CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS TERTIVS Literas M, N, O, P, Q, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

MAZAX Africae populus, in torquendis missilibus non inferior Medis. Lucan. l. 4. v. 680.

MAZER et MAZERINUS, vide supra Madrinus et infra, ubi de Murrhinis poculis.

MAZERAS Hyrcaniae fluv. in mare Caspium influens. Plin. l. 6. c. 16. Plutarch. l. 6. c. 78.

MAZIPPA Maurorum dux, qui, cum Tacfarinate diviso exercitu, leves copias accepit, ut incendia et caedes et terrorem circumferret. Vixit Tiberii Principatu.

MAZIRA vulgo MAZIRA, insul. Asiae oblonga, in ora Felicis Arabiae, alias Organa, 160. mill. pass. a Corodamo promuntorio in Occasum, 140. a Mascata urbe in Meridiem.

MAZORANI populi Ariae, in Parthiae et Carmaniae confinio, Ptol. *masdwra/noi in MS. Seldeni.

MAZOVIA vel MUZOSVIA, tractus Polocensis in regno Poloniae, nomen a Maslao seu Masosz Pocillatore Mieczillai Regis, qui interregni tempore, illum rapuit, nacta est, A. C. 1040. tandem a suis suspensus. Hanc cum Cuiavia postea Lescus Albus tenuit, fil. Boleslai Crispi, qui fratri Vladisdo Regi pulso successerat. Horum frater quintus Casimirus, postea Rex, Polonicae seu Mazovianae familiae auctor, obiit A. C. 1194. Pater Lesci et Conradi, quorum ille cum Cuiavia Mazoviam Conrado fratri minori concessit, A. C. 1205. ad quam contra Prussos defendendam, Crucigeros evocavit, iis Cultnensi tractu, et quidquid inter Vistulam ac Druentium fluv. tradito [orig: traditô]. Filii eius A. C. 1247. exstincti, Casimirus rami Lencinienns, et Ziemovitus rami Mazovii auctores exstitere [orig: exstitêre]. Hunc frater Siradiensi principatu spoliavit: Inter eius filios Conradus adversus Boleslaum Calvum et postea Lescum nigrum consobrinum suum, regnum vendicaturus frustra fuit. Eum enim a rebellibus subditis contra se Regem electum, ad Rabam fluv. Ludovici Ungari auxiliis nixus superavit lescus Niger, A. C. 1285. Alter fil. Boleslaus stemma propagavit, quod aliquoties in diversos ramos, in Ziemoviti inprimis, qui Mazoviam A. C. 1355. Regi Casimiro obnoxiam feeit, in Warsovianum vel Cirnensem, et Plocensem seu Ravensem, abiit. Warsoviana linea in Iohanne et Stanislao A. C. 1526. exstincta est, sicque omnis in Polonia Piasteus sanguis defecit: postquam Plocensis A. C. 1462. in Ziemovito et Vladislao, iamqueprius Ziemoviti ramus, desiisset. Ita Iohannes Albertus Rex, mortuo [orig: mortuô] Ianussio [orig: Ianussiô] Mazoviae duce, tractum Polocensem et Mazoviam regno univit, (Conradoque demortui Ducisfratri, cuius filii Iohan. et Stanislaus praefati, Czirniensem dominatum vicissim concessit, A. C. 1501.) nec Regi Sigismundo concessum, ut eam uxori dotalitiam faceret. Vide Martin. Cromerum, Histor. Polon. al. 7. usque ad l. 30. Spenerum in famil. Piastea.

MAZUA vulgo quoque Mazua, insul. in ora Barnagassi, antea sub Abyssinis, nunc Turcici iuris ab A. C. 1557. Alias Macaria. Vide ibi.

MAZULA Africae propriae urbs. Mazula. Ptolem. Plin. l. 5. c. 4. Antonin. nunc Marsa. Moretio urbs Aegypti interioris, Gall. Mazoure, ubi Ludovicus IX. A. C. 1250. victus captusque est.

MAZUR apud Arabes avis est benedicta, in Oceano Occidentali, quam, qui navigant, pro auspicata habent, quia ova ponit ad littus mari tranquillo [orig: tranquillô]. Proinde cum ova illius vident, mare placidum esse colligunt; Damir, ex aliquo Mirabilium consarcinatore, quem non nominat: quae ex alcyonis historia detorta videntur. Sed quae ibidem idem addit, unde petita sint, ignotum: Venit haec ipsa avis, cum ad locum periculosum aut belluam noxiam navis atcedit, et coram vectoribus modo sursum, modo deorsum volitat, quasi periculi eos moneret, donec re deprehensa [orig: deprehensâ] nautae recedant. Vide S. Bochart. Hieroz. Part. poster. l. 6. c. 15. ubi de Animalibus Arabum fabulosis.

