December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed
06/2005 Peter Stroebel markup
semi-automatic lemma-correction
05/2006; 06/2008; 06/2010; 12/2010; 02/2011 Antonio Javier Ortiz Cano; Reinhard Gruhl markup
largely revised


image: as0001

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS TERTIVS Literas M, N, O, P, Q, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.



image: as0002

[gap: blank space]

image: as0003

[gap: illustration]

page 17, image: s0017b

MAGNES [1] pater Glaphyrae, conditoris Glaphyrarum urbis Thessaliae Steph.

MAGNES [2] Atheniensis Comicus antiquae Comaediae, tempore Epicharmi, docuit fabulas 9. vicit bis. Vide Scholiast. in Equit. Aristoph.

MAGNES [3] Smyrnaeus puer prae ceteris mortalibus formosus, poetica [orig: poeticâ] insu per et Musica [orig: Musicâ] ornatus, corona [orig: coronâ] insignis aurea [orig: aureâ], ac habitu moliiore indutus civitates obibat, multis dilectus, praesertim Gygi Lydorum regi. Parentes autem probrum huiusmodi perosi, capta occasione comam eius inciderunt, et vestem, ornatumque omnem laceraverunt. Quare perturbatus Gyges in Magnesios bellum movit, quibus tandem superatis revertens, Sardibus Panegyricum celebravit magnificentissimum. Suidas.

MAGNES [4] Demetrius, vide Demetrius.

MAGNES [5] subtilium cos ingeniorum, prodigium Naturae, mirabilium thaumaturgus, reconditae virtutis inscrutabilis labyrinthus, lapis est, qui quoad exteriorem speciem nil neque splendoris, neque pulchritudinis habet, tam eximia [orig: eximiâ] interim virtute praeditus est, ut nulli lapidum speciei secundus habendus sit, nec ullus humano generi tantum utilitatis praebeat. Hic enim solus navigationes dirigit, hic solus in aere magnas moles, sine ullo alio fulcro, suspendit, aliaque praestat, quae plane in stuporem dare etiam emunctioris naris homines apta sunt. Ut de usus eius in navigationbus iam nil dicam, quod fiet paulo infra. De conrona Regis Ammonitarum, a Davide superati, refert Kimchius, in eo magnetem fuisse, quo in aere detinebatur, ad 2 Sam. c. 12. v. 30. Simile quid de vitulo Ieroboami legitur in Sanhedrim c. 11. Quae si a sublestae fidei Auctoribus profecta dicas, eodem [orig: eôdem] lapide Dinocratem Architectum Alexandriae Arsinoes Templum concamerare inchoavisse, ut in eo simulacrum eius e ferro in aere pendere videretur, testatur Plinius l. 34. c. 14. Quod idem de sepulchro Mahometis diu creditum; quam tamen fabulam hodie multi refellunt, inter quos Vartomannus eminet, Navigat. l. 1. c. 30. apud Bochart. Hieroz. Farte poster. l. 5. c. 7. Sed nemo melius admirandam lapidis huius indolem descripsit, Kirchero Op. de Arte Magnetica: de quo vide supra in voce Ars: qui et machinis, quae hodieque in Musaeo eius conspiciuntur, virtutes eius clarissime spectantium oculis subicit: Inter quas eminent, Ara Magnetica, Architae columba, Cymba Magnete animata, Horologium mirificum, Typhis Magneticus et Vaticinatrix Statua, de quibus hic [orig: hîc] passim vide; plura autem hanc in rem exhibet Georg. de Sepibus in Collegii Romani Societ. Iesu Musaeo c. 14. Dictus autem Magnes, non tam a Magnete quodam inventore, quam a patria Magnesia: appellatione postmodum satius extensa [orig: extensâ] ad omnem huius generis lapidem, quamvis patriam non haberet praedictam. Sic occurrit Magnes Aethiopicus, Indicus, etc. Sed et duo Magnetes sunt diversissimi generis; nempe unus, qui ferrum trahit, Magnes absolute, item Heraclius Lapis Veterib. dictus; et *magnh=tis2 li/qos2, qui colorem argenti habens, tornabatur olim in vascula, de quo utroque vide accurate disserentem Salmas. ad Solin. p. 1102 et seqq. Adde quae hic [orig: hîc] de Heraclio item Lydio lapide diximus, nec non in voce Sideritis. Ceterum, in re nautica hodie maximi usus. Perpetuo enim index magneticus lineam meridianam, eoque plagam Septentrionalem semper monstrat, quamvis alicubi cum aliqua variatione seu declinatione, quam Chalyboclisin vocant, primum Sebastiano Cabotto observatam. Utilissimae huius propriet atis magnetica inventio communi suffragio [orig: suffragiô] Iohanni Goiae (alii Flavium Giram vocant) Amalphitano defertur, circa A. C. 1300. Ad minimum, in vulgus, anteillum, arcanum hoc non fuit notum. Memorabile enim est, Poetam Gallum, nomine Guiot de Provines, iam circa A. C. 1200. pyxidis. nauticae mentionem fecisse, verbis, postquam de Polo Arctio locutus fuerat, sequentibus:

Icelle estoile ne se muet,
Un art font, qui mentir ne puet,
Par vertu de la marinette,
Une pierre laide et noirette,
Ou le fer volontiers se ioint.

