CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMUS SECVNDVS Literas D, E, F, G, H, I, K, L, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

LITORIUS Galliae praeses, haruspicum resposis, et daemonum oraculis addictus, a Gothis, sub Theodorico, victus ac Occisus est, A. U. C. 1191. Diacon. Cassion. Iornand.

LITO in Charta Rudesindi Ep. Dumiensis Aerae 930. apud Anton. Yepezium Chron. Ord. S. Bened. Tom. V. p. 424. vasisspecies est, cuius in sacris usus. Vide C. du Fresne in Gloss.

LITTAMUM Norici urbs, Ant. Lazio Lutach. Nunc pag. ad Aicham fluv. in conf. Carinthiae et Comit. Tirolensis.

LITRAE Gall. LISTRES, vel LITRES, liturae sunt nigrae quae illinuntur parietibus Aedium sacrarum, in taeniae, aut limbi (hac enim notione vox usurpatur, apud Monachum Sangall. l. 2. c. 27. ubi Litra, et in Hist. Ep. Autissiod. c. 20. ubi. Listra occurrit) speciem intus et extra, cum domini fendales. qui iure Castellaniae aut patronatus [orig: patronatûs] gaudent, decedunt: tunc emim illinuntur parietes sacri nigro colore et lituris apponuntur depicta per certa intervalla arma eorum ac insignia. Vide Altaserram de Ducibus et Comit. Prov. l. 3. c. 3. et. du Fresine in Gloss.

LITTERAE Elementariae vide supra in Literarum primus Informator; Laureatae et Pinnata, vide suis locis.

LITTUS s. LITUS an quod liget terram, an ab allidendo, an ex Gr. lito\s2, quod terra sit tenuis et inculta, an a litando? quod nautae, a marinis periculis liberati, in litore soleant Diis Marinis litare. Proprie enim de mari litus. sicut ripa de fluviis. Stat. tamen etiam maioribus, fluminibus litus attribuit, inter alia Theb. l. 4. v. 117. et seqq. ubi de Lyrcio et Inacho,

Qui ripas Lyrcie tuas, tua litora multo
Vomere suspendunt, fluviorum ductor Achivum [orig: Achivûm]
Inache ---

Neque vero marinis solum Diis litarunt [orig: litârunt], qui e tanto periculo inculumes evaserunt [orig: evasêrunt] in litus: sed 7 Litrales Deos venerati sunt, aliquo cultu. Certe apud eund. poetam mentio est Litoreae Palladis, Achill. l. 1. v. 285. cui, quod in litore Tritonis flum. primum visa sit, inde utique et tali loco illi sacra sunt fucta, teste Festo. Praeter eam vero et alii Dii Litorales, ut observavit ad Herculem Surentinum Stat. l. 3. Sylv. 2. Gevart. Quibus addi posset Venus, adeo litoribus olim culta, ut etiam lupanaria ilidem collocata fuerint: de quibus egregie ad l. 9. Sidon. sui Savaro. Vide et Casp. Barth. ad Stadt. Achill. et Sam. Petit. Comm. ad LL. Attic. l. 6. tit. 5. Quorum vero sit Litus, eaque quae in illud electa sunt, accurate exponit Hugo Grot. de Iure Belli. et Pac. l. 2. c. 3. §. 5. et l. 2. c. 7. Vide quoque hic [orig: hîc] passim. inprimis in voce Laganum, item ubi de Naufragis: uti de Comite littoris Saxonici supra. Hinc littorisare, verbum Comicum, ut Gr. a)kta/zein, de quo vide aliquid infra in voce Pisces, it. Piscis.

LITUBIUM Liguriae opp. Liv. l. 32. c. 29. Ritorbio, teste Bernardino Sacco. Pag. nunc in dit. Ticinensi, 7. mill. pass. a Dertona, 3. a vico Iriae, ubi thermae salutares.

