December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed
06/2005 Peter Stroebel markup
semi-automatic lemma-correction
05/2006; 06/2008; 06/2010; 12/2010; 02/2011 Antonio Javier Ortiz Cano; Reinhard Gruhl markup
largely revised


image: as0001

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS TERTIVS Literas M, N, O, P, Q, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.



image: as0002

[gap: blank space]

image: as0003

[gap: illustration]

page 652, image: s0652a

PENTACOSIOMEDIMNI primum tmh=ma seu ordo civium, in Rep. olim Atheniensi, vide supra Athenae, Medimnus, et infra Thetae.

PENTADACTYLI Lanei apud Lutatium ad Statium Theb. l. 6. v. 785.

------ Verum ut fessam super ora reduxit
Forte manum, et summo maculas in vellere vidit.

Ubi de Capaneo sermo est, Quia laneos, inquit, pentadactylos habebant, sub caestibus, qui eminebant suprabrchia: chirothecae sunt, quinque digitos integros tegentes et partem brachii inprominentes, Casp. Barthius Animadvers. ad l.

PENTADACTYLUS mons Aegypti ad sinum arabicum apud Berenicen urb. Pentadactylum Ptolem. inter Berenicen, et Bazium promontor.

PENTADIA Diaconissa Eccles. Constantinopolit. quod a Chrysostomi partibus staret, accusata incendii in urbe excitati, cedere hinc voluit, sed a Chrysostomo per epistolam 94. monita, mansit, Baron. A. C. 404.

PENTAGRAMMA Indiae intra Gangem urbs, Ptol.

PENTAPHARMACUM Hadriani memoratur ael. Spartian. in Ael. Vero, c. 5. Huius voluptates --- multae feruntur equidem non infames, sed aliquatenus diffluentes. Nam tetrapharmacum seu potius Pentapharmacum, quo [orig: quô] postea semper Adrianus usus, ipse dicitur reperisse, b. e. sumen, phasianum, pavonem, pernam, crustulatam et aprugnam. De quo genere cibialiter refert Marius Max. non pentapharmacum, sed tetrapharmacum, appellans. Ubi recte abest vox pernam, veteri editioni Mediolanensi, sicque erunt illae quinque species, sumen, fasianus, pavo, crustulata et aprugna: e quibus in tetrapharmaco Hadriani pavo deerat, pro crustulata autem crustulum ponitur. Et certe Crustulum et Crustulatum et Crustulata eadem res. Sic Ocellati pro Ocellis; Magistrati pro Magistris, apud Livium; Terminati pro Terminis, in L. apud Frontinum de Aquaeduct. Similiter Signatum pro Signum, in Vita Antonini Pii etc. Salmas. ad Spartian d. l.

PENTAPOLIS regio Cyrenaicae mari Libyco exposita, a numero, urbium, quae sunt in illa, appellata, scil. Berenice, Arsinoe, Ftolemais, Cyrene, et Apollonia. Baudrando Pentapolis fuit Asiae minoris regio, in qua 5. Urbes Doridis, Camiros, Cnidus, Cos. Ialysus et Lindus. Vide Schol. Theocrit. ad ldyll. Item regio Palaestinae ad lacum Asphaltien, in qua Sodom et Gomorrha, et aliae urbes tactae de caelo. Item urbs Hetruriae Episcopalis Nepitae, et Sutrio proxima, nunc excisa: locus apud Montem Rosulum Straccia cappe nominatur. Alterius quoque in Italia circa Anconam Pentapolis regio meminit Nicephorus, cuius Civitates, Ariminum, Pisaurum, Fanum, Ausimum, et Ancona. Hinc Pentapolitana doctrina dicta est damnabilis haeresis Sabellii Lybici, quod is de Pentapoli, et haeresis illa primum Ptolemaide Pentapolis suborta esset. Io. Forbesius Instructionum Historico. Theologic. l. 1. c. 2. §. 5.