Vide Athanas. Kircher. de Arte Magnetica, Gassendum, etc. nec non lemmate, Pyxis nautica.

MAGNES [6] Aeolius in eodem Musaeo, piscis est volans, qui flantem ventum intra cubiculi laquearia designat. Vide supra Hirundo Marina

MAGNESIA [1] urbs Asiae, in Ionia [orig: Ioniâ], teste Plinio [orig: Pliniô], l. 5. c. 29. vel in Caria [orig: Cariâ] apud Maeandrum fluv. et Thoracem montem, teste Diodoro [orig: Diodorô], media inter Ephesum et Tralles. Episcopalis sub Archiepiscopo Ephesino. 30. mill. pass. ab Epheso in Ortum, 25. a Tralle in Austrum, 80. a Smyrna in Euripum prope a Via. 1. aut altero [orig: alterô] milliari a Maeandro fluv. Baudr. Hic Themistocles Atheniensis patria [orig: patriâ] pulsus interiit, cum rex Persarum hanc ei urbem in panem dono [orig: donô] dedisset, et hic [orig: hîc] Antiochus a Scipione victus est. Andronicus quoque Imperat. cum Turcis infeliciter ibidem pugnavit. A C. 1303. Mahometes quoque a Patre Amurathe, ob indicia crudelitatis, huc relegatus est, A. C. 1590. vulgo Mangresia. Item Magnesia altera urbs Lydiae ad Sipylum montem proxima Sardibus. Episcopalis sub Archiepiscopo Lystrensi, Manissa Leunclavio. Item regio Macedoniae inter Pieriam ad Boream et Thessaliam, in Austrum in ora [orig: orâ] maris Aegaei ad Ortum Baudr. provinc. est Thessaliae in Macedonia inter Sinum Thermaicum ad Boream et Pelasgicum ad Meridiem. Ab Occasu habuit Phthiotidem et Pelasgiotidem, a Borea Pieriam, ad Peneum. Hic [orig: Hîc] Pelion mons, Ossa, Olympus, Tempe Thessalica. Ibidem ad Ortum Magnesia Promontor. quibusdam Capo di S. Georgio. Brieti. Cape Verlichi, Sophiano Populi Magnetes. Ovid. Met. 11.

------ Consistere Pelea terra [orig: terrâ]
Fata sinunt: Magnetas adit vagus exul, etc.

Hinc Magnesius, et Magnessus. Horat. l. 3. Od. 7.



page 18, image: s0018a

Magnessam Hippolyten dum fugit abstinens.

Hi, violato [orig: violatô] Numine, tot malis, teste Strab. l. 13. afflicti sunt, ut a Milesiis prorsus deleti adagio locum fecerint, magnetum mala, de malis ingentibus. Suidas Nic. Loyd. Nummi, in quo Philippus fil. Apollinem sedentem referens, cum Inscrip. *e*p*i, *s*t*p. *a*u*r. *t*a*t*i*a*n*o*u *b. *m*a*g*n*h*t*w*n *s*i*p*u. cusi a Magnetibus, meminit Sponius Itin. Graec. Part. 3. p. 188.

MAGNESIA [2] sive Conclusiones experimentales de effectibus Magnetis, nomen libri ab Athan. Kirchero in lucem emissi: editi Herbipoli A. C. 1630. in quarto.

MAGNETICO-HYDRAULICA machina horas in universo Mundo exhibens, ut et horas Astronomicas, Italicas, Babylonicas et antiquas, in Musaeo Kircheriano, memoratur p. 2.

MAGNETICUM Naturae Regnum sive de triplici Magnete liber, Auctore Athan. Kirchero [orig: Kircherô], prodiit in quarto Romae A. C. 1666. recusus Amstelodami in duodec.

MAGNETICUS Typhis vide infra Typhis.

