CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS QVARTVS Literas R, S, T, V, X, Y, Z, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

REMULUS Sylvius Latinorum Rex, qui praesidium Albanorum inter montes posuit, ubi nunc Roma est. Ob impetatem fulmine ictus traditur. Ovid. l. 4. Fastor. v. 50.

ad REMUM damnatio inter poenarum, apud veteres Athenienses, genera, memoratur Scholiasti Aristoph. Ranis, ubi illos a)ti/mous2, i. e. capite minutos, fuisse ait. Nempe qui publico [orig: publicô] iudicio [orig: iudiciô] eo adacti erant: quo etiam hostes bello [orig: bellô] captos damnabant, dextro [orig: dextrô] pollice abscisso [orig: abscissô], ut hastam quidem non amplius ferre, remum vero ducere possent. Plut. in Lysandro. Alias ad remum mercede conducebantur Thetae, de quibus suo [orig: suô] loco [orig: locô]. Vide Sam. Petitum, Comm. in LL. Attic. l. 4. tit. 9. Coeterum Remiges, erant in bireme 160. in trireme 240. in quadrireme 320. in hexere 480. in heptere 560. in octere 640. in ennere 720. in decere 800. in viginti ordinum nave 1600. iuxta proportionem quinqueremis Caii Caes. in qua 400. fuere [orig: fuêre], Plin. l. 32. c. 1. At Iuxta Polybianae quinqueremis numerum 300. remigum, ad monerem fuere [orig: fuêre] requisiti 60. ad biremen 120. etc. Tettaraconteres Ptolemaei Philadelphi circiter 4000. Habuit, apud Athenaum: vide supra Navis, infra Thalamegos, Tonsa, alibique passim, et plura hanc in rem apud Iac. Gronovium, Epist. ad Graevium. Hinc remigare verbum, de quo vide aliquid supra verbo Inhibere.

REMUNERATIONES Sacrae l. 20. de Palat. ac l. 41. de Appell. Cod. Theodos. et Privatae, l. 2. eod. c. de Comm. Vide supra, in voce Largitiones.

REMURIA sacra ad Lemures, i.e. larvas nocturnas, et terrificationes placandas instituta. A Remo, quem interfecit Celer, Romuli comes, feruntur habere nomen, quae postea asperiore litera [orig: literâ] r. in leniorem mutata [orig: mutatâ], Lemuria sunt dicta. Porphyrio Horatii interpes, vult Lemures nominatos quasi Remures, a Remo, cuius occisi umbram cum frater Romulus placare vellet, Lemuria isntituit, i. e. Parentalia, quae mense Maio [orig: Maiô] per triduum celebrari solebant.

REMUS frater Romuli, primi Romanorum Regis, qui quod nova urbis Romae moenia per ludibria transiliisset, a fratre est interfectus, aut, ut alii volunt, a Celere quodam Tribuno. Post cuius mortem oborta [orig: obortâ] pestilentia [orig: pestilentiâ], consulto [orig: consultô] oraculo [orig: oraculô] responsim est, placandos esse manes Remi: ob quam rem sella curulis cum sceptro et diademate, et ceteris regni insignibus, semper iuxta Romulum quidvis sancientem ponebantur, ut mortuus etiam Remus parties imperare videretur. Unde est illud Virg. Aen. l. 1. v. 292.

Hic una cum Romulo urbem Romam condidisse fertur. Plin. l. 8. c. 17. Sicut de conditoribus nostris accepimus. Marcus Manilius, Astronom. l. 5.

Romulus aeternae nondum firmaverat urbis
Moesia, consorti non habitanda Remo.

Mihi tamen (inquit Dempusterus) animadversum, a Remo fundamenta eius iacta, erat enim maior natu. Stat. l. 5. Sylv. 2. v. 18.

Si modo Avernalis tremulae cortina Sibyllae
Dixit, Aventino rura pianda Remo.

Hic, ut Romulus, nomne habet a ruma, i. e. mamma [orig: mammâ], quam lupa infantibus praebuit, vel ipso Plinio [orig: Pliniô] teste, apud quem hactenus l. 15. c. 19. mendose scriptum est rumen. Nic. Lloydius.

RENALDUS [1] seu REGINALDUS Aichstadiensis in Bavaria, Episcopus Hebraee, Graece et Latine doctus, Musices peritus. Successit Starhando, A. C. 965. Obiit A. C. 989. Scripsit vitas quadam Sanctorum Voss. de Hist. Lat. l. 2. c. 40.

RENALDUS [2] Belnensis Archiepiscopus Senonensis, Henrici Magni ius contra Ligistas fortiter tuitus, in terfuit Comitiis Blesensibus A. C. 1588. in quibus facund`a oratione in luxum invectus est: ad Patriarchatum Galliae adspirare ausus, ni Pontifici cum Henrico convenisset. Obiit A. C. 1606. Thuan. Hist. l. 106. Vide et Commentar. de Vita sua, l. 3. sub finem, ac supra Belnensis.

RENALDUS [3] Clutinus Parisiensis, Poeta excellens, saeculi praeteriti. Scaevola Sammart. Elog. l. 2. Vide etiam Anton. Teissier in Elogiis,

RENALDUS [4] Ferrerius Praeses Parlamenti Parisini, ad Concilium Tridentinum Missus est. Inserviit fideliter Francisco II. Carolo IX. et Henr. III: scriptis eloquentia [orig: eloquentiâ] et eruditione refertis, illustris.

RENALDUS [5] Langhamus Franciscanus Anglus A. C. 1410. Scholasticus celebris. Scripsit in Magistrum sententiarum, Pitseus, de Scriptor. Anglic. p. 589.

RENALDUS [6] Perokius seu Peacockius, Anglus, Episcopus Cicestriensis, floruit saeculo [orig: saeculô] 15. Depositus, ob scripta erudita quidem, sed quae erroribus scatere dicebantur, A. C. 1486. Geiner. in Biblioth.

RENALDUS [7] de Piperno, Dominic. Anglus, scriptis celebris, Pitseus, in Append. ill. Angl.

RENALDUS [8] vel REGINALDUS Polus Cardinalis et Archiepiscopus Cantuariensis, fil. Richardi, ex Margareta filia Georgii Clarentiae Ducis oqui Eduardi IV. frater erat: Eruditione inclitus. Ab Henr. VIII. Anglia [orig: Angliâ] pulsus, constituto [orig: constitutô] in caput eius 50000. imperialium pretio [orig: pretiô], Regem per literas ad unionem cum Ecclesia Romana hortatus est. Hinc, et aliis accedentibus causis, Mater eius et ex amicis monnulli capite luerunt. Post Henrici mortem, Eduardum VI. filium eius pariter retrahere ad Romanam Communionem annisus est, sed srustra. Sub Maria rediit in Angliam, Praeses consilii regii effectus. Obiit A. C. 1558. Epitaphium eius, Depositum Cardinalis Poli. Scripsit de Offico Summi Pontificis. De eiusdem potestate. De concilio tridentino, etc. cum volumine Epistolarum. Becatel. in vita eius. Petrameliarius et Garimbertus, in Elog. etc.

RENATUS [1] in marmore veteri apud Smetium et Gruterum Taurobolio Criobolioque in aeternum renatus quid notet, dicemus infra ubi de Taurobolio: quod sacrificii genus vicesimo [orig: vicesimô] quoque [orig: quôque] anno [orig: annô], pro sui paliggenesi/a seu regeneratione fecisse tauroboliatos, ibi videbimus. Sic Baptismi, quem lavacrum paliggenesi/as2 vocat Apostolus, ad suos imitationem transtulit Satanas, quem et Eucharistiam simili imitamento [orig: imitamentô] conspurcare conatum esse, supra vidimus voce Mysterium.

RENATUS [2] cognomine Bonus Rex Neapolis, Siciliae, etc. Dux Andegav. Comes Provinciae, etc. fil. Ludovici III. Neapol. Regis ex Iolanta, filia Iohannis I: Arragoniae Regis, ducta [orig: ductâ] A. C. 1420. Isabella [orig: Isabellâ], herede Caroli I. Lotharingiae Ducis hereditatem aditurus, Antonium Valdemontium, fratrem Ducis hostem, feudum masculinum Lotharingiam esse causatum. Lite Sigismundo Imperatori et Concilio Basiliensi commissa [orig: commissâ], sententia pro Renato est lata: sed Antonius, Philippi Boni Burgundiae Ducis armis ius suum tuitus, Renatum vicit cepitque. Qui Divione in vinculis per quinquennium detentus, audita [orig: auditâ] dein Ludovici III: Neapolis Regis fratris sui, Iohannaeque II. a qua haeres scriptus erat, morte, illo contendit, sed iterum infelix, sicut et filius eius Calabriae Dux qui Aragoniae regno imminebat. In Provincia ergo, quod reliquum vitae fuit, quietus transegit. Princeps forma [orig: formâ] egregia [orig: egregiâ] in genioque [orig: geniôque] inclitus, picturae et Poeseos studio deditus, Ordinem militarem Lunae crescentis instituit Andegavi, A. C. 1464. Cum filii eius omnes praemortui, reliquit ditiones Carolo, suo ex fratre nepoti, Comiti Meduanio. Obiit Aquis Sextiis, A. C. 1480. aetat. 71. Rusius, Hist. Comit. Prov. Nostradamus et Buchaeus,m Histor. Prov. Puteanus. Iura Regis. sammart. Hist. geneal. Famil. Gall.

RENATUS [3] II. Lotharingiae Dux, filius Friderici II. ex Iolanta filia Renati Siciliae Regis, nepos Antonii I. de quo supra, quo [orig: quô] coniugio [orig: coniugiô] lites inter Regem Neiapolitan. et Lotharingiae Ducem compositae. Titulum et insignia Regis Siciliae ac Arragoniae, ex parte Matris, cepit. A Ludovico XI. et Friderico III. Imperatorib persuasus, Carolo Burgundiae Duci bellum intulit, sed Ducatu ab illo exutus, Helvetiorum ope restitutus est, Carolo [orig: Carolô] in obsidione Nancei occiso [orig: occisô], A. C. 1477. quo [orig: quô] inter mortuos aegre reperto [orig: repertô], He da beaux Cousins, exclamasse fertur, vous nous avez donne moult de maux. Ex Philippa Geldrica, sorore unica Caroli, pater ocot filiorum, e quibus Antonius successit, et quatuor filiarum. Philipp. Cominaeus Histor. Edmondus du Boullay, hist. Lothar. Mezeraeus, etc.

RENATUS [4] Benedictus Andius, ab Henrico IV. Gall. REg. Episcopus Turonensis declaratus, Bullas Roma [orig: Româ] obtinere neutiquam potuit. Scripsit vari. in epist. Morerius, Dict. Hist.

RENATUS [5] Cartesius Nobilis Gallus, Philosophus huius saeculi celeberrimus. In Turonibus natus, stirpe fuit, in Aremorica et Pictonibus, illustri: a prima iuventa studiis deditus, in Philosophia et Mathematicis, stupendos fecit progressus: Arma dein in Germania et Hungaria feliciter circumtulit. Hinc

Philosophia et Mathematicis; stupendos fecit progressus: Arma dein in Germania et Hungaria feliciter circumtulit. Hinc Philosophia [orig: Philosophiâ] secessum poscente, Egmontium in Hollandiam concessit, ibi Ann. 25. commoratus: Edidit hic [orig: hîc] primo Meditationes primae Philosophiae, quibus cum varia obicerentur,m omnibus erudite et solide satisfecit: Interea ex omnibus orbis partibus per Epistolas lacessitus, ut velut Orculum quoddam responsa daret. dein Parisios veniens, a Ludovico XIII. et Cardin. Richelio invitatus est, ut ibi sedem figeret: sed aulam Musis non convenientem ratus, excusavit se. Nihilominus Christinae Suecorum Reginae frequenti rogatu Holmiam venit, ut singulis diebus hora [orig: horâ] quinta [orig: quintâ] matutina [orig: matutinâ] in Bibliotheca eius illam instrueret. Sed paulo post obiit Vir oincomparabilis, A. C. 1650. aetat. 54. Reliqua vide benigne Lector in sCriptis eius.

RENATUS [6] Chopinus Andius, Advocatus celebris, scripsit complura. Simler. in append. Bibl. Gesn. etc.

RENATUS [7] Laurentius de Labarre nobilis Normannus, edidit Tertullianum et Arnobium, aliaque quaedam egregia.

RENATUS [8] Profuturus Frigeridus priscus, Historicus, laudatus Gregorio Turonensi Hist. Franc. l. 2. etc. Vide Moret. in Diction. Hist.

RENEGATI dicuntur vulgo [orig: vulgô], qui, eiurato [orig: eiuratô] Christianismo [orig: Christianismô], Mahumetanam impietatem ampulectuntur. His in Turcico Imperio ad summos honores aperta via est, cum nativi Turcae eousque non evehantur unquam. Occurrit vox iam in veterib. Chartis, et apud Rogerum Hovedenum ad A. C. 1992. nec non Ioinvillam, in Ludovico IX. Vide Nic. Fullerum, Miscellan. Sacr. l. 2. c. 31. Car. du Fresne, Glossar. et Io. Bapt. Tavernier, Descript. Serralii.

