December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed
06/2005 Peter Stroebel markup
semi-automatic lemma-correction
05/2006; 06/2008; 06/2010; 12/2010; 02/2011 Antonio Javier Ortiz Cano; Reinhard Gruhl markup
largely revised


image: as0001

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS TERTIVS Literas M, N, O, P, Q, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.



image: as0002

[gap: blank space]

image: as0003

[gap: illustration]

image: s0319a

NICOLAUS [57] Hostrechamus Medicus Anglus celeberrimus, A. C. 1440. scriptis inclitus, Pitseus. loc. cit.

NICOLAUS [58] Langius Lugdunensis, Papirio Massonio, p. 2. elogior. laudatus.

NICOLAUS [59] Langlierus Episcopus Briocensis, post Ioh. Tilletum, A. C. 1567. Parisinus, eruditione clarus. Obiit A. C. 1595.

NICOLAUS [60] Leonicenus Vincentinus, Medicus inter sui saeculi celeberrimos, Philosopus et Orator, scripsit in Dioscoridem. Obiit A. C. 1524. Ferrarae, ubi floruit, anno [orig: annô] aetat. ferme centesimo [orig: centesimô], Professionis suae 60. Iustus in Chron. Med.

NICOLAUS [61] Leonic. [correction of the transcriber; in the print Lonic.] Thomaeus Professor Philosophiae Patavinus, scripsit plurima.

NICOLAUS [62] Lotharingus Comes Vaudemontius, secundogenitus Antonii Ducis ex Clara Gonzaga, Mercurii Dux, a Carolo IX. A. C. 1569. creatus. Pater Ludovicae, quae Henrico III. nupsit, Philippi Emanuelis rebus contra Turcas in Hungaria egregie gestis, incliti. Obiit A. C. 1577. Godofred. Geneal. Lothar. Sammarthan. etc.

NICOLAUS [63] Lyranus ex Iudaeo, Franciscanus; a Lyra, pago dioeceseos Ebroicensis: ob eruditionem, Principibus gratus, adeo ut a Iohanna Regina, uxore Philippi V. Longi, inter exsecutores sui testamenti nominatus fuerit, A. C. 1325. Obiit A. C. 1340. Commentariis succinctis in totam SS. Scripturam editis, ut et tractatu de corpore Christi, contra Iudaeos, de visione Beatifica, Sermonibus, etc. in quibus futurae Reformationis administris viam egregie stravit, inclitus. Unde Proverb. Si Lyra non lirasset [orig: lirâsset], tum totus mundus delirasset. Item, Lyra Luthero equum admovit, et stapedes tenuit, quo illum commodius conscendere. Henr. Villotus, in Athen. Gall. L. Waddingus, in Bibl. et Annal. Minorum. Possevin. in appar. Valer. Andr. in Bibl. Belg. A Lyra, Brabantiae oppido, illum quidam dictum volunt: Thomas Fullerus, eum Anglum faciens, in the Old Iury Londini natum esse contendit, quos Labbaeus refutat. Eius Glossa ordinaria sive Commentaria in S. Biblia, exstant. in fol. 6. Vol. Basileae A. C. 1501. 4. tom. in fol. Venetiis, A. C. 1588. 6. tom. in fol. Parisiis et totidem Lugduni, A. C. 1520. et 1590. 6. tom. in fol. Duaci A. C. 1617. totidem Antverpiae A. C. 1634. Item, de differentia translationis nostrae ab Hebraea litera. Rothomagi, Guil. Crowaeus in Elencho Scriptorum in S. Scripturam. De eo Raynoldus, Vir tanta [orig: tantâ], tamque pura [orig: purâ], vera [orig: verâ], Termana [orig: Termanâ] S. Scripturae scientia [orig: scientiâ] praeditus, ut in illa exponenda nullum habeat sui temporis parem, apud Eund.

