December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed
06/2005 Peter Stroebel markup
semi-automatic lemma-correction
05/2006; 06/2008; 06/2010; 12/2010; 02/2011 Antonio Javier Ortiz Cano; Reinhard Gruhl markup
largely revised


image: as0001

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMUS SECVNDVS Literas D, E, F, G, H, I, K, L, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.



image: as0002

[gap: blank space]

image: as0003

[gap: illustration]

image: s0718b

KALENDARIUM quod vulgo Almanacum, vide supra Alinenach, Gr. *mhniai=a u)pografh\, singulos inenses eorumque dies annotatos habet. Apud IC. accipitur etiam pro negotiatione nominum faciendorum: Kalendis enim pecunias foenori collocabant, et usuras exigebant, qua tristes proin et celeres app ellat ac Martiali. Unde peculiariter Kalendarium librum foenebrem, codicem occupatarum, h. e. foenuri collocatarum pecuniarum denotat, Angl. Adebt book, Quo sensu sumitur vox in illo vulgato, Nemo beneficia in Kalendario scribit. Apud Tertullian. de Habitu mul. cum ait, Graciles aurium cutes Kalendarium expedunt: Kalendarium explicat Franc. Iunius per domus [orig: domûs] universae censum, qui perscribi in eo solebat. Ferebantur enim matronae universae domus [orig: domûs] censum auribus gestare, cum nimia [orig: nimiâ] luxuria [orig: luxuriâ] modum excederent. Unde apud Sen. de Benef. l. 7. c. integra patrimonia auribus propensa dicuntur. Vide Casp. Bartholin. de Inaurib. vett. Ceterum de Kalendario Rom. consule Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. l. 4. c. et seqq. de Attico, Sam. Petit. Comm. in LL. Attic. l. 3. tit. 1. p. 197. et seqq. At Kalendarium, in Ep. Pacomii ad Corn. Archimandritam, apud Gennadium, Ne obliviscaris Kalendarium, cuiuslibet mensis Sanctorum nota est, inquit Dom. Macer, qui aliter Catalogum Sacrum et Martyrologium, in Eccl. Rom. dici addit, in Hierol. Vide infra in Martyrologium: supra quoque a Calendario.

KALENDARUM Fratres dicuntur in eadem, qui alias Confratres, forte quod singulorum mensium Kalendis convenirent. Mentio eorum fit in l. 1. Decret S. Ladislai Regis Hung. c. 14. et in Capitulis Laurentii Archiep. Strigoniensis, c. 46. ubi Kalendae, sunt sodalitates ad pias causas, C. du Fresne in Gloss.

KALENUS vide Fufius

KALI herba Arabibus dicitur, quae ad vitra conftanda exuri consuevit, in Aegypto et Syria fregquens. Ex eius certe cineribus cum quodam silicum genere mixtis pretiosissima ac nitidissima crystallina Veneti conficiunt. Provenit etiam in prov. Narbonensi, ubi Vitraria dicitur, uti cineres eius in lapidem ferruminati Solda, quasi Solida, a solidando. Latinis Salsola, Graecis a(/limon est, unde et Chali s. Kali ortum, quod salso sapore hic frutex ext, quem, siccis et arenosis locis gaudentem, in iustam arborem apud Armenios assurgere aiunt. Salmas. ad Solin. p. 1096. et seqq. Vide quoque hic [orig: hîc] passim. Bochart. hoc, de una aliqua specie huius herbae concedens, in genere Kali ciceris speciem Arabibus, Hebraeis propre tostum aut frictum denotare, adeo que 2. Reg. c. 6. v. 25. ubi in fame Samarica columbim stercoris cabi quartam patrem venisse quinqe argenteis dicitur, frictum cicer, quod bis Kali, 2 Sam. c. 17. v. 18. alias stercus passerum s. columbarum dicitur, intelligi posse docet, Hieroz. Parte post. l. I. c. 9. Vide quoque infra passim.

de KALKAR Henricus vide Henricus.

KALNE urbs terrae Sinaar, quae et Chalne, et Chalane.

KALTEISEN Henricus, vide Henricus.

de KALWEN Henricus, vide Henricus.

KANA nomen torrentis, Ios. c. 16. v. 8. et c. 17. v. 9. prope Iordanem, ad ortum Samariae, in cuius arundinibus (id enim vox notat) latens Elias a corvis, per miraculum, pastus est, inde Cerith, a verbo [gap: Hebrew] i. e. pasei aut vesci, postea appellati. Sam. Bochart. Hieroz. Parte post. l. II. c. 13.

