CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS TERTIVS Literas M, N, O, P, Q, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

OCTAETERIS seu octo annorum tempus, apud Graecos duplex fuit. Hi enim cum primo Tetraeteride uterentur, quae Elidensis Olympias dicta, ut Pythia Delphis, cuius primus mensis erat Lunaris, sequentes non item: hunc errorem Olympiadis 61. anno [orig: annô] secundo [orig: secundô] corrigere statuit Cleostratus is, quem Zodiaci partes, initiaque Arietis ac Sagittarii primum observasse [orig: observâsse], Plin. l. 2. c. 12. et Hyginus Astronom. produnt. Hic itaque, cum videret Solem et Lunam non intra id spatium redire ad idem punctum, pro Tetraeteride introduxit Octaeteridem, teste Diodoro [orig: Diodorô] Sic. l. 12. quae erat annorum CIC CIC CXXXII. alternisque habebat menses cavos ac plenos; anni vero communes fuere dierum 354. embolimaei autem 384. Sed in hac Octaeteride, cum deprehensum esset vitium ab Harpalo commissum, (quod quando factum sit, exacte dici nequit) pro Octaeteride Cleostrati recepta est Octaeteris Harpali, cum parapegmate, stellarumque significationibus. Unde quaedam a Plinio citata, ut videre est ex Indice l. 18. et meminit eius Harpali Festus Avienus quoque, his verbis.

Nam quae Solem hiberna novem putat aethere votvi,
Ut spatium Lunae redeat, vetus Harpalus ipsam
Ocius in sedem momentaque prisca reducit.

Sententia est, ex Harpali mente, nono [orig: nonô] quoque [orig: quôque] anno [orig: annô] exspirante, Neomeniam redire in eandem horam, in idemque punctum, in quo novennio [orig: novenniô] ante fuit. Verum Harpali opinionem esse erroneam, vidit Meton Pausaniae filius: qui excogitavit enneakaidekaethri/da sive Circulum decemnovenalem, quem Aureum numerum appellamus. Meminit eius Diodor. Sic. l. 12. ad Olymp. 86. an. 3. estque enneakaidekaethri\s2 dierum solidorum 6940. Festus Avienus,

Illius ad numeros prolixa decennia rursum
Adiecisse Meton Cecropea [orig: Cecropeâ] dicitur arte,
Inseditque animis. Tenuit rem Graecia sollers
Protinus, et longos inventam misit in annos.

Exordium huius periodi a Solstitio ductum, quam Euctemon quoque et Philippus sunt amplexi. Postea vero consuetudo obtinuit äper Graeciae Urbes, ut in publico affigerentur parapegmata, sive tabulae, in quibus annotarentur siderum ortus et occasus; ut inde cognosceretur crasis, sive constitutio aeris, et quid operis pro eo tempore facere oporteret, teste Theone Alexandrino ad Arati *dioshmei=a: vide infra Parapegma. Cuiusmodi hemerologiorum ac tabularum, in Graeciae Urbibus affigi solitarum, quoque meminit Geminus ei)s2 ta\ faino/mena sect. peri\ e)pishmasiw=n, apud Gerh. Ioh. Voss. de Scient. Mathem. c. 33. §. 11. Vide quoque infra Oenopides, qui periodum 59. annorum, inscripsisse tabulae in Olympiis dedicatae legitur.

Octaphoro sanus portatur, Acite, Philipuus,
Hunc tu si sanum credis. Avite, furis:

Lectica est, ab octo servis gestata; qui fuit potentium tunc temporis fastus, eleganter notatus a Cynico Luciani. Ita enim Idem alibi l. 9. Epigr. 3. v. 11.

Quod lecticae genus latius hexaphoris vocat, l. 6. Epigr. 77. Modo enim hexaphoro [orig: hexaphorô], modo octaphoro [orig: octaphorô] utebantur delicati, ad modulum opum et luxus: Cum modesti et frugi homines quatuor servos adhiberent. Unde Marcianus Capella Philologiae in caelum eunti tot solum adscripsit, ladorem, umorem, epimeliam et agrypniam, l. 2. Catullus, beatiores octo sibi parasse [orig: parâsse] homines, ait Epigr. 10. Vide Pignor. de Servis, ut et infra in voce Octophorum.

OCTAPITURUM promontor. Albionis, Ptol. S. Davids bead, Camdeno. Est autem in Wallia regione maxime occiduum, ubi Menevia urbs episcopalis quae S. David, dicitur, a Londino 192. mill. pass. in occidentem a Mariduno regione primaria 36.

OCTAPODES populi Scythiae pauperrimi, dicti, quod nihil possiderent, praeterquam duos boves et carpentum seu currum, Erasmus Adag.

Nuntiat octavam Phariae sua turba iuvencae,
Et pilata redit, iamque subitque cohors:

quibusdam hora diei est,qua [orig: quâ] mutabantur stationes; cum vel occupatissimis nona esset hora cenae: qui proin a pilis cohortem militum sic dictam hic [orig: hîc] intelligunt. At alii pilatam sumunt, pro depilata et calva Isiacorum cohorte, qui circa hanc horam, postquam totum diem stipem emendicassent [orig: emendicâssent], ad Iseum redeuntes, Deam suam componebant et templum claudebant. Eadem thermis destinata erat. Ita enim Poeta porro,

Vide supra, voce Nona Horologiorum. Sed et Octava, ae, aeterna requies; dies requiei caelestis, quae ideo sic dicitur, quod septem hi nostri mundani dies ad laborem pertinent, Dominusque noster in Octava die ad aeternam resurrexit requiem. Hepidanus in Annal. A. C. 978

Quis [orig: Queis] dederis partem (voluisti quum dare septem)
Nec non Octavam, o [orig: ô] Dee Sancte, tuam.

Hartker in melius mutatur (ut opto) reclusus,
Dexter in Octava sit bone Christe tua.

Octavae dein dicuntur, quorundam festorum sequentiae, quibus dies Octava, institutione Ecclesiae Romanae non tantum honoranda est, sed et iteratis nonnullis sollennitatibus, quae in ipso Festo adhibentur, ornanda. Festum enim ipsum significare aiunt animae eius transmigrationem in caelos, cuius sit Festum: Octavam autem sequnturi corporis resurrectionem; quod tamen non omnibus Sanctis indultum est, ne ullus sic esset feriandi terminus in universo saeculo. Vide plures circa hoc subtilitates, apud Durandum Rational. Divin. offic. l. 7. c. 1. Festa, quae suis gaudent Octavis, in Ecclesia Anglicana Iuxta LL. Eduardi Confessoris c. 12. sunt

Coronationis Regiae, Natalis Domini, Paschatis et Pentecostes, habet Spelmannus Glossar. Archaeologico. *)apo/lusis2 Graecis, ut ex Basilio Seleuciensi l. 2. de S. Thecla c. 18. observatum a Viris doctis: qua [orig: quâ] quidem voce etiam utuntur, pro fine cuiuscumque officii Ecclesiastici, ut pluribus it probatum Leo Allatius de Dominicis et Hebdomad. Graecorum c. 7. Apud Augustin. Serm. de Tempore 160. c. 1. Dominica in Octavis Paschae, Octava infantium dicitur: Hodie Octavae dicuntur infantium, revelanda sunt capita eorum, quod est indicium libertatis. Idem Serm. 11. de Diversis, qui inscribitur De Monitis baptizatorum: Vos qui baptizati estis et hodie completis sacramentum Octavarum vestrarum, infantes appellamini; quoniam regenerati estis et ad vitam aeternam renati estis --- reddendi estis populis, miscendi estis plebi fidelium etc. Vide Car. du Fresne in Glossar. et plura hanc in rem apud Macros Fratres in Hierolex. In Romano, quid sit Octava, vide L. ex praestatione. Cod. de vectigal. pars nempe octava, quae ex rebus venalibus, nomine vectigalis, Fisco praestabatur tempore Gratiani, Valentiniani et Theodosii Imperator. Hinc Octavarii, exactores dicti ab octava parte. Etiam Octavarium, l. 7. et 8. Cod de Vectigal. et l. 7. Cod. de Locato. Meminit eius quoque Anonymus de Miracul. SS. Cyri et Iohannis, *(o de\ th\n th=s2 o)kta/bhs2 a)rxh\n, te/los2 tou=to, kat' o)gdoa/da kaqe/sthken, a)di/kws2 me\n sunago/menon, eu)sebw=s2 de\ dioikou/menon, o(\ o( u(io\s2 *prate/lous2 dih/nusen. Vide Sueton. Caligul. c. 40. ubi, ex Gerulorum diurnis quaestibus partem eum octavam sibi vindicasse [orig: vindicâsse], inter alia refert. In iure Hungarico, Octava est Conventus iurisdicundi 40. dierum, extra ferias, ante SS. Georgii et Michaelis festum octo diebus, Sambucus et Molnarus apud eundem Car. du Fresne ubi supra.

