CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS TERTIVS Literas M, N, O, P, Q, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

POMARIUS Hercules dictus, quod apud Boeotos illi malis sacra fieri mos esset. Vide proverb. Pomartus Hercules.

POMELLATI Equi Pomelles, Gallis dicuntur, qui Latinis olim scutulati; a scutulis seu virgis, quibus distincti sunt. Isidor. Scutulatus vocatus, propter orbes, quos habet. Sic Strabo r(abdwtou\s2, virgatos facit hinnuleos, qui sparsam albo [orig: albô] pellem habent; cuiusmodi hinnulorum maculis similes esse etiam dicit camelopardalium maculas, quas similiter appellat r(abdwtou\s2, l. 16. Sed hae maculae oblongae ac segmentis similes: potius huc quadrent maculae orbiculares et oculeae pardi, quae et oculi Plinio, l. 8. c. 17. dicuntur, Solino, c. 27. orbiculi et oculati circuli. *)opwpa\s2 quoque vocat mellitissimus Oppianus *kunhg. l. 3. et sfragi=das2, l. 1. quo [orig: quô] nomine in vestibus dici rotundas notas sive clavos acu textos supra diximus. Idem o)pwrina\ vocavit, quod fructuum, qui aurumno [orig: aurumnô] proveniunt, pomorum inprimis, orbicularem figuram referant, *kunhg l. 4. de pardis,

Unde omnino Gallorum pomellatum, qua [orig: quâ] voce indigitant, quidquid huIucscemodi orbiculis pictum est ac veluti pomulis variatum. Proprie vero virgata et scutulata Gallorum saga Veter. quae pluribus virgis h. e. viis transversim decussatimque ductis erant distincta, unde multae in medio quadratae notae relinquebantur, quales in retibus acreticulatis operibus apparent. Salmas. ad Vopisc. in Garino, c. 20. Interim sicut de plumato seu plumario opere supra diximus, ita, virgatum et scutulatum, quibuslibet etiam maculis variatum prisci dixere [orig: dixêre], etc.