MAZUZAE schedae erant, quae periodis e Deuteronomio binis inscriptae, postibus ex Lege, apud Hebraeos, asligi solebant. Et quidem, in Lege Militari, Deuter. c. 20. v. 5. cum in bellum arbitrarium exeundum esset, Sacerdos unctus in bellum et delectus [orig: delectûs] copiarum Ministri, omnibus, qui in procinctu essent, reliquisque proclamabant, vir ille qui adisicavit domum novam [gap: Hebrew] kai\ ou)k enekai/nisen au)th\n et nondum deicavit eam, vadat et redeat in domum suam, ne forte moriatur in bello, et vir alter dedicet illam. Quam de novae domus exstructae dedicatione Legem Targum Uzielidis sic concipit: Quis est vir, qui aedificavit domum novam, et non fixit in ea postes, ad fundandam ipsam? eat et revertatur in domum suam, ne occasionem praebeat illi peccatum, ut interficiatur in bello, et vir alter fundet eam. Ubi quod de postibus figendis, atque ita domo fundanda, paulo obscurius est. Qui aedificaverit, fixit, forte, postes. Sed alia omnino Paraphrastae mens. Postem quidem Chaldaice [gap: Hebrew] ab hebraeo [gap: Hebrew] denotare certum est. Atque ita usurpatur, in praecepto, de verbis legis aliquot postibus portisque inscribendis, Deuteron. cap. 6. vers. 9. et cap. 11. vers. 20. ( [gap: Hebrew word(s)] Mezuzoth) [gap: Hebrew word(s)] Et scribes ea super postes domus tuae et in portis tuis . Iam vero et Chaldaice et Rabbinice, voces illae, a poste et portis ipsis, translatae sunt, ad significandum itidem membranas seu schedas ipsas artificiose ex Lege inscribendas. Adeo que affigere Mezuzam (seu membranam eiusmodi) in foribus portaru m, obvium habetur, apud Talmudicos alibique in

Paraphrastis Chaldaicis praeceptum illud explicantibus. Unde Maimondies, ubi accuratam Mazuzae scribendae convolvendaeque rationem tradit, Halach Tephillim c. 5. §. 6. et. 7. addit, tum aptandam eam esse postibus ostiorum, adeo ut cavae fistulae ex canna aut ligno aut alia quacumque materie, imposita; possit clavo [orig: clavô] aliave [orig: aliâve] eiusmodi re postibus, adiungi, et demum inquit, Et priusquam eam affigebat (qui sic praepararat [orig: praeparârat] ) in Poste ostii, adhibenda erat tunc primum benedictio haec, Benedictus sis tu Domine Deus noster, Rex Mundi, qui sanctificavit nos praecptis suis et praecepit nobis affigere Mezuzam (seu Schedam iam dictam) Nec benedictio adhibenda erat, in eiusdem scriptione, nam affixio eius erat ipsum praeceptum, etc. Non vero locus videtur ullus, [gap: Hebrew] quod in Targum est, in notione fundandi, ut quldem vertit Cephalerius in MS. cum necessario in ipsa exstructione fundaretur domus, ante allocutionem illam in procincut. Unde Seldenus verba illa Targum sic reddit, quis est vir, qui aedificavit domum novam et nondum affixit in ea Mezuzam seu Schedam illam, ad persiciendam eam (seu habitationi, iuxta Legem idoneae nondum aptavit?) etc. In Mezuzis vero illis accurate scriptae fuerunt periochae binae sacrae; Altera, e Deuteronomii c. 6. versib. 4. 5. 6. 7. 8. et 9. ubi praceptum habetur, de scriptura postibus affigenda; Altera, ex eiusdem c. 11. versib. 13. 14. etc. usque in 21. ubi tantundem occurrit. Atque schedulae illae sic postibus affixae aedibus ita seu postibus ipsis cedebant, ut conductor sive qui illas ibi reperisset, sive qui ipse affixisset, cum discederer, auferre iure nequiret. Regulariter autem aiunt alia aedificia, praeter domos [gap: Hebrew word(s)] habitationi aptatas, casque cubitorum quatuor minimum spatio [orig: spatiô] quadratas, praecepto [orig: praeceptô] de Mezuzis neutiquam teneri, adeo que nec structuras Templi, aut Synagogas, in quibus habitatio nulla; exepta [orig: exeptâ] tamen, in Templo, porta [orig: portâ] Nicanoris eiusque interioribus et conclavi [gap: Hebrew] dicto, quod erat domus habitationis Pontificis Max. per septiduum separationis suae, ante festum nempe Expiationum; atque exceptis itidem portis Atriorum, Introituum (in aedes ex distantia ducentium) Urbium ac Oppidorum, quoniam receptum erat: Si fuermt domus praecepto Mezuzarum obligatae, Introitus ad loca eiusmodi similiter esse obligatos. Porro affigi solebant, ad latus dexterum introeunti; sique plura essent domui ostia, uniuscuiusque postibus pariter erant aftigendae: ut alia temperamenta ac subtilitates perquam numeroias, quas prolixe exsequitur Maimonides tract. Thephilin Wemazuza, omittam. Ac in hac ceremonia Mazuzarum affigendarum, ipsam novae domus dedicationem, nullam temporis ratione habita [orig: habitâ], constitisse vult paraphrasis Ionathanis dicta; de qua sontentia quidquid sit, certum est, non sine benedictione sollenni ac scheda illa sacra postibus affigenda, dedicationem ipsam rite persici potuisse; quia scil, simul ac aedes exstruebantur, affigenda erat. Postea vero res in superstitionem versa et Mazuzis istiusmodi nimium tribui coepit. Unde illud Psalm. 121. v. 5. Dominus custos tui, Dominus umbra super manum tuam dexteram (quod in Chaldaica paraphrasi Regia, Buxtorfiana, Iaiana, quasi id ipsum est) in Bombergiana redditur, Dominus custodiat te, Dominus obumbrabit tibi, propter Mezuztha (schedam illam) quae affixa est super latus dexterae tuae in introita tuo. Sic alibi eadem paraphrasis, pro eo quod est, laeva eius sub capite meo et dextera illius amplexabitur me Cantic. c. 8. v. 3. substituit, Dixit Synagoga Israel: Ego electa sum supra omnes populos, quia ego frontalia manui sinistrae meae et capiti meo, cartulaque (Mazuza seu scheda saepius dicta) affixa est lateri dextero portae meae, cuius tertia pars respicit thalamum meum, ut non habeant licentiam daemones ad mihi nocendum, etc, unde apparet, sicut phylacteria, ita Mazuzas has, procedente tempore in abusum degenerasse [orig: degenerâsse], hominum, ad superstitionem nimium quam proclivium, culpa [orig: culpâ]. Et hinc forte Gentilium, in dedicatione Templorum, postem ostii Templi manu sua [orig: suâ] tenere solitorum ritus ortus est, cuius luculentum testem habemus Ciceronem Orat. pro Domo sua aliosque. Sed hac de re dicemus infra in voce Postes, plura autem de Mazuzis, Vide apud Ioh. Seldenum de Synedriis Veterum Hebraeornm l. 3. c. 13. §. 2. etc. 14. §. 5.

