CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMUS SECVNDVS Literas D, E, F, G, H, I, K, L, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

LUDOVICUS [156] Puteanus Delphinas, fil. Gulielmi, Medici celebris, ex Graeco plurima Gallice vertit.

LUDOVICUS [158] Regius Normannus, Criticus insignis. Epistolis et vita Budaei editis primum innotuit, dein post varia itinera reversus in Galliam, Lutetiae, ubi Regius Brofessor factus est, plurima edidit, atque e Graeco Gallice vertit. a Ioachimo Bellaio versibus laceratus. Obiit A. C. 1579. Sanmarth. Elog. Doct. Gall. l. 3.

LUDOVICUS [159] Riccius Neapolitanus, Ep. Surrentinus, in Ius Canonicum varia scripsit. Laur. Crassus.

LUDOVICUS [161] Russardus Avariti Iuris Professor, plurima edidit. Simler. in Bibl. Gesn.

LUDOVICUS [162] Sangelasius de Lansaco Orator Galliae Regis in Conc. Tridentino.

LUDOVICUS [165] Schmidius Medicus, scripsit de Scorbuto, de gravissimo vulnere capitis, etc.

LUDOVICUS [166] Septalius Mediolanensis, Medicus insignis, Ticini Professor, a Bavariae Duce Ingolstadium, a Mag. Florentiae Duce Pisas, Bononiam porro Pataviumque vocatus, privatus vivere maluit. A Rege Hisp. primarius Medicus Mediolan. dictus, A. C. 1628. Obiit A. C. 1633. Scripsit Comm. in Arist. Problem. Comm. in Hippocr. de Aere, Aquis, et Locis. Cautiones ad vulnera curanda, denaevis, etc. I. Bapt. Silvacticius, de Colleg. Med. Salvator Vitalis, Theat. Mediol. Ioh. Anton. vander Linden. de Script. Medic.

LUDOVICUS [168] Tremollius Vicecomes Thovartii, Dux exercituum in Gallia et Italia, Praefectus Burgundiae, sub Car. VIII. Lud. XII. et Francisco I. Pater ex Gabriela Borbonia, sorore Car. Connestabilis Car. Talontii Principis, in praelio ad Marinianum, Occisi, A. C. 1515. Sub Car. VIII. Britones devicit, A. Aet. 25. dein in occupando [orig: occupândo] regno Neapol. et praelio ad Fornovam fortem operam navavit. Sub Lud. XII. Ducatum Mediolan. occupavit, Sfortia [orig: Sfortiâ] capto: Imp. Papaeque conatibus obstitit, Venetos caecidit, redux Divionem obsessam ab Helvetiis liberavit, his Regi reconciliatis. Sub Francisco I. interfuit praelio ad Marinianum, Anglos Picardia [orig: Picardiâ] ex pulit, etc. Occisus in obsidione Ticini, An. Aet. 80. cum Franciscus Rex caputs est. Dictus Eques sine probro. Illum Guicciard. primarium totius orbis belli Ducem, P. Iovius Saeculi sui decus vocat. Ex Lud. Borgia, secunda uxore, nulla [orig: nullâ] prole suscepta [orig: susceptâ]. Ioh. Bouchet. Hist. Trem. et Aquit. etc. Vide quae de illo Barclaius habet, in Icone animorum. Fil. fuit Lud. Tremollii.

LUDOVICUS [169] Turrius Carthus. Leodiensis, metrice Generales Ordinis sui descripsit. Petreius B. C. Val. Andr. B. B

LUDOVICUS [170] Valetta Card. Archiep. Tolosanus, fil. Lud. Espernonii. Animo bellorum cupiente, praefuit exercitibus in Germania, Belgio, Italia. Obiit prope Taurinum, A. C. 1639. Moret. Dict. Hist.

LUDOVICUS [171] Varmabonius Card. Sebusianus, interfuit Conc. Constantiensi et Senensi: ubi factus Ep. Lausannensis, Amadeum VII. Ducem Sabaudiae insestum habuit, qui a Conc. ad Papam appellavit, indignissime hoc ferente Conc. Basiliensi: Postmodum hic Papa electus illum in pretio habuit. Obiit Romae, a. C. 1455. Aen. Sylvius, Idem

LUDOVICUS [172] Vartomannus Bononiensis, itinerarium Aethiopiae, Aegypti, Arabiae, Syriae, etc. edidit. Archangelus Madriganius Latine vertit. Voss. de Hist. Lat.

LUDOVICUS [173] Vassaeus Catalaunus Medicus, scriptis celebris, Simler. in Bibl. Ioh. Anton. vander Linden, de Scr. Med.

LUDOVICUS [174] Vignatius Auditor Rotae, vir celebris. Ian. Nicius Erythraeus, in Pinacoth.

LUDOVICUS [175] Vives (Ioh.) Valentia, Hispanus praecipuum Sec. sui decus. Londini, Lovaniique elegantiores literas docuit. Auctor inter Comm. in August. de Civ. Dei etc. Opera eius 2. volum. in Fol. Basileae impressa, A. C. 1555. Purioris religionis cognitione hausla [orig: hauslâ], Obiit A. C. 1536. Paul. Iov. in Elog. Doct. c. 145. Alphonsus Garcias de Doct. Hisp. Val. Andreas, in append. B. B.

LUDOVICUS [176] Zuichius IC. Veronensis Iul. Puteanus, in Elog. doct. Veron. Coll. etc.

LUDOVICUS [177] nomen monetae aureae Francicae, 11. libr. in cuius antica parte Rex laureatus conspicitur, adscripto nomine LUDOVICUS XIII. vel XIV. (sub his enim cusi sunt) in altera crux, inter quaterna lilia totidemque coronulas, cum lem mate solito. CHRISTUS REGNAT. VINCIT. IMPERAT. Idem nomen argenteae monetae 3. libr. eorundem Regum, in cuius una parte Rex, in altera Franciae et Navarrae insignia visuntur. Vide Richeliet. Dict. Gall.

LUDUS [1] a LYDI, squi ex Asia transvenae, Duce Tyrrheno, cum fratri suo regni contentione cederet, in Hetruria consederint, ibique inter ceteros ritus superstitionum suarum spectacula quoque religionis nomine instituerint, quibusdam dictus videtur. Varro Ludos a ludo vel lusu appellatos scribit: quae tamen sic alii distingunt, ut Ludus dicatur, qui cum periculum, tum spem sibi propositam habet: Lusus, qui nil nisi solam voluptatem. Cum Schol Ludus vocatur, videtur vox potius a luendo, vel laude, quae praecipue in ea quaeritur, originem duxisse: Vel sic dicitur, quia

in ea per ludum ad seria sit praeparatio, sicuti Ludi olim solebant esse ante solen nia. proprie animi remissionem, per breve carmen, vox Ludi den otabat primitus, qua qui utebantur, dicebantur ludere. Unde Virg. Ecloga [orig: Eclogâ] 1. v. 10.

Vide Plin. l. 7. Ep. 9. Dein factum quodcumque iocosum denotare coepit, in facto enim proprie Ludus est, quemadmodum iocus in verbo: quam vis interdum iocus in facto, et ludus in verbo, Valla. Tandem ad locum ipsum exercitationis designandum vox adhibita est, unde Ludum gladiatorium, Ludum matutinum etc. apud Vett. legimus. Sed et poenae quoque mediocris genus Ludus statuitur, a Paulo l. 5. Sent. tit. 17. Unde ad Ludum damnari, vel in Ludum, Plin. l. 10. Ep. 40. Quidam vel in opus damnati, vel in Ludum et similia his genera poenarum. Tertullian. Lib. de Spectac. Etiam qui damnantur in Ludum, quale est, ut leviore delisti in homicidas emendatione proficiant. Clem. Alex. de Constitut. Apostol c. 1. *ei)/tis2 *xristiano\s2 katekri/qh u(po\ a)sebw=n, ei)s2 lou=don, h)\ qhri/a, h)\ me/tallon, Si quis Christianus damnatus sit ad Ludum, vel bestias, vel in metallum. Frequenter enim Ludo adiudicati Christiani, donec id vetitum Impp. Valentiniano et Valente leg. 8. de poen. in Cod. Theodos. Servos in ludum venatorium dari fuisse solitos, patet ex leg. 8. §. ult. ff. de poenis. vide infra Venatorius ludus. In plurativo numero, Ludi sunt spectacula publica et celebritates, quae vel placandae Deum [orig: Deûm] irae, vel pro salute populi, vel gratiae populi demerendae causa [orig: causâ], olim edebantur: quales apud Rom. primus instituit Romulus Rex, Consualibus celebratis; quem reliqui Reges, Consules et Praetores, ut et tandem Impp. certatim sequuti sunt; qui Ludos facere vel edere dicebantur. Phaedr. l. 5. Fab. 5. v. 4.

Exhibiti autem primum Ludi sunt, in Ins. Tiberina, nullo ad id certo constituto loco; sed ab altera parte tiberis pro meta erat, ab altera enses ponebantur, teste Serv. Virg. Interprete. Primus omnium Tarquinius Priscus Circum Maximum exstruxit, Liv. l. 1. c. 35. cumque prius stantes spectare solebant fur cis tabulata sustinentibus, circumquaque operta tecto fecitsedilia, loco in 30. Curias distributo, ut Curialium quisque suo loco spectaturus sederet, vide Dion. Halic. l. 3. In Circo itaque Ludi Circenses, sed in Theatro, Scenici exhibitisunt: quemadmodum Gladiatorii in Amphitheatro. In quibus qui certaturi erant, dicebantur committi. Stat. Theb. l. 6. v. 372.