POMERANIA Wandalica regio ad mare Balticum sita, sic dicta a Pomesano, Vidunti primi Borussiorum Regis filio, Pomesania primo, Metel. a primis vero cultoribus patria [orig: patriâ] lingua [orig: linguâ], h. e. Wandalica [orig: Wandalicâ], Pamorzi appellata est, ab indigenis in habitata et propriis dominis gubernata; alienis autem numquam subiecta foit. A Boleslao Polono ad fidem Christi, cum Cassubia, compulsa est, A. C. 1120. est ubique fertilis, aquisirrigua, stagnis abundans, navibus pervia, dives agris, pascuis, pomis, lignis, rivis, montibus, venatione, pecore, piscibus, frumento [orig: frumentô], butyro [orig: butyrô], melle, cera [orig: cerâ], et aliis similibus rebus. Est quoque optime culta civitatibus, oppidis, arcibus et vicis; nec ullus est locus in ea vacuus, aut incultus, nisi quem aut lacus, aut montes occupant. Usa est ante susceptum Christianismum lingua [orig: linguâ] Wandalica [orig: Wandalicâ], moribusque propriis vixit, donec Romano Imperio subacta est. Tunc enim una cum religione, Saxonicam linguam amplexa est, quam in hunc usque diem retinet, Munsterus. Olim sub propriis DucIbus, quorum familiae orgio a Mistevone Vandalorum Rege arcessitur: Huius, inter alios, filius Bogislaus, pater fuit Suantibori: qui a Bela Ungaro, auspiciis Micslai Poloniae Regis victus, et ad fidem adductus, mox in libertatem et gentilismum se vindicavit. Eius filii Wratislaus et Ratiborus Citeriorem, Suantopulcus vero et Boguslaus, Ulteriorem Pomeraniam sortitisunt: quorum posteriorum stirpe exstincta [orig: exstinctâ] in Mestovino, A. C. 1295. partem ditionis Crucigeri occuparunt [orig: occupârunt], A. C. 1313. reliqua [orig: reliquâ] cis Stolpam ab agnatis vindicata [orig: vindicatâ], E prioribus Ratisbori linea, in Bartholomaeo A. C. 1224. deleta est, Wratislaus vero familiam diutius propagavit, ab Ottone Bambergensi baptizatus. Pater Casimiri et Bogislai II. qui a Friederico Barbarossa, A. C. 1181. duces creati sunt, data [orig: datâ] in Imperio sessione. E Casimiri stirpe ultimus Casi mirus III. Obiit A. C. 1271. Bogislaus genuit Bogislaum III. et Barnimum I. qui mortuus A. C. 1287. per filium Ottonem et Bogislaum, Stettinensem et Wolgastensem ramum sevit. Otto Sterinum nactus est, pater Barnimi M. qui, in casum deficientis prolis, Brandeburgicis successionem addixisse dicitur: cuius posteris in Ottone III. A. C. 1464. exstinctis, acre propterea bellum, inter agnatos Wolgastensis rami, ortum est. Bogislaus IV. Wolgastum tenuit, pater Wartislai IV. qui praeter Wartislaum V. Prosevit Bogislaum V. cui Pomperania Orientalis et Barnimum IV. cui Occidentalis cessit. Prioris posteritas desiit in Erico I. A. C. 1459. cuius ex sorore nepos Christophorus Comes Palatinus Rheni, post avunculum, Septentrionalium regnorum Daniae, Sueciae et Norvegiae rex electus est. Posterior, conditor arcis Wolgastanae, cum Barnimo III. a Carolo IV. Venatoris Imperatorii dignitate exornatusest. Mortuus A. C. 1365. reliquit Bogislaum a)/paida, et Wartislaum VI. Cum cuius posteris A. C. 1471. Albertus Brandeburgicus convenit, ut Stetinensem Ducatum a se in feudum acciperent. Cumque iterum Bogislaus X. homagium negaret, ad arma rursus, sed res denuo composita est, connubio [orig: connubiô] Margaretae Brandeburgicae. Hic. e Palaestina redux, Wittebergae Lutherum audiit: Exstinctus A. C. 1523. Ex filiis eius Georgius, cum Brandeburgicis it erum transegit, A. C. 1528. ut quoties homagium ducibus praestaretur, simul iuramento [orig: iuramentô] successio in casum futurum firmaretur. Alter Barnimus, per Bugenhagium, in ditionem Euangelicam doctrinam induxit. Ei successit A. C. 1573. ex fratris filio Philippo, natus Ioh. Fridericus, qui absque mascula prole obiit, A. C. 1600. ut et fratres eius Barnimus V. A. C. 1603. et Casimirus IX. A. C. 1605. Duo supererant Philippi filii, Bogislaus XIII. qui A. C. 1606. defecit et Ern. Ludovicus, quorum ille, Philippum II. genuit, mortuum A. C. 1618. Franciscum, et Bogislaum XIV. qui ultimus familiae, totius Pomeraniae dominus, a Caesareanis misere expilatus est, A. C. 1627. recepto [orig: receptô] dein in ditiones Gustavi Adolphi exercitu, A. C. 1630. Obiit A. C. 1637. Cuius successio cum, ex antiquo pacto, ad Brandeburgicos deferenda fuisset, pace Monasteriensi ita dispositum est, ut Marchiones Ulteriori, cum aliis quibusdam Aequivalentiae nomine, contenti, Citeriorem Pomeraniam cum Rugia Suecis relinquerent: sed hodierno [orig: hodiernô] bello [orig: bellô] rursus Elector Brandeburgicus ius antiquum persequitur. Vide Phil. Iac. Spenerum, Syllog. Geneal. Hist. Baudrando Pomerania, Pommern