MAZYES Nomades Libyae, aliis Maxyes, et Machmes. Steph. Aliis Mazyges, sic enim apud Sueton. in Nerone legendum c. 30. Nanquam carrucis minus mille fecisse iter traditur, soleis mularum argenteis, canusinatis mulionibus, armillata [orig: armillatâ] et phalerata [orig: phaleratâ] cum Mazycum turba, atque cursorum. Ex hac enim gente cursores pedites, vult Eicetus: equites, Pignorius, desumpsere [orig: desumpsêre] olim Romani, quorum velocitatem passim concelebrant Auctores. Nam apud Lucan. l. 4. v. 678. legas:

-------- ------ Tum concolor Indo
Maurus, inops Nasamon, misti Garamante perusto [orig: perustô]
Marmaridae volucres, aequaturusque sagittas
Medorum, tremulum quunt torsit missile, Mazyx.

Et certe Cursores ac Numidae iunctim passim recensiti: quorum erat praecurrere et praecedere, ut ex loco Suetonii modo citato, et Seneca patet Ep. 123. Omnes iam sic peregrinantur, ut illos Numidarum praeeurrat comitatus, ut agmen Cursorum antecedat. Item pranuntiare, ut innuit Appuleius Metam. l. 10. et Sueton. in Nerone c. 49. Imo et epistolas perferre, et quidquid Epistolas comitabatur, Martial. l. 3. Epigr. 58. Hos phaleratos dixit supra Sueton. an quia hi vices equorum praeberent, quorum proprium ornamentum phalerae erant? An quia haec non tam equorum, quam equitum ornamenta fuere [orig: fuêre], in culmine galearum eminentia; cuiusmodi visitur in apice galeae cursoris in Lucerna, apud Licetum, Sed nec ad ornatum solum, verum, quia plumatae erant, ad eorum celeritatem

indigitandam. illis datae sunt; quo [orig: quô] nomine et Mercurio alae ad pileum antiquitus adpositae sunt. Eadem [orig: Eâdem] sini nomina Ventorum istiusmodi Cursoribu simposita legimus, apud Cicer. l. 9. Fam. Ep. 2. Spartian. in Aelio c. 5. etc. Adiectae in super sunt olim in apice huius phalerae plumariae duo tintinnabula, quibus a longe praepararetur ad cursum non intermittendum Cursor priori succedaneus: Haec in Scythia pedites Cursores ad cingulum ferre, asseverat M. Polus l. 2. c. 10. quorum loco [orig: locô] hodierni qua cornubus, qua parvis tubis utuntur. Armillatos quoque Mazyges Neronis tacit Sueton. et exhibet armillarum talium exemplar, descriptum ex antiqua area olim inaurata, quam Romae nactus est, Laur. Pignorius Comm. de Servis. Addam de pera viatoria Cursorum, in qua portare consuevere [orig: consuevêre] vel epistolas tabellis exaratas papyroque [orig: papyrôque] descriptas, Sueton. in Nerone c. 49. et Martial. l. 3. Epigr. 58. vel munuscula, Idem l. 3. Epigr. 47.

Quique non ita festinanti cursu vacabant, et longius iter conficere tenebantur, obsonia quoque, panem ac poculum viatorium; ut idem docet Martial. l. 14. Epigr. 81. Vide Fortun. Licetum de reconditis Antiqq. lucernis, l. 6. c. 82. ubi Lucernam servi phalerati Cursoris apud Musellos Nobb. Veroneses explicat.

MCISLAVIA urbs et Palatinatus Poloniae, in Lithuania. Hic [orig: Hîc] Moscia [orig: Mosciâ] Sigismundo I. victi, hodie tamen sub illis est. Ad fluv. Solsz.

MDPS. in nummis Maximi, Victoris, Arcadii et Honorii, Mediolani pecunia sigrata, notat, interprete Car. du Fresne Dissertatione de infer. aevi Numismatibus.

