CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS TERTIVS Literas M, N, O, P, Q, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

MARTIUS [11] Varia Vide Quintus. De Martio vero Campo vide supra Campus Martius.

MARTIUS [12] Mensis primus ex decem, quos Romulus constituit, unde initium anni Romanis: a Martedictus. De diebus eius festis vide Thom. Dempster. Antiq. Rom. l. 4. c. 7. et paulo infra Hunc etiam ante Romam conditam Itlaiae populos habuisse, sed quosdam tertio [orig: tertiô], quosdam quarto [orig: quartô], alios quinto [orig: quintô], nonnullos sexto [orig: sextô] aut decimo [orig: decimô] loco [orig: locô] collcasse [orig: collcâsse], memorat Ovid. Eastor. l. 3. Apud Romanos vero primum ipsi locum assignatum, etiam Macrobius l. 1. Saturn. c. 12. ac Solinus c. 3. testantur, docentes: Quod Annae Perennae tum sacrificatum, ut annare perennareque liceret; quod hoc [orig: hôc] mense mercedem exsolverint Magistris: quod Comitia auspicati fuerint; vectigalia locarint: quod Matronae servis cenas apposuerint, quemadmodum Domini Saturnalibus etc. Adde quod Vestales tum ignem sacrum de novoaccenderint. Fuit autem in Minervae tutela, et ex Romuli, Numae ac Iulii Caesaris constitutione, habet dies 31. Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. l. 4. c. 7. Nuptiis non minus ac Maius, infaustus habitus, vide infra ubi de Nuptiali tempore. Ei apud Graecos respondet e)lafhboliw/n, in cuius die 20. Dionysia ta\ kat( a)/s2u, celebrabantur: apud Hebraeos partim Adar, partim Abib, et Nisan, Fr. Rossaeus Archaeol. Att. l. 2. c. 10. et Thom. Godwin. de Rit. Hebr. l. 3. c. 1. Quorum nominum illud, nempe Abib, spicam adhuc recentem sonat, unde Arabibus Mensis grandescentis segetis, Graecis Interpretib. o( *mh\n tw=n ne/wn, supple ka/rpwn, aut xi/drwn, aut gennhma/twn, mensis novarum frugum, dictus est. Hoc. Nisan scil. a bellicis signis seu vexillis, quae illo [orig: illô] mense educuntur primum, originem trahit. [gap: Hebrew word(s)] nisin, enim militaria signa sunt. Quam ob causam verni menses priores duo Bithynis appellati sunt *stratei=os2 et *)/areios2, ut Romanis, Martius, a Marte. de quo vetus Poeta.

*)/arxet' *)/arhs2 a)p' e)moi=o, kai\ a)/nqea kai\ gla/gos2 h(/dh,
Marti principium, lactique et floribus a me est.

*)/areos2 o(/pla fe/rein *famenw\q dei/knusi maxhtai=s2.
Militibus Phamenoth Mavortia tela ministrat.

Vide Sam. Bochartum Hieroz. Part. prior. l. 2. c. 50. In Chartis quibusdam medii aevi, apud Car. du Fresne in Glossario. Martium suum habere dicuntur, quibus agrum colere vel serere mense Martio [orig: Martiô] licebat: id quod concedebatur Urbium incolis, quibus ceteroquin et aliis anni temporibus, in Urbe stare, necesse erat; quae obligatio resseandisia et stagium appellabatur, etc.

Kal. Martiae praeprimis celebres fuere [orig: fuêre]. Iia enim ignis novus in Vestae aris accensus; Laureae veteres, tam in regia, curiisque, atque in Flaminum domibus, quam in fascibus Consularibus, novis mutatae; Matronalia celebrata; Saliorum festum inchoatum acancylia circumlata, Mamurtusque cantatus est. 6. die seu prid. Non. sacrum Vestae erat. Eodem [orig: Eôdem] C. Octavius Augustus Imperat. Pontificatum maximum iniit. 7. die seu Nonis Martii, Vaeiovis templum ad duoslucos Asyli consecratum est. 14. die seu prid. Idus. Equiria altera erant, quae in campo Martio celebrabantur, nisi Tiberis exundasset [orig: exundâsset]: tum enim in montem Caelium fuisse translata, docet Ovid. l. 2. Fastor extr. 15. die seu Idibus Martii, Annae Perennae festum erat, in quo largioribus poculis indulgebant, et pro cyathorum numero annos mutuo [orig: mutuô] precabantur: Eodem [orig: Eôdem], iocosa quaedam et obscaena carmina puellae cantabant: idem quoque dies Parricidium appellatus est, quo [orig: quô] Iul. Caesar, a coniuratis, est occisus. P. vero [orig: verô] Cornelius Dolabella Consul, quod hoc [orig: hôc] die Caesare occiso [orig: occisô] libertas Reip. reddita esset, eum celebrari iussit, teste Appiano [orig: Appianô] de bell. civ. l. 12. die 17. Martii, seu 16. Kal, April. Liberalia erant, in Liberi Patris honorem instituta, Graecis *dionu/sia: quibus per totum oppidum sedebant Sacerdotes Liberi, hedera [orig: hederâ] coronatae anus cum libris et foculo pro emptore sacrificantes. Idem dies Agonia appellatus est, teste Varone: et liberam togam adolescentibus pueritiam egressis circumdedit. Eodem [orig: Eôdem]: ut et precedenti, iri solebat ad Argeos. 19. die Martii seu 14.Kal. Apr. Quinquatria incipiebant et quinque dies continuabantur: quorum ultimo [orig: ultimô], qui erat mensis 23. Tubilustrium erat, quod eo [orig: eô] die in atrio Sutorio sacrorum tubae lustrarentur dies 24. in Kal. sic notatus est: C. Q. REX C. F. hoc est, Quando Rex Comittavit, fax. Hoc [orig: Hôc] enim solo [orig: solô] die Regi sacrorum in Comitium ire licuit, sacrificii causa [orig: causâ], quo [orig: quô] properanter patrato [orig: patratô], protinus fuga [orig: fugâ] se e Comitio eripiebat: Et tum lege agi fas erat. die 25. Martii seu 8. Kal. April. Hilaria erant, in honorem Matris Deum [orig: Deûm], ut ex Macrobio Satum. l. 1. c. 21. et Lampridio in Alex. Sev. c. 37. constat. Celebrabantur maxima [orig: maximâ] populi laetitia [orig: laetitiâ] et nobilissima [orig: nobilissimâ] pompa [orig: pompâ], quovis e populo insignia cuiusque dignitatis libere mentiente. die ultimo [orig: ultimô], Lunae sacra fiebant, in monte Aventino, taurusque mactabatur. Mater quoque Deum [orig: Deûm], magna [orig: magnâ] pompa [orig: pompâ], a Gallis ad Almonem fluvium, qui non procul ab urbe Tiberi miscetur; producebatur, ibiquead confluentem duorum horum amnium veteri instituto [orig: institutô] abluebatur: cuius lavationis meminerunt Lucan. l. 1. Ovid. Fastor. l. 4. Papinius, Silius Italicus, Martialis. Alii.