RENENSIS Pagus vel RENENSIUM pagus, vulgo het landt van Ryen, olim dictus est Brabantiae tractus, cuius caput Antverpia vel Andoverpum, urbs ad Scaldim posita, 42. mill. pass. a mari, cuius tamen aestus eousque accedere consueverunt. In literis ante annos 670. datis pagus Rien et comitatus Rien appellatur, sed prius nomen vetustius est. Decurrit per illum fluvius exiguus Nutta, vel Nuta, nunc Neta vocatus, et Liram oppidum praeterlapsus Lier, Rupela [orig: Rupelâ] accipitur. Vide Hadr. Vales. Notit. Gall. in voce Andoverpum.

RENES Hebr. [gap: Hebrew] a libidine, cuius in renibus sedes, item [gap: Hebrew] ab adipe, quo [orig: quô] illiti sunt ac obducti: quem eorum adipem e)pinefri/dion appellat Homerus, Il. f. v. 204. rationes autem eius varias reddit Philosphus de pargibus Animal. l. 3. c. 9. Uti vero omnium viscerum renes pinguissimi, ita omnium animalium maxime in ovibus pinguedo exuberat. Unde renes inter partes sacrificiorum fuere [orig: fuêre], quas sibi Deus olim in Altari adolendas delegit; inprimis arietum, adipem enim renumarietum commendari legimus Esai. c. 34. v. 6. Sed et Meruanum Aegypti Pro-Regem, sub Imperio Saffahi Chaliphae XXII. tostis ovium renibus tantopere delectatum, ut quotiescumque in manus eius incidisset ovis, continere se non potuerit, quin manum suam, tunicae manica [orig: manicâ] involutam, in ovis ventrem insereret, renesque acciperet ac comederet, Elmacinus tradit Histor. Sarcen. l. 2. c. 2. et 8. apud Bochart. Hieroz. Part. prior. l. 2. c. 45. ubi plura hanc in rem. Vide quoque supra Merwan. nec omittendum, quod se esse to\n e)reunw=nta nefrou\s2 kai\ kardi/as2, scrutatorem renum ac cordium, Dominus noster ait Apocal. c. 2. v. 23. Vide supra quoque voce Aglibolus, inter alia, voce Rebrachiatorium. De cingulo renum alibi.

RENEROANA vulgo REINFREW, urbs Scotiae meridionalis in Cuninghamia provinc. ad Claudam fluv. in limite Leviniae; vix 5. mill. pass. infra Glascum in Occidentem.

RENO vox pure Graeca, Salmasio ad Tertullian. de Pallio, Vide supra Fellis, et infra Rheno.

Sed alius ardor, aut puellae candidae,
Aut teretis pueri longam renodentis comam:

idem cum cirrato est. Erant autem cirrati pueri et puellae innuptae, apud Romanos et nodo [orig: nodô] religatam in vertice comam habebant: ut et pueri Graecorum, vide supra, ubi de crinium Nodis.

RENOVANDI laurum quotannis ritus in Curia et RE Regia Flaminumque domibus (nam que hae numquam non lauro [orig: laurô] coronatae aspiciebantur) apud Romanos, memoratur Macrobio, Saturnal. l. 1. c. 12. Cuius moris ratio, ut eo [orig: eô] velut clarissimo [orig: clarissimô] virtutis praemio [orig: praemiô] quisque admoneretur, ne, quod in foribus renovabatur, in laude aresceret. Vocabant autem laurum virentem korqali\n Graeci, uti apud Etymologum legit Ca.r Paschalius, Coronar. l. 8. c. 7. quem vide, ut et supra, ubi de Lauro.

RENSBURGUM oppidum munitum Holsatiae, ad Eyderam fluv. in limite Ducatus Slesvicensis. 4. leuc. ad Chilonio in Occasum, Tonningam versus 6. et 4. a Slesvico in Meridiem.

RENTICA seu RENTIACUM oppidul. Artesiae, ad Agnionem fluv. frustra obsessum, ab Henrico II. Galliae Rege, A, c. 1554. Thuan. Nunc dirutum ab A. C. 1638. 5. leuc. a Bononia in Ortum, Ariam versus 4. in ipso limite Comitatus Bononiensis. In Comitatu quidem Atrebatensi est, sicut et Blanziacum: in pago Tarvennensi, Blangy en Ternois, sed in finibus Morinorum, non autem Atrebatum; cum ambo Episcopum Bononiae urbis Morinorum agnoscant, Hadr. Vales. voce Atrebates, ut et Rentica.

RENUITAE quasi renuentes iugum Monasticae disciplinae, dicti sunt Monachi vagi qui alias Sarabaitae, vide ibi.

RENUNCIATA insula in Aethiopico mari, quae, teste Plinio [orig: Pliniô], ita dives est, ut equos talentis auri incolae permutent.

pulchritudinis, sed odore destitutus, de quo sic Fr. Pomey, Ut primum oculos et manum adverti in te, Renuncule speciosissime; teque legi humi seprentem -------- magno [orig: magnô] coepisti esse tum primum apud me loco [orig: locô]. Cauliculum quippe sensi tibi esse tenerum ac mollem ---- Itaque carpsi ego te studiose, nondum quidem satis oexplicatum, satisque comtum, splendenti tamen haud absimilem carbunculo, aut ardenti sphaerulae, aut glomo certe, coccinei ex serico fili. Pauca tum tibi diffusa inerant foliola, sphaerulam illam venuste praetexentia. At ubi in ampullam algentis aquae inserui te ab extreme caule sinum ilico deducere sensi: et quas obvolutas gremie complicatasque continebas Veris opes et Florae gazas, recludere coepisti atque evolvere. Prob? quantam ego tum, ex aureo illo purpureoque textili et miniatis illis foliis, taeniolisque, tam mirabilt consertis opere, hausi oculis voluptatem etc. Vide eum in Descript. div.

RENUNTIATIO Quaestorum, Aedilium, Praetorum, apud Romanos, gradus habuit, Cicer. pro Muraena, eosquetres potissimum; sic Cicero primum Quaestorem se factum gloriatur pro Pompeio, in Pison. fine Bruti etc. Medium, in quo alii honestiores aliis, nempe ut primo quisque proximus, sed omnes inprimis renuntiati dicebantur;M quia ante postremum. Ultimum tandem, non fine rubore et quadam quasi infamia, ut de Vatinio apud Cicer. et Vespasiano, apud Sueton. c. 2. videre est. Fiebat autem Renuntiatio, ab eo qui habebat Comitia: item voce alicuius de Centuria, vel voce Praeconis in Centuria. Theod. Marcilius, ad Suet. d. l. In Graeca Ecclesia Renuntiatio, mh/numa, in Patriarchae creatione, duplex erat, mh/numa mikro\n, renuntiatio parva, et mh/numa makro\n, renuntiatio magna, de qua utraque vide Malaxum, Histor. Patr. et Io. Meursium, Glossar. plura vero hanc in rem hic [orig: hîc] passim, inprimis supra voce Praeco.

REOMAUS locus in dioecesi Lingonica: pagoque Ternodorenis, a nivao praeterfluente, la Roeme dictus, veterrimo [orig: veterrimô] insignis Monasterio [orig: Monasteriô], hodie Maustier S. Iean.

REONTIUM vulgo RIONS, castrum Galliae ad Garumnam, supra Burdigalam, Hadr. Vales. Notit. Gall.

REORDINARE depositos vetant Canones Conciliorum. Fulbertus Carnot. Ep. 25. apud Car. du Fresne in voce Ordinare, RE Rebaptizationes et Reordinationes fieri Canones vetant. Propterea depositum non reordinabitis, sed reddetis et suos gradus per instrumenta et vestimenta ------ ita dicendo, Reddo tibi gradum Ostiarii ------ in nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti. Novissime autem benedictione laetificabitis eum, sic concludendo, Benedictio Dei Patris et Filii et Spiritus S. Super te descendat, ut sis confirmatus in ordine Sacerdotali et offeras placabiles hostias pro peccatis atque offensionibzs Populi omnipotenti Deo. cui est honor et gloria in saeculae sculorum, Amen.

REPA apud Auctorem Vitae S. Eligii, l. 1. c. 32. seu Reba, in Chron. Episc. Metensium, feretri opeculum, umbraculum, ciborium est. In S. Guthlaci Transtatione; apud Car. du Fresne, num. 8. Conductis aurifabrorum et gemmariorum primoribus, elimatae amplitudinis artificiosa [orig: artificiosâ] sculptura [orig: sculpturâ] repam in sublime supsensam construxit, quam ex diversorum metallorum lignorumque generibus compactam, auri argentique laminis vestitam, crystallis variisque gemmis adornatam ditavit etc.

-------- quamvis iam carcere clauso
Immmeat foribus, primusque repagual laxet.

Latinis dicuntur, quae *(/usplhggas2 Graeci vocant. Manilius, l. 2. claustra appellat,

Erat autem u(\splhgc, seu a)fethri/a, uti aliter quoque dicebatur, in Stadio, regula seu linea, quae laxabatur et aperiebatur exituris in stadium Cursoribus. Similiter in Circo, de quo loca praefata sonant, *(\usplhgges2 carcerum repagula vocabantur, quibus laxatis et apertis ostiis emittebantur equi. Et quidem Dionysius Circi omnes i(ppafe/seis2, i.e. carceres, quo [orig: quô] tempore reserari solitas, refert, dia\ mia=s2 u(/splhggos2: quasi unum ac perpetuum repagulum omnibus Cicrci ostiis praeduceretur, quo [orig: quô] laxato [orig: laxatô] omnia simul panderentur. Sed melius, ut per o(/splhgga intelligat machinationem, qua [orig: quâ] Circi duodecim ost ia eodem [orig: eôdem] tempore pandebantur: voci enim u(/splhgc non unam significationem tribuunt Grammatici. In Stadio itaque, ad stadii ingressum, earat et balbi\s2 et u(/splhgc. *balbi\s2, linea erat in solo depressa et modice cavata, cui instistebant Cursores, *(/usplhgc, repagulum vel regula transversa, paulo altius a solo elata et opposita Cursoribus, quae signo [orig: signô] currendi dato [orig: datô] repente ruens in balbi/da incidebat, ad cuius ea vi modulum ita adtemperate erat afacta, ut decidens lineae cavitatem impleret et exaequaret. Quo [orig: Quô] facto [orig: factô] et limine complanato [orig: complanatô] in cursum se dabant ac pedum certamen auspicabantur stadiodormi: uti docet Statius, l. 6. v. 593.

Ut ruit, atque aequum summisit regula limen,
Corripuere [orig: Corripuêre] leves spatium. --------

Unde apud Graecos saepelegere est, u(/splhgga katapesou=san, de signo cursoribus ad exeundum dato. Quod probe notandum contra eos, qui balbi/da et u(/splhgga confundunt. Porro transversarium illud lignum, inter duo alia arrectaria et exstantia positum, signo [orig: signô] dato [orig: datô] funibus laxabatur, erantque duo Hermulae utrinque, qui fune demisso [orig: demissô] repagulum solverent, quae sunt e)panasta/seis2, quas e(kate/rwqen th=s2 balbi/dos2 fuisse, ait Hesychius; aliter a)feth/rioi e(/rmai dicti, quorum inventum Tlepolemo Myrensi tribuit Philoxenus in Epigramm. veter, quem Lycium vocat

Pausanias, l. 5. et equo [orig: equô] singulari vicisse dicit Olymp. 131. Eosdem Hermulas, ad eundem usum, in Circum traductos esse, ex Cassiodoo conicitur, Bissena quippe ostia ad duodecim signa posuerunt. Haec ab hermulis funibus demissis subita [orig: subitâ] aequalitate panduntur, docentes totum illic, ut putatur, consilio [orig: consiliô] geri, ubi imago capitis dognoscitur operari etc. Sed nec eadem Circi Olympiaci ac Romani ratio fuit. In Romano, equi cum curribus intra carceres continebantur, repagulis vel cancellatis foribus (de quibus vide infra in voce Transenna ) oppositis coerciti, priusquam signum daretur emittendi: signo [orig: signô] misso [orig: missô], uno [orig: unô] eodemque [orig: eôdemque] tempore laxatis repagulis, e carceribus effusi sese proripiebant. at Olympiae, emittendi currus et equi linea [orig: lineâ] praetenta [orig: praetentâ] sive funiculo [orig: funiculô] cohibebantur, ne ante signum datum exirent, utque in aequo continerentur, omnes, eaque linea pro repagulis vel foribus carceris fuit. Pausanias, *pro\ de\ tw=n a(rma/twn h)\ kai\ tw=n i(/ppwn tw=n kelh/twn dih/kei pro\ au)tw= kalw/dion a)nti\ u(splh/ggwn. Ubi enim u(/splhgges2, i. e. carcerum repagula. et fores, ibi non opus erat alio [orig: aliô] repagulo [orig: repagulô], ad equos coercendos. Sed cum idem paulo post etiam tw=n u(splh/ggwn meminerit, in dextri ac sinistri lateris ostiis aperiendis, verisimile est, priusquam aedificati essent in Circo carceres, huiusmodi funiculum Praetendi solitum, in aequo limite continendis equis. Quo Lycophron Poeta allusit verbis hisce,

*)egw\ d' a)/kran balbi/da mhri/nqou xa/sas2,
*prw/thn a)ra/cas2 nu/ssan, w(/s2 pthno\s2 dromeu\s2,
*)/aneimi locw=n ei)s2 dieco/dous2 e)pw=n kl.

