December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed
06/2005 Peter Stroebel markup
semi-automatic lemma-correction
05/2006; 06/2008; 06/2010; 12/2010; 02/2011 Antonio Javier Ortiz Cano; Reinhard Gruhl markup
largely revised


image: as0001

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS TERTIVS Literas M, N, O, P, Q, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.



image: as0002

[gap: blank space]

image: as0003

[gap: illustration]

page 61, image: s0061b

MARGARITA [8] filia Florentii, Comiris Hollandiae, ex Michaelide Lotharingica, quae ex marito Hermanno, Comite Hennebergensi praegnans dicitur uno [orig: unô] partu 365. filios filiasque enixa, in poenam elusae pauperculae cuiusdam. Sed fabulosum hoc esse vir quidam eruditus haud pridem demonstratum ivit. Aliam eiusdem nominis 36. infantes uno [orig: unô] nixu edidisse, historiae Polonicae referunt.

MARGARITA [9] Austriaca seu Falandrica, filia unrta Maximiliani I. Imperatoris ex Maria Burgundica, soror Philippi I. Hispaniae Regis. Mortua [orig: Mortuâ], equi lapsu, matre, in Galliam missa est, ut in aula Ludovici X. educaretur, mox Delphino desponsata, at hoc [orig: hôc] postea Annam Britannicam, quae Maximiliano promissa erat, sibi iungente, ad Patrem remissa est. A. c. 1492. Desponsata postmodum Iohanni, filio unigenito Ferdinandi et Isabellae Castiliae et Arragoniae Regis in Hispaniam profectura tantum non naufragio [orig: naufragiô] periit: Certe dum inter furentes fluctus mortem meditatur, sibi ipsi hoc Epitaphium condidit:

Cy gift Margot, noble Damoiselle,
Deux fois mariee et morte pucelle.

Hoc [orig: Hôc] liberata periculo [orig: periculô] in Hispaniam appulit. sed brevi marito [orig: maritô] mortuo [orig: mortuô], inde redux, nupsit A. C. 1501. Philiberto Sabaudiae Duci qui triennio post improlis obiit, post cuius mortem ad Patrem reversa est. Dein Belgii praefecturam gessit, non sine magna prudentiae laude. Eius Symbolum, Fortune, Infortune, fort-une, quod varii varie explicant. Obiit Mechliniae, A. C. 1532. aetat. 54. Scripsit prosa [orig: prosâ] versuque varia, inter quae, Dissertationem de vita sua. Vide Agrippam, qui illi a consiliis fuit, Orat. 10. Marianam, Morerium Diction. Hist. etc.

MARGARITA [10] Eboracensis, filia Georgii Clarentiae Ducis fratris Eduardi IV. Ingenio [orig: Ingeniô] et pietate inclita. Ex Richardo polo, mater Reginaldi Poli Cardinalis. Ab Henrico VIII. et Catharina Arragonia, Mariae filiae educationi praefecta primum, postea [orig: posteâ] quod Regi filius Reginaldus libere illicitos amores saevitiamque exprobrasset, capite plexa est. Duchesn. hist. Angl. Hilario Costus in elog. etc.

MARGARITA [11] Francica, filia Ludovici VII. ex Constantia Castellana. Nupta primo Henrico filio Henrici II. Angliae Regis, dein Belae Hungariae Regi, quem in Orientem secuta est: Obiit Acrae, A. C. 1197. Item, filia Ludovici IX. ex Margarita provinciali uxor Iohannis I. Brabantiae Ducis. Item, filia Philippi Audacis ex Maria Brabantina, nupsit Eduardo I. Angliae Regi A. C. 1299. Item, filia Philippi Pulchri Regisex Iohanna Navarraea, nupta Ferdinando IV. Regi Castellano. Item, filia Roberti II. Burgundiae Ducis, uxor Ludovici X. adulterii, vivo [orig: vivô] adhuc socero [orig: socerô], convicta in carcere obiit, A. C. 1314. Item filia Philippi V. ex Iohanna Burgundica, nupsit Ludovico Nivernio, Flandriae Comiti. Obiit A. C. 1382. aetat 72. Mater Ludovici Malensis.

