CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS TERTIVS Literas M, N, O, P, Q, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

PALATIUM [3] forsan Castrum agri Brixiani, Palazzolo, cum ponte ad Ollium fluv. in limite agri Bergomensis, medium inter Brixiam ad Ortum et Bergomum ad Occasum in regiuncula Franzacurta, 4. milliar. a Sebino lacu in Meridiem.

PALATIUM [4] locus in Lemovicibus, civitati Lemovicis proximum, le Palais, prope Taurionem fluv. mox in Vigernam casurum. Vel etiam alterum, eidem amni adsitum, sed a civit. Lemovicum remotius: ubi Petrus Episcopus Lemovicensis (qui Concilio Agathae habito Messalla [orig: Messallâ] U. C. Consule, anno [orig: annô] 22. regni Domini Alarici Regis inter ceteros subscripsisse legitur,) commorari solitus, proin Episcopus de Palatio dictus est: Sed et in ipsa urbe Lemovicis locus fuit hoc [orig: hôc] nomine: Nam uti in plerisque Imperii Romani urbibus, paulo celebrioribus, sic Lemovicis Imperatores et Caesares Palatium habuere [orig: habuêre], ubi, dum provincias suas obirent, commode possent habitare, alieno [orig: alienô] non egentes hospitio [orig: hospitiô]. His Palatiis, stante Imperio [orig: Imperiô] Romano [orig: Romanô] maiores Magistratus, his successores Imperatorum ac Caesarum, in Gallis, Reges Vesigothorum ac Burgundionum et victores utriusque gentis Franci reges usi sunt. Unde, quoniam Reges Vesigothorum raro admodum, ac fere numquam Lemovicas tum adibant, potuit Petrus Episcopus eius in urbis Palatio habitare atque ex eo appellationem trahere. Vide Hadr. Vales. in Notit. Gall. Istiusmodi Palatiis Regiis seu Publicis, amplos fuisse reditus attributos annexosque, quibus Regia aleretur familia, patet ex Vita Ludovici Pii A. C. 796. ubi de Carolo M. Ordinavit qualiter in quatuor locis hiberna transigeret, ut, tribus annis exactis, quarto [orig: quartô] demum anno [orig: annô] hiematurum se quisque eorum susciperet locus: Theowadum scilicet Palatium, Cassinogilum, Andiacum et Eurogiulm, quae loca, quando ad quartum redibatur annum, sufficientem Regio servitio exhibebant expensam. Neque vero Reges solum ac Imperatores, intra ditionum suarum limites iter facientes; sed et Missi Dominici ac Regii, ne Populus eorum mansionibus gravaretur, in haec divertebant. Synodus Ticinensis A. C. 855: Sancimus, ut singuli conventus et exactores Rei publicae in suis ministeriis --- per loca solita restaurent, Palatia, quibus cum iter dictaverit, Nos Legatosque nostros valeant recipere, ne gravetur Ecclesia. Alii vero in iis hospitare vetabantur. Etsi enim Palatia non modo Regia; sed et Publica dicerentur, usui tamen regio unice erant addicta, cum quod publicum dicitur, Regii esse intelligatur patrimonii: Nam Villae Regiae et proprietates dicuntur, in Annalibus Francor. Bertinianis A. C. 858. Vide in voce Villa, ut et in Curtis. Etiam in hisce Palatiis Placita tenebant, ac festa sollennia Natalis et Paschatis cum apparatu celebrabant, ut Annales Francorum passim docent: Praefuitque illis Magistratus, qui Provisor Regiarum villarum dicebatur, ut fuit apud Byzantinos *)/arxwn th=s2 *palati/wn. Quae porro in singulis Regni provinciis complura erant Regum Palatia, ab ipsis Regibus distracta pleraque, et Proceribus postea concessa sunt; quod a Carolo M. factitatum esse, docet Auctor Vitae Ludovici Pii l. c. dein ab ipso Ludovico, Annales Francorum Mettenses. Sed Normannorum tandem incursionibus illa pene omnia deleta fuere [orig: fuêre], adeo, ut nulla ferme loci, ubi exstructa fuerint, ac ne nomenclaturae quidem, supersint vestigia. Ne tamen eorum penitus intercideret memoria, Locorum, qui vel Palatiorum vel Villarum Regiarum appellatione donantur in veterib. chartis, et apud Scriptores Francicos, catalogum Glossario suo inseruit Car. du Fresne, additis Scriptoribus, qui horum mentionem faciunt, e quo nomina Palatiorum hic subiungere visum est.

Andiacum Palatium. Aquisgranum Palatium. Arlaunum Iocundum Palatium. Attiniacum Palatium. Bacivum vel Basia Palatium. Bigargium Palatium. Bremacum Villa Publica. Bruchariacum Palatium. Cambisonnum. Captonnacum Palatium. Carisiacum Palatium. Cassingoilum Palatium. Clepiacum Palatium. Corbiniacum Palatium. Divio Palatium. Dura vel duria Palatium. Eurogilum. Franconofurt Palatium. Gentiliacum. Germiniacum Palatium. Gundovilla, Godingovilla vel Gundulfvilla Palatium. Heristallum. Hisentiacum Palatium, a Mosella ffum. 8. fere milibus constructum. Iocundiacum, al. Ioguntiacum Palatium, vel Iogentiacum. Iopila Villa publica. Kala, vulgo Chelles. Laudunum Palatium. Liptinae Palatium. Mamacca, Villa Publica. Moguntia Palatium. Nemetense. Neomagum Palatium. Noviomense. Papia Palatium. Parisiense Palatium. Perona Palatium. Pictavum Palatium. Pissiacum Palatium. Pontiliacum Palatium. Pontio seu Pontico Palatium. Romarici mons, Palatium, vulgo Remiremont. Salmonciacum Palatium. Senonense. Silvacus. Suessio Palatium, Soissons. Theodonis Villa Palatium. Theodwadum Palatium. Valentianae Palatium. Vermeria Palatium. Vernum Palatium. Vitriacum Palatium. De quibus quinam Auctores scripserint, vide apud praefatum Glossar. Auctorem.

PALATIUM [5] planities retro Basilicam, in urbe Basilea, amoenissmia; ubi firma moles contra Rheni alluentis undas: cum tilia, ob ramos orbicu ariter diductos, duplici columnarum serie suffulta [orig: suffultâ]. Germ. die Pfaltz. Hoc e loco cives, tempore Ludovici

Bavari Imperatoris cui invito [orig: invitô] Papa [orig: Papâ], constanter adhaeserant, legatum quondam Romanum diras ipsis intentantem fulminaque Pontificia ferentem, e sublimi praecipitem dedisse, ex Vitodurano Monacho Stumpfius refert. Restaurata est haec structura operosiore sumptu, A. C. 1512. ut ex versibus Henr. Glareani, circa arborem, exaratis patet:

Iulius Ecclesiae dum praefuit ecce secundus,
Dum sceptra Imperii Maxmilianus habet.
Hoc opus excisum est, quo [orig: quô] Rhenum cernere amoenum,
Quo [orig: Quô] nemora, et campos, monticulosque potes.
Quo [orig: Quô] geminas turres et moenia conspicis urbis,
Concentus audis dulcisonosque modos.