PENTAPROTIAS Graeca vox est, quinque Primorum munus indigitans: quos alibi sacrae Constitutionis quinque Summates vocant. Forte ii ipsi sunt, qui Quintum Viri appellantur, l. de cubic. nostr. Cod. de privil. eor. qui in sacr. pal. mil. lib. 12. Ioh. Calvin. Lexic. Iurid. Melius *penta/prwtoi, Quinqueprimi, vox municipalis. Cicer. 3. Orat. in Verrem, c. 28. Magistratus et Quinqueprimi accitu eius evocantur etc.

PENTAPYLON Iovis Arbitratoris templum, quod in X. Urbis Romae regione collocat Victor. Graece *penta/pulon, a quinque portis. Vide Io. Rosin. Antiqq. Rom. l. 2. c. 5.

PENTATEUCHUS i.e. quinque volumina, sic dicta a Graecis pars Scripturae Canonicae Vet. Test. quinque Libros Mosis, nempe Genesin, Exodum, Leviticum, Numeros, Deuteronomium, in se complectens. In hunc exstant: Abarbenel. Rabbi Abraham. Alardi Pericope Triglossometrica in octav. Magd. A. C. 1618. Alstedius in octav. Amamae Censura Vulg. Edit. Pentateuchi, in quart. Franeker. 1620. Aretii Commentarii breves, in octav. Bernae, 1603. Arnulphi Veterum in expon. Pentateucho modi 13. in quart. Paril. 1620. Augustini Quaestiones. Babingtoni Annotationes Consolatoriae, Angl. Londini, 1637. Rabbenu Bechai. Beda. Bezae Lex Mosaica, Genevae 1577. Bonfrerius. Borrhai Commentarii, in fol. Basileae A. C. 1561. Bravi Collectanea aurae, in fol. Compluti 1595. Brentii Commentar. Bruno. Bythneri Clavis linguae S. in octav. Cantabrigiae 1648. Galliae Emblemata Sacra, in sedec. heidelberg. 1591. Calvini Comment. Capponus. Chaskuni Hebr. Chytraei Enarratio, in fol Witeb. 1590. Crommii Theses Theol. Lovanii 1630. Cyrilli Glaphyra, 2. tom. fol. Paris. 1605. Drusii in loca difficiliora comment. in quart. Franck. 1627. Fagii Exegesis, Isnae 1540. Ferus. Galesinius. Gazaeus. Gelli in loca plur. Angl. in fol. Londini 1659. Glassii penta\s2 xristologi/as2 Mosaicae, in quart. 1652. de Hales. heerbrandus. Iansenii Gommentaria, in quart. Lovanii 1641. R. Isaac ben Arama. Isidorus. Ben Israel, Concileator, in quart. 1633. Iunii Explicatio Analyt. de Lapide. Malvenda. Marbachius Marius, de Marzilla. R. Menachem de Lonzano. Mongeorgius. Morlini Tropologiae, in octav. Saling. 1537. R. Moses bar Nachman. Nezeni Exercitationes, in quart. Lips. 1610. de Oleastro. Palladii Comment. Pagnini Catena argentea, Paulutius. Pavonus. Piscatoris Quaestiones, Purmannus Rabanus. Rabbath Hebr. Ridderus Belg. Rupertus. Samson. Sarcerius. R. Schem Tof. Sohar. R. Simeonis ben Iochai. Steuchi Annotat. Strigelius. Talonis S. historia, in quart. Londini. Tanchuma, Hebr. Theodoretus. Theodorus. Tostatus. Waltherus. Zephyrus. Vide Crowaei Elench. Coeterum, Hunc solum receperunt Samaritani, reliquis V. T libris omnibu repudiatis. Vide Cl. Suicerum Thesauro [orig: Thesaurô] Eccl. voce *grafh\, item *samarei/ths2.