KANE Dux Hunnorum, sub quo Hunni Pannontam ingtessi ad Tulmam Austriae locum, contra Romanos victores fuere [orig: fuêre]. Oceubuit Dux. cui successit Attila. Volat.

KANIOVIA vulgo Kaniovv opp. munitum Poloniae, ad dextram Borysthenis fluv. ripam, supra introitum Rossii flum. qua [orig: quâ] m Borysthenem cadit, in Uerania et in Palatinatu Kioviensi, sub Cosaccis, Distat 7. milliaribus Germanicis a Czircassia in Bor. Kyoviam versus, et vix tribus infra Trethymitoviam.

KAR in nummo Iustiniani, Karthagine est C. du Fresne de Numism, inf. aevi.

KARAKIONLI factio Turcarum, s. potius Turcomannorum. Cum enim Obiisset Tamerlanes et filii eias discordia [orig: discordiâ] ac segnitie deurescerent, circa A. C. 1406. Turcomanni, pastoritius Armeniae populus, caput extollere simmamque rerum in persia ad se transserre, coeperunt [orig: coepêrunt]. Erant autem eorum factiones duae, Karakionli, h. e. Nigrorum Arietum, et Akionli, i. e. Arietum alborum. Ex illis primus Rex Persiae fuit Kara-Issuph s. Niger Iosephus, qui Tamerlanis Successorem evertit. Sed post 50. circiter Annos. familia [orig: familiâ] eorum throno deturbata [orig: deturbatâ], isti Persia sunt potiti, primusque ex Akionlis, circa A. C. 1648. regnare coepit Ozum Azenbec, Europaeis Uzum Cassanus, Graecis Cazanes longus, cum quo Res publica Veneta sollenne contra Turcas foedus pepigit. Eius posteri circa A. C. 1500. vicissim eiecti sunt, a Sophianis, quae familia hodieque persiae clavum tenet. Vide Georg. Horn. Orb. Imp. cum Notis Ioachimi Felleri, p. 421. ut et infra, ubi de Sophianis.

KARAVANNA vide supra Caravanna.

KARDO vide supra Cardines et infra ubi de Metatoribus castrorum.

KAROLINGI vide supra Carolingi.

KARRAITAE Hebr. [gap: Hebrew word(s)] Karaim, quasi Textuales s. Scripturarii, dicti sunt apud Iudaeos, qui prius Tsadikim appellabantur. Hi ante captivitatem Babylonicam iidem erant cum assidaeis, Hebr. [gap: Hebrew word(s)] Chasidim, postmodum, cum priores unice Scripturae lectioni vacarent, posteriores vero traditiones sectarentur, distingui coepere [orig: coepêre] Inprim is cum opera supererogatoria, tamquam vecessaria, Assidaei urgentes, Pharisaearum arque Essenorum sectas protrusissent: Tum enim, quoniam utrique Traditiones Verbo Dei scripto anteponebant, Isadikim aestu disputationis provecti, non Traditiones solum omnes sed et reliquos Scripturae libros, Pentateucho excepto, reiecerunt [orig: reiecêrunt], proin Karaim appellati. Alii tamen, totam Vet. Test. scripturam illos amplexos, solas traditiones [orig: traditionês] repudiasse [orig: repudiâsse] volunt: quae si sententia [orig: sententiâ] obtinet, hactenus


image: s0719a

innoxii fuere [orig: fuêre]. Verum processu temporis, cum a Sadoco ac Baitho seducti, virtutum praemia, selerumque poenas in futuor Saeculo nullas exspectandas esse assererent, resurrectionem etiam inficiarentur, in Sadducaeismum ii prolapsi sunt, haeresin exitialem, de qua suo loco. Thom. Godwyn. de Ritib. Hebr. l. 1. c. 9. etc. Vide quoque infra ubi de Sadducaeis.

KARRO Ioseph, vide Ioseph Karro.

KART in nummo Iustiniani vide paulo supra.

KATAPAPA in Chron. Casinensi l. 3. c. 70. cognominatus Guilbertus Antipapa, qui Clem. nomen assumpsit: quasi contra s. adversus Papam. Vide Macros Frattes in Hierol.

KATAR vide supra Bahaveia.

KATHERANI in Statutis Roberti II. Regis Scotiac c. 12. Qui transierint ut Katherani, comedendo patriam et consumendo bona Comitatuum et capiendo per vim et violentiam bona et victualia etc. Skeneo sunt Hiberni montani, qui, in inferiores partes Regni Scotiae descendere soliti, paradeas agebant, et incolis, eotumque bonis vim inferebant. Hodie Sorners, et Soiornes vulgo, C. du Fresne in Gloss.

KATIPANUS vide supra Catipanus.