PALEA vel quod palo [orig: palô] ventiletur, vel a Pale frugum inventrice, vel a Patulo, vel a Graeco pa/llein dicta, quantumcumque vilis, Providentiam tamen Dei efficaciter arguit: Unde Lucilius Vaninus Italus, qui scripto [orig: scriptô] de Arcanis Naturae libro [orig: librô] Naturam omnium Deum professus, Tholosae, quo ex Italia profugerat, Atheismi, postulatus cum esset, criminationem hanc, quantum poterat, primum refellere conatus, coram Senatu lecta [orig: lectâ] fortuito [orig: fortuitô] e terra [orig: terrâ] Palea [orig: Paleâ], Iudicibusque ostensa [orig: ostensâ]: Haec iubet, dixit, ut credam Deum esse. Inde ad Providentiam sermone prolapsus, ut iactum in terram semen, ut elanguisse visum et mori, ut ex putrefacta albscit, ut viret et nascitur, ut sensim crescit, ut adolescit rore matutino [orig: matutinô], ut luxuriat infusa [orig: infusâ] largius desuper aqua [orig: aquâ], ut in aristas armatur, prohibendis per spicula avibus, ut in stipulam erigitur et frondescit; Ut flavescit provectius, demissoque [orig: demissôque] ut supercilio [orig: superciliô] languet, donec demetatur: ut postmodum trituratur, et separato [orig: separatô] a palea fructu, grano [orig: granô] homines, palea [orig: paleâ] vivunt animantes reliquae, facunda [orig: facundâ] oratione prosequutus, inde Deum esse Auctorem Naturae conclusit; et obicientibus, id ab ipso Naturae alias tribui, regessit: Si id seminis Natura produxit, quis immediate proximum? Si et illi debita ex Natura processio, quis antecedens? donec ad primum veniret, quod necessarium esset, creatum fuisse, cum non esset, a quo procederetur: E quibus oporteret effici, Deum creatorem omnium fuisse. Quae quamquam ab impiissimo homine, non adstruendae veritati, sed dissimulandae impietati, et supplicio averruncando prolata (convictus enim postea et ad rogum damnatus exuta [orig: exutâ] tandem simulatione et spretis, qui vertendo ad meliora animo supplicium subeunti aderant, Monachis, inter cruciatus impictatem retinuit) et refellendae tamen huic et isti asserendae, apprime conducunt, Tob. Pfannerus System. Theolog. Gentil. Pur. c. 2. §. 5. Coeterum Palea proprium asinorum pabulum. Arnob. adv. Gentes l. 7. Cum altaribus vestris darent asini foenum, paleasque libarent. Unde Philemon in Excerptis Athenaei l. 2. o)/nos2, inquit, badi/zeis2 ei)s2 a)/xura traghma/twn, Vadis asinus ad paleas bellariorum. Significans hominis insanam aviditatem et vehementiorem fora\n atque impetum ad bellaria, qualis est asini ad paleas: simulque alludens ad Proverbium Graecorum, o)/nos2 ei)s2 a)xurw=nas2 a)pe/dra, quo et Aristophanes Vespis respicit,

*)/eoikas2 w)= presbu/ta neoplou/tw| trugi\,
*klhth=ri t' ei)s2 a)xurw=nas2 a)podedrako/ti.

A quo proin nullis plagis absterreri patiuntur. Aristoteles Nicomacheis c. de Eortitud. *)epei\ ou(/tw ge kai\ oi( o)/noi a)ndrei=oi a)\n ei)=en peinw=ntes2 tupto/menoi ga\r ou)k a)fi/stantai th=s2 nomh=s2. Parasitorum sic hieroglyphicum, quos ou) pu=r, ou) si/dhros2, ou)de\ xalko\s2 ei)/rgei mh\ foita=|n e)pi\ dei=pnon, quod Epolis aiebat. Vide Heraldum ad Arnobii l. p. 267. Eadem vero vox, Palea, praeponitur ut titulus quibusdam capitibus Decretorum Gratiani, de qua acceptione variae Doctorum sententiae sunt. Quatuor diversas recenset Guido Pancirollus de Claris Leg. Interp. l. 3. c. 2. Cum vero Gratianas, librum Eugenio III. Pontifici offerendum Romaee detulisset, Cardinali cuidam, Viro alioqui erudito, sed ambitioso, cuius opera [orig: operâ] ad Pontificem introduci volebat, legendum tradidisse fertur. Ille alienam laudem in se transserre cupiens, volumini quaedam a Gratiano omissa inseruit, seque operis auctorem esse iactitabat. Monachus, hominis fraude intellecta [orig: intellectâ]; additiones illaas Paleas esse respondit, quae grano [orig: granô] alibi condito [orig: conditô] inanes reddebantur; Paleam enim veteres Theologi literam fructu carentem vel sterile opus vocabant. A quo tempore, Capita illa postea semper pro Paleis sunt inscripta: Caepo. Alii Paleas ab eodem Cardinali Pocapalea nuncuptato, quo [orig: quô] nomine etiam hodie oppidum in Subalpinis et familia vocatur, dictas fuisse censent. Nonnulli a Palea Gratiani discipulo, qui diversas eius libri inscriptiones, quandoque etiam improbatas, fecit, sic nominatas autumant. Nec desunt, qui haec fabulosa existimantes, Decreta quaedam novissime adiecta, velut supecta et fide carentia, Paleas appellatas fuisse credant, opus, quod Patrum Pontificumque Detretis scateat, Decretum inscriptium fuit. Cui postremae sententiae videtur accedere Iacobus Cuiacius, ad c. l. X. de despons. Imp. qui tamen et suam quintam sententiam adicit, Paleae nomine quidam significari putant quod cassum est irritumque, ut cassa palearum dixit Solinus in India. Itaque Paleam dici per contemptum canonem nullius fidei vel auctoritatis, ut apud Iohannem Crmonensem ad abbatem Urspergensem Imperator Fridericus, qui Alexandro III. valde infensus erat, post Alexandriam conditam in Liguria, nomine Alexandri III. eam Paleam vocat, quasi factam ex cassis palearum, ex stramine. Equidem verius puto, hoc nomen praeponi antiquioribus canonibus et decretis et scribi debere cum diphthongo Palaea, qua [orig: quâ] et in basilicis saepe video *palaio\n nominari simpliciter antiquum Interpretem et ita hanc constitutionem, cum sit Hormisdae, qui ex antiquioribus Pontificibus est, recte Palaeam appellari.

Anton. Contius ad c. 2. dist. 5. sextam suam coniecturam adiciens, Ego, inquit, Paleam inscribi hoc caput existimo et coetera similia, quia addititia sunt, nec a Gratiano primitus huic libro inserta, sed ab Interpretibus, prout cuique commodum videbatur, ad marginem Gratiani adscripta et plerumque in emendationibus et antiquioribus exemplaribus prorsus omissa. Cui rei fidem facit antiquum Gratiani exemplar, quo [orig: quô] in hoc emendando usus sum, inquo pleraeque eiusdem Paleae desunt. Quas plerasque sententias recensent, et tandem, quid ex Manuscriptorum collatione observaverint, addunt Emendatores Romani Praefat. Gratiani ad Lector. De nomme Paleae sunt variae Doctorum sententiae. Multi ------ alii quasi additiones quasdam, derivata [orig: derivatâ] aut potius depravata [orig: depravatâ] voce, ab adverbio pa/lin, i. e. rursum, quo [orig: quô] Scriptores etiam Latini Gratiani tempore uterentur. Verum Iohannes Andreae ------ putat quendam Protopaleam, quem Iason addit Cardinalem fuisse, collectioni Gratiani capita haec adiunxisse ------ in collatis exemplaribus observatur quid fuerit, ut exponatur: In tribus, quaesunt antiquissima, et videntur scripta paulo post Gratiani aetatem, paucissima ex huiusmodi capitibus habentur. In uno valde emendanto sunt apposita in margine, sine ulla nota, sed non omnia, quae in impressis: quamvis vicissim in illo additiones aliquae sint, quae in his non habentur. In alio literis perantiquis descripto, Palcae ipsae recentiori scriptura [orig: scripturâ] toti volumini praeponuntur. In coeteris habentur aut omnes aut pleraeque: et partim quidem cum Paleae nomine, partim vero sine ullo a coeteris capitibus discrimine. Ex qua observatione, illud videtur posse colligi, has paleas esse additiones non eodem [orig: eôdem] tempore factas, ad primam collectionem Gratiani, in margine primum adscriptas, ac nonnullas fortasse ab ipsomet Gratiano (ut fit) inter componendum aut relegendum: quas deinde Librariorum quidam omiserint, quidam in contextu posuerint, interdum coniuncte cum prioribus capitibus, interdum cum aliquo discrimine, Falsam vero esse illorum opinionem, qui eus contemnendas putant, exeo constat, quod multae et in Decretalibus et apud vetustoires Gratiani collectiones habentur, quod suis locis indicabitur. Alii dicunt, cum Gratianus librum suum Eugenio III. obtulisset recogoscendum hanc vocem Paleae fuisse adscriptam: Papam enim velut asterisco [orig: asteriscô] notasse [orig: notâsse], quae nulla [orig: nullâ] auctoritate valitura, ut sicut paleae ad grana vilia sunt, ita capita ista omni pondere carere innueret. Gibbertus Reg. 1. Enantiop. 25. Sed et alia sententia elicitur, ex Curtii de Feud. Quaest. 1. Quatenus ratione non iuvantur dicta Gratiani, dicuntur Paleae. Quae omnes tamen merae sunt coniecturae, ut cuique liberum sit, quae placeat, sententiae accedere. De auctoritate earum constans fere est omnium sententia, non multum iis deferendum esse, nec esse integrae auctoritatis. Licet enim Correctores Romani, ut iam dictum, non contemnendas censeant, eo quod multae in Decretalibus et vetustioribus Collectionibus exstent, regerit tamen Alber. Gentiles de lib. Iur. canon. c. 2. prope fin. Aliud esse contemni, aliud non allegari pro authenticis. Illa c. 4. dist. 96 qua [orig: quâ] tribuit Constantinus omnia Romano Pontifici, licet sit Palea et pro Palea inseratur, multurm tamen tritici attulit Ecclesiae, etc. Quomodo illae paulatim in codicem Decreti irrepserint, aliaque hanc in rem plura, vide apud Gerh. von Mastricht Histor. Iuris Eccl. et Pontificii num. marginali 314. etc.

