CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMUS SECVNDVS Literas D, E, F, G, H, I, K, L, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

LANTANA vulgo LANTAINE, fluv. Burgundiae Comitatensis, qui in Ararim effunditur, inter loca Falconiacum Fal. cougney et Confluentes Conflans: Ad illum Luxovium situm est, castrum olim in saltu Vosago, nunc opp. Vide Hadr. Vales. Not. Gall. in voce Luxovium.

LANTILDA filia Childerici I. soror Clodovaei I. ex Ethnica, Ariana, et postmodum fratre baptizato, Orthodoxa. Greg. Tur. l. 2.

LANUGO per blanditias, a grandibus natu tractata. Suet. Claud. Ner. c. 34. Quam, (matris suae amitam) cum --- visitaret: et illa tractans lanuginem eius, ut assolet iam grandis natu (ubi etiam legi potest, iam grandibus natu ) per blanditias forte dixisset, Simul hanc excepero, mori volo etc. Idem in M. Salv. Oth. c. 12. Namque et, velut sacrum aliquid, Lanugo, s. primitiae barbae, olim Apollini sacrabantur: Fingebatur enim Apollo forma [orig: formâ] iuvenili, quippe a)ei\ kalo\s2 kai\ a)ei\ ne/os2, semper pulcher, semper iuvenis, ut de eo canit Callimach. Hymn. in Apoll. quae fabula ex eo, quia Sol nullo vel tempore vel labore senescit. Idem krusoko/mhs2 auricomus vocatus est ob radios aureos quemadmodum et ob aureum Solis colorem, arcus, pharetra, ceteraque ei aurea tribuuntur. *)akerseko/mhs2 quoque Homero, sicut Intonsus Horat. Carm. l. 1. Ode 21. v. 2.

et Comatus, Scriptori ithyphallico. Qui omnes eo spectarunt [orig: spectârunt], quod Solis radii sint pro comis, semperque iis cingatur, haud aliter, ac capillis ephebi, quicirrati et intonsi. His itaque, simul ac genas ac mentum lanugo vestire coepisset, moris erat resecare capillos. Phoeboque eos offerre. Quod Athenis observatum, ut constat ex Plutarch. Theseo. Idemque Romae ac in Italia obtinuit: Unde Varro Cat. sive de liberis educ. Itaque Ambraciae primum capillum puerilem demptum, item cirros, ad Apollinem ponere solent, apud Nonium in Cirri. Meinereque [orig: Meinerêque] eius ritus [orig: ritûs] etiam Stat. l. 3. Sylv. 4. v. 6.

Accipe Laudatos iuvenis Phoebeie crines
Quos tibi Caesareus donat puer, accipe laetus Intonsoque ostende patri.

Grata Pudens meriti tulerit cum praemia pili
Quam primum longas Phoebe recide comas
Dum nulla teneri sordent lanugine vultus
Dumque decent fusae lactea colla iubae.

Alii. Eo vero resectos Apollini kourotro/fw| dicabant, quod similes huic Numini esse desiissent: uti nubentes zonam sacrabant Dianae, quia desinerent esse similes Dianae semper virginis vide Gerh. Ioh. Voss. de Orig. et progr. Idol. l. 2. c. 12. et hic [orig: hîc] in vocibus Capillus, Coma etc. uti de Christianorum medii aevi circa haec ritu supra in voce Barbatoria. Ad arborum lanuginem transeo, de qua Tertullian. de Pall. cum ait, Sed quonium et arbusta vestiunt, etc. Haec enim verba de arboribus accipiunt Eruditi, quae lanam ferunt, nec Salmasio displicet, de his accipi interim etiam arbusta heic intelligit, arbores illas, ex quibus sericum Seres colligunt, materiam vestium longe omnium nobilissimam. Sic idem de Hab. Mul. arbores a Seribus neri dicit: Age nunc si ab initio rerum et Milesii oves tonderent, et Seres arbores nerent, Tyrii tingerent, et Phryges insuerent et Babylonii intexerent. Hinc Amm. Marcell. sericum vocat arborum fetum, l. 23. c. 6. ubi lanuginem illam, quae apud Seras ex arboribus depectitur, non tantum in arbore, sed etiam ex ipsa arbore natura [orig: naturâ] ac sponte provenire, nullis vermibus eam texentibus, videtur existimasse [orig: existimâsse]; qua in sententia fuere [orig: fuêre] Vett. quam plurimi. Plin. l. 12. c. 10. de arboribus laniferis Persicae Ins. Eiusdem Ins. excelsiore suggestu lanigerae arbores, alio modo, quam Sorum. Arbores nempe, e quibus gossypium nascitur, in cucurbitis mali cottonei amplitudine, quae maturitate ruptae, verba sunt Plin. ostendunt lanuginis pilas: at lanigerae Serum arbores, e quibus sericum vellus depectebatur, solia lanugine operta habebant; quam lanuginem sive lanam, ex propria vi ac natura arboris nasci in foliis, omnino credidit Plin. cum multi tradant, vermium bombycibus similium opus illud esse. Plin. l. 16. c. 24. de foliis arborum: Superior pars omnium lanuginem quantulamcumque habet, quae in aliis gentium lana est. Quod sane verum, omnium foliorum superiorem partem lanuginosam aliquatenus existere: apud Seres lanugo illa, lana est, quae depectitur et netur, ex qua sericum; Haec Plin. mens est. Utrumque genus lanigerarum arborum, quae in foliis lanam habent, et quae in pomo, iunctim etiam Virg. recensuit, Georg. l. 2. v. 120.

Quid nemora Aethiopum molli canentia lana
Velleraque ut foliis depectunt tenuia Seres?

Et de utrisque haud dubie intelligendus Tertullianus quum aerbusta vestire, dixit: quod habuit e Plin. l. 12. c. 11. et l. 13. c. 14. et l. 16. c. 24. Arabiae autem arbores, ex quibus vestes fiunt, cynas vocari, folio palmaesimili. Sic Indos suae arbores vestiunt. Idem cum pergit, Nec fuit satis tunicam pangere et forere, ni etiam vestitum piscari contigisset: nam et de mari vellera, qua [orig: quâ] muscosae lanositatis lautiores conchae comant: aliud lanuginis genus suggerit; nam et marinum vellus dicebatur huiusmodi lanugo, qua [orig: quâ] pinnae comant. Graeci pi/nninon e)/rion et pinniko\n. Glossae, pinninon, marinum: ubi ut in Graeco subaudiendum, e)/rion, sic in Lat. vellus. Unde pinnino/trixa pro/bata apud

Constantin. de Themat. oves, quae marino velleri similem lanam habent: ubi xrusi/conta vocat. Nam huius pinnici velleris color aureus; unde et puellae crinibus suis illud immiscebant, ut magis flavi parerent. Nebatur autem ut lana, et ex ea vestes conficiebantur. Arrian. in Periplo maris Erythr. ubi tinnikou= kolu/mbhsin saepius memorat, *)en e(ni\ inquit, tro/pw| e)rionei=tai par' a)kth\n th=s2 *)hpiodw/rou sullego/menon pi/nnikon fe/rontai ga\r e)z au)th=s2 e)sqh=tes2 sindo/nes2 a)bergerei/t: des2 lego/menai: qui locus corruptissimus legitur apud Arrian. Salmas. aliquando peronei=tai emendabat, ut de margaritis perforandis acciperetur, nam pinna etiam margaritifera est. Postmodum vero de pannico vellere accepit, quod ille semper pinniko\n vocat. *)erionei=sqai autem sic dicitur, ut krokonei=sqai, unde krokonhtikh\, et sthmonei=sqai, unde sthmonhtikh/. Quare e)rionei=sqai hic [orig: hîc] est, in lanae modum neri, ut kromonei=n, subtemen nere, sthmonei=n stamen nere Etiam Procpoius vestes ex pinnae pilis confieri solitas, testatur de aedif. Iustin. ubi Interpres: Chlamys ex lanis confecta, non quales ab ovibus proveniunt, sed quae ex mari colliguntur. Pinnas animalia vocant, in quibus hae lanae, etc Ubi e)/ria e)n qala/sshs2 suneilegme/na, ut Arriano to\ sullego/menon pinniko\n. Hoc musco sum lanosumque pinnae capillitium, quod Graeci e)/rion, Latini vellus et lanam appellant, doctissimis hominibus byssum placuit appellari, atque byssum marinum vocare non desinunt. Sed rationem quis videt? Nam verba Aristot. de pinna eo non ducunt: *(ai de\ pi/nnai fu/ontai e)n tou( bussou= e)n toi=s2 a)mmw/desi kai\ borborw/desi; Nam busso\s2 hic [orig: hîc] est buqo\s2, atque ita posuit Athen. e)n tou= buqou=, ut iam docti animadverterunt [orig: animadvertêrunt]. Non solum igitur improprie, sed inepte etiam byssus vocatur, quod lana est, atqui byssus linum; imo ne linum quidem, sed certa lini solum species hoc nomine censebatur. Exponitur etiam a quibusdam byssus de colore purpureo. Hesych. bu/ssinon, porfurou=n, a flore byssi vel lini, qui purpurei coloris est: sed lanam nemo unquam byssum appellavit. Magister, qui ad locum cit. scripsit, ait communiter byssi nomine venire etiam bombycinum et sericum, Pollucemque nominat auctorem: verum huius ipsius testimonio refellitur ac revincitur. Uno eodemque capite tractat Pollux de bysso, de erioxylo et de bombyce, cui capiti male titulus est factus ab imperitis, peri\ bussi/nwn, quasi sc. et bombycina byssinorum nomine censenatur, aut gossypina, quod absurdissimum est. Pollucis hac verba sunt: *kai\ mh\n kai\ t\a bu/ssina, kai\ h( bu/ssos2 li/nou ti\ ei)=dos2 par( *)indoi=s2: nusquam vero apud eum reperies, byssum laneam appellari, aut lanae nomine byssum dici. Sequitur statim apud eund. *)/hrh de\ kai\ par' *ai)gupti/ois2 a)po\ zu/lou ti\ e)/rion gi/guetai, e)z ou(= th\n e)sqh=ta li/nw| a)/n tis2 ma=lloi fai/h proseoike/nai plh\n tou= pa/xous2; ubi aperte lanam a bysso distinguit. Capillitium igitur sive lanugo pinnae lana est, non linum, etc. Vide Salmas. Notis in Tertullian. de Pallio, ut et infra, ubi de Pinnico.