MARGARITA [12] Gorgona, Pseudo-Demetrio II., qui in Mofcovia sub initium saeculi huius turbas dedit, nupta, non minimi in illa gente nominis fuit. Postquam enim caeso [orig: caesô] Pseudo-Demetrio [orig: Demetriô] I. Russi Basilium Ibanowitz Zuci magnum Ducem elegissent, A. C. 1606. Mox in Occidentalibus provinciis Fama crebrescere coepit, miraculo [orig: miraculô] evasisse Demetrium c propediem in Regnum reverfurum. Quippe eo [orig: ] ipso [orig: ipsô] tempore, quo [orig: quô] Moscoviae Demetrius periit sparsa late fama fuit, conspiratum quidem in vitam eius a sicariis fuisse, coeterum per medios hostes elapsum in Polonia, auxilii quaerendi ergo versari: Tamque subtiliter hic dolus instructus est, ut quidam Ludimagister oppidi Sogotiae, cui nomen Iohannis, personam interfecti Demetrii assumeret, adiutus auxiliis Cosaccorum. Contra quem cmersit quidem Pseudo-Demetrius III. in Russia Septentrionali sed imperium illius mox evanuit. Tandem vero et ipse pseudo-Demetrius II. oppressus est, creato [orig: creatô] Magno [orig: Magnô] Duce Michaele Federovitio [orig: Federovitiô], florente aetate ac virtutibus iuvene: cui se Margarita vidua Pseudo-Demetrii opposuit, quae ducto [orig: ductô] Iman Martinovitio [orig: Martinovitiô] Canisci Cosaccorum Duce, provincias Russiae Orientales, Casanum, Astracanum, Siberiam, Rezanam, Colugiam aliasque provincias titulo [orig: titulô] Regni, pro filio suo adhuc impubere Pseudo-Demetrio IV. occupavit. Donec, postquam biennium durasset [orig: durâsset] hoc Regnum, Pseudo-Demetrius hic, cum Matre sua Patreque captus ac a Russis interfectus est. Vide eundem Hornium p. 256. et 257. ut et infra.

MARGARITA [13] Lotharingica nupsit Renato Valesio, Duci Alenconio, etc. postea S. Clarae coenobium ingressa Hilar. Costus.

MARGARITA [14] Palaeologa, filia Guilielmi, Marchionis Montisferrati, nupsit Friderico Gonzagae, Mantuae Duci.

MARGARITA [15] flos, vide supra Bellis.

MARGARITA [16] Scotica Delphina Galliae, filia Iacobi I. ex Iohanna Sommersetensi, ingenio inclita, Ludovico Delphino, qui dein undecimus huius nominis Rex Galliae evasit, nupsit A. C. 1436. Alano Charterio, ut erat literatorum amans, forte in aula dormienti, osculo [orig: osculô] fixo [orig: fixô], interrogata, cur hominem adeo deformem tanto [orig: tantô] honore dignaretur, praeclare respondit, non hominem, sed os hominis adeo facundum osculatam se esse. Non magnopere dilecta marito, sine prole decessit A. C. 1445. Mezeray Hist. Gall.

MARGARITA [17] Valesia Francisci I. Galliae Regis soror, nupsit primo Carolo, ultimo Alenconii Duci, Connestabilis dignitate a Rege ornatio, qui expeditionis Italicae comes, in reditu, animi maerore, ob captum ad Ticinum Franciscum Lugduni contabuit. Sic marito [orig: maritô], sic fratre orbata, Hispalim se contulit, captivo aegroque Regi ministratura, tantumque parrhesia [orig: parrhesiâ] sua [orig: suâ] effecit apud Carolum, et ministros eius, ut de rigore suo non parum remitterent. Rege postmodum liberato [orig: liberatô], nupta Henrico Albretano Navarrae Regi, et Bearniae Principi, ex illo Iohannam Albretanam suscepit, matrem Henrici M. Heroina [orig: Heroinâ] pietate, virtute et literis laudatissima, versu prosaque [orig: prosâque] prompta, edidit inter


page 62, image: s0062a

alia Margaritam Margaritarum, varia Poemata Comoediasque continentem, Speculum animae peccatricis, triumphum Agni, Heptaemeron, etc. Iacobum Fabrum Stapulensem, purioris religionis instaurationem fortiter aggressum, exulem tutata est, eumque defunctum marmore, quod pro se exscindi curaverat, contegi voluit: Gerardum insuper Russelum audiit et opus Reformationis in Gallia plurimum iuvit. Obiit A. C. 1549. Symbolum eius caltha Solam respiciens, cum lemmate. Non inferiora secutus. Item, Lilium inter duos uniones, cum verbis, Mirandum naturae opus. Integrum volumen Epitaphiorum, huius Heroinae memoriae consecratorum, exstat, inter quae Annae, Margaritae et Iohannae Seimeriarum Plurima Latina eminent. Addam unicum Valentinae cuiusdam distichon:

Musarum decima, et Charitum quarta, inclita Regum
Et soror et coniux Margaris hicce [orig: hîcce] iacet.

Vide Sammarthan. et Anton. Tessier in Elogiis quorum hic omnia huius eruditae Principis poemata enarrat, Veaderium Biblioth. ubi Philosophiae quoque ac Theologiae peritissimam fuisse, docet; Spondanum. ad A. C. 1549. etc.