--- Quoniam iste duos fidissima phoebo
Numina commisit Deus in certamina Reges:

Fiebatque haec commissio, nominibus certantium in urnam iniectis atque inde a Praetore eductis etc. Vide quoque infra Ovile. Porro, praesidebat his Ludis, sequiore aevo, vel Princeps ipse, vel aliquis vice eius. Et quidem, cum in circo sedes separatas, neque Senatus ante Claudium, neque Equites ante Neronem haberent, proptereane principi quidem certa sedes fuisse videtur, utique Aug. tempore, nascente adhuc Imperio. Isigitur, ut Maiestatis suae rationem haberet. e pulvinari spectavit, i. e. ex eo Circi loco, ubi simulacra Deorum magna [orig: magnâ] pompa [orig: pompâ] inferri et circum metas gestari solita, collocabantur: quaepars Circi videtur ad Euripum fuisse, qui medium stadium cingebat, sicut in Theatro honestissimus locus ad Podium erat. Aug. in Ep. ad Liviam super Claudio, primam frontem spectaculorum vocat; qui inde spectavit sedens, non, ut Nero postea, accubans, s. Deus aliquis vivus inter simulacra mortua. Cum uxore et liberis, non interimagines ipsas Deorum. Interdum vero, invidiae declinandae causa [orig: causâ], e cenaculis amicorum liberorumque Ludos eos spectavit, Suet. in Aug. c. 45. ad quem l. Vide Is. Casaub. Animadvers. Ut autem Ludorum magnificentiam ad posterorum quoque notitiam Principes porrigerent, pingi eos curarunt [orig: curârunt], in locis illustrioribus Urbis, quo de more vide Casaub. ad Pescenn. Spartiani, et Salmas. ad Carin. Vopisci. Idem Casaub. triblicem olim Ludorum et Agonum exhibendorum causam asserens, primam Deorum religionem, alteram Morturorum o(si/an, tertiam Edentium honorem, facit. Et quidem, qui ex duabus prioribus causis exhibebantur, sacros fere et inviolabiles, eorumque originem longe antiquiorem, sero enim transiisse Ludos, ab honoribus Deorum et Mortuorum, ad honores viventium, Quaesturas viz. Magistratus, Flaminia, ac Sacerdotia; postea vero rem ita in frequenti usu fuisse, ut temporibus aug. nemo aliquem locum honestiorem in Rep. sortiretur, quin magnam patrimonii partem in editione spectaculorum aut impenderet, aut impendisset, docet ad Suet. ubi supra c. 45. Vide quoque hic [orig: hîc] passim, inprimis ubi de formula, Consulatum edere, et plura hanc in rem apud Onuphr. Panvin. de Ludis Rom. item de Ludis Saecularibus, Iul. Caes. Scalig. poet. l. 1. c. 28 et 31. Hier. Mercurialem de arte Gymnast. Ioh. rosin. Antiqq. Rom. l. 5. cum Paralip. Thom. Dempster. Fabrum Agonistic. Alios; nec non hic infra Graecorum vero Ludi. alii Sacri erant, i(eroi\ a)gw=nes2. qui et stefani=tai et fullinai=oi et fullofo/roi, h. e. coronarii et foliacei dicebantur, quod in iis non argentum; aut quidpiam tale, sed corona et quidem foliacea solum, victori praemii loco proponeretur, celebres nempe illi IV. Olympia, Pythia, Nemea, Isthmia: alii Non sacri, a)rguri=tai, et dwri=tai a)gw=nes2 appellata, in quibus mercedis causa [orig: causâ] decertabatur. De quo discrimine exstat insignis locus apud Plutarch. quo docemur praemia Sacrorum certaminum, praeter cononam, fuisse inscriptionem, tabulam, decretum, ramum oleae, h. e. iis Athletis,

qui in hisce certaminibus victores essent, proposita fuisse praemia honoris, gloriae, laudis et famae perennis; At aliis certaminibus, quae tanti non essent, dona ex argento, aere, ebore, talibusque, quae verius essent compendii, quam illius celebritatis, quae generosissimi cuiusque pectus acuat, vide eum *polit. paragg. Et quidem horum illi in celebritate totius Graeciae peragebantur: istos exercendae iuventuti unaquaeque civitas instituit. In illis omnes Athletae ingenui fuerunt [orig: fuêrunt], ad istos etiam servi videntur admissi etc. qua de re vide plura apud Scalig. ubi supra l. 1. c. 28. et 31. Fabrum it. C. Paschal. Coron toto l. 6. ubi totam Sacrorum s. Gymnicorum ceterorumque Ludorum Historiam accurate exhibet, ut et infra ubi de Olympionicis. Vide etiam aliquid supra ubi de Certaminibus, item in voce Hieronicae. Sed et quoties laets adveniebant nuntii, Ludos et Convivia publice Romae Athenisque habita, legimus: Ludicros viz. in quibus volupatai litabatur. Vide Casp. Barth. ad hocce Statii Theb. l. 8. v. 218. et seqq.

At non sidoniam diversa in parte per urbem
Nox eadem vario producunt sidera Ludo
Ante domos, intrque: ipsaeque ad moenia marcent
Excubiae ---

Ludos Romanorum hic strictim damus: Graecorum plerosque Inscriptio exhibet illustri Athletae Megarensi facta, cuius supra meminmus, ubi de Hieronicis.

Apollinares, soli stati fuere [orig: fuêre] ludi, et celebrabantur in honorem Apollinis, victoriae ergo; his praeerat Praetor, populus spectabat coronatus, matronae supplicabant, vulgo apertis ianuis epulabantur, eratque dies omni cerimoniarum genere sacer: prid. Nonas Quintiles. Ioh. rosin. Antiqq. Rom. l. 4. c. 11. et l. 5. c. 17. Augustales, in honorem Aug. Diis annumerati, habebantur. Praeerant illis Tribuni Pl. veste triumphali, etc. Idem l. 4. c. 14. et 20. baccho sacra erant Liberalia, et Ludi Scenici, vide infra. Capitolini, Iovi Capitolino sacri, ob servatum a Gallis Senonibus Capitolium, fiebant a vicanis praetextatis: His Sardos venales proclamari et senem quendam ludibrii gratia [orig: gratiâ], cum bulla de collo suspensa, produci fuisse solitum, notat Plutarch. Quaest. Rom. 53. Idem l. 5. c. 18. Cereales, a matronis agebantur, repraesentantibus luctum Cereris, ob raptam Proserpinam, et eius peregrinationem cum face quaeritantis filiam. Pompa producebatur cum Deorum signis et ovo. Utebantur autem matronae veste alba, quemadmodum et viri toga candida induti spectabant: nec fas iis erat epulari, ante noctem. Idem l. 5. c. 14. Circenses, in honorem Neptuni: sicut pompa Circensis, in Solis honorem, institutisunt. Hi fere per servos tantum agebantur, omnibus exercitationum generibus. Pugnabant enim pugnis, caestibus, gladiis, fustibus, hastis, pilis etc. Gladiatores dimicabant variis modis: Edebantur cum bestiis certamina: Cursu, saltu, iaculatione, decursione equestri etc. pugnabatur. Idem l. 5. c. 4. et 5. Compitalitii, a Serv, Tullio: in honorem Deorum Larium instituti, celebrabantur in compitis, ab agrestibus, d. 9. post Kal. Ianuarias. Idem l. 5. c. 20. Consuales, honcori Neptuni destinati, a Romulo: His ferventibus Sabinarum mulieres raptae sunt. Dicuntur quoque Magni, Romani, item Circenses. Florales, quatuor ultimis Aprilis diebus, celebrari solebant, in honorem Florae; postea in Maium translati. Idem l. 5. c. 15. Liberalia, in honorem Liberi Patris, a rusticis, agebantur, ob vini inventionem. Magni, vel ab impensis, vel a magno Rom. Deo Conso, appellati, iidem fuere [orig: fuêre] cum Consualibus. Vide quoque infra Votivi. Martiales, sacri erant Marti, et peragebantur 4. Idus Maii, in Circo, cum equorum decursu et venatione. Idem l. 3. c. 16. Megalenses s. Megalesia, vide infra. Idem Ibid. c. 13. Neptunales, celebrabantur in honorem Dei, a quo iis nomen mense Iulio, 10. Kal. Sextileis. Palatini, in monte Palatino, an in honorem Iulii Caesaris, an Aug. a Livia, instituti fiebant. Idem l. 5. c. 20. Piscatorii, 7. Id. Iunii fervebant, trans Tiberim, et agebantur a Praetore Urbano, pro piscatoribus Tiberinis, quorum quaestus non in macellum pervenit, sed sere in aream Vulcani. Idem l. 4. c. 10. Plebeii, post exactos Reges, pro libertate plebis, aut post secessionem in montem Aventinum, pro reconciliatione eius, instituti, edebantur ab Aedilibus plebis, in Circo a die 17. Kal. Nov. per triduum. Idem l. 5. c. 20. Romaniludi, sub Regibus instituti, iidem cum Magnis, a Ro mulo in Consi honorem institutis, primum Circenses: dein Scenici fuerunt [orig: fuêrunt]. Edebant eos olim Reges, postea Consules. Idem Ibid. c. 19. Saturnales, Saturno sacri, multis saeculis Urbis cunabula praecessere [orig: praecessêre]: Celebrabantur die 14. Kal. Ianuarii, per ludos et iocos, servis quoque pro tempore loquendi faciendique licentia data [orig: datâ]. Scenici, sic dicti quod in umbra fierent, a Graecis orti, A. U. C. 389. Romanis primum in usu esse coeperunt [orig: coepêrunt], occasione pestilentiae ingentis. Agebantur per Satyras, Comoedias, Mimos, Tragoedias etc. Idem Ibid. l. 5. c. 2. et 6. Saeculares, celeberrimi fuere [orig: fuêre], singulis centenis annis, an semel hominis aetate, habiti, in honorem Apollinis ac Dianae, per triduum. Idem et Tarentini dicti sunt: non ab urbe Tarento, sed a loco Tiberi urbique Romae propinquo, in quo ara cum titulo Ditis et Proserpinae reperta, terra solebat obrui, donec adveniente Ludorum tempore illo refoderetur et in ea diti ac Proserpinae sacra fierent. Unde Aus.