PALEARII Gallis Paillers, memorati Gaufrido Vosiensi Chron. part. 2. c. 10. Philippus, Galliarum Rex, socero suo Anglorum Regio Henrico. quasi auxilium, tartareas direxit legiones. eorum pedes veloces erant ad essundendum sanguinem. Hi ex diversis terrarum partibus conglobati, unam Ecclesiam fecerunt malignantium, unoque [orig: unôque] vocabulo [orig: vocabulô] Palearii, quasi a palea, vocabantur. Infra, Palearii apud Castrum Dunum delentur. Vide etiam c. 13. et 21. Idem l. 1. c. 73. Immisit Deus in Aquitaniam hostes crudelium populorum --- et ut rustice loquar, Brabansons, Hainuiers, Asperes, Paliers, Navar etc. Militum genus fuere [orig: fuêre], qui incertum an sic dicti, quod Paleam pro insigni ad caput aut galeam deferrent; an vero, quod incendia, ubique ignem palea [orig: paleâ] emittendo, excitarent, Car. du Fresne Glossar. De Palearum nave, Ciceroni memorata [orig: memoratâ], vide supra Navis.

PALEDA et PALETA a pueli\s2, pueli/da, funda, obstrigillum seu pala annuli est. Vide supra Pala. Atpaletare, apud Anonymum de Recuper. Terrae S. c. 66. in Gestis Dei per Francos, aliosque citimae aetatis scriptores, ad Palum dimicare est, de qua exercitationis militaris specie, vide infra, voce Palus.

PALEIS seu PALAEA Polybio Palichi Sophiano, oppid. seu pagus hodie Cephalleniae insulae. Populi Palenses, Pausaniae, l. 6. qui Dulichii quoque vocantur. Strab. l. 10.

PALENSA Vallis Italis Plenia, vel Breunia, una ex tribus Praefecturis ditionis Bilitionensis, sub Imperio trium antiquissimorum Helvetiae pagorum. Vide Bilitionum.

PALES pastorum vel pabuli Dea. Hanc quidam, teste Servio [orig: Serviô], Vestam; Deorum matrem vocant; Virg. Ecl. 5. v. 35.

Fuit haec Dea, vel hic Deus (nam Varro masculino [orig: masculinô] genere habet) praecipuo [orig: praecipuô] honore a pastoribus culta; ideo ab Ovidio Fast. l. 4. v. 723. invocatur:

Illi lacte sacra fiebant, ut lupos abigeret, auctores dOvidius ac Tibullus, Prior loc. cit. v. 746.

Ideo fecundam Calpurnius vocat. Nominis rationem quod at tinet, vide Bochart. de Fhoen. Col. l. 2. c. 9. Lloyd. Hoc [orig: Hôc] nomine, ut et Florae ac Cereris, Terram a Romanis cultam, docet Servius in Georgic. l. 3. v. 1. Pales Dea est pabuli: quam alii Vestam, alii

Matrem Deum [orig: Deûm] vocant. Vide Gerh. Ioh. Vossium de Orig. ac Progr. Idololatriae l. 2. c. 61. An templum ei Romae fuerit constructum, non legitur: Interim culta ab eis fuit, in eiusque honorem festum, quod Palilia, vel Parilia dicebatur, celebratum est, Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. l. 2. c. 2. Bello [orig: Bellô] Salentino [orig: Salentinô] victoriae praemium Templum sibi poposcisse Pastoriam Palem, Florus ait l. 1. c. 20.

PALESIMUNDUS urbs et fluv. Taprobanae insulae. Plin. l. 6. c. 22. Patzin Vineto. Vide Palaesimundum.

PALFI nomen Familiae, cuius clara in Hungariae Proceribus memoria est, Comitivae dignitate illustris. Series Comitum ab aliquot saeculis haec est: Paulus Baro Palfi ex Iuditha Czorna, Petrum genuit Baronem Palfi: maritum Sophiae Dersfiae (filiae Nicolai Baronis Dersfii ex Perpetua Dn. de Bathyan ) et ex ea patrem Nicolai Baronis Palfi, quo [orig: quô], et Maria [orig: Mariâ] Fuggeria [orig: Fuggeriâ] (Marco [orig: Marcô] Fuggero [orig: Fuggerô] Barone, qui obiit A. C. 1597. et Sibylla [orig: Sibyllâ] Comitwe Eberstenia [orig: Ebersteniâ] genita [orig: genitâ] ) natus Stephanus Baro Palfi, Susannam sibi Puchemiam iunxit (filiam Iohannis Christophori Comitis de Pucheim et Susannae Baron. de Hofkirchen ) atque ex ea suscepit Nicolaum Baronem Palfi, ex Leonora de Harrach (filia Caroli Leonhardi Comit. et Mariae Franciscae Princip. Eggenbergiae) patrem aliquot filiorum, qui Comitum numero adscripti sunt. Phil. Iac. Spenerus Theatr. Nobil. Eur. Part. 1. p. 69.

PALFURIANA vulgo BRUFAGANA, oppid. Cataloniae, 18. mill. pass. a Tarracone. Augustinus Lubing.

PALFURIUS [1] Sura, Orator et Causidicus, ob suspicionem quod cum Vitellianis sensisset, senatu a Domitiano fuit arnotus. Iuvenal. Satyr. 4. v. 53.

Si quid Palfurio, si credimus Armillato,
Quicquid conspicuum pulchrumque ex aequore toto
Res fisci est, ubicumque natat.

PALFURIUS [2] Sura, Ephemeridas Vitae Gallieni composuit, teste Treb. Pollione sub finem Gallienorum: ubi cum Calphurinum habeat princeps editio, conicit Salmas. Calfurnium vel Calpurnium, legendum esse, ad l.

PALI Terminales apud Tertullian. advers. Psychicos, Sed rursus palos terminales figitis Deo; limites sunt vel termini, quibus agri olim distinguebantur. Hac [orig: Hâc] enim fini non lapides solum, uti legimus apud Statium Thebaid. l. 6. sed et stipites palique adhiberi sunt soliti. Lactantius de Falsa Relig. l. 1. c. 20. Et huic ergo publice supplicatur, quasi custodi finium Deo, qui non tantum lapis, sed etiam stipes interdum est. Ubi pro Diis habitos innuit. Saltem in tutela Numinum eo usque fuisse credita confinia seu limites, ut in iis Templa hinc inde aedificari, aut columnas ad minimum erigi mos esset. Iidem proin termini coronabantur, seu floribus, Ovid. Fastor. l. 2. v. 641. seu fasciolis Prudent. contr. Symm. l. 2. v. 1005. Ungebantur quoque, Lucian. Pseudom. et coram iis adorabatur, Clemens l. 7. Strom. Vide plura apud Paschalium Coronarum l. 4. c. 4. et infra suo [orig: suô] loco [orig: locô], ut et supra, voce Centuria, it. Confinia.

PALIANUM oppid. munitum Campaniae Romanae cum titulo Ducatus Columnarum, in ditione Pontificis, 25. milliar. a Roma in Ortum, Soram versus.

PALIBOTHRA urbs Indiae citerioris Palimbothram vocat in Indicis Arrian. Ava Mercatori, Vothara Nigro. Quibusd. est Holobass, urbs ampla, in Imperio M. Mogolis, ad Gangem, ubi recipit Semenam, 300. mill. pass. ab Agra in Ortum.

PALIBOTHRENI *paliboqrhnoi\ nonnumquam apud Graecos, iidem cum Palibothris, sicut *parquhnoi\ iidem cum *parqoi=s2 Parthis. Suntautem Palibothri populi Indiae, ulteriorem ripam Gangis colentes, quos Parrasios vocat Curtius l. 9. c. 2. ubi Prasios legi iubet Salmas. Sic enim Solin. c. 58, Prasia gens validissima Palibothram urbem incolunt, unde quidam gentem ipsam Palibothros nominarunt [orig: nominârunt]. Quorum Rex peditum sexaginta milia, equitum triginta milia, elephantorum octo milia, omnibus diebus ad stipendium votat. Ad quem vide Salmas. p. 992. 994. 1113. et 1186. ut et in voce Palibothri.