MARGARITA [18] Valesia, filia Henrici II. ex Catharina Medicea, forma [orig: formâ] et ingenio [orig: ingeniô] inclita, poemata varia et commentarios de rebus suis scripsit. Nupta Henrico Principi Vianae, qui dein Navarrae, tandemque Galliae Rex evasit, nuptias suas laniena [orig: lanienâ] Parisiensi funestatas vidit, ob mores postmodum a marito repudiata, qui A. C. 1599. Mariam Mediceam uxorem duxit, diu extra aulam exulavit. Permissu Regis tandem parisios veniens, A. C. 1505. obiit A. C. 1615. Ultima Valesiae stirpis. Vide Thuan. in Hist. Barclai. in Euphorm. ubi insigne in hanc Reginam carmen in persona eius sic claudit.

Et vivo et morior toties, me funere longo [orig: longô]
Nempe mori decuit, quae tot per saecula clarum
Induco tumulis suprema Valesia nomen.

MARGARITA [19] Arbuzia ex Avernia oriunda, Abbatissa Vallis Gratiae, Parisiis, Obiit A. C. 1626.

MARGARITA [20] de Cambis, Gaila, uxor Baronis Aegremontii, in Occitania, vertit Ioh. Georgii Trissinii Itali librum, de Viduae officio, et Boccatii epistolam Consolat ad Pinum Rossium, exulem.

MARGARITA [21] Gigia Angla, Margaritae filiae Thomae Mori, studiorum socia: Nupsit Iohanni Clementi, Medicinae Doctori, cum quo, Henrico [orig: Henricô] VIII. in utriusque religionis cultores ex aequo saeviente, in Belgium delata: obiit Mechlin ae. A. C. 1570. Stapleton. in vita Thomae Mori. Pitseus, de Scr. Angl. p. 567.

MARGARITA [22] Mora, filia Thomae Mori, Angliae Cancellarii, erudita et multilinguis, ex Guil. Ropero, mater egregiae prolis. Patrem in vinculis retentum solata et ad constantiam hortata, illo [orig: illô] capite plexo [orig: plexô], in studiis librisque componendis reliquum vitae transegit. Stapleton. in vita Thomae Mori, etc.

MARGARITA [23] Porreta, ex Hannonia oriunda, Lutetiam saecul. 13. delata, librum ibi composuit, nugis erroribusque refertum: docens inter alia, hominem, qui in amore Conditoris sui contabuit, libere posse frena libidinibus laxare: Exusta A. C. 1210. quo [orig: quô] et Guiardus quidam se Angelum Philadelphiae, de quo in Apocalypsi, c. 3. v. 7. venditavit.

MARGARITA [24] Sarrocchia Neapolitana, poema heroicum de Scanderbego, plurimaque alia Latina edidit: Sed, nimia [orig: nimiâ] ambitione tumens, cum eruditis sui temporis non parum litishabuit. Vide Ian. Nicium Pinacoth. P. 1. c. 145.

MARGARITA [25] Insul. Isola Margarita, ampla, maris Borealis, ubi unionum piscatio, prope oram novae Andalusiae. Detecta fuit a Christoph. Columbo. A. C. 1498. Circuitus 50. Leucar. Gall. 8. a continenti Americae meridionalis 40. ab Insula Trinitatis in Occasum. Sub Hispanis cum urbe Episcopali cognomine.

MARGARITA [26] Insul., quae Gorgon, vide ibi, alias Urgo.

MARGARITA [27] vide supra Albae et infra in voce Peninim, item in Monolinum Perlae, et Unio. Scriptoribus Ecclesiae Graecae sic vocantur particulae S. Eucharistiae. Apud illos eim Sacerdos, dum communicat, hostiae quartam partem absumit, tres reliquas summis digitis in particulas, easque minutulas. super patena comminuit, quod aptius commodiusque ex pane recenti absolvitur, cum veterascens alias panis, humore absumpto [orig: absumptô], in pulverem fatiscat; quae quidem particulae pro infirmis reservantur. Eas autem margari/tas2 vocat Liturgia Chrysostomi, yixa\s2 Cyrillus Hierosolym. meri/das2, Euchlogium, de quibus vide hic [orig: hîc] passim. Sde et margapi/tis2 Graecis recentioribus appellatur vas, in quo eae asservantur, uti docet Franc. Richardus Relat. de Insul. S. Irenes P. 221. apud Car du Fresne in Glossar. qui hanc in rem insuper Leonem Allatium de Recentiorum Graecorum templis laudet. Vide et supra, voce Aliohar, item Bedolach, Callus, Exaluminatus color, Lapilli.