KAUBURA vulgo Kaufbeurn, urbs Germaniae, in Suevia prov. et in Algea tractu, Latine dicta emptus pagus. Parva est admodum sed Imperialis iam a tempore Contadi secundi, ad amnem Wertacum, quinque milliaribus Germanicis a Memminga in Ort. distans. Vide infra.

KAUFBAIRA quasi Emptus pagus, opp. Imp. in Algoia: in libertatem se vindicavit, solutis L. M. aureorum, Conrado II. imperante: cum prius pet An. 200. subesset Baronibus vom Hof, qui e Gallia progressi huc, auspiciis Lotharii Imp. municipium ibi condiderunt [orig: condidêrunt]; A. C. 1340. Restitutum est A. C. 1629. quoad Relig. Euangel. in statum A. C. 1624. Limnaeus Enucl. l. 4. c. 30.

KA in nummo Constantini Iun. Karthagine, notat C. du Fresne d. l.

KE in nummo Constantii, Karthagine notat, vide supra.

KEADE vide Iohannes Russus.

KEBELIUS Iacobus, vide Iacobus.

KECIUM s. TANQUINUM, KECIO, quae et Tunkin, urbs ampla Indiae ulterioris, et regni Tunquini caput, ad fluv. cognominem. Vix 40. milliaribus distat ab ora litorali et a sinu Cocinsinae in Circium, et 150. a conf. Imperii Sinarum in Mer.

KECKERMANNUS Bartholomaeus, vide Bartholomaeus.

KEISERBERG quasi Caesaris mons, civ. Alsatiae, a Wulffelino Frid. II. Imp. Vicatio, ex pago urbs effecta. Generosissimum hic [orig: hîc] vinum Alsaticum crescit. Una ex 10. est Alsatiae urbibus, quarum caput Hagenoa.

KELCHYN nomen unius e triplici multa quae apud Scotos homicidae imponi solet, reliquae duae sunt le Cro et le Galnes, de quibus C. du Fresne in Gloss. Est autem Kelchyn umus Comitis, sexaginta sex et duae partes unius vaccae --- Filii comitis aut Tham. 44. vaccae et 21. denarii, et 2. partes unius oboli --- filii Thani --- 30. vaccae et 11. denarii et tertia pars oboli. Rusticus nihil habet de Kelchyn. Item si uxor liberi hominis sit Occisa, vir suus habebit de Kelchyn et parentes eius habeant le Cro et le Galnes. Item si uxor rustici sit Occisa, dominus ipsius terrae, in qua manet, habebit le Kelchyn et parentes eius le Cro et le Galnes, vide Regiam Mai. l. 4. c. 38. Vocis etymon quod attinet, haeret ipse Skenaeus, qui etiam, quid fuerit le Galnes, ignorare se faretur. Id constat saltem; Kelchyn longe minorem esse mulctam, quam le Cro, ex c. 36. nam le Cro Comitis est 140. vaccae, tres oraepro vacca. Item, le Cro filii unius Comitis vel Thani, est centum vaccae; et sic de ceteris. Kelchyn vero hic minor est multa domino interdum, interdum parenbisu, pendi solita. C. du Fresne in Gloss.

KEMI vulgo, Kemois, pop. sunt regni Concinsinae, ad Occas. extensi, inter montes et deserta.

a KEMPIS Thomas, vide Thomas.

KEMPI Cornelius, vide Cornelius.

KENREDUS fil. Wif-neri, Merciorum Regis, iuvenis admodum patrem amisit. Hinc Ethelredo regale culmen delatum. Postmodum regno potitus, paulo post illo relicto, Romam, sub Constantino P. venit, ibi Monachi habitu sumpto. Chenius Hist. Angl.

KEPLERUS [1] Ioh Mathematicus Rudolphi, Matthiae et Ferdinandi II. Impp. Inter praecipua saeculi sui decora, admirationem doctorum meruerunt [orig: meruêrunt] eius, inter alia, hber De Motibus Stellae Maris: Tabulae Rudolphinae: Optica Astrologica: de Cometis, Ephemerides, Epitome Astronomiae Copernicanae: de vero Anno nativitatis IESU CHRISTI, etc.

KEPLERUS [2] Ludovicus, vide Ludovicus.

KERAS turris nomen praecelsae, Salamine non procul, in qua considens Xerxes I. Persarum Rex exercitum suum contemplatus est, et secum perpenso, ex tanta multitudine post Saeculum superfuturum neminem, flevit tenerrime. Hodie Kira, et quoniam velut in geminum verticem assurgit, megalo Kira et miero-Kira: uti docet Iac. Spon. Itin. parte 2. p. 261. qui et tutris destructae, Graecis hodiernis itidem Keratopyrgo dictae, a monte Kerata, in itinere, quod Eleusine Megaram ducit, facit mentionem, ibid. p. 185. Est a. *ke/ras2 Graecis cornu, ut notum, vide ibi.