PALIBOTRI Reges Indorum a magnanimo Palibotro multo [orig: multô] tempore sic dicti, sicut olim apud Aegyptios Pharaones, apud Romanos Caesares. Alex. ab Alex. l. 1. c. 2. Dier. Genial.

PALICA Dionys. Paliconia, oppidul. Siciliae, olim Urbs ad lacum Palicorum. Vide Palici.

PALICI [1] vel ut alii Palisci, gemini fratres, Iovis filii et Thaliae Nymphae, vel, ut alii volunt, Aetnae. Tradunt enim hanc Nympham, a Iove, in Sicilia iuxta Simaethum amnem, non longe a Catina urbe compressam, metu Iunonis optasse [orig: optâsse], ut sibi terra dehisceret, et ab ira [orig: irâ] Deae istius se occultaret. Quibus precibus exauditis, terra molliter dehiscens, intra viscera sua eam recepit, ubi illa legitimo [orig: legitimô] tempore gemellos peperit, quos terra denuo se aperiens in lucem edidit: Unde et Palici dicti sunt, a)po\ tou= pa/lin i(ke/sqai, quod in terram demersi denuo sint reversi. Quam verum sit hoc etymon, postea videbimus. Ostendunt autem accolae 2 lacus, ex quibus fratres hosce putant emersisse, eosque dellos vocant, qui tanta [orig: tantâ] olim in veneratione habiti sunt, ut circa eos iuramenta exigi solerent, si quis in furti suspicionem incidisset, prius tamen accepto [orig: acceptô] fideiussore, qui si iuranti quid accidisset, praestaret, quod exitus ostenderet. nam quum rei negatae fides quaerebatur, et iusiurandum a suspecto petebatur, uterque ab omni contagione mundus ad Crateras accedebat; deinde loci Numine invocato [orig: invocatô], iurabat; quod si iure fiebat, discedebat illaesus: si vero male iuratum esset, mox in lacu peribat periurus. Magna [orig: Magnâ] praeterea veneratione erat Palicorum templum, quod

cum Siciliam sterilis annus arefecisset, divino [orig: divinô] Palicorum responso [orig: responsô] admoniti Siculi certum sacrificium fecerunt, post quod statim reversa est ubertas. Quapropter Siculi omne genus frugum congesserunt in Aram Palicorum, quae ob id pinguis a Virgilio dicitur Aen. l. 9. v. 585.

Palicorum Graecum etymon obtrudunt nobis Macrob. l. 5. c. 19. et Servius in cit. Virg. loc. Sed hae Gerrae Siculae sunt, inquit Bochart. in Chanaan, c. 28. l. 1. nugaeque nugacissimae, ab Aeschylo et aliis, non alia de causa [orig: causâ] confictae, quam ut e Graeca [orig: Graecâ] lingua [orig: linguâ] Palicorum nomen peterent, quod est plane Punicum. Palici enim [gap: Hebrew word(s)] Palichin vel Pelichin a Poenis nominati sunt, ut Athenis *semnai\ qeai\ voce a veneratione deducta [orig: deductâ]. Syris enim verbum [gap: Hebrew word(s)] pelach significat colere et venerari. Quo [orig: Quô] ipso [orig: ipsô] nomine Aeschylus ipse insignivit, his verbis:

*semnou\s2 *pali/kous2 *zeu\s2 e)fi/etai kalei=n.
Summos Palicos Iuppiter venerabiles
Voluit vocari. ------

Et vero Palicos non Iovis, sed Adrani esse filios ex Hesychio discimus: *)adra/nw|, inquit, du/o gennw=ntai ui(oi\ *palikoi\; quod multo est verisimilius, quia tam Palici, quam Adranus sunt ento/pioi qeoi\, extra Siciliam nullibi noti. Nic. Lloydius.

PALICI [2] qui et Delli, et Crateres nominantur, lacus, sive fontes in Sicilia sunt, qui continua [orig: continuâ] eructatione, ad 3. circiter cubitus in altum efferuntur, cadentesque in se ipsos recipiuntur. Horum historiam et nominis originem, vide apud Macrob. loc. cit. et Diod. Sic. in fine l. 11. et apud Fazellum, qui scribit, eos hodie Naphthia vocari. Palicam urbem et Palicinum fontem habet Steph.

PALIETUM oppidum Aprutii, ita dictum quod aratores tritura [orig: triturâ] facta [orig: factâ], quotannis paleam immensis acervis collectam hic [orig: hîc] relinquunt.

PALIKANUS Tribunus plebis qui anno Urb. Cond. DCLXXXI. auctor fuit Pompeio restituendae tribunitiae potestatis, quam rem ut indicaret, rostra Libertati sacra in Denariis signavit, et ex altera parte ipsius Libertatis caput cum inscriptione, Libertatis, et Palikanus. Totum autem nomen est M. Lollius (nisi potius Atilius, ex Sallustii fragmento, nominandus sit,) Palikanus.

PALILIA vel, ut alii, Parilia, sacra Palis Deae. Heysch. *pali/lia, a)gw/n. *(oi me\n tw=| *pa/lhti, e)/nioi de\ tw=| *pani/. Haec a pastoribus in agris fiebant 1. Calend. Maii, quo [orig: quô] die Romulus urbem fundavit; vel ad lupos arcendos, morbosque a pecore pellendos, seu pro partu pecoris. In hoc die festo, palearum accensi acervi certo [orig: certô] ordine in loco plano collocabantur, quos pastores saltando transiliebant. (Solin. a partu Iliae dici vult, unde Parilia. Vide Fungerum. ) Ovid. Fast. l. 4. v. 781.

Moxque per ardentes stipulae crepitantis acervos
Traicias celeri strenua membra pede.

Annuaque accenso [orig: accensô] celebrare Palilia foeno [orig: foenô],
Qualia nunc curto [orig: curtô] lustra novantur equo [orig: equô].

Urbi festus erat, dixere [orig: dixêre] Palilia patres.
Hic primus coepit moenibus esse dies.

Cicer. l. 2. de Divinat. c. 47. L. Tarutius Firmanus, familiaris noster, imprimis Chaldaicis rationibus eruditus, urbis etiam nostrae natalem diem repetebat ab iis Parilibus, quibus eam a Romulo conditam accepimus: Sueton. in Calig. c. 16. Decretum autem, ut dies, quo [orig: quô] cepisset imperium, Palilia vocaretur, velut argumentum rursus urbis conditae. Ovid. Fast. l. 4. v. 805.

Per flammas saluisse pecus, saluisse colonos,
Quod fit natali nunc quoque Roma, tuo [orig: tuô].

Dena quater memorant habuisse Palilia Romam,
Cum flammae custos aede recepta Dea est.

I. e. 40. natales et annos. Vide Dionys. Halic. Ant. l. 1. Plut. in Romulo, et Casaub. ad illud Persii Sat. l. 1. v. 72.

Nic. Lloydius. Quibus ceremoniis celebritas huius diei peragi fuerit solita, multis versibus exponit Ovid. Fastor. l. 4. Primum namque suffimen erat conficiendum ex vituli favilla, sanguine equi et fabae culmine: Dein primo [orig: primô] diluculo [orig: diluculô] Pastor lustrabat oves et ovilia, hac [orig: hâc] ratione; Inspegebat oves aqua [orig: aquâ] et sulpure, herbaque [orig: herbâque] Sabina [orig: Sabinâ] et lauro [orig: laurô] igne succensis circumcirca ovilia suffibat, quo [orig: quô] suffimento [orig: suffimentô] pecora piari, morbos depelli, et tabem putabant. Deinde sacrificabatur Pali Deae libo [orig: libô] ex milio, lacte et sapa, confecto [orig: confectô], tum preces ad eam factae etc. Quibus peractis Pastores aqua [orig: aquâ] spargebantur, cenae apparabantur, et vesperi sub noctem ignes a rusticis excitabantur e stipulis, quos ter transiliebant. Incidebat festum in 11. Kal. MaI, seu 21. d. Aprilis iuxta Kalendarium, vel 12. Kal. seu 20. d. secundum Ocisium, quem Urbis fuisse natalem, omnes ii, qui de Urbis primordiis aliquid memoriae tradiderunt, asserunt, inprimis Plut. Plin. et Solin. Unde observatum, ne hoc [orig: hôc] die hostia mactaretur, quod videlicet eum diem, qui Patriae natalis erat, et quo [orig: quô] ipsi sanguinem, i. e. vitam cepissent, a caede et sanguine purum esse deceret. Neque silentio [orig: silentiô] praetereundum, quod Dio scribit l. 43. C. Iulio Caesari ex bello Hispaniensi omum revertenti decretum inter alios honores a Senatu etiam hunc esse, ut Palilibus (qua [orig: quâ] festivitate Equorum certamen fuisse celebratum ait) Diis immortalibus sacra fierent: non eam ob causam, quod is dies Urbis esset