incolis, Pomeranie Gallis, provIncia Germaniae, ad mare Balticum, Ducatus titolo [orig: titolô] nobilis ab A. C. 1182. est in circulo Saxoniae superioris. Terminatur a septentrione mari Baltico [orig: Balticô], ab oriente Prussia [orig: Prussiâ], a meridie Marchia [orig: Marchiâ] Brandeburgica [orig: Brandeburgicâ], et ab occidente Ducatu Megalopolitano [orig: Megalopolitanô]. Antea Duces habuit proprios; sed mortuo [orig: mortuô] Boguslao [orig: Boguslaô] ultimo [orig: ultimô] Duce, Pomerania bipartita fuit pace Monasteriensi et Osnabrugensi; Pomerania enim citerior seu cis Oderam fluvium concessa fuit Suecis, cum tribus ostiis Oderae, et Dam, et Golnow ioppidis trans Oderam, et Rugia insula in mari Baltico. Pomerania vero ulterior seu inter Oderam et Prussiam concessa fuit Electori Brandeburgico. Pomerania autem dividitur in decem partes, suntque Ducatus Stetinensis, Herzogthumb Stetin, Principatus Rugiae, Furstenthumh Rugen, Dominium Barthense, Herrschafft Bardt, Dominium Wolgastense, Herrschaffi Wolgast, et Comitatus Gutzoviensis, Graffschafft Gutzkou, in citeriori, et sub Dominio Suecorum: Ducatus vero Pomeraniae, Herzogthumb Pommern, Ducatus Cassubiae, Herzogthumb Cassuben, et Ducatus Vandaliae, Herzogthumb Venden, in ulteriori, sub Electore Brandeburgico; ut etiam Dominium Buthovii, Herrschafft Butow, et Dominium Lavemburgi, Herrschafft Lowenborch, quae duo ipsi concessa fuere [orig: fuêre] a Rege et regno Poloniae. Totius autem provinviae caput est Stetinum, Stetin, ad Oderam. Vide de Prussiorum, Pomeranorum et Livoniorum in loca Burgundionum, Tornigorum, misnorum et Hesorum migratione, B. Rhenanum, Rer. Germ. Nov. Antiq. l. 1. cum Notis Ottonis ICti. p. 183. adde Althamerum, in Tacit. p. 527. Schrot. Part. 1. ac inprimis Ioh. Micraelium Chron. Pomeraniae. POMERANIAE URBES: Anclamum, Anclam: Suecis subest. Bardum, Bardt, Suecis subest. Butovium, Butow, Brandeburgico subest. Caminum, Camin, Brandeburgico. Colberga, Colberg, Brandeburgico. Golnovia, Golnow, Suecis. Griphisvaldia, Gripswalde, Suecis. Gutzovium, Gutzkow, Suecis. Lavemburgum, Lowenborch, Brandeburgico. Stctinum, Stetin, Suecis. Sunda, Stralzund, Suecis. Treptovia, Treptow, Brandeburgico. Volgastia, Wolgast, Suecis. Volsinum, Wollin, Suecis. Usedomia, Usedom, Suecis.

POMERELLIA regiuncula Prussiae regiae, in Vistulam fluv. ad Ortum, et Pomeraniam ad Occasum, ubiurbes Conitza et Slochova.

POMERIOL oppidum regni Legion. a Legione 3. leuc. Manzanilla, vel Manzera. Item oppid. Hispaniae Baeticae inter Hispalim 7. et Eleplam 4. leucis.

POMERIUM [1] quasi post murum, ut auctor est Varro, quia Veteres moerum murum dixere [orig: dixêre]: vel, ut Festus, quasi promurum, i. e. proximum muro, apud A. Gellium, l. 13. c. 14. ex Augurum libris definitur, locus intra agrum effatum, per totius Urbis circuitum, pone muros regionibus certis determinatus, qui faciat finem urbani duspicii etc. Clarius ex antiquo ritu condendorum ac circumscribendorum oppidorum dignoscitur: quem his verbis describit Varro, de L. L. l. 4. Oppida condebant in Latio, Etrusco [orig: Etruscô] ritu multa, id est, iunctis bobus, tauro [orig: taurô] et vacca [orig: vaccâ] interiore ar atro [orig: atrô] circumagebant sulcum: hoc faciebant Religionis causa [orig: causâ] die auspicato [orig: auspicatô], ut fossa [orig: fossâ] et muro [orig: murô] essent munita. Terram, unde exscalpserant, Fossam vocabant: et introrsum factum, Murum. Postea, quod fiebat orbis, Urbs: Principium, quod erat post murum, Pomerium dictum, eiusque ambitu auspicia Urbana finiuntur. Cum quo consentit Plutarchus, eodem [orig: eôdem] ritu conditam esse Romam, docens in Romulo, cum ait: Romulus, postquam Remum una cum nutriciis suis in Remonia sepelivit, condidit Urbem; ad quod accivit Hetruscos, qui velut in mysteriis, ut quidque faciendum erat, ceremoniis quibusdam et scriptis praescripserunt docueruntque. Comitio fossa est rotunda circumducta: In eam primitias dotulerunt omnium, quae de more, ut bonis, natura utebantur ut necessariis, Postremo, ex qua quisque advenerat regione, eius terrae portiunculam collatam eo coniecerunt et commiscuerunt: Fossam hanc eodem [orig: eôdem], quo [orig: quô] caelum, nomine, vocaverunt Mundum. Hinc Urbe, sicut circulo [orig: circulô], centrum circumscripsere [orig: circumscripsêre]. Conditor aratro aereum vomerem adiungit, iunctisque bobus, mare et femina, ipse circum lineamenta profundum inducit sulcum. Sequentium munus est, ut excit at as ab aratro glebas introvertant, nec ullam sinant extra ferri. Ita moenia lineae definiunt, idque elisis aliquot literis Pomerium dicitur, quasipost,v el pone moenia. Ubi portam designare visum est, vomere exempto [orig: exemptô] atque aratro [orig: aratrô] sublato [orig: sublatô], spatium relinquunt. Unde totum habent murum, praeter portas, sacrum. Vide quoque Dion us. l. 1. Livius, de Servio Tullo loquens, l. 1. c. 44. indicat, Pomerium locum fuisse, tam intra, quam extra Urbis murum, quem Antiqui in condendis urbibus augurato consecrarint [orig: consecrârint] neque in eo ullum aedificium passi fuerint. Inde factum, ut quotiescumque Roma amplior fieret, Pomerium prolatum esse diceretur. Ius autem eius proferendi neminem habuisse, excepto [orig: exceptô] eo [orig: eô], qui Populum Romanum agro [orig: agrô] de hostibus capto [orig: captô] auxisset, docet A. Gellius, loc. cit. Vide Ioh. Rosinum, Antiqq. Rom. l. 1. c. 3. Antiquissimum urbis Romae Pomerium, Palatini montis radicibus terminabatur, et proin Romulus solum Palatium Pomerio inclusit. Sic enim ille apud Liv. l. 1. c. 12. Iuppiter, inquit, tuis iussus avibus hic [orig: hîc] in Palatino prima Urbis fundamenta ieci. Postea pro incrementis Reip. ulterius prolatum est, et sex editos colles complexum, Capitolinum, Quirinalem, Caelium, Esquilinum, Viminalem, quique primo dicendus erat, Palatinum.