KEREN-HAPPUCH Hebr. [gap: Hebrew] Lat. Cornu stibii. Chaldaeo multi splendoris instar smaragdi. Rabbi Abraham cornu conversionis, *toi=s2 LXX. ke/ras2 *)amalqei/as2, qui, ad recentiorem Graecorum de cornu Amaltheae fabulam respicientes, non praecise utramque vocem, sed sensum attenderuut [orig: attendêruut] tou= Keren-happuch, inde forsan natam hanc Graecis fabulam (ut pleraeque ex Sacris Historiis antiquioribus originem duxere [orig: duxêre] ) rati: minima natu filia fuit Hiobi quam in felicem restitutus statum suscepit, Hiobi c. 42. v. 14. Haec cum ob eximiam formam, tum ob parentis felicitatem ac opulentiam, tum ob diffusam ad vicinas gentes famam, tum ob


page 719, image: s0719b

nomen quo insignita, facile istiusmodi fabulae occasionem praebuerit. Namque et Bacchus bicornis ex Mosis radiis. et Legislatores cornuti; ut Charondas aliique in num mis antiquis, ad istiusmodi imitationem efficti sunt. Sic quia Deo et Messiae passim in Scriptura Cornu adscriptum, hinc Gentilium quoque Diis Iovi Hammoni, Pani, Iunoni etc. Item Heroibus, Herculi, Alexandro Mag. etc. cornua attributa sunt. Imo ut haec de cornu virginis fabula implicita est cum fabulis de Hercule, ita certum, esse singularia quaedam in Hiobi Historia, quae Mythologi fabuloso Herculi adscripsere [orig: adscripsêre]. Ut enim taceam labores exantlatos Hiobo, quid convenientius, quam quod Scriptura de Hiobo, et fabula de Herculana scabie, cui nulla [orig: nullâ] hominum ope succutri poterat, narrat? Plura vide apud Frid. Spanhem. Iun. in Hist. Htobi c. 12. p. 202. et seqq,

KERRIENSIS Comitatus Kerry-Conntie, quibusd. Kilkovia, Comit. Hiberniae, in Momonia reg. cuius caput Ardatum. Habet ad Arctos Connaciam, et ad Austr. Desmoniae Comit. estque iuxta Ocean. Occ.

KERSBELIUS Philippus, vide Philippus.

KESITA Hebr. [gap: Hebrew] Gen. c. 33. v. 19. ubi Iacob emisse dicitur a filiis Hemor portionem agri centum Kesitis; item Hiob. c. 42. v. 11. ubi ab amicorum singulis Hiob accepit Kesitam unam, non est agnus s. ovis, uti Graeci, Onkelos, Syrus, Arabs, Vulgatus, reddunt, sed nummi genus, s. moneta proba ac a)ki/bdhlos2, quod proprie vox notat. Sic ut generale probae monetae attributum ad certam speciem hic [orig: hîc] videatur translatum, dictam sic, quod maxime esset sincera et ex auro vel argento purissimo conflata; vel quod in ea pondus rigide et exacte observaretur. Itaque centum illae Kesitae, quibus to\ mnh=ma praefatum uti Steph. vocat in Actis, emptum fuit a Iacobo, non fuere [orig: fuêre] centum agnae, nisi aureas et argenteas Mandrabuli agnas intelligas, aut oves, quas in crumena se condidisse, dicit Strabax in Plauti Trucul. i. e. ovium, a patre venditarum, pretium 20. minas. Nisi agnorum nomine caeperint forte Interpp. nummos, agnorum imagine signatos: quomodo apud Plin. l. 18. c. 2. Servius Rom. Rex boum oviumque imaginibus primus as signasse [orig: signâsse] legitur. Quodnam autem proprie nummi genus sit, definiri non potest: nam quod Hebraei summo consensu vocem hanc [gap: Hebrew] i. e. obolum, explicant, ridiculum omnino videtur. Ex hac enim sententia Iacobus agrum suum centusse circiter emerit: et amici Hiobi minutam illam stipem contulerint, singuli nempe unum assem, quod fuerit contumeliae genus. An, cum [gap: Hebrew word(s)] Kissut, quandoque in Paraphrastis pro ornatu sumatur, sensus verborum esse possit, a Iacobo empti agri pretium fuisse centum margaritas, aut vero centum gemmas, ut quae inter ornamenta primas tenent, quod Ionathani placuit et Hierosolymitano Interpreti. Vide Sam. Bochart. Hieroz. Parte prior. l. II. c. 43. ubi de Ovium nominibus.