Tarpeii dicti sunt, quos Romulus Iovi Feretrio, in monte Tarpeio, instituit. Taurii, Diis Inferis sacri, regnante Tarquinio Superbo, cum magna in mulieres gravidas incidisset, pestilentia, instituti, fiebant in Circo Flaminio, extra portam Carmentalem. dicti sunt a Tauro, cuius carne plebi divendita [orig: divenditâ], pestis originem habuit: Aliter Boaria et Bupetia. Idem l. 5. c. 22. Votivi, qui a Magistratibus ad bellum ituris vovebantur, et post res feliciter gestas et obtentam victoriam, solebant exhiberi. Tales erant illi, quos Magnos cognominarunt [orig: cognominârunt], quod in honorem Iovis, quem principem Deorum putabant, fierent. Votum fiebat hoc modo: Si duellum, quod cum Antiocho Rege sumi populus iussit, id ex sententia Senatus Populsque Rom. confectum erit, tum tibi Iuppiter Populus Rom. ludos magnos dies decem continuos faciet donaque ad omnia pulvinaria dabuntur de pecunsa, quantam Senatus decreverit, etc. Liv. l. 34. c. 43. Pertinent huc Ludi Decennales a Cn. Octavio Aug. instituti, praetextu quodam ad Imp. titulum Monarchiaeque potestatem sine invidia retinendam. Vide quo que infra. Quinquennales, ab eodem, post victoriam Aciacam, celebrari iussi. Vicennales, qui 20. quoque Imperii anno exhibebantur, Euseb. de Vita Const. l. 3. Victoriae, quorum Sulla auctor, bello civili, Octobri per dies 5. celebrarisoliti, etc. Idem Ibid. c. 22.

Castrenses, dicti sunt, quibus in castris milites exercebantur; Horum meminit Suet. in Tib. Ner. c. 72. Funebres, vetustissimi fuere [orig: fuêre], quippe Aeneas ad Pallantis, Achilles ad Patrocli rogum mactasse [orig: mactâsse] inferias, cum Ludis, leguntur, unde etiam Gladiatorum mos sine dubio ortus est. Idem l. 5. c. 24. Gladiatoriiludi, alia Munera dicti, a Graecis ad Rom. funerum occasione translati, postea ad populi oblectationem aliis quoque temporibus, imo et in conviviis, exhiberi coeperunt [orig: coepêrunt]. Idem Ibid. Iuvenales, a Nerone primum instituti, cum barbam deponeret, privati prius erant, mox passim in eos data sunt a pluribus nomina. Agebantur autem per damos ac hortos. Fuere [orig: Fuêre] et Iuventutis Ludi, quos Salinator, Senensi praelio, vovit. Idem l. 5. c. 22. Miscelli, videntur fuisse ex variis multifor mibusque ludicris commixti. Idem Ibid. Natalitii, in natalibus magnorum Virorum edebantur: Iul. Caesaris 4. Idus Iulias: Nervae 4. Kal. Dec. Titi 9. Kal. Ian. Hadriani 4. Kal. Nov. Antonini Kalendis Aprilibus, etc. Idem Ibid. Scenici Histrionibus ex Hetruria accitis, A. circiter U. C. 400. agi coeperunt [orig: coepêrunt], non solum in Deorum honorem, vide supra, sed ad popularem insuperauram captandam. Idem l. 5. c. 2. et 6. Triumphales, post insignes victorias, celebrari solebant. Idem Ibid. c. 22. Troiani s. Troici, celebrabantur, in Circo, a pueris maioribus minoribusque, turmatim congredientibus etc. Idem Ibid.

Alea, pro quolibet ludo, in quo Fortuna et casus dominantur, accipitur, atque etiam pro Talis et Tesseris, a quibusdam sumitur. Romanis legibus interdicta, exceptis Saturnalibus. Capita vel navim, dicebatur ludus, qui fiebat, nummo in cuius altera parte Ianusbiceps, in altera navis cusa erat, in sublimeiacto, ut attemderetur, utra [orig: utrâ] parte in terram relaberetur. Ei apud Anglos respondet Cross and pile. Duodecim scriptorum Petronio memoratus, admodum similis est illis, qui hodie Trictrac, aut Verkeeren, aut Lurtschen, aut simplicius genus aus und ein, Gallis Germanisque utrisque appellantur. Ioh. Frid. Gronov. de Pec. vet. l. 3. c. 15. Fritillum, vide paulo infra in voce Tali. Item in Tesserae. Halteres, athletarum libramenta fuere [orig: fuêre], oblongioris circuli flgura [orig: flgurâ], in quos indignabundus invehitur Mart. l. 14. Apoph. Epigr. 49. cuius Epigraphe alteres. Harpastum, pilae genus, forte Angl. a Foot. ball, in terram rotabatur incredibili volubilitate: quo ludi genere se exercentes subligaria induebant. Latrunculi, a Palamede inventi, etiam Viris in rep. eminentibus, in usu fuere [orig: fuêre]: hodie Scacchiae vel Scacchorum ludus, appellantur. Petron Edit. Gonsali de Salas. p. 18. Edit. Boch. c. 33. Nuces, pueris usitatum ludi genus, de quo Ovid. Nux. Eleg. v. 75.

Quatuor in nucibus, non amplius, alea tota est.
Cum sibi suppositis additur una tribus.

Par impar, Angl. Even or Odd, ludus erat, cum unus nucum manibus comprehensarum numerum ex altero sciscitaretur. Gr. zuga\ h)\ a)zuga. Horat. Serm. l. 2 Sat.3. v. 248. Ludere par impar. Petaurus, circulus erat, quem intactum certantes transvolabant. Satyricus Lucil. Sicuti mechanics cum alto exiliere [orig: exiliêre] petauro. Pila, exercendo corpori maxime idonea semper visa est. Ea autem duplex, Paganica una, de qua Mart. l. 7. Epigr. 31. cuius Epigraphe ad Atticum v. 7. Trigonalis altera, cuius idem meminit Epigr. seq. Praeter quas, Harpastum, Follis, Pila peculiariter sic dicta, memorantur Thom. Godwyn. Anthol. Rom. l. 2. c. 13. s. 3. Scripta XII vide infra, in hac voce, uti et in voce Reginula. Tabula. Ib. Tali et Tessierae, ludi erant non minus in coviviis, quam latrunculi, recepti: inter quos id discriminis est, quod tali sex angulos haberent, tesserae tanturn quatuor. Graeci ob id has ku/bous2, Latini quaterniones, illas seniones appellant. Iaciebant autem talos in fritillum, i. e. pyrgum, turriculam, occam vel pyxidem corneam, e cuius angusto collo effusi in tabulam strepitum excitabant. Sidon. Carm. 23.

Trochus, puerili ludicrum et exercitamentum fuit, a Gr. verbo tre/xw, i. e. curro, dictus.

Aliter Turbo, item Buxum. Persius Sat. 3. v. 51. Buxum torquere flagello. Et Virg. Aen. l. 7. v. 382.

Sed Trochum vocat cum Sidon. ante laudatus, tum Horat. in Arte Poet. v. 380.

Ut de disco, saltu, cursu, iaculo, lucta aliisque in praesens nihil addam. Vide praeter laudatos Auctores Lazium Comm. de Rep. Rom. l. 10. et quemque horum. Ludorum suo loco.