MARGARITARII apud Firmicum l. 8. Math. c. 16. dicuntur margaritarum piscatores, seu concharum margaritiferarum vestigatores, qui non sine ingenti periculo labore hoc [orig: hôc] defunguntur. Cum enim margaritae, ut Plin. l. 9. c. 35. ex eo Solinus c. 56. habent. plerumque inter scopulos aut marinos canes delitescant, ab his discrimen non parvum piscantibus margaritas, ut ex historia illa colligere est, quam refert Procopius in Persicis l. 1. Margaritarias enim conchas in alto comitari amant hi canes. Amm. Marcellin. l. 23. c. 6. Captura autem difficilis et periculosa, sed amplitudines pretiorum illa efficit ratio, quod frequentari sueta litora, propter piscantium insidias declinantes, ut quidam coniciunt, circa devios scopulos, et marinorum canum receptacula deliteseunt. E quibus colligit Salmas. non ipsas conchas, comprimentes sese ac manum urinatoris morsu abscindentes, periculosam hanc piscaturam facere, uti multi scribunt. Vide eum de Margaritis pluribus disserentem, Exercit. Plin. ad Solin. passim,


image: s0062b

inprimis p. 1171. Sed et hinc Margaritariis metum esse, docet Isidorus Characenus, qui margaritas venantur, si in hiantem concham recta manum indiderint, ea [orig: ] clausa [orig: clausâ] digitos saepe amittere hocque [orig: hôcque] cruciatu statim interire, hincque a latere conchae manum subicere, scribens. Dicitur autem piscatio haec Hebr. [gap: Hebrew] Iobi c. 28. v. 18. Graece a)po/spasis2, Latine tractio vel extractio; unde de Margaritarum Urinatore, Manil. Astronomic. l. 5. verbum, Protrabit. Alkazuinius Scriptor Arabs, Extrahit; Hector Baethius, ubi de margaritarum in Scotia piscatione, nomen Attractus, veluti texniko\n, usurpat. Ut vero praedam extrahant. ex casis, quas circa Insulam Persici maris margaritis fertilem exstruunt, kasqallo/menoi ei)s2 th\n qa/lassan e)p' o)rguia\s2 ei)/kosin a)nafe/rousin di/plous2 ko/gxous2, ad ulnas viginti in mare prosilientes, non nisi duas referunt conchas, nempe utraque manu singulas, ut ait idem Isidorus. Plenius hac de re ita lud. Vartomanus Navigat. l. 3. c. 2. ubi de insula Persidis, ad quam margaritae leguntur, Sunt ibi nonnulli, qui piscatu (margaritarum) victum quaerit ant. Hi vecti cymbis in mare iactum faciunt praegrandis saxi dependente fune, idque sit a gemina cymbae parte, ut utrinque iactis in profundum lapidibus constabiliri navis, non aliter quam si in anchoris foret, possit. Firmata [orig: Firmatâ] suo [orig: suô] pondere cymba [orig: cymbâ], alius --- in aequor iacit funem saxo [orig: saxô] dependente. In navi media alius, mantica [orig: manticâ] in pectus tergumque dependente, alligato [orig: alligatô] pedibus lapide, se vibrat in pelagus, subtusque aquas urinantium more natat, actusque in profundum ad passus quindenos, tantisper urinat, donec legerit conchas, in quibus delitescunt uniones ac margaritae: collectas manticae indit, lapidemque protinus, quo [orig: quô] pedes gravabantur, abicit funique innixus in superiora evadit. Atque hic quidem alter extrahendi a Margaritariis conchas modus est, qui nempe urinando fit, et per kolu/mbhsin. Sed et alter has piscandi modus per retia viguit; olim apud Indos multo in usu, circa Perimudam Insul. de quo multa Aelian. l. 15. c. 8. Summa est, quo [orig: quô] tempore Bactris imperabat Eutratides, Soran, Regii generis virum, Perimudam Indiae urbem et insulam tenuisse, eius incolae Ichthyophagi con chas margaritiferas, retibus in orbem littus circa extensis, capere consueverint. Addit, hac esse sromboeidei=s2, gregatim natare et aeque, ac apum examina; Regem habere, cum colore, tum magnitudine praestantiorem, quo [orig: quô] capto coeteras duce orbatas facile capi: ac proinde piscatores plus operae in eo capiendo impendere. Quibus consona habent Plin. l. 9. c. 35. Solin. cap. de Taprobane, Arrianus in Indicis, Alii. Quid quod Patrum nostrorum aevo [orig: aevô], a Petro Martyrita traditum est, Novi Orbis Regulos retia et piscaria, concharumque margaritas gignentium litora, pro praediis habuisse, Decad. 3. c. 2. etc. Plura hanc in rem, ut et de tempore piscationis, cymbarum multitudine, piscationis loco, tvide apud Bochart. Hieroz. Part. poster l. 5. c. 5. et hic [orig: hîc], in vocibus Baharain ac Peninim. De Margaritariis ita, supra laudatus Manilius d. l.

Pendentem et caeco captabit in aequore piscem,
Cumque suis domibus concha [orig: conchâ] valloque [orig: vallôque] latentes
Protrahet, immerso nihil est audere relictum,
Quaestus naufragio [orig: naufragiô] petitur, corpusque profundo
Immissum, pariter quam praeda exquiritur ipsa.
Non semper tanti etc.