M. F. Marci filius, vel mala [orig: malâ] fide, vel male fidus, vel malae fidei:

M. H. E. mihi haeres erit, etc. significat. Franc. Gouldmannus Diction. Lat. Angl.

MEACUM vulgo Meaco, urbs ampla Niphoniae, in tractu Ietseno. Antea totius caput et sedes regia, nunc etiam populosissima, et emporium coloberrimum. Vix 8. mill. pass. ab ora sinus cognominis, 70. ad ora Borealis Iaponiae, 24. a iendo in Occidemem. Urbs ipsa duplex est, Superior, ubi palatium Imperiale plane regium, et Inferior, quae extenditur versus oram littoralem et portum, ubi arx permunita Fuxima. Sed tantisper defecit, ex quo Ienda regia facta est. Vide et Nubunanga.

MEARUS Melae l. 3. c. 1. Metarus Ptol. fluv. Hispaniae Tarraconensis in Callaicis. Ria maior qui prope Trileucum promontor. in Oceanum. Atlanticum se exonerat, 10. leuc. a confinio Asturiae in Occidentem.

MECCA Maximini Senioris, ex Ababa, pater; fuit autem is Gothus, haec Alana. Vide Capitolin. in Maximinis c. 1.

MECEUS Brundusinus, Praefectus annonae Orientis, sub Aureliano Imperatore, apud Vopisc. in Aurelian. c. 13.

MECHA vulgo la Mecque, Gallis, la Meccha Italis, civitas Arabiae Felicis, quam Saraceni incolunt, Mahumeticae superstitionis caput. Petra veterib. Bellonio, l. 3. observ. Aliis et melius Marraba, fuit antiquorum. Iuxta fluv. Betium, nunc Chaibar, ad radices montium 80. milliar. a mari Rubro in Ortum 200. a Medina Tanalbia in Meridiem, ibi sepulchrum Mahumetis. Haud pridem ab Arabibus direpta est. Huc Caravanae fequentes instituuntur a Mahumetanis. Unde et Scirificus Hascenes, humili quidem loco [orig: locô] natus, sed homo vafer, qui genus suum ad Scirificum Fessae Regem referebat, quem Saidus regno [orig: regnô] exuerat, postquam affectata [orig: affectatâ] sanctimonia [orig: sanctimoniâ] plebem ad se traxisset, ut filios quoque ei caros redderet, Mecham eos, ad visendum Mahometis sepulchrum, misit: qui reduces, Mahomete Fessano [orig: Fessanô] Rege victo [orig: victô] et occiso [orig: occisô], regnum in se transtulerunt, A. C. 1507. 1508. 1550. Vide Thuan. Histor. l. 7. Et de Caravanis hisce P. de Valle Itiner. tom. 1 ut et Ioh. Bapt. de Tavernier Relation du Serrail. Vide quoque infra Methymna Talnabi; item ubi de Muslimis, et vocibus Nahar ac Serif.

MECHANICE seu MACHINALIS scientia, ex Mathematicis et Physicis rationibus, efficiendi machinas et organa mirandi effectus, ad vitae humanae utilitatem: facile Artium antiquissima est, ut sine qua nec primi Parentes vitam tueri potuere [orig: potuêre], Unde Guidiubaldus e Marchionibus Montis in praefat Mechanices, Quacumque [orig: Quâcumque] inquit, necessitate Adae vita degeretur; et quamvis etiam casis contectis stramine, et angustis tuguriis ac gurgustiis caeli defenderet iniurias: Sic et in corporis vestitu, licet ipse nihil aliud spectaret, nisi ut nives et ventos, ut Solem, ut frigus arceret: quodcumque tamen id fuit, omne Mechanicum fuit. Huius partes duas facit Politianus in Panepistemone, videl. Rationalem, quae numerorum, mensurarum, siderum naturaeque rationibus, perficitur: et Manuariam sive Chirurgicen, cui Artes illae, Aeraria, Aedificatoria, Materiaria Picturaque adminiculantur. Non enim solum insignis haec Ars machinas invenit, quibus mirabilia praestet, quemadmodum exempli gratia [orig: gratiâ] vectis beneficio [orig: beneficiô] fieri videmus: sed causas etiam et principia exponit, quibus illa obtingunt, adeque male a quibusdam Philosophiae e civitate expellitur. Utraque iterum in 5. partes a Pappo l. 8. Collectan. subdividitur. Quarum 1. Ars est machinarum. quae Mangana vel Manganaria, appellatur. Haec ingentia pondera, machinis adhibitis,

minimo [orig: minimô] nisu attollit, et in Templorum ac Fanorum: Murorum, turrium et portarum: Portuum, sororum, porticuum, baln eorum, theatrorum, inambulationum et similium: Aedificorum tandem privatorum exstructione, magnum habet usum. 2. *mhxknopahtikh\, facile aquas antliis attrahit: Rotae huc aquariae et tympana pertinent, de quibus Lucretius l. 5. v. 517.