LANUVINA Villa apud Iulian. Capitolin. in Antonino Pio, Ipse --- natus est --- in villa Lanuvina; educatus Lauri in Apulia, ubi postea Palatium exstruxit: sic dicta videtur Salmas. quod Lanuvio municipio vicina esset; e quo municipio originem duxisse Antonium Pium, scribit Aurel. Victor. Marcus quinetiam Antoninus Pium valde in vestitu civilem et communem fuisse, ut ostendat, scribit eum saepius Lanuvii visum fuisse tunicatum: *ou) filoikodo/mos2, ou) peri\ t\as2 e)dwd\as2 e)pinohth\s2 ou) peri\ e)sqh/twn u(f\as2 kai\ xro/as2 ou) peri\ swma/twn w(/ras2, h( e)pixw/rios2 stolh\ a)na/gousa a)po\ th=s2 ka/tw e)pau/lews2 xitw\n e)n lanoubi/w| t\a poll\a tw=| felo/nij e)n *tou/sklois2 paraitoume/nws2 e)xrh/sato kai\ pa=s2 o( toiou=tos2 tro/pos2. Tunicatos enim in municpiis fere omnes, non togatos, fuisse, ex Iuv. discimus, l. 1. Sat. 3. v. 172.

LANUVIUM urbs olim, nunc pagus Latii, Indovina, in via Appia ab urbe Roma 16. mill. pass. distans, in agro Laurente. Hinc Lanuvinus. Horat. Carm. l. 3. Ode 27. v. 2.

LANX an a lagxa/nw, sortior, partem capio, klhrw=, varia significat, uti vidimus supra, in voce Lances. Sed et vas sacrificale denotare, habes apud Martin. Lexic. Philol. quem vide, ut et infra, in voce Satura. Addam hic [orig: hîc] saltem aliquid, de Furto per lancem et licium concepto, apud vett. Rom. de quo sic A. Gell. l. 11. c. 18. Ea quoque furta, quae per lancem liciumque concepta essent, perinde ac si manifesta forent, vindicaverunt [orig: vindicavêrunt]. Quae verba quid sibi velint, habes apud Fest. Lance et licio dicebatur apud antiquos; quia qui furtum ibat quaerere in domo aliena, licio cinctus intrabat, lancemque

ante oculos tenebat, propter martum familiae aut virginum praesentiam. Hunc autem morem Rom. ab Atheniensibus accepere [orig: accepêre]: apud quos, qui res quaerebant furtivas, nudi cincticulo amicti aedes suspectas intrabant, cum prius Deos essent contestati, se inveniendi spe quaerere, uti pluribus exponit Scholiastes Aristoph. in Nub. et Plato de LL. l. 12. ubi a)cw/stous2 h)\ xitwni/skon e)/xontas2 alterius aedes debuisse intrare tales, ait: xitwni/skon autem vett. Rom. licium vocarunt [orig: vocârunt]. Nempe nudi cetera esse debebant, ne quid forte vestibus conditum inferrent, dominoque falsum crimen obiectare possent. Lance vero ante oculos utebantur, quia non licebat viro externo intrare gunaikwni/tida. Concepti autem, ut Paulus testatur 2. Sent. 31. is tenetur, apud quem furtum quaesitum et inventum est etc. Vide Thys. et Oisel. Not. ad A. Gell. l. c. ut et supra, ubi de Furto, infra quoque in Libra.

LAOBOTAS LABOTAS Rex Lacedaemonioru, ab Eurysthene, IV. patri Echestrato successit; Prytani, Eunomo, Polydecti, ex altera stirpe regnantibus, et Lycurgo Legistatori contemporaneus, ut qui Labota [orig: Labotâ] adhuc vivente, in Cretam navigaret, ut Minois ibi Leges disceret, atque inde in suas, quae convenientia essent transferret. Sub Rege hoc et Prytane, primum Argivis bellum indixere [orig: indixêre] Lacones, ob Cynurensem argum, sed nihil memorabile gestum. Eodem cum Eunomo regnante, pax fuit. Sub finem illius, Lycurgus successit primo Polydectae fratri, dein nato huic fil. posthumo, eius tutelam gestit. Regnavit autem Annos 37. habuitque successorem Doryssium fil. Paus. Laconicis.

LAOCOON fil. Priami ex Hecuba, Apollinis Thymbraei sacerdos, qui primus omnium equum ligneum, quo Troia prodita est, intra urbem recipiendum dissuasit, hastamque in eum tanto impetu contorsit, ut sonantia intus arma audirentur. Quo facto deorum indignationem in se creditur concitasse [orig: concitâsse], tamquam doni Minervae violator. Protinus enim e mari duo immensae magnitudinis serpentes emerserunt [orig: emersêrunt], qui primum duos eius filios, deinde et ipsum auxilio accurrentem occiderunt [orig: occidêrunt]. Virg. Aen. l. 2. v. 41. et 201. Nic. Lloyd. Plin. l. 36. c. 5. Quod opus omnibus et picturae et statuariae artis praeferendum, in Titi Imp. domo? ex uno lapideum, et liberos draconumque mirabiles nexus, de consilii sententia fecere [orig: fecêre] summi artifices Agesander et Polydorus et Athenodorus Rhodii; fuisse, memorat. Prope Thermas vero Titi, quas hodie in Hortis D. Petri in Vinculis Romae locant, repertum A. C. 1506. adnotat C. Patin. Notis ad Suet. Tit. c. 8.

LAODAMIA Bellerophontis ex Achemaenia, filia, cuius amore correptus Iuppiter cum ea concubuit, suscepitque Sarpedonem Lyciae Regem. Huic Diana infensa suis eam telis consixit. Hom 6. Il. Item Laodamia Acasti ex Laodothea, filia, Protesilai uxor, quae virum suum tanto amore adamavit, ut cum ab Hectore occisum cognovisset, superstes ei esse noluerit. Prisquam tamen interiret, in solatium maeroris optavit, ut mortui umbram videre posset: qua [orig: quâ] visa [orig: visâ] in illius amplexibus exspiravit. Ovid. Heroid. Ep. 13. Laodemia Protisilao Trist. l. 1. Eleg. 6. v. 20. Idem l. 5. Eleg. 5. sub calcem idem de Ponto l. 3. Eleg. 1. v. 110. Virg. Aen. l. 6. v. 447. Eius pictura [orig: picturâ] Ctesidemum inclaruisse, tradit Plin. l. 35. c. 11.

LAODICE [1] Priami et Hecubae filia, Helicaoni Antenoris Thraciae Regis filio nupsit. Item Agamemnonis filia, quam pater Achilli obtulit, ut ei uxor esset. Item Laodice, fuit uxor Antiochi II. Thei. Vide ibi.

LAODICEA [1] urbs Coelesyriae, Episcopal. olim sub Archiep. Damasceno, Dionys. v. 915.