NICOLAUS [64] Machiavellus Florentinus, scripsit Historiam Patriae, item tractatus aliquot politicos, in avibus periculosae admodum maximae, nisi forte is saltem, quid in Principum aulis fieret, non quid deberet, repraesentare voluit.

NICOLAUS [65] Mameranus Lucemburgicus, Poeta et Historicus, Valer. Andr. Bibl. Belg.

NICOLAUS [66] Manius Praeses Lucemburg. Historicus.

NICOLAUS [67] Maria Madaffarus Calaber, Episcopus Iano Nicio Erythr. Part. 3. Pinacoth. c. 25. laudatus.

NICOLAUS [68] Masinus Medicus, Idem Part. 1. Pinac. c. 150.

NICOLAUS [69] Massa Medicus Venetus, scriptis inclitus, A. C. 1522. Iustus Chron. Med.

NICOLAUS [70] Monardus Hispalensis. Medicus insignis.

NICOLAUS [71] Montacutius Anglus, sub Henrico VI. plurima scripsit.

NICOLAUS [72] Monthelonius Augustodunensis, pater Iohannis, qui Breviarium utriusque Iuris edidit, Francisci etc. San-Marth. inelog. l. 4. Molitor Commentar. Augustodun.

NICOLAUS [73] ex Myris urbe Lyciae, igneus, i. e. vehemens Christianorum et aemulator et sacerdos, qui magnam cum Deo familiaritatem habebat. Hic nihil quidem scripsit: sed in somnis Imperatori Constantino adstans, tres duces, ob quendam calumniatorem capitis condemnatos, liberavit, ab ipsis per preces invocatus. Alios etiam quosdam milites ex morte pariter eripuit, Suidas. alius Nicolaus itidem e Myris urbe Lyciae, frater Dioscoridis Gram matici, et Hipparchi, et Hypati patricii. Docuit Constantinopoli, fuitque discipulus Laskaris. Scripsit artem Rhetoricam et declamationes, Suidas. Alius Orator, discipulus Plutarchi et Procli, illius inquam Plutarchi, cui cognomen erat Nestorii. Scripsit Progymnasmata et declamationes Rhetoricas, et alia quaedam. Floruit autem sub Leone Imperatore seniore, et Zenone, et Anastasio. Suidas.

NICOLAUS [74] Nicolai Medicus Florentinus, scripsit libros Medicos, Philosophicos et Geographicos. Duas ad illum epistolas apud Philelphum habemus: plurimos doctos patria [orig: patriâ] sua [orig: suâ] pepulisse dicitur. Obiit A. C. 1430. aetat. 73. Alius, Nobilis Delphinas, de Navigatione quaedam edidit.

NICOLAUS [75] de Orbellis Franciscanus, Andius, scripsit in Magistrum Sententiarum, etc. Waddingus, in Bill. et Annal. Franc.

NICOLAUS [76] Occamus Anglus Franciscanus; Lelando, Pitseo, Henr Willoto, in Athen. Belg. laudatus.

NICOLAUS [77] de Oddis Patavinus, hoc [orig: hôc] saeculo [orig: saeculô] incluytus. Vide Thomasinum, in elog. illustr. Patavin.

NICOLAUS [78] Oremius, Episcopus Lexoviensis, praeceptor Caroli V. Galliae Regis, huius hortatu Biblia sacra Gallice vertit; Libros insuper de Caelo, de Mundo, cum Ethica et Politica Aristotelis, traduxit: porro de Communicatione Idiomatum, scripsit. Vir eruditione clarus. Obiit A. C. 1382. Papyr. Masson. in Annal. Francicis, Morerlus, in Dict. Histor. Vide Oremius.

NICOLAUS [79] Pavillonus, Advocatus Parlamenti Parisiensis, Graece Latineque doctissimus, Poeta excellens.

