CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS TERTIVS Literas M, N, O, P, Q, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

PULLICENI apud Ael. Lamprid. in Alexandro Sev. c. 41. nam aviaria instituerat -------- hisque vehementer oblectabatur --- -- et ne eorum pastus gravaret annonam, servos habuit vectigales, qui cos ex ovis et pullicenis ac pipionibus alerent: pulli sunt facsianorum, pavonum, perdicum, anatum et gallinarum. Unde Gallorum Poucins, de pullis gallinaceis. Pulli, pullici et pulliceni. Pullitras dixit Varro, in genere gallinaceo, et pullitras opponit vetulis gallinis, de R. R. l. 3. Et ea, quae subicias vetulis potius, quam pullitris. Sed et pullitros, dixerunt pullos equinos, qui recentioribus poledri. Ita certe scriptum in LL. Salicis. Pulletrus anniculus, in LL. Wisigothorum: unde Galli iterum pullitras vel pultras, equulas vocant. Uti vero gallinaceos et pavoninos pullos, pullicenes; sic palumbinos, pipiones vocat Lamprid. ib. Vide Salmas. Not. na eum et paulo supra, uti de astro, Gallis Pullicenaria dicto supra, voce Gallina.

PULLIENUS in veter. Inscr. M. Pullieni Prisci, apud Eund. ad Spartian. in Hadriano, c. 15.

PULLUS [1] puer effeminatus antiquis, quem Catamitum alias dixere [orig: dixêre]. Festus, Antiqui puerum, quem quis amabat, pullum eius dicebant. Graecis eodem [orig: eôdem] sensu pw=los2, ut et de meretrice. Hesych. pw=los2, e)tai=ra. *pw/lous2 ga\r au/ta\s2 e)/legon, oi(=on a)frodi/ths2 pw/lous2. h)\ tou\s2 ne/ous2 kai\ ta\s2 ne/as2 kai\ parqe/nous2. Aliter vocem usurpat Lycophron Cassandr. ubi de Teucro,

-------- o( patri/ou foneu\s2
*pw/lou, no/qon fi/tuma ------
-------- peremptor patrii
Pulli, nothum propagenim --------

Hic [orig: Hîc] enim Aiacem vocat pa/trion pw=lon, quia efflictim a patre amaretur etc. Vide Io. Meursium Commentar. ad l. et Casaubon. ad Calig. Suetonii, c. 13. ubi inter fausta nomina, quibus Caligula exceptus, sidus et pullum puppum et alumnum, recenset Auctor. Sed et pw=los2, pullus, Corinthiorum moneta, vide supra Diana.

PULLUS [2] seu, ut alii legunt, Pullius, alter Exquilini vertex montis: supra clivum Pullum habitavit Tarquinius Superbus, Solinus, c. 2.

PULMENTUM Unctiusculum Plauto, Pseud. Actu 1. sc. 2. v. 85. ba/mma est; quod unctum Persio, Sat. 3. v. 102. cenare sine uncto, i. e. oleo. Plin. l. 19. c. 4. Nec caules ut nunc maxime probabant, damnantes pulmentaria, quae egerent alio [orig: aliô] pulmentario [orig: pulmentariô], id erat eleo parcere, nam gari desideria etiam in exprobratione erant. Horti maxime placebant, quia non egerent igni parcerentque ligno, expedita res semper: unde et acetaria appellantur, facilia concoqui, nec oneratura sensum cibo [orig: cibô] et quae minime accenderent desiderium panis. Vide Salmas. ad Solin. p. 375. Hodie pulmenti vox frequens in Regulis Monastic. ubi pro quovis obsonio, quod pani addituir, Graecisque prosfa/gion est, sumitur etc. Sed et pro pisce vicarii vel stagni, in Chartis quibusdam medii aevi, occurrere, monet Car. du Fresne in Glossar. Vox a puls descendit, et idem notat quod pulpamentum, to\ kre/as2, prosfa/gion, o)/yon: cui a pulpa origo. Pulpa vero ex Graeco polfo\s2 venit, quod interpretantur mh/ruma e)k staito\s2, tractam scil. farinae subactae et in massam coactae. Vide Salmas. eundem ad Tertullian. de Pallio, c. 5.

PULOROSSA Insula quaedam Oceani orientalis, ad insulae Bali orientem sita, olim inculta et inhabitata: in quam Rex insulae Bali proscripsit quosdam, qui in ipsum conspiraverant, ita eorum misertus, cum tamen eos mortis supplicio addixisset, a quibus hodie insula illa ab eo tempore habitatur: Regi quidem Bali subditi, sed tamen in insulam Bali intrare non audentes. Natal. Metel.

PULPITUM excitatum in Proscenio, agentium et loquentium locus erat. In Pulpitum enim Actores prodibant, quod, ut Vitruvius docet, latius erat Latinis, quam Graecis. Altitudo illius Romanis non plus pedum quinque; adeo que humilius Scena [orig: Scenâ], sed altius Proscenio [orig: Prosceniô] ac Orchestra [orig: Orchestrâ] fuit. Ibi gesticulatione, cantu et saltatione, Artifices personis in Scena abditis populum retinebant. Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. l. 5. c. 4. Vide quoque Scaligerum, de Poetic. l. 1. c. 21. Hinc Sueton. in Caligula, c. 54. Saltabat autem nonnumquam etiam noctu, et quondam tres Consulares secunda [orig: secundâ] vigilia [orig: vigiliâ] in Palatium accitos, multaque et extrema metuentes super Pulpitum collocavit. In conviviis quoque, Lyriscas, Choraules, tibicines organarios, aliosque Artifices Domesticarum oblectationum, sedere in Pulpitis atque inde audiri consuevisse, docet Vitruvius laudatus, Architect. l. 5. c. 8. Vide iterum Rosinum, l. 5. c. 29. Apud Scriptores Ecclesiasticos Pulpitum est ambo Ecclesiae, interdum ipsum analogium seu lectrum portatile, Car. du Fresne Glossar. Fuit autem ambo seu pulpitum in mediis Christianorum Templis, unde praedicationes ad populum habebantur, teste Socrate, Histor. Eccl. l. 6. c. 5. et Georgio [orig: Georgiô] Alex. Vita [orig: Vitâ] Chrysostomi, quod hodieque apud Graecos in usu est. Ex eodem, Euangelium et Epistola, in celebratione Missae legebantur, diptycha recitabantur; ibidem Cantores stabant, hymnos et Psalmos decantaturi: denique quidquid publice in Ecclesia edicebatur, ex eo loco fiebat. Post ambonem vero a Sacerdote recitabatur o)pisqa/mbwnos2 eu)xh\, in Liturgiis et Ritualibus Graecorum adeo frequens, i. e. oratio post ambonem, propter eos qui in extremo Templo starent. Factum id finit1a [orig: finit1â] Liturgia [orig: Liturgiâ], eratque haec oratio sigillum omnium petitionum, et a)nakefalai/wsis2 taktikh\, pre/pousa toi=s2 prw/tois2 kai\ timiwte/rois2 lo/gois2, summa ordine repetita, conveniens primis et pretiosioribus Epilogis, ut loquitur Germanus Constantinopol. Hist. Eccl. p. 179. Analogii huiusmodi argentei, in cuius summitate leonis caput aureum, meminit Anastasius, Leone IV. Vide De la Cerda, Adversar. c. 85. sect. 9. et c. 135. sect. 18. Cl. Suicerum,

vocibus *)/ambwn, *)analogei=on, *deikth/rion, alibi, et hic [orig: hîc] passim. De pulpitis Circi Constantinopolitani vide Chron. Alexandrinum, p. 782.

PULS farina cocta cum aqua et sale, antiquus Romanorum victus fuit, domiac militiae usurpatus. Plin. l. 18. c. 8. Pulte, non pane, vixisse longo [orig: longô] tempore Romanos, manifestum est. Val. Max. l. 2. c. 5. ex. 5. Erant (Maiores nostri) Adeo continentiae attenti, ut frequentior apud eos Pultis usus, quam panis esset. Ad quem veterem morem respiciens Iuvenalis, Sat. 14. v. 171. inquit,

Et Romani hinc Pultiphagi barbari, Plauto dicti, Mostell. Actu 3. sc. 2. v. 141. etc. Unde verba illa XII. Tab. de debitore, qui solvendo non esset, Libras in dies dato, contra Cuiacium, Observat. l. 1. c. 22. de libris farris interpretantem, cuin Marcilio, ad Legg. XII. Tabb. de Pulte farrea, explicat Iac. Oiselius IC. Sic idem Marcilius recte eidem monet, apud Livium, l. 4. c. 15. ubi de Sp. Melio, farris libras, non frumenti, sed Pultis, accipiendas, ut et l. 5. c. 47. in M. Manlio selibras farris: et l. 6. de selibra Pultis intelligendas: qui etiam ibidem cibus militi coctus, l. 3. anno U. C. 295. vide quoque supra Debitum, appellatur. Necproin antiquis temporibus Pistores Romae cogniti, qui panem conficerent, sed tantum, qui farinam pinserent, id est, tunderent. Vide Oiselium laudatum Notis ad A. Gellium, l. 20. c. 1. ut et Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. Sigonium, Lipsium etc. Sed et in sacris quibusdam pulte Romani usi sunt. Plinius ubi supra Et hodie sacra prisca atque natalium pulte fritilla conficiuntur; ad quem locum vide Notas Dalechampii. Sed et Arnobius, l. 7. ubi sacrificia Gentilium ridet, Pulticulae, ait, tura cum carnibus, rapacium alimenta sunt ignium et Parentalibus coniunctissima mortuorum. Indigitans, non solum in sacrificiis ista in aram accensam consumenda imponi, sed et in crematione mortuorum in rogum inici, imo et in parentalibus quotannis idem fieri consuevisse. Vide supra, ubi de Cena ferali.

PULSANTES in Ecclesia Romana dicuntur, Monachismi Candidati, quod pulsent ad fores Monasterii, in Monachorum album admitti postulantes. Regula S. Benedicti, c. 58. Noviter veniens quis ad conversionem, non ei facilis tribuatur ingressus --- ergo si veniens perseveraverit pulsans, et illatas sibi iniurias et difficultates ingressus, post 4. aut 5. dies visus fuerit patienter portare et persistere petitioni suae, annuatur ei ingressus et sit in Cella hospitum paucis diebus, postea [orig: posteâ] sit in Cella novitierum, ubi meditetur, manducet et dormiat. Hinc de Carolomanno fratre Pipini Regis Monacho facto ad Casinum, ait Regino A. C. 746. Et iuxta morem portam Monasterii pulsans, colloquium Patris Monasterii expetiit etc. Hi itaque, antequam reciperentur, prius probabantur et examinabantur in Pulsatorio, loco sic ab iis dicto, qui in Cella hospitum erat, uti docet eadem Reg. d. c. In eo enim 4. aut 5. dierum, ut vult Benedictus, vel 2. mempsium, ut Magister, vel anni spatio [orig: spatiô], ut Cassianus, rigidiori examini subiciebatur pulsans, laborando cum fratribus, contentus annonae modica [orig: modicâ] mensura [orig: mensurâ], vel regulae disciplina [orig: disciplinâ] et excommunicationum: ut et mores Monasterii probaret et ipse probaretur -------- In quibus 2. mensibus, sub cura illorum Fratrum, qui peregrinos custodiunt, et ipsi similiter custodiebantur etc. uti habet Magister Regulae, c. 88. Domus pulsantium hic locus dicitur alias, et in Monasterio S. Galli hanc Inscriptionem habet.

Sed et Pulsantium nomine Novitii quoque nunnumquam veniunt, quod necdum omnino admissi votum professionis Monasticae nondum emiserint. Vide Auctores laudatos Car. du Fresne in Glossar, qui ab hac origine Gallicam vocem Espousser, quod strictius examinare significat, deducit.

PULSARE Parentes, apud Athenienses, capitale fuisse videtur, ex Lysia ubi de Agorato: sed morte talem non luisse, verum ignominia [orig: ignominiâ] fuisse notatum, patet exlege Solonis, Atticis Iureconsultis, th=s2 tou= gone/wn kakw/sews2, malaetractationis Parentum dicta, quae sic habet: *(o tou\s2 gone/as2 tu/ptwn ---- a)timos2 e)stw, Si quis parentes pulsaverit ---- ignominiosus esto, apud Diog. Laertium in Solone. Quae autem fuerit haec capitis minutio, ostendit comparatio LL. a)stratei/as2 et malae tractationis Parentum, quas in Timocratea Demosthenes coniungit. Nempe arcebantur tales contione, militia [orig: militiâ], Templorum publicorum ingressu et omni coronarum in publicis festivitatibus usu. Quae loca si nihilominus ingrederentur, Undecimviri capitales illos vincire et in Iudi cium apud Heliaeam rapere iubebantur, lege alia [orig: aliâ] ab eodem lata [orig: latâ], cuius idem, Demosthenes ibid. meminit. Vide Sam. Petitum Commentar. in LL. Attic. l. 2. tit. 4. et supra ubi de Parentibus.

PULSATIO in Chron. Wilhelmi Thorn. an. 1242. campanarum notat pulsationem, quae fit in signum honoris ac reverentiae erga aliquem, per locum illum transeuntem vel illuc advenientem, de quo ritu vide aliquid supra in voce Campana. Pulsare enim signa, campanas, frequentissime dicitur: Unde et Pulsatio terroris, qua [orig: quâ], praeter alias sollennitates, Festa Conceptionis B. Virginis et Beati Augustini celebrari Iubet henricus Episcop. Ratisbon. in Charta A. C. 1278. in Metropoli Salisburg. Tom. 1. p. 264. Carillon Gallis; sic dicta, quod ita olim in festivitatibus pulsarentur campanae, quemadmodum in tum ultibus bellicis etc. Hinc Pulsatores, qui alias Matricularii, in Ecclesiis, vide supra in hac voce. Apud Innocentium III. l. 15. Ep. 7. Pulsatores et Exsequiales, Innocentio Cirono sunt monitores Funerum, Gallis Semonneurs, h. e. Submonitores, dicti, qui campanas pulsando praetereuntes, ad fundendas pro defuncto preces invitant, apud Car. du Fresne in Glossar.

PULTARIAE villa Galliae inpago Laticensi, monasterio [orig: monasteriô] vetere S. Petri, a Gerardo Comite et uxore eius Bertha exstructo [orig: exstructô]

PULTARIUM apud Celsum, genus vasis est, quod alii Pultorium vocant. Vide Salmas. ad Treb. Pollionem in Claudio, c. 17.

PULTRONES apud Franciscum Tom. I. Opusc. de Vera et perf. Laet. p. 94. Recedite hinc Pultrones vilissimi et ite ad Hospitale: Italis Poltronii, Gallis Poltrons, dicuntur homines ignavi et timidi. An ab Italico poltro, i. e. lectus, quod sopori ac desidiae dediti, ut vult Landinus Comment. ad Dantis Infern. 24. An ab eorundem poltro, i. e. poletro seu puledro, quod pullum equinum notare diximus; ut Pultrones dicti sint, quod ad modum pullorum equinorum leviter agitati fugam arripiant, quod placet Octav. Ferrario in Originibus Italic. An sic dicti sunt, quasi pollice trunci, ut auctor est Salmas. de Trapezii. Foen. p. 784. Pro ignavis enim olim habitos, qui, ne militarent, sibi pollices truncabant: sed et hostibus captis interdum manuum pollices, ne amplius militare possent, abscissos esse, diximus supra in voce Pollex. Vide quae hanc in rem habet Car. du Fresne in Glossar. ubi varios Auctores praeterea laudat.

PULVERIATICUM in l. 16. Cod. Theod. de Tiron. ubi eius nomine binos solidos dandos servis iis, qui se militiae offerunt, praecipitur: in genere mercedem notat, quomodo apud plurimos medii aevi Scriptores vox sumitur, metaphora [orig: metaphorâ] ducta [orig: ductâ] a pulvere, quo [orig: quô] Palaestritae mutuo se aspergere solebant, certamen inituri, ut corpora ceromate et sudore lubrica mutuas prehensiones non frustrarentur. Non igitur solum honorarium, falarium, mercedem pulverei laboris seu mercedem, quae dabatur Agrimensoribus, quasi pro pulvere, in quo operam suam navarunt [orig: navârunt], notat, ut Cuiacius sentit Observat. l. 4. c. 18. et ex eo Rigaltius, inducti Constitutione Theodosii et Valentiniani, quae exstat apud Frontinum de Limitibus Agrorum. Vide Car. du Fresne in Glossar. pluribus id refellentem et Dominic. Macrum in Hierolex. qui etiam pro tributo quocumque in veterib. Tabulis usurpari id vocabuli oblervant.

PULVERATIO in vineis proprie vocabatur, occatio sive glebarum imminutio, quaerastris fiebat. Varro, l. 1. RR. c. 30. Vineas novellas arare aut fodere, et posteaoccare, id est, comminuere, ne sit gleba. Quod glebae grandes in pulverem rastris redigerentur. Virgil. l. 2. Georg. v. 418.

Ubi Servius, Hoc genus culturae, inquit pulverationem vocant proprie, quo imminutae glebae ad vites applicantur. An pulverationem a foffione separavit illo [orig: illô] versu Poeta? Nam sollicitatur tellus fossione, pulvis movetur pulveratione. Verius est, ut confunderit utrumque. Sic Columella pulverationem cum fossione eandem plane facit, l. 4. c. 28. ubi monet, creoro fodiendam esse vineam, quia pulveratione fiat uberior. Plinius quoque idem facit. Sed nec alia fuit vineae pulveratio apud Latinos, quod enim sicca [orig: siccâ] solum tempestate et pulverosa [orig: pulverosâ] terra [orig: terrâ] vineas movendas fossionibus praecipiunt, eas fossiones pulverationes proprie vocant. Uti hibernum pulverem, de hieme sicca Poeta dixit, l. 1. Georg. v. 101.