Solus Aventinus diu extra Pomerium mansit, quem tamen Ancus Martius, cum ab ea parte Urbem non satis munitam animadverteret, muris fossaque [orig: fossâque] communivit atque aedificiis occupavit. Quando vero et a quibus Regibus incrementum id factum, docent Antiquitatum Rom. Scriptores, Onuphrius inprimis Panvinius Reip. Rom. Comm. l. 1. et Donatus, in Roma Vet. et Nov. l. 1. c. 5. Servium Tullum Livius, l. 1. c. 44. tres colles, Viminalem, Quirinalem et Esquilias, Urbiaddidisse refert: Sulla quoque Pomerium protulit, Auctore Tacito [orig: Tacitô], Annal. l. 12. c. 24. iuxta eam urbis partem, ut videtur Onuphrio, quae est versus hortos Sallustianos, portasque Collinam et Viminalem: Iulius dein narrante Dione Cassio [orig: Cassiô], l. 43. sed silentibus Dionysio [orig: Dionysiô], Tacito [orig: Tacitô] et Suetonio [orig: Suetoniô]; quorum primus Caesarem et Sullam omittit, alter Sullae solum et Augusti ac Claudii meminit; ul imus non tam Urbem auxisse, quam augere voluisse Caesarem, indicat. Clavudium quod attinet. Aventinum is montem intra Pomerii fines recipiens, Urbem sic vere e(pta/lofon seu septicollem fecit: idque post Britanniam Romano Imperio adiectam. Exstat de eo vetus Inscr. apud Gruterum, Tl. Claudius. Drusi. F. Caisar. Aug. Germanicus. Pont. Max. Trib. Pot. VIIII. Imp. XVI. Coss. IIII. Censor. P. P. auctis. Populi. Romani. fivibus. Pomerium. ampliavit. terminavitque. Vide praeter Auctores praefatos, A. Gellium, l. 13. c. 14. ut et infra ubi de Ponto Polemoniaco.

POMERIUS vide Iulius Ponterius. Hunc confundit Trithemius, alique cum Iuliano Toletano, cui etiam hoc nomen fuit. Sed ille 5. saeculo [orig: saeculô], hic demum sub finem septimi floruit. Gennad. de Script. Illustr. Isid. Vide et Iulianus.

POMESANIA tractus Prussiae Ducalis aliquot leucis ab Elbinga in Austrum, uti a Mariaeburgo, sub Electore Brandeburgico ubi oppid. Salfelda, Lipstadium et Osterodia.

POMETIA urbs olim Italiae, Latinorum colonia, iuxta Pontinam paludem. A Romanis deleta, quod ad Auruncos defecisset. Liv. l. 2. dec. 1.

Etiam ipsi Insitores Autumno vota solvebant, istiusmodi corona [orig: coronâ] redimiti. Propertius de Vertumno, l. 4. El. 2. v. 17.

Insitor hic solvit pomosa [orig: pomosâ] vota corona [orig: coronâ]:
Cum pyrus invito stipite mala tulit.

*ma=la fe/rwn ko/lpoisi ta\ oi(/ pote *ku/pris2 e(loi=sa
*dw=ra *dionu/sou dw=ken a)po\ krota/fwn.