LITURGIA Gr. leitourgi/a, voxapud patres in Eccl. frequens, non uno semper eodemque modo accipitur. *leitourgei=n prima [orig: primâ] notione, est opus facere publicum, vel publice, quae significatio postea sese laxius explicuit. Apud Graecos Scriptores Platonem, Aristot. alios, significat leitourgei=n, publico praestare vel operam vel pecuniam, in Aegypto inprimis, unde leitourgi/a eiusmodi praestatio. Sic peri\ ta\s2 a)rxa\s2 leitourgei=n et leitourgei=n th\n peri\ ta\s2 a)rxa\s2 leitourgi/an, apud Aristot. Polit. l. 4. dicuntur magistratus, qui Remp. curabant. Ibidem divites pecuniosi, qui tenebantur, privato sumptu, functiones publicas obire, dicuntur leitourgei=n tai=s2 ou)si/ais2, opibus suis Reip. inservire. Cuiusmodi in Rep. Atheniensi complures erant; sed omnium nobilissima et gravissima fuit *trihrarxi/a s. Praefectura triremis, quam sua [orig: suâ] pecunia [orig: pecuniâ] aiquis instruxisset, de quo munere tam multa Demosthenes et alii Oratores. Et a)te/leia tw=n leinorgw/n inter benemeritorum praemia, ut infra [orig: infrâ] dicemus, ubi de Praemiis. Etiam leitourgei=n dicebatur, quiartem aliquam, aut negotium, publico profuturum, exerceret. Sic teknogoni/a, liberorum procreatio et educatio, Aristot. Polit. l. 7. est genus leitourgi/as2. Quo sensu, Greg. Nazianzen. in Epitaph. Gorgoniae, ait, ipsam aliquandiu operam quaerendis liberis dedisse; deinde totam se Deo confecrasse [orig: confecrâsse], leitourgh/sasan ko/smw| kai\ fu/sei o(/son o( th=s2 sarko\s2 e)bou/leto no/mos2, postquam debitam operam praestitisset munde et naturae ac carnis legi satisfecisset. Vide quoque Clem. Alex. 3. Strom. Interdum quaevis e)rgasi/a et operae praestatio, etiam minus honestae, *leitourgi/a dicta. Nam in Novell iustin. 14. Meretrices dicuntur th\n a)nosi/an leitourgi/an plhrou=n. Quin etiam res ipsas leitourgei=n nonnumquam dici invenias, quibus est aliqua pensitatio imposita. Novella 44. sugxwrei/tw ta\ e)rgasth/ria leitourgei=n ta\ sunh/qhte kai\ nenomisme/na, ubi loquitur de officinis mille et centum novae Romae, quae renebantur sumptus ad funera praestare; de quibus et Leo loquens Nov. 12. ait, ea esse a)potetagme/na ei)s2 tau/thn leitourgi/an. Sic et de rebus divinis cum vox usurpatur, modo latiorem, modo angustiorem habet significationem. In 7. Politic. ai( pro\s2 tou\s2 *qeou\s2 leitourgi/ai, dicuntur omnia erga Deos officia, ad quae opus pecunia. Atque hinc Iustin. initio l. de Monarch. originem Idolatriae arcessit, quod primis temporibus, viris potentioribus interiores instituerint teleta\s2 kai\ leitourgi/as2 telei=n, i. e. cultus quosdam exhibere. Deo potius, quam hominibus debitos. Septuaginta Seniores vocem [gap: Hebrew] . quae Dei cultum et latriam significat, passim verterunt [orig: vertêrunt] *leitourgi/an. Ezech. c. 29. v. 19. pro [gap: Hebrew word(s)] operam illius vel mercedem, dixerunt [orig: dixêrunt], a)nti\ th=s2 leitourgi/as2 au)tou=, sensu feliciter expresso. At 1. Par. c. 28. v. 9. minus proprie vox [gap: Hebrew] , quae artificii opus significat, leitourgi/a vertitur. Num. c. 8. v. 24. leitourgei=n leitourgi/an posuerunt [orig: posuêrunt] pro eo, quod venustissima