natalis, sed quod nuntius de victoria Caesaris pridie eius diei sub vesperam fuisset allatus. Vide Tibullum l. 2. Eleg. 4. Propertium Eleg. 1. l. 4. Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. l. 4. c. 8. ubi de mense Aprili et diebus in eo festis, etc. Praeter haec vero Palilia, quae universi celebrabant: alia etiam erant, quae a puerperis observari fuisse solita, ex Festi fragmentis his verbis docet Iosephus Scaliger: Palilia sibi observanda iudicant privatim ipsae quoque Puerperae domi in stratis, uti pariendo ab iis quasi stabiliantur Parilia festa: quae postea explicans dicit fetas in lectis, quos in atrio sternebant, et adversos vocabant dicis causa [orig: causâ] cubuisse. Ex quibus suspicari quis non incommode posset, Palilia a Parilibus distincta, et illa quidem a Pale, haec a pariendo dicta; illaque a Pastoribus, ista vero a gravidis pro feliciori partu fuisse celebrata. Quidam pro Palilia etiam Pavilia legunt, eo quod Pales Pastorum Dea esset, cui pro partu pecori sacra fiebant. Hermannides Notis ad Florum Histor. Rom. l. 1. c. 20. Plura hanc in rem vide apud Ill. Marshamum Canone Chronico Sec. XVI. tit. Roma Condita.

BALIMBANUM forsan alias Palanda: Vide ibi, vix 2000. mill. a freto Sundae in Boream Malaccam versus, sub proprio Rege. Portum habet capacem.

PALINDROMOS Arabiae Felicis promontor. Acila Plinii l. 6. c. 27. est. teste Villanovano [orig: Villanovanô].

PALINODIA Graece *palinw|di/a, carminis genus, de quo sic Scaliger Poetic. l. 1. c. 54. Ubi fieret convitium, sine imprecationi bus, cum vituperatione, attinebat ad Iambica -- quod quis quum scripsisset, atque eum scriptionis paenituisset, recantabant, appellatum id nomine Palinodiae. Certum Poema, atque aliud a Choris. Argumentum totum in laude pro congestis probris. Inventor eius Stesichorus perhibetur, qui, quum Helenam versibus lacerasset [orig: lacerâsset], captus idcirco oculis revocasse [orig: revocâsse] sententiam, editis contrario [orig: contrariô] carmine laudibus, sicque oculorum usum recuperasse [orig: recuperâsse], legitur. Negat autem in Poematio, verum esse, quod et ipse et alii scripserint, Helenam cum Paride Troiam navigasse [orig: navigâsse]. Similis est Horatiana Ode 16. Carm. l. 1.

PALINURUS vel PALINURUM, Lucaniae promontor. haud longe a Velia; inter Paestum et Talaum, vulgo Capo di Palinura, in provinc. Principatus ulterioris in ora maris Tyrrheni, 17. milliar. a Palicastro in Occasum, 26. a Paesti ruderibus in Meridiem, Baudr. Ita dictum a Palinuro, navis Aeneae gubernatore, qui somno [orig: somnô] oppressus una cum gubernaculo in mare decidit, totoque [orig: totôque] triduo [orig: triduô] fluctibus iactatus, quarto [orig: quartô] demum die ad litus Velinum adnavit; iamque terram tenebat, cum loci eius accolae spe praedae impetum in eum fecerunt, occisumque et spoliatum denuo in mare abiecerunt. Quod ob facinus, cum Velini postea gravi pestilentia [orig: pestilentiâ] laborarent, oraculo [orig: oraculô] moniti; ut Palinuri Manes placarent, lucum ei consecrarunt [orig: consecrârunt], cenotaphiumque erexerunt in promontor. quod ab ea Palinuri nomen obtinuit. Virg. Aen. l. 6. v. 381.

Dicitur autem Palinurus, quasi iterum meiens, pa/lin, enim rursus, ou)=ros2 urinam significat. Ad quam etymologiam alludit Martial. l. 3. Epigr. 78.

Minxisti, Pauline, semel currente carina [orig: carinâ];
Meiere vis iterum? iam Palinurus eris.

PALISCORUM vel PALICORUM, stagnum in Sicilia, sulpurei odoris. Unde Ovid. Pontic. l. 2. eleg. 10. v. 25.

Apud Stephanum legitur, *krh/nh tis2 e)n *palikoi=s2, apud Philosophum vero in l. de Mirabilibus, e)n *pali/skois2.

PALIURA urbs fuit Macedoniae, ex qua oriundus Antipater, Idaei Filius, Suid.

PALIURUS rhamnus, oxyacanthos et cynosbatus, quasi congeneres spinosae arbores, simul recensentur Dioscoridi, e quibus sepes vivae olim fiebant: oxyacantha alias dicta, hodie alba spina vocatur; e qua hodieque saepissime fiunt sepes, nec iis vivis faciendis ulla communior, vide Salmas. ad Solin. p. 270. et 271. Eius sucum, seu aquam cum illo, bibere Troglodytatum vulgus, docet Alex. ab Alexandro Genial. Dier. l. 4. c. 6.

PALLA [1] urbs a latere meridiali Corsicae. Ptol Pola vulgo, a Bonifacio oppido 6. mill. pass. distans in occidentem. Baudrando nunc est Bonifacio, urbs munita Corsicae, in latere Australi iuxta fretum Taphros, ex adverso Sardiniae; ex Cluver. et Brietio, vide Bonifacium.

PALLA [2] pallium, quod tunicae sive stolae mulieres honestae olim apud Romanos iniciebant. Virg. l. 1. Aen. v. 652.

Servius, Significat autem tunicae pallium, quod secundum Varronem Palla dictum est, ab irrugatione et mobilitate, quae circa finem huiusmodi vestium, a)po\ tou= pa/llein. Quae rugae efficiebantur, quod, cum pars eius in humerum sinistum reiceretur et sinistro pars altera brachio subduceretur, contrahebatur in rugas. Rigentem, i. e. duram propter aurum sicut et novas vestes videmus. Idem ad illud. l. 11. Aen. v. 576.

Palla, inquit, proprie est vestis muliebris, deducta usque ad vestigia. Horat. Matronarum habitum describens, l. 1. Sat. 2. v. 99.

Virginei crines auro [orig: aurô] gemmaque [orig: gemmâque] premuntur,
Et tegit auratos Palla superba pedes.

Sed nimium demissa iacent tua pallia terrae,
Collige, vel digitis en ego tollo meis etc.

Itaque Palla, non minus ac Stola, ita Mulierum peculiaris fuit, ut iis facile Viri uti non possent sine vituperio, ut loquitur Ulpianus l. 23. D. de auro. arg. leg. Unde Liv. memorat l. 27. c. 4. Ptolemaeo Aegypti Regi dono [orig: donô] a Senatu missam togam et tunicam purpuream, Cleopatrae Reginae Pallam pictam cum amiculo. Porro Pallam eandem cum peplo supra laudatus Servius facit, ad illud l. 1. Aen. v. 484.

Inquiens, Peplum proprie est palla picta feminea, Minervae consecrata, etc. Troadibus etiam Iuvenalis Pallam tribuit, Sat. 10. v. 262.

Item Ocyroae in equam conversae l. 2. Inde ab Citharoedos, Tragoedos et Saltatores translata est. Unde Citharoedo Corfinius l. 4. adscribit Pallam inauratam cum chlamyde purpurea, coloribus variis intexta [orig: intextâ]: et de Arione Ovidius Fastor. l. 2. v. 107.

Apollo quoque ipse propterea, apud eundem Amor. l. 1. Eleg. 8. ut et apud Virgilium loc. cit. Orpheus, palla [orig: pallâ] induti producuntur. De Tragoedis vide iterum Ovidum Amor. l. 2. Eleg. 18. et l. 3. Eleg. 1. De Saltatorum Palla animadvertit Turnebus l. 20. c. 27. ex Plauti Menaechmis, Actu 1. Sc. 3. v. 14. ubi ista habentur:

Quam longo [orig: longô] syrmate humum verrisse, illa indicant, ibid. v. 215.

ut et Sueton. in Calig. c. 54. Tres Consulares secunda [orig: secundâ] vigilia [orig: vigiliâ] in Palatium accitos, multaque et extrema metuentes super pulpitum collocavit, deinde repente magno tibiarum et sacabellorum crepitu cum Palla tunicaque talari prosiluit, ac desaltato cantico abiit. Quod mirum videri potest, saltatores longis ac fluentibus tunica [orig: tunicâ] Pallaque velatos, cum habiliores succincti et tunicati tantum futuri fuissent. Etiam vero inter virilia vestimenta, sed Barbarica, fuisse Pallam, ex Curtio discimus l. 3. c. 3. Cultus Regis inter omnia luxuria [orig: luxuriâ] notabatur: Purpureae tunicae, medium album intextum erat: Pallam auro distinctam aurei accipitres adornabant. Gallis eandem tribuit Martial. l. 1. Epigr. 93. v. 8.