MAGNI Albi cum Corona Grans Blans a la Couronne, nomen monetae sub Ludovico XI. et Carolo VIII. Gall. Regibus cusae. Crucem praeferunt pedatam, cum 2. liliis et 2. coronis, inter crucis brachia: in aversa parte, scutum est cum 3. liliis inter totidem coronulas. Inscr. LUDOVICUS, seu KAROLUS FRANCOR. REX. pond. 2. den. 5. gran. legis 4. den. 12. gran. pretii 11. den. Sub eodem Ludovico prodierunt Magni Albi cum Sole, vulgo Grans Blans au Soleil, cum cruce pedata in quadruplici circino et inscr. SIT NOMEN etc. in postica vero, tribus liliis triplici circino inculusis et Sole in superiori parte, ubi inscr. LUDOVICUS FRANCOR. REX. pond. 2. den. 10. gran. legis 4. den 12. gran. pretii 13. den. Turonens. Quam ob causam postmodum Trezeni, Trezains dicti sunt. Sub Ludovico vero XII. cusi sunt Magni Albi cum Histrice, Gall. Grans Blans au Porc-Espic, dicti Ludovicus, cum cruce inter duo lilia, et Inscr. SIT NOMEN etc. in aversa parte, cum scuto et 3. liliis coronato atque ab histrice sustentato. Inscr. habet. LUDOVICUS FRANCOR. REX. pond. 2. den. legis 4. den. 12. gran. De quibus omnibus V. Car. du Fresne Glossar. in voce Moneta, ubi typos horum nummorum exhibet.

MAGNI Ludi vide supra Ludus.

MAGNIANA oppid. Panoniae superior. in Hungaria. Zika, teste Lazio.

MAGNIFICAT secundum est ex tribus Euangelicis Canticis, quae in Ecclesia Romana in psalmodia recitantur. Cum enim Canticorum horum X. sint, septem eorum ex antiquo Testam. deprompta et per 7. hebdomadis dies ad Laudes distributa sunt: reliqua tria ex Euangelio desumpta; quorum primum, Benedictus Dominus, etiam dicitur in Matutinalibus Laudibus; secundum Magnificat, cantatur ad Vesperas, quae, utpote festivitatis initium, nobilitores sunt laudibus, etc. Dicunt autem hoc Canticum tum, quia vesperarum tempore, perveniente ad Elisabethae domum B. Maria [orig: Mariâ] Virgine, fuerit compositum, Benzo in Magnificat c. 20. l. 1. apud Macros Fratres in Hierolexico.

MAGNIFICI dicti olim Praefecti praetorio, Magistri militum, Magistri officiorum, Magistri inter agentaes, Quaestores, Comites Domesticorum, l. 16. Cod. de test. mil. l. ult, C. ubi Sen. l. 33. C. de appell. §. ad istum, etc. Sed et Magnificentissimus, ab Imperat. Exquaestor appellatur, in Auth. ut divinae iuss. etc. Vide Ioann. Calvin. Lexic. Iuriad. At sequentibus temporibus, Magnificentia, titulus fuit honorarius, ipsis Regibus tribui solitus. Vide Epistolas Childeberti Histor. Francic. Tom. I. p. 809. Ep. 60. Nicolai I. Pontific. et plura hanc in rem, apud Brissonium de Formulis p. 355. de quibus infra. Hodie Magnificus, it. Magnificentissimus, tituli sunt Rectorum Academicorum.

MAGNILOCENSE coenobium Manlieu vicus Galliae Aquitanicae cum monasterio, in Arvernorum finibus.

MAGNITUDO titulus itidem honorarius Regum aliorumque, apud Ennodium l, 1. Ep. 4. Marculfum l. 1. etc. Car. du Fresne Gloss.

MAGNOPOLIS olim Eupatoria, urbs Paphlagoniae ex cisa, Mithridatis regia, postea Pompeiopolis, sic a Pompeio, qui Mithridatem vicit, dicta. Item urbs Germaniae, vulgo Meckelburg: Megalopolis quoque et Megapolis. Olim Episcopalis sub Archiepiscopo Bremensi, Ducatusque caput: nunc castrum tenue Ducatus cognominis, vix 3. mill. pass. a Wismaria in Meridlem Suerinum, sede nunc Episcopali decorum, versus, a quo 12. mill. distat. Vide Megapolis.

MAGNUM Littus nunc Arquico, portus et urbs Abexiae, in ora sinus Arabici, contra Macariam Insul. alias sub Abyssinis. Multis Ercoco dicitur.

