December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed
06/2005 Peter Stroebel markup
semi-automatic lemma-correction
05/2006; 06/2008; 06/2010; 12/2010; 02/2011 Antonio Javier Ortiz Cano; Reinhard Gruhl markup
largely revised


image: as0001

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMUS SECVNDVS Literas D, E, F, G, H, I, K, L, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.



image: as0002

[gap: blank space]

image: as0003

[gap: illustration]

page 658, image: s0658a

IOHANNES [11] de Dieu Lusitanus, fundator Ordinis Charitatis, A. C. 1520. pauperum curae inprimis vacantis.

IOHANNES [12] Doratus Lemovicensis, Graece docuit Parisiis, Poeta clarus. Opera eius enumerat Verdier. Bibl. Gall. laudes enarrat Scaevola San marth. l. 3. Vide quoque Antonii Teissier Elogia P. 1. ubi primum eum Annagrammatum in Gallia auctorem, ultra 50. m. versuum Graecorum ac Latinorum composuisse, et Obiisse A. C. 1588. Aet. 80. addit, ex Papyrio Massionio Elog. Scaligertan. Aliis.

IOHANNES [13] Divitis Carthusianus, Gandavens. Auctor 11. tractatuum.

IOHANNES [14] Dominici Card. conc. constant. interfuit. Obiit A. C. 1418.

IOHANNES [15] Dorffmannus Euangelium Curiae Rhaetorum annuntiavit, sub initia Reformationis, Pastoribi ad D. Martini: cui, ut et reliquis eius symmystis, in tribus Rhaet orum foederibus, cum se acriter opponeret Decanus Capituli curiensis, cum reliquo Clero, celebre colloquium institutum est Ilantii, in foedere Griseo A. C. 1526. d. 7. et 8. Ian. in quo facile de ignorantia et superstitione veritas triumphavit. Interfuit ei quoque Sebastianus Hofmannus S. T. D. Eccl. Scaphusianae Reformator.

IOHANNES [16] de Dormans Card. Ep. Bellovacensis, Legationibus clarus, sub Greg. XI. Fundator Collegii Bellov. Obiit A. C. 1373.

IOHANNES [17] Doviatius Vir eruditissimus, Canonum Inerpres Regius, Collectionem Martini Bracharensis, magna [orig: magnâ] cura [orig: curâ] cum libris MSS. collatam, de nove edidit. Gerh. von Mastricht, Hist. Iur. Eccl. n. 178.

IOHANNES [18] Driedus Brabantus, scripsit libb. 4. de Scripturis Eccl. De libertate Christiana: De Captivatate et Redemptione generis humani: De concordia liberi arbitrii et praedest. diuna libb. 2. de gratia et libero arbitrio, etc. A. C. 1535.

IOHANNES [19] Drusius alias van der Driesche, Flander, patria [orig: patriâ] Alderardensis, in ea urbis parte, quae Pamele dicitur, natus: Hebraeam linguam in Anglia didicit, ibique docuit Oxonii Annos 4. postoa Franekerae Frisiorum eiusdem linguae Professor fuit. Obiit A. C. 1616. Aet. 66. Opera eius in Vet. Testamenti libros plerosque prostant quamplurima: quae in Romane indice prohibita esse donec expurgentur, refert Sweertius.

IOHANNES [20] Dryander Mathematicus Germanus, variis scriptis indlytus, A. C. 1530.

IOHANNES [21] Dubravius Ep. Olomutiensis, auctor Historiae Bohemicae. Obiit A. C. 1553.

IOHANNES [22] Duns-Scotus Franciscanus, discip. Gulielmi Varronis Angli: Doctor subtilis dictus: Auctor sectae Scotistarum, thomistis oppositae. Obiit A. C. 1308. Aet. 33. Opera eius volum. 12. edita A. C. 1639. cum vita Auctoris, a Vadingo. An praemature elatus, in sepulchro ad se rediens, sibi ipsi manus deroserit? Vide Moret. Dict. Hist.

IOHANNES [23] Dusseldorpius Carmelita Argentoratiensis, auctor, inter alia, descriptionis Terrae S. Obiit A. C. 1494.

IOHANNES [24] Egen Carthusianus, Herbipolit. auctor Diuni amoris alphabetarii, etc. A. C. 1477.

IOHANNES [25] Eligerus Astronomus Germanus, A. C. 1350.

IOHANNES [26] Erfortiensis Franciscanus eruditus, Sec. 14.

IOHANNES [27] Erigenus vide Iohannes Scotus.

IOHANNES [28] Estuvodus Anglus, Philosophus, Orator, Poeta et Mathematicus ex cellens. Sub Eduardo III. A. C. 1347. Scripsit de Iudiciali Astronomia, Elucidarium Planetarum, etc. Trithem. et Ioh. Pico Mirandul. laudatus.