KETTLERUS Gottardus ex generosa inter VVestphaliae Equites Fam. oriundus, Magister Ordinis Livonici ultimus, Euangelii doctrinam amplexus, et a Sigismundo Aug. Poloniae Rege Dux Curlandiae ac Semigalliae creatus, novae stirpisautor fuit, Praet. Sec. vide supra, in vode Curlandia, item ubi de Livonia etc.

KEVENHULLERUS Car. Comes, ex illustri Germaniae Fam. in qua legitur Sigismundus Kevenhuller ab Aichelberg, qui Saeculi decimi quarti principio floruit. Inprimis vero eam virtus Augustini, qui Maximiliani. I. Imp. Consiliarius, novis luminibus illustravit. Is communis pater duarum inprimis linearum factus est ex filiis Christophoro atque Sigismundo: quae ambae aliquoties iterum in diversum abierunt [orig: abiêrunt]. Car. praefati progenitores sic habent: Ioh. Kevenhuller ab Aichelberg, qui Obiit A. C. 1416. ex Christina filia Vilhelmi de Zillenbart genuit Augustivum memoratum qui Exstinctus A. C. 1519. ex Siguna de Weispriach, fil. reliquit Christophorum Capitaneum Carinthiae Defunctum A. C. 1557. Cui Elisabetha de Mansdorff genuit Bartholomaeum Kevenhuller Com. de Franckenberg, qui Decessit A. C. 1612. pater ex Blanca Ludimilla Turriana 8filia Francisci Com. de Turre et Valsassina) Francisei Christophori Com. Kevenhuller: cuius fil. ex Barbara Teufflin (filia Car. Teuffel Baronis) bis iam dictus Car. uxotem sibi iunxit - - - sororem habet Mariam Barbaram, Alberto Dn. de Zinzendorf, nuptam, Phil. Iac. Spener Theatr. Parte II. p. 6.

KEXHOLMIA vulgo Kexholm, prov. Sueciae, in Finnia regione, alias sub domino Moscorum, nunc paret Suecis ab A. C. 1617. Eius caput est Kexholia castrum, Kexholm, in ora lacus [orig: lacûs] Ladogae, in ostio fluv. Voxen, quod a Ruthenis Carelogorod dicitur, eique adiacet opp. quod simul cum arce permunita pridie Nonas Novembris A. C. 1580. occupavit Pontius de la Gardie, Heros fortissimus, qui maxima et pene incredibilia facinora edidit, et invietas Moscorum arces Ivanogorod, Iamagorod, Cuporiam, et Livoniae urbem Narvam, cum pluribus allis A. C. 1581. Succorum iugo subiecit. ac tandem fluvii Natrvae undis submersus est.

KEZIAH Hebr. [gap: Hebrew] indubie ab aromate eius nominis, quod Arabibus similiter est [gap: Hebrew] hinc Graecis kasi/a vel kassi/a Latinis Casia vel Cassia aromatica, vocata est secundogenita filia Hiobi, de qua Hiobi c. 42. v. 14. tanquain pretiosa et fragrans instar cassiae, cum ratione formae, tum ratione paterni amoris ac desiderii. Iam enim olim familiare Arabibus fuit, a floribus aromatis, plantisque odoratis, servis, clientibus, liberis, et quotquot apud eos in gratia ac favore, nomina indere. Ab hac nomen videtur impositum monti Casio vel Cassio, in Orientali Geographia celebratissimo, quemadmodum maior natu soror eius Iemima regionem Arabiae Iemamam denominavit: cum ut regionibus urbibusque, sic quoque montibus, a viris feminisque inclitis nomina saepius haesisse notissimum sit. Et Casiam hanc fuisse in feminis illustrem, eius natales,


page 720, image: s0720a

nomen, forma, hereditas loquuntur. Ex eadem forte natam dicemus *kassipo/phn vel. *kassio/peian Cassiopen in fabulis Graecorum, remoti scilicet in Aethiopia (quidni Arabia [orig: Arabiâ] ) Regis filiam, supra mulieres omnes aetatis suae formae gloria [orig: gloriâ] superbientem, de forma cum Nereidibus certantem, et quae alia non aliena sunt ab hac Cassia, a forma inprimis cum sororibus suis commendatissima. Vide Frid. Spamhem. ubi supra p. 101. et 202.

