CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS TERTIVS Literas M, N, O, P, Q, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

OBSIDIONALIS Corona dicta est Romanis, quam ii, qui obsidione fuere [orig: fuêre] liberati, Duci illi, qui obsidionem solverat, dare solebant. Fuit graminea, observatumque ut fieret e gramine, quod generatum esset in eo loco, intra quem, qui obsessi fuerant, erant conclusi. Hanc Plin. l. 22. c. 3. et 4. omnibus aliis, gemmatis, et aureis, vallaribus, muralibus, rostratis, civicis et triumphalibus praefert; quippe cum reliquas aut Imperatores militibus, aut ipsi milites militibus darent: hanc vero miles daret Imperatori. Erat autem e gramine, quod certissimum apud Antiquos victoriae signum esset herbam porrigee victos, h. e. terra [orig: terrâ] et altriceipsa humo [orig: humô] ac humatione etiam cedere. Talem accepit L. Sicinius Dentatus, ille Romanorum Achilles. vide A. Gellium l. 2. c. 11. Decius item, et Q. Fabius Max. Vide Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. l. 10. c. 17. Vegetium cum Annotat. stewechii, l. 2. c. 7. Tertullian. de Coron. mil. Anton. Thysium Notis in Gelli loc. cit. etc. Scipio porro Aemilianus, apud Plinium de viris illustr. c. 58. et Augu. suts cum M. Cicerone filio Consul, apud Plin. l. 22. c. 6. Inter eam et civicam id intererat, quod altera singularis salutis signum esset, altera diversorum civium, vel etiam univ ersi exercitus servati. Hinc usus illius sub Principibus quam diutissime retentus est, teste Amm. Marcellino [orig: Marcellinô] l. 24. Ita nunc enituerunt hi, qui fecere [orig: fecêre] forti Iime; Obsidionalibus coronis donati et pro contione laudati veterum more. Quippe in qua tantum claritatis erat, ut ea [orig: eâ] nihil in rebus humanis haberetur sublimius. Unde P. Decius ea [orig: eâ] donatus, bovem album Marti immolavisse et centum sulvos, qui ei virtutis causa [orig: causâ] dati fuerant simul ab obsessis, Teligione sic pretium coronae huius abunde testatus legitur, apud Plin. eundem l. 22. c. 3. Vide Car. Paschalium Coronar. l. 7. c. 16. Ceterum, urbs omniem, quas novimus, diutissimam Obsidionem sustinuit Azotus, Syriae urbs. quam, ab Asar-haddone Babylonio Rege Iudaeis ereptam, Esai. c. 20. v. 1. Psammitichus Aegypti Rex, quod urbs ista Aegypto immineret, obsedit annos XXIX. oppugnavitque donec expugnavit, Herodot. c. 157. l. 1.