Et in illa veter. Rusticorum cantilena: Hiberno [orig: Hibernô] pulvere, verno [orig: vernô] luto [orig: lutô], grandia farra Camille metes. Quia igitur non nisi hiberno [orig: hibernô] et aestivo [orig: aestivô] pulvere vineas fodiebant, ideo Pulverationem vocabant fossionem. Alia fuit u(poko/nisis2 seu pulveratio vinearum, apud Graecos, a fossione prorsus diversa. Monet enim Theophrastus, Histor. l. 2. c. 9. pulverandam non esse vineam, variante se uva [orig: uvâ], nec omnino tangendam, nisi si forte cum penitus nigresceret, quamvis ne tum quidem movendam censebant nonnulli. At Romani, variante se uva [orig: uvâ], ultimam fossionem vineis dabant, ut videre est apud Plinium, l. 17. c. 23. et Columellam, l. 4. c. 28 ubi ex auctoritate veterum Magistrorum Agriculturae statuit, satis esse vineam ter confodere, germinante, florescente et maturescente etc. *e\ quibus apparet, diversam vineae colendae rationem, apud Graecos et Lationos, fuisse in usu. Nempe Latini toties pulverabant, quoties fodiebant; glebas enim aridas et putres comminuendo rostris, pulverem movebant: Graeci vero eo [orig: eô] dem um tempore eam usurpabant, quo [orig: quô] uvae pendebant in vinea, et ad maturitatem tendebant, quas tunc saepius mota [orig: motâ] tellure subpulverabant. Quemadmodum et Megaris cucumeres et cucurbitas suas, pulvere cooperibant, eodem [orig: eôdem] Theophrasto [orig: Theophrastô] auctore. Vide Salmas. ad Solin. p. 512. et seqq.

PULVEREA Volutatio apud Tertullian. de Pallio, c. 4. Studia palaestrae male senescentia et laborantia et lutea unctio et pulverea volutatio, et arida saginatio etc. terminus palaestrae. Postquam enim legitimo [orig: legitimô] oleo [orig: oleô] uncti erant Palaestrici, alii luto [orig: lutô] sese totos opplere solebant, alii pulvere sese aspergebant; quem utrumque modum hic [orig: hîc] Tertullianus complexus est; luteam unctionem th\n ph/lwsin, pulveream volutationem, th\n ko/nisin vocans. Sic Luciano *gumnas2. postquam deunctione hac dixit, pergit ad volutationem pulveream, verbis, quae Latine sic habent: Alii vero sub dio aulae idem faciunt, non quidem in luto, sed arenam hanc profundam e fossa eruentes contaminant se ipsos et pulvere aspergunt, gallorum gallinaceorum instar, ut minus lubrici sint in conflictibus, ut pote sabulo faciente, ut in sicco firmiores sint mutuae prehensiones. Post oleum nempe et ceroma, alii in luto, alii pulvere volutabantur, diverso [orig: diversô] utrique fine et respectu. Qui luto [orig: lutô] sese inliniebant, id ea [orig: eâ] ratione faciebant, ut lubrica [orig: lubricâ] cute ansam non darent antagonistis, qua [orig: quâ] prendi possent, aut teneri, ut labh\n scil. effugerent. Illi contra, qui pulveris tactu sese inspargebant, hoc captabant, ne manus laberentur in apprehendendo

Antagonistarum corporee. Firmiorem namque labhn praebebat pulveris conspersio: Utrique tamen oleo [orig: oleô] prius vel ceromate ungebantur. Hinc Plut. in Sympos. palaestram tribus his constare scribit; pulvere, luto [orig: lutô] et ceromate etc. Vide Salmas. ad loc. supra Lutea unctio, et infra in voce Pulvis.

PULVILLUS Graece p\roskefa/laion, u(pauxe/nion est. His insterni apud Veteres cubatorios consuevisse docet ad Martialem, l. 2. Epigramm. 14. Raderus, nec non Marc. Donatus ad Livium, l. 39. Unde parum diligenter luxum Romanorum descripserunt, qui haec in Commentariis tractare omiserunt, Ioh. Meursius et qui nomine Stanislai Kobiercyki Collectanea edidit. Et quidem pulvillis plumeis, lisque ad partes corporis scite conformatis, usos esse Romanos, discimus ex Appuleio, l. 10. ubi de Matronali lecto inter alia, Sed et stragula veste ------ probe consternunt, ac desuper brevibus admodum, sed satis copiosis pulvillis, aliis nimis modicis quis [orig: quîs] maxillas et cervices delicatae mulieres suffulcire consuerunt [orig: consuêrunt], superstruunt etc. De cuiusmodi pulvillis capiendus Martialis, l. 14. Egigr. 146.

Lassus Amyclea [orig: Amycleâ] poteris requiescere pluma [orig: plumâ],
Interior cycni quam tibi lana dedit.

Ubi quod interiorem lanare, Monachus Sangall. de Rebus Caroli M. l. 2. c. 27. sericum avium vocat. Suntque id generis cycneae exsuviae in Batavia hodie celebres. Casp. Barthius, Anim ad vers. ad Statium, l. 1. Sylv. 2. v. 59. Vide quoque supra Culcitrae subalares, Embrimium, et infra Subalares. De pulvinis Regum eorum qui vivebant luxu iis aemulo, rosa [orig: rosâ], Melitensi inprimis, farciri solitis, vide Car. Paschal. Coronar. l. 3. c. 6. Sed et navibus sui Pulvini, palangae scil. seu fustes crassiores teretes, quibus subiectis illae trahuntur. Isidorus, c. 2. l. 19. Pulvini sunt machinae, quibus naves deducuntur et subducuntur, vel etiam, quibus a terra suspensae subsuuntur, seu quibus a terrena labe suspensae quiescunt, ut Minucius Felix ait, ad quem vide Ioh. a Wower et Iac. Ouzelium. Sic sedem, ubi columnae aliaeque molesreponuntur, Cubile Plinio dici vidimus supra: ubi libri, Nidum Martialis, in hac voce.

PULVINAR idem aliquando cum Templo. Romani enim in honorem Deorum in Templis pulvinaria sternere soliti, passim leguntur apud Auctores. Sic Epulum, quod Iovi aliisque Diis apparabatur, Lectisternium dictum reperimus, quod, placandae nonnumquam alicuius Numinis irae, convivium in templo illius exhiberetur, Diisque tamquam epulaturis accubiturisque lecti sternerentur. Vide Cicer. Or. de Harusp. resp. Livium passim. Ael. Lamprid. Alexandro Sev. etc. Nempe gliscente in Aedium sacrarum dedicatione magnificentia [orig: magnificentiâ] eaque studiosissime affectata [orig: affectatâ], praeter Sacrificia accessere [orig: accessêre] Pulvinaria, Ludi, Epulae, Largitiones publicae, alia. Cicero, Orat. pro Domo sua, Aram et Aediculam et Pulvinar, sub Saxo Sacro dedicavit. Unde pro Templo ipso vel Numine nomen illud usurpatum. Livius, Dec. 5. l. 1. c. 9. et l. 5. c. 16. pro Supplicatio ad omnia Delubra, habet, Diem unum supplicatum ad omnia Pulvinaria fuit, uti et diem alterum. Tantundem apud Cicer. in Catilinar. 3. Nimirum Numini sic aede excepto Pulvinar assignatum est, vel ut lectus, in quo discumberet, aut Tabulatum, super quod se commodius reponeret, aut velut satis utrumque. Servius ad Virg. Georgie. l. 3. Pulvinaria pro Templis ponimus, quum sint proprie Lectuli, qui sterni in Templis supervenientibus plerisque solent. Acron autem, ad illud Horatii, l. 1. Carm. 37. v. 3.

------ nunc Saliaribus
Ornare pulvinar Deorum
Tempus erit dapibus sodales.

Pulvinaria, inquit dicebantur aut lecti Deorum aut tabulata, in quibus stabant Numina, ut eminentiora viderentur. Eadem vocant Graeci ta\s2 *kli/nas2, ut videre est apud Pausaniam in Arcad. et Phocic. Item ta\ *(/edh tou= *qew=n, Lectos, Seliquastra seu Sellas Deorum, Halicarnass. l. 5. et Iul. Pollux. l. 1. §. 2. Adeo ut praesentiam suam templis praestando crederentur (Nam non dubitabatur, quin in Dedicatione invocati illuc se conferrent supervenirent que) sive decumbere, sive stare sive reclinare sive sedere Pulvinaribus illis, unde fiebant etiam in supplicationibus publicis Lectisternia illa sollennia. Hinc Fana Sistere, significabat, Lectisternia certis locis et Diis habere, uti Labeo ait apud Festum. Accessere [orig: Accessêre] Pulvinaribus fasciculi de Verbenis facti, qui pro Deorum capitibus ponebantur, ut Festus, cui Struppi dicuntur: quae vox videtur corrupta esse a Strophiis, h. e. coronis, quarum inter Sacra tantum et bellicos honores usus esset, Plin. l. 21. c. 2. Quo spectat locus Origenis in Celsum, ubi in *daimoni/wn, nomine Deorum, cultum apud Gentiles, meritissimo invectus, *pa/ntes2 ga\r, inquit, oi( qeoi\ tou= e)qnw=n daimo/nia, Omnes enim Dii gentium sunt daemonia. Reliqua Latine sic habent: Hoc vero manifestum fit ex eo quod, ut efficaciora videantur ea, quae pro Sacris accipiuntur, fieri solent curiosa nimis decubitoria (Pulvinaria) idque sub initia Dedicationis Simulacrorum eiusmodi Templorumque; quae quidem Pulvinaria Daemonum cultui vacantes per praestigias faciunt. Quod fecere [orig: fecêre] plane, ut in illis Numina se reponerent, quibus Dedicatio fiebat, ibiqueseu Templo [orig: Templô] habitarent, quae locutio etiam apud Hebraeos veteres de veri Numinis in Templo suo praesentia et habitatione, notissima est; unde similis in Gentiles propagata, circa Daemonia sua, notio. Et apposite dixit Origenes, katakli/seis2 perie/rgous2, artificiosissime enim pulvinaria haec facta sunt, et struppis suis eximie ornata. *magganei/wn seu praestigiarum nomine, intelligit invocationes illas seu appropinquationes Daemonum, quas *klh/seis2 et *proseggi/seis2 vocabant, de quibus Mich. Psellus. Nec vero solum apud Romanos, sed et Graecos, Pulvinaria seu *kaqidru/mata aut *strwmnai\ qew=n, ut vocantur in Glossis, seu *kli/nai aut *katakli/seis2 Deorum, i. e. Lectisternia, in usu fuere [orig: fuêre], ut apparet ex Pausania, l. supra cit. ubi et Minervae et Aesculapio, in Templis suis, *kli/nh tribuitur: Pindari item

Scholiaste ad Olymp. Od. 1. Corn. Nepote in Timotheo, et Val. Maximo, l. 2. c. 4. ex. 5. et l. 3. c. 7. ex. 1. qui de Attico et Rhodio Pulvinarium sacrorum usu, expressius loquuntur etc. Vide Seldenum de Synedriis, l. 3. c. 14. §. 6. et supra, voce Lectisternium infra quoque aliquid vocibus Sedes, it. Seliquastraum, et Tibia, ubi, ad pulvinaria Deorum et aras, dextras tibias adhiberi con suevisse dicemus. De pulvinaribus vero, in civitatis cuiusdam celebris annua supplicatione, capiti B. Virginis, quamquam in puerperio decumbentis, supponi solitis, adi Molanum, Histor. Imag. l. 2. c. 27. Nec omittendum, quod in Circo pulvinaris meminit Sueton. Aug. c. 45. ubi ex eo sedentem spectasse [orig: spectâsse] ludos August um postquam is honor Caesari primum collatus esset refert: Nero vero et accubans, ceu Deus aliquis vivus, inter simulacra mortua, apud eund. Primam frontem spectaculorum eum locum vocat idem Imperator, Epist. ad Liviam. Vide Casaubon. Not. ad loc. etiam supra ubi de Veter. Ludis.

in PULVERE iacens Hebr. [gap: Hebrew] nomen discipulorum apud Hebraeos, a corporis situ, quo [orig: quô] Rabbinos docentes audire solebant. Vide infra Rab.

PULVEREM lingere inter Supplicum ritus, vide supra Lingere pulverem, ubi etiam aliquid de sacco purpureo pulvere repieto, quem sceptri loco [orig: locô] Imperat. Byzantinus fer ebat, quoties sollenniter prodiret.

PULVEREM ex quatuor domus angulis collectum in cessione bonorum proiciendi ritus medio [orig: mediô] aevo [orig: aevô] in usu, vide supra Chrenecruda.

PULVIS oleum et sudor, Athletis derasa, simulque mixta, in usum Medicum olim adservabantur et ab Atticis koni/salos2, ab aliis vero pa/tos2, pulvis is vocabatur. Illi enim, qui sese loturi vel exercitaturi in Gymnasium veniebant, maiori ex parte spoliabantur in Apodyterio: postea, qui vel luctam vel pancratium inituri erant, Alipterium ingredientes ungebantur, atque sic uncti in quintam Gymnasii partem, Conisterium dictam se conferebant, ut ibi pulvere conspergerentur: quo [orig: quô] facto [orig: factô], in exercitationes diversas diversi prodibant. Conspersere [orig: Conspersêre] autem se hoc [orig: hôc] Pulvere luctatores, ut fortiora corpora redderent, secundum Lucan. qui de Hercule et Antaeo loquens, l. 4. v. 616. ait:

Vel, ne eleo [orig: eleô] manus laberentur, sed facilius Athletae sese comprehendere valerent, neve sudore diffluerent, aut venti aperta ingrederentur corpora. Qua de causa a Martiale, l. 7. Epigr. 5. a(fh\ vocatus est (flavescit haphe ) Unde si qui adversarios perunctos et sine pulvere certantes vincebant, maiori gloria [orig: gloriâ] habebantur digni, qualis fuit apud Plin. l. 35. c. 11. Dioxippus, et apud Pausaniam, Eliac. l. 6. Dioreus, *)akoniti\ nomen promeritus. Horatius, l. 1. Ep. 1. ad Maecen. v. 49.

Quis circum pagos et circum compita pugnax
Magna coronari contemnat Olympia; cui spes,
Cui sit conditio dulcis sine pulvere palmae?

Asservabatur vero is Pulvis in loco memorato, quem *ko/nistran vocavit Pollux, advehebaturque ex variis regionibus in hunc usum: Sed duo inprimis palmam meruere [orig: meruêre], Puteolanus et Aegyptius. De quorum illo Sidonius Apollinaris,

Itsum Romam hac [orig: hâc] fini advehi fuisse solitum, refert Sueton. in Nerone, c. 45. quemadmodum et Patrobium Plinius, l. 35. c. 13. ubi Libertum Neronis tradit ex Nilo arenam tenuissimam non multum a Puteolano pulvere distantem, ad debellanda corpora, Palaestrae ftudiis advexisse eandemque a Leonato, Cratero, et meleagro Alexandri M. Ducibus, cum reliquis militaribus commerciis portatam. Cui forsan haud absimilis illa fuit, de qua Ovidius, Acheloi pugnam describens, sic loquitur, l. 9. Met. v. 36.

Nam et Martialis loc. cit. Philaenim irridens, quod Palaestritarum exercitationes iniret, dixit ipsam hac [orig: hâc] arena [orig: arenâ] flavescere, quam haphen ab illo vocari supra dictum: quoniam contrectationibus exercitatorum inserviebat. *(afh\n namque tactum nemo denotare ignorat, Seneca, Ep. 57. a ceromate nos Haphe excepit: Postquam vero sese Athletae, quantum libuerat, exercuissent, ad unctuarium seu Elaeothesium, quartam Gymnasii partem, *)alipth/rion Polluci dictam, reversi, ibi a Mediastinis et Reunctoribus, strigilibus ferreis detergebantur; in qua detersione oleum, Pulvis et sudor, ut dictum, simu mixta, in Medicum adservabantur usum, ut videre est, apud Dioscoridem, l. 1. c. 3. Plin. l. 14. c. 8. Galenum de simpl. Medicam. etc. Vide plura hac de re, apud Hieron. Mercurialem, de Arte Gymn. l. 1. c. 8. et supra. At pulveris pedum excussio, contemptus argumentum, fuit uti discimus ex Matthaei c. 10. v. 14. et Marci c. 6. v. 11. Hinc de Eugenio III. Pontifice Roman. seditione in populo rata [orig: ratâ], pulverem pedum in litigantes excussisse, et relictis iis, in Franciam venisse, refert Abbas S. Theodori Vita [orig: Vitâ] S. Bernardi, l. 2. c. 8. apud Car. du Fresne Glossar. quem vide etiam Notis in Cinnamum, p. 481. Sed et pulvis, in escam cedit, animalium quibusdam. Certe Pulvis Terrae, serpenti assignatur in cibum, Genes. c. 3. v. 14. Esai. c. 65. v. 25. et Mich. c. 7. v. 17. non quod vescatur solo [orig: solô] pulvere (est enim in pamfa/gois2, et carnem quoque ac herbam edit, lixno/tatos2 tou= zw/wn, Aristoteles, Histor. Anim. l. 8. c. 4.) sed quia cum humi repat, non potest, quin pulverem in os cum aliis cibis simul ingerat. Ita David in luctu queritur, se comedisse cinerem, sicut panem, Psalmo 102. v. 10. quia pronus in cinere iacens pane in terram proiecto [orig: proiectô] vescebatur. Talmudici tamen in Tract. de Sabbatho, Terram comedebat, ut serpens. Et Nicander, de chersydro, Theriac. v. 372. cum exsiccata prorsus illum

defecit aqua, ne/metai diyh/reas2 o)/gmous2, aridos sulcos, inquit, depascitur. Et Phile c. 59. de serpente kquodam Indiae, qui videtur esse sepis species,

*nwdo\s2 ga/r e)sti, kai\ yilo\n xou=n e)sqi/ei.
Soloque [orig: Solôque] vivit pulvere, estque edentulus.

Sed et eodem [orig: eôdem] cibo [orig: cibô] vesci alia putantur animalia: in quibus lumbrici ac vermes. Plautus in Casina, Act. 1. v. 39.

Et cicindela, de qua Algiahid, Alimentum eius est pulvis, quo [orig: quô] numquam saturatur, ideo solum, quia timet, ne deficiat terrae pulvis, atque fame pereat. Imo et scorpiones terram habere pro cibo, Bardisanesait in Eusebio, de Preaepar. l. 6. et Plin. l. 10. c. 72. etc. Quam in rem vide plura apud Bochart. Hieroz. Part. prior. l. 1. c. 4. uti de Pulvere Arithmetico et Geometrico, supra Abacista: de Pulvere in Gemmis, infra voce Puncta, et de Pulvere Pyrio iterum supra, in Bombarda: de Pulveris vero sparsione, super cadaver insepultum, in voce Gleba diximus; uti de ritu Pontificis novi a pulvere surgendi, dicemus in Sedes Porphyr. Vide quoque Lugendi ritus, Zelotypia.

PUMENTUM Lucanorum oppid. mediterran. Strab. l. 6. Barrius hoc in Calabria citeriore describit, cui hodie Cerenza dicitur, vix 10. mill. pass. a limite Calabriae ulterioris, 12. a Siberena in Circium. Xylander in suo Strabone, Grumentum legit.