KIBURGIUM vulgo Kiburg, opp. Helvetiorum, in pago Tigurino, unde alias Comites alicuius nominis. Sedet ad amnem Toss, duabus leucis a Tigura in Ort. Constantiam versus. Horum Comitum, ut et Thurgoviensium, VVinterthuriorum et VVendelburgiorum, conditorem quidam faciunt Ruthardum, fil. Eberhardi Alsatiae Ducis, fundatoris Murbacensis Monasterii A. C. 724. cuius Pater Adelbertus similiter Alsatiae Dux fratrem habuit Ethonem s. Hettonem Austriacae gentis auctorem, vide Phil. Iac. Spener. Sylloge Gen. Hist. in Fam. Austr. Primus ex hac gente, cuius aliqua memoria exstat, Adelbettus est cogn. Senior, qui Arnulphi Principatu circa A. C. 888. Comes Kyburgius et Landgravius Turgeae fuit. Hupaldo I. dein Comiti Kyburgio, Dillingensi ac Witislingensi, quae ditiones in Suevia, prope Augustam Vindelicorum sitae, filtam suam nuptum dedisse legitur, citca A. C. 890. Burchardus Sueviae ac Alemanniae Dux: e quo matrimonio, praeter S. Ulricum Ep. Augustanum factum A. C. 925. natus est Diepoldus Comes, qui circa A. C. 942. praefuit, et mangoldus, cuius ramus in fil. Hupaldo II. Exstinctus est. Ex prioris successoribus cum VVernerus Comes circa A. C. 1028. Contrado Imp. aciter obniteretur arx ab hoc obsessa et expugnata, ipse autem paulo post ab Imp. militibus Occisus est. Sub Hartmanno postea Comite ditissimo, circa A. C. 1079. ab Imp. Henr. IV. arx iterum obsessa, expugnata ac funditus deleta est: quam tamen e cineribus rursus idem Comes paulo post excitavit. Sequentibus temporibus, imperante Frid. II. cum Vvernerus Comes Annam duxisset, Berchtoldi V. ultimi Zeringiae Ducis sororem, Mortuo sine filiis socero, VVernero Friburgum in Uchtlandia, Burgdorfium, Thuna aliaque obtigere [orig: obtigêre]; a quo tempore, praeter pristinum Comitis titulum, Landgravii in Burgenden nomen assumpsit, et ad posteros propagavit: quorum ultimi fuere [orig: fuêre] Hartmannus cogn. Senior, et ivius ex fratre nepos, Hartmannus Iunior dictus. E quibus ille, cum mascula prole se destitutum videret, conscio nepote, ditiones suas A. C. 1244. Episcopatui Argentinensi donavit, rursusque feudi nomine ab Ep. Berchtoldo accepit, et postquam nepote absque heredibus praemortuo A. C. 1263. eius quoque bona adiisset, ipsemet fato functus est, Anno sequenti. Cuius uxor, ex Sabaudiae Comitum familia, cum, ex restamento mariti, Comitatum Badensem alique, dum viveret, possidenda accepisset, Rudolphus Com. Habspurgius cogn. Taciturnus, fil. minor Rudolphi, Hartmanni ex sorore nepos, pulsa [orig: pulsâ] vidua [orig: viduâ]; avunculi ditiones occupavit, et frustra satagente Sabaudo obtinuit: ultimorum Comitum Habspurgiorum, Lauffenburgiorum et Kyburgiorum conditor, quorum duae lineae, postquam ipsi pleraque vendidissent, aut aliis amisissent modis, Sec. decimo quinto defecere [orig: defecêre]. Ita ergo ad Habspurgios, inde ad Austriacos, Comitatus hic pervenit; qui eum tenuerunt [orig: tenuêrunt] usque ad A. C. 1384. quo Leopoldus Archidux Donato et Diethelmo Comitibus Toggtis eum oppignoravit: a quibus eodem titulo ad Comites Brigantinos delatus est, quibus dum subesset, opp. a Suitensibus, in gratiam Abbatiscellanorum, captum, moxque iterum desertum est, A. C. 1408. Post quae Vilhelmus Comes Brigantinus Kyburgii habitans captis aliquot Tigurinae urbis civibus, vicissim a Tigurinis captus, ut libertatem recuperaret, captivos dimittere coactus est, circa A. C. 1412. Tandem, proscripto Archid. Frid. tempore Conc. Constantiensis, cum ditiones eius cuique occupanti cederent, Sigismundus Imp. Kyburgium Comit. Imperio vindicatum, Tigurinis pignori opposuit: circa A. C. 1424. quibus simul Cunigundis Montfortia, e Toggiis Comitibus oriunda, quidquid in eundem iuris habebat, vendidit. Opp. exin A. C. 1440. ab Helvetiis occupato, arx tamen expugnari non potuit quam Tigurini una cum opp. ac tota ditione A. C. 1442. Frid. III. Imp. restituerunt [orig: restituêrunt]; donec illa iisdem denuo oppignoraretur a Sigismundo Archiduce, circa A. C. 1452. a quo tempore illis possessio inviolata mansit: Administrant autem Com. Kyburgium, qui amplissimus est, et Praefecturarum maiorum Reip. Tigurinae princeps, per Praefectum e civium flore. Vide Stumpfium Helvet. l. 5. c. 30. Ioh. Henr. Hottinger. Speculo Reip. Tigurinae etc. infra etiam Kyburgium.