REPAGULA [2] Ianuarum in Glossis ko/rakes2, hesychio kri=koi kera/tinoi, circuli cornei vel aerei erant, qui foribus adfigebantur ad eas adducendas, quibusque solebant fores percuti, ut hodieque moris est. Proprie vero pessuli sic dicti sunt et obices, quibus fores intus muniebantur firmabanturque qui vel lignei, ex abiete optimi Plinio, l. 16. c. 12. Graecis moxloi\, quibus primae domus ianuae, quae in publicum aperiebantur et urbium portae solebant obserrari, vel ferrei, Graece o)xh=es2 sidhroi=, quo [orig: quô] munimine inferiorum conclavium et oecorum fores firmabantur. Hinc et duo genera clavium, apud antiquissimos Graecos in usu fuere [orig: fuêre], balana/grai et *lakwnikai\, quarum illae longiores, unico [orig: unicô] dente, in cavitatem bala/nou (quae in formaen moxlou= immissa ita seram committebat ianuae, ut nisi extracta [orig: extractâ] ea [orig: eâ] repagulum removerinon posset) ita inibant, ut eam evellerent ac sursum traherent: Istae breviores, multis dentibus et artificii sollertioris, succutiendo et sursum impellendo repagula decutiebant, hinc a)nakroustikai\ dictae; qua de re idem pluribus agit ubi supra, p. 825. et seqq. ubi coetera vocis o(/splhgc, ut quae inter alia de istiusmodi forium claustris etiam usurpata est, significat exponit. Vide quoque hic [orig: hîc] passim, in vocibus, Obex, Pessulus, Sera etc. uti de Repagulis locutoriorum, in Monialium Coenobiis, supra voce Cratis.

REPAGULA [3] Versatilia cavearum in Amphitheatris occurrunt apud Ammianum, l. 19. Utque detentae in caveis bestiae, tetro [orig: tetrô] paedore acerbius efferatae, evadendi spe versatilibus repaguls illuduntur. Nempe retibus primo totum Amphitheatri podium praetendebatur, ad arcendas feras: Postea rutulis, i.e. versatilibus lignis obduxerunt, quae feras adsultantes vertigine sua [orig: suâ] excuterent. Calpurnius de Podio,

------ Nec non ubi finis arenae
Proxima, marmoreo [orig: marmoreô] peragit spectacula muro [orig: murô],
Sternitur adiunctis ebur admirabile truncis,
Et coit in rutulum, tereti qui lubricus axe
Impositos subita [orig: subitâ] vertigine falleret ungues
Excuteretque feras.

*kuli/ndrous2 vocat Basilius, *(/wsper de\ tw=n qhri/wn sa\ misanqrwpo/tata, e)peida\n toi=s2 zw/grois2 a)pokleisqh=|, peribru/xetai toi=s2 kulin/drois2, to\ pikro\n kai\ a)nh/meron th=s2 fu/sews2 endeiknu/mena. Sicut enim ferae immanissimae postquam caveis conclusae sunt, circa repagula fremunt, feritatem naturae suae testantes. Ita enim et caveae ferarum ex huiusmodi rutulis et versatilibus repagulis erant compositae, ac expositae ad lucem in medio Amphitheatro: praeter quas et cavi erant specusque subterranei, in quibus quoque detinebantur nonnumquam, uti diximus supra, in voce Postica. Vide Salmas. ad Flav. Vopisc. in Probo, c. 19. et ad Solin. p. 236. infra etiam aliquid voce Rete.

REPANDI Calcei qui alias uncinati, i. e. unci ad instar in altum reflexi, et in acumen introrsum desinentes, veterum Roman orum gestamen fuere [orig: fuêre], ut patet ex M. Catonis fragm. et Tertulliano, de Pallio c. 5 statim post princ. quorum is iuxta Scaligeri lectionem, Qui Magistratum Curulem cepissent, inquit, calceos mulleos, alii uncinatos, coeteri Romani perones etc. Iisdem Iunonis Sospitae simulacrum ornatum fuit: eundemque calceatum pleraeque veteres cum statuae, tum imagines ostentant: quibus etiam ex posteriorum temporum literis amplior accedit fides, ut infra videbimus voce Uncinati. Adde quae dicta voce Abarca.

Ipse etiam immensi Reparator maximus aevi
Attollit vultus et utroque a limite grates
Ianus agit ------

REPARIARE Vela apud Solinum, c. 33. Hoc Arabiae sat est, hinc ad Pelusium repariemus: est renavigare. Pariare enim vela dicuntur navigantes, qui paribus et aequis velis secundo [orig: secundô]

flatu cursum tenent: unde repariare, retro dare cursum. Vide supra, Pariare.

REPENTINUS Cornelius Praefectus urbis, in locum Sulpitiani factus a socero Didio Iuliano Imperatore apud Spartian. c. 3.

REPERITANUM urbs Episcopalis Mauritaniae Caesariens. Vict. Utic. Quid nunc sit, non constat.

REPERTIO Graece *(eu/rhsis2, altera pars sacrorum Adonidis, de qua vide infra voce Thamuz.

REPETE tessera coniuratorum in caedem Caii Calig. apud Iosephum, de Bello Iud. l. 19. c. 1. quam tamen Sueton. in Calig. c. 58. Hoc age fuisse scribit, vide supra.

REPETUNDAE Pecuniae dictae sunt quas sive Socii, sive cives privati, a Magistratibus aut Iudicibus, aut publicis Curatoribus, iudicio [orig: iudiciô] repetiverunt, quas illi aut in provincia aut ob ius dicendum aut ob iudicandum, aut ob aliud aliquid publice curandum, cepissent. Quod genus furti, cum exprimere vellent, pecuniam ablatam, captam, conciliatam, aversam dixere [orig: dixêre], ut videre est apud Cicer. in accusat. Verris Repetundarum rei, et in veter. LL. fragm. Atque haec quaestio, inter quaestiones publicorum criminum; prima fuit, apud Roman. primaque Praetorem certum habuit: primum constituta, ut videtur, Sociorum ac Provinciarum causa [orig: causâ], adversus Praetores, Quaestores, Legatos, coeterosque qui in Provinciis cum imperio aut potestate versarentur, unde Lex Socialis Ciceroni: deinde ad Urbanos etiam Magistratus, Iudices, Curatoresque translata, qui aliquid pecuniae a privatis cepissent, Rosin. Antiqq. Rom. l. 8. c. 30. Idem, l. 7. c. 42. Proconsules, inquit, tribus inprimis obnoxii Legibus, ac quaestionibus fuerunt, Peculatus, Maiestatis et Repetundarum, et harum quidem, Si se in socios aut avare aut superbe, aut libidinose, aut crudeliter, aut iniuste gessissent; quae et maxime Socialis fuit, et salutem provinciarum continuit, quo [orig: quô] iudicio [orig: iudiciô] postulati plurimi, damnati multi, nonnulli etiam absoluti sunt. Formula intentionis in hoc crimine talis fuit: Aio, te in Praetura spoliasse [orig: spoliâsse] Siculos, contra Legem Corneliam, atque eo [orig: eô] nomine sestertium millies a te repeto, Cicer, in Verem etc. Qui vero hoc [orig: hôc] crimine ceciderant, exilio [orig: exiliô] antiquitus puniebantur et aestimatione. Lege Iulia [orig: Iuliâ] postmodum ordinem amiserunt, ut ex Tacito, Plinio Iun. aliis, discimus; et Iudices ad litem aestimandam acceperunt, Casaubonus ad Iulium Suetonii, c. 44. plura apud Rosin. Antiqq Rom. l. 8. c. 30. LEGES HUC PERTINENTES FUERE: a. Porcia, a M. Porcio Catone, an. Urb. Cond. 506. cum ex Praetura Sardiniam obtineret, lata, qua [orig: quâ] is sumptus Provinciarum coercuit. Verum tum haec causa adhuc privata fuit et extra ordinem cum SC. a Recuperatoribus cognita. b. Calpurnia, cuius auctor L. Calpurnius Piso an. 604. crescente indies Magistratuum in provinciis libidine, non solum poena [orig: poenâ] graviore hoc munus vindicandum sanxit: sed etiam, ut certum haec quaestio in posterum Praetorem haberet, constituit. Eadem cum Caecilia, cuius Val. Max. meminit, l. 6. c. 9. nisi forte ibi mendum. Vide Iulia. g. Iunia: quam tulit M. Iunius Pennus An. Urb. Cond. 627. praeter litis aestimationem, exilii insuper poenam irrogavit. Itaque C. Cato, qui Consul fuit an. 639. ea [orig: eâ] lege Macedonibus accusantibus utraque poena [orig: poenâ] mulctatus est, ut testatur Vellei. Paterculus, l. 2. c. 8. Cicer. in Verrem et pro Balbo. 2. Servilia lex, post annos inde 24. lata est, a C. Servilio Glaucia Praetore, cuius fragmenta hinc inde apud veteres Scriptores sparsa collegit Carolus Sigonius, et ex eo Antiqq. suis inseruit Rosinus, supra laudatus. Vide etiam harum Legum quamlibet suo [orig: suô] loco [orig: locô].

REPOSITORIUM apud Plinium, l. 28. c. 2. Petronium, Alios, discus maior est, in quo variae simul lances componebantur ad mensam; Compostile Ennodio, Epigr. 22. a reponendo seu recondendo; unde Repostorium Sanctius, apud Capitolin. in Marco, c. 17. i. e. Aerarium seu Cimeliarchium, vide Salmasium, Observat. ad Ius Atticum et Rom. p. 451. uti de Repositorio sacrorum in Eucharistia symbolorum, apud veteres Christianos, infra aliquid, ubi de Vimine.

REPOTIA convivium dicebatur, quod postridie nuptiarum maritus exhibebat amicis, Festo, l. 16. et ex eo Paulo. tum enim instaurabatur ac redintegrabatur potatio. Tres enim legitimi dies Nuptiarum apud Veteres erant, quorum primus dicebatur Graecis *proau/lia, Latine Desponsalia, quod in eo desponderetur virgo; aliter *)apau/lia, Latine Decubatio, in quo fiebant nuptiae; tertius *)epau/lia, seu Repotia, quo [orig: quô] sponsi affines convivium instaurabant in eius aedibus, namque nuptiae fiebant in Soceri domo. Repotiorum vero die, e Patris aedibus Sponsa deducebatur in Sponsi aedes. Indigitat id Appuleius, verbis Apolog. l. 2. ad nuptiales sportulas convolarent. Nam honestioribus cena cum debatur, vilioribus sportula. Q. Symmachus, l. 4. Ep. 4. et l. 9. Ep. 96. Non eadem [orig: eâdem] tamen facilitate purgabis, quod filii nostri Minervii nuptias aliorum potius relatu, quam literis tuis, comperi. An veritus es, ne a te numisama cusum desiderarem. Potui iacturam sportulae facere. Locus elegantissimus, quo [orig: quô] docemur, non convivium modo exhibitum, sed et poecuniam vultibus mariti aut uxori, aut utriusque signatam, dari iis consuevisse, qui ad has epulas condixissent. Videndi quoque Acron et Porphyrion, ad Horat. l. 2. Sat. 2. v. 60.

Ubi Porphyrio diem intelligit, qui nuptias sequebatur, Acro diem septimum, quo [orig: quô] nova Nupta ad Parentes suos redire solebat.

Excipiebantur hoc [orig: hôc] Epulo [orig: Epulô] utriusque Neogami Amici, ut dictum, et familiares; sed et Principes interdum eidem adhibiti, ut Augusti et Caligulae exemplo [orig: exemplô] patet: de quorum posteriore Sueton. c. 25. inquit, Alii tradunt adhibitum cenae nuptiali, mandasse [orig: mandâsse] ad Pisonem contra accumbentem, noli premere uxorem meam. Ut autem luxurei obviam iretur, Iulia Lex, Nuptiis et Repotiis HS. mille indulsit, ut legere est apud A. Gellium, l. 2. c. 24. cum in antiquis editionibus et H. Stephani HS. millies sit, quae stupendae luxuriae summa esset, non parsimoniae, quam Leges sumptuariae praescribunt. Proin scribi vult Thysius, Sestertii mille, qui quinquaginta Caroleis aestimantur, Notis ad loc. Sed legem hanc sperni statim consuevisse, legas conquerentem, apud Tacitum, Annal. l. 3. c. 52. Bibulum et Aediles, quorum querelas neglexit Tiberius, cum videret tot a Maioribus leges, etiam illas quas D. Augustus tulerat, vel oblivione vel contemptu abolitas, securiorem luxum fecisse. Meminit Repotiorum Ausonius quoque, Ep. 9. v. 47.

Sed, festas quia saepe dies partim ipse mearum
Excolui, inque vicem conviva vocatus adivi,
Natalis si forte fuit sollennis amico
Coniugioque dapes et festa Repotia Patrum
Audivi, meminique bonos laudare frequenter.

Coeterum is dies novae nuptae initium erat iuris, quod in familiam esset habitura, quam ob causam clavis dabatur illi, dominii symbolum. Prius autem cum donis quae marito ferret, Graecis fe/rnh dictis, e Patris aedibus procedebat, eodem [orig: eôdem] die ad Sponsi domum: Cum quibus vas quoque (cui Camillo nomen) a Socero, opertum illud atque oppletum minuta [orig: minutâ] suppellectili, in quo etiam Virginis essent crepundia. Postquam vero in mariti iam esset, ecce a patre dona iterum quae *)epau/lia dw=ra nominarunt [orig: nominârunt]. Tum claves dabantur, instaurabantur epulae, ut dictum etc. Vide Iul. Caes. Scaligerum, Poetices l. 3. c. 101.

