CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS TERTIVS Literas M, N, O, P, Q, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

PANES Coronati in Charta anno 1050. apud Puricellum in Monum. Ambrosianae Bibl. p. 428.

PANIS Curialis qui e Curia Domini profertur, ad alendam familiam, in Charta Theobaldi Comitis Blesensis A. C. 1190. in Regesto Censuum Carnot. alibique, apud Car. du Fresne.

PANIS diaiwni/zwn dicebatur quem unusquisque toto [orig: totô] aevo [orig: aevô] percipiebat, et posteris suis transmittebat. Talis ille, quem Aurelianus erogavit apud Vopisc. loc. cit. Item quem popularibus suis, Antiochensibus civibus, distribui instituisse, atque eam in rem certos reditus ex fundis suis constituisse Artabanum, legimus apud Chronici Alexandrini Auctorem.

PANIS Dispensatorius idem cum secundo, iuxta veterem Horatii Interpretem: qui de secundo pane scribens, eum esse dicit, qui non sit siligineus, non primus, non postremus, sed dispensatorius. Ubi dispen satorium panem accipit Salmas. quem Fiscalem dixit Interpres Persii, quod Populo scilicet dispensaretur. Prudentius, l. 1. contr. Symmach. v. 584.

PANIS Eleemosynarius qui pauperibus distribuebatur, apud Silvestr. Giraldum Itin. Cambriae l. 3. c. 12.

PANIS Eucharisticus et nonnunquam Panis simpliciter, pro S. Cena, apud Patres et in Scripturis. Nam Lucae c. 24. v. 35. Fractionem Panis, non pauci de Eucharistia exposuerunt: e quo loco Sacramentum Panis ipsam vocat Augustin. de Consensu Euangel. l. 3. Et Cyprian. u(pobolimai=os2 de Cena Dom. Hoc Sacramentum aliquando Carnem et sanguinem, aliquando Panem Christi appellat. Saepius tamen Patres, ut Panem sacrum et mysticum distinguunt a communi, et epitheta adiciunt, quorum nonnulla infra subiciemus. Idem Eulogia et Eucharistia dicitur, ex verbis eu)logei=n et eu)xaristei=n, quae Euangelistae et Apostolus Paulus, in explicanda divini huius mysterii institutione, promiscue adhibent: Nam CHRISTUS in eodem actu et Deum Patrem laudavit et gratias illi egit, atque hoc amplius Panem sanctificavit, h. e. consecravit in usum Sacramenti, ut esset in mysterio corpus sive caro Christi, sicut ipse dixit, Hoc est corpus meum. Atque hoc docent nos, praeter Paulum, ex tetrade Euangelistarum tres, DOMINUM scil. Panem sumpsisse, ac deinde vinum, et utrumque eu)logh=sai sive eu)xaristh=sai, antequam Discipulis traderet. Qua in historia Filius Dei umbras Legis ad veritatem traduxit. Mos enim Populo Iudaico fuit, convivium illud, in quo edebatur Paschalis Agnus, poculo [orig: poculô] claudere, quod dicebatur [gap: Hebrew word(s)] poculum laudis, vel, ut Paulus 1. Corinth. c. 10. v. 16. loquitur, poculum benedictionis: unde non uno in loco Sacramentum hoc, in Liturgiis Graecis, squsi/a ai)ne/sews2, Sacrificium laudationis, appellatur. Idem autem eu)logei=sqai, quod a)gia/cesqai, sanctificari: sic enim Patres passim aquam Baptismi modo eu)logei=sqai, modo a)gia/cesqai, i. e. benedici ac sanctificari dicunt: quo [orig: quô] eodem [orig: eôdem] modo [orig: modô] et Panem Eucharistiae Christus eu)logh/sas2 e)/klase, praemissa [orig: praemissâ] benedictione fregit; pro quo a(gia/cein, sanctificare, passim apud Patres Graecos et Latinos, dicitur. Unde etiam ta\ a(gia/smata unum e nominibus Eucharistiae. Iustinus in Dial. cum Tryphone dixit, a)/rton poiei=n, Panem facere vel conficere, h. e. Christi exemplo [orig: exemplô] eu)logei=n kai\ eu)xaristei=n, i. e. benedictione et gratiarum actione consecrare, in sacramentum Corporis Christi. Ita enim is, similae oblatio, figura erat panis eu)xaristi/as2, quem in memoriam pasionis suae Dominus noster pare/dwke poiei=n, tradidit (praecepit) facere. Ubi alludit ad vocem Christi apud Paulum *tou=to poei=te. Hoc facite; qua [orig: quâ] proin eam in rem Latina Ecclesia interdum usa est. Unde est apud Augustin. de Trinit. l. 3. c. 10. Panis ad hoc factus, h. e. consecratus. Sed eadem verbum conficere adhibuit frequentius. Hinc apud Latinos Patres de Secerdotibus tritissima phrasis, Conficere corpus Christi, pro eo quod Iustinus supra dixit, a)/rton poiei=n, Hieronymum ad Heliodor. et Evagrium, Aliosque passim. Conficere vero corpas Christi dixere [orig: dixêre], pro Conficere Sacramentum carnis Christi, quo [orig: quô] utroque [orig: utrôque] modo [orig: modô] loquuntur Patres, nullo [orig: nullô] discrimine. CHRISTUS enim proprie est qui totum illud Mysterium conficit, ut ex Augustino, Chrysostomo Patribusque aliis, pluribus exponunt Viri eruditi. Vide praeclarum hanc in rem locum, apud Eckbertum, contra Catharos Sermon. 11. Sic et in Liturgiis Graecis verba eu)logei=n. Benedicere, et poiei=n, Facere, tribuuntur Deo: ut in Chrysostomiana, eu)lo/ghson w)= *de/spota to\n a(/gion *)/arton poi/hson to\n a)/rton tou=ton ti/mion sw=ma tou= *xristou= sou=, Benedic Domine sancto huic Pani, confice ex pane hoc pretiosum corpus Christi tui. In Basiliana, oratur Deus, ut Spiritum suum immittat e)pi\ ta\ prokei/mena dw=ra tau=ta, kai\ eu)logh=sai au)ta\ kai\ a(gia/sai kai\ a)nadei=zai, in proposita dona, ut illa benedicat, sanctificet atque ostendat, sive efficiat, nempe Corpus Christi. Ubi quidam to\ a)nadei=zai referunt, ad Panis consecrati elevantionem, cum Populo ostenditur; in cuius ritus mentione Graeci koufismo\n kai\ u(/ywsin vel a)nu/ywsin appellant, ut Iohannes Damascenus, Maximus Monachus et Anastasius Sinaita: Alii interpretantur verbum illud ostendere aliquo [orig: aliquô] effectu praesentiam suam. Verum ex alio eiusdem Basilii loco discere est, fuisse id verbum usurpatum, ad denotandam illam partem Liturgiae, quae pertinet ad panis et vini consecrationem nihilque aliud hic [orig: hîc] significare, quam conficere Sacramentum Eucharistiae, vide eum l. de Spir. S. ad Amphilochium c. 27. Nec insuetum Graecis, a)podei/knusqai atque kdei/knusqai non tam ostensionem rei alicuius, quam effectionem, saepe designare; inprimis cum de rebus magnis sermo est, Sic Herodotus princip. e)/rga mega/la kai\ sqaumasta\ a)podeixqe/nta. Non dissimile verbum in eadem re, apud alios Patres, est a)nafai/nesqai: pro quo Oecumenius usurpat verbum kataskeua/cein, Liturgiae i(erourgei=n to\ agion sw=ma, Basilius in Ascet. i(erateu/ein, etc. quae