MAGNUM Mysterium me/ga th=s2 eu)sebei/as2 musth/rion, Incarnatio Domini nostri vocatur, 1 tim. c. 3 v. 16. h. e. me/giston, maximum, ut Theophylactus exponit: allusione ad ritus Gentilium, ubi non Umina tantum quaedam mega/la dicta, seu magni Dii, et in ipsa Epheso mega/lh *)/artemis2, magna Diana, Actor. c. 19. v. 27. Athenis, Ceres et Proserpina, mega/lai *qeai\, magnae Deae; verum etiam varia Sacra sollennia: maiora vocata, mega/la i(era\, ut apud Lucian initio de Dea Syra: Ita festa Liberalia, seu Dionysia Athenis maiora quaedam appellata, quae et Anthesteria et antiquiora e tribus, de quibus vide Thucididem l. 2. Panathaenea ibidem: Daedala etiam apud Baeotios, alia mega/la, alia mekra\, fuere [orig: fuêre], teste Pausania [orig: Pausaniâ] in Baeoticis. Eleusinia in prin is mhsth/ria mega/la fuere [orig: fuêre], utpote quae maxima in toto Orbe habita sunt. Imo horum ipsorum quaedam mega/la, magna seu maiora quae et mega/lai nu/ktes2, magnae noctes: alia mekra/, minora, Agrae videl. et Alimunte: quae inter se non parum differebant. Inter alia, illis initiari antiquitus [orig: antiquitûs] peregrinis fas non fuit, his licuit: illa Cereri proprie dicata erant, haec Proserpinae: in illis plene initiari mos


image: s0018b

fuit, seu deute/ra| muh/sei de omnibus edoceri, apud Clem. l. 6. Strom. unde e)po/ptai et e)/foroi, in his ad maiorum perceptionem praeparari saltem, qui proin mu/stai, et sacra haec prote/leia vocitata. Tempore in super differebant etc. Quia itaque doctrina de Incarnatione non modo fictitiis omnibus religionibus falsisque mysteriis maior certiorque est, utpote quum de vero Deo sit, qui est me/gas2 qeo\s2, Tit. c. 2. v. 13. sed et in ea tota iustaque et absoluta consistit religio, ac cognitio pietatis, indeque salutis nostrae. et quidem mysterium est omnibus gentibus, atque adeo etiam ce/nois2, propostum, quod, quum antea veluti minoribus mysteriis adumbratum fuisset, suo [orig: suô] tempore plenissime revelatum est: sic ut omnes Christiani sint iam non nudi tantum e)po/ptai, spectatores, sed et i(erei=s2 sacerdotes, merito me/ga th=s2 eu)sebei/as2 musth/rion Apostolo [orig: Apostolô] dicitur. Vide Cl. Gothofredum Exercitatione II. quae est de Incarnatione Christi, et ex eo Cl. Suicerum Thesauro Eccles. voce *musth/rion.

MAGNUM Promontorium quod et Olyssipponense Plinio l. 4. c. 21. seu Lunae, dicitur, Lusitaniae promontorium apud ostia Tagi. Vulgo Cabo de Cascais, nunc Capo de la Reca, 6. leuc. ab Ulyssippone in Occasum 1. ab arce Cascais. Baudr. Item promontorium Mauritaenia Caesariensis. Ptol. Capo de One, teste Marmolio [orig: Marmoliô]. Item aliud Siciliae, Arabiae Felicis, Aethiopiae ad sinum Barbaricum, et aliud ad ostium Gangis. Ptol.

MAGNUS [1] I. Norvegiae Rex fil. S. Olaci cui successit, ut et Canuto III. Dania Regi, A. C. 1045. per ann. 4. Eum in Norvegia Araldus vel Ervoldus excepit. Cuius fil.

MAGNUS [2] II. ab A. C. 1070. regnavit per ann. 28.

MAGNUS [3] III. fil. huius nothus successit, cumque regno [orig: regnô] cessisset, postmodum rediit.

MAGNUS [4] IV. regnavit ann. 52. ab A. C. 1180.

MAGNUS [5] V. fil. Erici, Sueciae quoque Rex fuit, A. C. 1315 pater Aquini III. et

MAGNI [3] VI. qui similiter Sueciae Rex fuit. Fuit etiam hoc nomen Ducis Slesvicensis et Holsat. Item Ducum Brunsvicensium et Luneburg. etc. Vide infra.

MAGNUS [6] fil. secundogenitus Christiani III. Daniae Regis, Friderico fratri tertia [orig: tertiâ] parte Holsatiae cessit, acceptis, quas Rex ab Episcopo Iohanne Munchausio emerat, Osiliensi et Curoniensi dioecesibus, quibus postea ius in provinc. Revaliensi, a Mauritio Wrangelio Episcopo concessum adiecit. Sed cum superbe et impotenter se gereret, turbatum. Ad Moscos itaque se confert Magnus A. C. 1570. obtinetque a M. Duce, ut Livoniae Rex renuntiaretur: Hinc Revaliam obsidet, sed pace mox sequuta [orig: sequutâ] recedit. Postea sobrina [orig: sobrinâ] Czaris Maria [orig: Mariâ] interea ducta, iterum in Livoniam a Mosco missus, plurimos in suos partes pertraxit, sed Riga [orig: Rigâ] gratis obsessa [orig: obsessâ], ipse a Mosco, verbere etiam in os ingesto, duriter exceptus, in Curionen sem sum dioecesin secessit, ubi obiit improlis A. C. 1583. Vide Thuan. l. 79.