3. *or)ganopoihtikh\, instrumenta bello accommoda persicit, quorum plurima Politiano enumerantur libro [orig: librô] citato [orig: citatô]. Hinc Archimedes obsidionem Syracusanam, huius artis beneficio in longum tempus protraxisse legitur, apud Livium l. 24. c. 34. Plut, in Marcello et Plin. l. 7. c. 37. usus inter coetera, speculis inprimis ustoriis, quibus hostilem combussit classem. Quod Anstasil Imperatoris temporibus imitatus Proclus felici est successu, ut refert Zonaras Annal. tom. 3, et 4. *au)tomatopoihtikh\, quae et *qaumatourgikh\, quod magnam pariat admirationem; Eius exempla sunt, ex Politiano, Hydraulica organa, quaeque per se ventorum flatu resonant, et quod vas dicaeometron vocabant, et quod voces avium variarum exprimit. Et quod indidem merum, mox dilutum vinum, mox aquam calidam, mox frigidam, copiosam tenuemque vicissim funditat. Et siphones exstinguendis incendiis, et medicinabiles cucurbitulae sine ignis ministerio cutem prehendentes et pilae sponte saltantis, et lucerna suas ipsa producens stuppas, et animal, quod a structore, dum secatur in mensa, bibit interim crepituque suo quodam et voce sitientis repraesentat imaginem, etc. Eodem [orig: Eôdem] pertinet Architae Tarentini columba lignea, quam ille ita suspenderat: ut volaret, occulta [orig: occultâ] spiritus aura [orig: aurâ] eam comitante: ad quod exemplum Norimbergae musca ferrea, e manibus artificis se attollens, convivas omnes circumvolabat, et aquila ad quintum ab urbe lapidem Carolo V. Imperatori obviam est facta, atque eum ad portas usque civitatis comitata. Item sphaera vitrea Archimedis, motus praeferens caelestes: qualem et Posidonius postea composuit, teste Cicer. de Nat. D. l. 2. Eiusdem Artis sunt neuro/spasta, de quibus Horat. l. 2. Sat. 7.

plenius Apuleius l. de Mundo: Hydraulicum item Archimedis, Tertulliano l. de Anima, praedicatum: Triton, de quo Corn. Severus in Aetna; aliaque Musica id genus organa, qualia describit Claudian. de Consul. Manlii Theodori: Hydraulicum quoque illud Claudii Galli, quo [orig: quô] Tibure, in Cardinalis Atestini hortis, effecit, ut aquarum levi ac placido [orig: placidô] illapsu, aneae aviculae motu, voce, cantu, ad noctuae adventum opportune intermisso [orig: intermissô], ad eius discessum repetito [orig: repetitô] opportunius, ita imitarentur veras, ut potius, qui fictas assererent, temerarii: quam qui veras astimarent, nimis creduli viderentur, ut scribit Possevin. Bibl. Sel. l. 15. c. 1. Quales icunculas Engibata: ac, si cantus avium effingerent, Merulas appellat Vitruvius l. 10. c. 12. Quinta *sfairopoi+i/a, instrumenta ad observationes rerum caelestium idonea efficit, et in Gnomonicam ac Dioptricam dispescitur. Quarum illa Horologia fabricat, et apud Graecos Auctorem habuit Anaximenem Milesium, qui Sciothericum primus Lacedaemone ostendit, Olymp. 58. tempore Cyriac Servii Tullii, circa an. Urb. Cond. 200. ante quem tamen 200. iam annis horologium Sciothericum Regis Achaz, miraculo [orig: miraculô] regredientis umbrae, in sacris celebratur: Cum apud Romanos demum Sciotherica haberi coeperint, tempore belli Tarentini ac cum Pyrrho Rege circa Urb. Cond. 478. Ista nempe Dioptrice, de instrumentis agit; quibus lineam Meridianam, polorum elevationes, Aequinoctialis obliquitatem, Solis, Lunae aliorumque siderum situs et intervalla, Planetarum congressus, Eclipses et alia huius generis exquirimus: adeoque Astrolabium et radius ad eam pertinent. Suidas etiam ex intervallo dimensionem propugnaculorum, eius ope, accurate colligi docet: subdens hoc Pisidae,

*th=| sh=| dio/ptra| tau=ta pro\s2 pollou= ble/peis2:
Multo dioptra [orig: dioptrâ] haec ante prospicis tua [orig: tuâ], etc.

Plura de Mechanice, eiusque multifario usu, in Architectura, Arte Nautica, ac Militari, necnon Sellulariis cunctis: de Scriptoribus item Mechanices, vide apud Gerh. Ioh. Vossium l. de Scientiis Mathem. c. 45. et seqq. ut et hic infra. Adde quae dicemus de Statice