OBSIGNATORES iidem qui Signatores, apud Cicer. ad Attic. l. 12. Ep. 18. Quod scribis, Terentiam de Obsignatoribus mei Testamenti loqui. Et in Orat. pro Cluent. Oppianicus Obsignatores ad eum, qui neque asinium, neque Aiulum nossent [orig: nôssent], adducit: Testes dicti sunt, qui signandis Testamentis adhibebantur. Haec enim iam olim obsignari fuisse solita, de militibus suis, iamiam adversus Germanos pugnaturis loquens, refert Caesar de bell. Gall. l. 1. c. 39. Vide de Sulla, Apian. Alexandr. l. 1. de Felice Cicer. l. 3. ad Quint. Fratr. Epist. ult. Neque solum ab ipsis, qui testabantur, sed etiam ab amicis, qui rei gestae testimonium perhiberent, easque suo [orig: suô] annulo [orig: annulô] confirmarent, docet Plin. l. 1. Ep. 9. et l. 2. Ep. ult. Sueton. in Claudio c. 44. et Senec. Ep. 8. idque inter recepta Romae officia numerabatur, et dicebantur hi Testesclassici. Quos, si quidem ad Tabulas Testamenti obsignandas vocati erant, oportebat in conspectu Testatoris, uno [orig: unô] et eodem [orig: eôdem] tempore convenire, nomen suum subscribere et annulo [orig: annulô] lbsignare. Nam si quis ex testibus nomen suum non adscripserit, veruntamen signarit [orig: signârit], vel si adscripserit se, non tamen signarit [orig: signârit], pro eo est, ac si non adhibitus esset, ut ait Ulpianus in L. ad testium. §. siquis. D. Qui testamentum fac. Si etiam coram Tesatatore non omnes eodem [orig: eôdem] loco [orig: locô] testes suo [orig: suô] vel alieno [orig: alienô] annulo [orig: annulô] signaverint, iure deficit Testamentum, ut est in L. 12. de Testament. cui adstipulatur Michael Attaliata in Synopsi, Tit. 32. e quo etiam hoc discimus, testes non suo [orig: suô] tantum, sed et alieno [orig: alienô] annulo [orig: annulô] signare potuisse. Imo si testis ab ipso Testatore annulum aceepisset et signasset [orig: signâsset], valebit Testamentum, ut est in L. ad testium. D. Quitestam. fac. Addit vero Iustinianus Imperator in §. Possunt. Instit. de Testam. ordinand. potuisse omnes testes uno [orig: unô] annulo [orig: annulô] signare Testamentum, potuisse item septem annulos una [orig: unâ] eademque scriptura [orig: scripturâ] esse, i. e. eundem xarakth=ra, idem a)posfra/gisma habere. Vide iterum Michaelem Attaliatam Synops. Tit. 31. An vero quaelibet alia, quam annuli impressio, in Testamentis locum habere possit, ICti disputant, ac magis est, ut annulo [orig: annulô] tantum quis possit signare, dum tamen habeat charactera, l. 22. §. 5. ff. Qui Testam. fac. Vide Cuiacium Observat. l. 14. c. 11. Quod si signa Testamenti vetustate vel alio [orig: aliô] casu interierint, subscriptiones Testium vero sint adhuc salvae, Testamenti fidem nullo [orig: nullô] modo [orig: modô] labefactam vult Leo Imp. Constitut. 82. Vide eundem Cuiacium l. 17. c. 32. Non vero solum Testamenta, sed et omnes Tabulas, quae pacta conventaque continebant, obsignari priscus mos est, imo Veteres non ornatus [orig: ornatûs], sed signandi causa [orig: causâ], annulum secum circumtulisse, indicat Atteius Capito apud Macrob. l. 7. c. 13. Quam in rem insignis est locus, apud Senecam de Benefic. l. 3. c. 15. De Tabulis Nuptialibus, diserte Sueton. in Claudio c. 29. Appuleius in Apolog. et Iuvenal. Sat. 2. De Sponsionibus Plut. in Pompeio, ubi de obitu Cinnae etc. Nec vero Tabulae solum, quae publici privatique contractus scripturam continebant, sed et Epistolae ac Diplomata, iam olim obsignabantur, apud plerasque gentes; Principales inprimis literae, quae obsignatio bulllarum appensione fiebat. Vide supra in Bulla. Magistratuum insuper Decreta, Cicer. ad Attic. l. 16. Ep. 16. Buthrotios cum Caesar decreto [orig: decretô] suo [orig: suô], quod ego obsignavi, cum multis amplissimis Viris, liberavisset etc. Templa item, Daniel, c. 14. v. 10. Domus, Aristotel. de miraculos. audit. unde obsignare bona et obsignare domum, in l. ult. ff. de drqu. absen. l. 1. §. penult. ff. de ventre in poss. mitt. etc. Fores Gynecaeorum, Aristophan. Thesmophor. Suppellex atque adeo Penus universa, Plin. l. 33. c. 1. Pecunia, in l. Tutor pro pupillo, ff. de admin. Tut. Sic obsignari pecunia dicebatur, quae creditori oblata, eo [orig: eô] recusante accipe. re, in sacculum condebatur, qui Signatorum sigillis impressis signabatur, quo [orig: quô] sacto [orig: sactô] solebat publice seu in publicum deponi, l. 19. C. de Usur. l. 11. Cod. de Compensat. etc. Fiebat autem sic Obsignatio, ut sacculus lino [orig: linô] traiceretur, signisque cerae impressis obgsmaretur. atque hinc ipsa vox Obsignatio pecuniae