Inclusas ut cum latebroso in pumice pastor
Vestigavit apes fumoque [orig: fumôque] implevit amaro [orig: amarô]

cavum est latebrosum saxum, pendens, antrosum; laxus alias, rarus et levissimus lapis. Plin. l. 36. c. 21. Non praetermittenda et pumicum natura. Appellantur quidem ita et erosa saxa -------- sed et ii pumices, qui inopum turbis sunt in usu corporum laevigandorum et feminis, iam quidem et viris atque libris. Laudatissimi sunt in Melo, Scyro et Aeoliis insulis. Probatio in candore minimoque pondere et ut quam maxime spongiosi aridique sint, ac teri faciles, nec harenosi in fircando. Ubi quod de eorum usu in libris, tangit, exponit Martialis, l. 1. Epigr. 118. v. 15. quo [orig: quô] rasum pumice librum memorat. Nempe libri pellibus, utnunc fit, olim obtegebantur, eaeque pumice poliebantur ac laevigabantur; unde pumicatam frontem idem iis tribuit l. eod [orig: eôd]. Epigr. 67. v. 10. Hinc Pumicatores, inter Librariorum olim administros, sicut et Glutinatores, Malleatores, Ornatores, Miniculatores, alii. Vide Catullum quoque Epigr. 1. v. 2. tibullum, l. 3. El. 1. v. 9. etc. Sed et alterum usum, quem in corporibus laevigandis exhibet, idem Martialis confirmat, l. 5. Epigr. 41. v. 6. ubi pumicatam manum vocat teneram, mollem, delicatam, quales sunt nobilium feminarum et puerorum. Eo autem mollitie devoluti Romani sunt, ut non manus solum, sed et alias corporis partes pumice sibi laevigarent, Iuven. Sat. 9. v. 95. et Sat. 8. v. 16. Sidonius Apollin. l. 1. Ep. 7. etc. Et quidem quae mulieres iis ut et psilothro [orig: psilothrô] et volsellis pilos detrahebant, Strictivelliae dictae; ut Incoctae, quae nimio [orig: nimiô] calamistrorum usu pellem adurebant, Dalechampius ad Plin. Hinc Pignorius, Cur autem axillas olim vellerent, et laevigarent cum toto corpore, id vero mollitiei adscribendum est. Imo post pumices, resinam et volsellam eo ventum, ut, psilotheo [orig: psilotheô] et dropaco adhibitis, pilos arcerent. Quod ministerium Alipilarii, Graece *drwpakistou=, fuit. Vide eum Comm. de Servis, et supra ubi de Alipilariis. Porro, utilissima fiunt ex pumicibus dentifricia Theophrastusque auctor est potores in certamine bibendi praesumere farinam eius, sed, nisi immenso [orig: immensô] potu impleantur, periclitari: tantamque refrigerandi vim esse, ut musta fervere de sinant pumice addito [orig: additô], Plinius d. l. Vide theophrastum ipsum Histor. l. 9. c. 18. ubi de Eudemo Chio, et supra, ubi de Acu Crinali.

Seu Pumilio, apud Martialem, l. 14. Epigr. 212. cuius is titulus: idem cum nano est, quam vocem vide supra. Addam saltem fuisse pumilos, non solum natura [orig: naturâ], sed et cura [orig: curâ] atque institutione. Mangenes enim ut efficerent nanos, conclusos alebant in arca pueros, et fasciis revinctos; uti ex Longino peri\ u(/yous2 docet Casaubon. ad Aug. Suet. c. 83. Vide quoque supra Nanus.

PUNCTA apud Iustinianum, Cod de advocat. divers. Iud. commoda sunt ac salaria militiae, quae et iam solatia appellant Imperatores in Cod. Unde Dispunctores, donatores in veterib. Glossis, et adpunctari hodieque apud Gallos dicitur, cui salarium constitutum est. Salmas. apud Spartian. in Hadriano, c. 9. In gem mis Puncta sunt guttae, rarius ac dist in ctius notatae et quasi stellae intersparsae; unde sapphirum aureis punctis collucere, ait Plin. l. 37. c. 8. et gemmae stellatae dicuntur aureis guttis sive punctis. Sicut pulvis in iisdem, grana sunt minutiora, spissius densiusque et quasi continuatim sparsa, in modum pulveris, qualia in cyano apparent; Idem Salmas. ad Solin. p. 202. In Lusoria tabula, Puncta apud Martialem, l. 14. Epigr. 17 qui duodeno [orig: duodenô] puncto tesseram in tabula numerari dicit, sunt scripta et lineae aliter Latinis, Graecis ka/ssoi et xarakw/mata, et grammai\ et xw=rai: quorum duodena utrumque latus habebat, invicem sibi opposita et contraria, unde Duodecim Scriptorum Ludum Romani eum dixere [orig: dixêre]. Idem ad Flav. Vopisc. in Proculo, c. 13. In Tesseris Puncta dicuntur, quae Graecis trh/mata, koilo(thtes2, shmei=a, tu/poi, grammai/ etc. Ausonius,

Narrantem fido per singula puncta recursu,
Quae data per longas, quae revocata moras.

Ludit cum multis Vatanas, sed ludere nescit;
Et putat imperio [orig: imperiô] currere puncta suo [orig: suô] etc.

Hodieque puncta Gallis. Hinc trhmati/zein apud Dores, punctis ludere et trhmati/ktai lusores. Quod de illo genere aleae proprie dicebatur, quo in singula Puncta certam pecuniae summam constituebant et in medium conferebant isque eam tollebat universam, qui multitudine punctorum superasset [orig: superâsset]. Sueton. in Nerene, c. 30. vocat, in punctum ludere etc. Idem ibid. apud Scriptores tandem, in fimae praesertim aetatis: Puncta dicuntur ea, quae singularum linearum initio [orig: initiô] ac fine describuntur, vel subula [orig: subulâ] punguntur, intra quae exarantur ipsarum linearum ductus, quos sulcos vocant, quod maxime in codicibus e pergameno confectis observatum. Prudentius peri\ stef Hymno [orig: Hymnô] 12. in S. Cassiano, v. 77.

Et Radulfus Monchius Monach. Vedastinus, laudatus a Gazaeo ad Gassian. l. 5. de Coenob. instit. c. 39.

Cum librum scribo, Vedastus ab athere summo
Respicit e caelis: notat et quot grammata nostris
Depingam calamis: quot aretur pagina sulcis.
Quot folium punctis hinc hinc laceretur acutis,
Tuneque favers operi nostro, nostroque labori,
Grammata quot, sulci quot sunt, quot denique puncti,
Inquit in hoc libro tot crimina iam tibi dono.

Apud Car. du Fresne in Glossar. ubi Punctum in Psalmodia, apud Romanae Ecclesiae Scriptores, syllabam denotare, et hinc punctatim canere ac tractim, esse uno [orig: unô] tenore, absque ulla modulatione, cantare, singulis tamen punctis, i. e. verbis, quodammodo tono [orig: tonô] elevatiori notatis, ita ut, qui ita cantat, iis immoretur, addit. Alias Functum, pro Suffragio. Postquam enim in Comitiis olim totius alicuius Centuriae vel Tribus tabellae, in quibus suffragia sua scribebant, collectae erant; illis e cista educendis adhibebantur Custodes: quorum munus erat suffragia describere, ut ea Centuriae Tribusque sententia renuntiaretur, in quam plures in clinasse [orig: clinâsse] appareret. Hoc autem erat describere suffragia, tot Puncta in tabella notare, quot tabellae similes reperirentur; ut inito [orig: initô] tandem numero [orig: numerô], ea renuntiaretur sententia quae plures, habere similes tabellas, ex Punctorum numero, perspiceretur. Vide Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. l. 6. c. 14. Hinc ortae phrases, Puncta suffragiorum non tulit septem, Omne tulit septem, etc. Consulequoque Plin. l. 33. c. 2. Contra Expuncti, dicebantur homines viles et favore privati.

PUNCTIM et Caesim, termini palaestrae. Et quidem, quae punctim ferit, ma/xh e)k di/ersews2, quae caesim, e)k katafora=s2 dicitur apud Polybium, l. 17. *th=| maxai/ra| d' e)k katafora=s2 kai\ die/rsews2 poiei=sqai th\n ma/xhn, de Romanis, gladio [orig: gladiô] caesim punctimque ferire. Alias h( e)k dia/rsews2 ma/xh eadem, cum th=| e)k katafora=s2. Nam di/arsis2 dicitur, quum brachium in diversum panditur et attollitur ad ictum caesim inferendum; katafora\ vero, cum ex alto defertur ensis. At di\ersis2 est transfixio, a verbo diei/rein. Vegetius, l. 1. c. 12. punctam vocat, i. e. punctionem: Sed et dia/lhyen alibi Polybius, ubi itidem th=| katafora=| opponit. Vide Salmas. ad Solin. p. 1071. Cuiusmodi pugna [orig: pugnâ] delectati olim Galli sunt, uti discimus ex Descript. victoriae obtentae per Carolum Siciliae Regem, ubi Carolus ipse milites suos horratus exclamat, Punctim insigite, milites Christi, punctim transfigite. Vide supra ad Brachia.

a PUNCTIS in familia aquaria, quam, sibi a Marco Agrippa legatam, Augustus publicam fecit, vocati sunt, qui ex publicis fistulis aquas in privatum usum derivabant, Laur. Pignorius, Comm. de Servis.

in PUNCTUM ludere apud Sueton. in Nerone, c. 30. dicebantur in tesserarum seu aleae ludo, qui sic ludebant, ut in singula puncta certam pecuniae summam constituerent, et in medium conferrent, quam universam tollebat is, qui punctorum multitudine superasset [orig: superâsset]. Dores trhmati/zein appellarunt [orig: appellârunt], uti diximus supra, in voce Puncta.

PUNICEUS Color exsuperantiam, ut loquitur A. Gellius, splendoremque ruboris significat; diversus a phoeniceo; licet eodem [orig: eôdem] uterque nomine Graecis dicatur foi=nec. Sed Puniceum etiam foinikou=n vocitatur. Phoeniceum enim Philargyro nec diluti coloris est neque nimium saturi: at puniceum coloris rubri vegetissimi et exsuperantissimi, i. e. o)cuta/tou, vel teste eodem [orig: eôdem] Gellio [orig: Gelliô], qui tamen de phoeniceo hoc tradit, quod unice convenit puniceo, l. 3. c. 9. de equo Seiano, Eum equum fuisse dicunt magnit udine inusitata [orig: inusitatâ], cervice ardua [orig: arduâ], colore phoeniceo [orig: phoeniceô], flora [orig: florâ] et comanti iuba [orig: iubâ]. Sub finem dein cap. colorem hunc explicans, Hunc equum, addit, Gabius Bassus vidisse se Argis refert, haud credibili pulchritudine vigoreque et colore exsuperantissimo [orig: exsuperantissimô], quem colorem nos, sicuti dixi. Phoenicium dicimus, Graeci partim foi/nika, partim spa/dika appellant: quoniam palmae termes ex arbere cum fructu avulsus spa/. dic dicitur. Quamvis enim in omnibus coloribus suus sit vigor et exsuperantia; sic ut Phoeniceus quoque equorum color alius sit dilutior, alius saturatior, quem vulgo Badium obscurum Galli vocant, plane tamen patet, hic [orig: hîc] Gellium de phoenicio huius equi colore idem omnino pronuntiare, quod de illo Phoenicio, quem in differentiis et gradibus rubri coloris signandis summum tenere locum fecerat. His namque gradibus rubrum colorem Graecis vocabulis percensuit, canqo\n, e)ruqro\n, pur)r(o\n, foi/nika. Atqui hunc foi/nika, phoeniceum et spadicem esse Latine voluit, vigore et exsuperantia [orig: exsuperantiâ] rubri coloris omnibus praestantem. Quod longe secus habet: quippe hic puniceus et foinikou=s2 Graecorum,

quo [orig: quô] colore nullus unquam equus natus aut visus est, nisi pictus fuerit, haud magis sane, quam coccineus. Nam cocci color puniceus, h. e. coloris rubri acutissimi, purpurae quoque rubrae tale sumen, ad cocci nitorem accedens, quam dicit Pollux foini/ssesqai e)k tou= a)/nw puro\s2, i. e. splendorem cocci ex albo recipere, duin radiis Solis incenditur. Hineque foi/nissan bafh\n vocat Tyriae purpisrae tincturam etc. Vide quae hanc in rem copiose congessit Salmas. ad Solin. p. 1330. ubi vocem foi/nic, cum pro phoenicio et badio sumitur equorum colore, a plamulae termite, qui foi/nic, et spa/dic, et ba/i+s2 Graece vocatur; cum vero puniceum notat; a foini/ssw, h. e. cruento, et sanuine inficio, deduci: et puniceum, quod Africae proprium facit Tibullus, h. e. coccineum, in purpura quoque, praecipus Tyria; ac rubente; conspici addit. Vide quoque supra in voce Poenicum. Eo [orig: Eô] colore nomina Ducum signis olim militaribus inscribi consuevisse, dicemus infra, voce Vexillum.

PUNICUM oppid. Histriae in mediterraneis. Ptol. l. 3. c. 1. Plin. l. 14. c. 6.

PUPAE seu PUPPAE Ioanni de Ianua dicuntur statunculae, quas virgines solent facere in modum filiarum et vestibus obvolvere: quas, postquam ad annos nubiles veniebant, et publitibus abrenuntiabant, quasi sub potestate Veneris futurae, Veneri sacrificabant. In vererib. Glossis, plaggo/nes2. Unde Persius, Sat. 2. v. 69.

Dicite Pontifices in sacro quid facit aurum,
Nempe hoc quod Veneri donatae a virgine pupae etc.

Vide de Pupis huiusmodi Desiderium Heraldum Adversar. l. 1. c. 8. laudatum Car. du Fresne, in voce Poppea, aliquid etiam apud Godescalc. Stewechium, Electis Arnobianis, l. 7. ad haec. Ergone iniurias suas Dii vendunt, atque ut parvuli pusiones, quo animis parcant abstineantque ploratibus passerculos, pupulos, eculeos, panes accipiunt, quibus avocare se possint. Et item Herald. Animadversion: ad eundem l. ubi voce panes, sigillariola formata ad imaginem Paniscorum intelligit, et sic nu/mfas2 quoque puellarum papas dici consuevisse, addit.

PUPIENUS Marcus Claudius Maximus, Imperator a Senatu lectus, ut cum Balbino, post Gordianorum obitum, praeesset. Hi ambo Maximinis se opposuerunt, prudentia [orig: prudentiâ] et rerum usu incliti: Sed ab iratis militibus occisi sunt, A. C. 238. Pupienus quidem An. aetat. 74. post imperium vix unius anni. Iul. Capitolin. in Gordianis Tribus, c. 10 et Maximin c. 20. 24. Herodian. l. 7. Aur. Victor. de Caes.

PUPILLUS idem cum Orphano. Vide supra in voce Orphanotrophi, item Epictene et Orbona, nec non supra Tutela. Hinc Pupillares pecuniae, apud Livium, l. 24. c. 18. ubi in auxilium aerarii Romani illas collectas memorat: Quum haec inclinatio antmorum plebis ad sustinendam inopiam aerarii fieret; pecuniae quoque pupillares primo, deinde viduarum coeptae conferri: nusquam eas sanctius tutiusque deponere credentibus, qui deferebant, quam in publicae fide inde si quid emptum paratumque pupillis ac viduis foret, a Quaestore perscribebatur.

PUPINIA Tribus ut scribit Sext. Pompeius, dicta ab agro Pupinio, qui in Latio, cis Tiberim ad mare vergens, haud longe ab Urbe erat, ut videre est apud Livium, l. 26. c. 9. Meminerunt eius Caelius, Ep. ad Cicer. C. Lucretius C. E. Pup. Iun: et Cicer. ad Q. Fratrem, CN. Nerius Pupinia. Val. etiam Max. l. 4. c, 4. ex 4. cum ait: Ibi etiam praedivites, qui ab aratro accersebantur, ut Consules fierent, voluptatis causa [orig: causâ] sterile atque estuosissimum Papinae solum versabant. Et paulo post, ex 6. Atilius Consulibus scripsit, villicum in agello, quem septem iugerum in Pupinia habebat, mertaum esse. Vide Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. l. 6. c. 151 ubi de Tribubus.

PUPINIENSIS ager in Latio circa Tusculum, teste Festo [orig: Festô]: cuius solum sterilissimum, teste Val. Maximo [orig: Maximô], l. 4. c. 4. ex 6. Adeo ut Varro de R. R. scripserit, neque vires, nequefoenum in Pupinia [orig: Pupiniâ] crescere.

PUPIUS praenomine Lucius, Primipili centurio Pompeianarum partium, Auximo [orig: Auximô] egrediens a Caesaris militibus intercipitur; ad Caesarem deducitur: sed statim dimittitur, Caes. l. 1. de Bell. Civ. c. 13.

PUPPIS posterior pars navis, de qua vide aliquid supra, voce Aplustre, item Encaustice, Inhibere, Naufragium, infra Tutela.

PUPPIUS poeta tragoedus, teste Acrone Horatii Scholiaste; affectus spectantium ita movit, ut eos flere compelleret. Unde Horat. l. 1. Ep. 1. v. 67.

PURA Cena toi=s2 a(gneu/ousi, iis qui in castu erant, adponi apud Gentiles solita, vide supra in Castu, Cena pura, Parasceve; infra Sabbatum.