Baudr. Laodicea Cabiosa cogn. nunc Laudicha; etiamnum urbs ampla, ad Orontem fluv. 18. mill. ab Emissa in Mer. fere 100. a Damasco in Eur. sub Turcis: A Laodice Antiochi uxore, matreque Seleuci. Alia est Lydiae, Archiepiscopal. sub qua 16. urbes Episcopales: inter Tralles ad Occ. et Apamiam ad Eur. 50. utrinque mill. 170. a Magnesia in Ort. ab Antiocho Stratonices fil. condita, cuius uxoris nomen erat Laodice: Nunc adhuc Laudichia, et Turcis Nove Lefche Leunclav. Vide Steph.

LAODICEA [2] Mediae urbs cuius Paulus ad Coloss. c. 4. v. 15. et 16. meminit. Eius Ep increpat fil. Dei, Apoc. c. 2. v. 18. Terrae motu, sub Nerone, destructa, opibus incolarum postmodum iterum reparata est. Tertull. c. Marc. Epiphan. haer. 42. Hier. de Script. Eccl. in Paulo. Philastrius, de haer. c. 90. Sixtus Sen. l. 1. Bibl S. Euseb. in Chron. Plin. l. 5. c. 20. 23. et 29. l. 6. c. 26. Strabo, l. 11. p. 524. et l. 12. p. 576. et 578. Ptol. Niger, Olivarius, Ortel. etc.

LAODICEA [3] Urbs Phrygiae, ad fluv. Lycum, in Phrygia Pacatiana. Quibusdam nove Lefke. Hic [orig: Hîc] Conc. A. C. 352. cuius Canones habentur cum traductione Gentiani Herveti, interpretatione Dionysii parvi, et collect. Isid. Mercatoris. Synodus ibid. A. C. 476. ob Steph. II. Ep. Antioch. ab Eutychianis, prope altare, occisum. Moret. Dist. Hist. Hodie Eskihissar Turcis, h. e. vet. castrum, plane in ruinis iacet, nec praeter molendinum, et quatuor ex marmore theatra, in quorum uno Inscr. Graeca honori Vespasiani facta, residuum quidquam est, uti refert Iac. Spon. Itin. Parte 1. p. 346. qui etiam duorum nummorum Marci Aurelii, in cuius altera parte, *l*a*o*d*i*k*e*q*n

*p*e*p*g*a*m*h*n*w*n OMONIOA: Alterius Otaciliae Severae, in cuius postico latere *l*a*o*d*i*k*e*w*n *e*f*e*s*i*w*n *o*n OMONOIA, scriptum, meminit, Parte 3. p. 179. et 180. Ceterum numerus Canonum est LIX. qui etiam leguntur in Codice Canon. Eccl. univ. Habitum vero hoc Conc. fuisse A. C. 364. contendit Ioh. Dalaeus in Pseudep. Apostol. p. 517. et 675. Vide quoque Gerh. von Mastricht Hist. Iur. Eccl. n. 24.

LAODICEA [4] urbs quoque Syriae, Tac. Ann. l. 2. c. 79. et l. 14. c. 27. in ora maris Phoenicii, inter Heracleam ad Bor. et Gabalam ad Mer. ad rad. Cassii montis, olim Archiepiscopal. 30. mill. ab Antiochia in Occ. 35. ab Apamea in Caec. Parva est, sensimque deficit. A Seleuco una cum Antiochia et Apamea, quae tres sorores dictae condita. Strabo l. 11. p. 524. l. 12. p. 576. 578. l. 14. p. 663. et l. 16. p. 749. 750. 751. 752. et 755. Illadchies s. Liche nunc. De ea Dionysius Afer l. de situ orbis:

LAODOCHUS Antenoris Troiani fil. iuvenis inprimis strenuus, cuius formam assumpsit Pallas, cum se in acies Troianorum ferret, Pandaro suasura, ut sagitta [orig: sagittâ] in menelaum emissa foedus violaret. Hom. Il. sq.

LAOMEDON [1] Ili fil. quintus Troianorum Rex, A. M. 2794. qui cum de aedificandis Troiae moenibus cogitaret, Apollini et Neptuno id negotii dedit, pactus mercedem, quam mox exstructis moenibus se illis soluturum iuravit. Verum cum postea iuramenti immemor, mercede eos fraudaret, illi indignatinovam urbem duplici affecerunt [orig: affecêrunt] calamitate, Neptuno inundationem, Apolline vero pestem ei immittente. Qua de re cum Laomedon oraculum consuleret, responsum est, alia [orig: aliâ] ratione Deos placari non posse, quam si quotannis virgo Troiana, quam sors declarasset [orig: declarâsset], ceto dilaceranda exponeretur, Verum cum sors post aliquot Annos Hesionem eius filiam prodidisset, et iam scopulo alligata, monstrum exspectaret, Hercules illac [orig: illâc] forte iter faciens, liberandam Hesionem ea [orig: eâ] conditione recepit, si equos divino semine procreatos. quos habere eum constabat, in praemium sibi traderet. Hunc igitur in modum pactione facta [orig: factâ], Hercules interfecta [orig: interfectâ] bellua [orig: belluâ], virginem liberavit. Sed cum Laomedon promissis non staret, indignatus Hercules, collecto undiquaque exercitu, Ilium expugnavit, Laomedontem occidit, Hesionem Telamoni uxorem dedit, quod primus murum conicendisset. Priamum quoque eius fil. captivum abduxit, qui postea auro a vicinis redemptus fuit, ideoque a)po\ tou= pri/asqai, h. e. a redimendo nomen obtinuit. Fabula inde orta, quod ex thesauris, Apollini et Neptuno dicatis, urbem condidit. Regnavit Annos 36. Euseb. in Chron. Ovid. Fast. l. 6. v. 279. et 430. Met. l. 11. v. 201. et 758. Horat. Carm. l. 3. Ode. 3. v. 21.

LAOMEDON [2] Messenius, turbulentus Demagogus, qui cives suos, coniunctis cum Graecis Siciliae urbibus viribus, Dionysium adoriri agitatnes, in contrarium contione sua [orig: suâ] permovit, ut causam suam a ceteris separarent, utpote nulla [orig: nullâ] a Dionysio iniuria [orig: iniuriâ] lacessiti. Exinde dicto citius omnes Messeniorum copiae dilapsae sunt. Contigit vero hoc Olymp. 95. Anno secundo.

LAOMEDON [3] Satrapa Syriae et Phoeniciae, post Alex. Mag. Curt. l. 10. c. 10.

LAONOME [1] Galliarum ex Odoedoco fil. peperit, qui Locrorum urbi nomen dedit. Steph.

LAOSTHENES 33. secundum alios 31. Assyriorum Rex A. M. 3029. Regn. An. 45. Piriciades successit. Euseb in Chron.

LAOSYNACTES Graece *laosuna/kths2, inter officia et dignitates fuit magnae Eccl. CP. Solebant illi Diaconos congregare et in tonare, ne quis ex ipsis abesset: Principes item et populum Eccl. convocare. Aliter *prwtoya/lghs2, vide infra, in voce Psaltes.

LAPATHUS castellum erat ad Ascuridem paludem in conf. Epiri et Thessaliae, qua [orig: quâ] ad tempe Thessalica aditus erat. Liv. l. 42. c. 2. Item urbs olim Episcopal. nunc villis pagus, in parte Sept. Cretae. Lapethos Plin. l. 5. c. 31. Strabo l. 14. p. 682.

LAPATIA Cori Hisp. Tarr. prom. Ptol. quod et Trileucum idem vocat, in ora Gallaeciae Bor.

LAPHYRA Minerva dicta quasi Laphyria, quod victores ex bello ferant la/fura, i. e. exuvias.

LAPHYSTIUM mons Boeotiae. Paus. inde Iuppiter Laphystius, et Bacchae Laphystiae.

LAPIDATIO poenae genus, cum statuis Numinum ab iratis Centilibus; tum hominibus scelere devinctis, a Iudice iusto, irrogari solitum: de quorum illo vide infra, ubi de Statuis; de isto, in voce Lapis.

a LAPIDE Cornelius Eburo, patria [orig: patriâ] bucoldianus, instituto Iesuita: Scripsit Comm. in S. Scriptur. quae variis locis et vicibus

sunt impressa. Opera [orig: Operâ] eius 11. Volumina in Fol. implent. Obiit A. C. 1637. Pusillus quidem corpore, at ingenio magnus fuit, Valer. in Biblioth. Belgica.

LAPIDES [1] Atri locus Hisp. Tarrac. inter Mentesam et Iliturgim. Pennas negras Moret. in Dict. Hist.