translatione dicitur in Hebeaeo, militiam militare, i. e. obire ministerium et in eo se exercere. Paulus ad Rom. scribens c. 16. v. 27. leitourgei=n e)n toi=s2 sarkikoi=s2, ministrare alicui in rebus carnalibus, id ipsum intelligit, quod ex Aristot. afferebamus, leitourgei=n tai=s2 ou)si/ais2, inseruire praebenda [orig: praebendâ] pacunia [orig: pacuniâ]. Neque multo aliter, in ea ad Philippenses, leitourgo\s2 et leitourgei=n usurpantur, de officiis privatim Apostolo exhibitis. Alibi et apud Patres *deitourgo\s2 dicitur, qui operam Deo, aut officium pietatis vel ministerii, qualecumque id sit, praebet. Unde de Angelis usurpatur, Hebr. c. 1. v. 4. de ipso CHRISTO, c. 8. v. 2. de magistratibus, Rom. c. 13. v. 6. de quovis fideli. vitam pie instituente: ut cum B. Chrysostom. serm. 3. in Annam patres monet, dent operam, ut filli sui fiant cives civitatis caelestis, quo th\n e)kei= leitourgi/an a)ciwqw=sin e)pitelei=n, digni reperiantur, qui functiones obeant illius civitatis. Et postea saepissime reperit eos, qui vitam pie agunt, th\n leitourgi/an tau/thn telei=n, hoc fungi officio pietatis. Unde videmus, leitourgi/an esse quodcumque pietatis officium, etiamsi a privato praestertur. Veruntamen usus Eccl. vocem communempeculiariter aptavit ministerio et cultui, qui publice Deo exhibetur et eius cultus ministris. Sed et hic [orig: hîc] non simplex diversitatis: Apud Dionys. quem Areopagitam vocant, vetuslissimum sane scriptorem, in Ecclesiastica Hierarchia. *leitourgoi\ sunt Diaconi. Ille enom Auctor, suo quodam instituto ac consilio, voces in Eccl. usitatas perpetuo resugit, et alias earum leco usurpat, sibi proprias Igitur illi *leitourgoi\ sunt Diaconi; *(ierei=s2 Sacerdotes; *(iera/rxai, Episcopi: quos alii auctores voce originis quidem eiusdem, sed diversae formae, *)arxierei=s2 solent appellare. Basilio, Greg. utrique, Chrysostomo, ceterisque patribus, ministri Eccl. omnes, praesertim vero presbyteri et episcopi, vocantur *leitourgoi\tou= *qeou=, vel tou= qusiasthri/ou vel th=s2 kainh=s2 diaqh/khs2 et oi( th\n leitourgi/an tou= qusiasthri/ou pepisteume/noi. Basilius l. de Sp. S. meminit cuiusdam, makro\n e)n th=| leitourgi/a| tw=n *qeou= diazh/santos2 xro/non, qui longum tempus vixerit in Dei ministerio: quam. Episcopi peri/frasin esse. declarant sequentia. Nam ait ab eo fuisse ad ministerium Eccl. ordinatum. Proin *leitourgo\s2 est omnis minister Eccl. proprie tamen illi, qui ad sacram mensam ministrant: et saepe leitourgei=n, non est quodvis circa res sacras ministerium obire, sed ea per quae Christus a suis colitur; puta orare, scripturas recitare, aut interpretari. contionari, sacramenta administrare. Balsamon ad Conc. Sardicense, exponit i(erourgei=n: quo modo dixit Paulus ei=oourgei=n to\ *eu)agge/lion, Rom. c. 15. v. 16. pro, fungi sacro ministerio praedieationis Euangelii etc. Ab hac itaque ratione dictae sunt *leitourgi/ai, Liturgia, descriptiones quaedam ordinis servandi, in sacris celebrandis, Cuiusmodi sunt, quae hodie circumferuntur sub titulispartim veris, partim falsis, Petri, Iacobi, Andreae, Basilii. Chrysostomi et similes Latini vocant ordmem agendi, vel Officium: Graeci aliquando *)akolouqi/an et Balsamon non semel. In ritualibus Hebraeorum partim eiusdem. Partim affinis significationis sunt, [gap: Hebrew] quasi dicas, forma agendi; [gap: Hebrew] ; item [gap: Hebrew] , ut si dicas, Circulum in se redeuntem. Quemadmodum autem res divina dividitur, vetustissimo Christianorum instituto, in cultum maturinum et vespertinum. ita in Patrum libris utriusque Liturgiae mentio fit. In Actis Conc. Ephes. p. 295. e)pitele/sai mh\ sugxwrh/santes2 ta\s2 e)sperina\s2 h) ta\s2 e(wtina\s2 leitourgi/as2, persicere s. obire vespertinas et matutinai Liturgias. Et notat Balsamon, *leitourgi/an aliquando constare sola [orig: solâ] oratione, sine ulla Sacram entorum administratione. Obtinuit tamen, ut peculiariter Liturgia dicatur, quae celebrationem corporis Christi continet. Itaque Iustin. Novell. 7. i(era\n leitourgi/an describens, duas illius partes commemorat, lectionem S. Scripturae et administrationem Dominicae cena: *)en oi(=s2, inquiens, i(era\ ge/gone leitourgi/a tw=n te qei/wn a)naginwstome/nwn grafw=n, th=s2 te i(era=s2 kai\ a)r)r(h/tou metadidome/nhs2 koinwni/as2 Vide Isac Casaub. Exercit. 16. ad Ann. Eccl. Baronis n. 41.