PENTATHLUM Latine Quinquertium, celebre olim apud Graecos exercitationis genus fuit, imo potius in omnibus quinque certaminum generibus victricem peritiam denotavit. Iul. Pollux l. 3. c. 3. pe/ntaqlos2 o( pe/nte a)gwnizo/menos2, Pentarhlus (sive


image: s0652b

Quinquertio, ita autem vocabatur is, qui Pentathlo [orig: Pentathlô] vicerat) quinque certaminum generibus decertans. Erant illa Cursus, Saltus, Discus, Iaculum, Lucta: quae Simonides hoc [orig: hôc] versu complexus est, *)anqolog. l. 1. c. 1.

*(/alma, podwkei/hn, di/skon, a)/konta, pa/lhn.

Eustathius vero ll. y. hocordine [orig: hôcordine] recenset. *(/alma, pa/lhn, di/skenma, a)ko/ntion kai\ dro/mon. Scholiastae Pindari autem ac Sophoclis. *(/alma, di/skos2, a)ko/ntion, dro/mos2 kai\ pa/lh. In his itaque singulis qui pollerent, Luctatores, Pugiles, Saltatores, Cursores, Discoboli: qui in lucta simul et pugilatu, Pancratiastae, qui vero in omnibus quinque eminebant, Pentathli seu Quinquertiones, appellati sunt, ut docet Festus. Etsi Quinquertiones apud Livium Andronicum At hlet as significare scribat idem, apud quem etiam Periodon vicisse dicebaturis, qui Pythia, Isthmia, Nemea una cum Olympiis vicisset, nomine a circuitu horum Spectaculorum desumpto [orig: desumptô]. Fuere [orig: Fuêre] autem in Pentathlis tibicines adhibiti, uti ocet Plut. de Music. Porro Quinquertionis partes quinque hae erant, i. *tre/xein sta/dion kai\ do/lixon, currere stadium et dolchum, et quidem non cursorum novissimos, sed qui proximi victoriae, antevertere. 2. diapalai/ein, katapalai/ein et prospalai/ein, luctari, eluctari et adversarium prosternere, idque tertia [orig: tertiâ] vice, ut supra diximus, in voce Ter. 3. *pu\c pai/ein kai\ w(=sai th=| plhgh=| kai\ probole/sqai kai\ ble/pein enanti/on, pugnis caedere et impellere plaga [orig: plagâ]; et depellere et contra aspicere. 4. *phda=|n sive mh/kista e)ca/llesqai, salire quam longissime. Tandem, di/skw| u(pofe/resqai, disco [orig: discô] evehi. De quibus omnibus vide Plut. Sympos. 2. de Mus. alibique passim, Lucianum de Gymnicis, Alios. Etsi vero laus Quinquertionis maxima fuit, tamen singulae eius victoriae, si pensiculate aestimentur, minime adaequarunt [orig: adaequârunt] eas, quae singulorum Athletarum propriae erant. Talis enim videbatur minus ei)s2 th\n e(ka/stou a)kri/beian diapeponhke/nai, a)lla\ pa/ntwn metri/ws2 e)fh=fbai, in eo elaborasse [orig: elaborâsse], ut singula sciret, sed omnia mediocriter attigisse. Interim corona Pentathlo [orig: Pentathlô] parta, rara ac pretiosa erat, Pindar. Olymp. Od. 13. Et quidem primo Quin qvertio accipiebat palmae virgam; dein Praeconia [orig: Praeconiâ] voce renuniabatur et celebrabatur; tum demum corona [orig: coronâ] redimiebatur, quod totum vocabant stefanhfori/an, Pausan. l. 5. etc. Atque hinc tralatitie *pe/ntaqloi dicti, qui coeteris praestarent. Sic Democritum quidem Philosophum Pentathlon dictum fuisse, quod in iuventute forsan vicerat, scribit Diogenes Laertius in Vitis. At Suidas, quod omni artium et doctrinae genere excultus esset. Aristides quoque eodem [orig: eôdem] elogio [orig: elogiô] insignit priscos Athenienses, quod virtutibus coeteras omnes Graeciae civitates superarent, vide eum in Panathen. et de Regibus Persicis, ei)s2 *(rw/mhn; ut et de Agesipoli Xenophontem Hist. Gr. l. 4. Plura vero hanc in rem, apud Gerh. Io. Vossum de Gymnast. c. 3. §. 36. et 78. Hieron. Mercuialem de eadem Artel. 1. c. 14. Car. Paschalim Coronar. l. 6. c. 23. Alios; nec non quae infra dicemus, voce Quinqu ertio. Inter Myronis opera, ex aere celebrantur Delphici Pentatbli Pancratiastae Plinio l. 34. c. 8.