REPRESSALIA Anglice REPRISELS, a Gall. REPRISE i. e. resumptio, repetitio, captio rei unius in alterius satisfactionem, quod cum fieri soleret, inter duorum Regnorum finitimos, qui Marchias habitare dicuntur Lex Marchiae, a recentioribus appellatum est. Est autem Reprisalia vel Repressalia, potestas pignorandi contra quemlibet, de terra debitoris pro iniuriis et damnis. Vel elucidatius paulo, Represalia dicuntur, quando aliquis oriundus de terra una spoliatus est, vel damnum aceperit, vel debitum non impetraverit ab alio, in terra alia orivado; dari solet potestas huiusmodi spoliato, ut sibimet ipsi satisfaciat contra quemlibet e terra illa, unde debitor vel spoliator eius exsistat: dum tamen se abstineat a personis Ecclesiasticis et ipsorum bonis, hoc enim Iure Canonico [orig: Canonicô] omnino prohibetur, Henr. Spelmannus, Glossar. Archaeol. Vide et hic [orig: hîc] infra.

REPRESSALIAE apud recentiores Iureconsultos seu Repressaliarum Ius, potestas est impignerandi contra quemlibet de terra debitoris, data creditori, pro iniuriis et damnis, l. si pignerationes, de iniur. et damn. dat. l. 6. Cuius inventum non novum esse contendit Zasius, quod Bartholus sensit, sed a vetustissimis Romanorum legibus originem sumpsisse. Concedebatur autem, ob denegatam iustitiam, publica [orig: publicâ] auctoritate et Principis suiperioris consensu, Io. Calvinus, Lex. Iur. *)enexuriasmo\s2 Graece, h. e. pignoratio inter Populos diversos; *su/las2 dixit Demostehens, Orat. pro Coron. et Aristoteles, Oeconom. l. 2. Saxones et Angli Witerhamium vocant; Galli etiam, ubi a Rege imperari id solet, literas Marcae. Eius vetustissimum exemplum apud Homerum est, Il. l. ubi Nestor narratur, ob ereptos Patri equos, Elidensium puecora et armenta cepisse, r(u/si) e)launo/menos2, ut Poeta loquitur; ubi r(u/sia interpretatur Eustathius, ta\ a)nti\ tinw=n r(uo/mena, *()o e)stin e(lko/mena kai\ a)nti\ tw=n proarpasqe/ntwn a(rpazo/mena. Quae in vicem aliorum prius nobis ereptorum rapiuntur. Quo [orig: Quô] sensu vocem invenias in excerptis Legationum ex Polybio, 38. ubi de Achaeis contra Boetos et excerpto [orig: excerptô] 123. Sequitur dein in narratione, convocari edicto ad ius suum persequendum omnes eos, quibus aliquid ab Elidensibus debebatur, nimirum,

------ *mh/ tis2 oi( a)tembo/menos2 ki/oi i)/shs2.
Ne quis iusta [orig: iustâ] sibi parte careret.

Aliud exemplum est in Historia Rom. apud Livium, l. 2. de Romanorum navibus, quas pro bonis Tarquiniorum Curius Aristodemus, Tarquiniorum haeres, retinuit. Famulos, iumenta, pecunias retenta dixit Halicarnassensis. Et apud Aristotelem de decreto Carthaginensium, ad prehendendas exterorum naves, ei)/ tis2 su/lan e)/xei, si quis ius prehendendi haberet, uti loquitur Oeconom. l. 2. Non vero ius hoc locum habere aiunt Iurisconsulti, nisi ubi ius denegatur, uti dictum. Quod fieri intelligitur non tantum, si in fontem aut debitorem iudicium, intra tempus idoneum, obtineri nequeat, verum etiam si in re minime dubia plane contra ius iudicatum sit. Nam auctoritas iudicantis non idem in exteros, quod in subditos, valet: Hinc, cum subditis exsecutionem etiam iniustae sententiae vi impedire, aut contra eam ius suum vi exsequi non liceat, ob imperii in eos efficaciam, exteri tamen ius cogendi habent, sed quo [orig: quô] uti non licitum, quamdiu per iudicium suum possint obtinere. Tali igitur de causa aut corpora (cuius exemplum habemus apud Ammianum, l. 17. ubi de Iuliano, Francorum quosdam retinente, et apud Leonem Afrum, l. 3. de Monte Berrigualoid) aut res mobiles subditorum eius, qui ius non reddit, capi posse, non quidem natura [orig: naturâ] introductum est, sed moribus passim receptum. Ubi tamen cavendum, ne confundantur ea, quae iuris gentium sunt proprie, et ea, quae iure civili aut pactis populorum constituuntur. Iure gentium subiacent pignorationi omnes subditi

iniuriam facientes, qui tales sunt ex causa permanente, sive indigenae, sive advenae: non qui transeundi aut morae exiguae causa [orig: causâ] alicubi sunt: A numero tamen subditorum iure eodem [orig: eôdem] excipiuntur Legati, non ad hostes nostros missi et res eorum, ut iure civili populorum saepe excipi solent personae Mulierum et Infantium; eorum vero, qui literis operam dant et ad mercatus veniunt, etiam res. Sic iure gentium singulis pignorandi ius est, ut et Athenis in a)ndrolhyi/a|. Iure civili multorum locorum peti id solet, alibi a Potestate summa, alibi a Iudicibus. Iure gentium ipso [orig: ipsô] facto [orig: factô] dominium rerum captarum acquiritur, ad summam debiti et sumptuum, ita ut residuum reddi debeat; Qua [orig: Quâ] aequitate Veneti usi sunt, captis in Galata Genuensium navibus, apud Gregoram, l. 9. Iure civili solent citari, quorum, interest res publica [orig: publicâ] auctoritate divendi aut addici iis, quorum interest: Quae aliaque ab his, qui, iura civilia tractant, et nominatim in hac materia, a Bartolo, qui de Repressaliis scripsit, petenda sunt. Illud hic [orig: hîc] addit Grotius, quia ad iuris huius satis per se rigidi emollitionem pertinet, eos qui non solvendo quod debebant, aut ius non reddendo, causam dederunt pignorationibus, ipso [orig: ipsô] naturali ac divino [orig: divinô] iure teneri, ad resarcienda damna aliis, quibus ob eam causam aliquid decedit, vide Plut. in Cimone de Seyriis, et plura hanc in rem apud Chopinum, de Domaniis l. 3. tit. 25. Bretium, de Super. Regis c. 17. Hug. Grotium, de Iur Bell. et Pacis, l. 3. c. 2. Alios, ut et supra in voce Clarigatio, item Marcha. Literarum vero Repraesaliae formulam exaravit Rolandinus in Sum. Not. c. 9. part. 2. extrem. laudatus Car. du Fresne, Gloss.

REPROBANDI mos in Sacris Graecorum Certaminibus, indigitatur Artemidoro, l. 1. c. 61. Non enim ad ea unicuique descendere, nomenque suum inter Athletas profiteri licuit, sed iis solum, qui ea [orig: eâ] spe eoque [orig: eôque] honore digni haberentur. Ita pueris primo id negatum, quae fuit illa e)/gkrisis2 h(liki/as2, probatio aetatis, eidem memorata. Hominibus dein sceleratis, quos e)n palai/smasi suggumnasta\s2 habere, pudendum habebatur, Xenoph. in Rep. Laced. Porro iis, qui non haberent th\n yuxh\n filoti/mws2 pareskeuasme/nhn, animum probe paratum, Demosth. Orat. amat. Sed et reprobabantur, qui nondum rationes retulissent etc. Dequibus omnibus vide Car. Paschalium, Coronar. l. 6. c. 10. Contra, qui admittebantur, profiteri dicebantur, uti supra vidimus.

REPTATIO puerorum per genua et manus, res Patribus grata et usitatissima Quintil. l. 1. c. 12. (aliis 20.) Patientior est laboris natura pueris, quam iuvenibus. Videlicet corpora infantium nec casus, quo [orig: quô] in terram toties deferuntur, tam graviter affligit, nec illa per manus et genua reptatio, nec post breve tempus continui lusus et totius diei discursus, quia pondus illis abest, nec ipsi se gravant. Atque hinc est, quod reptatio talis concederetur pueris, uti nimirum reptando ire discerent: Unde in vet. Glossario legitur, Abreptare, incipere iter. Vide Barthium, Antimad. ad Pap. Statium, l. 5. Sylv. 5. v. 83.

Reptantemque solo, demissus ad oscula, dextra [orig: dextrâ]
Erexi --------

REPTI genus vestis, idem cum Rhenonibus Papiae, Renones sunt velamina humerorum ex pectore usque ad umbilicum atque tortis vilis adeo hispida, ut imbrem respuant, quos vulgo Reptos vocant, eo quod longitudo villorum quasi reptat. Quo forsan pertinent duo Repta, quae inter alia munera Bonifacio Archiepiscopo Moguntino Ethilbertus Rex misisse legitur in Epist. eius ad Bonifacium. Car. du Fresne, Glossar.

REPTILIA in cibis apud Herodotum, l. 1. c. 183. *site/ontai oi( *trwglodu/tai o(/fis2 kai\ sau/rous2 kai\ ta\ toiau=ta tw=n e(rpetw=n, Vescuntur Troglodytae serpentibus lacertisque et istiusmodi reptilibus. Sic in Plin. l. 6. c. 29. Candaei, quos Ophiophiagos vocant, serpentibus vesci assueti. Quin et Lacedaemonios a Pythia o)fiobo/rous2 fuisse dictos, quod serpentes avide vorassent [orig: vorâssent], famis tempore, scribit Plutarchus, de Orac. Pyth. Et de muris esu, legitur Esaiae c. 66. v. 17. Sunt et alia Reptilia, quorum esum Arabum nonnulli concedunt: nempe crocodilus terrestris, aliarbuo (quae murisagrestis species) mustela, chamaeleontis species quaedam, ericius, et hystrix, ut videre est apud Damirem, c. de Reptilibus. Quem tamen ultimum in reptilibus censeri mirum. E quibus patet, non frustra interdici Levit. c. 11. v. 29. et 30. ea animalia, quorum esu ipsa natura abhorrere videtur, cum Iudaeis vicini Arabes illorum usum concesserunt. Sed utut ad esum vix utilia, non tamen incassum creata sunt, ut obicit Epicurus. Talpae ad vestium usum serviunt, viperae sanguis ad theriacam, scincus ad antidotum Mithridatiam, stellio ad morsum scorpionis etc. quod idem de iis statuendum, quorum usus nos latet. Aut si quae suntanimalia solum noxia, saltem iis utitur Deus ad impiorum supplicia. Ut cum serpentes urentes misit in Israelitas, qui Christum tentaverant in deserto, 1. Corinth. c. 10. v. 9. et mures in Philistaeos, 1. Sam. c. 6. v. 5. Imo et virtutem suam Deus exserit in horum animalium veneo reprimendo, quo minus suis noceant, uti legimus Psal. 91. v. 13. et Es. c. 11. v. 8. Exemplo [orig: Exemplô] Apostolorum, de quibus Marci c. 16. v. 18. o)/feis2 a)rou=si; Pauli inprimis, cuius manui innoxio [orig: innoxiô] conatu vipera se alligavit Act. c. 28. v. 3. Quod miraculum in Aegypti urbe Copto Diabolus aemulatus est: ubi in fano Isidis, mulieres apud Deam lugentes et humi cubantes et pedibus nudae incedentes, scorpiones immanes, qui ibi magna [orig: magnâ] copia [orig: copiâ] erant, calcabant illaesae, Aelian. Hist. l. 10. c. 23. Sumitur autem vox Reptilis in Scriptura plerumque pro quovis animali, quod neque quadrupes aliquantae molis, neque avis, neque piscis est. Sic Reptilibus accenset Moses minima quadrupedum, puta mures et talpas, Lev. c. 11. v. 29. exsanguiaque omnia sive super ventrem serpant, ut vermes, sive quadrupedia ut locustae; seu multipeda, ut scolopendra, v. 42. adde volucria, ex v. 20. quales sunt, praeter locustarum nonnullas, muscae, papilionec etc.

Itaque ex doctrina Mosis, duo Reptilium genera sunt, *)/enaima, i. e. sanguine praedita, ut serpentes, mures et talpae; et *)/anaima, sanguine cassa, ut vermes et insecta omnia, locusta, musca, formica, aranea, scorpio, pulex et pediculus. E quibus nonnulla quoque in cibum recepta, fuci, pediculi, formicae, vermes, limaces; Sed et Iudaeis mel et locustae concessae. Ut de usu eorum Idololatrico apud Gentes nihil hic [orig: hîc] addam, praeter locdum Ecechielis, c. 8. v. 10. ubi iam ad populum Dei Reptilium cultum a Gentibus pervenisse legimus: Ingressus itaque (in Templum Domini) aspexi; ecce autem omnes formas Reptilium et iumentorum detestandorum--expressum opus in pariete ipso circumquaque: v. 11. Et septuaginta viros e Senioribus domus Israelis --- stantes coram illis, quemque thuribulum suum habentem in manu sua etc. Porro, hominie terra facto cum Deus adduxisse dicatur, quaecumque animantia e terra fecerat, i. e. aves et agri bestias, hoc [orig: hôc] nomine non quadrupedes solum, sed et Reptilia intelligenda. Nec obstat, quod horum pleraque viliora et abiectiora videantur, quam ut homini adduci debuerint, et contemplanda exhiberi. Quid ni enim hominis consideratione digna sint, quaecumque Deus creare et conservare non dedignatur. Nec minus est, quod in ape miremur, aut formica, quam in ceto aut elephante: cum hoc ipsum inprimis mirabile sit, quod in tantillo corpore tot animi dotes emineant. Accesserunt autem Reptilia ad Adamum ipso [orig: ipsô], quo [orig: quô] creata sunt, die, ut colligitur ex Genes. c. 1. v. 25. etc. 2. v. 19. Quam in rem vide plura apud Bochart. Hieroz. Parte prior. l. 1. c. 5. et 9.