omnia benedicere, sanctificare, consecrate, conficere, creare, vel, ut loquitur Augustin. apud Gratian. de Consecrat. Distinct. 2. c. 72. in mysterio potentialiter creare, item in usum religionis assumere, et similia, Latinis. Porro Eulogia, aliquando simpliciter Eucharistiam ut dictum notat, aliquando singulae Panis mystici particulae, quae communicantibus porrigebantur eu)logi/ai dictae sunt, vide Cyrillum Epist. ad Nestor. Clementem Constitut. l. 8. Alios. Sed et eu)logi/as2 reperimus appellatas, partes Panis consecrati, quas moris erat in veteri Ecclesia mittere ad alias paroecias, aut ad peregrinos e)pidhmou=ntas2 declarandae dilectionis ergo et in fide consensionis: quo sensu Eusebius pe/mpein eu)xaristi/an dixit, Hist. l. 5. c. 26. Sed haec consuetudo postea prohibita est, in Concil. Laodiceno. Similiter vero et Panis benedicti, sed non in usum Eucharistiae, frusta, Latini Eulogias dixere [orig: dixêre], qui et mittebatur ad absentes dabaturque iis, qui communicare non erant parati, ut est in Decr. Pii l. etiam Catechumenis, qui ius sumendae Eucharistiae non habebant, ut illis esset vice Sacramenti, quo [orig: quô] sine a)nti/dwron hunc Panem dixere [orig: dixêre]: alias klasto\n quoque et kata/klaston, propter fractionem, dictum, ut infra [orig: infrâ] videbitur etc. Plura hanc in rem vide apud Isaac. Casaubonum Exercitat. XVI. ad Annal. Baronii Eccles. §. 35. et seqq. Cl. Suicerum Thesaur. Eccles. et hic [orig: hîc] passim, inprimis ubi de Cena Domini: uti de Sindone, cui involvebatur Panis hic benedictus, apud Graecos infra voce Volumen: de aemulatione quadam S. Eucharistiae in Gentilium Sacris, a malis Daemonibus tradita [orig: traditâ], supra voce Mysterium.

a. *)/axranton, it. musth/ria a)/xranta, vide infra Polluere. b Panis Angelorum, Lib. de Cena Dom. Panem Angelorum sub Sacramento manducamus interris. g. Panis Caelestis, dicitur Ignatio Ep. 14. quae appellatio desumpta est, ex Iohann. c. 6. et 1. Corinth. c. 10. et 11. d. Corpus Christi, i. e. caro: Corpus enim pro carne et caro pro corpore non raro apud Patres. Hinc Theodoretus. Dominus symbolo corporis nomen dedit. e. Panis Dei, *qei=os2 a)/rtos2, apud Ignatium Epist. ad Rom. Ubi tamen Casaubonus, non Eucharistiam, sed ipsum Iesum Christum, extra Sacramentum, in Regno suo caelesti, consideratum vult. z. *dw=ron, vide supra. h. *meta/lhyis2, nonnumquam addito [orig: additô] participationis obiecto [orig: obiectô], *meta/lhyis2 a(giasma/twn, participatio rerum sanctificatarum; *meta/lhyis2 musthri/wn, Participatio sacramentorum; *meta/lhyis2 eu)xaristi/as2, Participatio eucharistiae; Nonnumquam additis epithetis, *meta/lhyis2 a(gi/a, Communio sacra; *meta/lhyis2 mustikh\, Communio mystica etc. Sacram Eucharistiam designat. Sed et pro ipso pane Eucharistico sumitur, uti ex una Epistolarum Zonarae a)nekdo/twn docet Casaubon. apud Cl. Suicerum Thesauro Eccles. voce *meta/lhyis2. q. Panis Propositionis, a)/rtos2 proqe/sews2, dicitur Isidoro Pelusiotae l. 1. Ep. 123. sed ante consecrationem: et ostendit Damascenus de Myster. praxisque hodiernae Ecclesiae: quae priorem mensam, ubi apponitur panis adhuc communis, vocat Mensam propositionis. l. Panis Quottidianus, Tertulliano de Orat. Ambrosio de Sacr. l. 5. Cyrillo, aliis, qui verba Dominicae Orationis, *)/arton e)piou/sion, Panem quottidianum, reddunt, et ad Eucharistiam referunt. Ac Graeci quidem Patres rationem hanc reddunt, quod panis iste divinus et animae et corporis ou)si/an, i. e. substantiam, fulciat: vocis notationem ab ou)si/a arcessentes. Alii vero e)piou/sion interpretantur e)fh/meron, i. e. quottidianum, a voce e)piou=sa, cui tamen notioni nomen etiam a)po\ th=s2 ou)si/as2 profectum nonnulli accommodant: utpote quod Pani praeclare con veniat, qui quottidie per nutritionem, th=| ou)si/a| adici addique videatur. Quo [orig: Quô] itidem fortasse sensu e)piou/sion, transsubstantialem vel supersubstantialem, vertit Ambrosius. At Chrysostomus in veris Operibus, nusquam haec verba ad Sacramentum retulit et est omnino illa interpretatio, utut multis Patribus probata, longe etita minusque solida; sicut firmis rationibus probat Abulensis in Matth. c. 6. quaest. III. Damascenus de Pane caelesti accipit, quo [orig: quô] Beati in caelis vescemur l. de Mysteriis, vide omnino Suicerum in *)epiou/sios2. k. Panis Sanctus, a(/gios2 a)/rtos2, in Liturgiis Graecis saepe occurrit, etiam in ipsa distributione apud Chrysostomum. l. Panis Supersubstantialis. Vide Panis Quottidianus. m. Panis Transsubstantialis, vide ibid. v. panis Vitae, *)/artos2 cwh=s2, ex Iohannis c. 6. v. 48. ubi Christus quidem de se loquitur, sed Patres inde Sacramentum, quo [orig: quô] fideles unum cum Christo fiunt, similiter appellarunt [orig: appellârunt] etc.

PANIS Fermentaceus in Glossar. Saxon. Aelfrici. Vide supra, ubi de Fermento.

PANIS Fiscalis qui Populo dividebatur gratis, alias Civilis quoque et Gradilis dictus. Hic a prima institutione purus ac mundus fuit. Aurelianum enim instituti huius auctorem siligineos dedisse, diximus. Postea vero non mundos panes e Fisco percipiebat Populus, sed sordidos, l. 5. Cod Theodos. de pane Gradili. Unde veter. Glossae ad Persium, Sat. 3. v. 112.