OCTAVIA [1] gens a Velitris originem accepit, quam L. Tarquinius Superbus inter Romanas allegerat. Quae cum ad plebem se contulisset, rursus a Caesare Dictatore inter Patricias relata est. Ex hac fuit C. Octavius Rufus; is quaestorius duos filios procreavit Caium et Cneum. Cnei posteri summos in urbe honores adepti sunt: Caii praeturae gradum non excesserunt: ex his Augustus Caesar descendit.Hanc assentationis gratia [orig: gratiâ] propter Augustum excellere dixerunt. Ipse autem Augustus nihil amplius, quam equestri familia [orig: familiâ] ortum se scribit, vetere, ac locuplete, et in qua primus senator eius pater fuerit. M. Antonius Libertinum proavum exprobrat Restionem e pago Turino, et avum argentarium. Cicer. in ep. quadam, eum nepotem argentarii et filium adstipulatoris vocat. Utcumque tamen constat, Augusti patrem honestissimum virum fuisse, magnaque [orig: magnâque] laude Macedoniam provinciam administrasse [orig: administrâsse], idque ex ipsius Marc. Tullii testimonio, ubi ad Quint. fratrem scribens, hortatur eum, ut promerendis sociis vicinum suum Octavium imitetur.

OCTAVIA [2] Octavii Caesaris soror, Marcelli primo, dein Antonii Triumviri uxor, ex illo mater fuit filii cognominis qui filiam Augusti duxit, et Marcellae, etc. ex isto, Antoniae maioris, quae Domitio Oenobarbo nupsit, et minoris, quae uxor fuit Drusi, fratris Tiberii. Male habita a marito, a fratre vindicata est: ob virtutem magni a Romanis aestimata, a Fratre quoque delubrum aramque accepit, ut ex Dione discimus. Obiit An. 743. Urb. Cond. Sueton. in Aug. c. 20. Plut. in Anton. Dion. l. 48. 50. 54. Hist.

OCTAVIA [3] Cl. Caesaris et Messalinae filia, Neronis uxor, prius Silano desponsata, cuius consuetudinem Nero cito aspernatus est, occiditque eam sub crimine adulterii: cum antea saepefrustra strangulare meditatus, dimisisset ipsam ut sterilem, respondissetque corripientibus amicis, sufficere ei debere uxoria ornamenta, et tandem in Pandatariam insulam relegasset [orig: relegâsset]: veneno [orig: venenô] quoque fratre eius Britannico [orig: Britannicô] sublato [orig: sublatô], Sueton. in Claud. c. 27. et Nerone c. 7. 35. Tacit. Annal. l. 12. c. 9. 58. et l. 14. c. 60. 63. 64. Dion. Hist. l. 60. Levinus Hulsius, in vita Caes. Tragicus tamen ille, qui Octaviam scripsit, in Aegyptum relegare videtur. Sic enim ille, v. 969.

---- Date vela fretis
Ventisque, petat puppis recter
Tandem Phariae litora terrae.

Nisi si hoc vult, Alexandrina [orig: Alexandrinâ] duntaxat navi avectam Octaviam. Alias reposuerim ego,

OCTAVIAE Porticus memorantur Plinio l. 35. c. 11. ubi de pretiis mirabilium picturarum, Androbius pinxit Scyllin, anchor as Persic ac classis praescindentem. Artemon Danaen --- Nobilissimas autem, quae sunt in Porticibus Octaciae, --- Herculem, ab Oeta monte Doridos --- in caelum euntem, Laomeodontis circa Herculem et Neptunum historiam. Scholarum in eis, meminit idem l. 35. c. 10. ubi de Antiphilo, Et Hesionam nobilem pinxit, et Alexandrum ac Philippum cum Minerva, qui sunt in sehola in Octaviae porticibus. Fuere [orig: Fuêre] autem Scholae in his porticibus, loca et stationes quaedam, instar Ludi literarii, in quo Philosophi coeterisque doctrinis exculti homines publicis disputationibus ac colloquiis exercebantur. Ibidem Phidiae Venerem, ex marmore fuisse, habes apud eundem l. 36. c. 5. ubi etiam Templorum porticibus his inclusorum mentione iniecta [orig: iniectâ], a Saurone atque Batracho Laconibus, facta esse, addit. Vide in voce Porticus.

OCTAVIANUM villa fuit Octavii Imperatoris sub Vesuvio monte, 5. mill. pass. a Neapoli, 7. ab urbe Nola, ubi et mortuus est. P. Legorius.

OCTAVIANUS [1] Antipapa, Romanus, nomine Victoris IV. Alexandro III. oppositus, a Friderico Imperatore A. C. 1161. Concilio [orig: Conciliô] Ticini habito [orig: habitô], Alexandrum deposuit, in Galliam profugum. Obiit A. C. 1164. Roderic. l. 2. Otto Frising. de rebus Frid.

OCTAVIANUS [2] Romanus, Cardinal. Legatus in Siciliam et Galliam, in negotio Philippi Augusti, qui Ingeburge Danica [orig: Danicâ] repudiata [orig: repudiatâ], Agnetem Meraniam ducturus erat, Ciaccon. Onuphr. Baron. in Annalib. Item, ex familia Ubaldinorum,

Archiepiscopus Bononiae et Cardinalis Legatus in Romandiolam et Siciliam, contra Manfredum, dein Venetias, in Lombardiam et Galliam. Obiit A. C. 1274. Onuphr. hist. Pap. Auberius hist. Cardin. Ciacconius, etc.

OCTAVIANUS [3] de S Gelasio, Episcopus Engolismensis: Aeneida, epistolas Ovidii, et aliquot Odysseae libros Gallico [orig: Gallicô] carmine iuvenis expressit, etc. Obiit A. C. 1502. Pater Melini de S. Gelasio et frater Iacobi, Episcopi uzetensis, Morerius Diction. Hist.

OCTAVIANUS [4] de Martinis doctrina [orig: doctrinâ] et eloquentia [orig: eloquentiâ] illustris, saeculo [orig: saeculô] 15. Peroravit coram Sixto IV. de vita S. Bonaventurae. Oct. Vesirio, ICtus celebris, Imola [orig: Imolâ] oriundus, Scripsit mores Iudiciorum, Practicam, etc. Floruit, A. C. 1573.

OCTAVIOLCA melius Ottaviolca Hordunia Moletio, urbs Cantabrorum, versus oram littoralem maris Cantabrici. Aliis Espinnosa, oppidul. Biscaiae, in ipso limite Asturiae, vix 2. leuc. ab ora, et fere 3. a Fano S. andreae in Africum, 9. a Laredo in Coccidentem, 12. ab Ordunia, 9. circiter a fontibus Iberi in Boream.

M. OCTAVIUS Historicus priscus, auctori de Origine gentis Roman. Laudatus. an idem cum Octavio Hersenno, Macrob. Saturn. l. 3. c. ult. Cn. Octavius. Consul, pepulit cinnam collegam, An. 667. Urb. Cond. surrogato [orig: surrogatô] L. Corn. Merula [orig: Merulâ] huic, qui manu armata [orig: armatâ], Mario Sertorioque iunctus, advenit iniuriam ulturus. Item, Poeta et Historicus, Horatii su/txronos2, nimio [orig: nimiô] potuexanimatus, Petr. Victor. l. 14. c. 7. var. Lect. Voss. de Hist. Lat. p. 714. et Poet. Lat. c. 2. p. 34. Nic. Lloydius.