KICHTAN s. KINCHTANES supremum Novae Angliae incollarum Numen, aquo totum Orbem, et quae eo continentur, condita esse, credere incolas, refert Richardus VVaitbornius Descript. Nov. Angl. Part. 1. c. 4. Idem ibid. addit, cos persuasum sibi habere, post obitam mortem, ut pios a Kincthane caelesti regno receptum iri; ita improbos, fores istius palatii pulsantes, hac increpatione a Deo isto laturos repulsam, Ruechet, h. e. Abscedite hinc, nec enim vobis similibusque hic locus datur: atque inde miseros hoc perpetuo ex ilio multatos, aeternis cum miseriis conflictaturos esse etc. Vide Tob. Pfanner. System. Theol. Gentil. pur, c. 7. §. 2. etc. 21. §. 2.

de KIKELLEW Iohannes, vide Iohannes.

KIKI sive Ricinus, officinis Palma Christi, frutex est aestivus, frigoris impatiens, succrescit quotannis ex grano cinereo rufescente, quod caninum insectum rotunditate et crassitie refert, etiam colore, mense Aprili. Hinc germinant bina rotundae formae coloris rusi foliola; in medio consurgit caulis albus et fragilis, cuius folia superius adverso reliquorum fruricum usu, maxima sunt et latissima, instat pedis anserini, septenis plerumque, etiam nevenis partibus, quas folia diceres, nisi cohaererent, ex


image: s0720b

uno pediculo propendentibus, adeo ut exterior una sit maxima, proximiores vero minores, et quae caulem spectant, minumae. Eriguntur ea sponte ad excipiendam pluviam, vel solem imitantia, omnia serrata dentibus. Caulis albicat et fuscatur, non raro duodenum [orig: duodenûm] et quindenum [orig: quindenûm] pedum: emittit alios caules, qui in cacumen sterile desinunt, dum flos et luteus et ruber ex gemma prodit, cauli affixa; quorum ille decidit, iste generat grana aculeata triangularia, quae ubi maturuere [orig: maturuêre], dissilit folliculus et illa decidunt; caulis vero quantuscumque dispetit cum universa substantia. Ex hisce granis Sacerdotes Aegyptii oleum quondam exprimebant, cum alio uti ipsis nefas esser: Inde nostris hortis frutex illatus est. Auctor Anon. Sinae et Europaec. 32 An idem cum Kikaion Ionae? Ita certe Eruditis videtur, et apprime quadrat fruticis descriptio. Vide Sam. Bochart. Hieroz, Parte post. l. IV. c. 27. ut et infra in voce Ricinus.

KILA s. KOLLA KILE prov. Scotiae. Vide Covalia.

KILCHENNIA vulgo Kilkenny, quasi Fanum S. Canici, urbs Hiberniae Episcopal. sub Archiep. Dublinensi, in Laginia, a Dublino ad 35. mill. in Afric. distans, Osseriae et Leiglino propinqua: Academiam habet, Ferrat. Baudr. urbs est Lageniae, Comitatus [orig: Comitatûs] Kilkenniensis caput, ad Nuram fluv. 50. mill. distat a Dublino, 20. a Cassilia in Ort. et 28. a VVaterfordia in Bor. estque ampla et munita.

KILDARIA vulgo Kildare, urbs Hiberniae, in Laginia regione, Episcopal. sub Archiep. Dublinensi, inter Dublinum, ad Bor. 20. et VVaterfordiam ad Austr. 40. mill. dissita. Ferrar. Baudr. Comitatus [orig: Comitatûs] cognominis caput est, in Lagenia, 25. milliatibus distat a Dublino in Occas. et 50. a VVaterfordia in Bor.

KILDARIENSIS Comitatus Kildare Countie, Comitatus Hiberniae, in Lagenia prov. inter Comitatum Dublinensem et Comitatum Regis. Ibi urbs praecipua Kildaria.

KILIANUS Euangelii praeco, Franciam peragravit, a Geila cum sociis Occisus, A. C. 686. Sigeb. in Chron.