LUDI [2] Decennales s. Decennalia, auctorem habuere [orig: habuêre] Cn. Octavium Aug. praetextu quodam ad Imp. titulum Monarchiaeque potestatem retinendam sine invidia. Solebat enim decimo anno, constituto hunc in finem ingenti spectaculo, ludorumque apparatu, Imperium populo resignare, quod tamen ilico quasi rogaretur, recepit. Quem morem ceteros quoque Imperatores sequutos esse, retert Dio l. 53. Idem de Constantino Mag. Euseb. in Hist. Eccl. et de Gallieno Imp. Trebellius Pollio narrant. De Gallieno verba Pollionis ita habent: Interfectis sane militibus apud Byzantium, Gallienus quasi magnum quid gessisset, Romam cursu rapido convolavit: convocatisque Patribus, Decennia celebravit, novo ludorum, genere nova [orig: novâ] pomparum specie, voluptatum genere exquisito. Iam primum inter togatos Patres et Equestrem ordinem, albatos milises et omni populo praeeunte, servis etiam prope omnium et mulieribus cum cereis facibus et lampadibus praecedentibus, Capitolium petiit. Processerunt [orig: Processêrunt] etiam altrinsecus centeni albi boves, cornibus auro iugaiis, et dorsalibus sericis discoloribus praefulgentes. Agnae candentes ab istraque parte 200. praecesserunt [orig: praecessêrunt] et decem elephanti, qui tunc erant Romae, mille ducenti gladicttores pompaliter ornati. Cum auratis vestibus matronarum, mansuctae ferae diversi generis ducenia ornatu quam maximo affectae. Carpenta cum minis et omni histrinum genere: pugiles sacculis, non veritate pugilantes. Cyclopea etiam luserunt [orig: lusêrunt] omnes apenarii, ita ut miranda quaedam et stupenda monstraret. Omnes viae ludis strepituque et plausibus personabant. Ipse medius cum picta toga et tunica palmata inter Patres, ut diximus, omnibus Sacerdetibus praetextatis, Capitolium petiit. Hastae auratae altrinsecess quingenae, vexilla centena, et praeterea, quae Collegiorum erant, Dracones et signa templorum, omniumque legionum ibant. Ibant praeterea gentes simulatae, ut Gothi, Sarmatae, Franci, Persae: ita ut non minus, quam Ducum singuli globi ducerentur. Serverum iisdem denos singulis aureos dedisse, habes apud Casaub. Not. ad Hist. Aug. Postea vero obtinuit, ut vota publica pro Decennalibus feliciter auspicandis et ineundis ederentur, cuiusque decennii initio, quod ex nummis potissimum Antonini Pii colligitur, quorum alii PRIMI DECENNALES, alii SECUNDI DECENNALES, praeferunt; alii, VOTA SOL. DECEN. II. vel etiam, VOTA SUSCEP. DECENN. III. etc. Dico, cuiusque decennii initi. Namque in nummis Helvii Pertinacis, qui vix 4. menses imperavit, VOT. DECENNAL. et in Pupieni Maximi, cuius Imperium haud biennii fuit, VOTIS DECENNALIBUS, scriptum legitur etc. Ad eundem modum, Vota Vicennaliorum Tricennaliorumque suscepta, ut infra videbimus, ubi de Votis et Votivis Nummis de his ludis vide Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. l. 5. c. 22.

LUDI [3] Megalenses in honorem Matris Deum [orig: Deûm] olim instituti, celebrabantur prid. Non Aprileis: quo festo Patricii mutitare, i. e. mutua celebrare convivia, soliti sunt, sicut plebs Cerealibus, teste A. Gell. l. 18. c. 2. Cic. in Catone mai. Primum semper habui sodales. Sodalitates autem me Quaestore constitutae sunt sacris Ideae Magnae Matris acceptis: Epulabar igitur cum sodalibus omnino modice. Ovid. Fast. l. 4. v. 351. et seqq. conviviorum horum causam innuens, ait:

Cur vicibus factis ineant convivia, quaero,
Tum magis indictas concelebrentque dapes?
Quod bene mutarit [orig: mutârit] sedem Berecynthia, dixit,
Captant mutatis sedibus omen idem.

Celebrabantur autem septem continuis diebus, quibus praeferri solitum sollenni pompa [orig: pompâ] ante Deam, quidquid erat divitiarum, quidquid artificio admirandum, ludendique licentiam omnibus nsque adeo permissam fuisse, ut etiam personas, quascumque vellent, induerent, refert Herodian. l. 1. Etiam Comoedias Auctoribus Aedilibus hoc tempore actas fuisse, ex Terentio patet. Praecipua cerimonia imago erat Deae, ad tibiarum cantum et strepitum tympanorum per Urbem circumlata. quam lapidis figura [orig: figurâ] fuisse, asserit Liv. Prudent. sic describit, peri\ stef. Hym. 14. v. 156. et seqq.

Lapis nigellus evehandus essedo,
Muliebris oris clausus argento sedet:
Quem dum ad lavacrum praeeundo ducitis,
Pedes remotis atterentes calceis,
Almonis usque pervenitis rivulum.

Arnob. eum non magnum, furvi coloris atque atri, angulisque prominentibus inaequalem, fuisse docet. Ad hos ludos servis accedere nefas, Praetores vero ac Magistratus purpurati in toga et praetexta, atque ornatu maximo eos celebrarunt [orig: celebrârunt], unde purpura Megalensis in Prov. venit. Ante Deae simulacrum ludere matronas spectatae pudicitiae psallereque fuisse solitas, adnotavit Alex. ab Alex. Gen. Dier. l. 6. c. 19. nec diebus illis quisquam stipem cogendi veniam habebat, exceptis Ideae Matris famulis: Fuere [orig: Fuêre] vero hi ludi in Palatio celebrati. Aliter Megalesia dicebantur, a templo, quod Pessinunte, ubi illa Dea colebatur, megalh/sion, teste Varrone de Ling. Lat. l. 5. item mhtrw=|on, appellatum est. Cum ludis Diis magnis dedicatis male quidam confundunt: hi enim, alias Circenses quoque ac Romani, a Tarquinio Prisco instituti, pridie Nonas Sept. habebantur; Megalenses vero Iun. Bruto Auctore instituti, teste Liv. l. 36. c. 36. pridie Nonas April. fervebant: hi Circenses primum, dein Scenici fuere [orig: fuêre]. alia quoque a Megalensibus fuere [orig: fuêre] Hilaria, dies etiam Matri Deum [orig: Deûm] sacri, qui 8 Kal. Aprilibus, teste Macrob. celebrabantur: quorum mentio apud posterioris

solum aevi Scriptores, Vopisc. in Aurel. Trebell. in Claud. Maximum Scholiasten Dionysii Areopagitae, Damascium apud Photium in vita Isid. Alios. Octavo Idus [orig: Idûs] April. ipsis Megalensibus Caracallam interemptum fuisse, refert Spartian. in eius vita. Vide Ant. Thys. Notis in A. Gell. l. 2. c. 24. Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. l. 5. c. 13. et Thom. Gowdwyn. Antholog. Rom. l. 2. c. 5. qui omnes in Liv. l. 29. c. 14. cum ait: in aedem Victoria, quae est in Palatio, pertulere [orig: pertulêre] Deam prid. Idus Aprilis: legi volunt pridie Nonas. Vide quoque in voce Megalesia.

LUDWALLUS Valliae Princeps, subiugatus ad Edgaro Anglorum Rege tributi loco certum luporum, quibus regnum tunc mire infestatum erat, numerum quotannis pependit. Hincbrevi tota [orig: totâ] Britannia [orig: Britanniâ] lupi sublati.

LUENTINUM mel. Loventium, opp. albinonis in Vallia, tesse Villanavano. Camd. videtur vellocus excisus in Comitatu Brechiniae ad Leveney fluv. vel Newcastle, prius Elmelin, vicus Carmardeniae Com. apud Tivium fluv. Baudr. fuit opp. Silurum, terrae motu absorptum; ubi nunc vicus Llin Savatan, in Com. Brechiniensi, in Vallia,: cuius media pars. Camd. Powesland dicitur. Vide Loventium.

LUG. in nummis Constantii, Iuliani, et Iulii Nepotis, Lugduni nota est. C. du Fresne de inf. aevi Numismatibus.

LUGANENSIS Praefectura Helvetiis Landvogtey Lauvis, Gallis Baillage de Lugano, una ex IV. Ital. inter Mendrisianam Praef. ad Ort. et Locarnensem ad Occ. in limite Duc. Mediol. sub Helvetiis. Ibi Luganum opp. praec. Vide Luganum et Lucanus lacus.

LUGANUM Ital. Lugano, Germ. Lauvis, opp. Italiae est, ad lacum, quem quidam ab opp. Luganensem, alii Gauni lacum vocant, qui ad laevam Larium, Verbanum a dextris habet, in quem sese exonerat. Olim sub Ducibus Mediolanensibus, dein a Gallis occupatum, quorum tempore, A. C. 1511. ob nuntium Suitensium hic [orig: hîc] a Gallis undis mersum,. insigniaque horum contumeliose habita, ager ab Helvetiis vastatus est: Postea A. C. 1513. dono Maximiliani Sfortiae Ducis Mediol. in Helvetiorum manus pervenit. Caput praefecturae Luganensis, quae inter 4. Italicas principem tenet locum: Eius praefectus Capitaneus dicitur, et omnium Praefecturarum, belli tempore, imperium habet. Luganensium appendix oilm Mendrisium fuit. Stumpf. l. 9. de Lepontiis c. 9. et de Rep. Helvet. etc.