PURA Toga communis olim Romae hominum privatorum fuit: sic dicta quod tota alba esset, nihil purpurae admixtum habens; hinc a)po/rfuros2 Graecis. Eadem Virilis appellata est: quod qui eam sumerent, pofita [orig: pofitâ] Praetexta [orig: Praetextâ], ex Ephebis transcriberentur in Viros. Dabatur enim illa pueris virilem aetatem ingredientibus, exitu anni 15. ut de M. Ciceronis filio legimus, Rosin. l. 5. Antiq. Rom. c. 32. Sub initium anni 15. habet Ferrarius. Ita enim Interpresuetus Iuvenalis non dum editus Bibliothecae Ambrosianae, Praetexta genus erat Togae, qua [orig: quâ] utebantur pueri adhuc sub disciplina, usque ad 15. annum: deinde Togam virilem accipiebant, unde in vita S. Germani legitur, cessit praetexta Togae: Scripta est autem versibus ea vita ab Erico, qui sub Carolo Calvo floruit, Cedebat Praetexta Togae. Proin quod Augustum aliosque serius Caligulam

inprimis anno demum 19. id egisse legimus, magis ab alia causa, quam a lege et more provenisse, monet Manutius. Sumebatur vero haec Toga in templo Iovis Capitolini, ut M. Cottae pietatem laudans Val. Maximus docet, l. 5. c. 4. ex 4. Eo [orig: Eô] ipso [orig: ipsô] die, quo [orig: quô] Togam sumpsit virilem, protinus ut e Capitolio descendit, C. Carbonem, a quo Pater eius damnatus fuerat, postulavit: protractumque reum iudicio afflixit. Quique eam sumebant, Tyrones. Plin. l. 8. c. 48. Tanaquil prima texuit rectam tunicam, qua [orig: quâ] simul cum Toga pura Tyrones induuntur, novaeque nuptae. Hinc Ciceronis illud ad Attic. Ep. 8. l. 7. Haebebamus in manibus Antonii contionem, in qua erat Pompeii accusatio usque a Toga pura: docti omnes interpretantur, ab eius tyrocinio: Budaeusque ait, Puram Togam Tyrunculi forenses assumebant Tyrocinii die, vide Hieron. Bosium de Toga Rom. c. 12. Et quia huiusmodi Tyronibus id togae genus libertatis signum erat; antea enim a Paedagogis custodiebantur: hinc et Libera appellata est. Sed et eandem Rectam nuncupatam esse, ex Festo discimus: Rectae appellantur vestimenta virilia, quae Patres liberis suis consicienda curant, ominis causa [orig: causâ], ita appellata, quod a stantibus et in altitudinem texuntur. Tandem et Toga simpliciter, absque adiectione ulla vocabatur. Vide Ioh. Rosin. Antiqq, Rom. l. 5. c. 32. et Octav. Ferrarium, de Re Vestiar. l. 2. c. 1. Eodem [orig: Eôdem] modo [orig: modô] Pura Mantilia, apud Ael. Lamprid. in Alexandro Sev. c. 37. Convivium neque opiparum, neque nimis parcum, sed nitoris summi fuit: ita tamen, ut mantilia pura mitterentur: saepius cocco [orig: coccô] clavata etc. Nempe sic dicebantur, ut Toga pura, i. e. a)po/rfuros2. Sic et vexilla pura; puris nempe clavata opponuntur. Non enim tunicis solum, sed et supellectili, praesertim tricliniari, clavi adsuebantur. Sic linteoram purprum et clavatorum, in seqq. idem meminit etc. Vide Salmas. et Casaubon. Not. ad Lamprid. ac de Toga pura quoque supra in voce Denarius.

Est quae servat modum neque punit, nisi quos pium fasque est punire. Nempe Purae manus sunt eorum, qui parcunt, nec occidunt. Menelaus apud Euripid. *(agno\s2 ga/r ei)mi xei=ras2. Et admirabilis ille Titus, Pontificatum maximum ideo se suscipere professus, ut puras servaret manus. Vel si occidunt, non nisi hostes aut supplicium meritos. Hoc enim genus non minus piaculi immune intelligitur, ex formula vet. apud Livium: Puro [orig: Purô] pioque [orig: piôque] duello [orig: duellô] quaerendus censeo. Sic Medea ubi supra, in Creonte ac Creusa, quos interfecerat, puram se interpretatur: at verba citata praefatur merito, profectura ad facinus, quod puris manibus peragere non poterat. Lucan. l. 7. v. 486.

Gronovius, ad Sen. loc. cit. Puras autem sibi manus esse, lavandi illas ritu significabant, ut ex Historia Euang. Matth. c. 27. v. 2. notum ubi de Iudice, coram cuius tribunali stetit innocentissimus Agnus. Unde etiam, quibus manus ab illuvie sordebant, a Sacris abstinebantur, vide Brissonium Formul. et Delrium ad Senecam praefatum, Oedipo, Actu 4. v. 791. Hinc Puri, lauti, casti non raro iidem Latinis, et leloume/noi sacrorum causa [orig: causâ] a(gnoi\ etiam Graecis, uti docet Eusebius, Praeparat, Euangel. l. 9. ubi de Essenis. Sed et in genere, lotae manus purae. Ovidius, Fastor. l. 5. v. 435.

Quumque manus puras fontana [orig: fontanâ] perluit unda [orig: undâ],
Vertitur, et nigras accipit ore fabas.

Porro, quaecumque Diis offerebantur, kaqara\ seu a(gna\, pura dicebantur. Sic purum vinum, pura aqua etc. Idem ibid. l. 4. v. 313.

Haec ubi castarum processit ab agmine matrum,
Et manibus puram fluminis hausit aquam.

*u(/dwr a(gno\n vocat Dionysius Halic. Antiqq. Rom. l. 1. u(/datos2 a(gnou= komidh=s2 e(/neka, w(=| pro\s2 ta\s2 qusi/as2 e)/melle xrh=sqai. Sic hostiae purae. Festus, Agnus dicitur a Graeco a(gno\s2: quod significat castum, eo quod sit hostia pura et immolationi apta. *(agna\ qu/mata vocat sophocles Trachiniis. De eorum, qui sacra adituri erant, abstinentia a certis cibis et Venere, res notissima. Vide Desid. Heraldum, Animadversionibus Arnobianis, l. 7. p. 266. supra voce Castu, it. Mysterium, ac infra Sacra, alibique.

PURCHANUS oppidul. Campaniae, ad Vesuvium: cuius memoria exstat prope Resino vicum, ubi Templum S. Mariae de Purchano, L. Holstenius.

PURGAMENTUM [1] Graece ka/qarma, dictus apud Veteres homo est, qui velut piacularis victima pro civitatis salute certis ceremoniis Diis immolabatur uti de Atheniensibus inprimis, vide infra Thargelia, et Massiliensibus legimus, diximusque aliquid supra voce Piacula. Quod et naufragii imminentis tempore factitari consuevisse videbimus infra, ubi de Veterum Sortibus: pestis item vel aliis contagiis vidimus retro, ubi de Expiationis festo, et dicemus infra lemmate Virginale fanum.

PURGAMENTUM [2] Lanae novissimum apud Plin. l. 8. c. 48. Lanae et per se coactae vestem faciunt: et si addatur acetum, etiam ferro resistunt: imo vero etiam ignibus, novissimo sui purgamento; quippe ineis polientium extractae, in usum tomenti veniunt, est, quo [orig: quô] in veste iam texta purgantur et poliuntur depectunturque. Nam ex illo purgamento, ex floccis videl. derasis inter pectendum, tomenta fiebant. Inde gna/falla ista purgamenta vocabantur,

quae spinis adhaeserant pectinis gnafikou=, h. e. fullonii: qua [orig: quâ] voce dein ipsa tomenta insigniri coeperunt; hincque gnafa/llion herba, quam Latini Cntunculum dixere [orig: dixêre], quod eius foliis candidis ac mollibus pro tomento culcitrarum uterentur. Ut mirum sit Plinium scribere, id Galliarum invento [orig: inventô] proditum esse, retrimentis et purgamentis lanae, quae expolitione vestimentorum detracta fuerint, culcitras farciri; cum Graecis nominibus ex antiquo vocentur tomenta gna/fala hoc [orig: hôc] modo [orig: modô] inculcata. Vocat autem hoc novissimum lanae purgamentum, quia primum erat quo [orig: quô] lanae ipsae per se purgabantur, priusquam in fila deductae et in tela textae essent: quod Graecis cai/nesqai, unde *sanqikh\ te/xnh, Lanae purgandae ars. In novissimo quidem purgamento cai/nesqai quoque dicebantur, sed proprie cantikh\ ad primum purgamentum pertinet. *krokudi/zein etiam de utroque dicebant: kroku/des2 gna/fala sunt Hesychio, et krokudi/zein Polluci, to\ e)kle/gein to\ traxu\ tou= e)ri/ou, asperiores floccos extrahere Carminare enim proprie Latini de priori purgatione: et hoc primum lanarum purgamentum, cum carminatur, novissimum, quum in veste ipsa carpuntur et depectuntur erinaceo [orig: erinaceô] fullonis. Propter quod summo [orig: summô] studio [orig: studiô] erinacei exquirebantur etc. Vide supra ubi de Erinaceis, infra Putare. et plura hanc in rem, apud Salmas. ad Solin. p. 398.

PURGANTES se Graece *kaqairo/menoi, infimus inter Christianos ordo, sic dicebantur, qui vel fidem Christianam non recepissent, vel post eam receptam novis contractis culpis piaculares essent facti vel a doemonibus obsessi pacatam vivendi rationem amiserant, eo [orig: eô] tamen obsequio [orig: obsequiô] ducerentur, ut vel fidem amplecti, vel culpas exosas abicere vel a daemonibus liberari, avide cuperent. Unde tria eorum genera, Catechumeni, Energumeni et Paenitentes: qui omnes in Narthece stabant, et peractis sacris, ante preces ac communionem, dimittebantur, Purgare autem eos Hierarchae erat, de cuius munere vide S. Maximum, de Cael. Hierarchia, c. 3. Reliqui vero duo ordines erant tou= teleiou/ntwn, perficientium, quorum primus modo dictus Hierar cha, secundus Presbyter, tertius Minister: et tou= teloume/nwn, perfectionem acquirentium quorum primi Monachi, secundi pii Fideles, tertii Paenitentes consistentes, Cl. Suicerus, Eccl. Thes. voce *kaqai/rw.

PURGATIO seu Iudicium Dei, sic a veteribus dicuntur probationes et sortilegia, quibus ad reatus examen usi sunt; Ordalium, et eius species, scil. Ferrum candens, Aqua fervida, et Aqua frigida: Symbolum Crucis, et sacra ipsa Eucharistia: Offa iudicialis, seu Panis hordeaceus et Caseus exsecratus: Duellum, etc. Aimoinus, l. 5. c. 34. ad Ann. 876. Gregorius Turonens. Iun. l. 11. Formull. sollenn. Lindenbr. num. 172. De ignito et aqueis examinibus, aliquid in voce Ordalium: de Cruce, de Offa Iudiciali, etc. suo [orig: suô] loco [orig: locô], dictum. Purgationis per Eucharistiam formula habetur, et probatur in Concil. Wormaciensi, ca. 15. et ca. 2. q. 5. ca. 23. Hoc [orig: Hôc] examine Lotharingiae Regem, atrocius arguit Hadrianus II. Papa de adulterio cum Waldrada pellice, contra interdictum Nicolai Papae perpetrato [orig: perpetratô], nec non Proceres et ministros eius, quiaut tanti sceleris conscii, aut Waldradae favissent excommunicatae. Cum enim omnes percepta [orig: perceptâ] Eucharistia [orig: Eucharistiâ] innocentiam profiterentur, tremendo [orig: tremendô] Dei iudicio [orig: iudiciô] factum est, ut Lotharius Roma [orig: Româ] egressus, brevi mortuus sit: reliqui plerique ante anni illius exitum variis casibus sublati et populus ipse saevissima [orig: saevissimâ] peste, tamquam hostili gladio [orig: gladiô], undiquaque correptus. Pluribus haec Sigonius, de regno Ital. l. 5. et Regino, ad An. C. 869. et 941. etc. Quo [orig: Quô] hoc factum sit Numine, non hic [orig: hîc] disseritur. At si digito [orig: digitô] Dei regerentur istae probationes, cur aliquando abolitae sunt? Sin minus, cur usque adeo in Ecclesia toleratae. Reperiuntur in Ethnicorum historiis similia miracula, et probationes confimiles: vide de Luco Feroniae, sub monte Soracto, apud Strab. Geogr. l. 5. de Hirpiis quibusdam familiis, in agro Faliscorum, apud Plin. l. 7. c. 2. de fonte Artecomii et Daphnopoli, apud Eustath. l. 7. et 11. de amor. Clitoph. l. 8. p. 206. de Palicis, apud Stephanum, Aristotel. l. de admir. auditionibus, Diod. Sic. Bibl. l. 2. de fonte iuxta Thianam, apud Philostr, de vita Apolon. l. 1. Sic aqua [orig: aquâ] tingebant oculos iurantes, in Sardinia, Solinus de Sardiniis, c. 10. Plin. l. 3. c. 7. Sed et aliae probationum species erant. Tucca Virgo Vestalis, incesti criminis accusata, aquam cribro [orig: cribrô] gestavit, Dionys. Halic. l. 2. Plinius, l. 28. c. 2. Val. Max. l. 1. c. 1. ex 7. Claudia navem cingulo [orig: cingulô] traxit, Liv. l. 29. c. 14. Tertullian. Apolog. etc. et eiusdem argumenti est, quod Acron ad Horatii l. 1. Ep. 10. notat, furti reos, accepta [orig: acceptâ] a sacerdote crusta [orig: crustâ] panis carmine infecti, patefieri. Cicero de Nat. Deorum, sunt quaedam bestiae, inquit, quae appareant in ardentibus fornacibus saepe volitantes. Viderut a Iudaeis pervenisse ad Christianos istiusmodi probationum ritus: sumptis exemplis ab aqua amara, Numer. c. 5. v. 11. s. ad purgationem Zelotypiae, et adulterii investigationem imperata [orig: imperatâ]: et a fortilegio, quo furti anathematisque reus exhibetur Achan, Iosuae c. 7. v. 14. nec non a Monomachia Davidis cum Goliath, Samuel. l. 1. c. 17. Inter Christianos, qui igneo [orig: igneô] usi sunt examine, primus occurrit Briccius Episcopus Turonensis, S. Martini Diaconus et Successor, apud Gregor. Turonensem, l. 2. c. 1. cuius, stupri a civibus accusati, vestimentum prunis impositum, illaesum apparuit. Simile quid de Montano Episcopo toletano Ildefonsus Episcopus in praefatione memorab. de viris Ecclesiae, narrat. Sed Briccii miraculo non crediderunt cives, ideoque artis magicae infimulatum eiecerunt: verum a Papa restitutus est. Apud Scotos, referente Beda [orig: Bedâ], cum S. Brigida lignum altaris, in testimonium virginitatis, tetigisset; viride factum est. Priscis autem legibus tria potissimum recepta sunt examinum genera, Iurisiurandi, Duelli et

Ordalii; Crucis enim rarior usus fuit: Primum purgationem Canonicam appellabant; Secundum, legem duellionum: Tertium, purgationem vulgarem, alias legem apparentem, seu legem paribilem: quamvis sub Purgationis vulgaris nomine secundum et terttium videntur censeri, pariterque male audire et damnari. Tandem igitur prohibitae sunt: et quidem Aquaefrigidae, a Ludovico Imperatore defuncto A. C. 840. et successore eius Lothario, qui idem Crucis quoque iudicium sustulit. Ferri una, et Aquae ferventis examina inhibuit Stephanus V. Pontifex circa A. C. 887. epistola [orig: epistolâ] hac de re ad Humbertum, Episcop. Moguntinum, scripta [orig: scriptâ], quod cum parum valeret, Fridericus II. Imperator id ipsum denuo sancivit. Duellum Longobardis praecipue gratum, cum auferre non valeret priscus Rex Luitprandus, impium tamen denuntiavit. Atrocius dein impetierunt [orig: impetiêrunt] sequentium saeculorum Theologi, praesertim A gobardus Episcopus, libro [orig: librô] peculiari ad Ludovicum Pium scripto [orig: scriptô]. In hibuit Nicolaus P. epistola [orig: epistolâ] decretali ad Carolum Regem, Lotharii patruum exarata [orig: exaratâ]: vehementius tandem damnavit Concil. Tridentinum, sess. 15. c. 20. Interim Canonum auctoritate posthabita [orig: posthabitâ] ubique gentium mos adhuc dirus viguit semper, inter Ecclesiasticos quoque: Unde Iuretus, e M. SS. Ivoniano saeculo, Anselmum quendam, thesauri Laudunensis Ecclesiae custodem, in monomachia [orig: monomachiâ] vicisse aurifabrum innocentem, refert, vide qui de his pro lixe agit, Hem, Spelmann. Glossar. Archaeol.

PURGATIO Animae apud Gentiles, triplex credita: illam enim exspirari putabant Aere, Igni et Aqua [orig: Aquâ]. Et quidem ipsa expurgatio in genere, vanni symbolo [orig: symbolô], in Bacchi sacris fuit repraesentata. Unde,

apud Virgilium Georgie. l. 1. v. 166. et ipse Bacchus liknhth\s2, ac liknofo/ros2 apud Plut. de Iside et Osir. ut et Demosthenem Orat. contra Ctesiph. Imo et in Minervaesacris, ut indicat vetus Poeta, cum apud Plutarchum, tum apud Alexandrinum, Admonit. ad Gentes. Quemadmodum enim vanno [orig: vannô] ab aceribus ac retrimentis expurgatur triticum, ita Iacchi sacris mundari animam ab omni crimine anteacto [orig: anteactô], persuasi fuere [orig: fuêre]. Specialiter tamen ventilabrum seu vannus Liberi ad Aera pertinet, uti et oscilla. Honor. Servius ad Aen. l. 6. v. 741. In omnibus sacris tressunt istae purgationes. Nam aut taeda [orig: taedâ] purgantur et sulpure; aut aqua [orig: aquâ] abluuntur; aut aere ventilantur, quod erat in sacris Liberi. Hoc enim est, quod dixit, in l. 2. Georgic. v. 389.

De Igne alibi dcitum. Ad postremam, quae Aquae fieri existimata, respicit Hesiodus citante Walaeo [orig: Walaeô], ad Matth. c. 27. v. 24.

*(\os2 potamo\n diabh=|, kako/thti de\ xei=ras2 a)/niptos2,
*tw=| de\ qeoi\ nemesw=si, kai\ a)/lgea dw=kan o)pi/ssw.

Vide quoque Platonem in Cratylo p. 266. Ovid. Fastor. l. 2. sub princ. Senecam Hippol. Act. 2. sub fin. Athanasium, de aetern. subst. Filii, et contra Sabell. et qui fuse de hoc ritu agit, Tob. Pfannerum, Systemate Theol. Pur. c. 14. §. 2. num. 2. Fuit etiam Terra [orig: Terrâ] purgatio, sed haec comprehenditur sub ea, quam Igne fieri dixerunt; nisi hanc potius sub illa contineri dicas, cum Ignis sit e Terra, G. Ioh. Voss. de Orig. et Progr. Idolol. l. 2. c. 14. Coeterum purgamentorum sordes in aquas vel fluviales vel marinas abiciendi ritus, frequentissimus olim. Homerus toties,

Vide quoque Theocritum, *(hrakli/skw|, Val. Flaccum, l. 3. Ciceronem pro Roscio, Alios. Sed et in trivia proici solita. Petronius. Quod purgamentum in nocte calcasti [orig: calcâsti] in tribio? Ad quem locum vide Notas Wouwerii, et plura hanc in remapud Io. Meursium ad Lycophronem, et supra voce Mysterium: ac infra Teletes: uti de Purificationibus Legalibus in Vet. Testam. quas sic inter suos aemulari voluit Dei simia, infra.