LAPIDES [2] Vivi apud Ael. Lamprid. in Antonino Heliogabalo. Lapides, qui Vivi dicuntur, ex proprio templo Dianae Laodiceae, ex adyto suo, in quo id Orestes posuerat. auferre voluit; ubi divi alii legunt, intelligentes hoc nomine famosissimum illud simulacrum, ab Oreste et Iphigenia e Taurica ablatum, quod apud se conditum esse, tot civitates Asiae Europaeque olim contendebant. Salmas. sunt. quos e)myu/xous2 li/qous2 vett. Scriptores Graeci, item *baitu/lous2, vocabant, de quibus multa mira fabulosaque Graeci narrant, ut vidimus supra in hac voce, et mox, Lapis Iuppiter.

LAPIDOTH maritus Deborae prophetidis. Iud. c. 4. v. 4. Eum Hebraei putant esse Barak, in quo significatio fulgiris. Nec alienum abeo vox [gap: Hebrew] , quae saepe de fulgure usurpatur. Sed obstat huic opinioni, quod Barac aliunde advocavit, nam si maritus eius fuisset, simul habitassent [orig: habitâssent]; ideo in Midrash exponitur mulier lychnaria, quod lychnos, i. e. [gap: Hebrew] conficeret ad usum sanctuarii.

LAPILLI Candefacti multiplici apud Arabas in usu. Iis enim lac coquere, carnes ad esum assare, stigmata etiam et cauteria vivae carni imprimere ac inurere consuevere [orig: consuevêre]; cuiusmodi lapidem illi ridpha dicunt, voce parum aabludente ab Hebr. [gap: Hebrew word(s)] rispa s. ritspha, quod occurrit 1. Reg. c. 19. v. 6. ubi de subcinericio pane, Eliae in deserto oblato, et Esai. c. 6. v. 6. ubi de Seraphinorum uno, in manu [gap: Hebrew] habente, quo forcipe ex Altari sumpto et ad labia Prophetae applicito, ea purificavit. In quo utroque loco cum vocem Hebraeam Seniores a)/nqrakas2, Latini carbones s. prunas magno consensu interpretentur; Bochart. calculum s. lapillum ignitum, vel candefactum exponit, existimans in Altari huiusmodi fuisse lapides, quorum contactu caro victimarum, quae Deo offerebantur, vel coqueretur, vel absumeretur citius; adeo que horum uno per visionem ablato Seraphinum Prophetae labia tetigisse ac mundavisse. Vide eum Hieroz. Parte prior. l. 2. c. 34. ut et Herpenium in Adagiis, post Locamanni Fabulas, editis, nec non supra in voce Calculi. Addam saltem, facere huc apprime, quod de calculis ex ara sumi solitis, ab Areopagitis Atheniensibus, in Homicidii causa, diximus supra. At Lapilli, apud Stat. l. 4. Sylv. 6. v. 18.

Sunt omne gemmarum genus, et margaritae, C. Barthio. Vide quoque Comm. Theodori Marcilii ad Pers. p. 45. Et de gemmis quidem, res dubio caret, quamvis Iurecoss. lapillos a gemmis distinguant, posteriori hoc vocabulo indigitantes solum lapillos diafanei=s2 s. pellucidos, qua de re vide Salmas. ad Solin. passim, inprimis p. 91. Margaritas, quamvis ab iisdem lapidum censu eximantur, Hebraei, Arabes et Graeci pro lapillis habent. Nec dissentiunt Romani Poetae, Historici, Philosophi. Graeci quoque recentiores margaritam composita [orig: compositâ] hlnc voce liqoma/rgaron vocant. Quam in rem vide Auctores citatos Sam. Bochart. Hieroz. Parte post. l. 5. c. 8. et infra in voce Perla dicenda. Sufficiat in praesens, quod Horat. niveos viridesque lapillos appellat uniones et smaragdos, Serm. l. 1. Sat. 2. v. 80.

Nunc plorat speculo fallax ancilla relicto:
Gemma vel a digito, vel cadit aure lapis.

Dii pghomantei/as2 specie, qua [orig: quâ] tres lapillos in fontes proicientes observabant, quos gyros descnedendo facerent vide supra Fons. de investitura per lapillum, ubi de Investitura de denuntiatione novi operis, per iactum lapilli, infra, in voce Nuntiatio.

LAPIS [1] Iuppiter dictus est, secundum Festum, a lapide silice, quem in sanciendis foederibus tenentes, sic iurabant: Si sciens fallam, ita me Diespiter, salva [orig: salvâ] urbe arceque bonis eicitat, ut ego hunc lapidem. Vel a lapide; qui Saturno ab Ope, pro Iove, oblatus et ab eo devoratus fingitur. Thom. Dempster. ad Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. Putat nonnemo, Vett. Iovem Lapidem appellasse [orig: appellâsse], quod olim fuerit eius lapideum simulacrum, atque ita Iovem, veluti testem iuramenti sui, manu sua [orig: suâ], veneratos esse. Lamprid. certe in Heliogab. lapides quoque divos dixit: ubi tamen Salmas. vivos lapides, scribi posse contendit, quos Graeci e)myu/xous2 li/qous2 appellarunt [orig: appellârunt]. *baitu/lia li/qoi e)/myuxoi Graecis, qui se movebant Daemonis instinctu, ut vidimus. Istiusmodi lapides Saturno, Iovi, Soli, aliis Diis, sacros fuisse, refert Photius in Bibliotheca: et Rheam Saturno lapidem, pro Iove devorandum, obiecisse, quem *baitu/lon appellabant, fingunt Mythologi. Peregrino vocabulo Latini Abadir dixere [orig: dixêre], quo et Deum, et nominatum iam lapidem indigitarunt [orig: indigitârunt]. Fuere [orig: Fuêre] et Athenienses soliti ad lapidem vel saxum iurare, unde *liqwmo/tai Hesych. e)pi\ tw=| li/qw| o)mnu/ntes2, dicti: Hodieque apud Indos plurima Numina sub lapidis forma [orig: formâ] adorari, adnotavit diligenter Petrus de la Valle Itin. tomo 4. Vide quoque supra Elagabalus, Foedus, infra ubi de Saxo adorationis, in voce Umbilicus, alibi. Neque tantum lapidem, sed etiam lapidum congeriem, divino

cultu prosequutos esse Vett. docet Theophrast. peri\ deise/daimoni/as2, cum ait: *kai\ tw=n liparw=n e)n tai=s2 trio/dois2, pariw\n e(k th=s2 lhkuqou e)/laion kataxei=n, kai\ go/nata pesw\n kai\ proskunh/sas2 a)palla/ttesqai; Unde et apparet oleo illos delibutos fuisse. Vocabantur illis Graecis *(ermai=oi lo/foi, quod statuas Mercurii, quae biviis triviisque colebantur, iactu lapidum praetereuntes augerent. Orientalibus quoque populis familiaris haec superstitio: Arabes certe li/qon tetra/gwnon, Lapidem quadrangularem coluisse, memoriae reliquit Maximus Tyr. Serm. 38. de quo et Clem. in Protreptico. Cui Veneris caput fuisse insculptum, affirmat Euthymius Zygabenus in Panoplia et Catechesis Saracenorum. Hodie quoque saxum adhuc nigrum in templo Mecchano venerantur Mahumedani. Vide Proverb. c. 20. Item Selden. de Diis Syris, et supra in voce Baetylus item Dii, Porro Lapidum usus fuit, in Legibus inscribendis, vide infra in voce Lithostrotus, in agrorum distinctionibus, qui proin Terminales dicit et corollis ornari, ungi ac coli soliti sunt, in honorem Dei Termini, docente Turnebo; In milliaribus signandis, quod nunc quoque quibusdam in locis, quemadmodum et prius communiter, obtinet. Hinc Lapis pro milliari: Mart. l. 1. Epigr. 13. cuius Epigraphe de Regulo.

Itur ad Herculei gelidas qua [orig: quâ] Tiburis arces,
Canaque sulfureis Albula fumat aquis.
Rura, nemusque sacrum, dilectaque iugera Musis,
Signat vicina quartus ab urbe Lapis etc.

Gr. *shmei=on. Lapis item Romae locus erat, ubi res venales promulgabantur. Athenis duo Lapides erant argentei in Areopago, quibus Rei atque Accusatores insistebant: horum unum Contumeliae, alterum Impudentiae appellabant, Fr. Gouldmann. Dict. Lat. Angl. Petitus posteriorem, cui nempe Reus insidebat, Innocentiae vocat. Sed et auribus lapis crebro gestatus. Mart. l. 11. Epigr. 50. cuius Epigraphe in Phyllida v. 4.