LUGDUNENSIS [1] Gallia ab urbe Lugduno, velut a metropoli sua nomen accepit: quae ante eam conditam, ab indigenis Celtica, a Romanis Galla appellabatur. Licet enim totius primum Galliae incolae Celtae dicerentur, tamen, ut inter Africae provincias fuit Africa proprie dicta, s. regio Proconsularis, in qua Carthago: in Europa extrema inter 6. Thraciae provincias fuit Europa, in qua Constantinopolis: in Asia fuit Asia minor, absolute Velleio aliisque Asia vocata, in qua Pergamum eminet: Sic inter Celticae provincias fuit regio, ab incolis, ut dictum, Celtica, a Rom. Gallia proprio nomine vocata, quae postmodum Lugdunensis accepit nomen. Eius Legati Acilii Aciolae meminit Tac. Ann. l. 3. c. 41. ubi ait, eum excita [orig: excitâ] cohorte Lugduni praesidium agitante, rebelles Andicavos, sub Tiberio, coercuisse. Idem Hist. l. 2. 6. 65. Iun. Blaesum, Lugd. Galliae rectorem memorat, sub Vitellio. Sic Suet. in Ner. Claud. c. 40. et 41. tradit, Iulium Vindicem tum Gallos, i. e. Galliam Lugd. pro Praetore obtinuisse. Spartian. quoque Septimium Severum ante Imperium Lugdunensem prov. Legatum accepisse, et Pescennium Severo eo tempore, quo hanc provinciam regebat, amicissimum fuisse scribit. Haec primum a Garumna ad Sequanam, ad superiores etiam Rheni partes pertinebat; sed postea, cum Sequani et Helvetii Belgicae: et 14. gentes Garumnam inter et Ligerim Aquitaniae ab Aug. sunt attributae, Ligere et Sequana [orig: Sequanâ] claudi coepit. Quae resut paulo altius repetatur, notandum, teste Caesare, l. 1. c. 1. Galliam omnem divisam esse in tres partes, Belgicam, Celticam s. Galliam proprie dictam, et Aquitaniam: quae in nummo Galbae Aug. tres Galliae et alterae alteris proximae, ac pene coniunctis vultibus femineis exprimuntur, habebantque sub se 64. praecipuas gentes, et uno nomine Comata Gallia dicebantur. Omisit Caesar Galliam Narbonensem s. Braccatam, quae pridem Romanorum erat. Augustus dein, Galliam in 4. partes, Belgicam, Celticam s. Lugdunensem, Aquitaniam et Narbonensem divisit, aut veribus suas Galliae partes 4. quas invenerat, reliquit; sed Aquitanis per Agrippam atque Messallam perdomitis, aut pacatis, cum intelligeret, Aquitaniam multo minorem esse, quam ut pro quarta Galliae haberi posset, eam ultra Garumnam usque ad Ligerim protulit, Celtica [orig: Celticâ] imminuta [orig: imminutâ], idemque Belgicae fines auxit, ut dictum. Obtinuit hoc etiam sub sequentibus Principibus, Iuliano quoque, Severo et Gabieno. Viennensis provincia, sub Hadriano Aug. videtur prioribus accessisse: quibus Alpes Graiae et Peninae, ut et Alpes Maritimae additae sunt, forte sub Constantino Mag. a quo pro quinque Galliae provinciis circiter quatuordecim conftitutae eruditis videntur: Certe e Rufo Festo, qui circa A. C. 370. sub Valentiniano et Valente Impp. scripsit, colligitur, Narbonensem Galliam pro una quatuor provincias, Narbonensem, Viennensem, Alpes Graias et Alpes Maritimas: Aquitaniam pro una tres, Aquitaniam 1. 2. et Novempopulanam: Belgicam pro tribus quinque, Belgicam 1. 2. Maximam Sequanorum, Germaniam 1. et 2. Lugdunensem tandem nostram pro una duas, primam, in qua Lugdunum ac civ. Senonum, et secundam, ubi Rothomagus et Turoni, tum habuisse. Haud multo post tres provinciae Gallis iterum accessere [orig: accessêre], et de 14. septendecim factae, atque pro una Narbonensi, duae; pro duabus Lugdunensibus quatuor constitutae sunt a

Valentiniano Aug. aut a fil. eius maiore Gratiano. Qui numerus diutissime constitit: Donec Arelatensis prov. quae Viennensis secunda dici potest, accessit. Postea ex eius parte, nova facta est prov. Avennica, Avenione in Metropolim evecta [orig: evectâ], circa A. C. 1322. quae, quod primum portio prov. Viennensis, exin Arelatensis tuit, antequam novam ipsa componeret, Viennensis tertia vel Arelatensis sec. vocari potest. Sequenti tempore Tolosa [orig: Tolosâ] a Iob. XXII. qui A. C. 1316. sedere occoepit, metrop. dignitate aucta. prov. Tolosana initium sumpsit, quam Narbonensem tertiam non inepte appellaveris. A. C. 1559. tres novae provinciae in Gallia factae sunt, Camaracensis, quae Belgica tertia dici potest, Traiectensis et Machliniensis. Lutecia tandem, quae prov. Lugdunensis 4. vel Senoniae prius civitas erat, et ipsa in Metropolis decus erecta est. Unde nunc in Gallis provincias viginti quatuor, a sua quamque Metropoli cognominatam, numerant: In quibus sunt 15. metropoles cum suis provinciis et diceceses 120. intra regnum Francorum, 9. Metrop. et 32. Dioec. extra. Plura de his vide apud Hadr. Vales. Not. Gall. et in voce Lugdunensis Gallia: ubi inter alia, de Galliae prae Hispania praerogativa sub finem disserit. Plin. l. 4. c. 18.

LUGDUNENSIS [2] Prov. le Lyonnois, Galliae tractus, satis parvus, Delphinatum inter et Bressiam ad Ort. et Forensem prov. ad Occ. Separatur a Delphinatu Rhodano: per 12. leuc. extensa a Bor. in Mer. Caput Lugdunum est.

LUGDUNENSIS [3] Sin. pars maris Mediterr. nautis formidabilis, inter Prov. ad Ort. et Cataloniam ad Occ. usquead Baleares, et ultra, extensa; Golfo Leone Hisp. Golfo de Lyon Gallis.

LUGDUNUM Gallis Lyon, Hispan. Leon di Francia, Italis Lione, Anglis Lyons, emporium totius Gall. Celt. longe celeberrimum, a quo ea pars Galliae Lugdunensis dicta est; a L. Munatio Planco, dum Galliae Comatae praeesset, conditum, in collesupra confluentem Rhodani et Ararisimminente: ubi etiam hodie non obscura antiquae urbis exstant vestigia. Habuit haec urbs templum insigne, communi Galliae totius impensa [orig: impensâ] exstructum, et Caesari Aug. consecratum ea [orig: eâ] parte ante urbem, ubi amnes confluunt: ibique ara dignitatis eximiae erat gentium sexaginta titulo insignis, dicatis ibi totidem gentium simulacris. Ad hanc aram a Caligula Caes. teste Suet. ineo c. 20. institutum fuit certamen Lazinae, Graecaeque facundiae, idque ea [orig: eâ] lege, ut victoribus victi praemia conferrent, eorumque laudes componere cogerentur. Qui vero maxime displicuissent, scripta sua spongia [orig: spongiâ] linguave [orig: linguâve] delere cogebantur, nisi ferulis verberari, aut flumine proximo mergi maluissent. Iuv. Sat. 1. l. 1. v. 42.

--- --- --- Et sic
Palleat, ut nudis pressit qui calcibus anguem,
Aut Lugdunensem Rhetor dicturus ad aram.

Haec autem urbs tam insignibus, totque egregiis ornamentis nobilitata, teste Seneca [orig: Senecâ] in Ep. sub imperio Neronis, centesimo Anno a quo fuerat condita, una [orig: unâ] nocte conflagravit. Hodie urbs est permunita et Archiepiscopal. ad confluentes Araris in Rhodanum. 100. leuc. a Lutetia in Austr. uti 22. a Cabillone, 5. a Vienna in Bor. uti 36. ab Avenione, et 60. ab Augusta Taurinorum in Occ. In prov. Lugdunensi est, in ipso limite Delphinatus [orig: Delphinatûs], a quo Rhodano separatur. Baudr. In vett. inscriptionibus Colonia Claudia Copia: Herod. ingens et beata civitas: Ptol. Illustvis metropolis: Sidonio Apollinari Rhodanusia, quod nulla ei ad Rhodanum par, vocitata est. Romani inprimis hanc urbem, utpote maxime opportunam, excoluerunt [orig: excoluêrunt], ibi Granario et Emporio celeberrimo instituto. Postquam Plancus huc coloniam deduxit, Aug. integrum in ea triennium commoratus, ibi templum condidit, et Sodales Augustales instituit. Caius dein Caligula varios hic [orig: hîc] ludos, vide supra, celebrari iussit, et post retro memoratum incendium, munificentia [orig: munificentiâ] Neronis, reparata est. Praeter Claudium Imp. Germanici quoque, Caracallae et Getae patria, sedesque Nobilium, et in quavis scientia celeberrimorum Virorum receptaculum semper fuit. Interim a Severo Imp. quod Albino adhaeserat, duriter habita et magna ex parte exusta est, Christianis inprimis crudelissime tractatis. Ibidem Magnentius tyrannus, audito Constantium adventare, propriis, Gratianus vero Andragathi manibus cecidit. Maioranus postea, Sidonii Apollinaris precibus motus, urbi pristinum decus reddidit. Nihilominus iterum Alemannorum, Gothorum, et Saracenorum tandem Sec. 8. incursionibus Fortunae vices sensit: et Praet. Sec. bello civili flagrante, varia experta est. Rerum hic [orig: hîc] Romani primum Domini fuere [orig: fuêre], usque ad Honorium, sub quo Stilicho illam, ob opem contra Gothos fortiter praestitam, concessit Burgundionibus, qui regni eam sui constituere [orig: constituêre] caput. Postea ad Francos pervenit, circa A. C. 532. quo Clodomirus, Sigismundum Regem necavit, huiusque fratrem Gundemarum Childebertus et Chlotarius regno pepulere [orig: pepulêre]. A. C. dein 955. a Francis data est Conrado I. Regi Burgundiae Transiuranae, cui Mathildis Lud. IV. Regis filia nupserat: Sed post mortem Rodulphi III. Regis cum Burgundiae regnum misere discerperetur, Archiepp. Lugdunenses et Comites Forestii, diu inter se de iure in urbem colluctatisunt: manseruntque [orig: mansêruntque] superiores Comites usque ad A. C. 1173. quo Guido II. et Guido III. pater et fil. Guichardo Archiep. cesserunt [orig: cessêrunt]. Post haec, variis turbis agitata civitas fuit, cives inter et ministros Praesulis ortis saepe dissidiis, usque ad tempora Phil. Pulchri Regis qui a Petro Sabaudo Archep. ius saecularenactus est; quo tempore Consulatus initium sumpsit: Postquam civibus favens contra Praesulem Phil. III. Rex potestatem illis publice conveniendi indulsisset. Sic a Phil. IV. venia [orig: veniâ] 12. Senatores, quibus Cos. praesideret, quotannis eligendi impetrata [orig: impetratâ], usi sunt Lugdunenses hoc regimine, usque ad A. C. 1595.