Archytas Tarentinus, primus Mechanica, Mechanicis principiis usus, exposuit; teste Diog. Laertio [orig: Laertiô] in eius vita: Claruit autem Platonis aetate. Aristoteles, antiquissimus eorum est, quorum Mechanica adhuc exstant. Aeneas Tacticus, circa eadem tempora floruit: cuius habemus *strathgika\, in Epitomen redacta, a Cinea Thessalo, Pyrrhi Epirotarum Regis consiliario. Archimedes 160. annis post Aristotelem, Olymp. puta 140. in *)isor)r(opikw=n libris Mechanices causas particulares exposuit. Athenaeus, cadem [orig: câdem] aetate, Marcello sua de Machinis bellicis dedicavit. Heronis Alexandrini dein clarum nomen fuit; cuius exstant: Mechanica, Automatica, Pneumatica, Zygus, et Poliorcetica. Drades postea, Ctesibius, Nymphodorus, Philo Byzantius, Diphilus, Charidas, Polyidus, Pyrrhus, Agesistratus, de eadem Arte scripserunt: quorum e Commentariis, ut et Archytae, suum confecit M. Vitruvius Pollio qui sub Augusto floruit. Sextus dein Iul. Frontinus, post Stratoclem et Hermiam, scripsit de Tactica, quae Homeri temporibus obtinebat. Aelianus, ad Adrianum *taktikk\ scripsit: Praeterea ineditus exstat liber eius de Urbium obsidione. Arrianus Nicomediensis, circa eadem tempora, Tactica sua Adriano Caesari et ipse nuncupavit. Cl. Ptolomaeus, sub Antoninis, de Analemmate scrip sit. Iul. Africani, sub Marco

Antonino Elagabalo exstant pro\s2 polemi/wn paraskeuai\, seu Fabricae militares. Pappus, sub Theodosio M. eadem de Arte egit. urbicius, sub Anastasio Imperat. Tactica Graece literis et memoriae mandavit. Anthemius, patria [orig: patriâ] Trallianus, Iustiniani M. aetate, scripsit peri\ parado/cwn mhxanhma/twn, de machinis. Mauritius Imperator de re militari, libris 12. memoriam sui nominis consecravit. Hero Iunior sub Heraclio vixit. Leo Imperator A. C. 985. et fil. eius Constantinus Porphyrogennetus, A. C. 1012. Tactica scripsere [orig: scripsêre], ut taceam Daimachum, Asclepiodotum, Posidonium Rhodium, Basilium Patricium, Diodorum, etc. Albategnius, Syrus, A. C. 888. de Horologiis quaedam edidit. Ioh. Mullerus de Regiomonte, de Ponderibus et Aquaeductibus, commentarium reliquit, A. C. 1464. Ioh. Stabius Austriacus, scripsit Horoscopion Universale etc. A. C. 1510. Ioh. Iucundus Veronensis, Vitruvium illustravit, A. C. 1518. quemadmodum Aristotelis quaestiones Mechanicas Nic. Leonicus Thomaeus A. C. 1524. Georg. Agricola quinque de Mensuris ac Ponderibus libros emisit. A. C. 1533. Vannocius Biringucius Senensis, Pyrotechniam vulavit, A. C. 1540. quo [orig: quô] eodem [orig: eôdem] de Architectura scripsit Leo Baptista Albertus Florentinus. Guil. Philander Castilioneus Vitruvium erudito [orig: eruditô] Commentario [orig: Commentariô] illustravit A. C. 1544. Nic. Tartalea, multa ad Mechanicen pertinentia exaravit, A. C. 1550. etiam Nauticen et Artem Militarem. Rich. Recordus, Cambrus, de Arte faciendi Horologia scripsit, A. C. 1552. In eadem dein Anglia, Leon. Diggs Tectonicum conscripsit A. C. 1556. Guidus Ubaldus Marchio de-Monte, Mechanicorum pereruditum librum emisit, A. C. 1577. agens, de libra, vecte, trochlea axe in peritrochio, cuneo, et cochlea. Christ. Clavius octo edidit libros Gnomonicos A. C. 1580. etc. Alexander de in Floravantius Capucinus Retehorarium excogitavit. A. C. 1590. Simon Stevinus Brugensis, 6. Statica libros evulgavit A. C. 1595. Ioh. Bapt. Villalpandus eodem [orig: eôdem] anno [orig: annô], Hier. Pradi in Ezechielem labores continuaturus, de templi salomonici fabrica, vasorum forma, Hebraeorum ponderibus, etc. pluribus egit. Vide reliquos apud Voss. lib. supra laudato.

MECHANUM villa in tribu Iuda, Hieronymi tempore, Eleutheropoli ascendentibus Aeliam, in octavo lapide.

MECHLEMPE nomen felis, Constantini Monomachi Imperatoris Constantionopol. uxori tantopere amatae, ut lautos opiparosque cibos in aureis vasis quottidie ei iusserit apponi, ut refert Tzetzes Chil. 5. Histor. 12.