PURGATIO Canonica apud Honorium III. in V. Compilatione, Alioqui quia publica Fama laborat et manifestae praesumptiones apparent, purgationem super praemissis Canonicam cum manu decima eiusdem dignitatis et ordinis indicatis, passimque in Iure Canonico, est demonstratio innocentiae suae, super obiecto crimine, proprio [orig: propriô] iuramento [orig: iuramentô] vel si oporteat, iuramento [orig: iuramentô] Compurgatorum. Ei opponitur Purgatio Vulgaris, de qua dictum satis. Vide quoque supra Iudicium, Lada etc. Hodie, in Ecclesia Romana, teste Simanca [orig: Simancâ] de Catholicis Institut. Tit. 56. §. 1. saepe olim memorata, in omnibus fere, aliis criminibus in usu esse desiit, in crimine tamen haereseos etiam nunc usitata, et in foro Inquisitorum frequentata est. Quando scil. delatus reperitur solummodo de haeresi diffamatus, et non convincitur nec propria [orig: propriâ] confessione, nec facti evidentia [orig: evidentiâ], nec testium productione legitima [orig: legitimâ], nec ulla alia indicia contra eum probantur, sed sola contra eum praecise est infamia, non absolvitur, sed ab Episcopo et Inquisitore coniunctim imponitur ipsi Purgatio Canonica, quae testibus fit, eo [orig: eô] numero [orig: numerô], qui ab Iudice considerata [orig: consideratâ] qualitate personae criminis, et infamiae, vel maior vel minor definiri solet: ordinarie autem reus purgare se tenetur septem plus minus testibus, hoc [orig: hôc] addito [orig: additô], ut si defecerit in uno, duobus tribus aut pluribus, exinde convictus plene de crimine censeatur. At hi Compurgatores seu Expurgatores dicuntur. Oportet autem testes esse eiusdem ordinis cum delato seu diffamato, ut si sit religiosus, et illi sint religiosi; si clericus saecularis, et illi clerici saeculares; si miles, et illi milites. Cuiusmodi compurgatores si non inveniantur, eligendi saltem suntaliqui viri probi, cives, vel alii. Primo ita que seu tentia reodicitur, a qua si non provocaverit, is ad se purgandum testes nominat, qui una cum diffamato coram Inquisitionibus et Tabellione iuramentum sollenne praestant, cuius formulam

Concilium Tarraconense praescripsit: praestita [orig: praestitâ] purgatione absolvitur reus, et denuntiatur vir boni testimonii. Si defecerit in purgatione, pro convicto habetur, et sicut haereticus condemnatur, Si autem se purgare noluerit, excommunicatur anni spatio [orig: spatiô], ac eo [orig: eô] peracto [orig: peractô] condemnatur. Quod si post purgationem in cidit in haeresin iam purgatam, pro relapso habetur, et ut talis brachio saeculari traditur: quod in eo casu locum habet, quando quis vehementer de haeresi fuit diffamatus etc. Apud nonnullos vero Inquisitores invaluit, ut reus vehementer suspectus primo torqueatur: dein, si nihil confessus fuerit, se purgare cogatur; post si expurgatus fuerit, ut abiurare quoque teneatur; et tandem arbit rariis insuper poenis puniatur. Iudice tamen Simana [orig: Simanâ], ad purgationem non cogendi sunt, nisi quorum fam a populo Christiano valde necessaria est, Episcopi scil. Sacerdotes, Praedicatores, et id genus alii, d. tit. §. cit. it. 16. 17. 18. 20. Vide et Franc. Pegnam. Praxi Inquisitor. et Director. Part. I. comm. 14. ubi fallacem ac incertam hanc veritatis eruendae rationem esse faretur, adeo que non facile eo deveniendum esse iudicat.

PURIFICATIONES et PIACULA, quibus in Veteri Testam. expurgari solebant immunditiae et violata ceremoniarum religio expiari, fiebant tum in Sacrificiis, tum in Lotionibus et Aspersionibus, Hebr. c. 9. v. 13. Et quidem Sacrificium Puerperae describitur Levit. c. 12. v. 6. 7. 8. Gonorrhaei Levit. c. 15. v. 14. Mulieris fluentis, Levit. c. eod. [orig: eôd.] v. 29. Leprosi Levit. c. 14. v. 10. quod omnes offerebant, postquam porobe purgati et abluti essent. Communis vero Purificationum ratio et quasi caput consistebat in Balneis, Levit. c. 15. v. 16. in quibus a qua [orig: quâ] viva [orig: vivâ] totum corpus abluebatur, quae ablutio Hebraeis [gap: Hebrew] . Ei affinis erat manuum ablutio, quam anxie et superstitiose iam inde ab antiquis temporibus observabant, uti discimus ex Marci c. 7. v. 2. Sollennior vero erat Leprosi purificatio; quae fiebat adhibitis duabus avibus mundis, cedro [orig: cedrô], hyssopo [orig: hyssopô], lana [orig: lanâ] coccina [orig: coccinâ] aliisque in Lege expressis ceremoniis: quibus peractis septimo [orig: septimô] die radendus erat leprosus corpusque mundandum balneo [orig: balneô], inde septimo [orig: septimô] die iterum radi et lavari, octavo [orig: octavô] denique die sacrificia offerre, sanguine aspergi et oleo [orig: oleô] inungi debebat, Levit. c. 14. et seqq. Quo [orig: Quô] fere modo [orig: modô] etiam domus expurgabantur. Prae coeteris autem omnibus singularis erat Purificatio pollutie morticino: quae aquae separationis, seu aqua [orig: aquâ] cinere vaccae rufae conspersa [orig: conspersâ] peragebatur, Numeror. c. 19. v. 19. De quibus omnibus, et significatione eorum mystica, vide Franc. Burmannum, Synopsi Theol. Christian. Part. I. l. 4. c. 23. aliquid et infra voce Sanguis. Sed et in Ecclesia Romana hodieque purificari Mulicres, quae post partum in Ecclesiam veniunt, et benedictionem a Sacerdote accipiunt: et Purificatio, oblatio dicitur, quae ab istiusmodi Mulieribus offertur, candela [orig: candelâ] comitata. Vide Car. du Fresne in Glossar. ubi etiam Purificatorium dici linteolum, quo [orig: quô] in eadem Communione Sacerdos calicem Eucharisti cum extegit, post communionem vero eius loco [orig: locô] spongiam a Graecis adhiberi, addit. In linteoli huius medio Crucem acu designari, ut a coeteris linteolis in usum Sacrisicii ut vocant praeparatis distinguatur, olim vero manipulum huic fini inserviisse, observat Dominicus Macer in Hierolex.

PURIFICATIONIS Beatae Mariae Virginis Festum in eadem Ecclesia, celebratur sub initum mensis Februarii: institutum in locum Ambarvalium seu Amburbialium, ut Macri Fratres habent, in voce Hypante; sic enim haec festivitas Graecis dicitur, apud quos Imperii Iustiniani anno [orig: annô] 15. d. 2. Februarii, initium sumpsit. Vide supra in Candela et Hypante, nec non ubi de Luminum festo.

PURIM Latine Sortium Festum; unum fuit ex festis Iudaeorum, humano [orig: humanô] consilio [orig: consiliô] institutis, de quo vide Esther. c. 9. v. 26. et supra aliquid, Mardochaei dies.

PURITANI primitus in Anglia Colmanus, Buttonus, Halinghamus, Bensonus, aliique Ministri Verbi dicti sunt ab adversariis, qui sub Elizabetha Regina receptam in Ecclesia Anglica disiplinam. Liturgiam et Episcoporum auctoritatem, in quaestionem revocare coeperunt, eo quod parum a Pontificia in speciem abesset, et omnes eius ritus, ad praescriptum Genevensis Ecclesiae conformari cuperent. Quorum cum nonnulli exauctorarentur, Beza Epistol. ad Edmundum Grindalum, Episcop. Londinen sem, pro iis intercessit. Thuan. Hist. l. 42. An. circiter 1565. 1573. Maxime aut em non ferebant, Episcopatum urgeri, quasi de Iure divino deberet in Ecclesiis obtinere, qua de re vide Bucerum Pastor. Verianum in Zeelandia de Gubernat. Eccles. Synodo [orig: Synodô] Zirizoeana [orig: Zirizoeanâ] contra Iacobi Regis indignationem defensum A. C. 1618. Uti vero facile ab uno extremo ad aliud transitur, ita in Anglia accidit. Uti enim ab una parte exorbitabant Episcoporum nonnulli, omnes censendo ex communicandos, qui suae se disciplinae ac ceremoniis non subicerent, quin in Ecclesia Ministerium non agno scendo, quod ab Episcopali ordinatione et iurisdictione non dependeret: sic ab altera parte, cum viderent multos Ecclesiae illius naevos, multas superfluas ac vanas ceremonias, offensi in super crescente indies Episcoporum quorundam fastu ac dominandi cupidine, eo proruperunt, ut Ecclesiam Anglicanam, tamquam falsam, apostaticam et Antichristianam condemnarent, atque ab ea secessionem facerent; cuius schismatis primus fuit auctor Boltonus quidam, qui tamen postea errores suos revocavit. Ei successit Rob. Brownius, de quo supra voce Brownistae et Brownius, aliique. Interea pientissimi inter Episcopos, cum non pauci essent, ab illis prudentiores secedere neutiquam voluerunt, sed ferendum potius quod ferri poterat in Episcopos sua [orig: suâ] auctoritate abutentibus, quam in Independentismum, omnis a)taci/as2 originem et maleferiatorum ingeniorum velut nidum, concedendum iudicarunt [orig: iudicârunt]. Unde sub Elisabetha primum, exin sub Iacobo I. Magnae Britanniae Rege hic in universum Ecclesiae Anglic. status fuit: Episcopi et Puritani erant;

Hi vero in tria genera progressu temporis distincti sunt, Conformistas. Non-Conformistas et Separatistas, de quibus omnibus vide hic [orig: hîc] quemque suo [orig: suô] loco [orig: locô] ) plura apud Honorium Reggium, Tractatu de Statu Eccles. in Britannia, hoornbeckium, Summa [orig: Summâ] Controversiar. Georg. Hornium, Historia Eccles. Periodo III. Aritic. 3. uti de Puritanis aovis, sub Carolo I. supra voce Independentes. Iacobus M. Britanniae Rex Praefat. *da/rou basilikou=, in qua ait. Puritanorum nomen propriae vilitssimae illi Anabapiistarum sectae accommodari, quam familiam amoris vulgo nuncupant, propterea quod hi solos sese ab omni peccato quasi puros putos aestimare solent, se solos esse veram Ecclesiam ------ Hoc [orig: Hôc] eodem [orig: eôdem] cognomento [orig: cognomentô] cerebrosos istiusmodi contionatores, phanaticos eorum discipulos et pedissequos voluisse insignire, quia ------ eandem disciplinam pert inacissime propugnant etc. duo significare id nomen innuit: Quae proin duae vocis notiones ne confunderentur, addit: de omnibus universim praedicatoribus (hoc nomen adhibendo) minimae sensisse, ne de illis quidem, quibus simplex illa Ecclesiae nostrae gubernandae forma magis placeat, quam multiplices illae Anglicae ceremoniae, et quae plura ibid.

PURPURA proprie concha, cuius liquore olim vestes tingebantur. Cn. Mattius in Mimiambis, apud A. Gellium, l. 20. c. 9.

Iam tonsiles tapetes ebrii fuco [orig: fucô],
Quos concha purpura imbuens venenavit.

Dico, olim; quia Veterum Purpura nobis periit ut infra videbimus. Eius inventionem Herculis cani tribuerunt Phoenices. Unde Nonius, Dionys. l. 40. de illo,

*xione/as2 porfu/re parhi/+das2 ai(/mati ko/xlou.
Niveas purpuravit malas sangume cochleae.

Cuius rei causam sic aperit Bochartus. Verbum [gap: Hebrew word(s)] chelab, Syris primo spargere, inspergere, deinde etiam tingere, sonat, unde nomen [gap: Hebrew word(s)] chilab tinctorem seu infectorem. Canis autem nomen [gap: Hebrew word(s)] cheleb, iisdem pene literis scribi, neminem latet. Igitur Tyrios lusisse apparet in voce ambigua [gap: Hebrew] , quae et infectorem et canem significat, et Herculis cani tribuisse nobilem artem, quam lanarum infector, herculis aevo [orig: aevô], Tyri reperit; herculis scil. illius antiquissimi, qui Mose fuit vetustior. Proinde in Mosis scripitis de purpura multa mentio. Et gravi errore Eutychius Alexandrinus Patriarcha haec refert ad Hierami illius tempora, qui Salomoni fuit aequalis etc. De ea autem sic Plin. l. 9. c. 36. Purpuae florem illum tingendis expetitum vestibus in mediis habent faucibus. Liquoris hic minimi est in candida vena, unde pretiosus ille bibitur nigrantis rosae colore sublucens. Reliquum corpus sterile. Vivas capere contendunt, quia cum vita sucum eum evomunt. Et maioribus quidem purpuris, detracta [orig: detractâ] concha [orig: conchâ], auferunt; minores trapetis frangunt, ita demum rorem eum excipientes Tyrii. Ibidem duo esse genera turbinatorum, florem illum tingendis vestibus expetitum continentium, reperies, Purpuram et Buccinum, ambo Conchyliorum nomine laxe accepto [orig: acceptô] comprehensa. Quandoque enim vocabulum Conchylii strictius sumitur, ut cum Dioscorides iungit Conchylium, Pururam, Buccinum: Imo et Buccinum Conchylii nomine solum quandoque venit. Sic ut illo [orig: illô] modo [orig: modô] eaedem sint vestes conchyliatae et quas Maro appellat Aen. l. 4. v. 262. Tyrio [orig: Tyriô] murice infectas; hoc [orig: hôc] opponantur vestis conchyliata et purpurea. Nempe apud Romanos sic usus erat, ut conchyliatus color esset dilucidior ac pallidior: purpureus vegetior florentiorque. Qualis Tyrius, ut idem Plinius ait, concreti sanguinis nigricans aspectus idemque suspectu refulgens: Usum Purpurae in seqq. sic exponit, Praecipuus hic Asiae, in Meninge Africae, et Getulo littore Oceani, in Laconica Europae. Huic facces securesque Romanae viam faciunt: idemque pro Maiestate pueritiae est. Distinguit ab Equite Curiam: Diis advocatur placandis, omnemque vestem illuminat, in triumphali miscetar auro. Et usum quidem eius Romae semper fuisse, observat idem, in trabea sub Romulo, in praetexta et clavo sub Tullo Hostilto. Non idem tamen Purpurae genus, ut idem Cornelii Nepotis docet, his verbis. Me Iuvene violacea Purpura vigebat, cuius libra denariis centum venibat: nec multo post rubra Tarentina, huic successit dibapha Tiria, quae in libras denariis mille non poterat emi. Hac P. Lentulus Spinther Ae dilis Curulis primus in praetexta usus improbatur, qua [orig: quâ] Purpura [orig: Purpurâ] quis iam, inquit Nepos, non tricliniaria faciat? spinther, subicit Plinius, Aedilis fuit Cicerone Consule, dibapha tunc dicebatur, quae bis tincta fuisset veluti in magnifico impendio, qualiter nunc omnes pene commoditores Purpurae tinguntur. Primis ergo temporibus, Praetextarum, nam illae a Regibus invectae sunt et clavorum in tunica, Purpura violacea fuit; mox rubra Tarentina, a loco, ubi tingebatur, sic dicta: tandem omnium pretiosissima Tyria successit, quae a duplici tinctu dibapha appellata; Eaque initio [orig: initiô] ob luxum notata, ut in Spinthere et M. Caelio, de quo Ciceronis exstant verba pro eod. Si quem etiam minimorum horum offendit, si Purpurae genus, si amicorum catervae: ubi Purpurae genus, h. e. Tyriae seu dibaphae, quae tum improbabatur. Vegeti illam coloris florentisque maxime, ac luminosi, contra vulgarem violaceam obtusioris ac pene fusci fuisse, docet Plut. in Catone. Post Ciceronis vero Consulatum, crescente luxu, omnes fere purpurae commodiores Tyriae erant et Laconicae, h. e. dibaphae ac bis tinctae, ita tamen ut Laconicae Tyriis essent deteriores. Ovid. de Rem. Ans. v. 707.

Confer Amyclaeis medicatum vellus ahenis,
Murice cum Tyrio, turpius illud erit, etc.

Quare Tyriam Horatius. l. 2. Od. 16. v. 35. muricem bis Afrum appellat, i. e. ut Porphyrio interpretatur, dibapham pretiosissimam. Vide Octav. Ferrarium de Re Vestiar. l. 2. c. 7. ubi de Purpura, cocca, blatta, exacte disserit. Hinc Purpurea Toga, i. e. Triumphalis, primum: quae postea acu picta, i. e. elaborata Phrygioque [orig: Phrygiôque] opere figuris distincta est; unde aurum et immixtum,

quemadmodum et Plinius docet, verbis, loc. cit. in Triumphalt auro miscetur, et Dio proin a)lourgi/da xruso/paston appellat, l. 63. Huius ius, ad privatos quandoque homines translatum esse, exemplo [orig: exemplô] Pauli Aemylii, docet Livius: Pompeii M. Dio, eundemque honorem Catoni, ob regiam Cypri gazam sancte Romam transvectam, oblatum, sed repudiatum ab illo, tradit Plutarchus. Similiter Purpura Praetextam illuminabat, unde pro illa non raro sumitur: Senatorum porro tunicam, nil enim plerisque clavi aliud, quam Purpurae fuere [orig: fuêre] segmenta, sive frusta purpurea, quae in pectore tunicae assuebantur. Matronas etiam in Tyria aureis institis segmentata incessisse, notarunt [orig: notârunt] Eruditi: Sed libertinae et quaecumque apud Aediles licentiam stupri vulgaverant, quia illis Purpura [orig: Purpurâ] interdictum, aliae alios vest ibus colores asciscebant. Nec omittendum, Paedagogianos pueros tunica [orig: tunicâ] auro distincta [orig: distinctâ], indutos calce in pubem, purpureis pedum tegminibus operiri fuisse solitos, id quod docet Cuiacius ad tit. de Castrens. et Minist. Cod. l. 12. Inferiori vero aevo [orig: aevô]. Vestis purpurea, i. e. Toga et Paludamentum, Imperatorum fuit, initio [orig: initiô] a Galieno facto [orig: factô], ut de eo narrat Trebellius, c. 16. A quo tempore Purpura pro Principatus symbolo a Scriptoribus passim capitur. Hinc sumere Purpuram, pro sumere Imperium: et in tumultuariis Imperatorum creationibus, direptam a vexillis Purpuram aut de simulacris Deorum a militibus, cum aliunde non suppeteret, ut ea [orig: eâ] Imperatorem induerent, Hist. Augustae Interpretes annotarunt [orig: annotârunt]. Vide infra. Unde etiam est, quod inter omina Imperii semper aliquid purpureum occurrit, ut in eadem Historia passim observare est. Denique inde Imperatoria Purpura summa dicta est: Item Purpura Principalis, sacer murex, Purpura veri luminis et vestis alethina, h. e. vera verique coloris. Casaubon. Similiter, singulare id fuisse Imperatoribus Constantinopolitanis, ut rubris et purpureis calceis uterentur, ostendit Paul. Diaconus, inquiens; ut agnosceretur Imperator ex rubris calceis. Hinc Georg. Phranzez Proto vestiarius in Chron. l. 1. c. 17. Manuelem Imperatorem creatum cocco [orig: coccô] tinctis calceamentis concessis, Successoremque ab omnibus agnitum fuisse refert: et Corippus, l. 2. de Iustino Iun. sic scribit,

Purpureo [orig: Purpureô] surae rutilant fulgente cothurno [orig: cothurnô],
Cruraque puniceis induxit regia vinclis,
Parthica Campano dederant quae tergora fuco.
Augustis solis hoc [orig: hôc] cultu competit uti.