Quo [orig: Quô] fortasse respexit Strabo l. 5. de habitu Gallorum, oi( ga\r *ke/ltai a/nti\ xitwni/skwn sxistou\s2 xeiridwtou\s2 fe/rousi me/xri ai)doi/wn kai\ glou/twn. ubi Interpres magis sensum secutus, quam verba Pallas vertit, cum tunicas apertas manuleatas debuisset, quae tamen Gallis pallae fuere [orig: fuêre] ad verenda pertinentes. Vide Octav. Ferrar. de re Vestiar. Part. 1. l. 3. c. 18. et Part. 2. l. 3. c. 3. Thom. Godwyn. insuper Pallae usum non muliebri tantum sexui, sed et Viris puerisque familiarem fuisse, docet Anthologiae Rom. l. 3. sect. 1. c. 8. de Pallae, inventore Aeschylo vide Suidam. Apud Eccl. Romanae Scriptores. Palla Altaris, dicitur vestis, qua [orig: quâ] altare cooperitur, videl. lineus pannus consecratus, qui super altare ponitur, super quem exponitur corporale. Durandus Ration. l. 1. c. 3. num. 49. Aliud scil. iis est Palla Altaris, aliud Opertorium Dominici corporis, i. e. Corporale, quod Corporis palla, apud Gregorium M. in Sacram. ubi de Ordine Subdiaconi, appellatur. Prior est Palla Dominica, ad quam non licet mulieri manum suam mittere, ut habet Concilium Autisiodor. can. 37. et Palla Altaris, in qua manus pueri oblati ad Monasterium a Parentibus involvebantur, in Regula Benedict. c. 66. apud Car. du Fresne Glossar. et Macros Fratres in Hierolexic. etc. De investitura per Palam seu Palem et Pallium, suo [orig: suô] loco [orig: locô].

PALLA [3] Graece pa/lla, globus, Germanis Ballen: Gallis Bale, Italis Palla et Bala, pro pila. Hesych. *pa/lla, sfai=ra e)k poiki/lwn nhma/twn pepoihme/nh. Sed et sic globum crucigerum Imperrialem, qui inter Regalia insignia reponitur, appellat Gotefridus Viterbiensis: Germanice Reichsapfel. Ita autem is.

Aureus ille globus Pomum, vel Palla vocatur,
Quando coronatur, Palla ferenda datur.

Crux et Palla simul pariter connexa tenentur:
Haec ferit, haec sanat; haec perit, illa manet.

De cuiusmodi globis crucigeris, pluribus agit Car. du Fresne Syntagm. de numismatibus Impp. CNP. et vidimus supra aliquid suo [orig: suô] loco [orig: locô]. Inter Romano-Germanici Imperii clinodia, partim Noribergae, partim alibi asservari solita, etiam Pallam istiusmodi seu globum aureum seu pomum Imperiale esse, refert Enucleator Limnaei l. 1. c. de Insignibus Imperii: quod Caesaris dono [orig: donô] insignibus Palatini Electoris illatum, primus horum gessit Fridericus II. congnomine Sapiens, caroli V. olim educationi admotus, atque hinc ei intimus, qui Ludovico Fratri in Electorali munere successit A. C. 1544. Hodie in insignibus Flectoris Bavariae comparet. Vide Spenerum Sylloge Geneal. Histor. in Famil. Palatino-Bavarica.

PALLACOPAS vocabatur fossa ex Euphrate aperta, quae totum fere amnerm exhauriebat et in paludes avertebat, a recto cursu et exitu suo in mare; quaeque, quamdiu aperta fuit, praeclusus erat Euphrates, nec nisi per aludes et Tigrim evehebatur

in mare. Quomodo longo [orig: longô] tempore Orchenos et coeteros accolas, agros suos rigaantes, praecludere eum consuevisse tradit Plin. et ex eo Solin. c. 37. ubi tamen hic in eo errat, quod Euphratem per Tigrim in mare deferri scribit. Hoc enim non nisi tum obtinebat, cum praeclusus Euphrates ac per canales fossasque carptus et in Tigrim delapsus, languidas atque tenues tantum reliquias in mare sine nomine emittebat. Cuiusmodi diwru/gwn, quae ex Euphrateductae in Tigrim, ad rigandos agros, inter utrumque slumen sitos, emitti solebant, meminit Strabo: *)/alloi de/ fasi tou\s2 dia\ *sou/swn potamou\s2 ei)s2 e(\n r(eu=ma to\ tou= *pasiti/grios2 sumpi/ptenn kai\ ta\s2 metacu diw/rugas2 tou= *eu)fra/tou, dia\ de\ tou=to kata\ ta\s2 e)kbola\s2 o)noma/zesqai *pasi/tigrin. Huius postmodum canalis, quo [orig: quô] sic Euphareates distrahebatur, ostia Satrapes quidam Babyloniae magno [orig: magnô] labore obstruere conatus est, amnemque in alveum suum pristinum et intra ripas suas reducere: quod, cum non eum, quem optabat, successum haberet, Alexander tandem Magnus, cum ibi esset, perficiendum absolvendumque curavit, vide Arrian. l. 6. et plura hanc in rem apud Salmas. ad Solin. p. 703.

PALLADES virgines erant, quas Thebani apud Aegyptios Iovi sacrabant, de quibus Strabo l. 17. in hunc modum: Iovi, quem praecipue colunt, virgo quaedam genere clarissima et specie pulcherrima sacratur, as2 kalou=sin oi( *(/ellhnes2 *palla/das2. Ea, pellicis more, cum quibus vult coit, usque ad naturalem corporis purgationem. Post purgationem viro datur, sed prius quam nubat, post pellicatus tempus in mortuae morem lugetur. Idem habet Eustath. ad Iliad. a. et Odyss. v.

PALLADIUM Palladis simulacrum, quod Romae in aede Vestae fuit, cuius meminit Herodian. l. 1. c. 14. Id fuit e ligno compactum, movens oculos, atque hastam, quam manu gestabat, ut scribit Servius. Nam cum apud Troiam in honorem Palladis arx, et in eius summo templum illi aedificaretur, e caelo cecidit, et locum sibi in eo templo delegit, nondum cooperta [orig: coopertâ] aede; moxque ab Apolline redditum est oraculum, eius civitatis futurum exitium, si id simulacrum extra muros portaretur, Ovid. in Fast. Quod factum est, tempore belli Troiani, cum Diomedes et Ulysses cuniculis, vel, ut alii dicunt, cloacis ascenderent in arcem, tum occisis custodibus simulacrum sustulerunt. Vide Meurs. in Lycophr. Virg. Aen. l. 2. v. 163.

------ ------ Impius ex quo
Tydides, sed enim, scelerumque inventor Ulysses
Fatale aggressi sacrato [orig: sacratô] avellere templo [orig: templô]
Palladium, caesis summae custodibus arcis,
Corripuere [orig: Corripuêre] sacram effigiem, manibusque cruentis
Virgineas ausi divae contingere vittas.