MARGARITIS pavimentum stratum in Assueri aula Estherae c. l. v. 6. ubi vocem Hebraeam; de margaritis, exponit Bochart. res videtur sine exemplo. Nisi Milesiis fabulis credimus in Apuleio, qui Psychen gemmas et monilia calcasse [orig: calcâsse], narrat, in palatio cuius Pavimenta ipsa lapide pretioso caesim diminuto [orig: diminutô] in varia picturae genera discriminabantur. Nam Romanas mulieres calcare margaritas ac per uniones ambulare, Plinius alio [orig: aliô] sensu dicit, quia socculos habebant margaritis interstin ctos. At quantus fuerit Persarum luxus, quam profusae divitiae, nemo ignorat: neque ullibi profusiores, quam in hoc epulo, leguntur. Sed et Susarum hic [orig: hîc] Regia describitur, quam fuisse admirabilem, tradunt Aristoteles et Apuleius, eiusdem adeo tectum et septum exterius, auro [orig: aurô], argento [orig: argentô], electro [orig: electrô] atque ebore, fulsisse. Sic apud Polybium l. 5. in ecbatanorum Regia, trabes, lacunaria et columnae, in porticibus ac peristyliis, laminis partim argenteis, partim aureis, erant circumamictae: omnes item tegulae fuere [orig: fuêre] argenteae. Quo [orig: Quô] pertinet, quod in Aeschyli Persis Atossa (Reginam Esther nonnulli intelligunt, quae prius Adassa, Esther. c. 2. v. 7.) iactitat xruseosti/lbous2 do/mous2, atque extrinsecus etiam multo [orig: multô] auro [orig: aurô] fulgentes. Quanto igitur credibnilius, atrium inferius gemmis et margaritis suisse conspicuum? Maxime si verum est, quod scribit Androsthenes, margaritarum annonam apud Persas fuisse eandem cum auro. Apud Philostratum in Apollonio l. 2. c. 11. describitur in India, Templum Solis, cuius pavimentum margari/tidos2 cu/gkeitai sumboliko\n tro/pon, margaritis stratum symbolica [orig: symbolicâ] ratione; qua [orig: quâ] ibi in Templis uti omnes Barbaros, addit. Apud Plinium l. 33. c. 3. Romae Pompeius habuit museum ex margaritis. Et l. 37. c. 2. Nero cubicula viatoria, unionibus constructa. Sed et recentiori aevo [orig: aevô], occurrunt in sacris aedibus, a Basilio Macedone Constantinopoli exstructis: columnae, parietes, gradus ipsaque etiam pavimenta auro [orig: aurô], argento [orig: argentô], gemmis et margaritis distincta atque exornata: quod in huius Imperatoris Vita ab Allatio edita, non semel tradit successorum unus Constantinus Porphyrogenneta. Sic p. 143. Templum ornatum describit, inquiens, kai\ xrusw| kai\ a)rgu/rw| kai\ lisqois2 timi/ois2 kai\ marga/rois2 katapepoikiltai kai\ katapeplou/tistai, Adyta templi auro [orig: aurô] et argento [orig: argentô] et lapidibus pretiosis et margaritis variata et ditata sunt. Item cancelli qui altaria secludebant ab iis quae extra et quae sursum superliminaria etc. ut et interiora sedilia ac gradus, quae ante illa erant, et sacrae, mensae, ex argento, cui superfusum aurum, et gemmae margaritis pretiosissimis distinctae, ibidem memorantur. Quam in rem plura apud Bochart. ubi supra c. 8.

MARGAS inter nobilissimos Indiae fructus: grande aequat


image: s0063a

ovum anseris, quod vel bilibre et gravius, ex arbore grandi et ramosa pendet diversi coloris, ex viridi, flavo rubro mixti, pomo [orig: pomô] Perlico [orig: Perlicô] longe sapidius; colligitur ab Aprili in Novembrem, nobilissimum in Ormo insula. Cortex detractus in orbes secatur, sic esui, vel cum vino: conditur saccharo [orig: saccharô], aceto [orig: acetô], oleo [orig: oleô] et sale: hianti inseritur gingiber. viride allium, sinapi et quidvis. Sunt qui salem adhibeant, qui cum oryza coquant: ante maturitatem constringit; post dulcescit: nuci putamen praedurum, nueleus glandem refert, sub membranula carnem albam occultans. Est et genus quoddam, nuclei expers et silvestre, malum cydonium aequans, venenum praesentissimum, cui suum antidotum sagacitas mortalium nondum invenit, Auctor Anonymus Sine et Europae c. 36.

MARGASI Mediae gens. Ptol.

MARGASTANA sinus Persici exigua Insul. circa ostia Arosis fluminis, Arrian. in Indicis.