Sed hoc nomine baccas Margaritarum, quae aures occupabant, intelligi quis est qui nesciat? Primus autem lapides perforasse dicitur Callimachus, sculptor prisci Saeculi eximius, teste Paus. in Attic. Quando pingi coeperint, exponit Plin. l. 35. c. 1. Non placet iam abaci, nec spatia montis in cuiculis delitentia: coepimus et lapidem pingere. Hoc Claudii principatus inventum: Neronis vero, maculas, quae non essent, in crustis inserendo unitatemvariare, ut ovatus esset. Sed et herbis tingebantur. Idem l. 22. c. 2. Nec committemus, ut, subiciendo subtiliora, luxuriam utilitate circumscribamus, dicturi et alias herbis tingi lapides, parietesque pingi. Quin et coronatum lapidem, in quo Demonax sedere esset solitus, accepimus etc. Sed et in poenam adhibiti lapides. Namque Gentiles, si quos ex caris amiserant, aut si quid secus contigerat, non onerare solum querelis et maledictis incessere Deos suos ausi sunt, sed et eorum aras ac templa nonnumquam lapidabant, statuas deiciebant et quid non? At gravium scelerum reos homins ipse Deus lapidari praecepit. Et quidem, quatuor cum essent apud Hebraeos suppliciorum genera, primum eorum Lapidatio fuit, alterum Combustio, reliqua Decollatio ac Sussocatio. Cum lapidandus eratreus, deducebatur manibus vinctis in locum duos cubitos altum, e quo ab uno testium ictu in lumbos directo praeceps dabatur. Qui si adhuc viveret, in altum levabant testes lapidem, duorum virorum onus, quem in miserum magna [orig: magnâ] viimpellebant: quod si ne sic quidem plane necatus esset, totus Israel saxeum in eum imbrem iaculari solitus est, vide Deut. c. 17. v. 7. Quae causa. quod R. Akiba apud P. Fagium in hunc locum, putat, Idololatras inprimis, huic supplicio destinatos, reservatos fuisse, in aliquod ex tribus sollennibus Israelitarum festis, quibus totus populus Hierosolymam convenire in more habebat. Nec hic [orig: hîc] finis, sed post mortem lapidatus maioris ignominiae ergo, de infelici arbore suspendebatur, ad vesperam usque, qua [orig: quâ] refixus, una cum arbore, flammis datus est. Moses Kotsensis p. 188. col. 4. et ex eo Thom. Godwyn. de Ritib. Hebr. l. 5. c. 7. Etiam apud Gentiles, iam ab antiquo supplicii genus usitatissimum, lapidibus sontes obruere, cuius vestigium apud Parthen. *)erwtik. 21. de Pisidice. Hinc apud Sophoclem Antigone, Creon minatur,

si quis Polynicis cadaver sepelivisset. Apud Paus. in Arcadic. pueri aliquot, qui Dianae signum contumeliose habuerant, lapidibus obruti sunt. Et cui ignotus lai/+nos2 kitw\n Homeri? Sic Simonem Magnum populus lapidare voluit, apud Abdiam Babylon. Histor. Apost. l. 1. Pescennius Niger, referente Ael. Spartiano, Tribunos quos constitit stellaturas accepisse, lapidibus obrui ab auxiliaribus iussit. Et iam diu ante de Antonio Appian. Alex. Bell. Civ. l. 5. Cum nihil moveretur, tum eum saxis appetebant. Apuleius quoque Miles. 1. de Meroe, Publicitus indignatio percrebuit, statutumque est, ut in eam die altera [orig: alterâ] severissime saxorum iaculatione vindicaretur. Apud Vinc. item Bellovacensem in Speculo Hist. Romae, gladiatorio ludo celebrato, Telemachus Monachus increpitans populum ab eo lapidatur. Adulterorum praecipue, ad imitationem israelitarum, poena; ut patet ex Iure Canon. C. hinc apparet 23. q. 5. c. haec imago 33.q. 5. etc. Vide Thom. Dempster. Paralip. ad Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. l. 8. c. 24. et plura apud Ioh. Meurs. Comm. ad illum Lycophron.

infra quoque ubi de Saxis obruendi patrio Macedonum more. Imo nihil hoc armorum generei in populari seditione frequentius. Notum illud Virg. Aen. l. 1. v. 152. et seqq.

Ac veluti magno in populo cum saepe coorta est
Seditio, saevitque animis ignobile vulgus,
Iamque faces et saxa volant, furor arma ministrat.

Itaque in pguan inter Ombitas et Tentyritas, poetae Satyrico descripta, cum initio teli vice saevissent nudae manus, mox

--- acrior impetus, et iam
Saxa inclinatis per humum quaesita lacertis
Incipiunt torquere, domestica seditione
Tela ---

Quo metu petit Moses a Pharaone, ut Israelitis Deo sacra facturis ex Aegypto longius recedere liceat, Sacrificia, dicens, nostra Aegyptiis essent abominanda, quiproinde nos lapidarent, Exodic. 8. v. 26. Hodieque in populosioribus quibusdam civitatibus, Ministros Iustitiae, si forte minus dextre officio suo fungantur, lapidum cumulo a furente plebe obrui spelirique non raro, constat etc. Nec ad mortem solum inferendam, adhibiti lapides: sed et Lapides catenatos ferre, poenae recentiori aevo species, feminis potissimum inflictae. In Charta MS. Henr. Ducis Brabantiae et Henr. primo geniti A. C. 1229. pro Communia Bruxell. Si mulier virum percusserit, solvet 20. sol. si convicta fuerit, vel portabit lapides cantenatos, a sua parcohia ad aliam etc. apud C. du Fresne in Gloss. Plura de Lapidibus, apud Plin. passim, inprimis l. 36. c. 1. ut et infra in voce Saxa: vide quoque supra Funda, ubi de variis Vett. exercitationibus, quibus lapides cum manibus, tum fundis emittendo, inter se certabant; nec non ubi de Halteristis: item in voce Investitura: Liv. l. 26. c. 17. ad Lapides vero atros, Castra habebat in Ausetanis, inter oppida Iliturgim et Mentissam, uti de monumento lapideo omnium famigeratissimo, supra Chorea gigantum. Crimina, quae lapidis poenam merebantur, apud Hebraeos. Incestus commissus cum propria Matre, cum Noverca, cum Nuru, cum Virgine desponsata, Concubitus cum Masculo, cum bruto. Blasphemia. Idololatria. Oblatio filiorum Molocho facta Si quis Spiritum, ut loquuntur, familiarem haberet. Hariolandi scientia. Instigatio ad Idololatriam privata. Seductio ad eam publica. Veneficium: Profanatio Sabbathi: Dirae Parentibus dictae, et inobedientia erga Parentes.

LAPIS [3] piscis nomen, in Imperio Sinensi, ad civ. Pingyang prov. Xensiae, qui exsiccatus ac in pulverem redactus sericisque pannis aspersus, eos a tineis omnino intactos in columesque servat Auctor Anon. Sinae et Europae c. 42.

LAPIS [4] convitii genus, apud Vett. frequens, Latinos Graecosque Plaut. Mil. Gl. Act. 2. Sc. 2. v. 80.

Herus meus elephanti corio circumtentus est, nonsuo:
Neque habet plus sapientiae, quam Lapis.

Aristoph. Nubibus, li/qoi, a)riqmoi\ pro/bata. Feriebant eo stupidos et obtusi ingenii homines: quos et ligna saxaque vocabant. Arnob. adv. Gentes l. 2. Ligno, saxo obtusior etc. ubi Des. Herald. vide.

LAPIS [5] Adiutorii per anticipationem, 1. Reg. c. 4. v. 5. ita dictus, post enim a Samuele id loco nomen inditum est: locus in agro Bethcar, ut tribu Dan.