consignationem significat, l. 9. c. de Solut. Etiam Interrogationes, literis inclusas ac obsignatas, ad cognitionem Magistratus mitti consuevisse, discimus ex Martiano in l. divus ff. de cust. et exhib. reo. Ipsum verbum Obsignare antiqui iuris est, ad iniurias propulsandas, dum alicuius bona publice possidentur, pertinens, Cicer. l. 12. ad Attic. C. Vennonius domum Ventuli emit, cum omnia obsignaret, in Vedianas incidit, etc. Quam in rem piura vide apud Calvinum Lex. Iurid. Addam saltem, pecuniae obsignatae in sacculo vel cista condi et vel apud Nummularios vel in Aede sacra, deponi olim frequenter solitae, ex Appuleio exemplum Metam. l. 10. Sde ne forte aliqui istorum, quos affers, aureorum nequam vel adulter reperiatur, in hoc ipso sacculo conditos eos annulo [orig: annulô] tuo [orig: tuô] praenota, donec altero [orig: alterô] die Nummulario [orig: Nummulariô] praesente comprobentur. Sic inductus, signavit pecuniam; quam exinde, ut iste repraesentatus est iudicio, iussi de meis aliquem curriculo taberna [orig: tabernâ] promptam afferre: et ecce prolatam coram exhibeo, videat, et suum sigillum recognoscat. Et aliquanto post: Qui praeter iudicii religionem cum fidem suam coram lacerari videret, multiplicato [orig: multiplicatô] studio [orig: studiô] verberonem illum contendit redarguere, donec iussu Magistratuum ministeria publica, contrectatis nequissimi servi manibus, annulum ferreum deprehensum cum signo sacculi conferunt etc. Cur autem in Obsignandis rebus omnibus tantam Veteres diligentiam adhibuerint, rationem reddit Clem. Alexandr. l. 3. Paedag. 11. ubi, cum dixisset, feminis datum esse annulum aureum, non ad ornatum, sed ad signandum ea, quae domi custodienda sunt, propter curam domesticam incumbentem; statim subiungit: Si omnes a Paedagogo recte instituti essemus, supervacua essent signacula, omnibus ex aequo bonis, servis domimsque. Sed quoniam aut nulla aut mala institutio, causam magnam praebet iniuriae, opus hahuimus sigillis. Quo pertinet ridiculum illud Neronis de furace servo, apud Cicer. de Orat. l. 2. Selum esse, cui nihil sit nec obsignatum, nec occlusum, quod idem in bono servo dici solet. Quemadmodum enim servo bonae fidei herus omnia committit, nihil annulo [orig: annulô] obsignat, nihil claudit sera [orig: serâ]: Ita servus furax omnia resignat ac recludit. Id quod testatur lepida, apud Diog. Laertium l. 4. narratiuncula de Lacyde, qui cum, quoties ex penu quicquam promere voluisset, obsignato [orig: obsignatô] aditu, rursus annulum per foramen intro iacularetur, ut nihil ex reconditis ibi rebus tolleretur: Famuli, hoc [orig: hôc] animadverso [orig: animadversô], resignabant, quae signata erant, et sublatis quae placuere [orig: placuêre]. annulum dein in porticum per rimam immittebant: qua [orig: quâ] ratione, saepe licet id repeterent, deprehendi numquam potuere [orig: potuêre]. Sed et alia [orig: aliâ] ratione, annulo [orig: annulô] huiusmodi non diligenter asservato [orig: asservatô], magnam saepe fraudem commissam esse, testatur in Sacris annulus Achabi, quo [orig: quô] Iesabel literas, quibus caedes Nabothi iubebatur, inscio [orig: insciô] marito [orig: maritô], obsignavit, 1 Regum c. 21. v. 8. In profanis, annulus Marcelli Consulis, quo [orig: quô] Hannibal potitus, Salapiam cepisset, nisi T. Quintus Crispinus, alter Consul, circa proximas civitates misisset nuntios, occisum esse Collegam, annuloque [orig: annulôque] eius hostem potitum, ne quibus proin literis crederent annulo [orig: annulô] Marcelli obsignatis, apud Liv. l. 27. Annulus item Antonii, quo [orig: quô] Plancus Syriae Praeses Sex. Pompeii necem mandavit, apud Appianum Belli Civ. l. 5. Petronii Maximi Senatoris et Patricii Romani quem nactus Valentinianus, uxorem eius in Aulam pellexit, apud Procopium de Bello Vandal. l. 1. etc. Imo et fictis signatoriis istiusmodi annulis fraus facta frequens. Hoc [orig: Hôc] enim pacto [orig: pactô] Gabios in suam potestatem redegit Sextus Tarquinius, apud Dionys. Halicarn. l. 4. VItalianus vero Praefectus Praetorio occisus, apud Iul. Capitolin. in Gordianis tribus c. 10. et S. Bernardus deceptus est, ut ipse conqueritur Ep. 284. ad Eugenium Papam. De cuiusmodi crimine falsi a Legatis commisso, Guntherus l. 5. v. 368. et seqq. sic scribit,

Nam qui praedicti mandata priora Tyranni,
Ausonias urbes Hetruscaque regna tenenti
Attulerant, Friderice, tibi, gentilibus usi
Fraudibus, impressas falso sub nomine Regis,
Mendaces chartas sibi confecere [orig: confecêre] sigillo [orig: sigillô], etc.

Hinc, ut tale quid caveretur, Solonis lege Annulario sigillum annuli. venditi retinere non licebat, teste Laertio l. 1. c. 57. et scribit Cicero Quinto fratri Asiae minoris Rectori l. 1. Ep. 1. c. 5. ut solus annulo [orig: annulô] suo [orig: suô] utatur ac signet, neque alteri temere committat, Sit annulus tuus non ut vas aliquod, sed tamquam ipse tu: non minister alienae voluntatis, sed testis tuae. Monet insuper Theodosii II. exemplum apud Suidam in *poulxeri/a, tabulis non lectis annulum non imprimendum. Quae una ex causis fuit, cur Wenceslao Imperium adimeretur etc. Plura hanc in rem vide apud Iohannem Kirchmannum de Annulis c. 5. alivique passim.