LITUS [1] Altum s. Ripa alta, opp. Albionis in ora Scortiae orientali. Tarbarth Camd. aliis Roxburgh, Baudr. opp. fuit Cantarum, in Scotia Bor. nunc Tarbath, opp. iuxta prom. cogn. prope Vararis aestuarium, in parte Or. Rossiae. in ora maris Germ.

LITUS [2] Caesiae oppid. Corsicae fuit in ora Occidua, Calui Moletio, Pineto Baude. fuit inter Attium prom. ad Occ. et Tilocium in Eur. forsan ubi nunc portus Marfalco, 25. mill. a Calvio in Sept.

LITUUS incurvus erat baculus, quo Romanorum Augures caeli spatia, quia manu non licebat. designare soliti sunt. Tali cum Romulus, augurii peritus, usus esset non raro, ut Plutarch. in eo docet, hinc Quirinalem lituum dixit Virg. Aen. l. 7. v. 187.

Ipse Quirinali lituo, parcaque sedebat
Succinctus trabea [orig: trabeâ]: lavaque ancile gerebat.

Quamvis et Martis baculum. qui ante Romulum Quirinus appellatus est, intelligere hic [orig: hîc] quis possit vel Regium baculum quemcumque s. sceptrum. De Lituo, a. Gell. l. 5. c. 8. Lituus, inquit, virga brevis est. in parte, qua [orig: quâ] est robustior, ineurva: qua Augures utunitur. Origo nominis a tubae genere, cui litui nomen, quod pari forma [orig: formâ] pariterque incurvatum est. Cic. de Div. l. 1. Romuli Lituus, i. e. incurvum et leviter a summo inflexum bacillum, quod eo eius litui, quo canitur, similitudine nomen invenit. Huic autem nomen a Gr. voce lito\s2, quod tenuis et acuti soni sit. Unde Ennius alicubi.

Cum enim incurvus esset, ideo sonum streperum acutumque edebat. Unde strepentem Seneca vocat Thyesie Act. c. v. 57.

Qui illo usi, Liticines dicti sunt: eius vero a cornu tubaque differentiam, vide apud Iust. Lips. l. de Mil. Rom. Addam id saltem, ut tubou, ad incitandos milites, sic lituos ad revocandos, adhibitos esse, discere nos ex Gul. Brittone l. 6. v. 446.

Omnia peruverso contingunt more Ioanni,
Non tuba congressum cecinit, lituusque vegressus.

Et Baldrico Dolensi de Bellis Palaestinis l. 4. c. 9. Audito retrahendi lituo Christiam ab illo impetu destiterunt [orig: destitêrunt]. Scriptores enim hos duos, non sine allusione veteris lectionis, distin ctionem hanc inducere retur Casp. Barthius Animadv. ad Stat. Theb. l. 8. v. 154. Vide quoque supra, ubi de Classico.

LITYERSA nothus erat Midae Regis. Hic cum ageret in Celaenis, exceptos eos, qui advenissent, compellebat, ut secum meternet, deinde praesectis capitibus reliquum corpus manipulis involvebat. Idem instituit, ut in honorem Midae aestivus sive messorius hymus caneretur, unde proverbium, ut qui coacti canerent, hi Lityersae cantionem canere dicerentur. Vide Erasm. in Chiliad.

LIUBA [1] I. s. LIVVA Visigothorum in Hisp. Rex XVI. Atanagildo successit A. C. 567. Exstinctus A. C. 572. Regni 5. Eum excepit frater Leovigi dus Isid. Hispal. Chron. V. et Grot. Praef. ad Hist. Vandalo-Gothicam.

LIUBA [2] II. Rex, XII. Recaredo I. successit A. C. 601. magnam de se spem dedit, sed brevi extinctus [correction of the transcriber; in the print Extinctus], A. C. 603. successorem habuit Vitericum, a quo Occisus est, lidem ibid.