OCTAVIUS [2] Fanensis, dictus Cleophilus: Docuit in aliquot Italiae Academiis, principibus Medicaeis et Curiae Romanae gratus. Prosa [orig: Prosâ] versuque varia edidit: a Socero veneno [orig: venenô] peremptus, A. C. 1490. aetat. 43. Franc. Polyardus, in eius vita. Pierius Valerianus, l. 2. de infel. Lit. Voss. de Hist. Lat. l. 3. p. 811.

OCTAVIUS [3] Avitus et Petilius Faustinus furta Virgilii adnotarunt [orig: adnotârunt], notantes unde quaeque carmina surriperentur, ut ait Servius.

OCTAVIUS [4] tribunus legionis cum Crasso in parthis caesus, Polyaen. l. 7. Vide et Lucius.

OCTAVIUS [5] Sagitta Tribunus plebis, Pontiae mulieris nuptae amore vecors, ingentibus donis adulterium et mox ut omitteret maritum, emercatus est; suum matrimonium promittens ac nuptias eius pactus. Sed mulier vacua, pretexens alia, promissis non stetit. Quam ille, nocte una [orig: unâ] ad solatium impetrata [orig: impetratâ], nihil metuentem, post expletam libidinem, ferro [orig: ferrô] transv erberavit, reque cognita [orig: cognitâ] (nam initio [orig: initiô] suum facin us illud libertus profitebatur, se patroni iniurias ultum esse) postquam tribunatu abierat, sententia [orig: sententiâ] patrum et lege Cornelia [orig: Corneliâ] de Sicariis damnatus est, Nerone tertium et Valerio Messalla [orig: Messallâ] Consulib. Tacit. l. 13. Annal. c. 44.

OCTAVUS a Nativitate, dies, tempus olim circumcisionis erat. Genes. c. 17. v. 12. Et natus octo dies circumcidetur vobis, omnis mas secundum aetates vestras. Cuius rei ratio non liquet: nisi eam ex Lege longe post lata repetere libeat. Iuxta illam enim mater, a partu recens, octo diebus impura erat, et per consequens ex illius contactu etiam infans, Levit. c. 12. v. 2. 3. Sicut et nullum animal, ante octavum diem Deo offerre fas erat, cum ante id tempus imperfectum, ut vix dum lucis patiens et ex materno utero impurum censeretur, Exod. c. 22. v. 30. coll. Levitic. c. 22. v. 27. Accedit, quod Sacramentum hoc non sine dolore perageretur, ad quos infans, mox post partus dolores, exponi non sine periculo poterat; unde dierum aliquot intervallo [orig: intervallô] et quiete opus erat. Sed et subfuisse videtur ratio mystica; iam tum nempe resurrectionis Christi diem, qui sequentis hebdomadae primus, at. que in ordine dierum octavus erat, quique multiplicibus umbris in vEt. Test. signatus erat, utpote Religionis nostrae summus et sacratissimus, et quo [orig: quô] vera circumcisio ac salus nostra prorsus expleta ac consummata fuit, etiam hoc [orig: hôc] mysterio [orig: mysteriô] figuratum fuisse, non ab re iudicant Eruditi. Vide Franc. Burmannum Synopsi Relig. Christ. Part. I. l. 3. c. 6. §. 14.

OCTO ad cenam rogati, ab Heliogabalo, risus movendi gratia. Lamprid. in Vita eius, c. 29. Habuit et hanc consuetudinem, ut octo calvos rogaret ad cenam, item octo luscos, et item octo pod agrosos, octo surdos, octo nigros, octo longos et octo pingues, cum capi non possent uno [orig: unô] sigmare, ut de his omnibus risus citaret. Quae ultima verba non de singulis ogdoadibus accipienda, sed de ogdoade pinguium solum. Facile enim et octo calvos et octo surdos et octo longos, sigma capiebat: utpote octonis hominibus sufficiens. Sed octo pingues qui uno [orig: unô] sigmate teneri potuere [orig: potuêre]? Plus enim loci tot pingues occupant, quam decem alii. Unde non mirum, si, cum octo pingues adhiberet, capi non potuere [orig: potuêre] uno [orig: unô] sigmate: quod is ridiculi gratia [orig: gratiâ] faciebat. At in reliquis ogdoadibus alia ridendi causa fuit. Salmas. ad loc.

OCTOBER [1] dictus a numero, quod Mensium anni a Martio, quem principem Romulus constituit, octavus esset: a Domitiano Domitianus, suo [orig: suô] nomine, appellatus est, quod eum natalem haberet. Sic enim Sueton. in vita eius c. 13. Septembrem Mensem et Octobrem ex appellationibus suis Germanicum Domitianumve transnominavit, quod altero [orig: alterô] suscepisset Imperium, altero [orig: alterô] natus esset. Sed non aevum haec appellatio tulit, ubi enim infaustum vocabulum ex omni aere, vel saxo placuit eradi, menses quoque usurpatione tyrannicae appellationis exuti sunt, verba sunt Macrobii Saturnal. l. 1. c. 12. Vide quoque Plut. in Numa. Nec diutior fuit Faustini, qua [orig: quâ] ex decreto Senatus, in honorem Faustinae, uxoris M.

Antonini Imperatoris; Item Invicti, qua [orig: quâ] a Commodo Imperatore hie Mensis insignitus fuit, cognominatio, de qua vide Iul. Capitolin. in Antonino Pio c. 10. et Ael. Lamprid. in Commodo c. 11. In Martis tutela olim, semperque triginta unius dierum fuit. Ioh. Rosin. Antiqq. Roman. l. 4. c. 14. Ei apud Athenienses respondit Pyanepsion, erantque septimo [orig: septimô] eius die *puani/yia, sacrum a Theseo institutum, postquam a Minotauri caede salvus redierat: die 14. Thesmophoria: die 25. Apaturia, Franc. Rossaeus Archaeologia Att. l. 2. c. 10. voluitque Alexander M. cum in potestatem eius Athenae venissent, uti initium Anni, a Iulio seu Hecatombaeone transferretur in diem 7. Octobris seu pyanepsionis. Idem ibidem. Apud Hebraeos eidem ex parte Mensis Tisri seu Ethanim, ex parte Marchesuan seu Bull respondit, Thom. Godwyn. de Ritibus Hebraeorum l. 3. c. 1. FESTA MENSE OCTOBRI APUD ROMANOS CELEBRARI SOLITA. 3. Non. Octobris, Mundus patere dicebatur: quod et postridie Volcanalia, et ante diem 6. Idus Novemb. Adeo que ter in anno fiebat, teste Festo [orig: Festô]. De quo ritu ita Cato [orig: Catô] in Comm. Iuris Civil. Mundo, inquit, nomen impositum est, ab eo Mundo, qui supra nos est. Eius inferiorem partem, veluti consecratam Diis Manibus; clausam omni tempore, nisi iis diebus, qui suprascripti sunt, Maiores censuere [orig: censuêre]: quos dies etiam religiosos iudicaverunt,ea de causa, quod, quo [orig: quô] tempore ea, quae ocultae et abditae Religionis essent Deorum Manium, velut in lucem educerentur et patefierent: nihil eo [orig: eô] tempore in Rep. geri voluerunt. Itaque per eos dies nec cum hoste manus conserebant, non exercitus scribebatur, non Comitia habebantur, non aliud quidquam in Republ. msi quod ultima necessitas admonebat, administrabatur. Vide quoque Macrob. Saturnal. l. 1. c. 16. ubi inter alia ait, patente mundo [orig: mundô], quod sacrum Diti Patri et Proserpinae dicatum est, bellum non inchoasse Romanos, quod melius occlusa [orig: occlusâ] Plutonis fauce id geri putaverint. Adde Varronem. 5. Idus Meditrinalia erant, seu festum Meditrinae deae, a medendo dictum: quod, ut Flaccus Flamen Martialis dicebat, hoc [orig: hôc] die solitum esset vinum novum et vetus libari ac degustari, modicamenti causa. Latinis enim populis, quo [orig: quô] die quis primum gustaret mustum, ominis gratia [orig: gratiâ], dicere mos erat, Vetus novum vinum bibo: veteri novo morbo medeor. Vide Varronem de L. L. l. 5. Festum etc. 4. Idus Augustalia celebrabantur. Sic autem dicebatur dies reditus Augusti Romam, rebus in Sicilia, Graecia, Asia, Syria et Parthia compositis: qui Ludis Augustalibus quoque dictis erat insignis. Vide Dionem l. 54. et 56. Corn. Tacit. Annal. l. 1. c. 15. Plin. l. 7. c. 25. 3. Idus Fontinalia erant, a fonte quod is dies feriae eius: ad eo qutem tum et in fontes coronas iaciunt, et puteos coronant, Festus. Vide quoque Ios. Scaligerum Collectan. in Varronein de L. L. l. 5. Idibus, October equus Martiali immolabatur: Ita autem dicebatur, qui in campo Martio mense hoc [orig: hôc] quotannis belli Deo immolabatur, trigarum victricium dexterior, de cuius capite non levis contentio solebat esse inter Suburanenses vel Suburanos et Sacrovienses; ut hi in Regiae Pariete, illi ad turrim Mamiliam id figerent: eiusque cauda magna [orig: magnâ] celeritate perferebatur in Regiam. ut ex eo sanguis distillaret in focum participandae rei divinae gratia [orig: gratiâ]. Vide Fastum et Plut. in Quaestion. Rom. quaest. 97. ubi tamen Idibus Decembribus hoc factum fuisse ait. 14 Kal. Novembr. Armilustrium erat, in quo armati sacra faciebant. Varro de L. L. l. 5. et durantibus sacris tuba [orig: tubâ] canebant, teste Paulo Festi Abbreviatore: vel potius cla ssico [orig: ssicô], ut contendit Ios. Scaliger in loc. cit. 5. Kal. Novembris et seqq. diebus quinque Ludi Victoriae fiebant, quorum auctor P. Corn. Sulla fuit, bello [orig: bellô] civili, cum samnitium Telesinique exercitus pulsus caesusque est. Eodem [orig: Eôdem] Mense, Libero etiam facrum fieri consuevisse, ex Kalendario Rustico, patet. Initio [orig: Initiô] quoque eius Vortumnalia fuisse, Varro docet: qui ea ante Meditrinalia et alia huius Mensis festa collocat, diem autem certum non notat. De Festis Atheniensium, hoc [orig: hôc] Mense celebrari solitis, diximus aliquid supra.

