CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS TERTIVS Literas M, N, O, P, Q, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

MACTATIO Agni Paschalis toti Israelis coetui imperatur, Exodi c. 12. v. 6. Et mactabunt eum omnis congregatio Synagogae Israelis. Proin v. 21. omnibus dicit Moses, Mactate Pascha: non solum, quia tum temporis quisque paterfamilias [orig: paterfamiliâs] aut quilibet primogenitus in familia sun erat Sacerdos; sed et, quia mactatio tam ad populum, quam ad Sacerdotem pertinebat, uti probat Bochart. Hieroz. Parte prior l. 2. p. 575. 576. Et quidem mactatio legitima, Hebraice [gap: Hebrew word(s)] sechita, ut Hebraeorum Magistri tradunt, acutissimo [orig: acutissimô] cultro [orig: cultrô] fiebat, per animalis iugulum ducto [orig: ductô] et reducto [orig: reductô]. Sed [gap: Hebrew word(s)] nechira, mactatio illegitima erat, qua [orig: quâ] nares discindebantur, qualique usus est Balak Rex Moabitarum: Ita quidem Magistri. Bochart. vero, partem pectoris superiorem, quae Graecis sth=qos2, Arabibus dici nachar, docens; verbum nachara, esse mactare, cultro [orig: cultrô] non in nasum, sed in summum pectus adacto [orig: adactô] prope iugulum, ostendit. Quod verbum, inquit, Arabibus notissimum etiam Chaldaei usurpant, cum de victimae mactatione agitur, in infidelium sacrificiis, in quorum numero erat Balak. Vide eum ubi supra c. 50. p. 586. Ceterum quid proprie Mactare, docet Stewechius, Solebant, aiens, hostiae mola [orig: molâ] salsa [orig: salsâ] tangi, actum immolatae dici. cum vero ictae essent et aliquid ex illis in aram datum, mactatae dicebantur per laudationem et boni ominis significationem, et cum illis mola salsa imponebatur, dici solebat, Macte esto, ex Varrone, Electis Arnobianis l. ult. Eandem in rem Servius ad Aen. l. 9. v. 641. Quoties aut tus aut. vinum super victimam fundebatur, dicebant: mactus est taurus vino [orig: vinô] vel ture, h. e. cumulata est hostia, et magis aucta. Vide Iac. Cuiacium Observation. l. 2. c. 12. B. Brissonium de Formulis l. 1. Alios.

MACTORIUM urbs Siciliae, Steph. Mazarino Aretio. Vide Cluver. Vix 18. milliar. ab ora Australi. Nunc castrum in colle, cum titulo Comitatus gentis Brancifortiae; inter Gelam fluv. ad Ortum, et Hymeram fluv. ad Occasum. Aliis est Botero, castrum magis ad Austrum. Baudrand.

MACULAE citrearum mensarum, in pretio olim Romanis, memorantur Tertulliano de Pall. c. ult. verbis his: Hem quantis facultatibus aestimavere [orig: aestimavêre] ligneas maculas! Earundem Plin. quoque meminit. l. 13. c. 15. Nec enim unius generis, aut nominis, erant. Aliae tigrinae, aliae pantherinae, appellabantur, aliae pavoninae, aliae etiam apiatae. Tigrinae, in morem venarum, longas lineas discurrentes habebant, taeniis similes. tales enim maculae tigridum, quas propterea r(abdwtou\s2, i. e. virgatas, dixere [orig: dixêre]. At pantherinae in orbes parvos et intortos erant cirispae, ut sunt terga pantherarum. Quam differentiam tigrinarum ac pantherinarum macularum scite his versibus describit Oppianus, Cynegetic. l. 1.

*toi\ me\n ga\r deirh\n, kalli/trixa d' eu)re/a nwta.
*gegra/fatai dolixh=sin e)ph/trima taini/hsin,
*ti/gries2 oi(=a qooi\, kraipnou= zefu/roio gene/qlh
*toi\ d' a)/r' eu)troxa/loisi peri/droma daida/llontai,
*sfragi=sin pukinh=|sin, o(moi/ia pordali/essin.

Pliniiverba, de his mensarum maculis, ita ex veterib. libris legit Salmas. Mensis praecipua dos in venam crispis, vel in vortices parvos. Illud oblongo [orig: oblongô] evenit discursu, ideoque tigrinum appellatur: hoc intorto [orig: intortô], et ideo tales pantherinae vocantur. Ubi eleganter in venam crispas vocat, quae venatim crispae sunt, et crispas in vortices, quae ad instar vorticum intortae crispantur. Sequitur apud eundem Plinium: Sunt et undatim crispae maiore gratia [orig: gratiâ], si pavonum oculos imitentur. Magna vero post has gratia extra praedictas crispis, densa [orig: densâ] veluti grani congerie, quas ob id a similitudine apiatas vocant. Dicebantur nempe apiatae, non ob apibus vel apiculis, ut Viri docti hariolantur; sed ab apio, quod densa [orig: densâ] grani congerie crispae, apii semen et grana dense [orig: densê] congesta referant. Claud. Salmas. Notis ad Tertullian. l. c. 436. Vide quoque supra distinctum; ubi de Maculis vestium eluendis, infra voce Tinca.