LAPIS [6] Bezorar ut Officinae vocant, Arabibus hager bezabar, mel belzoar, autpotius belpazar. ex bel, quod dominum notat, et pazar, ut Arabes, ac Persae vocant hirci genus, unde is educitur: Veteribus Graecis Latinisque ignotus, Serapioni, Rhazi, Avenzoari et Arabum aliis tanta [orig: tantâ] vi adversus venena praeditus dicitur, ut radicem ipsam veneni, et omnem eius quantiatem exsuperare, ac exstinguere prorsus potis sit; in febres pestilentes porro, syncopen, epilepsiam vertiginem, lumbricos, calculum et affectus melancholicos, efficax. Qua in parte corporis crescat, parum convenit: cum quidam e ventriculo peti, nonnulli e renibus, alii e fellis vesica, alii item ex intestinis. vel alia etiam corporis parte, contendant. Vide Nic. Manardem Hispal. l. de Lap. Bezora, et herba Scorzonera, sed inprimis Casp. Bauhin. Basil. quem accurate admodum fuseque egisse de lapidis huius origine, natura atque usu, ait Voss. de Orig. et progr. Idol. l. 3. c. 68. Ioh. Bapt. Tavernier, itinere in Orientem sexies suscepto celebris, in tr. Gall. cui tit. Observations sur le Commerce des Indes Orientales, sic de illo: Lapidem, inquit, hunc in faecibus intestinorum gerunt caprae huiusmodi, quae depascuntur certum quoddam arbusculae genus, folia et grana emittens: circa quae Bezoar in ventre earum formatur, ac eam sumit figuram, quam grana frondesque depastae permittunt. Numerum lapidum norunt exacta incolae, animalis ventre ab utroque latere fortiter concusso; ac pro eius ratione pretium caprae statuunt. Ceterum quo maior lapis, eo pretiosior, quamvis exilioribus

non minor sit virtus. Augent itaque impostores magnitudinem eius gummi quodam et materia colore Bezoar referente: etiam tot involucris eum circumdant, quot habere solet lapis nativus. Sed fraus duobus modis deprehenditur: in aquam enim tepidam mersus, si nec de pondere quidquam amittat, nec colorem mutet, genuinus est, secus, si alterutrum fiat. Dein, si ferra cuspis candefacta lapidem teret, illumque ad ruborem usque torreat, certa adulterii ea nota est etc. De simili lapide Sinensium vide infra Vacca natans.

LAPIS [7] dictur Ezel, a viatoribus s. deambulations. distat a Ierusalem 150. stadiis, et ab Iordane stadiis 60. ut Ioseph. auctor est l. 5. Antiqq. c. 4. Est in tribu Beniamin.

LAPIS [8] Manalis nomen petrae extra portam Capenam Romae, iuxta aedem Martis, quam cum propter nimiam siccitatem in urbem protraxissent, insequuta statim pluvia fuit aquaeque manarunt [orig: manârunt]. De eodem Varro: Manalis, inquit, lapis appellatur in Pontificalibus sacris, qui tunc movetur, cum pluviae exoptantur, vide Ios. Scalig. Castigat. in Pomp. Fest.

LAPIS [10] Pacis in Statutis Ordinis de Sempringham: Ipsa quoque Sacrista vel alia matura recipiat ad fenestram aquam benedictam et Lapidem pacis, quem circumferat Monialibus sororibus, incipiens semper pacem dare, in dextro choro etc. lapis est, qui in Eccl. Rom. inter Missae sollennia, post consecrationem, ut vocant, osculandus fidelibus defertur; quo tum tempore olim mutuis sese osculis quae Pacis appellabant, prosequebantur, C. du Fresne. Vide quoque infra Marmor, it. Osculatorium.

LAPITHAE populi Thessaliae. Pindum et Othryn montes incolentes, Pirithoi olim imperio parentes, arrogantes, unde in Prov. Hi primi omnium frenos, et strata equorum creduntur in venisse. Virg. Georg. l. 2. v. 457. et l. 3. v. 115.

Frena Pelethronii Lapithae, gyrosque dedere [orig: dedêre]
Impositi dorso. --- ---

Idem Aen. l. 6. v. 601. et l. 7. v. 305. et 307. A Lapitha Apollinis et Stilbes nymphae filio sic dicti. Silvestres Ovid. l. 2. Amor. Eleg. 12. v. 19. Hinc adiectiv. Lapitbonius: Stat. Theb. l. 7. v. 297.

LAPITHUS urbs olim Episcopal. in Cypro ins. Steph. *la/phsqos2. Nunc pag. inter Cyreneam et Paphum, ritus [orig: ritûs] Graeci.

LAPPA Cretae mediterr. urbs Ptol. Olim Episcoapl. Gortynae proxima, nunc vicus, nominis antiqui retinens, Ferr.

LAPPIA [1] regio Scandinaviae, quae et Lapponia, la Lapponie, s. les Lappons Gallis, Germanis Lappen, Moscis Loppi, maxime versus Sept. excurrens. Dividitur praecipue in tres partes, nempe in Suecicam, Norwegicam, et Moscoviticam.

LAPPIA [2] Moscovitica porrigitur in Arctos et Ort. inter lacum Enarak ad Occas. et mare Album; subestque dominio magni Ducis Moscoviae. Dividitur in tres partes, quae sic appellantur, Maritima Leporia, Mourmanskoy Leporie, quae in Sept. vergit, et illic Kola, portus Batavis notus; Tersa Leporia, Terskoy Leporie, quae supra Granduicum sinum extenditur; Granduicensis Leporia, Bellamoreskoy Leporie, quae infra sinum Granduicum s. mare Album. Dicuntur hi Lappi Dickiloppi, i. e. Lappi crudeles et barbari, quibus vitiis prae aliis gentibus sunt infames.

LAPPIA [3] Norwegica dicitur aliter le Gouvernement de Wardhus, Praefectura Wardhusia; extenditurque versus mare Septentrione et Rubeam prom. ab. Or. in Occid. nempe a lacu Enarak dicto et fluv. Pacs in Ort. usque ad limites Praefecturae Nidrosiae. In ea regione est Finmarchia tractus, incolis Finmark dictus. Et tota haec regio subest Regi Daniae, uti Regi Norwegiae. Ibi Vardhusium castrum praecipuum.

LAPPIA [4] Suecia la Lapponie Suedoise, Botniam Occidentalem totam occupat, a mari Balthico ad montes usque, qui Sueciam a Norwegia separant. Dividitur in Marchias quinque, Umalapmark, Pithalapmark, Lulalapmark, Tornelapmark, Kimilapmark: quae singulae ab Uma, Pitha, Lula, Torne, et Kimi fluviis, quibus irrigantur, sic denominatae, ad singulorum fluviorum ostia suum habent opp. sub Rege Sueciae. Vide Cluv. Geogr. l. 3. Damianum a Goez de Lapp. Magin. et Ortel. in Geogr.

LAPPONES pop. Lapponiae, de qua supra. Horum, in et Finnorum, cum quibus Lappones linguam quoque communem habent, quasi peculiaris est Rangifer, animal Sept. proprium, quodque locis delectatur pereptua nive et glacie horridis, ac peculiari musci in petris nascentis gaudet alimento. Ad figuram cervi quamproxime accedit, sed tenerius aliquantum est et membris gracilioribus, pilis curtis, colore grieso, duobus praeditum cornibus. Horum numerosa armenta hi pop. possident, quorum ope intra 12. horas ultra 100000. passuum conficiunt, illis etiam in escam utentes. Veteres Gothos ex animali hoc rhenones suos, qui vestium genus erant, confecisse probat Loccen. c. 20. iisque Sidonii locum l. 4. Ep. 20. prolixe demonstrat. Addo, ut Magiae admodum hi pop. dediti, rangiferum non semper eos regere, sed, ut visum est iis in aliquem locum animal excurrere, illi in autem insusurrare mandatum, cui hoc obsequens destinata [orig: destinatâ] pergat via [orig: viâ], expeditoque negotio revertatur. Dignum

curiositate Lud. XI. Gall. Regis qui vicinae mortis suspicionem ut omni. bus demeret, missis in remotissimas terras ministris, rarior. animalia sibi conquiri, et inter haec Rangiferos quoque adduc iussit. Ceterum pretiosae pelles Lapponum vestis, Olaus Mag. Hist. l. 4. c. 4.

LAPPUS Abbas Florentinus, iuris Canonici peritissimus. Sec. 15. Item, alius dictus Castiglioni s. Biragus, Auctor tractatus [orig: tractatûs] alicuius iuridici. Vitas quasdam Plutarch. et Dion. Halic. Latine vertit. A. C. 1440. Forster l. 3. Iur. c. 26. Voss. de Hist. Lat. Gesnerus, Possevin. Philippus Bergom. Albertinus de laud. Florentin. Hugol. Verrin. l. 2. Flor. Ill.

LAPSA Corona infaustum olim omen habitum. Uti enim corona, praecipue in sacrificantibus, fuit omnis faustitatis index, ita quoque, si cui sacrificanti ea decideret, mali ominis certum existimabatur argumentum. Id quod in Galba observatum, Suet. tradit in eo c. 18. et in Sulpitio Val. Max. l. 1. c. 1. quorum huic apex in sacrificando prolapsus Sacerdotium abstulit. Neque vero in sacrificando solum, sed et in quavis publica et sollenni administratione, lapsa corona infelix credebatur. Sil. Ital. Punic. Bell. l. 16. v. 434. et seqq.

Tum vero infelix, veluti delapsa corona
Victoris capiti foret, in se versus ab ira
Auratam medio discindit pectore vestem.

Vide C. Paschal. Coron. l. 4. c. 14. et de vario verbi labi significatu, apud poetas in primis, Casp. Barth. Animadvers. ad Statium passim; nec non supra in voce Cadere.