OCTODIUM nomen castri propter octo dierum inducias, sic dicti apud Wilh. Hedam in Episcop. Traiectensibus p. 274. 1. edit. Nota autem, quod ista tria castra, quae data sunt Comitissae ab imperatore, pro morte comitis, mariti eius, et tribus induciis, quas secerat imperatori, sita sunt in Lucensi Episcopatu, quorum unum vocatur Decendium, propter decem dierum inducias, alterum autem dicitur Octodium, Propter octo dierum inducias, quas Regi tribuit Comitissa etc. Item Graece *)otdo/dion, nomen festi apud Athenienses de quo vide infra voce Thesed.

OCTODURUM [1] Hispaniae Tarraconens. urbs ad Durium fluv. in Vaccaeis, Ptolem. vulgo Toro, longitud. 14. 52. latitud. 42. 00. Aliis Sarabris rectius, Ferrarius.

OCTODURUM [2] vel OCTODURUS vulgo Martenach, teste Simlero [orig: Simlerô], oppid. olim, nunc pagus Veragrorum in gallia Narbonens. apud Rhodanum fluv. inter Allobroges et Sedunos, longitud. 28. 38. latitud. 45. 28. Caesar Octoduri meminit l. 3. Bell. Gall. c. 1. et 6. Antoninus a summo Pennino distare 25. mill. pass. et a Tarnada 12. mill. pass. scribit. In libro Provinc. dicitur civitas Vallensium, apud Viterbiensem, Ottodurum. Quondam Vallensium caput, et sedes Episcopi, quae postmodum, ob nimbi ruinam oppido [orig: oppidô] tantum non everso [orig: eversô], Sedunum translata. est. Hic [orig: Hîc] plurimae inscriptiones Romanae, loci antiquitatem testantur,

Simler. de Vall. l. 1. Guillim. l. 4. p. 445. Munsterus Cosmogr. l. 3. Plantin. etc. Baudrando oppid. est VAllesiae, cum arce, 12. mill. pass. a Seduno in Occasum, 8. ab Agauno in Eurum, 32. ab Augusta Praetoria in Boream, Bernam versus. Vide quoque B. Rhenanum Rerum Germ. l. 3. cum Notis Ottonis ICti p. 484.

OCTOGESA oppid. Hispaniae Tarraconens. apud Iberum fluv. in regno arragonio; Etovisa, Plinio l. 3. c. 3. Etovissa, Livio. Mequinenza hodie, teste Morali. Hitona autem Episcopo Gerundensi.

OCTOLOPHUM loci nomen, memoratum Livio l. 31. c. 36. et c. 40. ubi de Philippi: nec non l. 44. c. 3. ubi de Persei Macedoniae Regis cum Romanis bello.

OCTOPHORUM lectica, Veteri Interpreti Iuvenalis Sat. 1. Lecticarum usum primi dicuntur invenisse Bithyni. Cicero: Nam una haud mos est Bithyniae Regibus vehi lectica [orig: lecticâ], i. e. Octophoro. Proprie, vehiculum octo rotarum Calvino Lex Iurid. quo [orig: quô] maxime Caligulam usum Tranquillus refert. c. 43. Vide Corrasium Miscellan. l. 3. c. 20. Martial. l. 6. Epigr. 84.

Alii Octaphoro quod supra vide; ut Salmas. qui Lecticam ab octo servis gestatam esse, docet: qui, potentiorum tunc temporis fastus, eleganter notatus est a Cynico Luciani. Nam et in illis lecticis cubabant resupini. Vide quae de Lecticis scripsit Lipsius Elector. l. 1. c. 19. et supra Lectica.

OCULATA Capa in Necrologio Ecclesiae Parisiensis apud Car. du Fresne, Praeterea dedit idem Episcopus capam rubeam brodatam, et capam viridem et capam albam oculatuam, et unam albam sericam et aliam ad imagines, cum stola et manipulo ad imagines et infulam et dalmaticam et tunicam, albas et succinctorium sericum, i. e. in qua delineatae sunt figurae, inslar oculorum. Sic vestes purpura oculare, dixit Tertullian. de Pudic. quod idem est, ac purpura [orig: purpurâ] clavare. Vide Salmas. ad Vopisc. p. 512. et supra Inoculandi: de Oculata vero piscis genere, Voss. de Idolol. l. 4. c. 12.

OCULI [1] pars corporis pretiosissima, et qui lucis usu vitam distinguant a morte. Non omnibus hi, ostreis nulli: quibusdam concharum dubii --- Quadrupedum talpis visus non est: oculorum effigies inest --- Nigidius nec locustis, nec cicadis esse, dicit. Cochleis oculorum aciem cornicula bina praetentatu implent. Nec lumbricis ulli sunt, vermiumque generi, homini tantum diverso colore --- et numerosissimae verietatis ac differentiae, grandiores, modici, parvi, prominentes, quos hebetiores putant: conditi, quos clarissime cernere --- Praeterea alii longinqua contuentur, alii nisi prope admota non cernunt. Multorum visus fulgore Solis constat, nubilo [orig: nubilô] die non cernentium, nec post occasus. Alii interdiu hebetiores, noctu praeter coeteros cernunt --- Neque ullae ex parte maiora animi indicia --- homini maxime, i. e. moderationis, clementiae, misericordiae, odii, amoris, tristitiae, laetitiae etc. Plin. l. 11. c. 37. Cupidini Veneris filio, in quibus excubet, ceu specula quadam, tribuit eos Philostratus. Certe Oculi, ut ait Poeta,