quo Henr. IV. Praefectum Mercatorum Prevot de Marchands, et quatuor Scabinos Eschevins instituit, Consulatu, cui Car. VIII. A. C. 1495. ius Nobilitatis concesserat, antiquato. Eccl. Lugdunensem S. Photinus et S. Irenaeus fundasse [orig: fundâsse] dicuntur, Galliaeque Primas Archiep. est, a tempore Greg. VII. circa A. C. 1079. Ei suffragantur Epp. Augustodunensis, Lingonensis, Cabillonensis, et Matisconensis: Templum prim. S. Ioh. Baptistae sacrum est. Clem. hic [orig: hîc] V. A. C. 1305. coronatus est, in praesentia Franciae, Angliae et Arragoniae Regum, Concilia quoque varia habita, inprimis A. C. 1245. sub Innoc. IV. contra Frid. II. Imp. quem cum quidam eo accersendum esse sentirent, deprecatus est Pontifex, nondum sibi sat animi esse ad martyrium subeundum causatus, et A. C. 1274. a Greg. X. ad Latinam Eccl. cum Graeca uniendam. Praecedente Sec. Euangelicam doctrinam non pauci incolarum amplexi sunt, quorum hodie non exiguus numerus, in loco S. Romain, bihorio ab urbe distante, sacra sua obeundi veniam habent. Lugdunum olim dicta fuit Lugduna Steph. Eam peculiari libello descripsit Symphorianus Campegius et Gallica [orig: Gallicâ] lingua [orig: linguâ] Lugdunensem Historiam prolixe persecutus est G. Paradin. Lug vero, unde Lugduno nomen, corvum exponit Clitophon Rhodius Historicus, qui tw=n kti/sewn, sive Originum libros scripsit. Ex quorum 13. haec citantur apud Plutarch. l. de fluviis in Arari, Cum Momorus, et Atepomarus a Seseroneo regno deiecti, in eo colie ex Oraculi praecepto urbem aedificare vellent, iactis iam fundamentis, corvi subite apparentes, expansis alis arbores quae circa erant replevere [orig: replevêre]; Momorus autem augurii callentissimus, civitatem Lugdunum vocavit. *lou=gon ga\r th=| sfw=n diale/ktw| to\n ko/raka kalou=si, dou=non de\ to\n e)ce/konta: Lugum enim lingua [orig: linguâ] sua [orig: suâ] corvumvocant, Dunum vero locum eminentem. Vide praeter vett. Scriptores Sidon. Apollin. l. 1. Ep. 5. Gregor. Turonensem l. 1. et seqq. Symphor. Campegium de Hier. Eccl. Lugd. Gul. Paradin. Memoir. de l'Histoire de Lyon. Claud. de Rubis, Ioh. de S. Aubin. et Menestrier. Hist. de Lyon. M. de Marca de Prim. Lugd. Iac. Severtium Chron. Hist. Praesul. Lugd. la Mure, Hist. Eccl. dis Diocese de Lion, aliosque laudatos Moret. Dict. Hist. ubi prolixe de celeberrima bac, urbe agit, ut et infra in voce Lugdunum Segusianorum. Eiusdem crebra in vett. nummis mentio, ut apparet ex notis, APLC. CLC. LUG. LUGD. LUGPS. MNLB. PL. PLC. PLG. PLM. PLN. RSLC. in iis occurrentibus. Nempe Lugdunum, inter Gallicae Monetarias officinas prima fuit, Not. Imp. legiturque in nummo aereo Iuliani, sub bove in eo efficto, LUGD. OFF. S. h. e. hugdunensis officina signavit. Vide hic [orig: hîc] passim. Quae Praet. Sec. turbis intestinis Galliae hic [orig: hîc] gesta, exhibet Thuan. in Hist. Iul. Caes. Scalig. de illa:

Flumineis Rhodanns qua [orig: quâ] se fugat incitus amnis,
Quaqise pigro dubitat flumine mitis Arar,
Lugdunum iacet, antiquo novus orbis in orbe,
Lugdunumque vetus orbis in orbe novo;
Quod nolis, alibi quaeras; hic [orig: hîc] quare, quod optas,
Aut hic [orig: hîc], qui nusquam vincere vota potes.

LUGDUNUM Batavorum urbs ampla et culta Belgii in Hollandia. *lougo/dounon *bataouw=n Ptol. Aethico in Itin. dicitur caput Germaniarum, i. e. initium provincc. ambarum, Germ. inf. s. secundae, et sup. s. primae, vulgo Leyden. Vide Voss. de Hist. Gr. p. 346. et Cluv. de Rheni alveis, c. 20. Ad antiquum Rheni alveum, cum Acad. percelebri. Nota est obsidione et clade Hisp. A. C. 1574. Sita in medio pene ceterarum urb. quippe Delphis 3. Amstelodamo, Dordraco, Ultraiecto 7. leuc. distat: Totius Hollandiae, post Amstelodamum, populosissima, et caput agri Rhenolandici.

LUGDUNUM Clavatum vel Cloatum nunc Laudunum, vulgo Laon, in finibus Remorum, castrum fuit in monte positum, ita ut procul intuentibus celsissimo cacumini, tamquam clavis affixum, videatm, unde ei nomen. Illud Remigius Genobaudo, Ep. ei praeposito, de castro Remensi Eccl. subiecto, civitatem fecit: quae regnantibus Chlodovaei Iun. filiis, etiam Ducem suum proprium habuit, cum ante Campaniae Gallicae Duci pareret. Macrobium praetorem conditorem habuisse, testatur Frodoard. Hist. Rem. l. 3. c. 21. Ultimo loco inter Remensis Archiepiscopal. comprovinciales commemoratur in Not. quibusdam, post A. C. 1220. factis. Eius Ep. a villa Anisiaco, dici consuevit Ep. Dux Laudunensis, Par Franciae, et Comes Anisiaci. Medulphus a Genobaudo Ep. Laudunensi missus Conc. Aurelianensi 5. subscripsit A. C. 549. Chagnoaldus Ep. laudatur Flodoardo Hist. Rem. l. 2. c. 5. Nobiles civitatis sere omnes a plebe interfecti sunt, tempore Lud. Crassi, quod Ep. suo Galdrico fideles essent: Rogerus vero Ep. Laudunenses a communitate Regis Lud. consensu iurata, abstracturus, armis per Quadragesimam aggressus est, A. C. 1178. Nec Episcopatus [orig: Episcopatûs] sedes solum, sed et olim regia fuit Car. Rodulphi, Lud. Transmarini ac Lotharii Ludovicique Regum, ita ut ad Reges Francorum, qui hisce successerunt [orig: successêrunt], tamquam res fiscalis et dominica. proprie pertinere videretur. Caput agri cogn. qui. vulgo Laonois, Remensem inter et Mosellanum in divisione regni Lud. Pii positus, pars veterum fuit Remorum: unde et urbs ipsa, castrum olim Remorum, creditur a Dudone, esse opp. Remorum Bibrax. apud Caes. de Bell. Gall. l. 2. c. 2. Vide Hadr. Vales. Not. Gall.

LUGDUNUM Convenarum urbs aquitaniae, Episcopal. sub Archiep. Auscensi, nunc S. Bertrand de Comminges, in tractu

Convenensi, in colle, ad Garumnam, in conf. Arragoniae, vix 4. leuc. a Pyrenaeis in Bor. 11. ab Ausciis in Austr. 5. a Consoranis in Occ. 15. a Tolosa in Afric.

LUGDUNUM Silinarum opp. alias munit. in Com. Burgund. in limite Duc. Burg. 7. leuc. a Dola in mer. Lyon le Sauniers vulgo.