IOHANNES [29] Eviratus vide Ioahnnes Moschus.

IOHANNES [30] Faber Algovia [orig: Algoviâ] Germanus. Ep. Viennensis, auctor Mallei haereticorum papyracei. Obiit A. C. 1541. Aet. 63.

IOHANNES [31] Faustus vel Fust, primaria [orig: primariâ] Moguntinae in Germania familia [orig: familiâ] natus, aurifabrilem primo, secundum quosdam, artem exercuit, Typographiae dein invento circa A. C. 1450. evasit clarissimus. Is enim non tantum typos singularesex aere primus efformavit, sed etiam princeps omnium typis descriptos libros orbi obtulit et communicavit: circa A. C. 1454. Exstat in Bibliotheca Academica Basileae Officiale Durandi, cum hac subscriptione: Ioahnnes Fustius, civis Moguntinus excudit, per Petrum de Gernsheim, A. C. 1459. Prope cuius aedes cum habitaret Ioh. Gutenbergius, de quo vide suo loco: hic familiariate cum Fausto contracta [orig: contractâ], pecuniam ei ad sumptus obtulit, stipulatus, ut quidquid in illud opus impenderetur, communi utriusque lucro vel damno cederet. Postea exorta [orig: exortâ] inter illos lite, quae A. C. 1455. Iudicialis sententia [orig: sententiâ] finita fuit, Gutenbergius Arhentinam delatus, ex operis eo aliquot secum artraxit: quo tempore alii quoque, qui apud Faustum artem didicerant, eum deseruerunt [orig: deseruêrunt], et Francofurtum inque alia loca se receperunt [orig: recepêrunt], cum praecertim A. C. 1462. Moguntia [orig: Moguntiâ] capta [orig: captâ], direpta [orig: direptâ] ac incensa [orig: incensâ], libertatis pristinae iacturam fecit: sic praeclara haec ars toti mundo innotescere coepit. Usus est inprimis Faustus Petro Schaffero, Gernsheimensi, postea genero suo: qui rationem invenit, qua [orig: quâ] characteres matrici, ut vocant, in ciderentur et ex ea funderentur. Iidem attramenti impressorii gloria debetur, quam alii ei cum Gutenbergio faciunt communem. Ita Faustus, Gutenbergius et Schafferus inventae Artis triumviratum constituisse, dici possunt. De hoc Fausto lepidam narrat historiam Ioh. Walchius: Venit ist, inquit, antequam in vulgus artificium emanaret, Parisios, aliquot exemplaribus Bibliorum a se impressis instructus, quaestum illic ut faceret. Ac, postquam prius Bibliorum unicum exemplar manuscriptum 400. aut 500. coronatis venisset, Faustus sua singula 60. coronatis vendidit. Hic [orig: Hîc] primo non mediocriter mirati sunt homines, qua [orig: quâ] factum, ut fingula sibi exemplaria exacte responderent, ut neque unicus apex per totum librum variaret:


image: s0658b

Cunctantibus dein atque emptionem protrahentibus, suorum quaedam exemplarium Faustus 50. coronatis concessit, tandem etiam multo minoris permisit. Quod cum comperissent, qui primo maioris emerant, increbrescente interim compendii huius fama [orig: famâ], a Fausto deceptos se clamantes, pecuniae restitutionem urserunt [orig: ursêrunt], adeo ut illi et Parisiis et Moguntiae non parum negotii facesserent, in decad. fabular. Fabula [orig: Fabulâ] 9. p. 181. Habuit is agnatum Iacobu, similiter aurifabrum. qui Consulem Moguntiae egit ipso Anno urbi fatali, de quo supra. Vide Bern. a Mallinkrot Dissert. de orut et progressu artis Typogr. et infra in voce Typographia.

IOHANNES [32] Fernelius Gallus, Medicus Hern. II. celeberrimus, fecunditate Catharinae Mediceae conciliata [orig: conciliatâ] inclitus. Vivus non nisi libros suos in Academiis explicari vidit. Ceterum Mathematicus, et Latine doctissmus. De cuius morte Eteostichon:

Coniuge Fernelius rapta [orig: raptâ] perculsus, ut aulae,
Ut lucis satur, ut nominis, interiit.

Scavola San Marth. in Elog. l. 1. Thuan. Hist. etc. Obiit antuem A. C. 1558. Aet. 52. Scripta [orig: Scriptâ] eius enarrat Anton. Teissier in Elogiis P. 1. et 2.

IOHANNES [33] Ferronus scripsit de Connestabilibus, Cancellariis, M. Magistris, Admiralibus et Marescallis Galliae, de Regibus. de arte Heraldica, etc. Advocatus Parisiensis.