MARGATH seu MARGAD, munitum Phoeniciae castrum est, iuxta Valaniam fluv. altissimo in monte, ab Antarado 7. a Valania autem urbe atque a mari 1. milliar.

MARGELLA Latinis dictae sunt ornaturae seu lora aut limbi, quibus vestes praetexi consuevere. Margum enim vel Margus, idem quod margo; hinc margulum et margellum, pro limbo vel margine, quo [orig: quô] vestis ornatur. Sidonius, Vestimenta punicis marginata limbis: Inde ex Latino Graeci recentiores marge/llia dixere [orig: dixêre] etc. Salmas. ad vopisc. in Bonoso. c. 15.

MARGIANA regio Asiae minoris inclitae apricitatis (ut in quit Solin. c. 51.) ambitu stadiorum 1500. difficilis aditu propter arenosas solitudines, in qua Antiochus Antiochiam exstruxit. Strab. l. 9. et 11. Ieselbas Castaldo, Tremigan Pineto. Baudrando provinc. fuit satis ampla Parthiae, versus mare Caspium et oxum fluv. ubi nunc pars maxima provinciae. Khoemus, et pars Occidentalis provinciae Chorasan, in regno Persarum. Ex Sansone.

MARGIDUNUM oppid. Albionis in Anglia, Margret. Overton Camdeno. Aliis Leicester, et aliis Derby. Camdenus vero prope Belvior, vel Bevercastle, castrum Comitatus Lincolniensis in confinio Leicestrensis ponit. Vide Guil. Burtonum In Antoninum p. 214.

MARGINIA circa Ochum et Oxum flumina urbs Curt. l. 7. c. 10. Antiochia Margiana est Ortelio.

MARGIUM civitas Phrygiae, postea Apolonia dicta. Steph.

MARGOTIUM oppid. Lombardiae Transpadanae.

MARGULANUS Herculis cognomen, de quo supra.

MARGUM Libr. Notitiar. Eutropio Murgum, seu us , oppid. Episcopale Mysiae primae seu superioris ad fluvii cognominis confluentes in Danubium. Hic [orig: Hîc] Carinus Imperator cedidit.

MARGUS Castaldo Morgab, fluv. Asiae ingens, ex montibus Sariphis descendens, per Derbiccas in Oxum defertur, Ptol. Item fluv. per Seleuciam fluens.

MARIA [1] nomen B. Virginis, quae filia Ioachimi et Annae extribu Iuda, familiaque Davidis, genealogiam eius reticente Scriptura, orta, divinitus kexaritwme/nh, antequam cum sponso coniungeretur Iosepho, Christum in utero tulit. Mat. c. 1. v. 18. Luc. c. 1. v. 27. Soror item Marthae sororis Lazari. Luc. c. 10. v. 39. Ioan c. 11. v. 1. 2. Vide etiam Rom c. 16. v. 6. Porro mater Iacobi; Item nobilis mulier, quae Hierosolymis a T. Vespasiano obsessis, proprium filium, fameurgente, devoravit, Ioseph. l. 7. Bell. Iud. c. 15. Ceterum quod ad B. Virginis nomen attinet, quidam dignitatem quandam eo [orig: ] denotari volunt. Gregorius Nyssenus, Homil. in Natal. Christi. *)epeida\n e)te/xqh to/ paidi/on, w)no/mase me\n au)th\n *mari/an, w(s2 a)\n kai\ th=s2 e)pwnumi/as2 to\ sqeo/sdoton diashmanqei/h th=s2 xa/ritos2. Ubi tamen male, ut videtur, Mariae etymon tribuit, quod Hannae matri eius proprium est. Ita ille Gratiam; alii autem Dominationem eius nomine contineri putarunt [orig: putârunt]. Auctor Homil. de laud. B. Mariae, sub nomine Epiphanii: *(h *mari/a e(rmhneu/etai kuri/a, a)lla\ kai\ e)lpi\s2. *ku/rion ga\r e)/teke th\n e)lpi/da tou= panto\s2 ko/smou to\n *xristo/n. Damascen. l. 4. c. 15. *ti/ktei toigarou=n h( xa/ris2 (tou=to ga\r h( *)anna\ e(rmhneu/etai) th\n kuri/an, tou=to ga\r shmai/nei to\ th=s2 *mari/as2 o)/noma. S. Hieronym. de Nom. Hebr. Sciendum quod Maria sermone Syro [orig: Syrô] Domina nuncupatur. Isidorus aliam nobis originationem exhibet, Maria illuminatrix, sive stella maris; genuit enim lumen mundi: ut et Hieronym. Mariam, dicens, plerique existimant interpretari, illuminant me isti, vel illuminatrix, vel smyrna maris; sed mihi neutiquam videtur, Melius autem est ut dieamus, sonare eam stellarn maris, sive amarum mare. Etsane Iudaei ipsi Miriam deducunt ab Ebraeo [gap: Hebrew word(s)] marar, quo [orig: quô] servitus Israelitarum in Aegypto denotetur. Atqui malim cum eruditissimo D. Pearsonio Mariam deducere a radice [gap: Hebrew] una cum additione Mem Heemantici; sic autem notatio manifestior erit, et significatio planius apparebit, quasi aliis praelata. Plurimus est in laudibus B. Virginis, D. Bernardus, nedicam nimius: Monet siquidem nos in angoribus nostris ad auxilium eius tamquam ad saylum confugere: Respice stellam: Mariam cogita: Mariam invoca. Non ferendus autem Bonaventura, dum in Psalterio suo, quaecumque de Deo dicuntur, B. Virgini tribuit. Absit autem, ut quisquam S. Mariam divinae gratiae privilegiis, aut speciali gloria [orig: gloriâ], fraudare conetur. Loquamur cum Ecclesia Christi primaeva: *(h *mari/a e)n timh=|, o( *ku/rios2 proskunei/sqw. Ita Epiphanius; et alibi: *ei) kalli/sh h( *mari/a, kai\ a(gi/a, kai\ tetimhme/nh, a)ll' ou(k ei)s2 to\ proskunei=sai. Graeci eam *qeoto/kon vocare solent, numquam tamen quod sciam, mhte/ra tou= qeou=. *mhth/r tamen *kuri/ou ab Elisabetha vocatur Luc. c. 1. v. 43. Quam non solum ante Nativitatem Filii sui, sed postea, imo in perpetuum immaculatam, et beatam Virginem fuisse pie credidit antiquitas; Unde Anitidicomarianitae appellati sunt haeretici, qui Mariae Virginitati usque adeo contradicunt, ut affirment, eam post Christum natum viro suo fuisse commixtam, ut tradit B. Augustin. Eius extra nativitatis Christi historiam, raro