MAGNUS [7] I. cognomine Pius vel Senior, fil. Alberti Pinguis, Ducis Brunsvicensis, a coniuge Sophia Brandeburgens. Sangershusium et Landspergam suis ditionibus iungenda accepit. Pater fuit Alberti Archiepiscopi Bremensis, Ludovici ac Magni iunioris.

MAGNUS [8] II. cognomento [orig: cognomentô] Iunior, fil. prioris, a torque argenteo Torquatus dictus, adversus Duces Saxoniae inferioris hereditatem Wilhelmi Lunaeburgici sibi asserentes, cum fratre Ludovico bellum gessit: quod tandem in nuptias filiorum Magni, cum duabus Saxonicis desiit. Postea a Megapolitanis victus, a Lunaeburgensibus reiectus, tandem A. C. 1373. in duello, quo Ottonem Comitem Schavvenburgicum straverat, eique lapso necem adhuc intentabat, a gregario milite confossus est. Pater Friderici, qui loco [orig: locô] Wenceslai Imperat. ad Imperiale fastigium electus est, Ottonis Archiepiscopi Bremensis, et Bernardi ac henrici quorum ille Lunaeburgicam, hic Brunsvicen sem lineam propagavit.

MAGNUS [9] fil. Friderici Duci Ducis Wirtembergici, post varia itinera, militarem sectatus vitam, Venetis primo, dein Unioni serviit, praelio [orig: praeliô] ad Wimpinam A. C. 1622. misere confossus. Ei Neopyrgum habitandum assignatum fuerat: obiit improlis.

MAGNUS [10] Consul, collega Apollonii, an. Urb. Cond. 1213.

MAGNUS [11] Dionysius vide Dionysius.

MAGNUS [12] Iacobus vide Iacobus.

MAGNUS [13] Iohannes Archiepiscop. Upsaliae, Lincopia [orig: Lincopiâ] oriundus, tempore Gustavi I. Euangelium, cum toto regno, amplexi. Scripsit Historiam Sueciae libris 24. et seriem Praesulum Upsaliensium, usque ad A. C. 1544. quo [orig: quô] obiit. Ei successit Olaus frater, qui Concilio Tridentino interfuit, A. C. 1546. Auctor libri de Moribus, Consuetudinibus et bellis populorum Septentrionalium, quibus non raro fabulas immiscet.

MAGNUS [14] Monachus, sub Henrico VI. Imperat. auctor Chronici, quod Iohan. Aventin. sequutus est. l. 6. Annal Boiorum. Opmer. in. Chron. p. 488. Quenstedt. depatriis doct. viror. p. 251. Voss. de Hist. Lat. l. 2. c. 54.

MAGNUS [15] Latinis inferioris aevi, non raro pro longo et procero; unde Ludovicus X. Franciae Rex, qui vulgo Longus cognominatus est, semper Magnus cognominatur in veterib. Chartis. Sed et Carolo I. Imperat. Magni nomen non aliunde inditum esse, testatur apud Car. du Fresne Egidius Parisiensis MS. Carolini l. 1. ubi de Stephano Pontif.

Augusti quarta Nonarum luce coire
Concilium fecit, ad quod cum coniuge Regem,
Et cum suscepta de coniuge prole vocavit.
Tunc missam incipiens, quando consedit ad aram,
Regisicos cultus aptavit utrique Parenti,
Cum quibus impresso natorum crinibus auro
Inter utrumque duos chrismavit vertice fratres,
Nominis eiusdem, nisi quod de fratribus alter
Dignoscendus erat Carolus, cognomine Magni.


image: s0019a

Corporis ex habitu, meritus cognominis omen.
Qui bene Magnus erat, quia sicut corpore suprae
Illius aetatis primaevae debita magnus,
Sic animo [orig: animô] maiorque fuit virtute futurus.
Iam tunc Magnus erat cognomine, deinde futurus
Magnus divitiis et fama [orig: famâ] magnus et actis:
Praeter quod sollenne satis cognomen alius
Gratia quae nulli plus affuit, addidit usum
Nominis et Karolo fecere [orig: fecêre] Karismata nomen.