MECHLENBURGUM Lat. Megapolis, inclyta olim Obotritorum Urbs, illustrissimae Ducum Mecklinburg ensium familiae nomen dedit. Et quidem, cum latissime olim Vandalorum pateret nomen, in plures civitates diffusum, ex iis Obotriti terras habitavere [orig: habitavêre], quas a Megapoli, Germ. Mechlenburg vel Meklinburg, mutuato [orig: mutuatô] vocabulo [orig: vocabulô], Megapolitanas seu Mecklenburgic as secuta aetas nominavit. His, vetustissimis a saeculis, usque ad nostra tempora, Principes mansere [orig: mansêre] ex gente ipsorum, nobile Godescalci et Buthuis genus; sui aliquando iuris, regiaque [orig: regiâque] dignitate insignes. Externos pati primum Carolus M. post Henricus Auceps, Ottonesque, et qui auspiciis Ottonum regebant, Billingianae familiae Duces, coegere. Saepius rebellantes a Caesaribus Ducibusque in ordinem redacti, post Bernardi Saxonis mortem, acrius erupere [orig: erupêre]. Causa motus, super insitam genti ferociam, quod pati ulterius tributa aspernarentur, quae suapte [orig: suâpte] natura [orig: naturâ] gravia acrius, quam ut tolerarent barbari, Saxones cogebant. Inde questus et lamenta, et postquam non subveniebatur, remedium ex armis; nihil patientia [orig: patientiâ] profici cernentibus, nisi ut graviora ex facili tolerantibus imperarentur. Spes ex Germaniae malis, quam primum Henrici IV. infantia, inde continua inter hunc Proceresque Imperii bella miserum in modum afficiebant: Conversis sic ad civile bellum animis externa sine cura habituros arbitrabantur. Primum facinus resumptae libertatis fuit Godescalci Principis caedes. exuta mox religio, Crucone seu Critone Duce sibi delecto [orig: delectô], cui cum Godescalei filiis acerrimum certamen fuit, ipso [orig: ipsô] tandem Critone victore. Verum cum ipsa [orig: ipsâ] temporis diuturnitate novum huius imperium convaluisse videretur, Henricus minor Godescalci fil. exul, quia armis minus valebat, Danusque et Saxones implorati tardius subevenirent, consiliis et astu res Obotritas moliri coepit. Itaque amici paterni. qui inter populares supererant, literis atque internuntiis, quid facto [orig: factô] opus esset, moniti, ad omne obsequium prompti, plura ausuri, si ipse adventasset [orig: adventâsset]. Sic compositis, quae tempus suadebat, comparata [orig: comparatâ] ex Danis Sclavisque militum manu, Aldenburgum (quod Oldenburgum alias dicitur) expugnat. Inde populationibus pervastara, qua [orig: quâ] mari adiacebat, Vandalia; et actae passim praedae, animum, opes, famam addiderant, metusque omnis ab Henrico in Critonem vertit. Qui cum partem regionis Henrico permisisset, interimque ei omni ratione insidias strueret, a Sclavina coniuge, Henrici amore correpta [orig: correptâ], proditus, vitam, regnum; coniugem brevi perdidit, quae omnia in Henrici potestatem concessere [orig: concessêre]. Hic proin inolita [orig: inolitâ] fere Maioribus erga Saxoniae Principes reverentia [orig: reverentiâ], ad Magnum Saxoniae Ducem, per adfinitatem connexam, profectus, fidem sacramento promisit, et hostibus victis clarus brevi evasit, tanta [orig: tantâ] Imperii magnitudine, ut supra Obotritos, Wagiros, Polabos Kycinos, Circipanos atque Lutitios (quo modo tum Oldenburgensis, Guzkoviensis, Wolgastiensis, atque Lusaticae terrae incolae appellabantur) etiam Pomeraniam, omnemque, qui inter

Albim et Mare Balhticum Poloniam usque porrigitur, tractum, ditione teneret. Non eadem filiis Zuentepolco, atque Canuto sollertia prosperitasque; qui tutore primum Canuto [orig: Canutô] Daniae Rege usi, postea, ubi ipsi prae esse coeperunt, mutuis dissidiis periere [orig: periêre], Suniicone quoque Zuentepolci filio [orig: filiô], ultimo [orig: ultimô] Henrici prosapiae, exstincto [orig: exstinctô]. Sic Danus successit, sed hoc [orig: hôc] demum deleto [orig: deletô], perfidia [orig: perfidiâ] Magnifilii, Pribislaus atque Nicolottus, Buthuis filii, avitum patrimonium recuperavere [orig: recuperavêre], ita partiti, ut Pribislaus Wagiros atque Polabos (Oldenburgenses nempe et Receburgenses) Nicolottus Oboritos sive Meckelburgios, acciperet. Quibus cum diuturna cum Henrico Leone Saxoniae Duce cssent bella, exstincto [orig: exstinctô] utroque [orig: utrôque] per varios casus, Nicolotti filiis, adempta [orig: ademptâ] Obotritorum regione, Circipanorum et Kycinorum ditio (Gryphiswaldia, Wolgastum atque Gutskovia cum agro) reddita est: donec alter horum Pribislaus, non aliud ruentis domus remedium, quam in Saxonum clementia esse, animadverso [orig: animadversô], ad obsequii constantiam compositus, recepta [orig: receptâ] Obotritorum terra [orig: terrâ] (Polabis Wagirisque exceptis) sincera [orig: sincerâ] fide Leonem coluit, posita [orig: positâ] regii honoris [orig: honorîs] memoria [orig: memoriâ], Ducis dignatione contentus. A quo tempore, exolescente Obotritorum voce, Meckelburgicum nomen in valuisse videtur. Imminutam a Saxonibus libertatem, non multo post etiam Dani Rege Canuto [orig: Canutô] Magni filio [orig: filiô], attentavere [orig: attentavêre]; qui inter fratrueles Burevinum, Pribislai, et Nicolottum Wartislai, filios, arbiter lectus, ita sententiam dixit, ut, quam utrique parti portionem adiudicaret, Danorum Regum beneficio [orig: beneficiô] possiderent: quo [orig: quô] tamen nexu non multo post iterum sunt exempti. Ex eorum posteris, Ioannes atque Albertus, a Carolo IV. Imperatore Principum Imperii ordini adscripti, A. C. 1348. continuam Principatuum illorum possessionem ad posteros transmisere [orig: transmisêre]. Qua [orig: Quâ], Patrum aetate, Adolphus Fridericus Suerinensis, et Ioannes Albertrus Gustroviensis fratres, tracti Danorum Regis casu, cum excidissent, Fridlandium successoem a Ferdinando II. acceperunt: donec armorum Suecicorum opera [orig: operâ] in integrum restituti sunt A. C. 1636. etc. Titulus eorum, Duces Meckelburgi (quales primum audiere [orig: audiêre] modo dicti Ioannes Stargardiae et Albertus Meckelnburgi Domini) Principes Vandaliae, Suerini et Racenburgi: Comites Suerini, Domini Rostochii Stargardiaeque, de quibus omnibus vide suo [orig: suô] loco [orig: locô], et hanc in rem plura apud Tobiam Pfannerum de praecipuis Germaniae Principp. gentib. c. 6. Nec non in Megalopolis.