Farinam, inquiunt, panem non delitiosius cribro [orig: cribrô] discussum, sed plebeium de Populi annona, id est, Fiscalem, dicit. Donec id mutavit Valentinianus vel potius in antiquum statum redegit, ut Populo distribuerentur mundipanes; quos ante eum sordidos, nec gratuitos, sed pretio [orig: pretiô] comparabat, e fisco, ut vina etiam Fiscalia emebat, tempore Vopisci. De Pane Fiscali seu Ostiensi, vide paulo infra.

PANIS Focatius seu Subcinericius, Panis Subcinericius Graece e)gkrufi/as2, e)xare/ths2, etc. suo loc.

PANIS Fortis et durus apud ICtos Anglos dicitur, cum quis de felonia accusatus, accusatori aut Iudici respondere renuit, aut mutum se fingit, vel certe os aperire aut loqui non vult: tum enim poena ea illi imponitur, ut, donec Iudici satisfaciat, in carcerem tetrum coniciatur, inque eo solo [orig: solô] pane duroac [orig: durôac] mucido [orig: mucidô]

alatur, vide Stanfordium Placitor. Cor. l. 2. c. 61. et supra ubi de Mutorum poena.

PANIS Fractio ritus Eucharisticus a Matrhaeo, Marco, Luca expresse notatus, de DOMINO, Sacramentum hoc instituente, eu)logh/sas2 e)/klase, quum benedixisset, fregit: Vel, eu)xaristh/sas2 e)/klase, postquam gratias egisset, fregit. Eandem circumstantiam, ut apprime ad rem facientem, iisdem verbis Paulus expressit. Unde apud Patres, kla=|n a)/rton et kla/sis2 a)/rtou, de celebratione Eucharistiae: et sunt tam e Veteribus, quame Recentioribus, qui de Sacramento hoc interpretantur verba Lucae, et in Euangelio c. 24. v. 35. cognitus est ipsis in fractione panis: et in Actis c. 2. v. 42. h)=san proskarterou=ntes2 th=| koinwni/a| kai\ th=| kla/sei tou= a)/rtou; etc. 20. v. 7. quum essent congregati discipuli tou= kla/sai a)/rton, ad frangendum panem. In quo utroque Actorum loco, ipsam vocem Graecam Eucharistiae, in paraphrasi sua Syrus interpres usurpavit. Origo ceremoniae et phrasis a priscis Hebraeis, quibus, ut in V. T. saepius legitur, frangere panem, usitatissima locutio est, de cibum sumentibus, et frangere panem cum aliquo, est sundeipnei=n: atque ut Graeci a parte altera, potu nempe, totam actionem appellarunt [orig: appellârunt] sumpo/sion; sic Hebraei, ab esu et fractione Panis, totum convivium denotarunt [orig: denotârunt], potum non excludentes, sed una sub voce panis Synecdochice comprehendentes. Quomodo Panem cum petimus quottidianum, in oratione Dominica, reliqua etiam ad victum necessaria una expetimus, a parte, quaeexcellit, totam sufficientiam significantes, ut ait Augustin. phrasin hanc Scripturae imitati Patres sunt non uno in loco: e quibus ignatius Ep. 221. *(/ena a)/rton, inquit, klw=men, o(/ e)sti fa/rmakon a)qanasi/as2, a)nti/dotos2 tou= mh\ sqanei=n: ubi a)/rton kla=|n, panem frangere, est communionem in synaxi celebrare. Dicit vero *(/ena a)/rton klw=ntes2, unum panem frangentes, ut eos hortaretur ad unitatem colendam, praesertim in synaxibus, sub unius Episcopi ductu: Confer alium locum in Ep. ad Smyrnaeos. Idem Auctor in Ep. ad Philadelphienses, de Eucharistia loquens, verbum sqru/ptesqai usurpat: *ei(=s2 a)/rtos2 toi=s2 pa=sin e)qru/fqh, Unus panis omnibus est comminutus. Nam sqru/ptesqai proprie de iis usurpatur, quae in partes minutas franguntur: e quo colligitur, partes, quae singulis fidelibus praebabantur, fuisse valde parvas; quam ob causam etiam sunt qui micas vocent, ut postea dicemus, in voce Partes. Sed et Augustinum in eam remuti videmus verbo [orig: verbô] comminuendi, Ep. 59. ad Paulin. Cum illud, quod et in Domini mensa benedicitur, et sanctificatur et ad distribuendum comminuitur, etc. Fregit autem DOMINUS et imitatione eius vetus Ecclesia Panem, non solum ut passionis illius symobolum esset fractio: sed etiam, ut ta\ kla/smata, partes fractae Discipulis Fidelibusque porrigerentur. Ecclesiae Gothicae, quae diu Hispanias insederunt, in partes novem dividere consuevere [orig: consuevêre] hostiam, easque certo [orig: certô] ordine in patina dispositas: et quum DOMINI nostri in his terris agentis historiam essent novem hisce nominibus complexi; Corporatio, Nativitas, Circumcisio, Apparitio, Passio, Mors, Resurrectio, Gloria, Regnum: fractione panis usae sunt, ad commemorandam et memoriae altius imprimendam Christi historiam, novemque proin factae hostiae partibus novem haec nomina imposuerunt, uti legitur in Liturgia Mosarabica. Vide Isaac. Casaubonum Exercitat. 16. §. 38. Addere placet, quae Car. du Fresne in Glossar. ex Dissertationibus sacris ac historicis ineditis Michaelis du Fresne Soc. iesu Presbyteri, fratris sui de Antiquis Sacramentorum ritibus etc. Dissert. 4. c. 2. adducit hanc in rem, ubi inter alia ista habet: Perdiu vero ista consuetudo tenuit in Ecclesia, ut panis Eucharisticus Christianis distribuendus in partes minutas tribueretur, quas vocant e re, Christique facto kla/smata, h. e. fragmenta, ac meri/das2, nempe particulas potius, quam me/rh, partes: quia, ut aiunt Concilit Nicaeni Patres can. 5. *ou) polu\ lamba/nomen, a)ll' o)li/gon, i(/na gnw=men o(/ti ou)k ei)s2 plhsmonh\n a)ll' ei)s2 a(giasmo\n illa capi inintelligamus. Hinc etiam forsan idioma manavit, Ecclesiarum Africanarum, cuius mentio fit apud Gratianum dist. 11. can. 58. qui haec Augustini verba refert: Norunt [orig: Nôrunt] Fideles quemadmodum manducent carnem Christi: unusquisque accipit partem suam, unde et ipsa Gratia (Eucharistia) partes vocantur. Hinc itaque Panis fractus, dictus postmodum Panis benedictus, qui in particulas dissectus fidelibus distribui solebat: *(ierou= kla/smatos2 meta/lhyis2, Panis benedicti participatio, apud Pachymerem l. 7. c. 6. 15. et 22. et l. 8. c. 20. Quae particulae etiam plur. num. eu)logi/ai dictae sunt. Clemens Constitut. l. 8. *ta\s2 periou/sas2 e)n toi=s2 mustikoi=s2 eu)logi/as2 oi( dia/konoi dianeme/twsan tw=| klh/rw|, Quae fuerint reliquae benedictiones (i. e. particulae seu buccellae panis consecrati) eas Diaconi Clero distribuunto. Quomodo quoque appellata sunt ea panis kla/smata, quae in veteri Ecclesia ad alias paroecias, aut ad peregrinos e)pidhmou=ntas2, ut dictum, mitti solebant. Similiter etiam Latini Eulogias dixere [orig: dixêre] frusta Panis benedicti quidem, sed non in usum Eucharistiae; quae et absentibus et Catechumenis, ius sumendae Eucharistiae non habentibus, mittebantur, ut ipsis essent vice Sacramenti: quem Panem quoque klasto\n et kata/klaston dixere [orig: dixêre], propter fractionem, quam videntur in eo dividendo observasse [orig: observâsse], sicut observabatur in Eucharistiae distributione. Exstatque ea vox non semel in Canonico Iure Graecorum; ut et in Demetrii Chomateni Respons. apud Leun clavium p. 320. ubi quaeritur, an Graecus Sacerdos Latino, qui Sacris interfuisset, debeat metadou=nai katakla/stou, dare partem panis benedicti? Hanc vero mittendi Eulogias consuetudinem, diu fuisse in Gallia frequentem, testatur Gregorius Turonensis, Aliique, quos laudat Pithoeus Not. ad Capitul. Car. Magni; eaque in re usitatas formulas in Marculfo a se edito, publicavit Hier. Binonius. Vide iterum Casaubonum Exercit. d. §. 34. Sed et Fractio Panis dicebatur, Eulogiarum benedictio, quae a Presbyteris vel Episcopis fiebat ante cibi sumptionem seu prandium; quas eulogias amicis vel convivis, in communionis symbolum distribuebant. Unde modo laudatus Gregorius in Vitis Patrum c. 6. dixit: Pane confracto [orig: confractô] communionem largiris: Et Theodorus Cantuar. Archiep. in