LIVIA [1] Drusilla uxor fuit Aug. quam matrimonio Tiberii Neronis, Imp. Tiberii patris, et quidem praegnantem abduxit, dilexitque, ac probavit unice ac perseveranter. Superba, ac virum docta tractare. Ex hac nullos succepit liberos, cum maxime cuperet: infans (is est Drusus Tiberii Imp. frater, ac Claudii Caesaris, qui Tiberio successit, pater) qui conceptus erat, immaturus est editus. In osculis Liviae, et in hac voce defecit Aug. Livia nosiri coniugii memor vive, ac vale: vide Suet. in Aug. c. 29. 62. et 63. Obiit A. C. 29. Rubellio et Fusio Gemino Coss. A nepote Caligula publice laudata, Tac. Ann. l. 1. c. 3. 5. 8. 10. 14. et 33. Dio Hist. Prima omnium mulierum, a Romanis, consecrata est. et in Divas relata: Flamenque et Sodales, qui ab ea nomen acciperent, ex S. C. additi, templumque, quo hymni, in honorem eius compositi, canerentur, exstructum est. Vide Thom. Dempster. ad Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. l. 3. c. 18. Plin. l. 7. c. 13. Obtinuitautem honores hos divinos, quos fil. ei Tiberius decernere noluerat, a Claud. Tib. in cuius vir a sic Suet c. 11. Avia Livia divinos honores et Circensi pompa [orig: pompâ] currum elephantorum Augustino similem decernen dum curavit. Pleniusque de eo Dio l. 60. qui Claudium aie effigiem eius intuliffe templo D. Aug. ac cum sacra ei fieri iu ssi sse per Vestales, tum ut mulieres per eius nomen iurarent. Hinc in nummo veteri, uno quidem latere, DIVUS AUGUSTUS PATER, cum capite radiato, et aote pdes ara: aversa [orig: aversâ] autem parte. S. P. Q. R. DIV AE IULIAE AUGUSTI FIL. et carpentum cum duobus mulis. Con secrata autem habitu est Iunonis. ut in ea Iuno coleretur. Unde Prud. l. 1. c. Symmach. ita de ea: de Simulacro Liviae ux. Aug. v. 251.

Sive aliis libris, Fulia; quia adoptione mariti in eam transiisset familiam. Nam coniux C. Iul. Caesar Octavianus adoptatam filiae habuit loco: unde in Claudii nummo praefato Aug. filia vocatur. Ad exemplum postea consecratae liviae. Faustinam Antonini Philosophi uxorem; Drusillam, Caii Caligulae sororem; Maesam quoque, quae soror fuit Iuliae II. Severo Caesari nuptae, avia autem duorum Impp. Varii Heliogabali et Seu. Alex. idem honoris obtinuisse, legimus apud Capitolin. Dionem l. 59. et Herodian. l. 6. Vide Gerh. Ioh. Voss. de orig et progr. Idol. l. 1. c. 12.

LIVIA [2] filia Drusi. ex illo prioris Liviae neptis. Nupsit Druso, fil. Tiberii, ex eo duorum filiorum, quorum unus iuvenis Obiit, alter a Caligula sublatus est, et filiae quae primo Neroni, dein Rubellio Blando nupsit, mater. Tac. Ann. l. 4. c. 39. Suet. Claud. c. 1. Tib. 44.

LIVIA [3] Horestilla C. Pisoni cum nuberet, iussa est ad C. Caesarem Caligulam deduci, quam Caligula intra paucos dies repudiavit, ac biennio post relegavit, quod repetiisse usum prioris mariti tempore medio videbatur. Suet in Calig. c. 25.

LIVIA [4] Lex apud Rom. varia fuit: de aequo paerte iudiciorum, penes Senatum et Equites: de ere miscendo argento: de agris dividendis in Africa: de coloniis deducendis: de menstruo frumenre: de Sociis etc. Vide Thuan. Thom. Dempster. ad Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. passim.

LIVIACUM vulgo LEGNANO, regiunc. ditionis Venetae, in agro Veronensi. Leander Alb. Deser. Italiae.

LIVIAS Plin. Libiau, Iof. opp. Palaestinae, trans Asphaltidem lacum. sic a Livia dictum.

LIVINEJUS [1] Ioh. Gandavensis an Teneramunda [orig: Teneramundâ] oriundus, Gandavi ab avunculo Levino torrentio edocatus, edidit cum Gul. Cantero Biblia Graeca Plantini; Romae dein

Cardd. Sirleto et Caratae ab iisdem fuit occupationibus. Patres craecos haud paucos Latine vertit, in edendo vero Gregorio Nazianzeno occupatus, diem Obiit Antverpiae A. C. 1599. Aet. 50. ibi Canonicus et praeceptor, sub Ep. urbis avonculo praefato vide scripta eius in Elogiis Ant. Teissier, ex Aub. Miraeo, Thuan. Barthio Advers. l. 32. c. 2.