Cum invisi ignotique nulla cupido. Nec abludit sacer stylus, ita enim Sponsus ad Sponsam Cant. Cantic. c. 4. v. 9. Rapis animum meum soror mea sponsa: rapis animum meum uno [orig: unô] Oculorum tuorum. Minervae tamen Sapientiae Praesidi, illos dicatos fuisse, ait Fulgentius. Sed et in Oculis terror. Florus l. 2. c. 18. Mancinum assiduis caedibus ita subegerunt, ut ne oculos quidem, qui vocem Numantini viri quispiam sustineret. Caesar de B. G. l. 1. c. 39. Saepenumero cum iis congressos, ne vultum quidem atque aciem oculorum ferre potuisse. Tacit. Histor. l. 3. c. 24. Frustra minis et verbis provocatos Vitellianos, si manus eorum oculosque non tolerent. Unde idem Annal. l. 3. c. 45. Viderent modo [orig: modô] adversos et adspicerentur, id satis ad victoriam: et apud Napotem Epaminondas, ante se Imperatorem neminem, Baeotorum ausum fuisse (Lacedaemonios) aspicere in acie, ait c. 8. Quo facit, quod oculos Romanorum sibi ardere visos, Samnites fugae causam rogati respondent apud Liv. l. 7. c. 33. Vide Gebhardum ad Nepot. loc. cit. Eos proin tamquam fulgentissimas Microcosmi stellulas, (vide infra voce Vegetus ) prisci, in congressu aliquem salutaturi, osculati leguntur: postea vero ad os et labra, manus, genua, pedes denique osculo [orig: osculô] se demittente, qua de re vide Franc. Rossaeum Archaeol. Atticae l. 6. c. 3. et infra in voce Osculum. Apud Graecos, nec non Hebraeos, Romanos, aliasque Gentes, cum quis moriebatur, seu, ut loque amabant, cum cui Sol occiderat, a(/lios2 a)/mmi dedu/kei, Theocrit, a Parentibus, vel proxima [orig: proximâ] cognatione iunctis claudi solebant, quem ritum su/gkleisin tou= o)/mmatos2 vocavere [orig: vocavêre]. Tanti autem id habebatur, ut si quis peregre obisset, hoc [orig: hôc] ipso [orig: ipsô] non parum infelix crederetur, quod a nemine amicorum Oculi eius fuissent clausi. Hinc Ulysses Il. l. v. 452.

---- *ou) me\n soi/ ge pat\hr kai\ po/tnia mh/thr
*)/osse kaqairh/sqousi qano/nti.
---- Neque tibi Pater, vel veneranda Mater
Oculos claudent defuncto.

Sed in rogo postmodum eosdem rursus aperiri in more fuit: Quod et Quiritium magno [orig: magnô] ritu sacrum fuisse, Plin. scribit l. 11. c. 37. ita more condito [orig: conditô], ut neque ab homine supremum illos spectari fas esset, et caelo non ostendi nefas. Lege tamen Maenia [orig: Maeniâ] cautum fuit, ut auctor est Varro apud Nonium Marcellum, ne filii Parentibus luci claro Oculos sugillarent: ubi sugillare pro occludere poni Nonius ait. Vide paulo infra, ubi fusius de hoc ritu. At effossio Oculorum hominibus adhuc vivis, sicut et membrorum truncatio, ab Aquilonaribus Principibus excogitata est, ne in vitam ullatenus saeviretur. Quod supplicii genus primus in

Angliam traduxit Canutus Rex: exasperavit dein Guilielmus I. Conquestor, in suis Emendationibus a)rx. 126. Interdico etiam, ne quis occidatur, vel suspendatur pro aliqua culpa, sed Oculi eruantur, et abscindantur testiculi, vel pedes, vel manus, itaque truncus vivus remaneat, in signum proditionis et nequitiae suae etc. Sed primus supplicii acerbitatem sensit, Guilielmi fil. primogenitus Robertus, Normanniae Dux, quem frater eius Henricus I. Rex, non regno [orig: regnô] solum, sed et luminibus spoliavit, Henr. Spelmann. Glossar. Archaeol. Hodie in Oriente nil frequentius, in Principum aulis, quam excaecatio Oculorumque vel laesio, vel effossio, de quo vide Petrum de Valle Itinerar. tom. 2. supra passim, ut et infra, ubi de more Oculos digito [orig: digitô] eruendi. Contra peculiare nobili huic membro Medicorum genus in vigilare voluere [orig: voluêre] Romani, quos proin Ocularios, seu ab Oculis, vocavere [orig: vocavêre]. Talis P. Attius. Atimetus. Aug. Medicus. ab. Ocul. et Celadi Antinoi alumnus Lyrius, cuius elogium descripsit Pignorius Romae, prope collem Hortulorum. Ti. Lyrius. Ti. Caesaris. Aug. ser. Celadianus. Medicus. Ocularius. plus. paren Tium suorum etc. Nec semel recensuit Ocularios et Scribonius Largus c. 38. qui et Atimetum nominat c. 120. Vide quoque infra Ophthalmicus. Et de his demum Medicis illud utique eiusdem Auctoris sine mendacio praedicari poterat, ex eod. cap. Multos itaque animadvertimus, unius partis sanandi scientia [orig: scientiâ], Medici plenum nomen consecutos. Vide Laurent. Pignorium Comm. de Servis, ut et supra aliquid hanc in rem, ubi de phrasi, Obliquare visus.

OCULI [2] manus, nutus, ad deridendum adhiberi soliti: quae proin tria iunxit Appuleius Metamor. 3. Nec qui [orig: quî] laverim, qui [orig: quî] terserim, qui [orig: quî] domum rursum reverterim, prae rubore memini. Sic omnium Oculis, nutibus, ac denique manibus denotatus, impos animi stupebam. Et. l. 2. Ac dum directis digitis et detortis nutibus praesentium denotor etc. Similiter Tertullian. de Pallio c. 4. Tales, inquit, habitus, qui de natura et modestia transferunt,e t acie figere et digito [orig: digitô] destinare, et nutu tradere, merito sit. Cuiusmodi derisiones, quae Oculorum et nutuum et vultus [orig: vultûs] aliqua [orig: aliquâ] conformatione, aut omnino digitorum manuumque gestu fiebant, qui labiorum ductu, fine ullo verho aut dicto, sannae vocabantur, Graece mw=koi, de quo Salmas. Ad Trebell. Pollion. in Gallien. c. 8. Vide infra, in hac voce.

OCULI [3] moribundo ante ipsum animae exitum, nec tactu, nedum pressura [orig: pressurâ] digitorum, utcumque leviuscula [orig: leviusculâ] quidem, apud Hebraeos regulariter claudebantur; ne inde qui sic clauderet, adeo infirmo mortem forte acceleraret. Mortuo vero claudi ab adstantibus, maxime propinquis, oculos, tum apud eos, tum apud Graecos Romanosque in usu fuisse, testimonia habentur satis obvia. Et forsan ex humanitate passim ac semper id in more fuit positum. Moribundis autem, seu adeo aegris, ut animam essent iamiam exhalaturi, adeo que ante mortem Oculos claudi, nec apud istos crebro expresse occurrit. Visum quidem nonnullis, de usu illo capiendum esse, quod ex Varronis reliquiis habetur de Lege sive Maenia sive Maevia, apud Nonium Marcellum, Sugillare, inquit, obcludere. Varro Geminis (dramate eius sic dicto) Contra lex Maenia est, in pietate, ne filii Parentibus luci clare sugillent oculos, ubi Antonius Augustinus, hoc est, ne Oculos clauderent, quod per translationem forte dictum est, videlicet ne mortem eorum maturarent. Quod si ita, certe testimonium hoc est, ante etiam a filiis Oculos parentum moribundorum claudi esse solitos, ut etiam et postmodum et ante ab aliis. Sed aliter multo intelligitur Lex illa, Iac. Gutherio de Iure Manium l. 1. c. 13. Ioh. Kirchmanno interim cum Augustino praefato consentiente, de Funer. Rom. l. 1. c. 6. Sane et quod Cynthiae umbra, in propertii somnio, illi dixit, iuxta editiones vetustiores l. 4. Eleg. 7. v. 23.