PENTE fluv. Angliae, ad quem pagus, ithancester, Beda.

PENTE-ATHYRIS Thebanorum in Aegypto Rex XXXI. post Anchunium tyrannum, praefuit annos 16. Aphophe Tanita [orig: Tanitâ] adhuc praevalente, et Mosen fugante in Madinitidem. Eum excepit Stamenemes, vidi ibi.

PENTECOMARCHUS apud Sim. Dunelmensem A. C. 887. Perturbatus erat frequenter animo [orig: animô] contra Principes et Pentecomarchos: ex Graeco *pe/nte, quinque, et *kwma/rxhs2 vel *kwmarxo\s2, vicorum Praefectus, nomen dignitatis.

PENTECOSTE [1] Graece *penthkosth, i. e. quinquagesima, subintellige dies, quod quinquagesima [orig: quinquagesimâ] die, post 16. mensis Nisan, quae deute/ra tou= *pa/xa, secunda erat a Pascha, celebraretur, nomen fuit unius ex tribus praecipuis Israelitarum Festis. Institutio eius legitur Levit. c. 23. v. 16. et seqq. Usuve ad posterum diem Septimanae septimae numeratote quinquaginta dies, tunc offeretis munus novum Iehovae, et quae sequuntur usque ad v. 22. Nempe 14. die mensis Nisan erat to\ *pa/xa; die 15. h( e(orth\ tou= *pa/xa seu prw/th tou= pa/xa, i. e. festum Paschatis seu prima dies Paschatis, quam Seniores vocabant prw/thn tw=n sabba/twn, primam Sabbathorum, ex Levit. c. 23. v. 7. die dein 16. deute/ra erat tou= ka/ka, secunda Paschatis, de qua eodem [orig: eôdem] c. v. 11. dicitur, Postridie Paschatis: vocabaturque prima ac ultima dies istiusmodi Festorum, quae plures durabant dies, Sabbatum. Ab hac proin numerati dies quinquaginta spatium comprehendebant messi destinatum; quarum prima et ultima sacra [orig: sacrâ] sollennitate sic memorabiles erant: nempe deute/ra tou= pa/xa et penthkosth\, illa [orig: illâ] tempus hoc inchoante, hac [orig: hâc] terminante. Cum ergo illuxisset h( deute/ra tou= pa/xa, manipulum frugum, primitias messis suae, offerebant Israelitae, v. cit. sicut, appropinquante th=| penthkosth=|. panes agitationis duos, v. 17. Quorum prius offerebatur, nomine totius Populi, ut sic in manipulo illo totius terrae sanctae fruges sanctificarentur; neque enim ante hanc oblationem cuiquam metere licebat, teste Iosepho [orig: Iosephô] Antiqq. Iudaic. l. 3. c. 10. Posterius non solum fuit oblatio Eucharistica, sed et signum messis finitae et consummatae. Vide Scaligerum de Emend. temp. l. 6. nec omittendum, Israelitas numerasse [orig: numerâsse] quinquaginta hos dies, per Septimanas, a deute/ra| praedicta denominatos, quae ratio cur etiam Festum Septimanarum dicta fuerit Pentecoste: Et quidem hoc [orig: hôc] modo [orig: modô]. Sabbatum primae hebdomadis vocarunt [orig: vocârunt] *deutero/prwton, quia primum erata deute/ra| seu secunda, Paschatis: Secundae *deuterodeu/teron: Tertiae *deuterotri/ton, et sic consequenter. Unde facile intelligimus, quid Lucae c. 16. v. 1. per Sabbatum deutero/prwton seu secundo primum sibi velit Euangelista. Conferendo nunc tempus hoc messis cum nostra, deprehendimus apud Cananaeos incepisse illud circa initia Aprilis, et desiisse circa finem Maii, qu1o tempore demum Europaea messis primorida ducit, Plin. l. 18. c. 30. quod ipsum confirmat testis au(to/pths2 Leo Afer, de aegyptiis loquens, Descr.