Cuiusmodi coronae cylistae sive encylistae vocabantur, quod non solum forma [orig: formâ] essent circulari, sed et in eas non nisi res orbiculares ac velut ad volubilitatem rotundatae, admitterentur. Quippe hinc tota corona fiebat firmior ac solidior et proinde volubilis, versatilis, rotatilis. Appuleius, Metamorph. l. 11. Individuo [orig: Individuô] nexu corona totis floribus, totisque constructa pomis adhaerebat. Vide Car. Paschal. Coronar. l. 1. c. 13. l. 4. c. 1. et supra, ubi de Encylistiis Coroniis: uti de mensis pomorum, voce Cena, it. Poma et Mensae secundae.

POMONA [1] Nympha Latialis, hortorum Dea: quam cum Vertumnus misere deperiret, in alias atque alias identidem sese formas transmutavit, ut saltem amatae conspectu frui posser. Tandem in anum conversus multis argumentis ei persuadere conatur, ut Vertumno nubat. Verum cum nihil aliud, quam operam se ludere animadverteret, pristina [orig: pristinâ] resumpta [orig: resumptâ] forma [orig: formâ] non admodum invitae vim intulit, nuptiisque eius est potitus. Picus quoque Latinorum rex eam adamavit, propter quod Circe coniux illum in avem sui nominis transmutavit. Inde Pomonalis, Flamen Pomonae Deae. Alex. ab Alexand. l. 6. c. 12. Post aliquot vero tempestates, aucta [orig: auctâ] civitate quum augeri sacerdotia oporteret, 15. Flamines constituti fuere [orig: fuêre], qui omnes a Diis, quibus sacra faciebant, cognomenta sortiti sunt, quorum primus Dialis, ultimus Pomonalis. Eius meminit Ovid. Met. l. 14. v. 623.

Rege sub hoc Pomona fuit: qua [orig: quâ] nulla Latinas
Inter Hamadryades coluit sollertius hortos,
Nec fuit arborei studiosior altera foetus [orig: foetûs],
Unde tenet nomen. ----

POMONA [2] insula Orchadum primaria, cum urbe cognomine, vulgo Kirckwal; insula vero Mainland dicitur, ab Ortu in Occasum extensa ad 22. mill. pass. in ea sunt 8. castra cum urbecula primaria Carcoviaca Kirkwal, in parte Boreali Insulae, vixque 15. mill. pass. distat ob ora Scotiae in Septentrionem Baudrand.

POMONA [3] locus Latii, in agro Solonio, in via Ostiensi, media inter Romam et Ostiam, utrinque supra 8. mill. pass. a Pomona Dea pomorum.

POMPA in Baptismatis sollemnibus; Abrenuntias Satanae et pompis eius; ambitionem, iactantiamque denotat. Proprie, sollennis processio apud Veteres sic dicta est. Vide Io. Meursium, in *pomph\ i. e. deductio seu transverctio, quae per publicas Urbis vias honoris ergo fiebat, uti in triumphis, Supplicationibus, Funeribus, Nuptiis. Sic Gallienum decennia celebrasse [orig: celebrâsse] novo [orig: novô] genere ludorum, nova [orig: novâ] specie pomparum etc. narrans Trebellius Pollio: Iam primum, inquit, c. 8. inter togatos patres et equestrem ordinem, albatos milites et omni populo [orig: populô] praeeunte, servis etiam prope omnium et mulieribus cum cereis et facibus et lampadibus

praecedentibus, Capitolium petiit. Processerunt etiam altrinsecus centeni boves, cornibus auro [orig: aurô] iugatis et dorsualibus sericis discoleribus praefulgentes. Agnae candentes ab utraque parte 200. praecesserunt, et decem elephanti quitunc erant Romae, mille ducenti gladiatores pompaliter ornati, cum auratis vestibus matronarum, mansuetae ferae diversi generis ducentae ornatu quammaximo [orig: quammaximô] affectae. Carpenta cum mimis et omni genere histrionum, pugiles sacculis, non veritate, pugillantes. Cyclopea etiam luserunt omnes apenarii ------ Omnes viae ludis strepituque et plausibus personabant, ipse medius cum picta toga et tunica palmata inter Patres, omnibus Sacerdotibus praetextatis, Capitolium petrit. Hastae auratae altrinsecus quingentae, vexilla centena, et praeterea, quae Collegiorum erant, dracones et signa templorum omniumque legionum ibant. Ibant praeterea gentes simulatae, ut Gothi, Sarmatae, Franci, Persae: ita ut non minus quam ducenti singulis globis ducerentur. Hac [orig: Hâc] pompa [orig: pompâ] homo ineptus eludere se credidit Populum Rom. Speciatim et maxime proprie de Pompa Circensi, quam Tertuliianus, de Spectaculis, c. 7. Simulacrorum dicit fuisse seriem, Imaginum agmen, currus, thensas, armam axas, sedes, coronas, et exuvias. Primo namque praeferebantur simulacra Deorum, quibus succedebant Imagines virorum bene de Rep. meritorum: Sequebantur currus, iuxta Virg. l. 1. Aen. v. 20.