LUGDUNUM Segusianorum urbs Galliae Celticae prim. Colonia Rom. a L. Munacio Planco deducta, Viennensibus, qui ab Allobrogibus pulsi erant, eo translatis, Col. Lugd. in vet. marmore Col. Rom. Lugd. in nummo Caii Caes. qui tertium Consislatum ibi solus iniit, ludosque miscelios et certamen Graecae Latinaeque facundiae, ad aram Augusto ad confluentem Araris et Rhodani dedicatam ac a Galliae populis 60. inscriptam, edidit, nuncupatur Plin. in Segusianorum liberorum agro Coloniam Lugdunensem ponit. Ann. l. 3. c. 41. et Tac. Hist. l. 1. c. 56. 64. et 65. Splendore potentiaque in tantum brevi effloruit, ut et Senatores Curiae daret. Unde Claudius Aug. ibi natus, in oratione, de Gallis civitate donandis, inquit, ex Lugduno habere nos nosiri ordinis utros non paenitet. In iugo montis Rhodano et Arari imminentis ex parte posita hinc forte noman accepit: Vulgo Lyon, leonem pro insigni habet. Hoc emporio usos, ibique ex auro argentoque nummos percussisse Rom. Magistratus auctor est Strabo: Postea Imperatorio privilegio Archiepiscoporum Lugd. vultu et nomine notati, ac demum Regum ore signati ibidem sunt, hodieque signantur. Procuratoris Cynegii Lugdunensis, vel potius Gynecaei, meminit Notit. Imp. Anno ab origine sua plus minus centesimo, funestum sensit incendium, de quo Senec. Ep. 91. quam cladem Nero quadragies sestertio solatus est, Tac. Ann. l. 16. c. 13. Unde urbs Galbae infesta, a Nerone stetit, veteremque inter Lugdunenses et Viennenses discordiam, Idem Hist. l. 1. e. 65. propter Neronem et Galbam, bellum accendit. Sub Guntchramno, iterum maxima pars civitatis gravissimo igne deflagravit, post mortem Nicetii; quem incolae S. Nisier dicunt. Fuit ibi Amphitheatrum olim, et annuus, sub Antonino, conventusad aram Aug. ex omnibus Gentibus, Civitatibusve Galliae sacrorum Iudorumque causa [orig: causâ]: Fuere [orig: Fuêre] quoque ibidem Seviri Augustales, Negotiatores vinarii, etc. ut ex inscriptionibus patet. Bibliopolarum hic [orig: hîc] mentionem facit Plin. l. 9. Epist. Professores Graeci Latinique Grammaticae et Rhetoricae scholas publicas in urbe habuere [orig: habuêre], et e fisco salaria annua, Romanis imperantibus, imo et strenas Kal. Ian. ab Impp. ut et in aliis Galliae civitatibus, inprimis Arehiepiscopalibus, docet id Lex Impp. Valentis, Gratiani et Valentiniani A. A. A. ad Antonium Praef. praet. Galliarum, in Godiois Theodos. l. 13. Tit. 13. Ibidem et scena fuit; quare Theocritum Caesarianum, qui Antoninum Severi fil. saltare docuit, cum Romanis in scena non placuisset, huc commigrasse dicitur, a Dion. l. 77. Palatium quoque, in quo Magnentius propria [orig: propriâ] se manu interfecit, Hier. in Chron. et Forum vetus a Traiano Imp. exstructum, a templo Veneris iussu Aug. ibi condito, Forum Veneris dictum: nunc Forviere, cuius vestigia superesse Paradinus prodit. Inter claras urbes ab Ausonio omittitur, quod Imp. Gratiani discipuli eius caede infamis esset. Sub Honorio, milites Rom. Gothorum in Italiam adventu turbati, sedem huc Imperii transferri voluerunt [orig: voluêrunt]: quos Stilicho apud Claud. de bello Getico sic alloquitur: Carm. 26. v. 266. et seqq.

--- Quid Gallica rura
Respicitis, Latioque libet post terga relicto,
Longinquum profugis Ararim praecingere castris?
Scilicet Arctois concessa [orig: concessâ] gentibus Urbe
Considet Regnum Rhodano, capitique superstes
Truncus erit.

Nomen dedit urbs tam insignis Galliae Lugdunensi s. Celticae, quae pars postea in duas divisa est provincias, ac demum in quatuor, vid. Lugdunensem primam, cuius Metrop. Lugdunum: Secundam ad Oceanum, cuius Metrop. Rothomsgus: Tertiam, cuius Caesarodunum Turonum, et Quartam vel Senoniam, cuius caput est Agedincum Senonum. Imo et Quintam Lugdunensem vocare nunc licet prov. Parisiacam, patrum aetate factam Senoniaeque detractam. Quam ob causam Archiep. Lugdunensis nonnumquam Patriarcha appellatus est, et totius Galliae Celticae Prirnas: Cuius dioecesis per pagos Lugdunensem, Belloiocensem, Forensem et partem Brexiae agrique Burbonensis diffunditur. Urbs Pilati patria fuit, tesste Isid. Hispalensi, hodieque incolae extra urbis muros domum ostendunt, quam Pilati fuisse asserunt. Huc quoque Herodes Antipas, a Caio Caligula relegatus est. Est quoque, ut et hoc addam, Lugduni domus Rodana, in literis, A. C. 1312. aliisque memorata, vulgo la Maison de Roanne, aut l'Hostel de Roanne dicta, propterea quod ad dominos Rodumnae, Comitibus Forensibus ortos, primum pertinuit: quae postea Dalfinorum Viennensium, ac demum Regum Francorum fuit: Item Castrum Petrae scissae, vulgo le Chasteau de Pierre Cize, captivitati reorum destinatum. Vide Hadr. Vales. Notit. Gall. et supra in voce Lugdunum.

LUGDUS Celtarum Dux, post Narbonem patrem, Berosus l. 5. a quo et provincia et homines cognomenta sumpserunt [orig: sumpsêrunt].

LUGENDI Ritus, apud vett. Rom. variis legibus definitus fuit. Et quidem vestitum quod attinet, in luctu atrati fuere [orig: fuêre], h. e. nigra [orig: nigrâ], sive pulla [orig: pullâ] toga [orig: togâ] induti. Togae huius meminit Cic. in Pisoniana: Iuv. Sat. 3. l. 1. v. 213. pullatos Proceres: Tac. in funere Germanici, Ann. l. 2. c. 72. et 73. atratam plebem inducit propert. l. 4. Eleg. 7. v. 27.

Denique quis nostro curvum te funere vidit,
Atram quis lacrimis incaluisse togam?

De matronis ambigitur, cum alii scriptores eas, deposita [orig: depositâ] purpura [orig: purpurâ] et auro, in veste lugubri fuisse dicant: Dion. Halic. et eum sequutus Suid. vestem nigram adscribat: Herodian. autem, Stat. ac Plutarch. albam vestem ab iis in luctu usurpatam tradant. Quos Lipsius ita conciliat, ut dicat nigras vestes luctus [orig: luctûs] proprias fuisse, stante Rep. albas. sub Imperatoribus: quamquam fuscae vestis in luctu matronali meminerit Apuleius. De Caerulca vide aliquid supra ubi de colore hoc: uti de sordida veste infra suo loco. Sub iisdem, cum toga in usu esse desiisset, Senatores in funere Caesarum paenula usos fuisse, scribit Lamprid. in Commodo. Iidem quoque latos clavos sive tunicas laticlavias in luctu deposuerunt [orig: deposuêrunt], quemadmodam Equites angusticlavias, ita ut sine clavo Equites, Senatores in clavo equestri qpparerent, vide Octav. Ferrar. de Re Vest. Passim. Etiam annulos ponebant, quod inprimis in publico fiebat luctu. Hinc ad nuntium Caudinae pacis annulos aureos positos, narrat Liv. l. 9. c. 1. De sunere Aug. Suet. in eo c. 100. Alii exsequiarum die ponendos duros ferreosque sumendos censuerunt [orig: censuêrunt]. Similiterque ad lugentium morem reos quoque et supplices annulos deposuisse, legimus apud Liv. eund. l. 43. c. 6. et Val Max. l. 8. c. 1. Quum autem magna hominum celebritas funeribus producendis interesset, eam legi minuerunt [orig: minuêrunt]: In funeribus celebritas virorum ac mulierum producendis ne interesto: quam laudat e Demetrio Cic. l. de LL. Cumque Solon noluerit tribus plus vestibus mortuum componi ac condi ex lege: *mh\ suntiqe/nai ple/on i(mati/wn triw=n, eam Decemviri Rom. in suas tabulas retulerunt [orig: retulêrunt]. Idem, ne funera lamentabilia essent, lege sustulit lessum et lacerationem, quam similiter imitatus Legislator isc expressit, in XII. Tabb. Mulieres genas ne radunto, neve lessum funeris ergo habento. Unde Cic. l. laudato, Posteaquam, inquit, sumptuosa fieri funera et lamentabilia coepissent, Solonis lege sublata sunt, quam legem iisdem prope verbis nostri Decemviri in undecimam tabulam coniecerunt [orig: coniecêrunt]. Nam de tribus riciniis et pleraque illa Solonissunt etc. Vide quoque infra Recinus. Porro ex Plutarch. et Ovid. in Fast. colligitur, menses 10. tot enim Romuli Annus habebat, viros ab uxoribus viduis lugeri consuevisse: ita quidem, ut antelegitimum tempus luctus [orig: luctûs], nubere nemini possent, nisi id peculiariter a magistratu aut Principe impetrassent [orig: impetrâssent]: alias infames a praetore pronuntiaoantur. Minuebatur tamen nonnumquam luctus vel publice, aedis dedicatione, lustro a Censoribus conditi, s. voto publice concepto: vel privatim, cum liberi nascerentur, cum hospes in familiam veniret, cum pater et liberi aut vir, aut frater ab hoste captus domum rediret, cum puella desponsartur, cum propiore quis cognatione, quam is qui lugeretur, natus esset, cum casto Cereris constitissent, Festus. Vide Iac. Raevard. Varior. l. 1. c. 20. Iac. Cuiac. Observ. l. 6. c. 32. Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. l. 5. c. 39. cum Paralip. Thomae Dempster. etc. Apud Graecos, quoties lugendi habebant argumentum, 1. Abftinebant a vino, ad a)lfi/twn kukewna se convertentes s. cerevisiam. 2. Hebraeorum in morem vestes crinesque laniabant, aliquando etiam pepla capitisque tegmina in ignem coniciebant. Ut apud Eurip. in Rheso,

*kai\ sumpurw=sai muri/wn pe/plwn xlidh\n,
Et una flammis dare innumerorum peplorum luxum.