Capitul. c. 95. Fracta [orig: Fractâ] oblatione communicare. Idem c. 5. Cum Graecis non frangunt panem sanctum, nec collectionem dicunt, vel Dominus vobiscum, Diacones, nec Completum. Hincmarus Remens. in Capitulis ad Presbyteros parochiae suae c. 16. ubi de Conventibus et Gildoniis Presbyterorum in quibus reconciliantur, qui in vicem dissident: Et post debitas admonitiones, qui voluerint. eulogias a Presbytero accipiant, et panem tantum frangentes, singuli singulos bibere accipiant etc. Vide plura hanc in rem supra: uti de Panis fractione, inter nuptiales Moscorum ritus, supra itidem, ubi de Nuptialibus moribus.

PANIS Frumenti nobilium erat vel certe honoratiorum aut divitum. Plin. l. 19. c. 4. Alio [orig: Aliô] pane Procerum, alio [orig: aliô] vulgi, tot generibus usque ad infimam plebem descendente annona [orig: annonâ].

PANIS Gradilis qui ad gradus plebi distribuebatur. Nam cum summa plerumque esset Constantinopoli rei frumentariae penuria, tum propter vim hominum, tum quod Thracia vicinaeque regiones, frumenti haud multum feraces, iis alendis non sufficerent, provisum ab Imperatorib. ut per annos singulos statis temporibus, annona ex Alexandria et Aegypto in Urbem transferretur: quam quidem transvectionem Felicem embolam vocitabant, quod ea [orig: eâ] populus gaudens reficeretur. Nec hac [orig: hâc] ratione penuriae publicae cautum duntaxat, sed et panes Imperator. nomine dividebantur, non pauperibus modo verum etiam honestioribus e Populo, atque iis praesertim, qui domos in urbe exstruxerant, quos *kth/tores2 non semel vocat Chron. Alexan. Possessores Liberatus Diaconus c. 20. Galli Proprietaires nominant, Unde panis sive ius eorum capiendorum e publico domos sequebatur, ita ut qui illas quoquomodo distraxisset, id iuris amitteret l. 1. Cod. Theod. de Annon. Civ. Distribuebantur vero tales panes, datis tesseris, quae vel ligneae, uti ostensum, vel aereae aut certe malleo [orig: malleô] ductae erant; Themistio enim de/ltoi sfurh/latoi dicuntur: idque in gradibus, unde ii Gradiles dicti. Vide Car. du Fresne Glossar. in Constantinop. Christ. et quae supra diximus. Addam hic [orig: hîc] saltem, aliquem existimare posse, in Circo Maximo distributum plebi Romanae hunc panem, ex Amm. Marcellino l. 28. ubi copiam omnem et spem plebeiorum ait fuisse Circum Maximum quia videl. annonarum civicarum gratuita erogatio ibi fieri solita. Et sane loca ac gradus, in Circo Maximo fuere [orig: fuêre] popularibus adsignati: graduumque Circi in Urbe Constantinop. meminit Chron. Marcellini. Salmas. ad Vopisc. Aurel. c. 35. 48.

PANIS Herbaticus vel Herbaceus apud Papiam. Gloss. Biblicae MSS. Borith, herba de qua fiunt panes, quos herbacios appellant, quibus siccatis pro sapone utuntur. Panis ex herbafacti, meminit Suet. in Iulio c. 68. Etiam Brasilienses, ex herbae cuiusdam radice conficere, docet Osorius Rerum Emanuelis l. 2.

PANIS Hordeaceus in Concil. Francofort A. C. 794. c. 4. Vide Casaubon. ad Sueton. de Gramm. et Rhetor. c. 2. De examine et purgatione per Panem hordeaceum, diximus supra ubi de Ordalio.

PANIS ex Lotometrae semine aqua [orig: aquâ] vel lacte subacto, Pastoribus Aegyptiis in usu salubris maxime ac levis, memoratur Plin. l. 22. c. 21.

PANIS mellitus apud Arnoldum Lubecensem l. 3. c. 32. Gallis Pain d'espice.

PANIS Mixtus Pain de meteil Gall. in Itin. Camerarii Scotici c. 9. §. 4. Vide quoque supra Mixtum.

PANIS Mundus siligineus est, cui opponitur sordidus et secundarius. Mundas buccellas vocat lex. 4. Cod. Theodos. de annon. civ. et pan. grad. Atque de his coronas fecit primus Imperator Aurelianus, teste Fl. Vopisco [orig: Vopiscô], c. 35. Alias etiam primus istiusmodi panis dictus est. Vide quoque supra Mundae annonae.

PANIS Natalitius cuiusmodi fieri solet in die Natalis Domini, et praeberi Dominis a praediorum conductoribus, in quibusdam provinciis, qui ex farina delicatiore, ovis et lacte, confici solent: Cuignets, appellant Picardi, quod in cuneorum varias species efformentur. Vide Gervasium Dorobernensem A. C. 1188. et alios Car. du Fresne laudatos Glossar.