Quos excipiebant Insignia, ita enim Godwynus Thensas interpretatur, funium quorundam ope gestata, quos attingere nefas erat. Sequebantur Harmamaxae: et quidem Currus inanes erant, Thensae secundum quosdam simulacura vehebant, in Harmamaxis homines erant, vel potius totum Imaginum agmen. Has excipiebant Sedes Magistratuum Curules, Coronae et Exuviae, i. e. Spolia hostibus adempta: quae tria postrema in Supplicationibus inprimis ac Gratiarum actionibus publicis, pro victoria impetrata, erant in usu. solebant enim Romani in istiusmodi Pompis, ubi ad certum Circui locum perventum erat, in honorem Victoris licet absentis, currum statuere, coronis spoliisque hostium, insignem, uti docet Isaac. Casaubon. in Sueton. Iul. c. 76. In Pompae Cerealis apparatu Ovum primum numeratum esse, scribit Macrob. l. 7. Saturnal. c. 16. quo [orig: quô] forte Terrae, quam sub Cereris schemate cultum ibant, rotunditatem indigitare voluerunt. Quaelibetenim Pompa Dei alicuius honori litabat: quemadmodum Circensis, ut ad eam redeam, in Solis vergebat honorem, qua [orig: quâ] fini ingentis staturae equi in ea deducebantur. Praeter memorata, nobiles quoque Matronas carpentis suis vectas, Pompae fuisse partem, Sueton. docet in Claudio, c. 11. Illa [orig: Illâ] procedente, favor, studia et sponsiones uniuscuiusque ostendebantur, quorum unus huic, alter illi factioni favebat. Ovid. Amor. l. 3. El. 2. v. 43.

Sed iam Pompa venit; linguisque animisque favete,
Tempus adest plausus: aurea Pompa venit.

At cum Pompa frequens certantibus ibit ephebis,
Tu Veneri dominae plaude favente manu etc.

Vide Thom. Dempster. in Rosin. l. 5. c. 5. Thom. Godwyn. Anthol. Rom. l. 2. sect. 3. c. 1. ut et hic [orig: hîc] passim ubi de Festis Sacrisque Gentilium, voce item Designatores, ac Nigrigeruli et Processio uti de Pompa Megabyzi, inter Apellis opera Plinio memorata, l. 35. c. 10. supra Megabyzi; de more in Pompis inprimis munera exhibendi Principibus, voce Munus. Addo saltem, has quoque Gentilium pompas, in renuntiatione Baptismali, olim intellectas. hinc inter alia, quae Christianis apud Minucium Fel. obicit Caecilius: Non spectanda, in quit, visitis, non pompis interestis. E quibus verbis conici posse, quo [orig: quô] tempore usitari coeperit inter Christianos usus et formula renuntiandi Satanae, saecule et pompis eius, observat Desid. Heraldus. Hinc Pompalis, apud. Iul. Capitolin in Gordianis, c. 6. Erat longitudine Romana [orig: Romanâ], canitie decora [orig: decorâ] et pompali vultu. Item Pempaticum, quod ad pompam ostensionemque facit. Graece fantasiw=des2 Unde carrum pompaticum, et pompabilis ornatus, est fantasiw/dhs) fanta/zein enim ostendere est. Hesychius, fanta/sai, dei=zei) fanta/zou, fai/nou. Unde fantasi/a qua [orig: quâ] voce etiam in Actis, c. 25. v. 23. uti novimus sacrum Scriptorem, ostensio, Gall. monstre, parade. Sic Graeci e)zo/dous2 kata pollh=s2fantasi/as2, fieri dicunt, qui cum multa pompa paratuque fiunt. Vide supra in voce Albati, item Ostendere, Ostensionales, et quae hanc in rem adsert Cl. Salmas. ad Lamprid. in Alexandro Sev. c. 33. At Pompare, apud Aur. Cassiodorum, Paulum Diac. alios, idem quod traducere per Amphitheatri arenam Suetonio, in Vespasiano, c. 8. adnotante Th. Marcilio. Vide infra in hac voce. Indidem e)pipompeutika\ carmina, de quibus supra voce Epipompeutica, item Lyra.