page 63, image: s0063b

admodum meminerunt Euangelistae, Apostoli autem nullam ullibi mentionem faciunt: inculcantes unicum nomen illud, in quo oportet nos servari. Act. c. 4. v. 12. cuius unius meminisse nos, vult Paulus, 2 Tim. c. 2. v. 8. A moriente CHRISTO Iohanni Apostolo commendata, obiisse creditur A. C. 57. aetat. 72. Coeterum Ad similitudinem Dei unione fecunda, dicitur Hieronymo ad Eustoch. de Virgin. serv. Exibit virga de radice Iesse et fios de radice eius ascendet. Virga mater est Domini, simplex, pura, sincera, nullo extrinsecus germine cohaerente, et ad similitudinem Dei unione fecunda. Ubi irascitur vir eruditus sciolis, qui nihil non depravant. Et. non succurrentibus exemplaribus, ita legendum arbitratur: Germine; sed ad conchae similitudinem, Dei unione fecunda. Intelligit autem unionem gemmam: quam et margaritam vocant: et dixisse vult Dei unione fecundam, vel interpretando, fecundam unione, qui Deus est, vel unione Dei, cui coniuncta sit infusione divinae Naturae: simulque allusionem fieri ad vocem unionis, quae gemmam significat. Verum servanda est omnium exemplarium lectio, et nulla hic [orig: hîc] sciolorum culpa. Dicit Hieronym. Deiparam unione fecundam, h. e. sine com pare fecundam, sine viro, cum alias fecunditas, ex concilio duorum, exsistat: deinde, ad similitudinem Dei, qui et ipse filium ab aeterno unus solusque genuit, unione sic fecundus. Utitur eadem [orig: eâdem] loquendi figura [orig: figurâ] idem Auctor ad Principiam: Tu unum quottidie concipis, parturis, generas, unione fecundum, maiestate multiplicem, trinitate concordem. Est igitur unio hic [orig: hîc] mona\s2, non gemma, etc. Vide Frid. Gronov. Observ. in Eccles. c. 19. ut et supra, voce Deipara.

MARIA [2] seu MIRIAM, soror Moysis et Aaronis, filia Amrami ex Iocabetha. Nata creditur A. M. 2457. ante Aaronem r. ante Moysen 7. annis. Pharaonis filiae, quae Mosen e Nilo ex traxerat, consilium, sic a parentibus instructa, suggessit, quod legitur Exod. c. 2. v. 7. dein Hur nupta, Aegyptiis in mari rubro submersis, iuncta soeminis reliquis ex Israele, Epinicium illud memorabile, quod Exod. c. 15. v. 20, 21. habemus, cecinit. Postmodum, cum fratre Aarone, contra Moysen murmurans, lepra [orig: leprâ] divinitus percussa, sed intercessione Moysis, post septiduum, sanitati restituta, Numer, c. 12. v. 1. Obiit A. M. 2583. In Cades, quae 32. statio Israelitarum in deserto fuit, sepulta. Num c. 20. v. 11. Ioseph. Antiq. Iud. etc. item filia Ezra, 1 Paral. c. 4. v. 17.