Nic. Lloyd. Et quidem cum praeter ignem, in aede Vestae, alia quoque sacra, solis Aedituis Virginibusque cognita, recondita fuisse tradant, Dionys. l. 2. et Plut. in Camillo, aliis alia coniectantibus, multorum sermonibus Minervae Iliensis effigiem veram seu Palladium genuinum, ab Aenea huc allatum, in iis arcanis fuisse, traditum est. De quo Ioh. Ludovicus Vives ad Augustin. de Civ. Dei l. 1. c. 2. ista collegit ex Varrone. Dionysio, Ovidio, Plutarcho et Servio. Chrysas Pallantis filia, cum Dardano nuberet, pro dote secum attulit Palladium et magnorum Deorum simulacra, quibus templa Dardanus in Samothracia construxit: quae postea sacra in Ilium sunt, nepotum tempore, transvecta, accepto [orig: acceptô] Oraculo [orig: Oraculô] mansuram Urbem, quamdiu et in ea Palladium illud. Quocirca in intimam Arcis partem est reconditum, efficto [orig: effictô] altero [orig: alterô] quodam [orig: quôdam] Palladio [orig: Palladiô] illi simillimo [orig: simillimô], quod in publico negligentius asservabaiur. Cumque Pyrrhus ex Heleno vate, Priami filio, inexpugnabilem esse Troianam Urbem, salvo [orig: salvô] in ea Palladio [orig: Palladiô], cognovisset, idque Principibus Graecorum renuntiasset [orig: renuntiâsset], Ulysses et Diomedes per fraudem primum ingressi- deinde facta [orig: factâ] in custodes vi Palladium illud imaginarium surripuerunt. Alterum, capta [orig: captâ] iam Urbe Sycas Aeneae tradidit cum magnis Diis, quos Penates Troianos vocant: Haec omnia in Italiam Aeneas secum abduxit. Hinc ex Alba Longa, sive ut Varro putat, ex Lavinio Romam Palladium translatum est, statutumque in aede Vestae, quae dum deflagraret, L. Metellus Pont. Max. illud medio ex igne sustulit, amissis luminibus. Conspectum autem illud vulgo est Heliogabalo [orig: Heliogabalô] Imperatore incensa [orig: incensâ] aede vestae. Fuit et alterum Palladium, quod Athenis in arce dicavit Nicias. Hactenus Vices. Certe statuam fuisse consecratuam, ad custodiam urbis Troiae, scribunt veteres Grammatici *palla/dion tou=to h)=n zw/dion mikro\n cu/linon, o(\ e)/legon ei)=nai tetelesme/non, fula/tton th\n basilei/an th=s2 *troi/as2. Quemadmodum Memnonis statuam resonantem similiter tetelesme/nhn fuisse, vult vetus Scholiastes Iuvenalis etc. Vide supra, ubi de Consecratione; Postea Romam translatum, fatale pignus Imperii illius habitum, Liv. l. 26. quod ne alicuius furto [orig: furtô] periret, varia ei similia efficta esse, quo inter illa tutius lateret. Hinc de Heliogabalo Lamprid. c. 6. In penum Vestae, quod solae Virgines solique Pontifices adeunt, irrupti pollutus ipse omni contagione morum, cum iis qui se polluerant quumque seriam quasi veram rapuisset, quoniam ei virgo maxima falsam monstraverat, atque in ea nihtl reperisset, applosam fregit: nec tamen quidquam religioni dempsit, quia plures similes factae dicuntur esse, ne quis veram unquam possit auferre. Haec quum ita essent, signum tamen, quod Palladium esse credebat, absiulit, et auro [orig: aurô] fictum in Dei sui templo locavit. Ubi pro auro [orig: aurô] fictum, legit Salmasius auro [orig: aurô] vinctum, h. e. deauratu, quod Graeci dicunt xruse/ndeton, unde vasa chrysendeta, ad verbum, auro [orig: aurô] vincta. Cum enim istiusmodi Palladia ex ligno essent, auro [orig: aurô] tamen obducebantur, Salmas. ad Lamprid. loc. cit. Vide quoque supra ubi de Auro vinctis, item Chrysendetis, et infra lemmate, Penetrale sacrum. At Ioh. Meurssius in illa verba Lycophronis, in Cassandra,

------ ------ toi=s2 te *tanta/lou
*lai/trinan oi)kourou=si leiya/nois2 puro\s2
*paido\s2 katabrwsqe/ntos2 ai)qa/lw| de/mas2.

Palladium ex Pelopis costis fuisse conflatum ost endit, confirmatque auctoritate Clem. et Arnobii: Quorum ille in *protreptikw=|, *polloi\, inquit, d' a)\n ta/xa qauma/seian, *ei) ma/qoien to\ *palla/dion, to\ *diopete\s2 kalou/menon, o(\ *diomh/dhs2 kai\ *)odusseu\s2 i(storou=ntai me\n a)fele/sqai a)po\ *)ili/ou, parakaqe/sqai de\ *dhmofw=nti, e)k tw=n *relopos2 o)stw=n kateskeua/sqai. Iste l. 4. Quis ex reliquiis Pelopis compactum esse Palladium prodidit, non vos? Idem et Plin. alicubi testatur. Addit Meursius, Troianis a Scythis illud venditum fuisse, Ibid. et in seqq. ex Herodiano l. 1. refert, caelitus Palladium decidisse creditum fuisse, idque in eum Phrygiae agrum, cui Pessinuntis ab eius casu nomen manserit, ibique primum comparuisse: ex Homeri Scholiaste Il. v. simulacrum oculos, cum Cassandrae vis ab Aiace inferretur, ad templi tectum sustulisse; quod ridet ac refellit Strabo l. 6. Ex Plut. in Parall. ardente apud Ilium Minervae Templo, Ilum accurrentem, ut Palladium eriperet, quod a viro id videri esset nefas, visu privatum, eum postea placato [orig: placatô] Numine recuperasse [orig: recuperâsse] etc. In veteribus nummis et Vestae Templum rotundum et aeneas Patrem Anchisem humeris portans, atque una [orig: unâ] manu Palladium ferens, altera [orig: alterâ] filium Iulum, alia sacra gestantem, ducens cernuntur, apud Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. l. 2. c. 12. Vide et supra Nautii: uti de Tribunali Athen. e)pi\ *palladi/w|. Vide itidem supra voce Dicasteria.

PALLADIUS [1] Episcopus Helenopolitanus, Galata, A. C. 401. Chrysostomi, durante etiam huius persecutione, amicus fidus. Decennio [orig: Decenniô] post Chrysostomi obitum Romam veniens, sub Zosimo Episcopo cum Theodoro, Diacono Romano saepius collocutus, Dialogum de vita Chrysostomi, edidit. Origenismi accusatus, non multum Hieronymo favit, cum Rufino intima [orig: intimâ] familiaritate coniunctus. Discipulus fuit Evagrii Pontici, et Pelagianismi quoque suspectus. Obiit saecul. 5. Epiphan. Epist. ad Ioh. Hierol. Socr. l. 4. Hist. c. 18. et 23. Cassiod. Hist. Trip. l. 8. c. 1. Ioh. Damasc. de his qui in fide dorm. Niceph. l. 11. c. 44. Baronius, Voss. Possevinus. etc. Idem cum Auctore Historiae Lausiacae, vide infra. Non vero confundendus cum Palladio Diacono, qui a Caelestino, A. C. 430. in Scotiam missu, ut Pelagio obniteretur, ibi Episcopus primus obiit. Vide Balaeum Cent. 14. et Voss. de Hist. Gr. l. 2. c. 19. et de Hist. Lat. l. 3. c. ult.

PALLADIUS [2] Theologus Danus, in illo regno iunctus Hemmingio, Reformationis opus strenue promovit, saeculo [orig: saeculô] praeterito [orig: praeteritô].

PALLADIUS [3] nomen viri proprium, qui de Agricultura [orig: Agriculturâ] scripsit. Item Sophista Graecus. qui in 6. libr. Hippocratis commentatus est. Vander Linden, de Script. Med.

PALLADIUS [4] Haereticus, post Petrum Fullonem, in sedem Antiochenam intrusus, cum Petro Mongo, Pseudoepiscopo Alexandrino arctam familiaritatem coluit. Obiit A. C. 496. Baron. in Annalib. An. 486. et 496.

PALLADIUS [5] Galata Historicus, floruit sub Theodosio M. Vitas aliquot sanctorum in literas retulit; quae vulgo Historia Lausiaca dicitur, quia nuncupata est Lauso praefecto. Opus hoc certis diebus in Ecclesia [orig: Ecclesiâ] praelegi solere, ex Triodio ostendit in Glossario suo clarissimus Ioh. Meursius, qui et primus hunc scriptorem Graece edidit. Vide supra.

PALLADIUS [6] Methonaeus fil. patris cognominis, floruit sub Constantino M. Praeter orationes ac disputationes varias etiam historicum ac philologicum opus contexuit de festis Romanorum, ut e Suida et Phot. Cod. 132. cognoscimus.

PALLADIUS [7] Niger seu Fuscus, Patavinus, floruit A. C. 1470. a Sabellico Aenead. impense laudatus. Scripsit in Catullum, de Insulis, etc. Iustinopoli, urb Istriae, ubi Professor erat, Scardeon. de clariss. Patavinis.

PALLADIUS [8] Rutilius Taurus Medicus, floruit A. C. 129. scriptis clarus. Iustus in Chron. Med. Vander Linden de Script. Med.

------ Pofuere [orig: Pofuêre] in montibus urbem
Pallantis proavi de nomine Pallanteum.

PALLANTIAS et Callimachus refert, lacus, alio [orig: aliô] nomine Triton, ex quo Palladem genitam volunt.