OBSONATOR qui obsonii comparandis praeerat, dicebatur, Martianus in l. legatis serv. de legat. 3. Cubicularios autem, inquit, vel Obsonatores, vel eos, qui piscatoribus praepositi essent, non videri negotiationis appellatione contineri: Bayfio Graecum vocabulum est, quasi o)/you w)nhth\s2, qui et o)yw/nhs2. Vide Casaubon. ad Spartian. in Adriano c. 17. Meursium in voce o)yw/nion, et Gloss. Fabrotti ad Cedrenum. Eum Ministrorum primo [orig: primô] loco [orig: locô] ponit Pignorius, Athenaeo *)agorasth\n quoque dictum, quod ea coemeret quae usus domesticus postularet. Est autem Obsonium, quidquid praeter panem et vinum mensae infertur: Quae cum multa et varia essent, piscis tamen, teste Plut. l. 4. Sympos. Problem. 4. obtinuit, ut vel solus, vel praecipue Obsonium appellaretur. Terentius Adelph. Actu 2. sc. 4. v. 22. Convertam me domum cum obsonio. Polybio Obsonii vocabulum etiam pro stipendio militari ponitur l. 2. Unde veteres Gloss. Stipendium, o)yw/nion stratiwtiko\n, Obsonium militare: quia olim aliquando panis, aliquando Obsonium militibus adbatur stipendii loco [orig: locô]. Apud Prudent. Peristeph. Hymn. 14. v. 297. ubi ait,

Georg. Fabricius interpretatur dapes et fercula Deorum, quae erant sumptuosiora, h. e. maioris apparatus et pretii, Commentar. in Poetas Christ. Apud Recentiores interdum vox capitur pro procuvatione et convivio, quod Domino debet vassallus. In Charta sub Roberto Rege Francor. A. C. 1023. exarata: Ab Ecclesia autem Episcopali iuri nullam consuetudinem persolvendam statuimus, vel statui permittimus, nisi ut in Synodo denarii octo pro Obsonio in anno solvantur, apud Car. du Fresne in voce Obsonium. Meminit Obsonatoris peculiari disticho Martialis l. 14. Eptgr. 217. cuius titul. vox Obsonator est,

Dic quotus es, quanti cupias cenare, nec unum
Addideris verbum, cena parata tibi est.

Senec. Ep. 47. Adice obsonatores, quibus dominici palati notitia subtilis est, qui sciunt, cuius rei sapor illum excitet, cuius delectet aspectus, cuius novitate nauseabundus erigi possit, quid iam ipsa [orig: ipsâ] satietate fastidiat, quid illo [orig: illô] die esuriat. Plautus in Milite, Actu 3. sc. 1. v. 72.

De iisdem refert Athenaeus, quod Domino Convivii, simul ac decubuisset, schedula offerri solita sit, quae obsonia omnia ordine descripta haberet, ut sciri posset, quid primo et quid postremo missurus esset coquus. Eosdem praeceptis instruxit Lynceus Samius, privilegiis Sybaritae apud Athenaeum. Heliogabalus vero Aurifices eorum loco adhibuit, ut ex pretioso metallo obsonia magis placerent, apud Lamprid. in eo. Vide Laur. Pignorium Comm. de Servis, Tit. Popmam, de Operis servorum etc. ut et infra Opsonatores. Alius fuisse videtur, quem Magistrum obsonit, Seneca appellat de Vita beata c. 17. Quare ars est apud te ministrare, nec temere et ut libet collocatur argentum, sed perite servitur, et est aliquis scindendi obsonii Magister. His enim verbis Structorem indigitare videtur vel Carptorem de quibus suo [orig: suô] loco [orig: locô], vide quoque Opsonomi: uti de Obsoniorum erogatore supra, verbo Erogare.