NICOLAUS [80] Perrotus, Archiepiscopus in regno Neapolitano, Saxoferrato [orig: Saxoferratô] oriundus, Bartoli popularis. Polybium,


page 319, image: s0319b

aliosque auctores latine vertit. Obiit admodum senex. Saeculo [orig: Saeculô] 15. Iac. Bergom. l. 15 ad A. C. 1454. Volaterran. l. 21. Urban. Commentar. P. Iov. in elog. doct. c. 18. Ughel. Italia [orig: Italiâ] sacr. Idem nomen Ablancurtii fuit, egregii metaphrastae.

NICOLAUS [81] Pontius Anglus, scripsit contra Wiclesi discipulos, A. C. 1410. item, Determinationes scholasticas.

NICOLAUS [82] Psaulmius Episcopus Verdunensis, interfuit Concilio Tridentino. Auctor Imaginis verae Ecclesiae. Obiit A. C. 1572.

NICOLAUS [83] Reinsuis Parisiensis, Cardinali Bellaio a secretis, historiam Cominaei vertit, a Carolo V. nullis muneribus corrumpi sepassus est, ut heri sui arcana proderet.

NICOLAUS [84] Rhegius Medicus Calaber, A. C. 1336. scriptis inclitus., Iustus Chron. Med.

NICOLAUS [85] Rigaltius Parisiensis, Regi a Consihis et Bibliothecae regiae praefectus, obiit A. C. 1632. Auctor Notarum in Tertullianum, Cyprianum, etc.

NICOLAUS [86] Rotarius Vesuntinus et Rintsonus Siculus, Carmelitae, scriptis clari. Lucius in Bibl. Carmel. Alegr. in Parad. Carmel.

NICOLAUS [87] Salcoinus Picto, Historicus.

NICOLAUS [88] Serrarius Iesuita, Baronio laudatus. Obiit A. C. 1609. Moguntiae.

NICOLAUS [89] Simonis Hollandus, Carmelitarum Provincialis, scripsit sermones, quorum tit. Vade mecum, etc. Saeculo [orig: Saeculô] 15. Voss. de Histor. Latin. l. 3. c. 10. etc.

NICOLAUS [90] Stansordius Cistertiensis Anglus, A. C, 1310. scripsit in Genesin, et Sermones. Lelandus et Pitseus, de Scriptor. Angl.

NICOLAUS [91] Storckius seu Pelargus, Silesius, cum Thoma Muntzero, novorum Prophetarum antesignanus, prima Anabaprismi semina sparsit: cum quo Lutherus conflixit, A. C. 1522.

NICOLAUS [92] Stupanus vide stupanus.

NICOLAUS [93] Suathamius Carmclita Anglus, scripsit Determinationum l. 1. Lectiones ordinarias, etc. A. C. 1449.

NICOLAUS [94] Sudorius Scaevolae Sammartan. elog. l. 4. laudatus.

NICOLAUS [95] Tartalea Brixiensis, Mathematicus, saeculo [orig: saeculô] ultimo [orig: ultimô]. Ulss. de Scient. Mathem. c. 49. §. 16. c. 52. §. 5. Quenstedt. de patr. doct. p. 301.

NICOLAUS [96] Tegrimus Lucensis, aucter vitae Castruccii Castracani. Paul. Iov. in elog. c. 141.

NICOLAUS [97] Thuanus patruus Iacobi Augusti, frater Christophori, fil. Augustini, qui omnes eruditionis fam inclaruerunt. Episcopus Carnutensis. Scripsit de administr. Sacramentorum, obiit A. C. 1598.

NICOLAUS [98] Myrepsus qui Praepositus dici solet, unus ex Graecorum recentissimis medicis fuit. Nam citat Mesuem Arabem medicum, qui claruit. A. C. 1155. sub Frederico Barbarossa. Et vel barbaries multorum vocabulorum indicat aetatem. Accurate tamen, qua [orig: quâ] saeculo [orig: saeculô] vixerit, dicere non possumus. Superest eius liber, de Compositione medicamentorum particularium, secundum genera kata\ stoixei=a, sive ordine literarum.