KILITSCH vide supra Gladius.

KILKENNIENSIS Comitatus Kilkenny Countie, Comitatus Hiberniae, in Lagenia prov. Habet ad Occas. Momoniam et ad Ort. Comitarum Caterloghensem.

KILLINGVVORTUS Iohannes, vide Iohannes.

KILMALOCUM vulgo Kilmalock, urbs Hiberniae, in Momonia prov. et in Comitatu Limeriensi, Episcopal. sub Archiep. Cassiliensi. 18. milliatibus distat a Limerico in Austr. et 28. a Corcagia in Bor.

KILMORIA vulgo Kilmore, urbs est Scotiae, in Knapdalia prov. ad lacum s. aestuatium Fynn; estque Episcopal. sub Archiep. Glascoviensi. 15. milliaribus Scoticis distat a Srephanodino in Austr. et 32. a Dumbritonio in Occas.

KIMARUS Rex Britonum, in Anglia, post Sisyllum patrem. In venatione, a quodam suorum, ob scelera, Occisus. Script. Scot.

KIMCHI [1] David, vide David.

KIMCHI [2] Moses, vide Kimchi.

KINNATELUS Scotiae Rex post fratrem Congalum. Iustitiae severus cultor; Aldamo legitimo haeredi, regnum restituit Anno post illud succeptum.

KINSALIA vulgo Kinsale, urbs Hiberniae et Momoniae prov. in Comitatu Corcagiensi. Gaudet portu capaci, estque Episcopal. sub Archiep. Cassiliensi. 15. milliaribus distat a Corcagia in Mer.

KINSU nomen herbae in Sinis, ad urbem Kingyang, nascentis, in prov. Xensia, quae flavi capillitii instar habet, unde et aurea byssus, s. bombycum aureafila, dicta. Ceterum amara gustu, quamvis frigida potius. quam calida [orig: calidâ], qualitate ac vi pollens, omnem a corpore longe pellit scabiem.

KIOVIA vulgo Kiovv, urbs Samariae, in Lithuania, ad Borysthenem fluv. olim Archiepiscopal. et Metropolis maxima, nunc excisa, a Circassis urbe 25. leucis in Bor. Smolenscum versils super 80. Ferrar. Baudr. Kiouta Kiovv Polonis, Kioff Germanis, urbs est ampla Poloniae, in Volhinia inf. cum arce munita.40. leucis Polonicis distat a conf. Moscoviae in Occas. Varias experta est vices a viginti Annis. Sed hisce ultimis temporibus data fuit Moscis per Cosaccos. Magnificam olim et amplam urbem fuisse restantur murorum ruinae, fere Octo milliarium circuitu eam ambientes, ut et templaum in ea splendidum. Ipsa civitas versus Sept. aedibus repleta est, ac castro et militaribus structuris munita. Reliquam partem versus Occas. et Mer. ligneum septum ambit. Condita fuit Kiovia, a Kio Principe quodam Russico A. C. 861. et ab eo tempore sedes fuerat Imperii Russici; posteaque habuit Principes proprios. A. C. 1615. capta fuit et vastata a Tartaris, a quo tempore numquam compos fieri potnit antiquae magnificentiae.

KIRBURGUM locus Germ. sub proprio Comite, ex Fam. Rhingtavia. Cum enim florentissimam hanc in tractu Rhenano stirpem Adelhelmus circa A. C. 670. ex se dedisset, accessit deinceps Comitum Silvestrium, Wildgraven, successio ac ritulus; ramique in filiis Ioh. Iohannae Sarvverdensis mariti, qui exeunte Sec. XV. vivis excessit, diversi coepere [orig: coepêre]. Et quidem Ioh. Merchingensem s. Kirburgium procreavit, qui nunc in Ioh. (ad quem Merchinga spectat) atque Georg. Frid. qui Kirnae s. Kirburgi habitat (nat, A C. 1611. maritus Annae Elisabethae Com. Stolbergiae) subsistit. Utriusque Progenitores apud Phil. Iac. Spener. Theatr. Nobil. Parte I. p. 86. Ex his a. Georg. Frid. natae sunt. Anna Dorothea (nat. et Denat. A. C. 1638.) Maria Agatga (nat. A. C. 1641.) Anna Elisabetha (nat. A. C. 1642. uxor Ernesti Lud. Com. Criechingensis) et Friderica Iuliana (nat. A. C. 1650) sorores germanae, Com. Silvarum et Rheni s. Wild-et Rhingraviae etc. in Kirburg. Vide eund. Parte ead. p. 145. et in Ind. ubi de Rhingraviis.