LAPSANA Plin. l. 20. c. 9. olus silvestre; unde forte Lapsanium, herba sale condita, qua [orig: quâ] Aegyptii Monachi vescebantur, uti Cassian. auctor est de Monachis l. 4. c. 11. et 22.

LAPSI item Negatores, dicebantur olim, ii maxime, qui tormentorum metu aut dolore adacti aut quocumque modo seducti, fidem Christo datam exsuerunt [orig: exsuêrunt], postea paeniteotia [orig: paeniteotiâ] subeunte acceptis Communicatoriis literis, de quibus supra ad Ecclreversi, vide Conc. Agathense can. 60. Aurelianense IV. c. 8. Epaonense can. 29. Toletanum XVII. can. 13. Iac. Gothofred. ad. l. 5. Cod. Theodos. de Apostat. etc. Adde Pacianum Barcinonense in Ep. 3. Quos quod nonnulli una [orig: unâ] severitatis regula [orig: regulâ] metireatur, Cyprian. horum rigorem perstringens, Alia est, inquit, Philosophorum et Stoicorum ratio, qui dicunt omnia peccata paria esse, inter Christianos autem et Philosophos plurimum distat, Ep. 9. ad Antonian. apud Tob. Pfanner. System. Theolog. Gentilis pur. c. 9. §. 13. Vide eund. Lb. de Ritibus vet. Eccl. Ioh. Forbes. Instruction. Hist. Theolog. l. XII. c. 3. Cl. Suicer. Thes. Eccl. in voce *meta/noia, ubi multa in hanc rem, inter alia, de Montanistis, Meletianis, Novatianis et Apostolicis, pacem Lapsis omnibus; Luciferianis item, eam saltem Episcopis et Clericis negantibus, et hic [orig: hîc], ubi de Censura Eccl. Implacatione, Paenitentia, Privato Hoer. etc.

LAPURDUM urbs Novempopulanae reg. in Gall. Aquitan. ubi cohors Novempopulana, cui Tribunus praeerat, olim in praesidio fuit, Not. Imp. In pactione Guntchramni et Childeberti Regum Francorum, inter Regni Parisiaci urbes, quae Chariberti fuerant, numeratur: Lorda Scalig. in lection. Aus. Baudr. vulgo Lourde, opp. Bigerrensis Comit. in Aquitania, in colle prope Gabarum Palensem fluv. in conf. Benearniae, 7. leuc. ab Elorone in Ort. Turbam versus. Vales. in Tarbellis est et nomen hoc Vasconicum vel Viscaianum olim accepit, propter incolarum latrocinia et incursiones piraticas. Postea dici coepit et civ. Boatium, sexto inter prov. Novempopulanae civitates, semel septimo loco, posita in vett. Not. Boates autem illi forte Sediboniates Plinii sunt, Aquitanis sive Aquensibus confines, et bene siti, commercioque exterorum proin celebres. Demum ab hinc Annos circiter 500. Lapurdum vel civ. Boatium, nuncupari coepta est Baiona, caput Bascloniae i. e. Viscaiae dicta Giraldo Cambrensi, qui inde Hibernos provenisse, docet Topogr. Hib. part. 3. c. 9. Nomen hoc ab indigenis nditum, forte quasi Baia-ona. i. e. bonus portus, non sine causa. Est enim posita ad confluentes Nivi la Nive, et Aturi, ac 3. mill. pass. tantum ab Oceano abest: marisque exaestuantis quottidianis accessibus adiutae quantaelibet magnit udinis naves mercatorum ex Anglia, Gallia, Hispania, totaque demum ex Europa Baionam facile impelluntur. Vulgo Bayonne, balaenarum venationibus, pernis suis sale duratis, et Aturrico pisce, quem Lapur denses locustas Sidonius Ep. 12. l. 8. memorat, Graeci Carabum, Lampurdenses Langosta vocant, nobilis. Baionenses Epp. in antiq. tabb. Lapurdenses saepe dicuntur, et etiamnum ager Baionensis, lingua [orig: linguâ] patria [orig: patriâ], dicitur Lapord, aut le pais de Lapourd, alias Labord: estque pars tertia regionis Vascorum s. Basconiae, lepais de Basques vulgo dictae, quae longa 50000. pass. lata 24. tripartito dividitur, in pagum Lapurdensem, inf. Navarram et Subolam vallem. Ager Lapurdensis vel Baionensis vicos 28. Habet, in his maximum et opulentissimum Luisium, quem incolae Loizune. i. e. locum caenosum vocant, Gall. S. Iean de Luz. In inf. Navarra, quae et citerior dicitur, est opp. S. Ioh. Ime Pyrenaei, S. Iean Pie de port: opp. quoque S. Pelagii S. Palais. Garrucium, et Bastita Clarentia. Lud. Hutini opus. Subela, nunc Sola nuncupata, Malleonem opp. vel potius castrum ostentat. Ex quibus pagus Lapurdensis Ep. Baionensi paret; Navarrae inf. citeriorisve pars eidem, pars Aquensi Antistiti; Subola Elloronensi. Maximam partem Varduliae vel Ipuscoae, inter fluvios Urolam et Magradam s. Vidassonem iacentem, ubi Mons S. Hadr. Baionensi Ep. ademisse

dicitur Phil. eius nominis secundus Hispaniarum Rex, A. C. 1565 et Pompelonensi Antistiti attribuendam curavisse. Lapurdensis Seneicalcia duas Dioeceses continet, Lapurdensem s. Baionensem, et Aquensem sive Aquarum Tarbellicarum. Notit. Gall. Lapurdensium locustarum meminit Sidon. l. 8. ad Tigretium. Nic. Lloyd.

LAQUEAR LACUNAR proprie tectum, lacubus quadratis distinctum. Plana enim tecta laqueabantur tabulis in varias figuras caelaris, ut in maeandros et lacus et plinsqi/a et orbes vel triangulos, et alia: cum, quae caelata non erant, fatnw/mata Graecis dicerentur. Adeo que Laquear a camera diversum: nam camerae, curva tecta sunt, trullissari et tectorio induci solitae, de quarum dispositionibus videndus Vitruv. l. 7. c. 3. laquearia autem vel laqueata tecta erant, quae nunc lambrissata Gallis; fiebantque ex tabulis ligneis varie, ut dictum, caelatis, quaent plurimum versatiles erant, ita ut flores et unguenta desuper spargerent. Suet. in Ner. Claud. c. 31. Cenationes laqueatae tabulis eburneis versatilibus, ut flores: fistulatis, ut unguenta desuper spargerentur. Et qui dem camerarum usum Vett. ignorantes, utitestatur alicubi Serv. Laquearium tantum notant; eaque ratione vela subtendebant iis, ad excipiendum pulverem, qui per rimas tabularum multus consueverat manare: quibus non opus erat in cameris, ut quae pulverem nec admittebant, nec transmittebant, tectorio quippe opere inductae. At posterius aevum cameras etiam novit la queatas et tabulis subrectas: cameras enim ex contignationibus quidem fecerunt [orig: fecêrunt], uti Vett. sed pro signino opere et albario tabulis eas subtexerunt [orig: subtexêrunt]. Isid. Laquearia sunt, quae cameram subtegunt et ornant, quae et lacunaria dicuntur, quod lacus quosdam quadratos vel rotundos ex ligno vel gypso vel coloribus habeant pictos. Ubi plane confundit cameras Veterum cum cameris Recentiorum et laquearia a cameris non discernit. Nam in veris Laquearibus, nullum gypsum: in cameris vero Vett. quae albario opere poliebantur, coronae ex gypso fiebant ad ornamentum, quas hic [orig: hîc] Isid. temere confundit cum lacubus ligneis laquearium. At in cameris, quae tabulis erant laqueatoe, Lacunar et Camera pro eodem usurpantur. Paulin. Natali IX. de Basilica.

--- Insculptum camera [orig: camerâ] crispante lacunar
In ligno mentitur ebur.

Atque sic fiebant Basilicarum et templorum tecta: quemadmodum ex Paulo quoque Silen tiario discimus, qui descripta [orig: descriptâ] concha [orig: conchâ] (qua [orig: quâ] voce indigitatur camera sphaerae quadrifariam divisae quartam partem assimulans) reliquum eiustectum, qua [orig: quâ] forma [orig: formâ] fuerit, ita narrare incipit;

*th\n de\ met' e)kde/xetai krateroi=s2 a)rareh=a qeme/qlois2
*)es2 ba/sin eu)squ/grammos2, u(/eprse de ku/klios2 a)/ntuz
*sxh/masin ou) sfai/rhs2 e)nali/gkios2, a)ll\a kuli\ndrou *)/andixa temnome/noio etc.