Quam eandem ob causam etiam Karoli nomen eidem Augusto datum fuisse, contendit Anonymus Auctor de Nominibus Germanor. Sed ita eum iam in Baptismo vocatum fuisse, docet praefatus Car. du Fresne in Gloss. Inter Herculis idem epitheta habes supra.

MAGNUS campus planities ampla Palaestinae, inter lacum Asphaltitem, et Ginnabrim, pagus Samariae.

MAGNUS Canon festivitas Graecorum, feria [orig: feriâ] quinta [orig: quintâ] primae hebdomadis quadragesimalis celebrari solita: sic dicta, quod cum alii Canones 30. troparia contineant ad summum; hic 250. complectatur. Auctor Andreas Archiepiscop. Cretensis, qui ob compositum hunc Canonem, Aliptae cognomen meruit. Vide Macros Fratres in Dominica Orthodoxiae

MAGNUS Domesticus vide infra Mengadomesticus: Item in voce Syncellus.

MAGNUS Dux titulus olim Moscoviae Imperatorum, quo [orig: quô] hodieque in legationibus ad Poloniae Regem utuntur, apud alios Principes Tzari elogio [orig: elogiô] utentes, vide infra Moscovia. Sed et *me/gas2 *strathgo\s2, ac *me/gas2 *dou=c gloriosa olim in Imperio Graeco nomina, apud Nicephorum Gregoram, aliosque, qui postmodum Magni cognomine abrogato [orig: abrogatô], Dux a(plw=s2 appellari coepit. Unde Laonic. Chalcondylas, Athenarum *(hgemo/na vocat, l. 4. quem Veteres ut in Novellis Iustinianus notat, Praetorem dixere [orig: dixêre]. Vide Ioan. Meursii Archontes l. 1. c. 9. et infra aliquid voce Strategi.

MAGNUS Locus vicus fuit Galliae, ad fluv. Duriam, in finibus Arvernorum, vulgo Manlieu, in quo Genesius Arvernorum Episcop. Magnilocense Monasterium exstruxit. Fluvius autem Duria, vulgo Dore et Doire dictus, in Elaver effluit postquam prae ceteris Curvampetram Corpiere alluit. Vide Hadr. Vales. Notit. Gall.

MAGNUS Portus geminus: unus Libyae interioris in ora [orig: orâ] occidentali maris Atlantici, Porto Seren, teste Castaldo [orig: Castaldô]. Alter Albionis in ora [orig: orâ] Angliae Australi contra Vectim insulam. Portsmouth Camdeno. Southampton Ortelio.

MAGNUS Sinus Ptol. pars est Oceani Indici, ubi nunc sinus Cocinsinae, inter Haynanum Insul. ac Sinas ad Ortum, et regnum Cocinsinae ad Occasum Sanson.

MAGO [1] huius nominis plures fuisse constat. Primus rem ac disciplinam Carthaginensium auxit. Is ante bellum Punicum, ut Livius, et Trogus l. 18. c. 2. referunt cum 120. navibus bello [orig: bellô] Tarentino [orig: Tarentinô] auxilio venit Romanis. aegre ferens Italiam ab externis invadi, cui actae a Senatu gratiae, auxiliaque remissa. Duos moriens filios reliquit, Asdrubalem, et Hamilcarem. Vide Iustin. l. 18. et 19. Item Mago Annibalis frater, causa victoriae apud Trebiam fuit, sed apud Locros a Manlio clausus ab Annibale liberatur. Livius quoque l. 30. c. 18. et 19. scribit, Magonem tum, cum in Africam per legatos evocatus navigaret, apud Corsicam obiisse. Mago alius a Scipione capitur apud Carthaginem in Hispania, Romamque per Laelium mittitur. Mago denique de Re Rustica [orig: Rusticâ] scripsit, quem Columella l. 1. c. 1. rusticationis parentem vocat. Cuius 28. memorabilia volumina ex Senatusconsulto in Latinum sermonem conversa sunt. Huius meminit Servius, quem Virgilium in Georgicis imitatum scribit.

MAGO [2] Carthaginiensium dux, Olymp. 96. anno [orig: annô] quevarto [orig: quevartô], qui afflictas Poenorum in Sicilia [orig: Siciliâ] res recreare affectans, et subiectis urbibus humaniter imperans, ac a Dionysio hostiliter habitos benigne suscipiens, et valida a Siculis aliisque sociis auxilia contrahens, primo amicos Dionysii depopulatus est; dein cum Dionysio congressus, pluribus octingentis amissis, in sociam urbem Abacaenum refugit.

MAGO [3] Carthaginensium rex, dux contra Dionysium superiorem, cum ingentibus copiis in Siciliam missus Olymp. 99. anno [orig: annô] secundo [orig: secundô], cecidit in praelio apud Cabala.