POMPEJA [1] Sexti Pompeii ex Scribonia, filia; desponsa Marcello, pignus pacis cum Triumviris initae: sed non deducta, nupsit postea Scribonio Liboni.

POMPEJA [2] uxor tertia Iul. Caesaris, filia Pompeii, Hanc mortua [orig: mortuâ] Calpurnia [orig: Calpurniâ] Caesar sibi iunxit, mox repudiatam, ob adulterii cum Clodio, inter Bonae Deaesacra, suspicionem. Non enim culpa [orig: culpâ] solum, sed et culpae suspicione Caesaris uxorem vacare debere, dixit: Sueton. et Plut. in Iulio.

POMPEJA [3] Lex de Iudiciis, lata a Cn. Pompeio M. Consule sine Collega, Ne reum in iudicio [orig: iudiciô] laudare liceret, memoratur Plut. in eius vita et Cat. Utic. Vide quoque Val. Max. l. 6. c. 2. ex. 5. Alia, eodem Auctore III. Consule cum Q. Caecilio Metello Pio Scipione anno Urb. Cond. 701. voluit, Ne cuius absentis in Magistratuum Comitiis ratio haberetur, uno [orig: unô] Caesare excepto [orig: exceptô]. Dio, l. 40. Plut. in Pompeio et Caesare etc. Alia, Ut de iis, qui a secundo suo Consulatu ad hunc usque diem ob rem iudicandam pecunias cepissent, quaestio constitueretur, reperitur, apud Appianum, Bell. Civ. l. 2. Idem II. Consul cum M. Licinio Crasso II. tulit anno [orig: annô] 698. Ut

amplissimo ex censu, excenturiis, aliter quam antea lecti Iudices, ex tribus tamen ordinibus, quibus Aurelia [orig: Aureliâ] lege communicata erant iudicia, Senatorioscil [orig: Senatoriôscil]. Equestri et Tribunis, Aerariires iudicarent. Item, ut quinque et septuaginta Iudices causas cognoscerent: Cuius legis meminit Cicer. in Pisonem: vide quoque in eandem Asconium. Alia ab eodem III. Consule cum Q. Caecilio Metello Pio rogata est anno [orig: annô] 701. Utsibi Hispania provincia in alterum quinquennium prorogaretur. Dio, l. 38. et Plut. in vit. eius. Eodem anno [orig: annô] idem legem tulit de vi, qua [orig: quâ] nominatim caedem in appia via factam et incendium Curiae et domum M. Lepidi Interregis oppugnatam comptehendit, et poenam graviorem ac formam iudicii breviorem: Capita eius collegit Hotomannus. Vide quoque Asconium, in Milon. Dionem, l. 40. Cicer. de Finibus, l. 4. et ad Atticum, l. 10. Ep. 4. Caesarem de bello Civ. l. 3. etc. Eodem [orig: Eôdem] anno [orig: annô] idem de ambitu legem tulit, de qua iterum Dio videndus. Sed et legis ab eo I. Consul. cum M. Crasso an. Urb. Cond. 683. latae meminit Plut. qua [orig: quâ] voluit, Ut ad Tribunos Pl. provocandi ius esset, omniaque, quae Tribunis Pleb. ademerat Sylla. illis restituerentur. Vide quoque Asconium, in Verrin. 1. et 2. ut et Caes. de bello Civ. l. 1. quibus adde Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. passim.

POMPEJA [4] Macrina uxor Argolici, a Tiberio in exilium missa, Tacit. Annal. l. 6. c. 18.

POMPEJA [5] Paullina filia Pompeii Paullini, Consularis et vectigalibus praefecti, uxor L. Annaei Senecae.

POMPEJA [6] Plautina Imperatrix optima, quae Iulianum Imperatorem maritum suum divertit, ab extorquenda populo pecunia, et colligendo fisco. Sextus Aurel. Item Cn. Pompeii filia, et neptis Syllae, uxor Iulii Caes. quae ab eo repudiata fuit, quod venisset in suspicionem adulterii cum Clodio commissi inter sacra Bonae Deae. Vide supra.

POMPEJA [7] Porticus memorata Propertio, l. 3. El. 32. v. 11. 12. Ovidio, l. 1. Art. am. v. 67. Martiali, l. 11. Epigr. 48. et Catullo, Epigr. 56. ad Camerinum, ubi v. 6. Magni ambulatio vocatur, deambulationi inserviebat: quam iis, qui pene assidui in studiis, senibus item atque aliis naturae imbecillioris et proin vehemen tium exercita tionum impatientibus, apprime convenire, Gymnasticae Rei Scriptores, tradunt. Vide quoque Senec. Ep. 15. et Voss. de 4. Artib. Popul. c. 3. §. 93. nec non infra, voce Porticus.