PANIS nicolaus ita placentas appellavit Augustus, a Nicolao Damasceno sibi exhibitas et donatas, apud photium Biblioth. Palladius in Histor. Lausiaca, c. 4. *kai\ *nikola/ous2 pammege/qeis2 a)/rtous2 de/ka kaqarou\s2 kai\ qermou\s2, Et Nicolaos prodigiosae magnitudinis panes decem mundos et calidos, etc. Vide Rosweidum ad Ruffinum de Vit. Patrum, c. 7.

PANIS Nitidus apud Bedam l. 2. c. 5. qui mundus apud lamprid. Alex. Severo, c. 37. *kaqaro\s2 a)/rtos2 apud Theophanem ann. 40. Theodosii Iun. Sed et sic Concil. Toletano XVI. can. 6. Vide quoque Chilienum in Vita Brigidae num. 52.

PANIS Nuntius German. Bottenbrot, qui nuntiis dari solet, in nuntii allati mercedem, apud Phil. Eystetensem Episcopum in Vita S. Wilibaldi: Iosua Pictorius Euangelia interpretatur.

PANIS Oblatus in Fleta l. 2. c. 14. §. 4. s. Obolatus, l. 2. c. 72. §. 19.

PANIS ex ossibus humani corporis comminutis et molitis in obsidione Lutetiae, sub henrico M. adhibitus legitur, in Historia eius temporis.

PANIS Ostiensis seu Fiscalis Panis Fiscalis in l. un. Cod. Theod. de Pretio panis Ostiensis, qui de Fiscali frumento, quod Ostiae, pistoribus vendito, confectus Populo Rom. vendebatur. Vide Iac. Godofredum et Salmas. ad Vopisc. c. 48.

PANIS Papalis . Matth. Silvaticus Simila sic fit. Frumentum fractum in frusta, velmollitum grosse, in qua diversa substantia dividitur per cribra, extrahitur furfur et farina subtilissima, quae

pollina dicitur, postea remanet simila, quae dividitur in grossum, subtilem et mediocrem. De pollina fit panis Papalis: apud Car. du Fresne Glossar.

PANIS Paxamatis panis erat sex unciarum pondere, sicut et civilis et buccellatus seu militaris. Nam duo paxamatia librae pondus habuisse, scribit Cassianus Collat. 2. c. 19. qua [orig: quâ] iniqua [orig: iniquâ] men sura [orig: surâ] ventres suos olim Monachi castigabant. Fuit autem paxamas idem, quod buccella, vide infra, in voce Paxamatium.

PANIS Picentinus qui ex alica fiebat, Plin. l. 18. c. 11. et Apicius de Re Culin. l. 4. c. 1.

PANIS Praebendarius . Sic dicuntur, qui dietim distribui solent Canonicis Praebendariis, ex communi pistrino. Honorius III. in 5. Compilat. tit. 16. c. 2.

PANES Primitiales qui Ecclesiis aut Dominis pro primitiis offeruntur, apud Eundem.

PANES Propositionis quid in V. T. fuerint, notum, ex Exod. c. 25. v. 23. Reponebantur illi in Mensa Aurea, (de qua vide supra) in Sancto, instrata [orig: instratâ] veste hyacinthina [orig: hyacinthinâ], cui impositae 12. lances, accipiendis panibus, totidemque acerrae ture repletae. Collocabantur autem panes duplici ordine, utrinque seni, qui sibi mutuo incumbebant, interpositis calamis, ut Iudaei volunt, ne vitium contraherent. Panes autem facierum appellabantur et Mensa facierum, Numer. c. 4. 7. Sabbatoque [orig: Sabbatôque] accedente Panes renovabantur, veteresque Sacerdotibus cedebant, Levit. c. 24. v. 9. Ad horum imitationem in Charta apud Car. du Fresne Panes propositionis, primitiis ac decimis Ecclesiae debitis iunguntur. Vide quoque supra. Panis Eucharisticus.

PANIS Sanctorum qui ad Altare offerebatur, apud Herardum Archiepiscop. Turonensem in Capitular. c. 24.

PANIS Sardiniensis i. e. sordidus, l. 5. Cod. Theodos. de Pane grad. Civis Romanus, qui in viginti panibus sordidis, qui nunc dicuntur Sardinienses, quinquaginta uncias comparabat, triginta et sex uncias in buccellis sex mundis sine pretio consequatur.

PANIS Secundus idem cum sordido: Vetus Horatii Interpres secundum et dispensatorium eundem facit. Opponitur primo, qui siligineus erat, et mundo, item nitido, apud Vopiscum et Marculfum: et secundarius quoque ac sequens dicitur, Gall. Pain de mesnage, quo [orig: quô] ut plurimum in familiis utuntur. Constantino Africano Comm. locor. Medic. l. 5. c. 15. minus est nutritivus et citius digeritur: quia multum furfureus est. Horat. l. 2. Ep. 1. v. 123.

PANIS Sequens qui mundum excipit, idem cum secundo. Et sane sequens ac secundus res eadem et ex eodem fonte sunt voces: Secundum enim Veteres dicebant, et scribebant pro sequendum; atque inde secundus vel sequendus, qui sequi debet, i. e. proximus a primo ut qui primum sequitur. Meminit panis huius Lamprid. Sever. c. 37. Usus convivii diurnus hic fuit. Vini ad totum diem sextarii XXX. Panis mundi pondo XXX. panis sequentis ad donandum pondo L. Nam semper de manu sua ministris convivii et panem et partes aut olerum aut carnis aut leguminum dabat etc. Sic deu/tera a)/lfita Graecis, ta\ eu)telh= kai\ deute/ria, Salmas. ad hunc loc.

PANIS Servientialis servientibus seu famulis dari solitus, in Consuetud. Monast. de Regula. Idem puerorum Panis dicitur Petro Damiano l. 1. Ep. p. 89. cui opponitur Panis Procerum, apud Plinium l. 19. c. 4. Car. du Fresne laudatum.

PANIS Siccus apud Iul. Capitolin. in Antonino Pio, c. 13. dictus est, qui solus absqe ullo alio pulmento, ientaculi loco [orig: locô], apud Romanos, sumebatur, vide supra passim, et infra voce Pistor it. Siccus panis.

PANIS Siligineus i. e. mundus: unde Panes siligineos vocat mundas buccellas l. 4. C. Theod. de Annon. Civ, et Pan. grad. etc.

PANIS Sordidus idem cum Secundo Vide Ioh. Bruyerinum Campegium de Re Cibaria l. 6. c. 9.

PANISCI Dii silvestres, quasi per diminutionem dicti minuti illi Panes, sicut a Satyro Satyriscus.

PANISCUS apud Plin. l. 35. c. 11. ubi de pretiis mirabilibus picturarum, Tauriscus Discobolum, Clytaeminestram, Paniscum, Polynicem regnum repetentem et Capanea, scil. fecit; est Pan exiguus, qualem per iocum in parvis tabellis fingere Pictores solebant: vel Theatralis personarum larva. Dalechampius ad loc.

PANISSA fluv. Thraciae non procul ab Apollonia. Plin. l. 4. c. 11. Panizza Moletio.