REPUDIUM inter et Divortium illud interfuisse Paulo et Modestino placuit, quod repudium Sponsae remitteretur, Divortium cum uxore fieret. Itaque Repudii formula fuit, Tua [orig: Tuâ] conditione non utor: sicut Divortii, Res tuas tibi habeto: Isidoro vero Etymol. l. 10. c. 8. Repudium est, quod sub testimonium testium vel praesentivel absenti mittitur, Divortium, quotiescumque dissoluto [orig: dissolutô] Matrimonio [orig: Matrimoniô], alter eorum alteras nuptias sequitur. Unde Repudium dicere, item Repudium mittere, scil. absenti, Terent. Phorm. Actu 5. sc. 8. v. 35. Similiter, Repudium scribere, Tertullianus, Apolog. Per annos sexcentos nulla repudium domus scripsit: Primus enim, qui id faceret, fuisse legitur S. Carvilius Ruga M. Attilio [orig: Attiliô] P. Valerio [orig: Valeriô]. Consulib. Idem renuntiare dicebatur, item mittere vel remittere nuntium, ut Caius Caesar Pompeiae nuntium remisit: quo alludens Cicero, Virtuti nuntium remisit, Epist. Fam. l. 5. inquit. Libellus enim Repudii saepe per nuntium mittebatur, qui vel aliquis e Libertis erat, vel Procurator. Sueton. in Tiber. c. 11. Comperit deinde Iuliam Uxorem, ob libidines atque adulteria damnatam, Repudiumque ei suo [orig: suô] nomine ex auctoritate Augusti remissum; et quamquam laetus nuntio [orig: nuntiô], tamen officii duxit quantum in se esset exorare filiae Patrem frequentibus literis, ut vel utcumque meritae, quidquid unquam dono [orig: donô] dedisset, concederet. Nec mariti modo mittebant hunc libellum, sed et Patres, impudicitia [orig: impudicitiâ] offensi, ut ex loco apparet: at, quanto [orig: quantô] vehementius crudeliusque Caligula, qui, ut est apud Suetonium, in eo, c. 36. quibusdam, absentium Maritorum nomine, repudium ipse misit, iussitque in acta referri: quemadmodum puerperia in Acta publica sive Censorum Commentarios referri consuevisse, alibi diximus. Libello [orig: Libellô] vero continebantur iustae Repudii causae, quas prius apud Censores exponi moris erat. Simul rumpebantur tabulae dotales, restituebatur dos, repetebantur claves domus, sicque ipsa exibat aedibus Mariti. Vide Dempster. in Rosin. l. 5. c. 38. et supra in voce Divortium.

REPUMICATIO et politura gemmarum quas frigus hirtas ac retorridas reddiderit, apud Plin. l. 17. c. 26. Gemmas, si frigus retorridas hirtasque fecerit, repumicatio et quaedam politura, scil. restituit: Graec. *)apo/knhsis2 est. *)apoknh/sasqai enim a)pocu/ein, depectere, polire, pumicare. Hesychius, a)poknh/santes2, a)pocu/santes2, et knei=n ac knh/qein idem, quod cu/ein, radere ac pumicare. Vide Salmas. ad Solin. p. 519. ut et supra voce Pumex.

REQUIES pro morte, in Inscr. Sabariae in Pannonia a Lazio edita [orig: editâ], Hic [orig: Hîc] positus est Florentinus Infans, qui vixit annos septem et requiem accepit in Deo Patre nostro et Christo eius, alibique passim. Vide Car. du Fresne, in voce Requietorium, ut et supra in voce Quies.

REQUIRENS Pythonem Hebr. [gap: Hebrew] , quis dictus in Sacris, vide supra ubi de Divinatione, item voce Pythom.

RERO vulgo RERONE, amnis Venetiae, in agro Vicentino. Vicentiam rigat, ibique in Meduanum minorem influit. Baudrand. au)to/pths2.

RESBACIS torrens vel rivulus Galliae, in saltu Briegio, ex aquis, pluviis in unum confluentibus oritur, et aestate aret. Ad hunc Audoenus, qui et Dado, Autharii Franci viri nobilissimi ac ditissimi filius, Dagoberti Regis Referendarius ex B. Columbani regula Monasterium exstruxit, quod ipse Hierusalem, coeteri a fluvio Coenobium Resbacense cognominarunt [orig: cognominârunt], cui Agisum, unum ex Columbani discipulis, Abbatem praefecit; vulgo Rebes aut Rebais, hodieque nobilissimum. Vide Hadr. Vales. Notit. Gall.

RESCOVIA Urbs Moscoviae, versus fontes Volgae in limite Lithuaniae, 40. mill. pass. a Tuveria in Africum, 50. a Bielka in Ortum, cum duplici arce lignea. Caput Ducatus cognominis, qui provinc. est Moscoviae, ad Occasum extensa, versus confinia Lithuaniae, inter Tuveriensem et Bielskiam Ducat. Urbes eius reliquae Voloczka, Vielkiluchia et Toropiecum.

RESCRIPTI sub flagrum apud Catonem, in dissuasionede Rege Attalo et vectigalibus Asiae, C. Licinio [orig: Liciniô] Praetore remiges scripti sub portisculum, sub flagrum rescripti (vulgo legitur conscripti) veniere [orig: veniêre] passim: ut apud Caesarem, l. 1. Bell. Gall. c. 42. Rescripti ad equum, h. e. mancipati. Quemadmodum enim milites conscribuntur, ut sequantur et audiant signa: sic socii navales, ut portisculum

(qui malleus erat in manu portatus, quo [orig: quô] signum remigantibus dabatur, Isidoro; pertica pausarii Douzae) sequantur brachiis et intenti exspectent; et servi, ut flagrum, quod illos regit non minus: ac signa milites et portisculus remiges. Hos nempe mala [orig: malâ] sortuna [orig: sortunâ] vel vitio [orig: vitiô] praefecti classis captos ab hostibus, ait relatos in alias tabulas vel catalogos, nempe captivorum venalium, et sub corona veniisse in servitutem, cuius magistri verbera sunt et flagella. Quomodo fingit eos eleganter rescribi vel conscribi sub flagram. Io. Frid. Gronovius, Observat. l. 4. c. 26. Alias Rescribere dicebatur Princeps, ad Epistolas, ut infra videbimus: et Debitores, cum pecuniam reddebant; sicut scribere et dictare dicebantur Greditores, cum credebant. Horatius, l. 2. Sat. 3. v. 75.

Putidius multo cerebrum est (mihi crede) Perilli,
Dictantis, quod tu numquam rescribere possis.

Nempe moris fuit, ut Creditores in Argentariorum, apud quos suas pecunias collocarant [orig: collocârant], tabulis expensum alieni ferrent et Argentario id nomen dictarent: Debitores autem cum eam pecuniam reddidissent eidem Argentario, ut nomen expungeret et pecuniam in acceptum referret, dictabant. Unde Donatus in Phorm. Rescribi, inquit, est reddi, seu per mensae scripturam dari. Quoniam ad numerationem pecuniae antecedit scriptura, Rescribere dicebant pro renumerare. Per scripturam, i. e. de mensae scriptura dari. Unde hodie additur Chirographis, Domo ex arca sua, vel ex mensae scriptura: vide Io. Calvinum, Lexic. Iurid. et infra quoque in verbo Transcribi.

RESCRIPTUM Principis dicitur quo [orig: quô] ille vel ad libellos praesertim, vel ad Magistratuum absentium consultationes, quid sibi de ea re fieri placeat, respondet. Ut enim subscribunt libellis, sic rescribunt ad epistolas, h. e. respondent. Cuiusmodi Rescripti forma pulcherrima et paucis admodum verbis multa complectens Pii Imperatoris exstat, apud Ulpianum, in l. 2. ff. de his qui sunt sui vel al. iur. Omnium artem Rescriptorum sive Civilium sive Pontificiorum prima communisque lex est: Si preces veritate nitantur; quae conditio etsi non subiciatur, subaudiendam tamen eam iubet Pontifex, in c. de Rescript. Sed et eam adiciendam, aut Rescriptum reiciendum, esse, Zeno Imperator constituit, in l. fin. C. de div. Resdript. apud Eund. De Rescriptis Pragmaticis Principum, diximus supra voce Pragmaticum.

RESCULAS quibus quis in vita usus aut delectatus fuerat, post mortem sepulchris inferendi, aut una cum cadaveribus cremandi. veterum ritus, memoratur Plinio, l. 36. c. 17. uti vidimus supra, voce Mortui. Imo et pretiosa illata diximus voce Pretiosa.

RESCUSSA vulgo RECOUSSE apud Anglos dicitur tumultuosa et violenta ereptio arrestati seu capti, e manibus eius, qui licite eundem cepit aut arrestavit; quasi Recuperatio, vel potius Recursus, quod, qui rem recuperare cupit, post eum recurrat, qui illam abstulit. Hinc clamor militaris, a la Recousse dictus, apud Froissardum aliosque; qui, cum quis in praelio ab hostibus captus abduceretur, continuo inclamabatur, ut omnes statim ad eum recipiendum confluerent. Vide Cowellum, Institut. Anglic. l. 2. tit. 18. §. 14. et plura de hac voce, apud Car. du Fresne, in Glossar.

RESECRANDI Ritus occurrit apud Corn. Nepotem in Alicibiade, c. 6. Restituta ergo huic sunt publice bona, iidemque illi Eumolpidae ac Ceryces rursus rescrare (alii legunt, resacrare) sunt coacti, qui eum devoverant, pilaeque illae, in quibus devotio fuerat scripta, in mare praecipitatae: ubi resecrare, est solvere obsecratione, devotione liberare, et diras atque exsecrationes, quibus antea defixus ac devinctus erat, mutare precibus ac benedictione. Sacer enim homo, in LL. Romanis, quae Sacratae vocantur, saepe occurrit, pro eo, quem Germani vocant in die Acht und Vogelfrey erklart; seu pro exsecrando; Imo potius pro eo, qui omnibus sacris prohibitus dirisque devotus caelesti vindictae permittitur. Sacer esto. i. e. diris et imprecationibus devotus esto. Sic apud Livium, Lex lata de sacrando cum bonis capite eius, qui Regni occupandi consilia iniisset. Tum ergo cum talis religione et diris solvebatur, dicebatur Resecrari. Vide Salmas. ad Solin. p. 1098. Sed et apud Israelitas resecrabantur Imagines ac res Idolis prius sacratae, absque qua resecratione earum possessione et usu iis omnimodo fuit interdictum: quod etiam intelligendum de victimis, oblationibus, instrumentis ac vasisveluti pollubro, simpulo, ara, mensa et quae sunt alia id genus. Quod si vero haec omnia resecrarentur, h. e. religione solverentur, sic ut sacra esse desinerent, antequam in Israelitae possessionem devenirent, non aliter atque alia bona, in vitae usum et commodum licite adhibebantur. Resecrandi autem facultatem aiunt fuisse tantum modo Gentili, qui scil. hactenus esset ipse Idololatra, non Gentili, qui Idololatriae renuntiaverat. Nec tamen omnigenas imagine consecratas resecrandi ei sacultatem fuisse, sed eas tantum, quae a Gentili etiam consecratae fuissent, ab Israelita nondum possessae. Nam nec ipse Israelita resecrare potuit eiusmodi sive imaginem, sive vas, sive apparatus [orig: apparatûs] sacri partem aliquam a quocumque sacratam: Nec postquam ipse possederat, quis alius mortalium, ut volunt nonnulli, Resecrato [orig: Resecratô] autem Idolo [orig: Idolô] ipso [orig: ipsô], resecrata simul consequenter omnia vasa, instrumenta et apparatum ad illud spectantem asserunt, praeter victimas atque oblationes, quae nec resecrationis capaces: Vasis vero instrumentis aut apparatu resecrato [orig: resecratô], non simul censebatur resecratum Idolum etc. Resecrare nempe hic [orig: hîc] erat, non solum liquefacere, seu resecranda animo [orig: animô], comminuere [orig: comminuêre] aut mutilare, verum etiam, ut liquenfieret seu confringeretur, alienare et usibus communibus palam addicere, iuxta illud Tertull. Apolog. c. 13. Domesticos Deos, quos Lares dicitis, domestica [orig: domesticâ] poestate tractatis, pignorando, venditando,

demutando aliquando incacabulum de Saturno, aliquando in trallam de Minerva; ut quisque contritus atque contusus est, dum diu colitur; ut quisque Dominus sanctiorem expertus est domesticam necessitatem. Quin item Idolum, quod tempore pacis coli desiit, exinde resecratum est, non itidem, quod tempore belli. Magistri, Idolo [orig: Idolô], quod tempore pacis a colentibus negligitur seu coli desinit, utifrui fas est. Nam id resecrarunt. At vero, si id fiat tempore belli, eo [orig: eô] sic uti frui est nofas, quoniam non ob aliam, quam belli causam, coli desiit etc. Sed tametsi Gentilis, tam alienum, quam suum idolum, ita potuit resecrare, ut usus eius rerumque ei ante sacratarum promiscuus inde licitus esset, non tamen vicissim rem alienam ita consecrare quibat, ut inde eiusdem usus fieret illicitus. Quam in rem vide plura apud eruditum Seldenum de Iur. Nat. et Gent. iuxta disciplinam Hebr. l. 2. c. 7. adde Hadr. Turnebum, Adversar. l. 18. c. 25. et l. 29. c. 36. it. Pithoeum Subseciv. l. 1. c. 1.