MACURIUS Hydrunti praefectus, a Ragnerio, qui Tarento praefuit, miro [orig: mirô] strategemate deceptus est. Hic enim, cum mortuo [orig: mortuô] Totila [orig: Totilâ], Teium factum Regem, Francosque in societatem venturos audivisset; paenitentia [orig: paenitentiâ] ductus, quod ad partes Iustiniani Imperat. transiisset, ad Gothos redire statuit. Ut vero obsides suos, quos Romanis dederat in fidei pignus, reciperet, a Macurio auxilium poposcit adversus Gothorum copias, quas contra se venturas simulabat: Is, nihil fraudis subesse suspicans, quinquaginta milites misit: quos Ragnerius in potestatom redactos, custodiri iussit, misitque ad Macurium, ut sibi suos obsides restitueret, si milites, quos Tarentum miserat, vellet esse incolumes. Sensit ille, sibi graviter esse illusum, ac simul ira [orig: irâ] accensus, paucisque militibus in praesidio Hydrunti relictis, ipse cum coeteris copiis, adversus Ragnerium profectus est: quem etiam in pugnam descendere ausum, in fugam coniecit. At milites suos a periculo eripere nequivit, quippe eos omnes ante congressum Ragnerius trucidaverat. Ioh. Magnus l. 14. c. 19.

MADAGASCARIA seu Insul. Lunae, item Insul. S. Laurentii, Insul. perampla Africae, in Oceano Aethiopico Menuthias Ptolem. Cerne Plinio l. 6. c. 31. et l. 10. c. 8. qui insulae cognominis meminit, in mari Atlantico. Vide Madera. co. aut 100. leuc. Gallic. ab ora Africae in Ortum. Ex praecipuis totius orbis, sub Tropico Capricorni extensa a gradu 11. latitudinis Australis usque ad gradum 25. eiusdem latitudinis, sed multo minor ab

Ortu in Occasum; aloes, pecorum, sanguinis draconis, aromatum et lignorum odoratorum dives. Hic [orig: Hîc] tantum pagi, ut et a paucis annis aliquot coloniae et arces Francorum, versus partem Meridionalem Insulae, ubi in Ortum vergit, nempe arx Delphina, arx Anossia, arx Sinus [orig: Sinûs] S. Augustini, aliaeque coloniae minoris notae in illis partibus, uti in insul. S: Mariae ei adiacente. Dividitur in plures provincias, ex quibus a Francis detectae sunt in parte Australi Carcanossia. Ampatrum tractus, Machicorum tractus, Carembola, Mahasalia et Matatania. Boreales adhuc ignotae. Dicitur l'Ise Dauthine Gall. Madecase incolis, Ista de S. Lorenzo Lusitanis, Sarandib Arabibus. Vide Steph. Flacurtium in hist. huius insul. Corn. Hautmannum Itiner. p. 9. et seqq. a Mandesso l. 2. c. 19. etc. Becmanno, una est e maximis Orbis insulis. in Oceano Indico sita, longitudine 150. latitudine 80. milliarium circiter: Prope eam plurimae minores insulae hinc inde sparsae sunt, e quibus insulae de Cumoro ad Boream, Madagascari adsitae numero [orig: numerô] quinque et his nominibus fere appellatae, S. Iohann de Castro, Spirito Sancto, Sancto Christophoro, Auguzeria et Mayotto. Vide Herberti Itiner. p. 13. Ad littus Melindae regionis iacet insula Zanzibar, quam Voss. probabiliter autumat esse Menuthiam Veterum, Nott. in Pomp. Mel. p. 303. Insul. Mauritli, ab aliis Cerne dicta, Orientem versus post insulam Madagascariam sita est, etc. Ceterum haec insul. totius Africae maxima, circa A. C. 1290. Regem non habebat: Sed quatuor Senioribus iure Aristocratico [orig: Aristocraticô] parebat, teste Marco [orig: Marcô] Paulo [orig: Paulô] Veneto [orig: Venetô] l. 3. c. 39. Nostro [orig: Nostrô] tempore, in plurima dividitur Regna, semper inter se hostilia. Hornius.