OBSTETRIX an ab obstando, quod obsistat dolori, vel foetui, ne in humum effundatur, an ab opem ferendo: quam natationem secutus Donatus Opstetricem scribit; quo [orig: quô] modo [orig: modô] et in veteri Inscr. legimus, Sex. Pompeius. Sex. L. daphnis. Gram. Chloe. Pompeiae. Appi. Opst. Item, Astia. Dunamis. Opst. integra [orig: integrâ] voce, Sallustia. Q. L. Imeria. Opstetrix, apud Gruterum Inscr. Antiqq. p. 636. ante cunas infantis gerebat curam, eodem [orig: eôdem] honore cum Medicis, si probata esset. Haec principio, an praegnans esset Matrona, aestimabat, aliarum quoque mulierum concurrente iudicio [orig: iudiciô]. In puermerii articulo Matris vice exitum procurans recte suscrptum infantem fasciis involvit: Educit enim obstetrix, educat Nutrix, No nius Marcellus de Propr. Serm. c. 5. Eiusdem ope detractus pileus naturalis, brutis communis, qui Causidicis vendebatur, antiqua [orig: antiquâ] superstitione, teste ael. Lampridio [orig: Lampridiô] Diadumeno, c. 4. Solent deinde pueri pileo [orig: pileô] insigniri naturali, quod Obstetrices rapiunt et Advocatis credulis vendunt, siquidem Causidici hoc [orig: hôc] iuvari dicuntur. Medicinam porro nato Matrique faciebat, et ad loturam manus conferebat: nec ignotum hoc maribus munus. Si falsum supposuisset partum, lege tenebatur: Natum vero infantem in humum deponebat nudum, Varro, de Vita Pop. Rom. l. 2. apud Marcellum c. 2. Natus, si erat vitalis ac sublatus ab Obstetrice, statuebatur in terra, ut auspicaretur rectus esse Coniugalibus Diis, Pilumno et Picumno in aedibus lectus sternebatur: Quem postea Pater a terra levans, hoc [orig: hôc] ritu, foetum pro suo agnoscebat. Duravit Obstetricis necessitas ad quintum diem, quum muneribus donata et lotis manibus Nutrici in fantem committebat: Thom. Bartholin. de Puerperio Veter. Iustinianus Imperator Ministerium hoc taxavit solidis 60. leg. 3. Cod. comm. de Legat. apud Pignorium Comm. de Servis. In Republ. Atheniensi, cum veteri lege cautum esset, Ne quis servus, neve qua femina, artem Medicam disceret, sicque Obstetricibus destitutae Mulieres verecundia [orig: verecundiâ] interirent non raro, ut refert Hyginus Fabul. 274. Agnodice quaedam Virgo, Medicinae discendae cupida, demptis capillis habituque virili, se Hierophilo cuidam tradidit in disciplinam, arteque percepta [orig: perceptâ], laborantibus opem tulit. A quo tempore videntes Medici, se ad feminas non admitti, Agnodicem coram Areopagitis accusarunt [orig: accusârunt], a quibus cum, sexu patefacto [orig: patefactô], damnanda esset, Principes feminae ad Iudicium convenientes, non modo intercessione sua [orig: suâ] Agnodicen liberarunt [orig: liberârunt], verum etiam effecerunt, ut Legi sufficeretur altera, qua [orig: quâ] ingenuis feminis Artem Medicam discendi facultas dabatur. Secundum quam apud Terentium in palliate e Menandro Andria, Actu 3. sc. 2. v. 1. Lesbia Obstetrix, quid facto opus sit, imperat:

Adhuc Archillis quae adsolent, quaeque oportet
Signa esse ad salutem, omnia huic inesse video.
Nunc primum fac istaec ut lavet: post deinde
Quod iussit ei dare bibere, et quantum imperavi,
Date.

OBSTITA dicta Romanis sunt loca, fulmine tacta, quae alias Bidentalia, item Fulgurita: sacra iisdem habita. Festus Fulguritum id, quod est fulmine tactum. Qui locus statim fieri putabatur religiosus, quod eum Deus sibi dicasse [orig: dicâsse] videretur. Unde Lucan. l. 8. v. 864. et supra passim.

Vide Ios. Scaligerum Coniectan. ad Varronem, Casp. Barthium Animadversion. ad Stat. Theb. l. 5. v. 587. Voss. de Idolol. l. 2. c. 20. et supra passim.

OBSTRAGULA vincula erant calceorum utrique sexni convenientia: Quorum meminit Ovid. l. 3. Artis, v. 271.

Pes malus in nivea semper celetur aluta,
Arida nec vinclis crura resolve tuis.

Ubi indigitat, Obstragula, cum a pede per tibiam protendantur, atque crus medium obligent, huius deformitatem operire: proin arida puellae crura non esse suis vinculis resolvenda iubet, ne

crurum turpitudo in apricum proferatur. Inprimis autem soleae, cum proprium nullum tegmen haberent, pedibus habenarum corrigiarumve beneficio [orig: beneficiô] apte solebant adstringi: unde et Obstrigillorum nomen iis tributum. Sic enim Isidor. l. 19. c. 34. Obstrigillos definit: Sunt, inquit, qui per plantas consuti sunt, et ex superiori parte corrigia [orig: corrigiâ] trahuntur, ut constringantur. Unde et nominantur. Cuiusmodi solearum, ob obstragulorum inprimis elegantiam et scite irretitos nexus, insignium imaginem, Dircis simul et Apollinis Pythii, in statuis exhibent Romae, Horti Vaticani et Farnesiorum aedes: in aere, Ben. Balduinus de Calceo c. 11. Vide et hic [orig: hîc] infra.