At mihi non Oculos quisquam inclinavit euntes,
Unum impetrassem [orig: impetrâssem], te revocante, diem:

morem illum sapere videtur. Oculi enim euntes, sunt animam exspirantis, necdum mortui. Sed in recentioribus, ex Ios. scaligeri MS. legitur, inclamavit euntes, ubi tangit morem, invit ille, claudendi oculos morientis, cum inclamatione nominis illius. At vero inclamationis huiusmodi meminit Servius Honoratus ad Aen. l. 3. ut opinionis tantum quorundam, eorum mortuorum nomina ter vocari, qui in aliena terra dimittuntur, iuxta illud de Polydoro ibi, atque illud alibi, Aen. l. 6. v. 505.

Tunc egomet tumulum Rhoeteo in littore inanem
Constitui et magna [orig: magnâ] ter Manes voce vocavi.

Atque sic de iam mortuis, nec interim omnibus, nec de Oculis, ut videtur, euntibus, fuerit intelligendum. Sed si inclinavit apud Propertium retineatur, et advertatur pentameter, quo [orig: quô] innui videtur, etiam Oculos illo, euntes licet [orig: licêt], ad occlusionem, in clinante eamque revocante, unum saltem vitae nihilominus diem potuisse insuper impertrari, haud ita dissonum est, ut de moribunda se (iuxta morem) nondum mortua, Cynthiam locutam esse, arbitremur. Quo et illud spectat a Polynice, ex vulneribus moribundo, Iocastae matri suae dictum, ut nuntiunis refert, apud Eurip. Phoeniss. Act. V.

*suna/rmoson de\ ble/fara/ moi th=| sh=| xeiri\,
*mh=ter (ti/qhsi d' au)to\s2 o)mma/twn e)/pi)
*kai\ xai/ret). h)/dh ga/r me proba/llei sko/tos2.
Conde scu compone palpebras meas tua [orig: tuâ] manu,
Mater (oculis autem ipse imposuit manum)
Et valete; iam enim circumstant me tenebrae.

---- Vox sauces nulla solutas
Prosequitur: tacito [orig: tacitô] tantum petit Oscula vultu,
Invitatque patris, claudenda ad lumina, dextram.

Accedat, quod Val. Max. l. 2. c. 6. §. 8. narrat, de summae apud Ceienses (Graeciae Insulanos) dignitat s femina, quae, postquam venenum cicuta [orig: cicutâ] temperatum mori exporens hauserat, cum iam visceribus rigorem et cordi imminere esset locuta; filiarum manus ad supremum opprimendorum oculorum officium advocavit. Coeterum Hebraei, de claudendis moribundi Oculis, ad hunc modum, in Gemara et Misna, Non claudunt, inquiunt, morientem (i. e. neutiquam claudendi sunt moribundorum oculi) nec Sabbatho [orig: Sabbathô], necdie aliquo [orig: aliquô] profesto [orig: profestô] (i. e. non omnino) tempore seu momento [orig: momentô], quo exhalaturus est animam. Et qui claudit in exitu animae, effundit is sanguinem. In morientibus namque seu aegris usque ad mortem, mollissime habendis perquam esse solliciti solebant, tactuque ac motu etiam levissimo [orig: levissimô] accelerari mortem eorum credebant. Sed vero in Talmude Babylonico, ad Misnam iam allatam, statim sequitur hoc, de claudendis per Oleum Oculis, in nonnullis editis, Legitur etiam, Rabbi Rasbbam docuisse, siquis vellet Oculos Morientis claudere, insufflandum illi vinum in nares eius et imponendum oleum, inter palpebras oculorum eius, atque digitos eius prehendendos pollice suo [orig: suô] utroque [orig: utrôque], indeque sponte clausos illos fore. Dum vero loquitur hic [orig: hîc] tum Misna, tum Gemara, de non claudendis Oculis morienti, in ipso animae exitu, proxime adicitur illud tou= Rashbam, de moriente, adeo que nec forte de alio morientium genere capiendum, quam quod moribundorum nomine, i. e. hactenus vivorum, palam venit. Quo modo si res capiatur, ex disciplina veteri circa Moribundos, quae pro locorum saeculorumque discrimine, uti alia non pauca, aliter atque aliter se procul dubio habuit, sequetur ita, oleum et digitorum appositionem, in ipso spiritus exitu, adhibere, fas etiam ex more fuisse etc. Vide Ioh. Selden. de Synedr. veter. Hebr. l. 2. c. 7. §. 12. et Casp. Barthium Animadversion, ad Stat. Part. 2. p. 586. alibique passim, quibus adde Gerh. Ioh. Vossium de Idolol. l. 3. c. 23. 68. et l. 4. c. 12. 39. et 82. ubi de Oculis multa egregia.

OCULIS profanis rem sanctam laedi Veteribus creditum, Claudian. de Bello Get. v. 101.

---- procul arceat altus
Iuppiter, ut deluora [orig: deluôra] Numae, sedemque Quirini,
Barbaries oculis saltim temerare profanis
Possit ---- ----

Sed et castos oculos vicissim laedi arbitrabantur, rebus improbis, uti Domitianus ait apud Sueton. c. 11. Unde ab atrocibus hominibus illos avertebant, uti discimus ex verbis Orestis, post matrem peremptam, apud Euripidem Electra [orig: Electrâ] v. 1195.

Et, viso [orig: visô] scelere Tydei. oculos purgavit Minerva, apud Papin. Statium fine l. 8. Etiam mortem et mortualia liberorum, turbato [orig: turbatô] nimirum mortalitatis ordine, nefas propterea putabant a Parentibus videri, uti de Priamo apud Virgilium Aen. l. 2. et de Mauritio Imperatore apud Theophilum Simocattam l. 8. c. 11. legimus. Sed et busta ac cadavera, ne externis quidem hominibus, religione aliqua devinctis, conspicere licebat. Quam ob rem Pacatus hominem funebrem non dignum fuisse conspectu Principis dicit Maximum Theodosii in Panegyr. Nempe cadaverum visus omnem aspectum laedere credebatur. Salvian. l. 6. Ipse vidi atque sustinui, utriusque sexus cadavera, nuda, lacerata, Urbis oculos incestantia, avibus canibusque laniata. Horrendaeque res vix oculis attingendae videbantur, cum nimirum prae coeteris samctum eorum sensum haberent. Eucherius Homil I. ad Monaechos: Cum rebus humanis vale ultimum dicens --- in illud horrendum et vix oculis attingendum pertraheretur porfundum etc. Quin et Hebraei sordibus alvi Oculos temerare vetiti sunt divina [orig: divinâ] Lege; quod et Romanis usurpatum, docet Isidor. l. 11. c. 1. et Turcis etiamnum servari, notum. Delicati vero id in mollitiem trahebant, ut dicerent, re aliqua [orig: aliquâ] minus polita [orig: politâ] oblata [orig: oblatâ], laedere eam oculos. Senec. Ep. 119. Si pertinere ad te iudicas, quam crinitus puer, et quam pellucidum tibi poculum porrigat, non sitis. Inter reliqua hoc nobis natura praestitit praecipuum, quod necessitati fastidium excussit. Recipiunt supervacua delectum. Hoc prum decens, hoc parum lautum, oculos hoc meos laedit. Vide Barthium ubi supra Theb. l. 6. v. 205.

OCULOS eruendi digitô, in ira rixaque, consuetudo Romanis olim familiaris, memoratur Martiali l. 1. Epigr. 93. v. 12. ubi acerbe invehitur in Mamurianum puero Cesto infestum,

Ut patiar moechum, rogat uxor, Galle, sed unum,
Huic ego non oculos eruo, Galle, duos?

Unde minandi formula, Oculos ego tibi effodiam, Plauto sollennis, vide Aulul. Actu 2. sc. 2. v. 12. Sed et pravis Iudicibus oculorum alterum digito [orig: digitô] eruisse solitum Alexandrum severum narrat in eo Lamprid. c. 17. Quod per lasciviam parasitis suis fecisse quoque Heliogabalum. illosque Luscinios tum appellasse [orig: appellâsse], idem refert. Conf. Ael. Lamprid. in Commodo c. 20. More antiquissimo [orig: antiquissimô], uti de Nahas Ammonitarum Rege Israelitis dextrum oculum se eruturum interminante, legimus 1. Sam. c. 11. v. 2. Sed et Oculi Martyribus effossi, atque avibus obiecti. Prudentius Steph. 2.