LIVINEJUS [2] Regulus motus Senatu, gladiatorium spectaculum Pompeiis edidit, ubi levi contentione atrox caedes orta, colonos Nucerinos inter Pomianosque. Nam oppidana [orig: oppidanâ] lascivia [orig: lasciviâ] invicem incessentes probra, dein saxa, postremo ferrum sumpfere [orig: sumpfêre], validiore Pompeianorum plebe. Qua [orig: Quâ] re ad Patres delata [orig: delatâ], prohibiti publice in decem Annos eiusmodi coetu Pompeiani, et Livineius exilio mulitatus est. Tac. Ann. l. 3. c. 11. et l. 14. c. 17.

T. LIVIUS Historicus Patavinus, res Romanas miro artificio luculentoque sermone perscripsit. Hier. ad Paulinum, Ad Titum Livium lacteo eloquentiae fonte manantem, ab ultimis Hispaniae Galliarumque finibus quosdam venisse nobiles legimus. Et quos ad contemplationem sui roma non traxerat, unius hominis Fama perduxit. Hunc Caius Princeps, tamquam verbosum insectabatur; Pollio vero tamquam Patavinitatem redolentem. Quin tiliano magnopere laudatur, qui eum Herodoto comparat, in contionibus praesertim, suadetque pueris ediscemdum, ut Ciceronis imitatorem. Tac. Ann. l. 4. c. 34. in agrie. e. 10. Liv. praef. l. 1. et l. 4. c. 20. Opus eius integrum in Bibliotheca Turcarum Imp. asservari creditum est, sed neminem eius inspiciendi avidum, licet magna [orig: magnâ] argenti vi oblata [orig: oblatâ], voti fuisse mactatum hactenus, refert Iac. Spon. Itin. Parte 1. p. 253.

LIVIUS [2] Andronicus Livii Salinatoris libertus, cuius filios erudiit, ab eo ob ingenium libertate donatus. Primus hic Romae fabulam dedit, C. Claudio Caeci filio, et M. Tuditano Coss. An. ante nativitatem Ennii, Diomedes A. Gell. l. 3. c. 16. et l. 17. c. 21. A U. C. 160. post mortem Sophoclis et Euripidis, 12. post Menandrum, A. U. C. 514. Quidam ei 18. libb. Historiae Rom. attribuunt. Cic. de Cl. Orat. et de Sen. Cael. Rhodig, Antiq lect. l. 7. c. 4. Siml. in Bibl. p. 546. Glandorp. in Onomast. Voss. de Hist. et Poë, Lat.

LIVIUS [3] praenomine Caius, accusator Libonis, apud Tac. Ann. l. 2. c. 30. Cum tamen deinceps non recurrat Livius iste et recenseat Tac. inter Pisonis istius accusatores C. Vibium Serenum Ann. l. 4. c. 29. suspicatur Ianus Gruterus, scribendum Vibius, nimirum quod degenerarit nomen ignotum in multo notius.

LIVONES vulgo LIFFLANDER, pop Sarmatiae Europaeae ad sinum Venedicum, quorum regio Livonia, inter Prussiam ad Mer. et russiam albam ad Bor. Samogitia [orig: Samogitiâ] comprehensa [orig: comprehensâ], cuius urbes Riga, Curovia, Venda, Oselia, Revalia, et Torpatum, Ferr. Vide in voce Livonia: et de Prussiorum, Pomeranorum ac Livoniorum, in loca Burtundiorum, Toringorum, Misnorum et Hessorum, migratione, B. Rhenan. Rer. Germ. l. 1. cum Notis Cl. Othonis IC.

