra [orig: neutrâ] (quemadmodum item Graecis ta\ i)mpi/lia ) fecerint Talmudici femineam singularem, in linguam suam vocabulum hoc, uti et hic [orig: hîc] Sandalium, alibique complura alia, recipientes. Sumitur autem illis pro calceolo s. socco sive laneo, sive lineo, sive cilicino, sed plerumque pro laneo aut lineo, qualis sc. tametsi pedem s. partem eius maiorem obtegeret, careret nihilominus solea materiae robustioris firmiorisve, veluti suberis, ligni s. corii crassioris atque ita compacti, ut plantae pedis aut saltem calcaneo sustentaculum praestaret, cui ut crepidae inniteretur Nimirum rite peragebatur renuntiatio haec caliga [orig: caligâ], qualis a Iul. Nigronio doctissime asseritur, perone, cothurno, ultra genu non ascendente, crepida [orig: crepidâ], non socco qualicumque. Salmas. Luria in Crit. de Talmude opere Sapientia Salomonis dicto, Misnam sic, interpretatur: Verbum illud impilia denotat laneum vel lineum s. pannosum calceolum. Alii autem Magistrorum de corio pariter loquuntur, aliis idem ipsum cum Salomone illo docentibus, ac plerumque [gap: Hebrew word(s)] Chaussons Gallice per Impilia, intelligentibus. Certe calceamenta linea singulari in usu fuisse sacris Antistitibus, in Phoenicia, adeo que in regionibus vicinis atque ut inde fieri amat ipsis, quarum res hic [orig: hîc] agitur, satis scimus ex Herodiani Heliogabalo. Vox autem Impilia, cum apud Graecos, tum Latinos, unde a Talmudicis, qui ea saepius utuntur, desumpta est, perraro occurrit. Sed ex Hesych. Philoxeni Lexico, Plin. MS. atque allato supra Ulpiani in Florentinis loco, eiusmodi quid et Graecis et Latinis significare palam est, tametsi a Viris doctis Sec. Praet. perquam diversimode acciperetur: Neque enim inter Accursios, Bartolos, Alexandros, Imolas horumque similes ullibi audita est. Alii fasciolas fuisse mulierum quasdam crinales credidere [orig: credidêre] (ut Franciscus Hottomann.) proskefa/laia s. pulvinos alii, capitis integumenta alii, alii aliter. Sed optime ii, qui pro pedum tegumentis sumunt, ex lana, aliave materia simili coacta, i. e. soccis eiusmodi sive circumvolutis, sive plantis solum suppositis. Eadem ipsa Theophrasto vocantur *podei=a, ubi de herba lanigera loquens, *(ufai/netai de\, inquit, e)c au)tou= kai\ podei=a kai\ a)/lla i(ma/tia. Texuntur ex ea, Impilia vestesque aliae; unde illud suum habuit Plin. l. 16. c. 38. ubi male legitur in impressis, Mapalia. Sed vero nec melior est Latina Theophrasti versio: Texuntur ex ea et togae et alia vestimenta. Quasi podei=a ibi Togae fuissent, quae soccos s. calceolos laneos denotent, quemadmodum et Impilia. Quod sane ex iam ostenso Talmudicorum usu non parum confirmatur. Graeci etiam (quibus e)mpilei=n est condensare s. coactilia facere, uti et pilei=n ) eosdem ipsos pi/lous2 vocitabant, qua voce, eodem sensu, usus est Hesiod. in *)/erg. kai\ h(me/r. l. 2. a)mfi\ de\ possi/ etc. Hesych. Cratinus apud Iul. Polluc. Onomast. l. 7. c. peri\ pilowoiou= et l. 10. c. 11. Et vir summus, Isaacus Casaubon. in collectan. de Re Vest. MSS. pi/loi, inquit, Escarpins, Impilia. Differunt materia [orig: materiâ] nostri Escarpini a veterum Impilibus. Usu non differunt ullo modo. Dein locum adfert illum ex Luciano in *(rhtor. *didask. *(h e)mba\s2 e)/s2w *sikuwni/a pi/lois2 toi=s2 leukoi=s2 e)pipre/pousa, ubi de crepida Attica simul cum hisce muliebribus, et amatoriis pedum tegumentis, quibus ludendo ornari vult Rhetorem suum, loquitur. At vero proxime post superius citata ex Ulpiano sequiur, Alia causa est Odonum, quia usum calceamentorum praestant. Ubi Odonis pro Udonibus, quales in Mart. Apoph. l. 14. Epigr. 140. cuius Epigraphe udones cilicei plerumque sumuntur; licet nec defuerint, in Iurisconsultis, qui Undonum ibi legerint et pro vestibus undulatis satis inscite acceperint. Sed vero vestis nomine continentur fasciae crurales, fasciae pedules ac Impilia, quia partem corporis vestiunt. Alia autem, adicitur, causa est Odonum, quia usum calceamentorum praestant. Ceterum cum et Impilia ipsa calceolos ac pedum integumenta qualiacumque esse ex dictis sit in confesso, adeo que vestes esse, cur alia sic Odonum causa? Etiam quidquid ex lana, lino, serico, corio induitur, vestis est, D. D. ad L. 127. D. tit. de verb. signif. Quin et expresse in Lexico Philoxeni *)empi/lion reditur Udo. Nec fere inter se omnino differte volunt viri doctissimi Udones, Impilia et fascias pedules etc. Vide Iac. Cuiac Observ. l. 10. c. 17. Guid. Panciroll. Thes. Var. Lect. l. 2. c. 99. et Salmas. in Lamprid. p. 221. Inprimis vero, qui hac de re prolixe agit, Ioh. Selden. Uxor. Hebr. l. 1. c. 14.