OBSTRIGILLA Latinis dicta est annuli pala, Graece sfendo/nh, pueli\s2 et sfragidofu/lac: quod gemmam insertam et inclusam constringeret et obstrigillaret. Unde in optimis Glossis, Obstrigillum, sfagidofu/lac. Sed et obstrigilla soccorum, occurrunt apud Plin. l. 9. c. 35.de margaritis: Nec crepidarum tantum obstrigillis, sed totis socculis addunt. Ubi hac [orig: hâc] voce indigitantur ansulae, vel corrigiae, quibus adstringuntur crepidae: Graeci u(sklou/s2 vocant, unde u(sklwta\ u(podh/mata, apud Dicaearchum. Vide quoque supra Obstragula. Vocis origo a striga et strigare, de quibus suo [orig: suô] loco [orig: locô]. Hinc Obstrigillare, i. e. obstare, contrarium esse: apud Solinum c. 53. ubi de margaritis: Huic tamen providentiae aetas obstrigillatur; nam candor senecta [orig: senectâ] dispuerit, et grandescentibus conchis flavescunt margaritae. Nempe in profundum subsidunt quidem altoque se mergunt conchae margaritariae, ut a Sole defendant ac vindicent partus suos, qui candorem perdunt et fucantur radiis penetrati ac percussi: sed huic earum providentiae obstrigillatur, h. e. adversatur aetas; cum aeque aetate ac senecta [orig: senectâ] candor earum dispereat. Sic Varro apud Nonium, Lex neque innocenti propter simultatem obstrigillat, neque nocenti propter amicitiam ignoscit. Idem de R. R. Tu invides tanto Scriptori et obstrigillandi causa [orig: causâ] figlinas reprehendis. Et de Vita Pop. R. apud eund. obstrigllare, pro impedire, positum est: Quod Curio, quum id fecisset, dicebat amicis, ut illi renuntiaretur, se obstrigillaturum, ne triumphus decerneretur aut ne iterum fieret Consut. Inde Obstrigillator, qui prae invidia aliorum progressus ac processus impedit. Varro; Aemulum illius artis atque obstrigillatorem etc. Vide Salmas. Not. ad Historiam Aug. in Carin. c. 20: et ad Solin, passim, inprimis p. 1165.

OBRICUM sive OBTRICENSE Amm. Marcellin. l. 20. oppid. olim Eburonum, ad Mosam, idem quod aliis Traiectum superius, vulgo Obtryck. Nunc Maestricht. Vide Traiectum an Mosam.

OBVERSIO Graece tro/pa, lusus puerilis genus, apud Pollucem l. 9. de quo infra aliquid in Tropei.

in OBVIAM coronae olim datae ut videre est apud Etymol. *)abarni/da, ubi de corona, quam Venus nexuisse dicitur, cum obviam ivit Baccho ex Media revertenti. Sic populus Edessenus, Iuliano obviam cum processisset, eumque in Urbem invitasset [orig: invitâsset], obtulit ei coronam auream, qua [orig: quâ] accepta [orig: acceptâ] Imperator Urbem ingressus est, apud Zosimum Histor. l. 3. Vide Car. Paschalium Coronar. l. 4. c. 11. ubi de Coronis gratulatoriis, ut et supra, lemmate Ingredi Regnum et infra, in voce Ocursus: plura autem de variis ritibus Veterum, in exceptionibus huiusmodi, adhibitis, hic [orig: hîc] passim. In specie vero, de populi Hierosolymitani festa gratulatione, qua [orig: quâ] advenienti Messiae in occursum, cum variis laetitiae signis, processit, infra in voce Osanna. Sed et Obviatores, inter Romanorum servos, suggerit Popma, qui Adversiteres quoque, quod hero foris cenanti adversum irent. et eum domum reducerent ac comitarentur. Terent. Adelphis, Actu 1. sc. 1. v. 2.

Per vias etiam de lapidibus, ne offenderet, monerent, uti patet ex Milesia 2. Apuleii. Vide Tit. Popmam de operis Servorum, et supra, ubi de more Foris cenandi veter. Romanorum.

OBULCO Hispaniae Baeticae urbs, Ptol. Pontificense vocat Plin. l. 3. c. 1. Sicura dicitur Nigro. Villanovanus Ullam Hirtii de Bell. Hisp. c. 3. 4. 5. putat. Porcuna ex veteri Inscriptione, teste Morali, urbs Vandalitiae, inter Cordubam ad Occasum et Giennium ad Otum. Aliis fuit ad radices montium Marianorum. Porcena autem castrum regni Granat. 7. leuc. ab Almeria in Boream, Ilorcam versus, 30. fere ab Obulcone in Boream. Baudrand.