image: s0653a

Africae c. 4. Vide Thom. Godwyn. in libr. cui tit. Moses and Aaron l. 3. c. 5. In novo Testamento dies illa quinquagesima seu pentekosth\ longe illustrior facta est, largissima [orig: largissimâ] illa Spiritus S. in Apostolos effusione, qua de re vide Prophetiam Ioelis c. 2. v. 28. eventum, Actorum c. 2. v. 1. et seqq. Hinc inter Christianorum idem Festa, quod celebratum olim fuisse, per septem dies, auctor est Honorius Augustodun. l. 3. c. 147. et 149. Sed et Pentecostes nomine, totum illud intervallum, a Dominica resurrectionis ad Festum ipsum, venire, apud Graecos Latinosque Scriptores, passim videmus, apud Augustin. Ep. 80. Tertullian. de Coron. mil. c. 3. alibique passim. Quo [orig: Quô] intervallo [orig: intervallô], stantes liturgiis olim interfuisse, eo [orig: ] elapso [orig: elapsô] de geniculis adorasse [orig: adorâsse], ait Car. du Fresne, citans in hanc rem Tertullian. S. Hieronym. Ambros. Serm. 61. Augustin. Ep. 119. Isidor. de Eccl. Offic. l. 1. c. 33. Alios. Eodem Alleluia in Ecclesia ubique cantari consuevisse. Idem ex Augustino Ep. 119. c. 17. et Scaligerian. p. 261. refert etc. Vide quoque infra Praxeon liber. De die Pentecostes, cuius mentio in Actis c. 2. v. 1. an in Dominicam inciderit; item de illo, unde 50. dies numerandi factum initium, an Sabbathum fuerit? quaedam ut adiciam ex Bocharto, operae pretium est. Nam ab omnibus Christianis ab ultima usque antiquitate creditum esse, Pentecosten anno [orig: annô] Passionis in Dominicam incidisse, hinc patet; quod, si Clementis Constitutiones excipiamus et Augustini Sermonem de Tempore 154. quae scripta sunt yeudepi/grafa, nemo citatur, qui id asserat, ante Leonem Il qui ad Episcopatum Romanum subvectus est saeculo [orig: saeculô] quinto [orig: quintô] plus dimidio [orig: dimidiô]. Sed et ex ipsa Lege, dubium oboritur de vero die Pentecostes. Ita enim habetur Deuteron. c. 16. v. 9. Ex quo coepit falx in segetem immitti, incipe numerare septem hebdomades. Falx autem in segetes immittebatur, postridie festi primi Azymorum, quod vocatur Sabbathum, Levit. c. 23. v. 15. ut ex demessis frugibus offerretur Deo manipulus. At cum festum Azymorum sequebatur Sabbati dies, manipulus ille frugum non postridie sed perendie videtur oblatus; quia Sabbato non licebat falcem in segetes immittere. Quo [orig: Quô] dato [orig: datô], frugum oblatio et septem hebdomadarum enumeratio in primam feriam, adeo que Pentecoste in eandem inciderit: qua [orig: quâ] impleta [orig: impletâ] descendit Spiritus S. in Apostolos. Verba enim Actor c. 2. v. 1. *)en tw=| sumplhrou=sqai th\n h(me/ran th=s2 *penthkosth=s2, pro meta\ to\ sumplhrwqh=nai, postquam impleti sunt dies Pentecostes, accipi posse, ex Levit. c. 12. v. 6. et Numer. c. 6. v. 13. patet: Neque certe perfecte adimpleti fuerunt dies 50. usque ad sequentem diem. Vide Sam. Bochart. Hieroz. Part. Prior l. 2. c. 50. ubi de Ango Paschali; supra etiam aliquid in Paschales dies. Hinc Pentecostarium, Graecisdicitur liber, continens officium ab ipso die Paschatis, usque ad octavum Pentecostes, quam Dominicam omnium Sanctorum vocant, vide Suiceum Thesauro [orig: Thesaurô] Eccl. voce *penthkosta/rios2.