MADAI fil. Iaphet. Gen. c. 10. v. 2. Pater Medorum. Vide Bochart. Phaleg. l. 3. c. 14.

MADARANUM Regnum Asiae, in Insul. Iava; de quo sic Georg. Hornius Orb. Imper. p. 312. In Iava est Regnum Bantam Madaran; potentissimusque in illa Insula Rex est, quem vulgo vocant Regem Madaran.

MADASUMMA urbs Africae propriae, Antonino. Madussama alibi idem legit. Madyssumma habet Victor Uticensis.

MADATES Uxiorum praefectus, qui ultima pro fide, quam regi suo Dario dederat, experiri statuit. Cui cum exarce, triginta Oratoribus ad deprecandum apud Alexandrum missis, spes veniae denegaretur; precibus Sisyganbis, cuius ex sorore neptem ille matrimonio secum iunxerat, periculo [orig: periculô] exemptusest. Curt. l. 5. c. 3. Verum Ianus Gebhardus in suis ad Curtium exercitationibus adnotat, neque in Plutarcho nec Arriano huius hominis fieri mentionem, tantumque a Diodoro *me/ton vel *ma/deon insigniri l. 17. parte posteriore, a Polyaeno vero l. 4. in Alexandro com. 27. appellari Phrasaorten.

MADAURA seu Madurus Ptolemaeo et Plinio l. 5. c. 4. urbs Africae Episcopalis olim sub Archiepiscopo Carthaginensi, inter Gaetuliam et Numidiam, a qua [orig: quâ] Apuleius Madaurensis est appellatus: Ibi olim literarum gymnasium, ad quod D. Augustin. adolescens se contulit, Quibusdam urbs Africae propriae mediterranea, inter Hipponem et Lambaesam ad 60. mill. pass. distans. cirthae propior. nunc pagus tenuis. Baudrand. Madara vulgo.

MADERA [1] Gall. l'Isle Madere, insula in mari Atlantico, nomen a copia lignorum sortita est, nam quicquid inibi erat soli, totum id silvis opacum densissimis conspiciebatur. Operae pretium igitur fuit his, qui primi insulam coluere [orig: coluêre], ut multo [orig: multô] eam igni purgarent; qui adeo grassatus est aliquando, ut etiam viros corripuisset, ni aquis humerotenus immersi sibi consuluissent. Insula im circuitu patet 40. milliar. portum non habet, verum peropportunas stationes. Feracis est soli, licet saltuosa instar Siciliae sit, scatet tamen frugibus innumeris: hinc Regmae insularum, quibusdam dicta: desiit autem fertilitas (licet adhuc plura producat) nam frequentiore semine attrita est; irrigatus fontibus, et amnibus conspicua est, quorum octo ibi visuntur, qui insulam interfluunt. Apri in montibus visuntur innumeri. Quum primum culta fuit insula, maxima hic [orig: hîc] fuit columbarum copia, quibus capiendis, non alia [orig: aliâ] arte usi sunt aucupes, quam ut alligato [orig: alligatô] perticae uncino [orig: uncinô], ex arboribus, quibus insidebant, eas detraherent, non paventibus avibus, sed mirantibus, veluti, rem non visam hactenus, quoniam nullo habitatore humano [orig: humanô] culta fuerat insula, sed solis avibus et feris cesserat. Metel. Alias Cerne Atlantica, Sansovin. Detecta fuit A. C. 1420. a Ioanne Gundisalvo, et Tristane Vasaeo auspiciis Henrici Lusitaniae Regis. Longa est 25. leuc. circuitus 60. circiter. Eius primaria urbs Funchalia. Ibi etiam oppid. Moncrixum et Fanum S. Crucis, cum 36. Paroeciis; Insul. protus Sancti in vicinia est. Baudrand. Mariana l. 20. c. 11. hist. Maff. l. 10. hist.

MADERA [2] vulgo quoque Madera, fluv. qui et Cayane. Oritur in America Meridionali in confinio Peruviae, versus Argenteam urbem; dein post longum cursum, in Amazonium fluv. se exonerat, infra Caianam provinc. Petr. Texeira.

MADERASPATANUM urbs regni Narsingae, in ora Coromandelis et sinus Gangetici, cum portu et arce S. Georgii, sub Hollandis ab aliquot annis.

MADERIACUM seu Meceria, urbs Campaniae Gall. satis munita, a Mosa fluv. fere circumdata: vix dimidia leuca [orig: leucâ] a Carolopoli et ab arce montis Olympi. 4. infra Sedanum in Occasum, totidem a Rupe Regia in Eurum, 3. tantum a confinio Ducatus Luxemburg. 6. a. Bullionio, l. a Retelio, 16. a Remis in Carciam. Estque satis culta. Mezieres vulgo.