PANIUM [1] promontor. Europae, parallelum Cyaneis insulis, ut illud ex Dionysio Byzantino describit Gyllius. Vulgo Phanarion dicitur.

PANIUM [2] specus est licet umbrosa; amoenissima tamen, in altissimi saxosique montis, qui Panius appellatur, radice sita, in tractu Nephthalim; ex hoc Iordanes effluit.

PANIUS Iosepho Panion, mons et locus Coelesyriae apud Ortum Iordanis, et Paneadem seu Caesaream Philippi, nunc Pelin, Masio.

PANNI [1] pro institis: Ita tunica Iosephi Gen. c. 37. v. 3. et 34. quam Graeci Interpres poiki/lon xitw=na reddiderunt, Latinus polymitam; Hieronym. modo polymitam, modo variam: in paraphrasi Ionathanis, Paragoda nominatur. Dicebatur autem sic vestis, pannis et institis versicoloribus, praetexta, atque, ut loquitur

modo [orig: modô] laudatus Hieronym. varietate circumdata. Eandem a)stragalwto\n Aquila vocavit: Genus enim hoc vestis, quod Hebraei Ketonet passim appellant, h. e. vestem frustorum et particularum, tale erat, ut tunicis talaribus subsuerentur panni vel institae versicolores, quae extremam vestis oram ambiebant et ornabant; nec unum tantum autalterum eiusmodi pannum de diversis coloribus textum vestibus adsui in usu esset, sed pluribus etiam interdum institis, ad pedes usque et talos descendentibus, in imo per circuitum praetexerentur. Graeci pe/cas2 vocant et peripe/cia. Latini limbos et institas et pannos: Hebraei vero [gap: Hebrew] . Hinc pecofo/ros2 xitw\n Graecis, qui huiusmodi pe/zas2 praetextas habet, i. e. pannos et institas per extremam oram subsutas, et ad talos usque demissus est. Quales erant Romanarum matronarum: Horat. l. 1. Sat. 2. v. 29.

Cum contra Libertinarum, et carum, quae corpore quaestum faciebant, nec in stitas haberent per circuitum extimum, nec talares essent. Similiter apud Graecos podh/reis2 stolai, talares vestes, limbis ferme ac institis ad imum erant ornatae. Hesych. *podh/rhs2 stolh\, to\ ei)s2 to\ ka/tw tou= i(mati/ou keklwsme/non: ubi intelligit huiusmodi fascias, seu ornaturas, quae talaribus stolis adsuebantur, ac klw/smata, klwsth=ges2, lw/mata item ac ra/mmata dicebantur. Attici o)xqoi/bous2 in mulierum vestibus, pannos tales, quibus praetexebantur, vocabant. Etymol. M. lw=ma to\ gunaikei=on, o(/ o(po\ *)attikw=n o)xqoi/bos2 le/getai kai\ to\ ei)s2 to\ katw/teron tou= i(mati/ou e)pi/blhma e)n bu/ssou kai\ porfu/ras2 kai ko/kkou, e quibus ultimis verbis, bysso, purpura et cocco, discimus, versicolorias istas institas fuisse et ex diversis inter se mixtis coloribus ut plurimum textas: diversi sane semper ab ipsa veste coioris fuere [orig: fuêre], e(tero/xroa e)piblh/mata hinc Balsamoni vocata ad Conc. 7. can. 16. Itaque cum talares omnes seu a)stragalwtoi\ tunicae versicoloribus limbis et pannis praetexerentur, minime mirum est, si Graeci Bibliorum Interpretes tunicam tum Iosephi, tum Thamarae (de qua 2. Sam. c. 13. v. 19.) colorearum institarum varietate circumdatam, partim poiki/lon xitw=na, partim a)stragalwto\n verterunt: utrumque enim tunicae illae fuere [orig: fuêre], et variae et talares. Uti vero istiusmodi tunicae circa extremitatem institis erant praetextae et fasciis versicoloribus, sic etiam circa manum, ubi manicas (talares enim tunicae ferme et manicatae, xeiridwtoi\ seu karpwtoi\ Graece erant) variis et picturatis limbis variegatas et fimbriatas fuisse minime dubium est. Caesar certe, apud Suetonium c. 45. laticlauta [orig: laticlautâ] tunica [orig: tunicâ], ad manus fimbriata [orig: fimbriatâ], usus fuit etc. Vide quae hanc in rem Salmas. prolixe habet, ad Vopisc. in Aurelian. c. 46. ubi de coloreis vestibus, Auctor loquitur. Apud Horat. de Arte Poet. v. 15. ubi ait,

pannus itidem fascia est vel zona, qua [orig: quâ] vestis ornabatur. Antepannos Latine dictos, colligas ex voce Graecis recentioribus usitata [orig: usitatâ], *)anti/panon: Eam enim certum est, puram putam esse Latinam. Hesych. *au)ti/panon, paratou/rion, kra/spedon, ubi paratou/rion est paratura seu ornatura, quomodo vocabant in vestibus ultimam fimbriam. Vegetius lemniscos et pannos indifferenter, pro eadem re, usurpat, l. 3. c. 18. Contra incisuras quatuor foraminibus cautere pertunde et pannos vel lemniscos ex aceto sub cute per foramina traicies. Sic lemniscum coronae Regiae, pannum vocavit Val. Max. l. 7. c. 2. ex ext. 5. o [orig: ô] nobilem magis, quam felicem, pannum! Duo autem panni vesti adsuti, dilorem eam faciunt, ut in Horatii versu citato. Sic apud Virgilium l. 5. Aen. v. 250. chlamys praemium victori datur, duplici maeandro [orig: maeandrô] purpureo [orig: purpureô] ornata,

Plures panni trilores, pentelores efficiunt, quomodo capiendus Vopisc. in aureliano c. 46. iterum, Aliis monolores, aliis dilores, trilores aliis et usque ad pentelores, quales hodie lineae sunt. Quae lora seu pannos hodie Bandas vocant Galli, in vestibus mulierum, quas non pentelores tantum gestant. sed usque ad cingulum loratas et zonis sericis, h. e. paragaudis distinctas, inquit Salmas. ad dict. loc. etc.

PANNI [2] Imperiales memorantur Radulfo de Diceto A. C. 1178. Comes Wilhelmus de Magna villa Hiorosolymis rediit, Idus Octobris. Qui peregre profectus, sicut altaria multarum per Angliam Ecclesiarum habuerat in memorta, sic et rediens habuit in veneratione Pannos, quos Civitas Constantinopolis vocat Imperiales, passim locis distribuens Religiosis, apud Car. du Fresne Glossar.

PANNI [3] Infantiae Latinis quae Graeci spa/rgana, desma\, ra/kh, Latini iterum Cunabula et Incunabula dixere [orig: dixêre], i. e. fasciolae, quibus infantes involvi soliti. Sicut enim Cunae lectuli erant illi mobiles, in quibus pueri cubabant; ita cunabula vel incunabula vincula dicta sunt, vel fasciae, quibus colligati infantes in cunis ponebantur. Plautus Truculento, Actu 5. sc. 1. v. 13.