LIVONIA vulgo la LIVONIE Gallis, LIFFLANDT Germanis. Alias suberat Regi Poloniae, nunc autem post plurimos motus Regi Sueciae pro maiori parte subst. Terminatur a Sept. sinu Finnico, ab Occ. Rigensi s. mari Baltico, a Mer. Semigallia [orig: Semigalliâ] et Lithuania [orig: Lithuaniâ], et ab Ortu Ingria [orig: Ingriâ] ac Plescovia [orig: Plescoviâ] provinciis Moscoviae. Dividitur in duas partes, nempe in Esthoniam. Esten, quae in Bor. tendit. et in Litlandiam, Letten, quae ad Austr. Esthonia autem dividitur etiam in plures tractus, nempe in alentakiam, Esthoniam propriam, Hariam, Ierviam, Oldenpoam, Viriam. et Vicheslandiam. Partes etiam sunt Livoniae insulae Osilia, Oesel, et Daghoz. Dagho, in mari Baltico et in sinu Regensi quae antea Regi Daniae suberant, nunc autem Suecici iuris sunt ab A. C. 1645. Erant etiam im Livonia Ducatus Curlandiae et Semigalliae; sed nunc ab ab ea revulsi, subsunt proprio Duci e gente Ketlera, subclientela tamen Regis Poloniae. Ceterum regio est siliginis et frumenti perdives, quod deinde fluviis Duina [orig: Duinâ] et Neuva [orig: Neuvâ] ad portus maris, indeque ad exteras regiones emittit. In silvis ap ros habet, ursos, alces, vulpes, lynces, castores omnisque generisanimalia, quae e Moscovia veniunt, a qua Nerva [orig: Nervâ] tantum fluvio separatur. Ad fidem Livones, alias natura [orig: naturâ] feroces, conversi sunt primum per mer catores Bremenses, qui primi illis in locis Christianismi semina sparserunt [orig: sparsêrunt]. circa A. C. 1161. Meinradus dein Ep. super hoc fundamento aedificavit; circa A. C. 1190. sedemque Episcopalem Rigae erexit: cuius successor Bertholdus, cum vi potius atque armis, quam verbo uteretur, ab iis trucidatus est. Hunc Albertus excepit, qui fratres s. equites ordinis Ensiferorum, qui postea iunctus Teutonico, ad propagationem fideique defensionem adscivit, sub finem Sec. 12. quia [orig: quiâ] Waldemaro Daniae Rege adiuti rem egregie gesserunt [orig: gessêrunt], A. C. 1223. aliisque temporibus. Postea albertus Brandeburgicus. magnus eius Magister, cum Euangelium esset amplexus, Gualterus Ordinem Livonicum a Prossicoiterum separavit: cuius successor Gulielmus fuit Fur stenbergius, A. C. 1535. quia Moscis, Livoniam raptantibus, captivus abductus est. Ultimus erat Gothardus Kettlerus, quem Sigismundus Aug. (Poloniae Rex patris exemplum. qui Teutonico ordineabolito Prussiam Polonici iuris fecerat, secutus,) Curlandiae et Semigalliae Ducem creavit, ordineque exstincto Livoniam reguo adiunxit. In hacregione, sicut et in Lithuan ia, aliisque in locis, rustici plerumque Nobilium mancipia sunt. Vide Ortel.

Geogr. Chythraeum Hist. Sax. Neugebaur. Hist. Pol. Chr. Bccmannum Hist. Orbis Terr. Geogr. et Civ. etc.

Omnes subsunt Suecis, sed Dunenburgum nunc subest Polonis, pace ad Olivam sancita [orig: sancitâ].

LIVREA Italis LIUREE Gallis, LIBEREY Germanis, synthesis est colorum, qua [orig: quâ] nobilium familiarum servitia excoluntur, ipsaeque familiae a se in vicem discernuntur: quem morem a Circi olim factionibus et coloribus profluxisse credunt eruditi. Eius Seneca meminit Ep. 95. Agmina exoletorum per colores nationesque distincta, et Petron. apud quem, in Trimalcionis famliia Edit. Gensali de Salas p. 15. Edit. Bosch c. 28. in aditu ipso stabat ostiarius prasinatus cerasino succinctus cmgulo, atque in lance argent ea pisum purgabat: qui color apud Tramalcionem in pretio fuit. Nam paulo ante inducitur pila [orig: pilâ] prasina [orig: prasinâ] ludens. Vide Octav. Ferrar. de re Vist. passim, parte inprimis 2. l. 1. c. 11. ubi Rutgersium per Trechedipna, quorum Iuv. l. 1. Sat. 3. v. 67. meminit, vestes has peculiaribus familiarum coloribus distinctas, intelligentem, reprehendit.

R. LIWA Rabbinus celebris, auctor libri Gur-ariab, elucidationis super Rasi, libri Giburat asem et Derech Chaiim in Pirke Avoth etc. Fuit praeses Scholae et pater domus [orig: domûs] Iudicii super totam Moraviam ferme Annis 20. in de Pragam venit, Scholamque celehrem Klause dictam excitavit ac ibi docuit 15. Ann. tan. dem Posnam delatus, ibi praeses Scholae et pater domus [orig: domûs] Iudicii secundo per totam Mai. Poloniam factus est R. David Ganz. Chronol. Rabbinorum ad Ann. 352. Millenarii VI. Rudolpho II. Imp. gratus, Ibid.