RESEN civitas ab Assur aedificata inter Calnen et Nineven. Gen. c. 10. v. 12. Latine frenum.

RESENDIUS Lud. Andreas Eborensis; Poeta, Orator, Theologus et Antiquarius excellens, Dominicani Ordinis, ab Emanuele Lusitaniae Rege liberorum educationi admotus est. Obiit A. C. 1577. iam senex, in familia Henrici Portugalliae Infantis, anno [orig: annô] scil. aetat 80. Scripsit complura prosa [orig: prosâ] versuque, quae enarrata habes in Elogiis Anton. Teisserii, Part I. Liber eius Lusitanico [orig: Lusitanicô] idiomate scriptus, de Antiquitatibus Eborae, Latio donatus est, ab Andrea Schotto. Quantum in Antiquitatib. Historicis profuerit Ambros. Morali, Kebedo Tolet. et Ioh. Vasaeo Burgensi, nec non aliis a quibus saepius consulebatur, vide apud Thuanum Histor.

RESEPH nomen viri. 1. Paral. c. 7. v. 25. Latine volucris, aut sagitta ignita.

RESIA fil. Olla. 1. Paral. c. 7. v. 25. Latine voluntas, aut voluntarius, sive cursor, vel veredarius.

RESIDENTES inferioris ordinis Legati, vide supra Ambasciator. At Residentia, quid sit in Ecclesia Romana vide supra in voce Manisonarius, it. Persona, et Iac. Petitum post Paenitentiale Theodori. p. 442. et seqq. ubi de Residentia Canonicorum complures Chartas collegit, infra quoque Stagi.

RESINA ut eliciatur, th\n peu/khn, i. e. piceam, in cortice vulnerari et corticem ipsum auferri, ait Theophrastus; quo [orig: quô] facto [orig: factô] sur)r(ei= ei)s2 to\ e(/lkwma tou=to plei/wn h( u(gro/ths2, confluit in vulneus abundantior humiditas: at in abiete et pinu lignum etiam ipsum delibari et in vulnus soindi, addit. Cum enim picea multo [orig: multô] succo [orig: succô] abundet ac praeter coeteras sit e)/ndados2, non tam alte impressis vulneribus opus est, ut fluens ex ea resina intercipiatur. Postquam autem humoris picei confluxus deciderat in locum vulneris ac corticis ablati, cum astula ipsa abscindebant securibus; quo [orig: quô] abscisso [orig: abscissô], iterum alius taedae fluxus eo conveniebat, iterumque exscindebatur, et sic tertio (trium scil. annorum intervallo [orig: intervallô] ) donec arbor succisa frequentibus traedae extractionibus everteretur. Plin. l. 16. c. 11. Alia temperies ad crapulam: namque flos crudus resinae cum multa astula tenui brevique avulsus eonciditur ad cribri minuta, dein ferventi aqua [orig: aquâ], donec coquaetur, offunditur, huius expressum pingue praecipua resina fit, nec nisi paucis in locis Italiae, conveniens Medicis. Ubi astula, est to\ e)kpele/khma. Paulinus.

cum quo h( e)/nda|dos2 e)pir)r(oh\, resinae confluxum, eximebatur. Dicebatur autem da\|s2 cum huiusmodi astula [orig: astulâ] flos resinae excisus. Inprimis vero resinifera radix est piceae, quae postquam succisa ac eversa arbor est, uri consuevit, ad cogendam picem; quae sic aliter inde colligebatur, quam ex codice et Ramis. Qua de re vide Salmas. ad Solin. p. 503. etc. ubi totam colligendi resinam, ex picea aliisque arboribus rationem, apud Veteres usitatam, accurate persequitur. De usu Resinae vario hic [orig: hîc] passim, inprimis ubi de alipilis coeterisque huius commatis, plura vero hanc in rem apud Plinium, l. 14. c. 20. et l. 16. c. 11. Inde Resinata Vina, apud Martialem, l. 3. Epigr. 77. v. 8. h. e. corrupta et picem vasis olentia, vide eundem Plin. l. 24. c. 6. it. supra ubi de voce Recentari.

RESPECTOR amicitiae Insulensis, in vetere Charta A. C. 1238. in Probat. Historiae Guinensis, apud Car. du Fresne Glossar. est praefectus urbis (vel provinciae) Belgis Reward. Idem de variis notionibus forensibus vocis Respectus, apud medii aevi Scriptores, multa congessit Ibid.

RESPECTUS TEMPLI Hebr. [gap: Hebrew] plaga dicitur illa, in quam orandum Iudaeis, ex instituto Maiorum. Nempe positionem Templi Hierosolymitani, tam ante, quam post excidium eius, imitatae sunt tam Proseuchae, quam Synagogae Iudaeorum. Unde Maimonides, Non fieri debent ostia Synagogae in Orientem; iuxta quod dicitur (Numer. c. 3. v. 38.) et qui castrametantur ante Tabernaculum, Orientem versus, ante Tabernaculum Foederis ad Ortum, in Halach. Thephila seu de Oratione, c. 11. §. 1. et 2. Adicit, Et construendum est sacellum, in quo ponant Librum Legis. Sacellum autem hoc sic exstrui debet, ut situm sit ad plagam illam, in quam precari mos est Urbis illius. Nimirum plagam, in qua orandum, aliam fuisse atque aliam, ex avita traditione docent Magistri. Unde, dum octo inter orandum observationes, necessarias tradunt, unicam intericiunt de Respectu Templi, iuxta quam, extra Terram Sanctam, orantis faciem poni volunt versus illud; ut apud Mahumedanos, versus Meccam seu Templum ibi. Expresse enim Mahumetes sub initia Imperii sui vetuit suos, qui ritus retinerent Iudaicos, adorare versus Templum Hierosolymitanum, uti docet Gregorius Abulfaraius de

Arabum moribus, p. 10. Iudaei autem intra Terram, adorabant versus Hierosolyma, in Hierosolymis versus Templum, in Templo versus Sanctum Sanctorum. Origine moris a Salomone Rege et dedicatione Templi eius petita [orig: petitâ], de qua vide 1. Regum c. 8. v. 48. et praecedd. 30. 35. 38. et 40. ubi de precationibus, a Iudaeis, ubicumque essent, effundendis, verba faciens, de precantibus extra Terram loquitur, ut qui orarent ad te versus seu in via telluris eorum, quam dedisti patribus eorum, civitatem scil. quam elegisti et Aedes seu Templum, quod ego Nomini tuo exstruxi. Ubi Levi Gersonides, Et quamquam non precantur intra Templum dum tamen precantur, ut obvertant se illi, quoad fieri possit. Atque inde, quod habetur Danielis c. 6. v. 11. de Danielis ter quottidie precantis fenestris apertis versus Hierosolymam adeo que locum Templi (ubi scil. ante Nebucadnezaris excidium steterat) intelligitur. Eadem enim post encidium, quae ante, loci illius habita inter precandum ratio est. Verum Respectus iste Templi sub Vetere quidem Testam. locum habuit, ac Christo [orig: Christô] in carne exhibito [orig: exhibitô], cuius typus Sanctuarium Leviticum erat, is sublatus est, vide Ioh. c. 4. v. 21. et seqq. plura vero hanc in rem, apud Io. Seldenum, de Synedriis Veter. Ebraeorum, l. 3. c. 15. §. 1.

RESPHA concubina Saul, filia Aiah. 2. Sam. c, 3. v. 7. Latine extensie, sive pavimentum, aut calculus igitus.

RESPICIENTES Dii [note of the transcriber: in the print: RRESPICIENTES Dii] qualis Lucina apud Statium, Theb. l. 3. v. 159.

Quis steriles thalami, nulloque ululata dolore
Respexit Lucina domum --------

sunt fortunatos homines facientes, de quibus vide multa apud Brissonium, in Formulis. Casp. Barthius, ad Statium d. l.

RESPIRANDI spatium Athletis olim in Gymnicis Ludis concessum Et quidem in Lucta praecipue, priusquam Athletae implicabantur, de loco et statione contendebant: mox ita pugnabant, ut aliquantulum respirarent. Quo [orig: Quô] facto [orig: factô] pa/lin e)papedu/santo toi=s2 au)toi=s2 a)gwni/smasi, rursus inibant eadem certamina, ut Philo ait pe. meq. Hinc idem alibi, Aegyptios comparans Athletis ait, diapneu/santes2 de\ timwri/as2 e)p' o)li/gon, w(/sper e)n toi=s2 a)gw=sin a)qlhtai\, Cum vero paululum respirassent [orig: respirâssent] ab ultione, quemadmodum Athletae collectis viribus etc. Vide Car. Paschalium, Coronar. l. 6. c. 24. et infra Sudore uno devincere.

Hoc [orig: Hôc] uno [orig: unô] responso [orig: responsô] animum delusit Apollo.

Ex adyto tamquam cordis Responsa dedere [orig: dedêre]
Sanctius, et multo certa [orig: certâ] ratione magis quam
Pythia, quae tripode ex Phoebi, lauroque profatur.

Reddebantur illa quibusdam in locis Idibus; quibusdam, Kalendis: nonnumquam die oriente, nonnumquam occidente; aliquando augescente, aliquando deficiente Luna [orig: Lunâ] solum: Apollo sex mensibus apud Lucios, sex apud Delum vaticinabatur etc. uti pluribus docet Alex. ab Alexandro, Genial. Dier. l. 6. c. 21. Certe a) pofra/dwn h(merw=n, dierum nefastorum, deserte meminit in hoc negotio Plut. in Alexandro, *boulo/menos2, inquiens, tw=| qew=| xrh/sasqai peri\ th=s2 stratei/as2, h)=lqen ei)s2 *delfou\s2 kai\ kata\ tu/xhn h(merw=n a)pofra/dwn ou)sw=n, e)n ai(=s2 ou) neno/mistai qemisteu/ein, prwton me\n e)/pempen parakalw=n th\n pro/mantin. w(s2 de\ a)rnoume/nhs2 tw=n proi+xoume/nhs2 to\n no/mon, au)to\s2 a)naba\s2 bi/a| pro\s2 to\n nao\n ei(=lken au)th\n. h(/de, w(/sper, e)chtthme/nh th=s2 spoudh=s2, ei)=pen, *)ani/khtos2 ei)= w)= pai=. tou=to a)kou/sas2 *)alecandros2, ou)k e)/ti e)/fh xrh/|tein e(te/rou manteu/matos2, a)ll' e)/xein o(\n e)bou/leto par' au)th=s2 xrhsmo/n. E quo loco insuper discimus, quantum etiam temporum huic delectui, in Oraculis reddendis, imposturae subfuerit: qua de re prolixe agit Ant. van Dalen, de Oraculis dissertat. 11. p. 429. Vide quoque Statium, Thebaid l. 2. v. 171. et Barthium, ad eum: nec non infra Tripus, it. Vates. Hinc ad Viros prudentes, qui in dubiis rebus consulebantur, Principesque vox translata. Sed et Responsa Episcoporum, olim magni habita. Quemadmodum enim in civilibus Imperatores Sacratissimi, ita in spiritualibus et sacris consulebantur Episcopi: inter quos cum emineret Romanus, is quoque prae aliis consultus est saepius, eiusque Responsa maiorem prae coeteris auctoritatem progressu temporis acquisiverunt et diligentius adservata sunt, reliquorum Episcoporum Responsis, quae sensim negligi coeperunt, plerumque deperditis. Quae causa movit Cresconium, quare Decretales Pontificum Romanorum Epistolas, quae a consulendo originem habuere [orig: habuêre], inter Canones retulerit primus, illisque sic auctoritatem Canonicam conciliaverit, quae antea cum reliquorum Episcoporum Responsis pari passu ivere [orig: ivêre]. Ad quod exemplum postea, in Orientali quoque Ecclesia, Responsa Patriarchalia, valere, adservari et colligi coeperunt; imo et ad instar Ecclesiae Occidentalis Codici Ecclesiae Orientalis subiecta sunt adnexaque, ut videre est ex editione Parisiensi A. C. 1620. Fuit autem Codex is in Concilio VI. Oecumenico Trullano, vel potius in Quinti Sextae Synodi, Can. 2. confirmatus ac approbatus. Vide Gerh. von Mastricht Histor. Iuris Eccl. 187. et 188. ut et supra, ubi de Canon. Iure et Decretalibus: Item Patriarchalibus Resp. et voce Rescriptum.