PENTECOSTE [2] Media *mesopenthkosth\ Graece, sollennitas est, quae per dies 8 celebratur, et incipit ab hebdomadis quartae post Pascha feria [orig: feriâ] quarta [orig: quartâ], et definit in feriam quartam quintae hebdomadae: quam postea sequuntur Samaritanae, cuius etiam hebdomas est, officia, Ecclesiae Graecae, Cl. Suicerus Thesauro Eccles. in hac voce.

PENTELE vicus in Antiochide tribu.

PENTELENSIS mons Atticae, apud Hymettum, a Pentheide tribu Atheniensi dictus. pentelicus Strab. et Pausan. l. 1. Hodieque Pentely vocatur, insignis Monasterio [orig: Monasteriô] Abbariali, quod Monastri tou Pendeli, Caloceris; Mendely vero aut Medelly, corrupte alii dici, annotat I, Sponius Itinerar. Part. 2. p. 123. et 124.

PENTELEUM urbs Peloponnesi, Plutarch.

PENTELIA mons Arcadiae, ex quo Ladon manat, Hesych.

PENTELORES Vestes apud Flav. Vopisc. in Aureliano, c. 46. Paragaudas vestes ipse primus militibus dedit, quum antenon nisi rectas purpureas accepissent, et quidem aliis monolores, aliis dilores, trilores aliis, et usque ad pentelores, quales hodie lineae sunt. Vox hybrida, ex Graec. pe/nte i. e. quinque et Latin. lorum: Quemadmodum Salmas. vult Holoveram vestem similiter conflatam esse ex Graec. o(/los2 et Latin. verus. Sic Epitogium et Epirhedium, bono [orig: bonô] etiam puroque [orig: purôque] saeculo [orig: saeculô] et cui nihil dum erat admixtum barbariae usurpata et Pfeudoforem pro pseudothyro, Severus Sulpicius elegans alias Scriptor usurpavit Dialog. 3. c. 16. etc. Dictae autem sunt interulae seu tunicae dilores, trilores, Pentelores, non pro numero aureorum, quibus erant intextae, ut censebat magnus IC. sed pro numero fasciarum vel institarum et limborum, quibus erant ornatae. Lora enim institutae sunt, vel fasciae, quibus vestes praetexuntur, quas et paragaudas dixere [orig: dixêre]: nam lorum et paragauda idem. Unde paragaudia vestis et lorata, quam Graeci *lwrwth\n dixere [orig: dixêre] eadem. A multitudine igitur pannorum, vel fasciarum et lororum (quae erant in vestibus ultimae fimbriae modo latae, modo rotundae modo cirratim dependentes) vestes dilores, trilores etc. dictae sunt. Et monolores quidem, qui ad sum mum dilores, Veterib. fuisse notas, quae nempe unam vel duas zonas in circuitum haberent praetextas vel adtextas, ex Horatio discimus; l. de Arte, v. 15.