LIXA urbs Libyae a Lixo fluv. Steph. Metropolis Antaei ficta, ubi Hesperidum horti, Larache Europaeis; urbs regni Fezzae, in prov. Asgara, ad ostia Lixi fluv. 65. mill. pass. a Freto Herculeo in Austr. Sub Lusitanis ab A. C. 1610.

LIXAE inter militum olim ministros, exercitum sequebantur quaestus [orig: quaestûs] gratia [orig: gratiâ] dicti, quod extra ordinem sint militiae, eisque liceat, quod libuerit. Nonius Marcellus: Lixarum proprietas haec est. quod officium sustineant militibus aqua vehendae. Lixam namque veter es aquam vocaverunt [orig: vocavêrunt]. Quemadmodum Calones dicebantur, qui ligna, Graece *ka/la, militibus subministrabant: Sed hos male Acron servos militum appellat. verba sunt Laur. Pignorii Comm. de Servis, cum certum sit, liberos homines suisse. Unde Val. Max. l. 2. c. 7. Protinus namque Lixas e castris sumnomvit (Metellus) cibumque eoctum venalem proponi vetuit: In agmine neminem militum ministerio servorum iumentorumque, ut arma sua et alimenta ipsi ferrent, uti passus est: et Festus, Calones liberi homines, Lixae vero servi, etc. A. Lixa vero aquam denotante, venit verbum elixare, quod vide.

LIXUS it. LIX Ptol. Lusso hodie Castaldo, fluv. Maurit. Tingitanae ad Lixam urb. in Oceanum Atlanticum labens. Item colonia, et urbs Maurit. Tingit. in ora maris Atlantici, olim Antaei regia. Sil. Ital. Punic. Bell. 1. 3. u. 258.

Vide Dausqueium ad locum et supra, Strabo l. 2. p. 99. et l. 17. p. 829. P. Mela l. 3. c. 10. Plin. l. 5. c. 1. et l. 32. c. 2.

LIZISIS opp. Daciae in Transylvania, ad Cusum fluv. excisum: Laorzalos Lazio.

LONG. P. VII. L. P. III. in notis antiquorum longum pedes septem, latum pedes tres.

L. P. locus propitius, vel proprius: vel. lege punitus, vel Latini prisci, vel Locus publicus, s. privatus etc. denotat, Fr. Gouldm.

LOAISA Garcias Hispanus, eruditione et morum probitate inclitus, Delieiae generis humani cum Tito appellari meruit; unde ad Praesulatum Toletanum a Phil. II. evectus, et Phil. fil. educationi adhibitus est. Post Obitum vero Regis haud pro meritis habitus, tantum ide maeroris concepit, ut illi impar fatum Obierit, A. C. 1599. Aet. 65. Edidit Concilia Hispania, et in bis toletana XVII. in unum collecta et Notis eruditis illustrata. Thuan. Hist. Bibliothec. Hispan. Ant. Teissier Elog. P. 2.

LOANDA Ins. parva Africae, in ora regni Congi, ubi Urbs S. Pauli, vulgo S. Paolo de Loanda, cum portu capaci et munito, sub Lusitanis. 180. mill. pass. ab ostio fluv. Zaire in Austr. Capta fuerat a Batavis, sed recepta.

LOANGUM vulgo LOANGO, regnum parv. Aethiopiae in f. ad Occ. Inter regnum Congi ad Austr. et regnum Biafarae ad Bor. Huius incolae Solem et Lunam adorant. Ioh. Matal. Metell. Item Loanghi, s. Bramae, pop. Congi.

LOBAVIA Marmol. Descr. Asiae oppid. Prussiae reg. cum arce, ubi Ep. Culmensis saepe moratur. In ipso limite Prussiae reg. 13. mill. Germ. a Culmia in Ort. Lobaeco vulgo.

LOBARDUS Sirichius vel. Lombardus de Siricho, Patavin. discip. Petrarchae. Hic cum suasu Francisci Principis Cararii. de Vir. Illustr. opus exorsus esset. Sirichius illud consummavit: Separatim editum Basileae, A. C. 1562. Scardeon. l. 2. Rer. Patavin. Voss. de Hist. Lat. l. 3. c. 3. Siml. in Epit. Bibl. Gesner.