NICOLAUS [99] tollentinus omnium sui temporis abstinentissimus, qui pane et aqua [orig: aquâ] semel tantum die vescebatur, procul ab omni otio et verborum vanitate.

NICOLAUS [100] Trigaltius Duacensis: Itineribus suits et Chinae itinerario inclitus.

NICOLAUS [101] Thrivetus Dominicanus Anglus, saeculo [orig: saeculô] 14. celebris. Voss. de Hist. Lat. c. 65.

NICOLAUS [102] Tudeschi dictus Nic. Siculus, vel Panormitanus, Catana [orig: Catanâ] Siciliae oriundus, saeculo [orig: saeculô] 15. ICtus excellens, hinc Lucerna Iuris appellatus. Archiepiscopus Panormitanus, discipulus Zabarellae Cardinalis. Interfuit Concilio Basileensi, a Felice Papa ibi creato Legati a Latere dignitate ornatus. Obiit Panormi A. C. 1445. Opera eius Venetiis edita, A. C. 1617. tomos 9. continent. Forsterus ei insuper tractatum de Potestate Concilii, Pontificis et Imperatoris attribuit. Scripsit quoque defensionem Concilii Basil. sed aec non amplius supersunt. Vide Simler. Draudium, Possevinum, etc.

NICOLAUS [103] Turinguis Carthusiensis scripsit varia. Petreius.

NICOLAUS [104] Turlotus Archidiaconus namurcensis, ascetica edidit. Valer. Andr. Biblioth. Belg.

NICOLAUS [105] Valla Romanus, partem Iliadis Homer. versu Latino [orig: Latinô] expressit.

NICOLAUS [106] Veunultzius Lucemburg. scripsit tractatus Poeticos, Oratorios, et Politicos, Valer. Andr. Biblioth. Belg.

NICOLAUS [107] Vignerius auctor Bibliothecae Historicae, etc. Medicus et historiographus henrici III. Scaevola Sammart. in elog. l. 4.

NICOLAUS [108] Villanius Pistoriensis, membram Academiae Humoristarum. Scripsit duas Satyras, Dii vestram fidem. Et, Nos canimus surdis, etc. Ianus Nicius Erythr. Part. 1. Pinac. c. 111. Laurent. Crassus, elogior. parte 2.

NICOLAUS [109] de Ultricuria, Doctor, cuius 60. propositiones ab Academia Paris. condemnatae, saeculo [orig: saeculô] 14.

NICOLAUS [110] Uptonus Canonicus, A. C. 1411. Walkingte. nus, Cistertiensis, 1190. et Westus, 1533. Angli, eruditione incliti. Pitseus, de Script. Angl.

S. NICOLAUS urbs Moscoviae, cum portu, ad sinum Maris, qui S. Nicolai quoque nomen habet.

NICOLOCHUS vide NICOMACHUS

NICOLOTUS [1] fil. minor natu Buthues, Herulorum Regis, frater Pribislai fuit: qui ambo Idololatrae et Christianorum persecutores, Canuto [orig: Canutô], qui Vandalici regni ius ac titulum sibi beneficio [orig: beneficiô] Lotharii Imperatoris vindicaverat, a suis occiso [orig: occisô], avitum


page 320, image: s0320a

regnum recuperarunt [orig: recuperârunt]. Verum iste a Rugiis captus et in custodia mortuus est: ille, nempe Nicolotus, ab Henrico Leone, Saxoniae Duce et Alberto Urso Marchione Brandeburgico [orig: Brandeburgicô], toto [orig: totô] pene regno [orig: regnô] exutus ac in praelio occisus est. Pater Vratislai, quem captum, quod fratrem incitasset [orig: incitâsset] ab bellum, Henricus praefatus suspendio [orig: suspendiô] necavit, et Pribislai, qui ultimus gentis Rex, a Pomeranis restitutus, acre cum isto bellum gessit: Avus ex Henrico cognomine Burvino, et ex Henrico cognomine Iuniore, nepotum, quibus similiter Nicoloti nomen: Horum ille, domo [orig: domô] corruente oppressus; de isto vide infra.