OBULTRONIUS Sabinus aerarii, tempore Neronis, Quaestor, qui ius hastae adversus inopes inclementer exercuit, Tacit. l. 13. Annal. c. 28. A Galba postea interfectus, Hist. l. 1. c. 37.

OCAELIA Arabiae portus, apud Solin. c. 53. ubi alii Oceli, nonnulli Ocelis legunt. Straboni ex Artemidoro *)wki/las2 dicitur, Plinio l. 6. c. 23. Ocelis ut Peripli Auctori et Ptoleniaeo *)/wkilis2. Vide in voce Ocelis.

OCALEA vel OCALE Boeotiae oppid. Homer. in Catal. navium. Est autem prope Haliam, sic dicta a brevitate viae a Thespiis in Thebas, oppid. Ocalae proximum. Gentile Ocaleus.

OCCA [1] fluv. Moscoviae, haud longe a finibus Tartarorum Precopensium exoriens, et Vorotiniam, Collugam, Cerpachum, Corsivam, Columam, Rhezaniam, Cazigorodiam et Murinam, praeterlapsus, cursu in Arctum reflexo [orig: reflexô], auctusque a Moscua, Clesma aliisque fluviss in Volgam supra Novogradum inferius abit.

OCCA [2] Graece bwloko/phma, instrumentum rusticum, de cuius usu mox. Ab occaedendo, vel occidendo, quod grandes terrae caedat glebas, Festo: ab occaecando fruges satas, i.e. sub terra occultando, Ciceroni. Aurea in minio, famil. Apelvoisin, in Gallia, tessera est, uti docet Phil. Iac. Spenerus Artis Herald. parte spec. l. 2. c. 77. §. 7. ubi de Ducis Montausierii, rebus in bello gestis et Seren. Delfini educatione incliti, insignibus. Agriculturae enim instrumenta non raro in Illustrium clypeis conspici notum: ut quod vitae genus nobilissimi olim non dedignatisunt.

Vide etiam infra Rastrum. Hinc in carmine olim Flaminis Cerealis, post alios, de quibus infra voce Redarator, invocatus Occator, de quo paulo infra.

OCCAM Vilhelmus Anglus, Theologus insignis. Floruit A. C. 1330. fuit Ordinis Minorum, et Iohannis Scoti discipulus. Excommunicatus a Papa, quod quaedam adversus eum scripsisset, eodem [orig: eôdem] tempore, quo [orig: quô] Marsilius Patvinus idem fecit, ad Ludovicum Bavarum Imperatorem aeque excommunicatum, consugit, ad quem, o [orig: ô] Imperator, dixisse fertur: tu me gladio [orig: gladiô] defende a Papae iniuriis, ego te verbis ac scriptis defendam. Scoti dicta et scripta acerrime impugnavit. Vide Trithem. de script. Eccles. et Lelandum, in Collectan. de viris Illustr. Addo, quod dictus primo Venerabilis inceptor, dein Doctor singularis, tandem Doctor invincibilis, Scaligero Lima veritatis, quartae Scholasticorum sectae, post Albertissas nempe, Thomistas, et Scotistas, auctor fuit. Dicti autem sunt, qui eius inhaerebant placitis, Occamistae, item Nominales, quod Occam cum Rucelino quodam Universalia mera esse nomina, nihil vero rei habere, contra Scotistas, defenderent. Vide supra in voce Nominales, it. Guilielmus, et Nicolaus.

OCCARA Antonini videtur Simlero Coara Ptolemaei. Chalcidiae regionis in Syria.

OCCARUS fluv. Brunsvicum urbem alluens, quo [orig: quô] obstructo [orig: obstructô], Henricus Dux, urbi aquam immisit, A. C. 1606. aggere tandem a tempestate rupto [orig: ruptô], Thuan. l. 133.

OCCASIO a Poetis Latinis Dea fingitur, a Graecis Deus, *kairo\s2, rerum gerendarum opportunitati praesidens. Huius simulacrum ita pingebatur, ut pennatis pedibus volubili rotae insisteret, vertigine quadam [orig: quâdam] velocissima [orig: velocissimâ] se in orbem circumagens, priore capitis parte capillosa [orig: capillosâ], posteriore glabra [orig: glabrâ]. Quo [orig: Quô] commento [orig: commentô], Occasionis brevitatem et inconstantiam denotare voluerunt, quae, nisi cum primum se offerat, arripiatur, statim e manibus elabitur, nihilque nobis remanet praeter paenitentiam, quae perpetua Occasionis fingitur esse comes. De effigie eius Ausonius Epigr. 12. Posidippus, in Epigramm. Elias Vinetus, in Auson. Balduini Iconol. Nic. Lloyd.