MAGO [4] Afer, in lingua Phoenicia scripsit Geographiae libros 29. quos Dion ys. Uticensis Graece versos Sex tilio praetori misit: Diophanes dein Bithynus, in libros 6. contractos Deiotaro Regi obtulit. Vide Plin. l. 23. Item, Medici nomen, qui diuturna [orig: diuturnâ] peregrinatione defunctus, nil nisi tosta [orig: tostâ] farina [orig: farinâ] in cibum est usus. Gesner. Biblioth, Vander Linden, etc.

MAGO [5] oppid. Balearis minoris. Mela l. 2. c. 7. Mahon hodie, seu porto Mahon, portus amplissimus, cum oppidulo et arce S. Philippi, in parte Orientali a Citadella oppid. 15. milliar. in Ortum.

MAGOA Persidis oppidum prope Susianam. Plin. l. 6. c. 27.

MAGOG filius Iaphet, Gen. c. 10. v. 2. Vide Bochart. Phaleg. pag. 212. et 219. Ab hoc Scythae genus ducunt, qui primum Magogi dicti sunt.

MAGON Indiae fluv. in Gangem effluens. Arrian. in Indic.

MAGONTIACUM Tacito l. 4. Hist. c. 15. et Amm. Marcell. Mocontiacum Ptol. Magontia Eutropio, Maguntia posterioribus, vulgo Mentz, urbs ampla Germaniae superioris Archiepiscopalis ad Rhenum in Palatinatu, libera, media fere intere Argentoratum ad Meridiem, et Coloniam Agrippinam ad Boream. Eius Archiepiscopus primum inter Imperii Electores locum tenet. Fabulantur illam a Moguntio Troiano, Hectoris filio, conditam Hic [orig: Hîc] primum ars impressoria inventa traditur. Urbs recens munita, Archiepiscopalis est ab A. C. 745. et male habita fuit a Frid. Aenobarbo Imperat. A. C. 1158. Sed restaurata ab,


page 19, image: s0019b

Othone IV. et Academia [orig: Academiâ] aucta, A. C. 1482. sita est ad Rhenum ubi Moenum recipit. Baudrando Caput est ditionis cognominis, de qua infra, una quoque est ex stapulis Rheni. Vide Treveri. Plura vero de hac urbe, apud B. Rhenanum Rer. Germanic. l. 3. et ad eum Not. Ampliss. Ottonis pag. 619 item infra voce Moguntia.

MAGONTINA Ditio Stift von Maintz, quae est provinc. parva, prope Rhenum et Moenum, in Circulo IV. Electoral. Rheni, inter Veteraviam ad Boream Palatinatum inferiorem ad Meridiem. Eius etiam pars in Franconia est. Ab Ortu ad Occasum extensa. Alia oppida sunt Bingium, Asciburgium seu Aschaffenburgum, Miltenberga et Omeneburgum. Subsunt eidem Electori Frislaria, in Hassia Casselensi, Erfordia cum annexis et Eisfeldia regiuncula, in Thuringia, uti Dauderstadium, cum duobus aliis oppidulis.

MAGRADA [1] Melae l. 3. c. 1. seu Menlascus Ptol. nunc Rio Orio, iu Ipuscoa, oritur ex monte S. Adriani; dein auctus aliquot fluviis Tolosam rigat, et iuxta oppidulum Orio in Oceanum Aquitanicum se exonerat.

MAGRADA [2] et MEC-NAZA, duae familiae Zenetorum (Africae populi, qui circa A. C. 950. familiam Idris penitus exstirparunt [orig: exstirpârunt] ) tenuere [orig: tenuêre] Imperium annos centum et quod excurrit: donec Lautunii, alius Africae populus, ad montem Atlantem, creato [orig: creatô] Rege, Zenetorum imperio finem imposuere [orig: imposuêre], A. C. 1052. Fuit autem Idris praefatus, ex Ommiadis oriundus, et ad Atantem, urbem in Mauritania Fezzam condidit, ac in ea assumpto Caliphae titulo [orig: titulô], sedem regiam posuit. Georg. Hornius Orb. Imp. p. 322.

MAGRON vel MIGRON, locus in extremo Galaad contra Machmas. Esai. c, 20. v. 28.

MAGUDA Mesopotamiae urbs. Ptol.

MAGULABA Arabiae Felicis oppid. Ptol.

MAGURA Libyae interioris oppid. Ptol.