NICOLOTUS [2] fil. Henrici Iuniori praefati, Vandaliae dominus, rami Vandalici; sicuti frater eius maior natu Iohannes cognomine Theologus, Megapolitani conditor fuit. Obtinuit in sua Vandalia Gustroviam, Plaviam, Ribenitiam, alia: sublatus a filiis Henrico, ob id exule, et Nicoloto, parricidii paenitentia [orig: paenitentiâ] confecto. Praeter quos genuit quoque Iohannem, quo [orig: quô] inter alios genitus est Nicolotus Rugiorum ac Brandeburgiorum victor: qui moriens A. C. 1316. Iohannem cognomine Seniorem, reliquit, e cuius posteris Nicolotus, novae lineae auctor fuit, quae A. C. 1414. exstincta est: alius eiusdem nominis, a pietate, prudentia ac parsimonia laudatus, frater fuit Iohannis ac Christophori, in quibus familia defecit Vandalica, heredibus Megapolitanis, A. C. 1430.

NICOLOTUS [3] cognomine Puer, fil. Waldemari, Burvino [orig: Burvinô] Wandaliae Duce geniti, a Brandeburgicis, quod Marchionis filia [orig: filiâ] repudiata [orig: repudiatâ] duxisset Pomeranam, bello [orig: bellô] afflictus, ultimus fuit suae lineae: cuius Burvinus, filius tertio genitus Henrici Iunioris in divisione paternae hereditatis, Rostochium nactus, auctor fuerat; Sicque eo [orig: ] defuncto [orig: defunctô] Rostochium Danis se submisit. Vide Phil. Iac. Spenerum Syll. Geneal. Hist. in Fam. Vandalica.

NICOMACHUS [1] pater Aristotelis Philosophi. Nicomachos vero 5. tradit Suidas; Primum ex Alexandria [orig: Alexandriâ] Troadis, poetam Tragicum, qui scripsit tragoedias undecim. Secundum Atheniensem item Tragicum, qui vicit Euripidem et Theognin. Olymp, 90. Tertium Medicum Machaonis filium, Aesculapii nepotem, qui scripsit de Medicina [orig: Medicinâ] libros sex, ac de philosophia [orig: philosophiâ] unum. Reliquos patrem et filium Aristotelis ponit. Sextum addit Plinius pictorem Aristodemi filium ac discipulum, qui pinxit raptum Proserpinae, Scyllamque. Plin. l. 35. c. 6. 7.

NICOMACHUS [2] nomen cuiusdam Athenis improbi, et ideo ab Aristophane in Ranis traducti, quem Scholia vel Tragicum actorem vel civem exstitisse notant. p. 282. D.

NICOMACHUS [3] exoletus, Dymni insidias in caput Alexandri Magni in Ariis comparatas detexit. Curt. l. 6. c. 7.

NICOMACHUS [4] Nauarchus Lacedaemoniorum, a Timotheo ad Leucadem victus, Polyaen. l. 3. c. 10 Ibidem tamen, commate 12. vocatur Nicolochus.