IOHANNES [34] Ferrantius IC. Andegav. scripsit de Iuribus et privilegiis Galliae, Sec. Praet.

IOHANNES [35] Ferarius IC. Germ. in Institutiones Iustin. ubi B. Rutilius desiit commentatus est A. C. 1550.

IOHANNES [36] Ferus Franciscanus Moguntinus, commentatus est in S. Scripturam. A. C. 1545. Thuan. l. 13. Serrar. l. 1. c. 40. Mogunt.

IOHANNES [37] Fichardus auctor vitae recentiorum Iurecoss. Francofurto oriundus, audivit Huldr. Iasium Friburgi: Ius inde docuit Patavii et Bononiae tandem Patriae Syndicus per complures Annos, Obiit A. C. 1581. Aet. 70. Reliqua eius scripta habes in Elogiis Anton. Teissier.

IOHANNES [38] Fischerus Anglus, Ep. Roffensis, etc. Card. Praeceptor Henr. VIII. capite plexus, A. C. 1531. quod Carharinae Reginae repudio assentiri nollet. Auctor plurium tractatuum.

IOHANNES [39] Flethus Benedictinus Westmonasteriensis, in Anglia, Auctor Homiliarum et Chronici Monasterii sui.

IOHANNES [40] Forsterus S. Linguae Professor, in Acad. Wirtenbergensi, auctor Dict. Hebraici.

IOHANNES [41] Franciscus gondius primus Archiep. Parisinus. A. C. 1622.

IOHANNES [42] Fr. Maurocenus Card. a Sixto V. ad Henr. III. legatus A. C. 1588.

IOHANNES [43] Fr. Picus Mirandulae Comes. Vide Picus.

IOHANNES [44] Freius Franciae Flandriaeque turbas descripsit. Ab A. C. 1560. usque ad A. C. 1577.

IOHANNES [45] Frobenius Typographus basiliensis insignis. Patrum Ecclesiae voluminibus inprimendis magnum sibi nomen toto orbe peterit, tum Erasmi etiam contubernio et scriptis aeternitati se consecravit. Habuit Hieronymum filium, ut fortunarum sic artis heredem, cui itidem pari celebritate duo filii, Ambrosius etf Aurelius successere [orig: successêre], omnes multis praeclaris operibus et auctoribus emissis percelebres. Quemadmodum et Nicolaus Episcopius, Ioh. gener: de quibus vide supra in vocibus Episcopius et Frobenius.

IOHANNES [46] Funciius Werdae, prope Norimbergam natus, Chronologorum sui aevi facile princeps, cum duobus aliis, Alberti Ducis Consiliariis, ab Ordinibus Borussiae accusatus, capite luit, Regiomonte, A. C. 1566. Aet. 40. Causam mortisindicans his verbis:

Disce meo exemplo mandato munere fungi,
Et fuge ceu pestem, th\n polupragmosu/nhn.

IOHANNES [47] Gagnaeus Contionatur Francisci I. scriptis clarus.

IOHANNES [48] Galensis ob eruditionem Arbor vitae dictus. Franciscanus. anglus, Parisiis docuit, A. C. 1270. Plurima edidit.

IOHANNES [49] Gallensis s. Vallensis, vide Gallensis.

IOHANNES [50] Garzonus auctor vitae plurimorum Dominicanorum. Praeceptor Leandri Alberti, descript. Ital. Vide Voss. de Hist. Lat. P. 683.

IOHANNES [51] Gasconius Anglus, scripsit contra Wiclefum et vitam S. Hier. Sec. 15.

IOHANNES [52] Gazulus Ragusia [orig: Ragusiâ] oriundus, astrologus celebris, A. C. 1438.

IOHANNES [53] de S. Gelasio dominus Monlucii, auctor vitae Lud. XII.

IOHANNES [54] Gener Aurelian. Mathematicus et Histor. Continuator maris Hist.

IOHANNES [55] Gerardus Saxo, patria [orig: patriâ] Quedlinburgensis, patre Senatorii ordinis, S. Theol, D. et in Academiis Salana et Ienensi Professor celeberrimus. Obiit A. C. 1637. Aet. 55. Eius exstant: Harmonia Evangelica 3. volum. Fol. Comm. in varios Scriptura libros: Loci communes, etc. Helvico, vir inculpatae vitae et immensi laboris; Albertino teste: Accurate collegit, quidquid Chemnitius, Hunnius et alii habent. De eodem Dilherus: Venerem illam Euangelicam, a magno Chemnitio pingi coeptam, a disertissimo Lysero continunatam, quis praeter Gerardum attigit? Hic erat alter ille Apelles, qui absolveret.

IOHANNES [56] Gerbrandi Leidensis, Carmelita, Auctor Historiae Comitum Hollandiae, libb. 32.