Vide Salmas. Not. ad Vopisc. in Aurel. ad Solin. p. 1215. nec non infra aliquid in voce Xylochartia. Primus vero Lacunaria pinxit Pausias Sicyonius. Plin. l. 35. c. 11. Pinxit penicillo parietes Thespiis --- --- --- Idem et lacunaria primus pingere instituit, nec cameras ante eum taliter adornari moserat. Idem l. 33. c. 3. At Laquearia, quae nunc et in privatis domibus auro teguntur, post Carthaginem eversam primo inaurata sunt in Capitolio, Censura [orig: Censurâ] L. Mummii. Inde transiere [orig: transiêre] in cameras: in parietes quoque etc.

LAQUEATAE Vestes apud Brompton. A. C. 1188. Ibi statutum fuit in Anglorum gente, ne quis escarleto, sabelino, vario vel griseo aut vestimentis laqueatis --- --- --- uteretur; et in Regula Fra. trum Hospitalis S. Iuliani in Anglia, Habeant tunicam --- de russeto; cum capucio de eodem secta, ita quod manubria tunicae sint clausa usque ad manum, non nodulis vel filo ad modum laqueata: laqueis sunt s. lorulis exornatae vel adstrictae, de cuiusmodi laqueis, sie Re gula Templariorum c. 29. De rostris et laqueis manifestum est esse gentile: et cum abominabile hoc agnoscatur, prohibemus --- ut aliquis ea non habeat: Galli Las et Lassets vocant, C. du Fresne in Gloss. Vide quoque infra in voce Nodus.

LAQUEDONIA urbs alias. Apuliae Dauniae, Episcopal. sub Archiep. Compsano, nunc Principatus [orig: Principatûs] ulter. ad radices Apennini, versus Ausidum fluv. limitesque Capitanatae prope Bisaccium, 12. mill a Melphia in Caec. In planitie. In parte diruta est, paucisque constat incolis. Vulgo Cedogna.

LAQUEUS ex Gr. lu/gos2, uitex, vitex, salix, quod ista primitus laquei fuerint vice. In Graecorum aucupio notissimus fuit, e quibus Archia poeta deiraxsqe\s2 e)u/+broxon a(/mma peteinw=n, collo onerosum multis laqueis avium rete dixit. et Antipater Sidon. peteinw=n a)/r)rhkton derawpe/dhn, infractum volucrium colli laqueum; klagerw=n laimop\edan gera/nwn, clangentium gruum gulae laqueum. Proin Hom. Il. Z. procorum pellices, quorum

*deirij=sin bro/xoi h)=san o)/pws2 oi)/ktista qa/noien,
Collis laquei erant, ut miserrime morerentur;

cum turdis et palu mbis confert, qui laqueo implicati sunt, collo nim. adstricti. Nempe etiam ad homines furto aliisque criminibus infames. id genus supplicii transiit, ut alibi dicemus. Sed venatio ista minus probata viris fortibus, vide infra: quibus tamen etiam laqueos inserviisse, discimus ex Liv. ubi in oppugnationibus urbium laqueis arietum ictus excipi solitos, docet l. 36. c. 23. etc. plura de aucupio praefato diximus supra, ubi de Avibus. Neque vero has solum, sed et cervos it. capi consuevisse, significat Trogus Pompeius, quum sic cervorum comitem Habidem captum commemorat, l. 44. interque cervorum greges diu

montes saltusque peragravit: ad postremum laqueo captus, Regi do. no datus est Hinc Seneca Octavia Act. 2. v. 34. et seqq.

--- Fluctibus tectos graves
Extrahere pisces rete; vel calamo levi
Decipere volucres; premere subiectos iugo
Tauros feroces. ---

Docetque Gruterus, laqueis Erymanthiam cervam captam; imo et apros similiter aliaque ferociora anim alia illaqueari. Quo illud Virg. Georg. l. 1. v. 139.

Vide Ioh. Frid. Gronov. ad Senec. d. l. De morte infami eorum, qui sibi ipsis, laqueo gulam fregissent, poenaque illis inflicta, diximus aliquid supra in voce Autochiros.

LAR [1] familiaris ab antiquisin canis figura efformabatur, Plaut. Merc. Act. 5. Sc. l. v. 5. Ei familiae Pater dictus. Vide infra in voce Lara.

LAR [3] s. LARA regnum Persiae, cum urbe cogn. ad fluv. Tisindon. versus Caramaniam. Olim sub proprio Principe, nunc Sopho subest. Vide P. de la Valle Itin. tom. 2. et 3. et infra Lara.

LAR [4] castellum Mauritan. Caes. Ant. Item Arabiae Fel. fluv. in sinum Arabicum erumpens. Om eum vocant recentiores tabulae.

LARA [1] sive una Naiadum, Almonis fluv. filia, ex qua Mercurius Lares dicitur genuisse; Ferunt enim Iovem, cum Iuturnam Turni sororem adamaret, neque illa potiri posst, quod protinus illa in fluv. insiliens sui copiam illi eriperet; Latii totius nymphas convocasse [orig: convocâsse], et ab iis petiisse, ut Iuturnae ad Tiberis ripam obstarent, ne eo in fluv. sese posset occultare. Qua in re cum ceterae nymphae Iovi operam suam essent pollicitae, Lara illius consilium primum Iuturnae, deinde et Iunoni enuntiavit. Quam rem tam aegre tulit Iuppiter, ut usu linguae eam privarit [orig: privârit], Mercucurioque statim tradiderit, ad inferos ducendam. Verum Mercurius cum iussa patris exsequitur, Larae forma [orig: formâ] captus in itinere eam compressit, gemellosque legitimo tempore ex ea suscepit, quos ex nomine matris Lares, sacrificiis festisque a Gentilibus cultos, appellavit. Iuv. Sat.. l. 1. v. 3. Sat. 8. l. 3. v. 14. Ovid. Fast. l. 2. v. 597. et 615.

Fitque gravis, geminosque parit qui compita servant,
Et vigilant nostra semper in oede Lares.

Alii autem Lares Privati, alii Publici erant, qui et Compitales Plin. l. 36. c. 27. et Viales appellati, quod compitis, viisque publicis, quas Graeci *lau/ras2 vocant, praeessent: Iuv. l. 4. Sat. 12. v. 89. Pers. Sat. 4. v. 28. Plaut. Merc. Act. 5. Sc. 2. v. 24. Item Urbani, quod urbem custodirent et Hostilii, quod hostem arcerent. Privati, qui suum cuiusque focum ac domum servare credebantur. Proestites iidem appellati sunt, Ut Ovid. auctor est, quem vide Fast. l. 5. v. 129. et 734. etc.

Cur canis illis additus, ibidem etiam habes. Lares non nullos malos, nocentesque Genios dixisse Plutarch. auctor est Qu. Rom. His porci in sacrificiis immolabantur. Horat. Carm. l. 3. Ode. 23. v. 3.

Si ture placaris et horna [orig: hornâ]
Fruge Lares, avidaque porca [orig: porcâ].

Et in Menaechmis Act. 2. Sc. 2. v. 16. Plauti, porci Lares piare dicuntur insanos. Coronari porro solebant Lares, habebantque Romae templum, sacellum et delubrum, in 8. urbis reg. Item lucum et sacellum in Velia reg. 10. Primus autem iis aedem vovit et exstruxit T. Tatius Sabinorum Rex sicut Laribus Permarinis in Campo Martio aedem vovit, bello contra Antiochum. Macrob. Sat. l. 1. c. 7. et 10. Lucan. Civ. Bell. l. 1. v. 506. L. Aemillius Regillus: et Laribus Proestitibus aram Curius dicavit. Ovid. Fast. l. 5. Sed et Aegpptios habuisse suos Lares, docet Macrob. Sat. l. 1. c. 19. Principium cultus [orig: cultûs] illorum inde profluxit, quod Demortui olim domi sepelirentur, unde credula plebs animas Defunctorum cultu quodam domestico primum, acdein publico, tamquamk auxiliaturos Deos, venerari coepit, Tertull. de Resurr. carnis. Antiqui marmoris fragmentum,

Perpetuas sine fine domos mors incolit atra,
Aeternosque levis possidet umbra Lares.

Vide N. Com. l. 4. Myth. c. 4. de Laribus. Nic. Lloyd. Adde dicenda in Lares.

LARA [2] vulgo LAR, urbs Persiae propr. ad amnem Tisindon. in limite Caramaniae; ampla et elegans, 170. mill. ab Armuzia in Bor. Vide Lar.

LARA [3] vulgo LARA, opp. Castellae vet. ad Arlanzam amnem, ad montium radices. Hinc Lara familia celebris in Historiis Castellae vet. 11. leuc. Hisp. ab Auca in Ort. versus Rivogiam prov.