Incertus Auctor, de Orthogr. Cunabula sunt pan ni infantiae: sed Iohannes Constantinopolitanus Episcopus scribit, Lazarum in monumento cunabulis involutum. Ubi videmus in contrarium plane usum versa Cunabula, et involvendis mortuis usurpata. Cunabula enim vocat ibi Iohannes Episcopus quae keiri/ai dicuntur in Euangeliorum libris et sunt taeniae, quibus mortui a capite ad pedes vinciebantur, capite sudario [orig: sudariô] vel linteo [orig: linteô] ligato [orig: ligatô]. Quemadmodum e contrario keiri/as2, quae proprie mortuorum involucra erant, etiam pro pannis seu fasciolis, quibus alligantur infantes, usurpavit Moschopulus. Quod inde factum, quia eodem [orig: eôdem] prorsus modo [orig: modô] infantes et mortui fasciis ligabantur. Artemidorus, oi( a)poqano/ntes2 e)xisme/nois2 eneilou=ntai ra/kesin w(s2 ta\ bre/fh kai\ xamai\ ti/qentai: ubi r)a/kh sunt panni, quomodo Latini vocant, praesecta in longum frusta cuiuslibet materiae textilis. Et pannum pro fascia vel instita, supra vidimus. Salvianus pannorum crepundia habet de Gubernat. Dei

l. 6. Dupliciter autem vinciebantur pueri, primum illis vinculis et fasciis, quibus involvebantur mortuorum more et quae ipsis erant pro veste: Deinde etiam fasciola [orig: fasciolâ] aliqua [orig: aliquâ] in cunis ipsis collocati ligabantur, ne cunis decidere possent aut elabi quod hodieque fit: de qua fasciola locus capiendus Vopisci in Aureliano, c. 4. quod vinctum fasciola [orig: fasciolâ] Aurelianum aquila innoxie de cunis levaverit etc. Et fortasse fasciae erant, quibus involvebantur infantes et illigabantur, ad quarum usum Veteres olim adhibuisse vestes suas, quas in Eleusineis sacris initiati habuerant, iam vetustate detritas, videbimus infra ubi de Veste initiatorum: Incunabula autem proprie lora aut panni, quibus ad cunas, ne exciderent, ligabantur etc. Addendum et hoc obiter, non Graecos solum, sed et Romanos, licet corpora defunctorum comburerent, fasciis tamen ad involvendos mortuos similiter usos fuisse. Vide iterum Salmas. ad Vopisc. h. l. et supra passim.

PANNIAS Assyriorum Rex 25. vel 23. secundum alios, Lampari successit, A. M. 2758. Regnavitque usque ad an. 2802. Excepit eum Sosarmes. Euseb. in Chron.

PANNICULARIA apud ICtos quid sint, discimus, ex Rescripto Hadriani D. de bonis damnat. Non enim bona damnatorum pannicularia significari quis probe dixerit: nec si zonam circa se habuerit, protinus sibi vindicare debebit. Sed vestem, qua [orig: quâ] is fuerit indutus, aut nummulos in venteralem, quos victus sui causa [orig: causâ] in promptu habuerit, aut leves annulos. Ubi venteralem pro veteralem, quod est in Pandectis Florentinis, reposuit Salmas. Venteralis autem pro Ventralis, eratque zonae genus, quae, quod fundam referret, funda quoque dicebatur. Ligamenta enim et habenas, quibus circa ventrem cingebatur, habebat, et in medio receptaculum, quo [orig: quô] nummi continebantur, ut sinum funda, quo lapides conlocabantur; quod Latini scutale dicebant, quod scuti formam referret: Et quorum quaedam quidem simplex habebant, aliae vero triplex, ut ex Livio discimus l. 38. c. 29. Dum autem Ventralis dicitur, intelligitur zona aut fascia, cum vero Ventrale, cingulum subaudiendum est, etc. Vide Salmas. c. 10. ad Spartian. Pescennio Nigro.

PANNONIA [1] regio Europae maxima, inter Danubium ad Boream a Metanastis Iazygibus separantem, et Saum fluv. ad meridiem dividentem; ac inter Noricum ad occidentem et Mysiam ad ortum contenta; In superiorem (quae Prima Rufo, Marcellino, et Lib. Notit. dicitur) in qua Ala Flaviana, seu Vienna, ut nunc vocant, Flexum, seu Posonium, Arrabo, sive Iaurinum, Sabaria, Savaria, seu Graecium et Petovio urbes continentur: Et inferiorem ad ortum, in qua Buda, Strigonium, Alba Regalis, Colocia, Quinque Ecclesiae, Sirmium, et Taurinum urbes sunt, divisa. Utraque Hungaria nominatur, non tamen ex aequo; Nam Hungaria trans Danubium usque ad Carpatem montem extensa Iazyges Metanastas complectitur, et Pannonia partem Austriae, et Styriae, Carniolaeque comprehendit. Ex quo error Ortelii partet, Pannoniam superiorem Austriam appellantis, cum modicam partem Austriae (in qua [orig: quâ] Vienna et Sapronium) tantum contineat, maximaque Austriae ac Stiriae pars cum Carinthia et Carniola sit in Norico. Erant autem Pannones Celtica natio: quorum terram primus intravit Iul. Caesar, Tiberius reddidit tributariam: possederunt dein Hunni, Gothi, Alii. Ovid. Trist. l. 2. v. 225.

Pannonis haud aliter post ictum saevior ursa,
Cum iaculum parva [orig: parvâ] Libys amentavit habena [orig: habenâ],
Se rotat in vulnus: telumque irata receptum
Impetit, et secum fugientem circuit hastam.

*pro\s2 de\ no/ton *ge/r)rai kai\ *nwri/ki) a)/ste) e)rumna\,
*panno/nioi, *musoi/ te. --------

Solin. c. 24. Iam Pannonia viro [orig: virô] fortis, et solo [orig: solô] plano [orig: planô] laeta, atque uber Dravo [orig: Dravô] Savoque [orig: Savôque] inclitis amnibus circumflua. Ferrar. Nic. Lloyd. etc. Baudrando Pannonia, regio Europae perampla, inter Danubium ad septentrionem et ortum, quo [orig: quô] Iazyges Metanastae ab ea separantur, et inter Noricum ad occasum, et Illyricum ad meridiem; fuitque etiam aliquando pars Illyrici Occidentis late sumpti. Duplex fuit, nempe prima seu superior, quae magis ad occasum, ubi nunc pars orientalis Austriae, maxima pars Stiriae, Carniola, Celleiensis Comitatus, pars Vindorum Marchiae et Sclavoniae; et secunda seu inferior, quae ad ortum spectat, ubi nunc magna pars Hungariae inferioris cum parte Sclavoniae. Nunc saepe Pannonia pro Hungaria sumitur, la Hongria, et vice versa [orig: versâ]. Sed Hungaria Iazyges Metanastas comprehendit etiam cum Pannonia inferiori et minuta parte seu orientali Pannoniae superioris. Sic igitur Hungaria vix hodie tertiam sui partem in veteri Pannonia habet; de cuius partibus vide in voce Hungaria. Pannoniae autem antiquae urbes praecipuae fuere [orig: fuêre] Segesta seu Sciscia, Petovio, Emona, Nauportum, Vindobona, Scarabantia, Sirmium, et Taurunum.