RESPONSALIS qui a responsis est, Apocrisiarius, vox Ecclesiae Primitus et proprie intelligebatur de illo, qui causas Ecclesiae ad

Imperatorem detulit, eiusque ad supplices responsum; vel consultus de re Ecclesiae, responsum praebuit seu consilium, unde et a Consiliis appellatus est. Origo huius ministerii a tempore translatae sedis a Constantino M. arcessitur: quod primo exsequebantur Episcopi dein cum hosce a suis parochiis canones abesse prohiberent, Presbyt eris delatum fuit et Diaconis: sic functus est illo [orig: illô], cum adhuc in Diaconatu esset, Gregorius M. Vide Hinemar. Marianum Scotum, ad A. C. 575. etc. Hac [orig: Hâc] acceptione cum non differat Apocrisiarius a quovis Legato, qui in Aula negotia illustrioris alicuius Ecclesiae promovebat, ipsi quidem Legati Apocrisiarii dicti sunt; nec tantum Papae; sed aliorum etiam Episcoporum: imo nuntios suos ad Panormitanum Archiepiscopum pallium deferentes Apocrisiarios vocat Paschalis, cap, significavit de elect. At in aula Regum Francorum, Apocrisiarii munus omnium palatinorum honoratissimum fuit. Post Regem enim, Reginam et problem Regiam, primas tulit: nec solum omnem clerum palatii, sub suo habuit imperio, adiunctumque summum Cancellarium; sed uti Comes Palatii omnibus praefuit negotiis et hominibus saecularibus, ita Apocrisiarius, qui Capellanus quoque et Custos Palatii dictus est, omnibus praefuit negotiis et ministeris Ecclesiae. Vide Hincmar. Ep. 3. c. 13. et seqq. Meminit etiam tou= *)apokrisiari/ou in Aula Orientali, Codinus Curopalates; officium tractans tou= prwtobestiari/ou. Sed et Apocrisiarii genus, ante Constantinum, sub Traiano et Nerone reperitur: ut e Suida constat, in voce *dionu/sios2 *)alecandreu\s2, quem fuisse tunc temporis asserit ab Epistolis et legationibus kai\ a)pokrima/twn a responsis, i. e. Apocrisiarius. Apocrisiarius tandem sedis Apostolicae seu Responsalis Apostolicus, non solum Pontific. Romani Legatus, sed aliarum etiam illustrium Ecclesiarum vocatur. Apud medii enim aevi scriptores Apostolici omnes Episcopi dicti sunt, donec appellatio soli Romano remansit. Recentioribus Apocrisiarii dicuntu r Episcoporum Cancellarii. Vide Henricum Spelman. in Glossario Archaeologico, et infra ad Responsum.

Hymnos, ac Psalmos et Responsoria festis
Congrua promemus subter testudine Templi:

Cantus [orig: Cantûs] Ecclesiastici in Romana Ecclesia species est, qui post Lectiones in Maturino proferri solet. Dictus a respondendo, quod uno [orig: unô] desinente alter respondeat: differt ab Antiphona, quod in Antiphonis unus dicat versum, in responsoriis autem chori versibus alternent. Origo ab Italis, qui Responsoria primum traduntur invenisse, sicut Antiphonas Graeci. Isidoro de Eccl. Offic. l. 1. c. 8. Responsoria ab Italis longo [orig: longô] tempore ante (Antiphonas) sunt inventa, et vocata hoc [orig: hôc] nomine, quod uno [orig: unô] canente Chorus consonando respondeat. Micrologo et Radulpho Historia dicitur, qua de re vide Macros Fratres in voce Historia. Repetit autem Chorus communiter partem Responsorii tantum, quod in aliquibus tamen sollennitatibus integre replicatur: ut post primam lectionem, in nocte Nativitatis, in Festo Resurrectionis et prima [orig: primâ] Dominica [orig: Dominicâ] Adventus. Ultimum Responsorium Dominicarum olim per annum erat, quod incipit Duo Seraphim et de S. Triade agit; introducto [orig: introductô] vero Hymno [orig: Hymnô] Te Deum, translatum id est in calcem penultimae lectionis etc. Plura apud Macros praefatos in Hierolex. et supra Graduale. De Responsorio vero Hortationis, vide quae supra diximus, in voce Invitatorium. Hinc Responsoriale Hadriani Papae de quo Amalarium vide.

ad RESPONSUM apud Iulianum Antecessorem, Const. 17. de Praetore Pisidiae, Habeat autem et carrucam argenteam et securim et fasces et Ad responsum propter milites; Aliter a Responsis, apud Papiam; Graece ei)s2 *)apo/krisin, nomen fuit eorum, qui a Magistro militum deputabantur in provincias, ut de militibus, qui in iis degebant, eum admonerent et responsa darent inquirenti. Alias ad Responsum idem est cum Apocrisiario seu Responsali, qui negotia alicuius curat et de iis responsa dat; qui mittitur, ad responsum dandum de negotiis, pro quibus mittitur. Sed et Responsum, apud medii aevi Scriptores ipsum negotium significat, maxime illud quod foris peragitur, de quo responsum Dominus exspectat. Hinc facere responsa Episcopa, apud Liberatum Diaconum, c. 6. Vide plura apud Car. du Fresne, in Glossar. et de scrinio Auri ad Responsum, Pancirollum, ad Notitiam Imp. Orientalis, c. 80.

RESPUBLICA PUBLICA Bravae sola est in Africa, in regione Azaniae. Quibusdam Barraboa, iuxta fluv. Quilmancum.

RES PUBLICAE EUROPAE.

RESPUBLICA PUBLICA Genevensis urbs libera suique iuris, ad lacum Lemanum; quae, ex veter. Inscriptione, Equestris civitas olim dicta, post eversum Imperium Roman. et novum a Francogallis in Occidente fundatum, sub eius patrocinio [orig: patrociniô] diu libertatem servavit bicipitis Aquilae, cuius imago etiamnum pro valvis maioris Templi visitur, et ad Caroli M. tempora refertur, alis veluti defensa, quousque exsortis in Imperio discordiis civilibus, cum a Caesaribus desereretur, ad Episcopos, quorum tunc etiam in iis, quae ad civilem iurisdictionem spectabant, magna auctoritas erat, confugit. Nova dein inter Episcopos et vicinos Sabaudiae Comites cum essent discidia suborta, Urbs misera semel atque iterum incendio [orig: incendiô] vastata, variaque [orig: variâque] peste destructa est: Sabaudis ius in Urbem arrogantibus, vi inprimis Testamenti a Petro ex antiquo Genevensium Comitum stipite ultimo 1392. conditi. Sed Comites illi Genevae, seu potius Genevensis territorii, cum quidquam iuris in civitatem nihil unquam habuerint, quin potius ipsi semper Episcopis et Ecclesiae fidei sacramentum dixerint, et utriusque beneficiarii per 400. et amplius annos, Civitas autem ipsa libera semper et Imperialis fuerit, ut ex Friderici Ahenobarbi Imperatoris

diplomate A. C. 1153. constat, deterior semper Sabaudorum causa habita est. (Hinc etiam praeterito [orig: praeteritô] saeculo [orig: saeculô] cum ad Iuliani fanum utriusque partis Delegati convenissent, nulla [orig: nullâ] iurium reservatione facta [orig: factâ] Sabaudiae Dux consensit, ut pax cum Genevensibus facta Verviniensi pacificatione comprehensa intelligeretur.) Donec mutata [orig: mutatâ] Religione Syndici, qui sub Episcopali auctoritate libertatem antea tuebantur, supremi ius dominii quod Episcopi semper Sabaudiae Principibus controversum reddidere [orig: reddidêre], sumentes eiectis Episcopis, sub Imperii patrocinio, cuius insignia monetae ab eo tempore inprimunt, Remp. administrarunt [orig: administrârunt], vide Thuanum, Hist. l. 125. p. 934. edit. Aurel. quomodo vero A. C. 1602. die 12. Xbr. Sabaudiae Dux nocturnis insidiis Urbem aggressus sit; idem alibi exponit. Sufficiat dixisse. Deum mirabili quodam [orig: quôdam] modo egregiam Urbem servasse [orig: servâsse], dum noctu explosum ad portam novam tormentum scalas, iam moenibus admotas, quae etiamnum in Armamentario ostenduntur, fregit, hostesque sic, quorum iam intra Urbem non exigua manus erat, coegit retrocedere: quam ob causam singulis annis, liberatae Urbis die praefato [orig: praefatô], sollennes preces, cum gratiarum actione publica [orig: publicâ], Deo persolvunt, quod festum l'Escalade, seu Ascensio scalarum apud illos dicitur. Coeterum. ut a Vicino adeo potenti Urbs tutior esset, cum Tigurinis et Bernatibus foedus feriit, quod in haec usque rtempora inviolatum perdurat. Vide Limnaeum Enucleatum, l. 3. c. 22. ubi controversia haec prolixe enarratur, et in voce Geneva.

RESPUBLICA PUBLICA Genuensis in Italia, Republica di Genova incolis, Republique de Genes Gallis, complectitur Liguriam maritimam a Magra fluvio et Serezana in ortum, ad Albium Intemelium in occasum, uti et Corsicam insulam. Vide Genuensis ditio.

RESPUBLICA PUBLICA Helvetiorum les Suisses, alias in Gallia Celtica, hodie in Germania. Dividitur in tredecim pagos; quorum hic ordo est; in comitiis Badensibus: Tigurum. Berna. Lucerna. Uria. Suicia. Undervaldia. Tugium. Glarona. Basilea, Uria. Solodorum. Scaphusia.

Ex his Uria, Suitia et Urdervaldia, debellatis Morgatensi praelio [orig: praeliô] Austriacis aeternum inierunt foedus, A. C. 1315. Lucernates his accesserunt, A. C. 1332. Tigurini dein cum Glaronensibus in foedus recepti sunt, A. C. 1351. Bernenses, eodem [orig: eôdem] anno [orig: annô], quo [orig: quô] Tugeni, nempe 1352. secundum Simlerum, aut 1353. iuxta Cl. Hottingerum: Postea Friburgenses et Solodorenses, A. C. 1481. post exactum bellum Burgundicum: Basilienses dein et Scaphusiani A. C. 1501. confecto [orig: confectô] Suevico [orig: Suevicô] bello [orig: bellô], Abbatiscellani tandem A. C. 1513. cum prioribus in eiusdem foederis societatem, nullo [orig: nullô] aevo [orig: aevô] dissolubilem, sunt assumpti. Cum horum maxima parte foedus quoque percusserunt, Abbas Sangallensis, Sangallum oppid. Rhaeti, Vallesiani: et Mulhusium. Speciatim cum Bernensibus Biennenses et Neocomenses, cum Bernatibus et Tigurinis Geneva foedus colit. Habent porro Helvetii varias Praefecturas imperio suo subiectas: Intra Helvetiae limites quidem, Comitatus tres Aquensem, Turgoviensem et Sarunegaunensem: Liberas Provincias item et Rheguscos: Extra Helvetiam vero, Praefecturas Trans-Alpinas quatuor Luganensem, Locarnensem, Mendrisianam et Vallis Madiae, ut taceam alias, quibusdam tantum Pagis subditas. Vide in voce Helvetii.

RESPUBLICA PUBLICA Lucensis in Italia et Hetruria regione, Republica di Luca incolis, Republique de Luques Gallis, continet tantum Lucensem agrum versus oram maris Tyrrheni, ubi Lucca urbs. Vide Lucensis ditio.

RESPUBLICA PUBLICA Provinciarum Belgii unitarum les Provinces unies du Pais Bas, pars septentrionalis Belgii Germaniae inferioris. Vide Provinciae foedarati Belgii.

RESPUBLICA PUBLICA Ragusina la Republique de Raguse, in Dalmatia, Turcarum vectigalis est, in ora maris Adriatici, et quaedam tantum loca possidet in illa ora littorali. Vide Ragusina ditio.

RESPUBLICA S. Marini la Republica di S. Marino, est in Italia, inter Ducatum Urbinatem et Romandiolam, parva admodum; et complectitur tantum Fanum S. Marini cum decem pagis seu villis adiacentibus. Vide Fanum S. Marini.

RESPUBLICA PUBLICA Veneta in Italia, la Republica di Venetia incolis, la Republique de Venise Gallis, ampla et potens est, aliquot provincias habens sibi subiectas in Italia, uti partem Dalinatiae littoralis, multas insulas in mari Adriatico, Corcyram, Zacynthum, Cefaleniam et Cytheram in ora Graeciae obversa, cum Teno et Mycone in mari Aegaeo, habueratque etiam antea Cretam, Cyprum, Euboeam, Peloponnesum, et oram littoralem Epiri et Albaniae; sed nunc Turcici iuris sunt. Vide Veneta ditio.

RESSA nomen loci, in quo castrametati sunt filii Israel profecti de Lebna. Numer. c. 33. v. 21. Latine irroratio, vel stillicidium.