Imo ipse Caesar apud Dionem, Calceamentis utebantur altioribus et coloris rubri, more Regum Albanorum: cum mulleorum usus Patriciis in Republ. Romana olim promiccuus esset, qua de re vide supra suo [orig: suô] loco [orig: locô]. Ab Imperatorib. dein ad Pontifices Romanos usum transiisse, constat ex Ceremoniali Pontificum, l. 2. c. de Indum. Induitur Papali habitu, toga [orig: togâ] scil. linea [orig: lineâ] alba [orig: albâ], sandaliis rubeis, aurea [orig: aureâ] cruce signatis, Balduinus de Cale. A Pontifice postea Purpurae usus Cardinalibus indultus, quo de vide in voce Cardinalis. Veteres contra Christiani purpuras; quod earum usus idololatriae proprie videretur dicatus, damnabant. Unde purpuras despiciunt Caecilius de iis apud Octavium Minucii Fel. atque ex eo concludit Tertullianus, non licere fideli dignitatis ac potestatis alicuius administrationem, gerere de Idolol. c. 18. quam ob causam Lucifugos eos inter alia appellatos supra diximus. Vide quae Desid. Herald. ad locum Minucii, et de Sacerdotum purpura, quam ibi intellectam nonnulli volunt, ad Tertulliani Apologeticum, c. 15. pluribus agit: adde Geverh. Elmenhorstium ad eund. Minucium, ubi Gratianum Imperatorem titulum Pontificis M. cum stola Sacerdotali, a Pontificibus sibi pertinaciter delata [orig: delatâ], aversatum esse ac respuisse, ratum, fas non esse Christianum Imperatorem habitu Ethnico [orig: Ethnicô] uti, docet ex Zosimo l. 4. Sed etiam Rhetores in Purpura olim in cessisse, Basilius minor Orationum Greg. Nazianzeni Interpres docet, cum contra Philosophorum pallia nigra essent. Tragicis inprimis hic color consentaneus Theatris, in quibus Principum, conspicuo [orig: conspicuô] splendentis Purpurae decore illustrium, casus acfunera repraesentabantur, unde Purpureus Cothurnus non raro memoratur, quo [orig: quô] Dianam quoque suras alte vinxisse Poeta ait. Laconibus similiter grata hoc [orig: hôc] colore tincta vestis in praeliis fuit, tum quia color ipse quid augusti habet, tum ut fluor sanuinis a vulneribus occuleretur, tum ut eius aspectus acrior ac terribilior magis hostem percelleret. Idem de Carthagin ensibus, Silius, l. 3. de Iberis Polybius, l. 3. prodidere [orig: prodidêre]. Vide Anselm. quoque Solerium de Pileo, et praeterea Salmas. ad Tertullian. et Exercit. Plin. ad Solinum, prae his autem Sam. Bochart. Hieroz. Parte posterior. l. 5. c. 9. 10. et 11. Praeter Purpuram vero genuinam, cuius duae species iam supra indigitatae, rubra, Hebr. [gap: Hebrew word(s)] argavan, et [gap: Hebrew word(s)] coerulea [gap: Hebrew word(s)] thechelet, de quibus vide quoque in his vocibus: Purpurae factitiae plures species fuere [orig: fuêre]; puta ex vacciniis, alga Cretica [orig: Creticâ], amorge herba, purpurea herba in Abasenis, Ibera ferrugine, flore purpureo ad fontes Hyparchi flumin. et Indica sandice, quae fuit divini fulgoris. De quibus alibi, hic [orig: hîc] saltem de alga Cretica addo locum Theophrasti, Histor. l. 4. c. 7. qui Latine sic habet: Etiam in Creta iuxtaterram, super saxa nascitur alga plurima et pulcherrima, quanon [orig: quânon] solum vittas, sed et lanas vestesque inficiunt/ Et quandiu recens est tinctura, color purpura [orig: purpurâ] longe praestat. Et Plin. l. 12. c. 25. Circa Cretam insulam nota (phyco) in petris purpuras quoque inficiunt etc. Cuiusmodi alga [orig: algâ] pasci purpuras, atque inde florem seu colorem suum trahere, nonnulli asserunt, auctore Philosopho [orig: Philosophô], Historiae Animal. l. 6. c. 13. Vide quoque supra non uno [orig: unô] loco [orig: locô], inprimis voce Cochinilla, Fucus, item Phucarium. Cum itaque tot species factitiae pupurae sint, hinc Purpura, quae fit ex conchae sanguine, marina dicitur abiis, qui pressius loquuntur diakritikw=s2, ut ab aliis distingnant: unde Pollus de Rege Persarum, l. 7. c. 13. *(o me\n basi/leios2 ka/ndus2 a(lipo/rfuros2, o( de\ tou= a)/llwn porfurou=s2. Regis quidem tunicae ex marina purpura fuit, reliquorum vero ex vulgari purpura. Et

Demetrius Ephesius, Ionum luxu, *kai\ sara/peis2 mh/linoi kai\ perfuroi= kai\ leukoi\, oi( de\ a(lourgei=s2. Et Sarapes ipsis fuerunt lutei, purpurei et albi, quidam etiam ex marina purpura. Hodieque tam purpureus, quam conchyliatus color, non a Purpurae liquore, sed ab herbis est, Gerh. Io. Voss. de Idolol. l. 4. c. 47. Ita enim hodie vera purpura desiit esse, ut nemo iam sit mortalium, qui illius parandae modum noverit, Bochart. ubi supra. Vide quoque Casp. Barthium, Animadversion. ad Papinium Statium, Theb. l. 4. v. 295. ubi postquam de ardore purpurae, secundum quem pretium eius aestimbatur, hominumque hinc in Solem prodeuntium more, varia dixisset, addit: Nihil vero pene in totius antiqui. ratis defectibus mihi mirandum magus obvenit, quam hoc genus tincturae ------ adeo penitus interiise, ut nec ratio eius reparandi ulla supersit. Docet dein, purpuram, sicut apud Graecos, Romanos, Parhtos, Persas, Magistrat us et Honoris; sic Ingenuitatis, signum fuisse, apud Barbaros, hoc est, plane a moribus culti Orbis abhorrentes, ex Tertulliano, de Idolol. c. 18. Refer hucetiam, quae retro diximus de Cochlea it. Concha Purpuraria, ex Cl. Bocharto. In Collegii Iesuitici Musaeo Kircheriano Romae, Purpuras, alias turbinatas et in mucronem gracilescentes; alias tuberculis et multa [orig: multâ] colorum aspergine varias: quasdam ex candido tubescentes, superficie levi et tersa [orig: tersâ], Pario marmori non absimiles; nonnullas asperas, rugosas et in varios gradus discretas; multas in spiras detortas, aliquas in helices, convolutas tandemque in cuspides abscedentes ostendi, docet Georg. de Sepibus in Descr. eius, p. 28.

a. Purpurae Alba, apud Vinc. Belvacensem, l. 33. c. 30. b. Purpura Alexandrina, apud Ael. Lamprid. in alex. Sec. v. 40. Purpurae clarissimae non ad usum suum, sed ad matronarum, si quae aut possent, aut vellent, certe ad vendendum, gravissimus exactor fuit: ita ut Alexandrina purpura hodieque dicatur, quae vulgo P robiana dictitur, idcirco quod Aurelius Probus baphtis praepositus id genus muricis reperisset: est purpura clarissima, quae omnis tum generali appellatione Alexandrina dicebatur, quod clarae purpurae gravissimus et fastidio sus exactor exstitisset Alexander. Unde et illud etiam purpurae genus longe clarissimum, quod ab inventore vulgo Probianum appellatum est, Alexandrinum quoque est vocitatum, Salmas. Not. ad Lamprid. loc. cit g. Purpura Caerulea. Vide supra in voce Caerulea, et infra in voce Thecheleth. d. Purpurafactitia, vide supra, e Purpura Girbitana, apud Trebellium Poll. in Claudio, c. 14. Albam subsericam unam, cum purpura Girbitana, dicta est a Girba Insul. quae Meninx Veteribus, hodie Gerbi, in qua nobilissimum olim Baphium, cuius meminit Notit. Imperii. z. Purpura Marina, diakritikw=s2 dictur vera Purpura. ut a sactitia distinguatus, vide supra. h. Purpura Rubra, Hebr. [gap: Hebrew word(s)] Argavan, proprie Purpura dicitur, non vero Caerulea, quae iisdem [gap: Hebrew word(s)] Thecheleth. Non enim a caeruleo, sed a rubro colore, purpura commendatur, ut omnibus notum. Hinc purpurae colorem Poetae sanguini tribuunt: Item Soli, Aurorae, vino, uvis, moris, narcisso, rosae, papaveri, violae, puellarum labris et genis, maxime in pudore, amethysto etc. Sic purpureus, coccineus et puniceus color promiscue sumuntur, tam a Sacris, quam a profanis Scriptoribus, uti pluribus probat Bochartus, d. l. q. Purpura Sarrana, eadem cum Tyria, Sar enim olim Tyrus. Unde Poenos Sarra [orig: Sarrâ] oriundos, Ennius dixit. Vide infra. 1. Purpura Tyria, praestantissima. Virg. Georg. l. 3. v. 306.

Qua pretiosa Tyros rubeat, qua [orig: quâ] purpura succo
Sidoniis iterata vadis etc.

Unde Syriae ista para, in qua optima purpura tingebatur. *foini/kh, Phoenice, appellata est, a verbo foini/ssw, quod proprie cruento et sanguine inficio; inde rubro [orig: rubrô] colore inficio, denotat. Ei opponitur Purpura yuxrobafh\s2, quae frigida [orig: frigidâ] tantum aqua [orig: aquâ] intingebatur, non iure decocti; adeo que fucum non retinebat. Potro Tyria purpura suspectu ruborem nitoremque praeferebat cocci: cocco [orig: coccô] vero tincta rursus Tryio [orig: Tryiô] tingebant, ut fieret hysginum etc. Qua de re vide pluribus agentem Salmas. ad Solm. passim, inprimis vero p. 273.

PURPURAM adorare olim dicti sunt, quibus Imperatorum chlamydis laciniam tangere vel osculari concessum erat. Et quidem Patricii ad dextram Principis mammam adorabant, quorum recedentium caput deosculabatur Princeps: Senatores vero ac coeteri gen dextro [orig: dextrô] ante Principem flexo [orig: flexô] discedebant, uti docet Car. du Fresne ex Procopio, Hist. Arcan. sub finem. Vide quoque eidem laudatos, Senatorem, l. 11. Epist. 20. Henr. Valesium ad Ammian. l. 15. et Iac. Gotofredum ad l. un. Cod. Theodos. de Praepositis sacri Cubiculi, et ad l. 6. de Decurion. At Purpuram sumere, apud Treb. Pollionem in XXX. Tyr. in vita Balistae, c. 18. Multi et sumpsisse illum purpuram et more Rom. imperasse [orig: imperâsse], exercitum duxisse --- dixerunt: idem est, quod Imperium sumere. Sic enim Capitolin. in Gordiano, c. 8. Gordianum Proconsulem reclamantem et se terrae aedfligentem, opertum purpura [orig: purpurâ], imperare coegerunt. Et primo quidem invitus Gordianus purpuram sumpserat: postea vero quam vidit, neque filio neque familiae id tutum esse, volens suscepit Imperium. Ubi Imperium suscipere et purpuram sumere, idem valet. Omnes certe cum Imperio purpuram, quae Imperii insigne erat sumpsere [orig: sumpsêre] Imperatores. Hinc in tumultuariis eorum creationibus legimus

sublatam aliquando de vexillis purpuram a militibus aut e simulacris Deorum dereptam, cum alia ad manum non esset, qua [orig: quâ] humeros eorum advelarent, quibus Imperium deferebant. Apud eundem Pollionem in Celso, c. 29. Celsum Imperatorem appellaverunt peplo [orig: peplô] Deze Caelestis ornatum. Vopiscus in Saturnino, c. 9. qui in Aegypto Imperium sumpsit, Deposita [orig: Depositâ] purpura [orig: purpurâ] ex simulacro Veneris, cyclade uxoria [orig: uxoriâ] militibus circumstantibus amictus et adoratus est. Idem in Probo, c. 16. scribit, eum appellatum esse Imperatorem a militibus ornatum etiam pallio [orig: palliô] purpureo [orig: purpureô], quod de statua Templi oblatum est etc. Vide quae apud eundem Pollionem, de Herenniano et Timolao, filiis Zenobiae habentur, et plura hanc in rem, apud Salmas. Not. ad Histor. Aug. Atque hinc Purpurati, Porphyretici et Porphyrogeniti dicti Imperatores Regumque liberi, quod in purpura, seu patre Imperatore vel Rege nati essent, e)n a)lourgi/di trafe/ntes2, apud Libanium in prosfwnht. Iuliano inscripto: quos proin fasciis purpureis illigatos et circumvolutos in cunis legimus. Vide supra ubi de Porphyrogentis, et quae ad hanc rem observavit Car. du Fresne ad Alexiadem, p. 321. Claudian. in 4. Consul. Honorii, v. 121.

------ Hoc nobilis ortu
Nasceris aequaeva cum Maiestate creatus,
Nullaque privatae passus contagia fortis,
Omnibus exceptis, ultro te Regia solum
Protulit et patrio felix adolescis in ostro,
Membraque vestitu numquam temerata profano
In sacros cecidere sinus etc.

PURPURARIUM Iudaeae littus in tribu Zabulon, memoratur, Deuter. c. 33. v. 19. ubi paraphrasis Ionathanis sic habet, Quia habitant ad littus maris Magni (seu Mediterranei) et in delitiis habebunt taritha. et chilzona capient, cuius sanguine hyacinthum tingent, ad fila vestium suarum Ubi chilzona concha est, ex qua purpura elicitur (quae et ipsa purpura ) aut con chylium saltem aut murex, concharum genera purpurae non absimilia, Extendit autem se illud a Tyri scalis, usque ad Chaipham, quod promontorium est sub Carmelo, patuitque stadiis circiter ducentis triginta. Non tamen ubique purpurarum par copia fuit, sed harum praecipus ubertas circa Carmelum et Chaipham. Quo referendum, quod in Guil. tyrio Caiphae vetus nomen Porphyria fuit. Ut eadem fuerit, quae Phoeniciae *porfurew\n, apud Stephanum ex Polybii l. 5. tamquam a purpurae piscatione facto [orig: factô] nomine. Praeterea 2. Paralipom. c. 2. v 7. 14. et c. 3. v. 14. [gap: Hebrew word(s)] Carmil, ponitur inter purpurae species; coccum reddunt Interpretes, Bochartus purpurae genus ad Carmelum capi solitae, etc. vide quae hanc in rem erudite congessit Samuel Bochart. Hieroz. Part. posterior. l. 1. c. 9.

PURPURATUS nomen monetae, in Imperio Constantinopolitano, olim currentis, vide supra in voce Hyperperus.

PURPUREUM Mare pars est maris Pacifici, a Septentrione in Meridiem extensa, inter novum regnum Mexicanum ad Ortum, et Californiam ad Occidentem. Sed non aeque lata, inter oram novae Hispaniae et promontor S. Lucae. In California restringitur ad 200. mill. pass. Mar Vermeio Hispan.

PURPUREUS Color vide supra: item infra voce Velum, uti de larvis mulieribus, nauticisque velis, cum laetae res erant purpureis. aliquando parabatur ex creta infecta [orig: infectâ] rubra [orig: rubrâ] radice, quam Graeci e)ruqro/danon vocant, et hysgino: uti ex coccino purpura [orig: purpurâ] supertincto fiebat hysginum. Vitruvius, l. 7. c. 14. Fiunt etiam purpurei colores infecta [orig: infectâ] creta [orig: cretâ] rubra [orig: rubrâ] radice et hysgino [orig: hysginô]. Vide Salmas. ad Solin. p. 272. et 273. ubi multa de Purpurei, coccini et Hysgini coloris discrimine. Sed et purpurea dixere [orig: dixêre], quae eximii candoris sunt: ut nix et cycni. Albinovanus in Maecenatis obitum,

Tempestivius in domo,
Pauli, purpureis ales oloribus
Comessabere maximi etc.

Quia utrique colori, cnadido, inquam et purpureo, hoc commune est, ut admixti luminis multum habeant. Unde ab Hebr. [gap: Hebrew word(s)] Zehar, quod lucere est, Chaldaicum Zehori, pro purpureo et coccineo sumitur: Vicissim candori nomen est a luce ignea; nam candere proprium est ignis. Quin leuko\n album, sit a)po\ tou= leu/ssein, quod videre est, quia color est maxime conspicuus. Unde leuka\ dici possunt, quaecumque splendent insigniter, quomodo rutila et purpurea. Quo facit, quod illud ipsum verbum [gap: Hebrew] , quod Hebraice rubere est, Arabice candere significat etc. Vide plura apud Salmas. ad Solin. p. 256. et 257. ut et Bochartum, Part poster. Hieroz. l. 5. c. 6.