MECHLINIA Gallis Malines, pulchra ac nitida civitas, quasi cor et centrum Brabantiae obtinere dicitur. Bruxella [orig: Bruxellâ], Lovanio [orig: Lovaniô], et Antverpia [orig: Antverpiâ] quatuor milliaribus distat, situ et opere munita, incredibili aeris puritate gaudet. Habet aedes sacras quamplurimas, sed duas, quae longe ceteris antecellunt, Deiparae unam, et alteram D. Rumoldi ornatissimam, cum turri, quae et magnifica est, et altitudine spectabilis. Optimus est huius Rei publ. status, nam in ea [orig: eâ] Princeps suum imperium, Optimates auctoritatem, populus suam vim, auctoritatemque retinet. Est hic [orig: hîc] etiam armamentarium regium incredibili machinarum, tormentorum, armorum, et rerum ad bellum necessariarum copia [orig: copiâ] instructum. Varia quoque opificum hic inveniuntur examina, a quibus aenea conficuntur tormenta, campanae, naves, panni, artificiosae picturae, et id genus alia, quae in varias orbis partes, maxime in Hispaniam, transprotantur. Iuxta S. Catharinae portam, qua Antverpiam itur, amplum monasterium est, muris instar oppidi cinctum, in quo aliquoties supra mille quadraginta sunt moniales. A. C. 1546. ex pulvere tormentario a sulgure incenso, multum labefactata Mechlinia [orig: Mechliniâ] fuit, nunc vero restaurata, solita [orig: solitâ] pulchritudine, et munditie claret. Lloydius. Ob quem splendorem et magnificentiam iactatum in Proverb. Mechlinia publchra, Antverpia dives, Bruxella nobilis: Lovanium sapiens, Gandavum amplum, Brugae veteres. Situ egregio [orig: egregiô] urbs, a fluvio Dyla interluitur, quo [orig: quô] maris aestu augescente merces undique in urbem commode subvehuntur, quae commerciis proin prae multis aliis floret. In suburbio S. Alexii monasterium set Virginum ad 1600. e quo his exeundi, ambulandi, alios visendi, visentesque excipiendi, nubendi tandem libertas est. Fuit olim sub dominis peculiaribus, usque ad A. C. 1336. quo [orig: quô] libera facta est. Postmodum ad Burgundos, hinc Austriacos pervenit, A. C. 1477. Sedes est Archiepiscopatus a Paulo IV. A. C. 1559. fundati: quemadmodum duodecim Canonicorum Collegium A. C. 1000. hic [orig: hîc] Norgerus Leodiensis Episcopus fundavit: Senatus item regii, a Carolo Burgund. Duce A. C. 1473. instrituti, locus insuper Curiae Equitum aurei velleris. Capta est ab Alexandro Farnesio Parmensi Duce post Antverpiae expugnationem, A. C. 1585. Ceterum cives ab annuo tributo liberi sunt, ob fidelem operam Carolo Audaci, in obsidione Novesii, praestitam. Vide Guicc. descript. Belg. Iohan. Bapt. Gramaeum, Histor. de Malines. Valer. Andream Biblioth. Belg. Havensium, de erect, nov. Episcop. in Belgio. Thuanum et Grotium in Hist. etc. Item in voce Machlinia.

MECHOACANIA vel MECHOACAN, regio novae Hispaniae, opulenta, ter quippe in anno fruges maturescunt. Inter Mexicanam ad Ortum et novam Galitam ad Occidentem, sub Hispan. Extensa per 80. leuc. a Septentrione in meridiem iuxta mare Pacificum, ex illa pendent Colima et Zacatula provinc. Eius urbes sunt S. Michaelis S. Miguel, S. Philippi. S. Felipe, Conceptionis de Salaya, la Conception de Salaya, Legio Leon, Sentica seu Zamora, Zacatula et Colima. Sed caput est Vallisoletum seu Mechoacanum, Gall. Valladolid de Mechoacan, Episcopalis sub Archiepiscopo Mexicano, quae incolis Guayangarco. 17. leuc. Hispan. a Mexico in Occasum, et aliquot leuc. a lacu Mechoacano in Austrum, teste Herrera [orig: Herrerâ].

MECISTUS unus es sociis Aiacis Telamonii. Hom. Il. 13. Item Triphyliae oppidum. Steph.