RESTIBILIS Ager qui quotannis obsitus est; sicut Novalis, qui alternis quiescit, et Vervactum quoque dicitur. Varro, RR. c. 44. Multum interest, in ruditerra, an in ea seras, quae quotannis obsita sit, an in vervacto, quae interdum requierit [orig: requiêrit]. Et quidem, pinguissima humus est, quae fit restibilis et quotannis fert: media, quae alternis annorum vicibus requiescit ac seritur. Sic de Mesopotamiae fertilitate Plinius, l. 18. c. 17. Nec terra ipsa herbas gignit, ubertatis tamen tantaesunt, ut, sequente anno [orig: annô], restibilis fiat seges, impressis vestigio seminibus. In Hyrcania similiter, tantem esse fertilitatem Auctores ferunt, ut semen ex spicis cadivum sequente anno [orig: annô] restibilem segetem reddat etc. Atque hinc restibile videtur Plinio dictum, quasi restituibile, ut restibilem dicat fieri segetem, quae omnibus annis restituitur, quemadmodum substitivum Appuleius vocat,

quod in locum deperditorum substituitur. Mavult tamen a restando vocis etymon arcessere Salmasius, quod istiusmodi ager duret, perseveret ac resistat. Propert. l. 3. El. 7. v. 31.

Sedulo autem cavisse, veteres Agricolas, ne frumentum biennio [orig: bienniô] continuo [orig: continuô] terris ingererent, sed leguminibus, aut milio [orig: miliô] aut panico [orig: panicô] aut etiam rapis restibilis fieret ager, discimus ex Festo: namque et qui diversi generis fruge seminaretur, restibilis dictus est. De optimis ac pinguissimis Campaniae arvis Plinius, Si fuerit illa terra, quam appellavimus teneram, poterit sublato [orig: sublatô] bordeo [orig: bordeô] (quod est ex genere farrei spici) milium seri. Eo [orig: Eô] condito [orig: conditô] rapa: his sublatis bordeum rursus vel triticum. Qui ordo observabatur apud Veteres in omnibus agris pinguibus, ut videl. collecto [orig: collectô] frumento [orig: frumentô] bis leguminibus obsererentur, priusquam ad frumentum seu farreum spicum redirent. In minus pinguibus ac mediocribus, sublato [orig: sublatô] frumento [orig: frumentô] legumen tertio serebatur. Graciliores nempe terrae in tertium annum cessabant, et per id tempus nec arabantur, de quibus Virg. l. 1. Georg. v. 83.

Quo [orig: Quô] tempore, terra [orig: terrâ] cessante, quum herbae succrescerent, pabulo erat pecoribus. Uti vero graciles terrae requiescunt intermissione laboris et cessatione, ita pingues renovatione arationis et frugum mutatione. Idem, l. 1. Georg. v. 82.

RESTIO et RESTIARIUS differunt ut Linteo et Lintearius, Optimae Gloss. Lintearius, o)qonopw/lhs2 linteo, li/nufos2. Sic Lintearius pro linteae vestis negotiatore, l. 7. Cod. de excus. mun. Linteo vero est, qui lintea conficit et texit. Similiter in Glossis Restio, xoinioplo/kos2 est; Restiarius, xoiniopw/lhs2 ille qui testes conficit, hic mercator seu negotiator, qui vendit. Non defuere [orig: defuêre] tamen ex antiquis Grammaticis, qui in contraria omnia irent, et Lintearios ac Restiarios acciperent pro iis qui faciunt, Linteones et Restiones, pro mercatoribus. Quam in rem vide Salmas. ad flav. Vopisc. in Saturnino, c. 8. Videntur autem Restiones interr vilissimos olim habiti, unde M. Antonius libertinum proavum restionem Augusto exprobrasse [orig: exprobrâsse] legitur, apud Sueton, in eo, c. 1. Et apud Graecos i(moniostro/fou me/lh, restionis cantilenae, Proverb. de cantilenis hominis vilis et eu)telou=s2. Gratianus vero Valentiniani Aug. pater funarius dictus est: quia funes venales circum ferebat etc. Vide Casaubon. ad Suet. d. l.

RESTIS locus Galliae, ad Ligerim, prope montem Sorelli, in regionis Andegavensis finibus, vulgo Reste. Alius a S. Petro Patrono, S. Pierrede Rest, vel Rez, vide Hadr. Vales. Notit. Gall.

RESTITUTI seu REVOCATI Nummi dicuntur in Re Numaria, qui ad virorum illustrium, qui prioribus saeculis vixerant, revocandam memoriam ab Imperatoribus: sunt cusi; cuiusmodi complures habentur ab Augusto ipso et Successoribus eius cusi. A quibus diversi sunt nummi Contorniati, de quibus supra; quippe qui primum occurrunt post Constantini M. aevum, adeo que circa Honorii tempora, in quibus rimas tenet aereus ille Medallio, in cuius postica Euthymii (cuius memoriam iam Nero edito [orig: editô] nummo [orig: nummô] revocaverat) imago conspicitur, vide supra in Euthymius et plura apud Car. du Fresne, Dissert. de Inscr. aevi Numism.

RESUMTIO Gall. RESOMPTE, terminus est Scholae Theologicae in Academia Parisiensi; notatque Actum publicum a 1. hora ad sextam, a Docturae Candidatis, statim post impetratam Licentiam, sustineri solitum, ad ius suffragii in Facultate, et coetera privilegia Doctoralia consequenda. Et quidem in illo ex universa S. Scriptura, Historiaque Ecclesiastica utriusque Testamenti, Locis inprimis controversis, theses ventilantur: more, postquam aliquandiu absolevisset, in usum revocato [orig: revocatô] A. C. 1676. Richelietus.

RESUPINANDI Victimas ritus in Gentilium sacris celebris olim: quem a)=u e)ru/ein Homerus vocat Il. a. v. 460. et b. v. 422. ad quorum priorem locum Eustathium vide. Nempe cum superis Diis sacrificarent. Ita enim a Cleone, Argonaut. l. 1. teste Nat. Comite, Mytholog. proditum Veteres superis sacrificantes resupinatarum iugulum sursum convertisse; cum inferis saciebant, earundem collum deorsum terram versus deprimere solitos. Quod et Myrtilus docet, ubi de victimis Inferorum, e)n th=| gh=| a)pote/mnesqai ta\s2 kefala\s2 de Superorum a)/nw a)nastre/fesqai to\n tra/xhlon, ait. Quod et traxhli/zesqai Graeci dixere [orig: dixêre]: quae vox Hebraeor. c. 4. v. 13. ubi omnia dicuntur oculis Dei gumna\ kai\ tetraxhlisme/na, nuda et intime patentia.

RETANA ancilla Romana, quae consilio [orig: consiliô] et strategemate effecit, ut Romani suarum ancillarum coitu Gallos vicerint.

RETE Arachnes inventum, Plin. l. 7. c. 56. qui idem linum Zoelicum ex Hispania illis aptissimum iudicat, l. 19. c. 1. Usus in Venatione maxime: unde Retia Dianae utpote venatricis Deae, statuis olim addita: quemadmodum et venabula, lineae versicolores, canes catenati, aliaque venatus instrumenta. Hinc et ipsa Dictynne, Plut. Symposiac. l. 3. c. ult. et l. de sollertia animal. Namque Retia di/ktua Graecis, Iul. Pollux, Onomast. l. 5. c. 4. *)/arkues2 kai\ diktua kai\ e)no/dia; to\ me\n li/non au)tw=n ai)gu/ption, h( fasianiko\n h)\ karxhdo/nion h)\ sardiano\n ei)=nai dei=, Retia, laquei, et casses;

horum quidem linum Aegyptium, Phasianum seu Colchicum, Carthagmense aut Sardium esse oportet. Subdit dein, omnia quae plicari possent, Retia seu di/ktua dici, vel e(/rkh, septa, auctoritate. Pherecratis. Virg. Aen. l. 4. v. 131.

Ac de lino, quod Pollux dixit, transtulit, ut videtur, ex Gratio, qui in Cyneg. et magnitudinem Retis et linum, ex quo confici debeat, praescribit, v. 31.

Et bis vicenos spatium praecedere passus
Rete velim, plempsque decem consurgere nodis,
Optima Cyniphiae, ne quid cunctere [orig: cunctêre], paludes
Lina dabunt. ----

His inter venandum praepositus quidam sedebat, seu verius stubat. Plin. l. 1. Ep. 6. Apros tres et quidem pulcherrimos cepi. Ipse? inquis: ipse, non tamen, ut omnino ab inertia mea et quiete discederem. Ad Retia sedebam, erant in proximo, non venabulum aut lancea, sed stylus et pugillares, et Clusor statarius. Sidonius Apollin. l. 2. Ep. 2. vocat Subsessorem: Seneca in Hippol. v. 52. Retium custodem. Vide quoque Xenoph. Cyneg. Ausonium, Ep. 5. Servium. ad Aen. l. 11. v. 268. etc. Paulus IC. l. 3. Sent. Retia apraria, alibi IC. aprina, memorat; de quorum confectione Nemesiani Carthagin, Poetae praeceptum exstat, in Cyneg. v. 399.

Nec non et casses iisdem venatibus aptos,
Atque plagas, longoque [orig: longôque] meantia Retia tractu
Addiscant raris semper contexere nodis.

Cervinorum mentionem facit Ovid. Ep. 4. Phaedrae Hippolyto: de leoninis, vide supra voce Leo. etc. Ab his distinctae erant Lineae versicolores, ad concludendas saltibus feras vel ad terrendos apros, vulpes, lupos, ursos, et praecipue cervos, adhibitae: in quibus alternus plumarum contextus, sed vulturis et cycni praecipue; interdum et sandyce fucabantur. Car. Rittershusius, e sparto tortam formidinem, vocat. Meminit Hieronymus, Dial. Lucifer, et Orthod. Pavidorum more cervorum, dum vanos evitatis pinnarum volatus, fortissimis Retibus implicabimini. Vide quoque Arrianum, Dissertat. Epicteti, l. 2. c. 1. in princ. apud Thom. Dempster. Paralpom. in Rosin. l. 2. c. 7. nec non hic [orig: hîc] ubi de Aucupio et Piscatione, item voce Panther et Venatio. Verum imbellis haec venandi ratio, nobilior quae canibus et equis peragitur. Itaque apud Macedonas olim nemini in cena accumbere licebat qui aprum extra Retia non interemisset, verum sedentes coenasse [orig: coenâsse] quoad feram confecissent: ipsum adeo Cassandrum, iam natum annos quinque et triginta, sedentem cum patre coenasse [orig: coenâsse], quod nondum defungi eo [orig: eô] certamine, quamvis et validus et peritus venator, potuisset, ex Hegesandro Athenaeus narrat, l. 1. c. 11. Nec ferae autem solum, Sed et podium Amphitheatri olim Retibus cingebatur praetendebaturque, ad ferasarcendas, quorum loco postea rutuli successere [orig: successêre] seu repagula versatilia lignea, de quibus retro diximus: Plin. l. 37. c. 3. Eques Romanus missus ad id (succinum) comparandum, a Iuliano curante gladiatorium munus Neronis Princips, qui haec commercia et littora (Germaniae) peragravit, tanta copia invecta, ut retia arcendis feris podium protegentia succino [orig: succinô] nodarentur, arma vero et Libitina, totusque unius diti apparatus esse e succino. Ubi non solum arma omnia gladiatoria et vasa e succino composita, sed retia quoque eo [orig: eô] nodata fuisse, i. e. nodos e succino habuisse, velloco [orig: vellocô] nodorum succinum, ait. Nodosa certe retia Tibullo, ut notum. Porro cunas retibus vel velis reticulatis circumdari consuevisse; uti conopeo lectos, similiter constat. Reticulum vocatur Spartiano, in AelioVero, c. 5. Nam lectum eminentibus quatuor anacliteriis fecerat, minuto reticulo undique inclusum eumque foliis rosae, quibus demptum erat album, replebat etc. Ubi Reticulum est conopeum reticulatum seu reticulato [orig: reticulatô] opere confectum, cuiusmodi etiam apud Aegyptios fuisse conopea legigimus, Herodoto hinc a)mfi/blhstra dicta. Paulus Silentiarius Epigr. in Conopeum.

*kalliga/mois2 le/ktrois2 periki/dnamai, ei)mi\ de\ kednh=s2
*di/ktuon ou) *foi/bhs2, a)ll' a)palh=s2 *pafi/hs2.

Alium usum indigitat Capitolinus in Marco, c. 12. Funambulis per puerum lapsum, culcitras subici iussit; unde hodieque rete pratenditur. Nempe cum funambulus puer lapsus esset, et, utcredi par est, collum fregisset: Marcus, qua [orig: quâ] erat moderatione ac pietate, ne quid tale postea eveniret, culcitras subici iussit, ut, si laberentur, iis excepti nihil damni paterentur: quarum loco [orig: locô] postea rete praetendi coepit, ut, si de fune laberentur, reti suscepti ad terram usque non devenirent. Salmas. ad loc. Sed et in pugnis gladiatorum retia adhibita, vide infra ubi de Retiariis uti de margaritarum piscatione per Retia, supra ubi de Margaritariis, it. voce Peninim: de succini similiter, infra voce Sudeni et de retiformi lychnuchi genere, voce Pharus, ac de retiformibus vestium maluchis, in Virga etc.

RETEHORARIUM ingeniosum plane ac commodissimum instrumentum, ad horologia in muris describenda, excogitatum, auctore Alex. Floravantio [orig: Floravantiô] Capucino [orig: Capucinô], qui floruit A. C. 1590. Vide F. Cherubinum Thaumatolemmate de Horologiis, Ios. Blancanum, Chronol. Mathem. et Gerh. Io. Vossium, de Scientiis Mathem. c. 49. §. 30.