Vide quoque supra in verbo Fodere, item in vocibus Bulgari, Servi, Zaleucus, alibi.

OCULOS linendi mos apud Veteres indigitatus Plinio Ep. 2. l. 6. ubi de Macro Regulo Oratore, Oculum, inquit, modo dextrum, modo sinistrum circumlinebat: dextrum, si a petitore, alterum, si a possessore esset acturus etc. Vide Casqubon. Not. ad Ael. Spartian. in Hadriano c. 4. et supra in voce Fucus, item Oblinere. Sech et hoc laboratum esse Veteribus, ut caesios puerorum oculos

arte et cura [orig: curâ] nigros redderent, quod color hic in oculis pulchrior habitus, discimus cx Dioscoride. Unde Poeta.

*ou)de\ ko/ras2 canqa\s2 parape/mpomai, a)lla\ peri/ssw=s2
*tou\s2 melanofqa/lmous2, ai)glofanei=s2 te filw=.

. Ubi nomine ko/rhs2 non proprie pupulam intelligit, quae nulla [orig: nullâ] arte nigrior fieri potest, sed iridem, quae maximam th=s2 ko/rhs2 partem constituit. Vide Salmas. ad Solin. p. 190. supra Glaucopis, et intra in vocibus Palpebra, Supercilium etc. Spartanos vero infantum recens natorum aliquando totum corpus, nonnumquam nares solum, oculosque vino [orig: vinô] abluisse, dicemus ubi de Ungendi ritu.

OCULOS obligandi damnatis mos occurrit apud Curt. l. 6. c. 11. ubi de Philota torturae destinato, Dum corripitur, dum obligantur oculi, dum vestis exuitur etc. ut videl. feralibus istis tenebris magis etiam angerctur, et admota saevitiae instrumenta. quanto inopinata, vehementius pavesceret. Hodie iis, qui gladio [orig: gladiô] percutiuntur, idem fit, sed mitiori longe fine; ne scil. car nisicis aspectu perterriti preces ultimas turbatiore mente profundant; neque spiculatorem forte subducto [orig: subductô] capite et proiectis manibus frustren tur aut impcdiant: de qua re notabilis Bironii, apud Gallicarum rerum Scriptores, Historia. Sed et antiquitus idem observatum, vel ex Iosepho discas de Bello Iud. l. 7. c. 14. et Hegesippo l. 5. c. 47. Dum percussor moratur, clausis iam fasciola [orig: fasciolâ] oculis, sese proripuit ad Romanos. Freinchemius ad Curtium d. l.

OCULOS atque aures ex pretiosa materia effictos, eosque certis ritibus consecratos ac Diis dedicatos et sic in horum Templis asservatos ab Aegyptiis, narrat Clemens Alexandrinus l. 5. Strom. quibus tacite ait significatum, Deum omnia videre atque audive. Certe omniscientiam Dei Gentilibus non fuisse ignotam, prolixe ostendit Pfannerus Syltem. Theol. purior. Gentil. C. 2. §. 29. E quo haec pauca subicio: Cambyses sermone ad filium Cyrum, apud Xenophontem de Instit. Cyri Hist. l. 1. p. 17. *qeoi\ a)ei\ o)/ntes2 pa/nta i)/sasi, ta\ gegennhme/na kai\ ta\ o)/nta, kai\ o(/ti e)c e(ka/stou au)tw=n a)pobh/setai, Dii immortales omnia norunt [orig: nôrunt] et praeterita et praesentia et quis singulorum futurus sit exitus. Propius ad Aegyptiorum hieroglyphicum Hesiodus Operum et Dier. l. 1. v. 265.

*pa/nta i)dw\n *dio\s2 o)fqalmo\s2, kai\pa/nta no/hsas2,
Omnia videns Iovis Oculus omniaque intelligens.

Socrattes etiam, referente Xenophonte Memorabil. l. 1. p. 711. *qeou\s2 pa/nta ei)de/nai, ta/te lego/mena kai\ pratto/mena kai\ ta\ sigh=| bouleuo/mena, Deos omnia scire, vel que dicerentur, vel agerentur, vel cum tacite deliberarentur, postquam dixisset; de Providentia Dei omnia sua [orig: suâ] cura [orig: curâ] complectente, ibidem disserens, statuit Numen tantum ac tale esse, *(/wsq' a(/ma pa/nta kai(\ o(ra=|n kai\ pa/nta a)kou/een kai\ pantaxou= parei=nai kai\ a)/ma pa/ntwn e)pimelei=sqai, Ut omnia pariter videat, et audiat omnia et ubique adsit et pariter omnium curam gerat. Atque ne id incredibile ei, cui colloquebatur, videretur, elegantissimo [orig: elegantissimô] animi Oculique humani exemplo [orig: exemplô] id comprobat atque declarat, his verbis: *)=q a)gaqe\, kata/maqe, i(/ti kai\ o( so\s2 enw\n to\ so\n sw=ma, o(/pws2 bou/letai, metaxeiri/zetai, *oi)/esqai ou)=n xrh\ kai\ th\n e)n panti\ fro/nhsin ta\ pa/nta, o(/pws2 a)\n au)th=| h(du\ h)=|, ou(/tw ti/qesqai. *kai\ mh\ to\ so\n me\n o)/mma do/nasqai e)pi\ polla\ sta/dia e)ciknei=sqai, to\n de\ tou= *qeou= o)fqalmo\n a)du/naton ei)=nai a(/ma pa/nta o(ra=|n mhde\ th\n sh\n me\n yuxh\n kai\ peri\ tw=n enqa/de, kai\ peri\ tw=n e)n *ai)gu/ptw| kai\ e)n *sikeli/a, du/nasqai fronti/zein, th\n de\ tou= *weou= fro/nhsin mh\ i(kanh\n ei)=nai a(/ma pa/ntwn e)pipelei=sqai, Disce, o [orig: ô] bone Vir, et mentem turam dum inest corpori, ex arbitratu suo corpus gubernare. Quamobrem existimandum est, illam quoque Sapientiam, quae est in hoc Universo, sic omnia regere, quemadmodum ipsi gratum est: non oculum tuum ad multa usque stadia pertingere posse, et non posse Dei Oculum simul omnia intueri: neque animum tuum tam de rebus, quae hic accidunt, quam de illis, quae in Aegypto et Cicilia, cogitare posse: Et non posse Dei sapientiam simul omnia cura [orig: curâ] sua [orig: suâ] complecti etc.

OCULUS [2] Solis apud Avicennam l. 2. c. 81. Aegypti locus, in quo balsamum nascitur; quemque Dioscorides l. 1. c. 18. solum tina\ au)lw=na, quandam convallem, nuncupat. Oppidum Solis vocatur Plinio l. 6. c. 29. Sed Fontem, non Oculum Solis, reddi debere, firmat Simcon Sethi l. peri\ trofw=n, in *balsame/laion, ubi de balsamo illic (ut Avicenna, atque ex eo; nam Avicenna [orig: Avicennâ] recentior erat) nascente, verba faciens, *gi/etai, inquit, plhsi/on *ai)gu/ptou e)n xw/ra| par' *ai)gupti/ois2 me\n *(hli/ou *phgh\ o)nomazome/nh|, para\ de\ tw=n palaiote/rwn *(hli/ou po/lis2, Nascitur prope Aegyptum, in regione Aegyptiis Solis Fonte dicta [orig: dictâ], sed ab vetustioribus, Solis urbe. Pro quo eodem sumitur [gap: Hebrew word(s)] On, in Sacris, Gen. c. 41. v. 45. et 50. Ezech. c. 30. v. 16. et apud Iosephum Antiqq. l. 2. c. 3. urbs, tempore Aegyptiacae servitutis, Regia, cuius Praefecti seu Sacerdotis (Hebr. [gap: Hebrew] ) nempe Potipherae, filiam, Asenath dictam, Pharao collocavit in uxorem Iosepho Patriarchae. Sed subst ituit ibi Paraphrastes Ionathan, Et dedit Asenath, quam peperit Dina ipsi Sichem, quae, ubi crecit, facta est uxor Potipherae Principis Taneos in uxorem. Reddendum autem, quam educavit uxor Potipherae etc. Quasi inde filia eius Asenath nuncupata fuisset. Urbem-Pharaonis vocat Abulfeda MS. num. 67. R. Nathan MS. in Bibl. Bodlei. Fontem quoque Solis etc. apud Ioh. Seldenum de Synedriis Veter. Hebraeor. l. 3. c. 15.