OCCATOR unus ex divis agricolis Veter. ab occatione. Proprie autem dicebatur ager poliri, cum occabatur rastris vel crate; et haec velut summa manus erat, quae agro exercendo imponebatur. Unde politiones agrorum, et politor, qui agrum colendum conducebat, pro certa parte, Dig. pro socio, si agrum politori damus, ab hac ultima agri politura nomen accepit, quam his versibus expressit Columella, l. 10.

Verum ubi iam puro [orig: purô] discrimine pectita tellus,
Deposito [orig: Depositô] squalore nitens sua semina poscit.

Tum nempe pecti, radi, poliri tellus dicebatur, cum occabatur. Uti enim in vestimentis apud fullonem curandis, poliri tum ea dicebant, cum pectine vel spina [orig: spinâ] fullonia [orig: fulloniâ] radebantur, quod ultimum erat fullonum sive polientium experimentum: Ita in agricultura manus ultima positio, quae occatione vel rastris fiebat, quando Flamen sacrum Cereale Cereri et Telluri saciebat, divos agricolas hoc [orig: hôc] ordine invocans, quo [orig: quô] scil. et terra colebatur, Verwactor, Redarator, Imporcitor, Insitor, Obarator, Occator. Qui namque deinde sequebantur, Sarritor, Subruncinator, Messor, Coniector, Conditor, Promitor, enatis iam frugibus locum habebant. Occator itaque ultimus erat agri colendi, ut Sarritor primus frugum iam nascentium, quae sarribantur: Nam, ut ait ille, prius occant, quam sarriunt rustici. Unde videntur veteres errasse [orig: errâsse] Grammatici, qui rastrum vertunt ska/fion et skapa/nhn; hoc enim rutum potius, quam rastrum, quod eradendae potius et poliendae terrae, quam fodiendae atque eruendae, factum est. Graeci li/stron, custh=ra, sfu/ran bwloko/pon, instrumenta rustica vocant ad occationem apta: at rutrum proprie skapa/nh seu ska/fion, etc. Dicta autem est Occatio, quasi occaecatio, secundum Veteres, quod ea [orig: eâ] occaecarentur frumenta, h. e. sub terra operirentur et occultarentur: uti Plinius triticum, hordeum, milium, panicum et reliqua semina, passim occari dicit, postquam scil. iacta sunt. At apud Romanos non occaecandis satis, sed comminuendis ac caedendis glebis proprie adhibebatur. Eam sic circumloquitur Virg. Georg. l. 1. v. 94.

Multum adeo rastris glebas qui frangit inertes,
Vimineasque trahit crates, iuvat arva etc.

Vide Salmas. ad Solin. p. 728. et seqq. ubi multa egregia hanc in rem; e quibus hoc unum addo, nullam occationem Veteribus fuisse ante tertiam arationem. Frequentibus enim iterationibus adeo subigebant glebas, ut etiam occationi locus non esset post satas fruges. Hinc Columella l. 11. c. 2. Veteres, inquit, Romani dixerunt --- -- male subactum agrum, qui satis frugibus occandus esse. Et Plin. l. 18. c. 19. Male aratur arvum, quod satis frugibus occandum est.

OCCIA septemet quinquaginta per annos summa [orig: summâ] sanctimonia [orig: sanctimoniâ] Vestalibus sacris praesedit; cum lex ministerio virginum tantum annos triginta definiat. Obiit Tiberii principatu, qui in eius locum Domitii Pollionis filiam, quod mater eius in eodem coniugio manebat, cepit, Tacit. l. 2. Annal. c. 86.

OCCIACUM locus Galliae, in Comitatu Forensi, trans Ligerim, Monasterio [orig: Monasteriô] S. Andreae illustris; in quem cum ex loco Bredone SS. Domitianus et Ragnebertus essent translati, oppidum hoc veteri Occiaci appellatione deposita [orig: depositâ], a S. Ragneberti tumulo novum accepit nomen, diciturque hodie ad S. Ragnebertum, vulgo S. Rambert. Quod distinguendum a Bredone olim, nunc ab Abbatiali Monasterio S. Raneberti, vulgo S. Rambert de Beugey, item l'Abbaye de S. Rambert en Beugey dicto, in pago Belicensi, parte Brexiae, in quo Sanctorum praefatorum cadavera, priusquam Occiacum deferrentur, recondita fuere [orig: fuêre]. C. Laborator Praepositus Monasterii Barbarensis, apud Hadr. Vales. Notit. Gall.