PALLANTIUS cognomen Iovis, Graece *palla/ntios2, qui Trapezunte colebatur. Vide Salmas. ad Solin, p. 13.

PALLAS [1] nomen gigantis a Minverva occisi, unde ei Palladis cognomen secundum veteres Grammaticos. Item unius ex 4. Pandionis filiis, uti suo [orig: suô] loco [orig: locô] diximus. Etiam Euandri avus filiusque similiter nominabatur, Ibid.

PALLAS [2] adis, filia Iovis, ex cerebro eius prognata, sapientiae, disciplinarumque omnium Dea, quam Latini Minervam vocant. Sic dicta, secundum quosdam, quod ab ea Pallas sit interemptus, aut para\ to\ a)napepla/xqai e)k th=s2 kefalh=s2 tou= *dio\s2, aut ex Pallante palude, iuxta Festum. Quid quod aliqui datum velint nomen a)po\ tou= pa/llein to\ do/ru, alii a saliendo, sive saltando in bello. Eustath. in Iliad. a. *to\ de\ le/gein ou(/tw kalei=sqai au)th\n, e)peidh\ e)n th=| *gigantomaxi/a| *pa/llanta/ tina pefo/neuke gi/ganta, h)\ o(/ti e)k th=s2 tou= *dio\s2 sune/palto kefalh=s2, h)\ o(/ti keraunw=| th\s2 *seme/lhs2 blhqei/shs2, kai\ tou= *dionu/sou diekpesa/tos2 e)mbru/ou, pallome/nhn th\n tou= a)mblw/matos2 kardi/an h)/negke tw=n *di/+. Nonnulli ab Ebraeo [gap: Hebrew word(s)] palas, i. e. agitare, quia quatit hastam, vel quia mens est in perpetua agitatione, unde pa/llas2 significaret [orig: signîficaret] agilitatem animi, essetque epitheton, non proprium nomen. Alii denique a verbo [gap: Hebrew] quae vox Ebraeis admirabile quiddam sonat. Vide Fungerum, in Pallas. Nic. Lloyd. Ei sacram Lucernam, pulcherrimas historias veteres indicantem, quam Iudaeus quidam ex

lliberi regno, a Maioribus suis ex Africa allatam et thesauri ingentis loco [orig: locô] habitam, Aemilio Campilongio Medico Patavino donavit, insigni et prolixo [orig: prolixô] Commentario illustrat Fortun. Litertus de Lucernis l. 6. c. 13. Idem Casalii lucernam Palladi Victrici dedicatam, eodem [orig: eôdem] modo [orig: modô] persequitur c. 47. eiusd. lib. et aliam eiusdem Casalii, caput equi ad manubrium gerentem, adeo que Neptuno: sed et ob oleum, cuius inventrix Pallas, huic quoque consecratam, simili exponit facundia [orig: facundiâ], Eod. l. c. 59. Plura de Pallade, vide in voce Minerva. Addam hoc unum, quod Deae huius simulacrum, inter Musaei Kircher. cimelia, numerat Georg. de Sepibus in Descript. eius p. 8.

PALLAS [3] antis, fil. Euandri, qui a patre iis copiis, quae Aeneae auxilio misit, praefectus, magna [orig: magnâ] iam hostium strage edita [orig: editâ], a Turno est interrectus. Vide Virgil. l. 8. Aen. In eius sepulchro, ante duo saecula scil. A. C. 1401. cum agricola quidam non longe ab Urbe Roma altius solito agellum foderet, repertum est corpus adeo procerae staturae, ut muros Urbis excederet; cum inscriptione in tumulo lapideo. Cadaver erat integrum, inque pectore vulnus latissimum conspiciebatur: Supra caput autem Lucerna perpetuo [orig: perpetuô] igne ardens visa est, quae nec flatu, nec aquae alteriusve liquoris ullius superiniectu exstingui cum posset, tum demum evanuit, cum in fundo perforata et ab importunis tam mirae lucis osoribus disrupta esset, effluxo [orig: effluxô] liquore pretioso [orig: pretiosô]. qui flammae pabulum per tot saecula praebuerat. Fuisse autem istud corpus magni Palbantis Arcadis, testatur tum Raphael Volaterranus, l. 33. cap. de cael. et terr. progen. tum etiam cadaveris inventi proceritas, qua [orig: quâ] muros Urbis, etsi non praealtos, superahat: tum vulneris amplitudo, quae in thorace, cadaveris supra 4. pedum longitudinem sese extendebat; cuius meninit Virg. Aen. l. 10. v. 484.

Vibravit cuspis medium transverberat ictu,
Loricaeque moras, et pectus perforat ingens:

Filius. Evandri. Pallas. Quem. Lancea. Turni.
Militis. Occidit. Mole, Sua [orig: Suâ]. Iacet. Hic.

Fuit autem haec lucerna Pallantis reliquarum omnium, quae huius generis regertae sunt in vetustis monumentis, celeberrima, non solum quia nisi fracta fuiffet, ac ex ea perforata liquor effluxisset, in aperto aereardens et flatus et aquae omnem violentiam cludens pertinacissime. longe diutius inextincta perdurasset [orig: perdurâsset], verum etiam qyia reipsa [orig: reipsâ] perduravit ardens ultra annos 2600. Vide Martinum in eo Chron. libro, quem martinia num appellanit. Ioh. Boccatium de Geneal. Deoram Gentil. Phil. Bergo mensem in Supplem. Chron. Univer. Tostatum Gen. c. 5. quaest. 12. l. 1. Fortum Licetum de Lucernis Antiquorum reconditis l. 1. c. 1. nec non alibi passim.

PALLAS [4] antis, historicum volumen condidit de mysteriis Mithrae, Porphyr. peri\ a)poxh=s2 l. 2. Voss. de Hist. Gr. l. 3. p. 397.

PALLAS [5] Claudii Caesaris libertus, ditissimus, qui Crasso [orig: Crassô] fertur ditior vicies, et quin quies centenis milibus, Plin. l. 33. c. 10. Vide Tacit. Annal. l. 12. c. 53. Et Plin. l. 8. ep. 6. Iuven. Sat. 1. v. 109.

PALLAS [6] Pandionis fil. Ovid. Met. l. 7. Hunc Steph. scribit habitasse [orig: habitâsse] in Diacria tribu Atticae. Vide Scholia in Grabr.

PALLENE quae et Phlegra Herodoto, Patalene Ptolemaeo dititur; peninsul. Macedoniae ad sinum Thermaicum, cuius isthmus Pallensis Plinio l. 4. c. 10. dicitur, quae et penins. Cassandriae ab Eustath. nominatur. Pallenea a Val. Flacco. l. 2. v. 17. Virg. l. 4. Georg. v. 390. de Proteo:

Hic Pallene, oppid. teste Plinio [orig: Pliniô] l. 4. c. 10. et Stephano, Canistro, teste Sophian hodie, Nardo autem Tarcho, seu Tarso dictum, Cassandriae sinitimum. Vide Steph. in *pallh/nh. Cui Pallene Sitonis Clethique; (ut Egespippus ait) filia a se nomen dedit: gigantum bello [orig: bellô] insigne fuit. Habet triangulam basim meridiei obversam. Theagenes aliter hanc historiam marrat: Pallene, inquit, quae veteri nomine Phlogra dicebatur, homines tenuerunt, quibus immanitas et superbia morum Gigantum nomen dedit; in hos praelium ineunte Hercule, fulmina de caelo visa sunt Ferri, donec se fugae commiserunt, magnaque [orig: magnâque] victoria [orig: victoriâ] superati sunt: Unde rumor in vulgus belli contra Deos manavit, Mela l. 2. c. 2. Pallenem inter Thraciae loca recenset et soli tam patentis esse refert, ut quinque urbium sedes sit atque ager. Hinc Pallenaeos, Stat. l. 4. Sylv. Carm. 2. v. 56.

PALLENINDIS Minervae fanum inter Athenas et Marathonem alicubi, Herodot l. 1. c. 21. Fallenidis Pagi, apud Euripidem Heraclidis.

PALLIATI Mimi in Glossar. stixolo/goi, sunt riciniati planipedes Mimi Festo: uti Iovem palliatum uno [orig: unô] loco [orig: locô] dixit Arnobius, quem l. 6. riciniatum appellavit. Ricinium enim erat pro toga vel pallio mulierum, sub quo tunicam, et cycladem gestabant, et pal. lium quidem dicelbatur, quod esset quadratum, pti pallia erant. Sic Nonius ricinium, primo palliolum breve femineum; dein simplex pallium, quod gestabant muliteres in luctu, exponit. Vide infra passim, inprimis in Rica et Ricinium.