MAGUS [1] Graece *ma/gos2. Praeluxisse Persisolim Magos sapientiae studiis, atque etiam rerum Divinarum notitia [orig: notitiâ] varii tradunt scriptores, Apul. in Apol. Nam si quod ego apud plurimos lego, Persarum lingua [orig: linguâ] magus est, qui nostra [orig: nostrâ] sacerdos. Siquidem Magia est, quod Plato interpretatur qew=n qera/peian. Porphyrius peri\ a/poxh=s2 d/. *para/ ge me\n toi=s2 *pe/rsais2 oi( peri\ to\ qei=on sofoi\, kai\ tou/tou qera/pontes2, *ma/goi me\n prosagoreu/ontai, tou=to ga\r dhloi= kata\ th\n e)pixw/rion au)tw=n dia/lekton o( *ma/gos2. Hesych. scribit, Magum a Persis vocari to\n qeosebh= kai\ qeo/logon, kai\ i(ere/a. Suidas autem *ma/goi para\ *persais2 oi( filo/sofoi, kai\ filo/qeoi. Cicer. l. 1. De Divinat. c. 23. Sapientum et doctorum genus Magorum habebatur in Persis. Hinc Philo in lib. Quod omnis probus liber sit: Magos describit, ut eos ta\ fu/sews2 e)/rga diereunwme/nous2 appellet. Cl. Vossius ab Ebraeo [gap: Hebrew] deducit, quod meditabundos ac in rerum cognitione occupatos significat, a radice [gap: Hebrew] , quod est meditari. Nic. Lloyd. Vide Magi.

MAGUS [2] Iunius, vide Iunius.

MAGUS [3] Samotheus vel Magog, secundus Celtarum Rex, Samothis filius, tectorum inventor primus, et oecumenicus sui populi provisor, castra, domus et oppida in suis ditionibus constituit, posuit, firmavit. Unde ab eius appellatione, veteres auctores antiquissimarum urbium nomina adhuc in scriptis referunt, ut sunt apud Ptol. et Antonin. Breviomagus, Duromagus, Vindomagus, Rothomagus, Noviomagus; et his similia. Non solum per Europam, sapientiae et eruditionis eius Principis volabat fama, sed etiam per universas Asiae et Africae regiones, quippe tam Persae quam Scythae et aliae adhuc Orientales ac Septentrionales gentes suos sacerdotes et philosophos in hunc usque diem Magos, ab eius nomine vocant. Obiit an. a mundi origine 2009. et ante Christi adventum 1961. Fides penes Auctores.

MAGUSA [1] Aethiopiae sub Aegypto urbs.

MAGUSA [2] Arabiae Felicis oppid. Plin. l. 6. c. 28.

MAGUSANI Herculis fanum, West-cappel Ortelio, vicus Scaldiae insulae in Zeelandia, circa ostia Scaldis fluv.

MAGUSTANA maioris Armeniae urbs. Ptol.

MAHADI-BILA alias MADI, Calipha Saracenorum XXI. post Abuiafarem (an Abubalam Mohammed, et Abedalam Bagdadi conditorem) regnavit ann. 10. mens. 1 eum excepit Eladi-Bila, ab Irene in Cilicia victus.

MAHALATH uxor Roboam, 2 Paral. c. 11. v. 18.

MAHALON fil. Elimelech. Ruth. c. 1. v. 2.

MAHAMED-AMIN Calipha Saracenorum XXIV. post Arachidum S. Aaronem, regnavit ann. 4. mens. 7. bello [orig: bellô] infelix et ab hostibus captus. Obiit A. C. 814. successore Mahamumo, an Mohammede fratre, quisede Caliphatus Damasco [orig: Damascô] Bagdadum translata [orig: translatâ] praefuit ann. 12. mens. 7. exstinctus A. C. 826. Vide quoque infra Mohammed.

MAHANAIM nomen loci, in quo obviam facti sunt Angeli patri nostro Iacob, ab ipso propterea impositum, quod duas turmas vidisset, in eo loco, suam, et Angelorum Gen. c. 32. v. 2.

MAHARAI nomen viri. 1. Paral. c. 11. v. 30.

MAHARVALI seu MAHARVANI vide NAHARVALI.

MAHATH fil. Amasai filii Elcana. 1. Paral. c. 6. v. 35.

MAHAUL alias R. Iahakob Movilin Saiel. Rabbinus celebris, scripsit Quaestiones et Responsiones circa ann. 187. Millenarii VI. iuxta Chronologiam R. Ganz. Hic. et praeceptores eius R. Salom. Monian ac Rabbi Kadesch, primi fuere [orig: fuêre], quos nomine Doctoris nostri, creatos deprehendimus: de quo titulo Vide infra voce Morenu, et plura apud praefatum Ganz. et laudatum illi Abarbanelem, ac Levi Aben.