PANNONIA [2] Savia Lib. Notit. quae et Riparia seu Ripensis, Bubalia Aurelio Victori, Sirmiensis Cassiodoro, Cibaliensis Paulo Diacono, pars Pannoniae inferioris, circa Saum fluvium, ubi Amantini populi Plinio. l. 3. c. 25. quae partim Hungaria, partim Bossina, et partim Sclavonia nunc dicitur.

PANNONIA Valeria Lib. Notit, quae et Valeria simpliciter, pars Pannoniae superioris, in qua Stiria ad ortum continetur. De Pannonia Ovid. loc. cit.

Altemburgum, Altemburg, seu Owar. Arrabo. Rab, seu Iavarin. Bistricia, Bistricz, seu Newsol. Cassovia, Caschaw. Crumerum, seu Comaria, Komara. Eperiae, Eperies. Filecum, Filex. Nitria, Neytracht. Papa, Papa. Posonium, Presburg. Sopronium, Edenburg. Thata, Dotes. Tirnavia, Tyrna. Tokaeum, Tokay. Varasdinum, Varasdin. Vesprimium, Vesprim. Unguaria, Unghwar. Zagrabia, Zagrab. Zatmaria, Zatmar.

Agria, Erlaw. Alba Regalis, Stulweissemburg. Bodroga, Bodrock. Bosna, vel Basiana, Posega. Buda, Offen. Canisia, Canischa. Cenadium, Chonad. Centum colles, Zashalon. Colocia, Coloz. Copanum, Kopan. Debrecinum, Debrecyn. Hatuanum, Hatuan. Lippa, Lippa. Mursa, et Mursia, Ezeck. Novigradum, Novigrad. Novoselium, Owar, seu Newhausel. Pestum, Pest. Petrowaradinum, Peterwarden. Quinque Ecclesiae, Funfkirken. Segedinum, Seged. Segetum, Zygeth. Sirmium, Sirmisch. Solnocum, Zolnock. Strigonium, Gran, seu Strigonie. Taurunum, Belgrade. Temisvaria, Temesvar. Vacia, Vaitzen. Valponum, Valpon.

PANNUS [1] in Circensibus olim ludis, certo [orig: certô] colore insignis, factiones discernebat; unde consuetudinem in Principum Aulis Nobilibusque familiis servitia variorum colorum pannis excolendi et ab aliis discernendi, quos Liureas hodie dicunt, ortam esse, haud vane conicit Octav. Ferrarius l. de Re Vestiar. Fuere [orig: Fuêre] autem aurigarum factiones quatuor, quae a coloribus viridis coccinei, caerulei albique Panni, quo [orig: quô] donabantur, nomina acceperunt, Prasinae, Ruffae, Venetae et Albatae, Tertullian. Quibus Domitianus, Suetonio [orig: Suetoniô] teste, duas alias adiunxit, Aurati Purpureique Panni, c. 7. Harum ad reprehensionem usque Imperatores nonnulli studiosi exstiterunt, ut Caligula Prasinae, Vitellius Venetae etc. Imo et pompa [orig: pompâ] procedente favorem et studia uniuscuiusque prout huic vel illi factioni studebant, ingentes saepe sponsiones, quae deposita [orig: depositâ] pecunia [orig: pecuniâ] fiebant, ostenderunt. Hadr. Turnebus Adversar. l. 8. c. 4. et l. 18. c. 23. Ovid. de Arte l. 2. v. 167.

-------- -------- Tangitque manu poscitque libellum.
Et quaerit posito [orig: positô] pignore, vincat uter, etc.

Vide praeter Tertullian. memoratum l. de Spectaculis c. 16. Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. l. 3. c. 5. cum Paralipomenis Thomae Dempsteri, ut et supra, in voce Factiones. Sed et apud Latinos Scriptores Panni non raro pro vestimentis laceris accipiuntur. Sencca de Ira l. 3. c. 19. Cum spongiae non invenirentur, scindi vestimenta miserorum et in os farciri pannos imperavit: et Ep. 20. Magnificentior mihi crede sermo tuus in grabbato videbitur et in panno. Unde Philosophorum Pallium seu Tribonium, quod vestis esset detria et ferme lacera, simpliciter nonnumquam *pa/kos2 seu Pannus dictum reperitur: nec enim pauperiorum solum, sed et Philosophorum gestamen Tribonium fuisse, suo [orig: suô] loco [orig: locô] videbitur. Cynicorum inprimis Pallium, quod illi duplicare solebant, id est, dextro cum humero brachio [orig: brachiô] exserto [orig: exsertô], totam eius partem dextram sinistro humero inicere, ut retro ad pedes caderet atque ita totum corpus involveret, et constringeret, ut, nisi detraheretur, dilabi non posset, duplicem Pannum vocat Horat. l. 1. Ep. 17. v. 25. ubi de Diogene,

Vide Casaubon. ad Octavium Suetonii c. 21. Et Octav. Ferrarium de Re Vestiaria passim inprimis Part. 2. l. 4. c. 19. Alias Pannus, materia vestis est ex lana: Qui optimi Carthagena [orig: Carthagenâ] ex Hispania Genuam et Florentiam: ex Anglia, et Belgro, in quo Lugdunum in primis pannificio [orig: pannificiô] eminet, in Germaniam, Daniam, Sueciam totumque reliquum Septentrionem, deferuntur. In Hispania, lanae mercatura [orig: mercaturâ], excellit Oppidum S. Sebastiani, in Hibernia Galbassia. Auctor Anonymus Hist. Orb. Terr. Geogr. et Civ. Part. 1. c. 10. §. 3. In his, dum ad modulum corporis in vestem caeduntur, delineandis, morochthide gemma uti Vestifices, supra diximus. De investitura per Pannum sericum itidem supra.

PANNUS [2] Rubeus, pro Numine colitur Mogosmais, Badais et Calmaccis, qui eum ex pertica pendentem adorant, ubi docet Petrus Kaerius Descr. Africae.

PANODORUS Monachus Aegyptius, saecul. 5. condidit Chronologiam, ex Eusebio, quem magno cum iudicio correxit. Syncellus, Scaliger Animadvers. in Euseb.

PANOLBIUS Epicus poeta, epitaphium scripsit in Hypatiam Erythraei filiam; item carmen ad Eutherium, atque alia.

PANOMPHAEUS Iovis epitheton a pa=s2 omnis, et o)mfh\ vox, sive quod ab omni lingua colatur, sive quod omnium voces audiat. Ovid. Met. l. 11. v. 198.

Hesych. *panomfai/w|, w(=| pa=sa fh/mh, kai\ mantei/a, a)nafai/netai, toute/sti klhdw/n. Nic. Lloydius.