3. Vultum in pulverem deprimebant, vel pulvere faciem in spergebant: quod Rom. ab ipsis hausere. Unde Ovid. Met. l. 8. v. 530.

Quem in finem, cinere quandoque utebantur, uti de Achille, Patroclum: et matronis Argivis filios in obsidione Thebana Defunctos, lugentibus, legimus, Eurip. Supplic. v. 826.

--- a)mfi\ de\ spodo/n
*ka/ra kexo/meqa.
--- circumquaque autem favilla
Caput circumfusae.

4. Insuper pectora femoraque plangentes, Hebraeorum more, cutem quandoque in cidebant, genas in primis lacerantes, Eurip. in Helena: quem ritum iterum Rom. seontos esse, innuit Virg. Aen. l. 4. v. 673.

5. Suspirabant imo e pectore, et eiulantes saepius repetebant interiectionem e(/, e(/, e(/, e(/, unde e)/legos2 originem traxisse videtur, teste Scholiaste Aristoph. in Avib. In funeribus inprimis, tam immoderatus erat illorum luctus, ut Solon, Mulieres genas ne radunto, neve lessum funeris erge habento, lege lata [orig: latâ] caverit, vide supra. Primo enim, quum ad funestam pervenere [orig: pervenêre] domum, quisque eorum cincinnum capillorum detondebat, e)pi\ pro/qura, ut Eurip. ait in Alc. v. 100. ad vestibulum. Dein, cum exsequias comitabantur, operta [orig: opertâ] incedebant facie. Quare Orestes Electram, ut luctum deponeret, hortatus ita eam alloquitur:

--- a)naka/lupt' w)= kasi/gnhton ka/ra
*)ek dakru/wn t' a)/plelq' ---
--- Aperi o [orig: ô]! sororium caput,
Eque lacrimis exi.

Porro neque pedibus, neque lingua [orig: linguâ] inter incedendum ullum faciebant strepitum, profundo silentio mortuum prosequentes. Cuius moris etiam de Achabo mentio fit. 1. Reg. c. 21. v. 27. et de Esaia c. 38. v. 15. Ad tumulum cum accessere [orig: accessêre], omnes ploka/mous2 vel bostru/xous2, i. e. cincinnos detondentes, in tumulo eos reponebant aut igni dabant: quod pe/nqimon kou/ran, vel tomai=on

bo/struxon vel kara/tomon xlidh\n vel a)parxa\s2 th=s2 ko/mhs2 vocare solebant Etiam comis suis Defunctos obvolvebant. Stat. Theb. l. 5. v. 233.

--- Sic illa iacenti
Incidit, undantemque sinu collapsa cruorem
Excipit. et laceros premit in nova vulnera crines.

Tandem, toto luctus [orig: luctûs] tempore, quod Lycurgus undecim dierum spatio definiit, mulieres virique ornamentis, auro purpura Gemmisque, coronis item abstinebant. Terent. Heautont. Actu 2. Sc. 2. v. 45. et seqq.

Mediocriter vestitam veste lugubri,
Eius anuis causa [orig: causâ], opinor, quae erat mortua;
Sine auro, tum ornatam, ita uti quae ornantur sibi.

Neque ignem excitabant aut candelam accendebant. Vet. Glossa, lu/xnous2 a(/ptein e)n pe/nqei ou) qe/mis2, Lucernam accendere inluctu non licet. Quo alludens Iuv. Sat. 3. l. 1. v. 213.

Si vero publica lugeretur calamitas, non Palaestrae solum, ac Gymnasia, cum balneis ac officinis Artificum, sed ipsa quoque templa claudebantur, etc. Vide Franc. Rossaeum Archaeol. Attic. l. 5. c. 26. De Hebraeis vide supra, ubi de Exsequiis. Addo hic [orig: hîc] saltem, quod Sacerdotibus in hac gente lugere non permissum, nisi in proximorum Obitu; at Pontifici, cum unicus foret, semperque deberet in atrio versari, omnia luctus [orig: luctûs] signa, quocumque in funere, prohibita, imo ne ad mortui quidem cadaver unquam accedere, concessum est, quod corona Dei et sacra unctio supra ipsum esset, Lex. c. 21. v. 1. 3. et seqq. Qua de re vide Franc. Burmann. Comm. ad l. et Synopsi Theol. Christ. Parte prior. l. 4. c. 8. §. 32. Apud alias quoque Gentes multa horum in usu fuere [orig: fuêre], vestis squalida, barba demissa, crines et capilli s. detonsi vel passi, querelae insuper et maledicta in Deos audita, lapidatae eorum statuae araeque etc. In India variae Gentes, etiam dilectissimas D emortuis uxorespublica [orig: uxorespublicâ] lege superaddunt, easque vivas cum Defunctis maritis cremant, luctum verum non esse ratae, qui eodem rogo ardere recusaret. Apud vett. Germanos Lugendi titum describit Tac. de morib. Germ. c. 27. Corpora, in quiens, clarorum virorum certis lignis cremantur, struem rogi nec vestibus nec odoribus cumulant. Suae cuique arma. quorundam igni et equus adicitur. Lamenta ac Lacrimas cito, dolorem et tristiam tarde ponunt. Feminis lugere funestum est, viris meminisse. In quae verba vide Matth. Bernecceri Quaestiones 142. 143. 144. et 145. Plura vero hanc in rem, apud Kirchmann. de Funerib. Besoldum Classe 2. Disput. 4. q. 44. Caspar. Barthium Animadvers. ad Stat. passim, inprimis Theb. l. 3. v. 125. et seqq. nec non Comm. Superstition. ut et hic non uno loco: in specie vero, de caput foribus templorum illidendi, in luctu, ritu, supra, in voce Fores; lucem fugiendi, infra ubi de luee, Nigro colore in voce Nigri.

LUGENSIS Comit. regiuncula Ultoniae, versus mare Hibern. Louth Conuntie vulgo, cum oppid. cogn. Lugo, vulgo Louth: Aliis est Luthensis Com. inter Dunensem Com. ad Sept. et Mediam Or. in Mer. reliquae urb. sunt Drogheda, Carlinfordia, Carlingford. Ardracum Ardrak, et Dunkeranum Dunkeran

LUGENTES quinam olim dictifuerint, in Eccl. Christiana, vide supra in voce Hiemantes.

LUGEUM sive LUGEA palus Iapodum in Liburnorum conf. apud Arsiae Ort. vulgo Zirichnitz ab oppid. ei vicino sic denominata: Singulis Annis frumentum, venationem, et piscationem exhibet. Clauditur circumquaque montibus, plerisque in locis 18. cubitos alta est, et ubi minimum profunda, exsistit, iustam humani corporis aequat mensuram. Ex montibus circumpositis rivi quidam ignobiles procurrunt, suo quisque alv eolo, ab Orientali quidem plaga 3. ab Australi vero quatuor. Singuli quo longius fluunt, hoc minus scatent aquis, terra [orig: terrâ] nimirum ipsos combibente, doncc postremo absorbeantur scrobibus saxeis, itanatis, uthumano opere excisae videantur. Hic [orig: Hîc] aquis ita redundantibus, ut recipi amplius non possint, fit ut regurgitent scrobes, neque solum nihil aquae admittant, sed etiam quicquid receperint, effundant tanta [orig: tantâ] celeritate, ut reflexus [orig: reflexûs] imperum equiti quantumvis expedito, et celeriter fugienti aegre effugere liceat, Itaque quacumque patet locus, diffunduntur aqae, et lacum efficiunt. Hae aquae postea non minus fere celeriter recedunt, quam accesserunt [orig: accessêrunt], ac non per scrobes illas tantum, sed universa [orig: universâ] pene terra [orig: terrâ] eas non aliter recipiente, quam si per cribrum diffunderentur. Quod cum fieri sentiunt accolae, continuo grandioribus eius meatibus, quoad fieri potest, obstructis, agminatim advolant ad piscationem, quae ipsis non modo iucunda, verum etiam perfructuosa est. Porro siccato lacu fit messis, qua [orig: quâ] parte solum prius consitum erat; et idem rursus conseritur, antequam inundet. Graminis ita est ferax, ut post vigesimum diem secari soleat. Lazius, Geo. Wernherus, de admirandis Hungariae aquis.

LUGI vel pop. Bor Scotiae; quorum regio nunc Cathanesia. Baudr. ubi nunc Sutherlandia prov. iuxta Oceanum Germ. inter Cathnesiam et Naverniam ad Sept. ac Rossiam Or. ad Mer.

LUGIDUNUM Germ. urbs, una ex Silesiae praecipuis; Ptol. Glogais hodie. Vide Glogovia.