NICOMACHUS [5] quidam Pythagoricus, ut videtur, scripsit vitam Apollonii Pythagorici, teste Sidonio [orig: Sidoniô] Apoll. l. 8. ep. 3. Vixit post Philostratum, vel eius aetate. Erat et Gerasenus quidam Nicomachus, itidem Pythagoricus, de quo videatur Meursius, notis ad Nicomachi huius a(rmonikh=s2 e)gkeiri/dion. Vixit hic ante Apuleii Madaurensis aetatem, quandoquidem Apuleius Arithmeticam eius Latine transtulit, teste Cassiodoro [orig: Cassiodorô], scripsit autem libros 2. Arithmeticorum Theologorum, Phot. cod. 187. Alter quoque hic [orig: hîc] legi meretur Nicomachus, sub Aureliano Imperatore clarus, qui epistolam Zenobiae Palmyrorum reginae, praeter sexum tumidam, in Graecam ex lingua [orig: linguâ] Syrorum transtulisse se dixit, apud Vopiscum Aurelian. c. 27. An idem cum auctore vitae Apollonii Thyanaei? Sidon. Apollin. l. 8. ep. 3. Voss. de Hist. Graec. l. 2. c. 16. Hunc cum priore eundem esse opinantur Savaro et Meursius sed absque ratione. Alius Virius Nicomachus Flavianus, sub Arcadio et Honorio, Historicus disertissimus, teste Inscriptione apud Vossium l. 3. de Hist. Lat. c. 2. p. 744. cuius crebra apud Symmachum sit mentio l. 6. ep. Sed praeter hos, et eos, quos insuper Meursius recenset, fuere [orig: fuêre] quidem Nicomachi plurimi. Memoratur Nicomachus Phocensis Thucydidi l. 4. Nicomachus poristh\s2 Aristophani in Ranis. Nicomachus Teius, Xenophonti, l. 4. peri\ a)naba/s2. Nicomachus Daiphanti fil. Demostheni pro Ctesiph. Lysiae oratio, contra Nicomachum grammate/a exstat. Nicomachus exo. letus, apud Diod. Sic. l. 17. c. 79. et Curt. l. 6. c. 7. Nicomachus Tyrius Ciceronis hospes, Ciceroni in Fragmentis de Philosophia [orig: Philosophiâ], apud Nonium. Nicomachi librum, peri\ zwgra/fwn signat Hephaestion, in Enchiridio. Nicomachus Acarnan, Aetolorum legatus Polybio l. 17. Nicomachus Rhodius, eidem Polybio l. 8. Quidam ignotus apud Simplicium l. 2. de caelo. text. 56. nisi forte hic est Peripateticus ille. At minime hic [orig: hîc] a Meursio preteriri debuit Nicomachu: Musicus, Ismeniae Chorauli et Dionysiodoro Musicis aequalis, apud Plin. l. 37. c. 1. Uti nec Nicomachus alius omittendus erat Ioh. Ionsio, qui de Festis Aegyptiis libros consignavit, teste Athenaeo [orig: Athenaeô] l. 10. Nic. Lloydius.

NICOMACHUS [6] Archon Athenis, Olymp. 109. ann. 4.

NICOMEDES [1] I. Bithyniae Rex Prusiae patri, eo [orig: ] parricidiali scelere perempto [orig: peremptô], successit. Attalo [orig: Attalô] enim Pergameno [orig: Pergamenô] adiuvante bello [orig: bellô] aggressus patrem, illum praelio [orig: praeliô] vicit ac regno [orig: regnô] vitaque [orig: vitâque] exuit. Successit ei fil. Nicomedes II. Vide Iustinum l. 34. c. 4. et l. 37. c. 4.

NICOMEDES [2] II. Rex Bithyniae Nicomedis prioris fil. cognomine Philopator Romanis amicus, qui olim, raso [orig: rasô] capite, sumpsit pileum, et se Romanorum libertum vocavit. A Mithridate pulsus, Romanorumque ope restitutus, hos regni heredes reliquit, Velleius Paterc. l. 2. c. 4. Liv. Flor. Polyb. etc. Item Historicus, qui peri\ *)orfe/ws2 tractavit, cuius operis librum primum citat Athen. l. 14.

NICOMEDES [3] Apollonius inter Praeceptores Marci Imperatoris apud Dionem: Item educator Veri Imperatoris apud Capitolin. in Vero c. 2.