Purpureus late qui splendeat, unus et alter
Adsuitur pannus:

Ubi pannum fasciam esse vel zonam, qua [orig: quâ] vestis ornabatur, supra diximus. Deinde trilores quoque et pentelores, crescente luxu, factae sunt. Nondum tamen sub Gallieno et Aureliano in usu lineae loratae videntur, sed tunicae tantum. Post eorum vero tempora lineas et interulas etiam loris multis variegarunt, et frequentius quidem quam tunicas, ita ut et quinqueroles fierent. Nam tales fuisse lineas suo [orig: suô] tempore, scribit loc. cit. Vopiscus: Hineque idem in Bonoso, c. 15. in brevi munerum, quae


page 653, image: s0653b

Hunilae novae nuptae dantur, dilorium interularum meminit, non item tunicarum; sed Bonosus ille sub Aureliano vixit et munera illa ex praecepto Aureliani data. Iam tum igitur Aureliani temporibus lineae in usu, sed dilores fere tantum, non etiam pentelores, quo iam usque processerunt Vopisci aetate. Hodie vero, addit Salmas. mulieres non pentelores tantum vestes gestant, sed usque ad cingulum loratas et zonis sericis h. e. paragaudis distinctas: ita nulla [orig: nullâ] re alia [orig: aliâ], quam luxu, Veteres vicimus, vide eum ad d. l. et supra ubi de vestibus Loratis.

PENTEPITROPUS Graece *pentepi/tropos2, in Vita S. Auxentii Archimandritae, coniux quoque alterius cuiusdam Pentepitropi, nomine Cosmia: unus erat ex V. Procuratoribus, qui Collegium simul formabant. Dom. Macer in Hieroles.

PENTHALIDAE Principes Mitylenaei, dicta a Penthilo, Orestis filio. qui cum petulantius se gererent, ac circum vagantes in urbe obvios clavis pulsarent, a Megacle quodam, iniuriae eius impatiente, occisi sunt, Arstot. l. 5. Polit. c. 10.

PENTHECTE Synodus vide Quini Sexta.

PENTHESILEA Amazonnm regina, quae, teste Iustino [orig: Iustinô] l. 2. c. 4. Otterae, sive (ut alii) Orithyrae successit in regno: Eius Troiano [orig: Troianô] bello [orig: bellô] inter fortissimos viros, cum auxilium Priamo adversus Graecos ferret, magna virtutis documenta exstitere [orig: exstitêre]. Virg. l. 1. Aen. v. 494.

Ducit Amazonidum lunatis agmina peltis
Penthesilea furens. ------ ------

Ubi Servius: furens, quia sororem suam in venatione confixit, simulans se cervam ferira. Cum Troianis opem ferret, ad Achille occisa est. Prima inquit Plin. l. 7. c. 56. securim invenit. Propert. l. 3. El. 10. v. 13.

Ausa ferox ab equo quondam oppugnare sagittis,
Maeotis Danaum Penthesilea vates

Ubi Ausa, quia praeter sexum. Ita Virg. de ea, ubi supra:

------ Audetque viris concurrere virgo.

Ovid. in Ep. Cydippes 21. Heroid. v. 117.

Non ego constiteram sumpta [orig: sumptâ] peltata secure,
Qualis in Iliaco Penthesilea solo.

De Penthesilea plura vide apud Q. Calabrum l. 1. Nic. Lloydius.

PENTHEUS fil. Echionis ex Agave coniuge, filia [orig: filiâ] Cami, qui cum Liberi patris sacra aspernaretur, ira [orig: irâ] numinis, a matre et sorore in furorem versis, laceratus est. *)apo\ tou= pe/nqeos2, i.e. a luctu arcessit nomen. Unde Theocritus in Lenis, ubi historiam hanc narrat:

*)ec o)re/wn pe/nqhma kai\ ou) *penqh=a fe/roisai.