OCYMUM inter hortensia, memoratum Plinio l. 19. c. 6. particulatim et ab imo incipit: qua de cau'a diutissime flcret. Et l. eod. c. seq. Nihil ocimo [orig: ocimô] fecundius: cum maledictis et probris serendum praecipiunt, ut laetius proveniat. Ubi de maledictis et probris quod habet, scribit quoque de ruta Palladius c. 9. Martii. Cum contra rapum, raphanum et napum serentes, antiqua [orig: antiquâ] consuetudine precarentur etc. Eius frondibus, loco [orig: locô] aspergilli, in aspersione aquae,

ut vocant, benedictae, utuntur Graeci, dicentes, super telluris spatium, ubi crux Christi erat sepulta, ocymum olevisse, ideoque *basilikh\n i. e. Regiam, vocari hanc herbam, quia evulsa fuerit iussu D. Helenae Crucis inventricis, ut habet Macer in Aqua Benedicta: cum Latini hyssopo [orig: hyssopô] in eum finem utantur. De eodem Ocymo, scribit Aristoteles Probl. L. Electrum omnia attrahere ocymo [orig: ocymô] excppto [orig: excpptô]: Sed falsum id esse, neque electro seu succino ipsum ocymum rcsistere, docet Athanas. Kircherus, multiplici experimento [orig: experimentô] id ostendens, ut videre est apud Georg. de Sepibus in Descript. Musaei eius p. 43. et 44.

OCYPETE una Harpyiarum, a celeri volatu nomen habens. Sorores habuit Aello et Celaeno, cum quibus Strophadas insulas fertur in coluisse.

OCYPODES inter gentes Indiae, quae monstruosae sunt figurae, recensentur Straboni, apud Salmas. ad Solin. p. 1006.

OCYROE Nympha, Chironis Centauri et Chariclus [orig: Chariclûs] Nymphae filia, ita dicta a celeriter fluendo, quod in rapidi fluv. ripis nata esset. Hanc poetae fabulantur fuisse fatidicam, eandemque in equam tandem conversam, Ovid. Met. l. 2. v. 635.

Ecce venit rutilis humeros protecta capillis
Filia Centauri, quam quondam Nympha Caici
Fluminis in rapidi ripis enixa vocavit
Ocyroen. -------- --------

O. D. M. denotat operae, donum, munus: quae tria Patroni suis Libertis, quum eos libertate donabant, imponere olim consuevere. Vide Paulum L. saepe 53. ff. de verbor. signif.

ODA in Aula Turcica, nomen est, quo [orig: quô] Aulicae Scholae classes, in quibus iuventus, Principis ministeriis olim adhibenda, sedulo tum in Mahometicae Superstitionis capitibus, tum in exercitiis corporis variis aliisque olim profuturis instituitur. Earum quatuor sunt, in quibus sexcenti circiter iuvenes, Ichoglani dicti, degunt, curae quatuor praecipuorum Eunuchorum, et qui caput eorum, Capi Agae commissi. Hi de capacitate eorum Iudicium ferentes, ex una Oda seu Classe in aliam, pro ratione profectuum, illos promovent; quos ineptos iudicaverint, Serralio seu Aula [orig: Aulâ] eiciunt, in quam omnis illis in posterum reditus exclusus est, spesque in aeternum adempta, ad dignitatem aliquam ex amplioribus perveniendi; Spahi tamen fieri possunt. Reliqui, spe dignitatum munerumque maximorum in Aula Imperioque Turcico consequendorum deliniti, plurimos annos sub rigida et severa admodum Eunuchorum disciplina perdurant, ut suo [orig: suô] tempore Bassae, Begi, Capigi Bassae, Haznadarbassae, aliique, qui non aliunde, quam ex hoc seminario depromuntur, evadere queant. Et quidem prima, quae infima est, harum Classium, reliquisest numerosior, utpote in qua tenerior aetas sub ferula gemit, appellaturque Couchouk Oda, h. e. parva classis, non quod non amplior reliquis omnibus, sed quod dignitate plstrema sit. Hic [orig: Hîc] legere et scribere pueri praefati, ut et prima Legis Mahometicae rudimenta addiscunt, per sexennium integrum: quo [orig: quô] finito [orig: finitô], transeunt in secundam Quilar-Oda dictam, ubi iam robur adepti exercitiis corporis variis, tendendo arcui, vibrandae lanceae aliisque assuefiunt. Praeterea Turcicam linguam perfectius docentur, cui Arabicae Persicaeque studium iungunt, quod his linguis in Praefecturis, in quas olim mittendi, opus omnino habeant. Postquam in hac quatuor annos desudarunt [orig: desudârunt], promoventur in tertiam, Chasnadar-Oda seu Thesauri Glassem appellatam: in qua iam Imperatori apparere incipiunt, vestium custodiae balneisque adhibiti. In eadem equitandi peritiam adipiscuntur, et in exercitiis ipsis convenientibus redduntur consummati. Atque hae tres Classes Praefectos habent, quaelibet sibi proprium, prima Serai-aglasi, altera Quilargibachi, tertia Chasnadar-bacchi, Ioh. Baptistae Tavernier vocatos; iuvenesque qui in iis erudiuntur, cum Odae supremae ephebis nihil commercii habent, sed neque cum ullo extraneorum, nisi speciali Capi-Agae permissu, et in praesentia alicuius ex Eunuchis: Imo nec inter sese mutuo colloquendi veniam habent, nisi statis horis, idque magna cum modestia, ad quam inprimis, ut et promptum caecumque obsequium, sollicite formantur. Iidem simplici panno [orig: pannô] vestiti sunt, ne quidem Veziriorum et Bassarum filiis, qui Beigs-Zades vocantur, exceptis, cum supremae Classis iuvenes, ut qui saepius in conspectum Imperatoris veniunt, ar gento [orig: gentô] auroque [orig: aurôque] radient. Ultima igitur ac suprema Oda, Turcis Haz-Oda dicitur, in qua quadraginta versantur Ephebi, qui per petno Imperatori praesto sunt, et ministeria ipsi quottidiana exhibent, de quibus modo dictus Tavernier Relat. du Serail c. 13. Adeo que in hac Classe, post tantas tamque diuturnas reliquarum trium molestias, respirantes, cum omnibus totius Aulae libere conversandi facultatem habent, et uti quottidie Imperatori ministrant, ita gratiam, liberalitatemque eius subinde experti, inde tandem ad amplissimas praefecturas ac munera amandantur. Quinam autem sint illi Ichoglani, vide supra. Addam hic [orig: hîc] solu, nonnisi ex mancipiis illos dedumi, et quidem utroque [orig: utrôque] parente Christiano [orig: Christianô] genitis; qui, prstquam in aliis extra Constantinopolim Serraliis aliquandiu detenti fuere [orig: fuêre], inde selectissimiquique, Constantinopolim in Aulam Imperatoris mittuntur, atque ibi im 4. praefatis Odis severae sub disciplinae legibus tamdiu educantur, donec apti deprehensi sint, qui Principi serviant. Raro illis Turcico [orig: Turcicô] sanguine geniti, nec nisi praevio [orig: praeviô] ipsius Imperatoris consensu, intermiscentur. Atque haec Magnatum Turcicorum origo est. Quod enim Veziriorum et Bassarum filios attinet, qui similiter inter hosce Ichoglanos educantur, altius, quam ad Begi dignitatem, aspirare, lege prohibentur etc. Vide omnino praedictum Tavernier l. cit. passim.

ODACON Graece *)wda/kwn, figura [orig: figurâ] partim hominis, partim piscis, Aedorachi Regis Chald. tempore, floruisse dicitur Beroso, qui fortasse o( *dagw\n, Voss. de Idolol. l. 2. c. 77. Vide quoque Io. Seldenum Syntagmate de Diis Syris c. 3. ut et in voce Dagon.