PURPURISSUM ex Graeco porfuri/zon, est creta argentaria, tincta cum purpuris. Plin. l. 35. c. 6. *e\ reliquis coloribus, quos a dominis dari diximus propter magnitudinem pretii, ante omnes est purpurissum. Creta argentaria cum purpureis pariter tingitur bibitque eum colorem celerius lanis. Sed et egregium purpurissum, ex rubiae radice hysgino fiebat, et quod Puteolanum vocat Idem. Etiam anchusae radice, et radicula fu=kos2 dicta [orig: dictâ] genas sibi purpurissabant mulieres etc. Vide supra in voce Fucus, et plura hanc in rem, apud Cl. Salmas. ad Solin. p. 257. 276. et 1148.

PUSCUM vulgo Pautzke, oppidul. Prussiae regionis in Cassubiae finibus, cum arce munita, ad sinum maris Baltici hinc

Pautzkerwick dictum. Captum a [orig: â] Suecis A. C. 1626. sequente anno [orig: annô] receptum a Polonis: et A. C. 1655. frustra iterum obsessum a Suecis.

PUSICIUS Martyr insignis, qui super omnes Persarum Regis artifices erat; Hic consistens et videns Ananiam trementem, cum ad necem praepararetur, ait: Paululum o senex claude oculos, et securus esto, mox enim Christi videbis aspectum. Cumque dixisset hoc, repente comprehensus, ad regem ductus, Christianus esse manitestatur, eo [orig: eô] quod pro dogmate fuisset locutus libera [orig: liberâ] intentione de Martyribus. Tunc rex extraneo [orig: extraneô] quodam [orig: quôdam] et crudeli modo [orig: modô] eum mori praecepit, ita ut, perforata [orig: perforatâ] cervice, exinde linguam eius eicerent. Hoc [orig: Hôc] itaque facto [orig: factô], quibusdam accusantibus, etiam eius filia, virgo sacra, tunc comprehensa est, et perempta Sozomen. l. 3. c. 1.

PUSTULATI Balthei apud Treb. Pollionem in Gallienis, c. 2. Salonimus puer his auratos pustulatosque baltheos rapuisse fertur, sunt pustulis vel bullis argenteis distincti: Pustua enim de argento optimo dicebatur, Martialis, l. 8. Epigr. 51. v. 6.

Pastula certe pro bulla, et pusiulatum pro bullatum, apud Tertullian. de concha margaritifera, Quod si concha illa aliquid intrinsecus pustulat, vitium eius magis debet esse, quam gloria etc. Cur autem pustula de argento et quidem primae notae dictum fuerit, hanc rationem reddit Salmas. ad Solin. quod ad caelaturas non nisi optimum ac praestantissimum argentum eligeretur: ac caelata vasa seu toreu/mata signis aspera erant. Unde hodieque opus toreutiko\n vulgo Galli en bosse dicunt, i. e. in pustula sive pustulatum, p. 1048. Voss. vero argentum putum, Veter. pusum, pro excocto et expurgato; hincque pusulatum, vel toreutiko\n in o. mutato [orig: mutatô], postulatum, cuius mentio apud Alphenum IC. in l. 3. Locat. alibique, pro recenti et adhuc ex novitate aspero instar pustularum, sumi existimat. Certe pusula quoque ignis sacer, et pusulata ovis Columellae, l. 7. c. 5. dicta. Vide Plinium, l. 26. c. 8. et plura hanc in rem, apud Alciatum, l. 6. Parerg. c. 4. Turnebum Adversar. l. 24. c. 2. Alios.

PUTA primum puella dicta, postmodum ad lascivientes deducta vox, Scaliger ad Catalecta Virgilii. Idem vero nomen Deae, quae putandis arboribus credebatur praeesse, Voss. de Idolol. l. 2. c. 60. Vide quoque supra [orig: suprâ] Peta.

PUTARE lanam cai/nein Graecis. Tunc autem dicuntur putari purgarique lanae, quum ipsae per se purgantur, priusquam in fila deducantur et in tela texantur. Vide supra ubi de Purgamento lanae. In arboribus putatio, Graece ka/qarsis2 seu diaka/qarsis2, cum interlucatione seu conlucatione, h. e. amputatione vivorum ramorum, sed supervacaneorum, eadem est. Vide Theophrastum de Causis, l. 5. c. 21. Quod coinquere in lucis dictum, seu sacris silvis, h. e. contaminare. Non enim solum, cum arbores fulguritae penitus exciderentur, sed et cum rami, sacrificio [orig: sacrificiô] prius facto [orig: factô], interlucarentur et coercerentur, coinqui dicebatur seu contaminari lucus etc. Vide Salmas. ad Solin. p. 585. uti de putatione vitium ab asino monftrata [orig: monftratâ], supra voce Nauplia: aliquid etiam infra. in Vitis.

PUTBUSCH nomen generosae in Rugiis Familiae, cuius ista series: Nicolaus de Putbusch, ex Brigitta Moltken, genuit Woldemarum, patrem ex Agatha Eberstenia Comit. Georgii: quo [orig: quô] et Anna [orig: Annâ] Catherina [orig: Catherinâ] Comite Honstenia [orig: Honsteniâ], genitus Ludovicus, sibi iunxit Annam mariam Comitem Honsteniam (filiam Ernesti Comitis qui obiit A. C. 1562.) atque ex ea suscepit Ernestum Ludovicum, defunctum A. C. 1616. Huius ex Magdalena Comite Eberstenia, filii fuere [orig: fuêre] Wolfgangus Henricus, Ertmannus; Ernestus Ludovicus, vide Philip. Iac. Spenerum, Theatr. Nobilit. Europ. Tom. 2. p. 119.

PUTEAL [1] Navii apud Ciceronem de Divim. l. 1. ubi de praecisae a Navio Augure cotis miraculo, Ex eo evenit, ut et Tarquinius Atio [orig: Atiô] Navio [orig: Naviô] augure uteretur et populus ad eum de suis rebus referret. Cotem autem illam et novaculam defossam in Comitio putealque impositum accepimus; Dionysio bwmo\s2 est, ara, sub ara enim defossam cotem cum novacula ait: Cum Puteali Libonis male a nonnuliis confunditur. Puteal enim Navit, in Comitio fuit ante Curiam, ubi etiam Navio status togata posita erat, Plin. l. 34. c. 5. At Puteal Libonis longe ab eo loco, ut docent S. Rufus et P. Victor, qui Ruminalem sive Naviam ficum, quae iuxta Navii Puteal erat, et Puteal Libonis in longe diversis locis ponunt. Adde. quod Libonis Puteal in suo loco manserit, usque ad extrema Romani Imperii: at illius arae apud Auctores illius temporis nullum vestigium. Et sane Plinius memorat, Aram illam ex eo loco sublatam gladiatorio [orig: gladiatoriô] munere Iul. Caesaris, quod in Foro editum est: post quae tempora loco tamen Putealis nomen mansit. Sed nec unum Puteal Romae fuisse, docet Ruffus, qui in Regione VII. Urbis Putealium vicum recenset, Coeterum non ibi statim Puteal, ubi Puteus, ut viri docti hactenus sibi persuaserunt: nempe quia put eal operculum putei, ideo nescio quos Deum [orig: Deûm] Marium puteos hariolati. Imo ideo Putealia haec dicta, quia sine dputeo: Ubi enim puteus subest, non puteal dicitur, sed puteus, qua [orig: quâ] voce etiam comprehenditur operculum putei. Puteal Navii, ara fuit, ut vidimus, talis etiam Puteal Libonis, in cuius nummis sane arae instar visitur. Non vero quaelibet ara hoc [orig: hôc] nomine venit, sed illae solum, quae locis fulguritis vel fulguribus conditis

imponebantur, foramen in medio habentes, ut caelum desuper pateret. Huiusmodi enim lapis in medio perforatus, veluti templum Fulgnri fuit, et ara; imo et Puteal, quia talis forma Putealis. Nihil enim aliud significat vox haec primigenia [orig: primigeniâ] et propria [orig: propriâ] sui notione, quam lapidem pertusum, qui ori putei circumponebatur, cuiusmodi suggestum lapideum, circa os putei, plerique etiamnum aedificant, cui magnus lapis imponitur, in medio foramen habens, ad instar orificii putei. Sacella quoque vocabant istiusmodi putealia, Templa nimirum sine tecto; sed et quod sine tecto est et toramine aperto [orig: apertô] partet, Templum etiam dicitur. Sophocles shko\n a)kalufh= vocat etc. Vide Salmas. ad Solin. p. 1138. et seqq. ubi inter alia et hoc addit, fieri posse, ut cum arae Deorum, qui Templi tegmine nolebant claudi, quaeque proin sub dio positae erant, non tamen nudae, sed aliquo [orig: aliquô] septo [orig: septô], quod ipsis coniunctum erat, nullo [orig: nullô] interstitio [orig: interstitiô] relicto [orig: relictô], munitae: iis Putealis nomen fuerit quoque adpositum. Septum enim tale, instar putealis, aras tales cingebant. Vide etiam hic infra.

PUTEAL [2] Scribonii Libonis vulgo simpliciter Puteal Libonis, in Fragm. Festi, Scribonii puteal ante Atrium Minervae, quod Scribonius, cui negotium datum fuerat, ut conquireret sacella, id ponendum curavit, quia in eo loco olim sacellum fuit, quod ignorabatur. Tradunt quidam fulgur conditum eo [orig: eô] loco [orig: locô], quod nefas est integi, sed super feramine aperto caelum patet. Non est Puteal Navii, ut vidimus, interim similiter era, cuius instar in nummis Liboniis conspicitur. Cuiusmodi aras, foramen in medio habentes, ut caelum desuper pateret, locis fulguritis vel fulguri condito imponi consuevisse, etiam Vitruvius docet, l. 1. c. 11. Iovi, Fulguri et Caelo et Soli et Lunae, aedificia sub divo hypaethraque consti tuuntur. Horum enim Deorum et species et effectus in aperto mundo atque lucenti praesentes videmus. Idem Artemidorus testatur. Ipsum vero locum Fulguritum ara [orig: arâ] imposita [orig: impositâ] sic consecratum, Bidental dixere [orig: dixêre]; quod ovibus bidentibus sacrum ibi fieret etc. E quibus patet, errare illos, qui Puteal exponunt tribunal vel forum. Athenis enim Dicasterium quidem fuit e)n fre/ati dictum, sed alia appellationis eius ratio. Nec versus 48. Persii Satyra [orig: Satyrâ] 4. favet,

Ut qui de foeneratore agit. Ad Puteal namque Libonis consistebant Toculliones Romani, et qui argentum bonis nominibus et idoneo [orig: idoneô] sponsu lacare quaerebant. De more autem fit, ut qui frequenter ad locum aliquem conveniunt ibique diu desident, per otium saepe dum aliud agunt et loquuntur, vel stilo [orig: stilô] parietem conscribillent vel unguibus deradent vel aliquid nugarum faciant. Unde lepide dictum et emphatice de foeneratore, qui totum diem ad Puteal consistebat, exspectans qui pecuuniam accipere vellet, mulia [orig: muliâ] vibice eum Puteal flagellare. Qua [orig: Quâ] significatione Puteal Cicero posuit de Clodio, Alter unguentis affluens, calamistrata coma despiciens conscios stuprorum, ac vexatores aetatulae suae Puteali ac foeneratorum gregibus inlatus atque compulsus olim, ne Scyllaeo illo aeris alieni in freto ad columnam adhaeresceret, in Tribunatus portum perfugerat, Orat. pro Sextio, etc. Vide Salmas. ubi supra p. 1140. et 1142.

PUTEALIUM Vicus Romae in regione septima, memoratur Ruffo. Vide supra, ubi de Puteali Navii.

PUTEANA Familia vulgo du Puy, in Gallia illustris: e qua stirpe Dominorum du Coudray-Monin series ista est. Perrinus Puteanus, Dn. de Dames, ex Iohanna du Four Dn. des Places pres Romorant, genuit Godefredum du Puy Dn. du Coudray Monin (qui obiit A. C. 1421.) Huic ex Ioanna de Pierrebuffiere genitus Ludovicus du Puy, Dn. du Coudray Baro de Bellefaye (qui decessit A. C. 1488.) ex Catharina de Brie suscepit, Ioannem, maritum Philippae de Baissey et ex ea patrem Georgii: cui nupta Ioanna Raffina, genuit ei Claudium du Puy Dn. de Coudray Baronem de Bellefaye (cuius filia Ioanna haeres bona attulit marito Lud. Sangelasio post obitum patris, qui contigit A. C. 1577.) Philippum Abb. de la Pree, defunctum A. C. 1560. Godofredum, qui excessit A. C. 1573. Philippam uxorem Francisci de Gamaches Dn. de Quinpenoix et Iussy: Ioannam Monialem; Claudiam, nuptam Ludovico Chasteigner, Dn. d'Abain, quae obiit A. C. 1632. et Franciscam uxorem Claudii de S. Quentin B. de Blet, omnes nominis du Puy. Coudray. Vide Phil. Iac. Spenerum, Theatr. Nobilit. Europ. part. III. p. 5.

PUTEI Bituminis qui erant in agro Sodomorum, ante subversionem et iustitiam Dei: mox vero Sodomis deletis, lacus ibi, quem a scatenti bitumine Asphaltitem dixere [orig: dixêre], repente exstitit, erant in tribu Iuda.

PUTEOLANA Moles il Molo, apud Puteolos, a Caligula Caesare inchoata: cuius magna adhuc pars ad lacum Lucrinum videtur.

PUTEOLI post Lucrinum lacum inquit (Cluverius ) sequitur oppidum Puteoli plurali numero [orig: numerô], Latinis fere auctoribus, exceptis poetis, dictum, Graecis vero *dixaia/rxeia, sive *dikaiarxi/a, et Contracte *dikarxi/a: quo [orig: quô] frequenter Latini usi sunt poetae: ut Graeci etiam sub Romanis Imperatoribus saepe usurparunt [orig: usurpârunt] *pouti/olos2, sive *poute/olos2. Fama oppidi apud auctores est celeberrima; vulgari nunc vocabulo [orig: vocabulô] dicitur Pozzuolo. Plin. l. 3. c. 5. Lacus Luucrinus et Avernus: dein Puteoli colonia, Dicaearchia dicti. Strabo l. 5. post descriptionem Lucrini, Avernique lacus: *(ech=s2 d' ei)si\n ai( peri\ *dikaiarxi/an a)ktai\, kai\ au)th\ h( po/lis2: h)=n de\ pro/teron me\n e)pi/neion *kuma/nwn, e)p' o)fru/os2 i(drume/non. *kata\ de\ th\n *)/anniba stratei/an sunw/|kisan *(rwmai=oi, kai\

metwno/masan *potio/lous2 a)po\ tou= frea/twn. *oi( de\ a)po\ th=s2 duswdi/as2 tw=n u)da/twn, etc. Festus: Puteolos dictos putant ab aquae calidae putore: quidam a multitudine puteorum, earundem aquarum gratia [orig: gratiâ] factorum. Varro, l. 4. de L. L. A puteis oppidum Puteoli, quod sint circa eum locum aquae frigidae et calidae multae; nisi a putore potius, quod putidus sit odoribus saepe ex suisure et alumine. Primos oppidi conditores quod attinet, quia id, Strabone teste, navale fuit Cumanorum, ab his conditum videri poterat. At Stephani Epitomator sichabet: *potio/loi, kti/sma *sami/wn, h(/tis2 kai\ *dikaia/rxeia. Et B. Hieronymus in Eusebii Chronicor. l. 2. sic tradit: Olymp. 64. A. 4. Samii Dicaearchiam condiderunt, quam nunc Puteolos vocant. Nobiles hicthermae [orig: hîcthermae], et pons olim 390. passuum ab Imperatorib. Romanis Baias usque protensus; cuius hodieque duodecim columnae visuntur. Moret. Du Val. descr. Ital. etc. Nic. Lloyd. Baudrando urbs fuit perampla et probe culta Campaniae, nunc parva admodum, in ora littorali provinc. Terrae laboris, cum portu capaci et tuto, in sinu cognomine ubi variae villae et delitiae Imperatorum Romanor. Dicta fuit Flavia, a Vespasiano, et amphitheatrum habuit peramplum, nunc semidirutum, uti et templum Iovis, a Calpurnio aedificatum in honorem Octavii Augusti nunc S. Proculo sacrum. Cum arce utcumque munita, sub Hispan. In eius finibus 35. Balnea continentur, et quibus calentes aquae, variis morborum generibus utiles, emanant. Populi Puteolani. Inde sinus Puteolanus, de quo Cluver. Ital. Antiq. l. 6. c. 4. p. 1141. Hodie Golfo di Pozzuolo, sinus parvus maris Tyrrheni in ora Campaniae, prope Puteolos et Baias, ac inter promontor. Miseni et Pausylipi, Insulamque Nisitam extensus: est que proprie pars sinus Crateris, seu Neapolitani. Late tamen quibusdam pro ipso sinu Neapolitano sumitur.

PUTEOLUS castrum Galliae, vulgo le Puiset in dioecesi Aurelianensi, in Archidiaconatu Belsae, qui unus est ex 6. Archidiaconatibus Ecclesiae Aurelianensis: a Ludovico Crasso dirutum. Item villa territorii Bituricensis, in Castellania Exoldunensi. De aliis Puteolis vide Hadr. Vales. Notit. Gall.