MARIA [3] Albretana, uxor Caroli Clivensis, Comitis Niverniensis.

MARIA [4] Andegavensis Galliae Regina ingenio [orig: ingeniô], sapientia [orig: sapientiâ], pietate inter primas, filia Ludovici II. Neapolit. Regis ex Iolanta Arragonia: anno [orig: annô] aetat. 5. Iohanni Tarentino promissa, quatuor post annis Carolo VII. tum Comiti Pontiniacensi, desponsata est, A. C. 1413. Marito [orig: Maritô] iam Rege consiliis suis Anglorum subditorumque rebellium conatus insigniter susslaminavit, fidos adhuc solata, milites officii admonuit, solaque Regem in Delphinatum natum se recipere cogitantem morata, regnum sic ab interitu vindicavit. Postmodum mariti, a pellicibus in transversum acti, animum aversum constantissime ferens, nihilominus quidquid ipsi salutare noverat, perpetuo monuit, spretis Delphini suggestionibus, qui matri suaserat, ut tam indigne habita se ex aula subduceret. Obiit, post maritum, numerosae prolis foecunda mater, in pauperes cultumque sacrum larga, A. C. 1463. aetat. 63.

MARIA [5] Angliae Regina. Filia Henrici VIII. ex Catharina Arragonia, Eduardo VI. non sine veneni suspicione exstincto, successit A. C. 1553. Iohanna [orig: Iohannâ] Suffolcia [orig: Suffolciâ], quam Rex heredem scripserat, cum marito et socero Dudlaeo, aliisque, capite plexa [orig: plexâ]. Mox reductis Latinis ritibus, persecutio in Euangelicos mota est. Imagines restitutae, earumque partes detruncatae, nasi imprimis, magno sumptu reparati sunt. Quod cernens muliercula quaedam, animo [orig: animô] praesago [orig: praesagô] ad artificem. An non insanus es aiebat, quod novos nasos his imaginbus affingis, quae brevi capita sua amissurae sunt? Nupsit A. C. 1554. Philippo II. Hispan. Regi sorore Elizabetha [orig: Elizabethâ] in custodiam coniecta [orig: coniectâ]. Sed, taedio [orig: taediô] ob mariti absentiam contracta [orig: contractâ] febricula [orig: febriculâ], decessit A. C. 1558. trahens 16. horis post in comitatum suum Reginaldum Polum Cardinalem suum intimum, an. aetat. 59. Successit Elizabetha, vide Thuan. Hist. l. 13. 20. 21. etc.

MARIA [6] Anglica, filia Henrici VII. a Ludovico XII. subditorum pacem anhelantium precibus permoto, cum alias iam provectioris esset aetatis, ducta, mortuo [orig: mortuô] brevi marito [orig: maritô], in Angliam rediit, atque a fratre Henrico VIII. in matrimonium Carolo Brandoni, Nobili, quem Ducatu Suffolciae ornaverat, data, varios ex eo liberos suscepit, Regina Dux vocari gaudens. Obiit A. C. 1533. aetat. 37. Duchesnius Hist. Angl.

MARIA [7] Austriaca Imperatrix, filia Caroli V. ex Isabella Lusitana, Maximiliano II. Consobrino suo nupta, maritum tenerrime amavit, aegro diligentissime inserviens. Illo [orig: Illô] mortuo [orig: mortuô], in Hispaniam reversa, Obiit A. C. 1603. aetat. 75. Mater 9. filiorum, et sex filiarum. Mariana Hist. Hisp. Serdonat. de feminis Illustr. Ital. Hilario Costus, elog. foem. Ill. Gall.

MARIA [8] Austriaca Hungariae et Bohemiae Regina, Filia Philippi Archiducis ex Iohanna Arragonia, soror Caroli V. et Ferdinandi I. nupsit Ludovico Iagellonik, Hungariae Regi, qui in praelio Mohacensi, A. C. 1526. periit, A. Carolo fratre dein, cum secundas nuptias aspernaretur, Belgio praefecta, kpace belloque [orig: bellôque] egregie res gessit. Henrico II. Gall. Regi bello [orig: bellô] indicto [orig: indictô], cum Carolus Metam obsedit, in Picardiam irrupit, terra [orig: terrâ] longe lateque vastata [orig: vastatâ], Mariaeburgo [orig: Mariaeburgô] a se condito [orig: conditô] postmodum ab Henrico exuta: Unde Prov. Elle a fait la fole en Bray et Marie en Bourg. Obiit in Hispania; A. C. 1558. postquam Belgium magna cum prudentiae laude rexisset ann. 25. in illud, paulo post Caroli obitum, reditura.