Ovidius a matre et sororibus caesum ait, quia aper illis visus sit, cum sacra sperneret: sic enim ille Metam. l. 3. v. 712.

Prima suum misso violavit Penthea thyrso [orig: thyrsô]
Mater. Io, geminae, clamavit, adste sorores:
Ille aper, in nostris errat qui maximus agris,
Ille mihi feriendur aper. ------

Catullus et Persius in vitulum mutatum prodiderunt. Persius Satyr. 1. v. 100.

Et rapotum vitulo caput ablatura superbo.

Unde forte Theocritus: Idyll. 3.

*ma/thr me\n kefala\n mukh/sato paido\s2 e(loi=sa.

*mukhqmo\s2 enim proprie tw=n bow=n. Hesych. *mukhqmo\s2, boh\ bow=n. Oppianus Pentheum in taurum commutatum fuisse scribit. sorores autem in pardales, Cyneg. 4.

*penqe/a me\n tau/reion e)deicato, foi/nton o)/mma,
*au)xe/na t' h)w/rhse, ke/ras2 d' a)ne/teile metw/pou.
*tai=si de glaukio/wsan e)qh/kato qhro\s2 o)pwph\n,
*kai\ ge/nuks2 qa/rhce, kate/grayen d' e)pi\ nw/tou
*(rino\n o)pwrinoi=si, kai\ a)/gria qh/kato fo=la.
*(ai de *qeou= boulh=|sin a)meiya/menai xro/a kalo\n
*pordia/lies2, *penqh=a para\ skope/loisi da/santo.

Ab his tamen diversus Porphyrio in Od. 2. Horat. ubi eum fulmine tactum periisse scribit, non ob Orgiorum contemptum, sed quod Liberum patrem custodia [orig: custodiâ] clausum teneret. Natal. Comes l. 5. c. 13. hanc fabulam explicat; et Pentheum laudatum regem fuisse verisimile est, qui quod ebrietatem tollere conaretur, a furiosis subditis male exceptus, et conviciis tum publicis, tum privatis discerptus sit. Nic. Lloydius.

PENTHILE urbs Lesbi, Stephan.

PENTHILUS Arcadiae et Messeniorum Rex, filius Orestis, processit in Thraciam usque, 60. fere post [orig: pôst] res Troicas annis, Nic. Lloydius Dictonar. Histor. Inde Lesbum occupavit, sub adventum Heraclidarum in Peloponnesum, iuxta Chronologiam Herodoti Vita [orig: Vitâ] Homeri, anno [orig: annô] post casum Troiae 120. sicque is, post patrem Orestem, secundus Aeolicae migrationis auctor fuit. Eodem [orig: Eôdem] vero tempore, quo [orig: quô] Penthilus, etiam Cleva et Malaeus (ipsi quoque de stirpe Agamemnonis) traiectione in Asiam facta, Cumas condiderunt, 20. annis post. Strabo l. 8. Vide quoque Ioh. Marshamum Canone Chron. ad Sec. XIII. et supra ubi de Aeolum migratione. De occupatione Lesbi ab eo facta. Velleius, l. 1. c. 2. Exclusi inquit, ab Heraclidis Orestis liberi, iactati variis casibus, quinto [orig: quintô] decimo [orig: decimô] anno [orig: annô] sedem cepere [orig: cepêre] Lesbum insulam. A Smerde sublatus, quod ab eo percussus et ab uxoripsius pedibus insuper tractus esset. Videatur Aristotel. l. 5. Polit. c. 10. Ei successit fil. Echelatus, vide ibi.

PENTHYLUS fil. Demonoi, qui e Papho naves duodecim in auxilium Xerxis eduxit, quas oborta [orig: obortâ] tempestate amisit. Ipse vero captus multa de exercitu Xerxis Graecos edocuit. herodot. l. 7.

PENTRI populi Samnii: quorum urbs est Bovianum, Liv. l. 9. c. 31.