PUTEUS [1] apud Scotos ad supplicia usurpatus, quibus mares furca [orig: furcâ] suspendere, feminas puteo immergere mos; Unde ius furcarum et putei. Idem de veteribus Germanistradit Cornel. Tacitus de German. morib. Apud Plautum, poena fuit furacium coquorum, uti discimus, ex eius Aulul. Actu 2. Sc. 5. v. 21. Coqui abstulerunt, comprehendite, vincite, verberate, in Puteum condite. Antiquitus vilissima [orig: vilissimâ] pauperrimaque sepultura [orig: sepulturâ] homines condi solitos, et in fontes ac Puteos abici, docent quidam ex M. Varrone, de L. L. l. 4. Vide quoque Festum, l. 14. in voce Puticulus, Antiphilum, Anthelog. l. 1. et Clar. Sylvium, l. sing. in LL. p. 547. nec non infra. Lucernam Putei, a tribus Iuvenibus alatis circumdati, explicat Fortun. Licetus de Lucernis antiqq. l. 6. c. 36. Idem Putei, sed lemnisco [orig: lemniscô] inferne coronati, lateraque capitibus humanis exornati, et super hexagona basi firmati lucernam, exhibet, c. sequenti. Quomodo autem fodiendi Putei, docet Puteus intra Hippicum, Athenis, de quo lex Solinis: *(/opou me/n e)sti dhmo/sion fre/ar ento\s2 *(ippikou=, xrh=sqai tou/tw|, o(/pou de\ plei=on a)pei=xe, zhtei=n u(/dwr i)/dion, Publico [orig: Publicô] puteo [orig: puteô], qui intra Hippicum sit, utuntor: si maius sit intervallum, privatum sibi quisque effodiunto. Nempe cum siticulosa esset admodum terra Attica, nec perennes essent amnes, aut fontes multi, aut lacus, ita ut puteos effodere necesse esset, Legem hanc scripsit Solon, ut legimus apud Plutarchum in Vita eius. Est autem Hippicum, intervallum stadiorum quatuor, ut inquit Idem; seu potius, unius stadii, ut Hesychius: quantum videl, sine ulla intermissione equus conficit ac decurrit. Temere tamen intra fines suos puteum sibi fodere non licebat, sed o)rguia=s2 latitudinem ab alieno fundo oportebat relinquere, ex altera eiusdem Lege: *)ea/n tis2 fre/ar par' a)llotri/w| xwri\w| o)ru/tth, o)rguia\n a)polei/pein, Si quis puteum iuxta alterius agrum fodiat, orgyiae spatium relinquito; cuius meminit Gaius, l. 4. ad LL. Tabb. Addit Harmenopulus, *ei) mh/pwfre/ar proupa/rxei tou= gei/tonos2 kai\ dia\ tou= kainou= e)/rgou bla/ptetai, Nisi forte puteus vicini praeextiterit, qui novo [orig: novô] hoc [orig: hôc] opere laederetur. Quod si quis aquam non invenisset depresso [orig: depressô] in altum puteo [orig: puteô] decem o)rguia\s2, hac [orig: hâc] alia [orig: aliâ] Lege voluit Solon, licere e vicini puteo bis quottidie aquam extrahere urnam sexchoum capacem: *)ea\n de\o)ru/cantes2 o)rguiw=n de/ka ba/qos2 par' au)toi=s2 mh\ ou(/urwsin u(/dwr, to/te lamba/nein para\ tou\ gei/tonos2, e(ca/xoun u(dri/an di\s2 e(ka/sths2 h(me/ras2 plhrou=ntes2, Si quis, depresso [orig: depressô] in altum puteo [orig: puteô] decem orgyas, aquam in suo non inveniat, extrahito e vicini puteo bis quottidie urnam sex chium capacem, apud Plutarchum d. l. Sed quia saepe fiebat, ut hac de re moverentur controversiae, hinc Magistratus Athenis, qui u(da/twn *)epista/ths2 dicebatur, cui haec res curae, ut colligitur ex eodem Auctore in Themistocle, *ei)=de kai\ e)n *mhtro\s2 i(erw= th\n kaloume/nhn u(drofo/ron ko/rhn xalkh=n, me/geqos2 di/phxun, h(n\ au)to\s2 o(/te tou= *)aqh/nh|si u(da/twn *)epista/ths2, eu(rw\n tou\s2 u(fh|rhme/nous2 to\ u(/dwr kai\ proxeteu/santas2, a)ne/qhken e)k th=s2 zhmi/as2 poihsa/menos2. Vidit et in Matris Fano aquigerulam dictam puellam aeneam, bicubitalem: quam ipse, Athenis Aquarum Curator existens, deprehensis qui aquam suffurarentur, e mult a conflatam dedicavit etc. Vide Sam. Petitum, in LL. Atticas l. 5. tit. 1. et Salmas. ad Solin. p. 984. ubi phrasin Solini carpens, qua [orig: quâ] dixit excitari puteos, eos potius deprimi ac cavari dicendos esse ait. Nisi forte scribendum excisari, quod Graece e)kko/ptesqai. Apud eosdem Athenienses, vocem fratri/a, sunt qui a frea/r, quod puteum notat, deducant, quasi hoc [orig: hôc] nomine indigitetur societas eorum, qui ex eodem puteo hauriebant, ut supra vidimus voce Phratrica. Puteus in Templo Hierosolymitano, toti Atrio aquas suppeditans, memoratur in Codice Middoth Talmudi Babylonici. Sed et in Christianorum Aedibus sacris, Theophanes puteos fuisse in Atriis refert, quos Aquarum benedictarum receptracula et fontes perennes vocat, p. 38. apud Car. du Fresne in Glossar. Sic Abbo Floriac. de bellis Parisiac. l. 2. Puteum in Capella S. Germani Pratensi, cuius

Cuius adaccubitat puteus vestigia, cuius
Qui potabit aquas, extemplo febre laborans
Auxilio [orig: Auxiliô] sancti fidens capiet Medicinam.

PUTEUS S. Sigismundi vulgo S. Simond, vicus Galliae, ad Abbatem Monasterii S. Maximini pertines, in Archidiaconatu Balgentiacensi: ubi Sigismundus Burgundiae Rex, iussu Chlodomeri Regis Galliae, cum coniuge ac filiis in puteum praecipitatus est, A. C. 524. Vide Hadr. Vales. Notit. Gall.

PUTEUS [2] Viventium aquarum iuxta viam, quae Tyrum ducit, egregius est et admirabilis, atque versus Aquilonem a Sandalio castro paulo amplius, quam milliari, versus Austrum vero a Tyro parvo [orig: parvô] milliari distat. Quamvis autem Puteus dicatur, sunt tamen quatuor fontes quadrati, quorum ille qui praecipuus est, in uno quoque quadrati latere quadraginta, reliqui vero viginti quinque cubitos habent, omnes muris fortissimis, de durissimis lapidibus insolubili opere obfirmatis, conclusi, unde varii ducuntur rivi. Est in tribu Aser.

PUTICULI appellati a puteis, quod ibi cadavera in puteis obruerentur: vel quod in his corpora putrescerent. Romae extra Exquilias fuit locus publicus, erat commune sepulchrum miserae plebi. Varr. l. 4. de L. L. Melius, sic antiquissimis Romanis dictae sunt cavernae, in quibus mortuos tum sepeliri mos. *koilw/mata th=s2 gh=s2 vocat Auctor Etymologici, ubi in caveis huiusmodi, absque ferri aerique usu, Graeco quoque primitus mortuos suos condidisse, docet. Hinc Lycophron Cassandra,

*kru/yousi koi/lois2 e)n muxoi=s2 diasfa/gos2.
Comdent hiantis in soli voragine.

Idem Hebraeis in usu, ex Abrahami Patriarchae historia petet Vide Io. Meursium Comm. ad Lycophronem. Non ergo in puteos abiecerunt suorum cadavera Romani veteres, uti vocis affinitate decepti quidam voluere [orig: voluêre] etc.

PUTINGA urbec. regni Sinarum. in Queichea provinc. munita, versus montes, in limite Suchuentis provinc. Martinius.

PUTIPHAR Eunuchus, i. e. Caput militiae, et Praefectus praetorianae cohortis Pharaonis. Iosephum emptum, prudentia [orig: prudentiâ] eius et modestia [orig: modestiâ] captus, domui suae praefecit: ab impudica dein uxore persuasus, illum in triennalem carcerem compegit. An hic Sacerdos Heliopolitanus, cuius gener postea Iosephus factus est? Genes. 37. et 39. Hieron. in Gen. c. 41. et c. 37. de Tradit. Hebr. Torniel. A. M. 2306. 2311. et 2319. n. 16.

PUTOMAJUS fluv. Americae Meridionalis. Oritur in Popaiana regione, et post longum decursum in fluvium Amazonum se exonerat. Petr. Texeira.

PUTPUD Veteribus urbs Africae, quae Recentioribus Pulput. Vide Salmas. ad Solin. p. 309.

PUTSCHIUS Elias Antverpianus. Statim a nativitate risit 3 anno aetat. 21. edidit Commentarium in Sallustium: postea Editionem Grammaticorum Lationorum adornavit absolvitque, Lugduni Batav. quo consilio [orig: consiliô] Scaligeri se contulerat. Inde reversus Stadam, ubi cum parentibus iam prius sedem fixerat, obiit A. C. 1606. aerat. 26. cum in Notis suis augendis occupatus esset; Melch. Adami Vit. Philosoph. Antonius Teissier etiam Elegias quasdam Latinas, et Epistolam sub nomine Amandi Rasarii editas, illum auctorem habere, addit Elog. Part. 2.

PYANEPSIA sacra apud Athenienses. Auctores in nomine variant. Harpocration a Lycurgo *poianoyi/an, ab aliis *panoyi/an appellari tradit. *poianoyi/an inquit, *lukou=rgos2 e)n th=| kata\ *menesai/xmou, kai\ h)mei=s2 *poianoyi/an tau/thn th\n e(orth\n kalou=men: oi( de\ a)/llos2 *(/ellhnes2 *panoyi/an, o(/ti pa/ntas2 ei)=don karpou\s2 th=| o)/yei. *)apollw/nios2, kai\ sxedo\n oi( peri\ tw=n *)aqh/nh|si e(ortw=n gegrafo/tes2. At *puane/yia, a)po\ tw=n pua/mwn kai\ e(yei=n a coquendis fabis. Hesychius: *puane/yia, e(orth\ *)aqh/nh|sin, ei)/rhtai de\ paro/son kua/mwn e)mpi/mplantai: *kai\ a)/getai *puaneyiw=nos2 e(bdo/mh, e)peidh\ e(you=sin e)/tnos2, ou(/tws2 de/ ke/klhtai o( mh\n, kai\ h= e(orth\ dia\ to\ a)qa/ran e(yei=n, a(/ kalou=si pu/ama. Sic lego; et sensus est: Pyanepsia, festum Athenis; dictum vero est quatenus fabis implentur: et agitur septima [orig: septimâ] die mensis Pyanepsionis; quoniam coquunt pulmentum; sic vocatur et mensis, et festum, quod in eo pultem coquerent, quae vocarentur Pyana. Eustath. ad Il. B. *puaneyiw\n de\, o(/ti mhno\s2 o)/noma par' *)attikoi=s2 kua/mwn e(yh/sei parwnumou/menos2. Origo est a Theseo, qui e Creta reversus, annonae reliquias in ollae miscuit, et coctas simul sociis exhibuit. Plutanchus, *qa/yas2 de\ to\n pate/ra, tw=| *)apo/llwni th\n eu)xh\n a)pedi/dou th=| e(bdo/mh| tou= *puaneyiw=nos2 mhno\s2 i(stame/nou. *tau/th| ga\r a)ne/bhsan ei)s2 a)/stu swqei/tes2. *(h me\n ou)=n e(/yhsis2 tw=n o)spri/wn le/getai ge/nesqai dia\ to\ swqe/ntas2 au)tou\s2 ei)s2 tau=to summi/cai ta\ perio/nta tw=n siti/wn, kai\ mi/an xu/tran koinh\n e(yh/santes2 sunestisqh=nai, kai\ sugkatafagei=n a)llh/lois2. Votum Thesei memorat Scholiastes Aristophanis ad Equites: *tine\s2 de\ *qhse/a fasi\ kaq' o(\n kairo\n *krh/thn e)/plei prosxo/nta *dh/lw| dia\ xeimw=na, eu)/casqai tw=| *)apo/llwni, kataste/yesqai kla/dois2 e)lai/as2, o(/tan swqh=|, to\n *mino/tauron a)poktei/nas2, kai\ qusia/zein: kai\ th\n i(kethri/an tau/thn kataste/yanta e(yh=sai ku/tran a)qa/rhs2, kai\ e)/tnous2, kai\ bwmo\n i(dru/sasqai. *dio\ kai\ *pua/neyia dokei=le/gesqai, oi(=on *kua/meyia to\ ga\r pro/teron tou\s2 kua/mous2, pua/nous2 e)ka/loun. Quae totidem verbis a Suida proferuntur; brevius autem ab Eust. in Il. x Castellanus. Nic. Lloyd.

PYANEPSION Graece *puaneyiw\n, menis apud Athenienses nomen, nostro Novembri respondens, quo [orig: quô] celebrabantur Pyanepsia, festum praesementicium Apollini sacrum die 7. mensis, vide in hac voce, et infra ubi de Satione.

Nomen a voce ku/amos2, pro qua pu/amos2 Veteres dixere [orig: dixêre], i. e. faba. Eodem [orig: Eôdem] die eiusdem mensis Oschophoria celebrabantur, sugkomizome/nhs2 o)pw/ras2, cum fructus Auctumnales colligi mos. est autem *)/osxh Palmes uvas appensas habens. Hesych. Diversa Marshamo nomina eiusdem festi, a Theseo instituti, in quo et palmites gestabant et pultem coquebant. Vide eum Can. Chron. Sec. XVIII.

PYCTACIUM vide supra passim, inprimis in vocibus Peviapta, Phylacteria, Pittaciolum.

PYDARA Gyllio Aqua dolce, fluv. Thraciae, inter Byzantium et Selymbriam. Vide Athyras.

PYDNA Macedoniae oppid. Ptolem. Chitro Sophiano, adhuc urbs ampla, prope ostia Aliacmonis, et Sinum Thermaicum, 50. mill. pass. a Thessalonica in Meridiem.

PYELUS Graece pu/elos2, pala annuli, quae e Graeco nomen habet. Vide supra apud Arrian. l. 6. e)n me/sw| de th=s2 klinhs2 h( pu/elos2 e)/keito h( to\ sw=ma tou= *ku/rou e)/xousa, ubi de sepulcho Cyri, In medio autem lecti pu/elos2 erat, cadaver Cyri continens: Interpreti exponitur urna. Sed urna proprie erat, in qua cineres et reliquiae corporum combustorum reponebantur, Graeci ka/lph, et u(dri/a et krwsso\s2: at Persae cadavera sua non cremabant. Hinc corpus Cyri in illa pue/lw|, quam magnum fuit ac longum, iacuit. Curtius solium vertit, l. 10. c. 10. Et certe pue/los2 proprie solium est, sed et alveum significat, in quem loturi descendebant. Praeterea, vero vox haec Graecis denotavit vas lapideum vel ligneum, in quo mortuorum cadavera ponebantur, quod alias swro\s2 et lhno\s2. Unde sarcophagum vel arcam reddere mavult Salmasius, quae alvei figuram exprimebat. Vide in vocibus Arca, Sarcophagus, Solium, et plura hanc in rem, apud praefatum Salmas. ad Solin. p. 1204.

PYGARGUS Graece pu/gargos2, aquilae genus est; a candicante caudae sic dictae, cuius meminere [orig: meminêre] Aristoteles, Hist. Anim. Plin. l. 10. c. 3. Hesychius, Suidas. Sed et inter damarum aut caprearum genera. Sic Herodoti, l. 4. inter animalia, quae habent pastorales Afri, recensentur, pu/gargoi, kai\ zorka/des2 kai\ ba/ba/lies2, pygargi et capreae et bubali. Aelianus, Histor. Animal. l. 7. c. 19. *)/atolma de\ nebroi\ kai\ pro/kes2, kai\ zo/rkes2 te kai\ pu/gargoi, Timida autem animalia sunt hinnuli et cervi et capreae et pygargi. Plin. l. 8. c. 53. ut capras probet in plures similitudines transfigurari, Sunt capreae, inquit, sunt rupicaprae, sunt ibices -------- sunt et oryges -------- sunt et damae et pygargi et sirepsicerotes multaque alia haud dissimilia. Sed illa Alpes. haec transmarini situs mittunt, i. e. Numidia et Africa. Iuvenalis quoque, Sat. 11. v. 138.

Ad quem locum Scholiastes vetus, Pygargus fera est specie cervi, quae retriores partes albas habet. Ideo et pygargus Graece dictus est. Aponius item in Canticum, l. 4. capreas cum pygargis confundens, Caprearum posterior pars candorem demonstrat. Et Bellonius, Observation. l. 2. c. 51. in gazellae Arabicae descript. Nates ut in dama albescunt. Alias huius animalis rara apud Veteres mentio, nisi qood Deuter. c. 14. v. 5. pu/gargos2, in Graeca Versione, et in Vulgata pygargus legitur pro Hebraeo [gap: Hebrew word(s)] dison . Non tamen ab albo colore, sed a cinereo [gap: Hebrew] dicitur, et cinis ad nigrum vergit potius. Virg. Aen. l. 4. v. 633.

Sed potest idem animal esse pu/gargon, i. e. natibus album et alibi cinereum; quomodo Pygargus definitur a Bellonio, quamvis sub tragelaphi nomine: Tragelaphus, inquit, quoad pilos ibicem refert, sed barba [orig: barbâ] caret, Cornua ei caprinis similia, sed aliquando retorta, sicut arieti ------ Crura eius albicant, ovillis similiae. Cauda nigra, coxae sub cauda albae sunt. Pili armorum et pectoris, longi et nigri sunt, cum duabus maculis cinereis utrinque ad illa. A quibus cinereis maculis Hebraeis disen dici potuit, quasi spodiai=os2 aut spodoeidhs2, quomodo ab albis natibus, Graecis pu/gargos2, vide quae de voce hac Hebr. Dison commentatur Sam. Bochart. Hieroz. Part. poster. l. 3. c. 20.

PYGELA urbs Ioniae, Steph. et Polyaenio, l. 7. in Mausolo, c. 23. Comm. 2. Ephesiorum habet Etymologiam. *poli/xnion vocat Strabo, l. 14. Pomponius et Plinius scribunt per *f et nomen a)po\ th=s2 fugh=s2 ducunt: Melae verba sunt, l. 1. c. 17. Ibi a fugitivis, ut aiunt, condita (nomen famae annuit) Phygela. Plinii, l. 5. c. 29. Iuxta fugitivis conditum (uti nomen indicio est) Phygela, Locus ubi fretum traicitur, quo [orig: quô] in Cretam itur. Vide Phygela. Ibi Dianoae templum, opus Agamemnonis, Strab.

Pancratiastae sunt, qui hanc artem habebant ut vincerent velut in terram cadentes ac resupinantes sese; cum pugiles non nisi stantes ac recti certamen peragerent. Vocat autem illos pugma/xous2 et palai/smata simul illis tribuit, quia ex pugillatu et lucta compositum genus agonis illud erat, quod et pagkra/tion inde dicebatur. Forsan et apud illum pamma/xoi melius legeretur, ita eniam et Pollux Pancratiastas vocat. Vide Salmas. ad Solin. p. 290. et supra. ubi de Pancratio. Alii erant Pygmares seu puktoma/xoi, genus medium inter Graecorum pugiles et Romanos gladiatores, de quibus vide Scribonium Largum c. 23. tmem. 101. et Casaubon. ad Sueton. Aug. c. 45. et Calig. c 26. Damnatorum ei)s2 to\ pugmh=| monomaxei=n mentionem habes non semel, apud Eusebium.