POMPEJA [8] Tropaea locus Hispaniae in Galliae Narbonensis confinio ad Pyrenaei montis radices, apud Templum Veneris, a Narbone 36. mill pass. in Austrum.

POMPEJACUM castrum pagi Aginnensis, ubi S. Vincentius passus dicitur;' cuius sepulchrum ibi stanneis tegulis, a Leontio Burdigalensi Episcopo tectum ostenditur. A Pompeio aliquo denominatum: dicitur quoque Passio S. Vincentii. Gregor-Turonens. Hist. l. 7. c. 35. l. de gloria Mart. etc. Vide Hadr. Vales. Not. Gall.

POMPEJANA Domus occurrit apud Iul. Capitolin. in Gordianis, c. 2. ubi de Gordiano seniore seu primo, Romae, ait, Pompeianam domum possidens, in provinciis tantum terrarum habens quantum nemo privatus. Item apud Plutarchum in Vita Pompeii, et Sueton. l. 3. c. 15. edit. Casaub. ut et libro de illustr. Grammaticis. Eadem et Rostrata dicta, ut in sequentib. docet Capitolin. haud dubie, propter fastigium vel ornamentum aliquod, rostri forma [orig: formâ] Magni aedibus, concessu Senatus ac Populi Romani affixum, navalium eius victoriarum monumentum Philippi temporibus eam fiscum invasisse, idem refert Capitol. ibid. Vide quoque infra Rostrata.

POMPEJANUM villa Ciceronis prope Nolam, a neapoli 12. mill. pass. Locus hodie Pomigliano, teste Ambrosio [orig: Ambrosiô] Leone. Blonde autem S. Maria Nuntiata, vel Anontiata.

POMPEJANUS [1] Equitis Romani fil. genere Antiochensis, Consul Roman. M. Antonini Pii gener, cuius meminit ipse Murcus in oratione sua, apud Vulcatium Gallicanum in Avidio Cassio, c. 12. Habetis igitur P. C. progratulatione victoriae, generum meum, Consulem Pompeianum dico; cuius aetas olim remuneranda fuerat Consulatu, nisi viri fortes inter venissent, quibus reddi debuit, quod a Rep. debebatur. In praecedentib. peregrinus dicitur, i. e. genere obscurus, nonsatis nobilis, ut habetur in Vita Marci. Vide intra. Sub Commodo postmodum interfectus est, simul cum aliis non paucis, Idem in seqq. c. 4. Datum negotium peragendae necis (Commodi scil.) Claudio Pompeiano propinquo, qui ingressus ad Commodum districto [orig: districtô] gladio [orig: gladiô] cium potestatem faciendi habuisset, in haec verba proumpens, Hunc tibi pugionem Senatus mittit: detexit facinus fatuus nec implevit, multis cum eo participantibus causam. Post haec inter fecti sunt. Pompeianus primo et Quadratus, dein etc. Uxor eius Lucilla fuit, Commodi soror, quae prius Vero nupserat et hac [orig: hâc] ipsa [orig: ipsâ] conspiratione detecta [orig: detectâ], in exilium relegata Capreas, dein occisa est, teste Dione. His parentibus gentus fil. est Pompeianus, de quo sic Ael. Spartian. in Antonino Carac. c. 3. Occidit etiam Pompeianum, Marci nepotem ex filia natum et ex Pompeiano, cui nupta fuerat Lucilla, post mortem Veri Imperatoris, quem et Consulem hic feccrat et omnibus bellis praeposuerat, quaegravissima tunc fuerunt. Vide Casaubon. ad loc. ubi Lampridium refellit ex Dione, Claudium Pompeianum, huius occisi patrem, post necem Commodi sibi visum: imo ex ipso Lampridio, in Iuliano, c. 8. Cl. Pompeianum e secessu Taraconensi a Iuliano ad participatum Imperii, quod gener Imperatoris fuisset, evocatum, dicentibus. Si enim a Dione visus est post Commodum occisum; si a Iuliano ad consortium Imperii vocatus: non igitur sub Commodo necatus est, ut supra Lamprid. narravit, etc. Memoratur et Pompeianus Consul Iulio Capitolino in Gordianis, c. 23. Finita [orig: Finitâ] igitur sollicitudine in Africa Gordiano [orig: Gordianô] iam iterum et Papiniano [orig: Papinianô] Consulib. ubi pro Papiniano legendum esse Pompeiano docent ex Fastis, Codice Palarino, et membranis libroque clariss. Puteani Casaubonus, et Gruterus.