CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS QVARTVS Literas R, S, T, V, X, Y, Z, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

SAMOTHRACIA quae et Samothrace, insul. maris Aegaei, Thraciae adiacens, ea [orig: eâ] in parte, qua [orig: quâ] Hebrus in mare influit, a Lemno 22. mill. pass. in Ortum, ab Imbro 32. in Occasum. Olim Dardania dicta, a Dardano Troiano, qui Palladium secum ferens, eo traditur confugisse. Aristoteles de Rep. Samothraciae scribens, ait, eam olim Leucosiam dictam, deinde Samum (m litera [orig: literâ] interposita [orig: interpositâ] ) a Sao Mercurii et Rhenes filio. Attollitur monte Saoce 10. mill. pass. teste Plin. l. 4. c. 12. Gentile Samothrax, vel Samothracius. Fuit haec insula religione ac templo [orig: templô] nobilis, quod, una cum Delphico, toto [orig: totô] orbe sanctissimum habebatur: Cereris ibi Proserpinaeque mysteria celebrabantur. Lege Strab. et Liv. l. 45. Plut. in Aemilio, ac Diodor. Sic. l. 5. Hic [orig: Hîc] annulorum genus inventum, qui, cum ex ferro essent facti, auro [orig: aurô] cingebantur, vel plane aurei decolorabantur. Plin. l. 23. c. 1. Hinc Ferrea Samathracia Lucretio l. 6. v. 1042. De his etiam Isidor. l. 19. c. 5. Illustris Scaliger hos Samothracum annulos in l. 5. Manilii, notat ex eorum genere fuisse, quos Graeci fusikou\s2 kai\ farmaki/tas2 daxtuli/ous2 et a)lecithri/ous2 appellarunt [orig: appellârunt]. De quibus Iohannem Kirchmannum, si lubet, vide, erudito de Annulis Comment. c. 21. Addo, quod postquam Samii, imperante apud eos Leogoro [orig: Leogorô] seu Proclis, ut Pausan. in Acbaic. seu potius Patroclis, ut Strabo vocat l. 14. filio, ab Ephesiis expulsi eo concessissent, nomen et ipsa Sami adepta est, attamen hoc cum discrimine, ut Thracum Samos, sive Samothrace diceretur. Unde Virg. Aen. l. 7. v. 208.

Hic [orig: Hîc] primum sacra, quae inde Samothracum vocabantur, instituit Eetion, ut est apud Clem. Alexandrinum Admon. ad Gentes: cultique sunt hac [orig: hâc] Insula [orig: Insulâ] Terra et Caelum, sive, ut potius in sacris dicti, Tellus et Caelus, de quibus vide Varronem de L. L. l. 4. Terra et Caelum, ut Samothracum initia docent, sunt Dei magni, et hi quos dixi multis nominibus. Nam neque quas ante portas statuit duas ririles species aheneas, Dei magni, neque, ut vulgus putat, hi Samothrace Dii, qui Castor et Pollux: sed hi, mas et famina, et hi quos Augurum libri scriptos habent sic, Divipotes et funt pro illis, qui in Samothrace *qeoi\ dunatoi\. Subicit mox: Haec duo, Caelum et Terra: quod anima et corpus, humidum et frigidum: ubi pro frigidum putat Voss. aridum vel calidum rescribendum. Nec multum abierunt, qui tres Samothracum statuere [orig: statuêre] Deos: Deos nempe eos ipsos, qui in Capitolio iuncti sunt Templo, Iovem, Minervam et Iunonem, His enim medius et imus aether, cum summo aere, est Iuppiter: supremus Aether, Minerva; medius et imus aer, cum Terra, Iuno. Vide Macrob. Saturnal. l. 3. c. 4. Eosdem Penates Romam dixere [orig: dixêre]. Aliis quatuor sunt Samothracum Dii, qui et Cabiri illis dicuntur, sed sic quoque, uno [orig: unô] excepto [orig: exceptô], coeteri ad Terram pertineant. Axieron enim terram frugiferam fuisse: interiorem autem terram, ratione virtutisactivae, dictam Axiocersum: ratione passivae, Axiocersam; ac virtutem famulantem Numini, caelitusque homini ac terrae se insinuantem, Casmilum, Graece *(ermh=n, Roman. Mercurium ex veteri Scholiaste Apollonii in Argon. l. 1. colligitur. Ubi tamen, an ministra Caeli virtus in magnis fuerit Samothracum Diis, merito dubites: nisi eam in Diis quidem illis, sed non classicis ac prioris ordinis, verum magnorum Deorum ministram fuisse dicas, et quarto [orig: quartô] loco [orig: locô] ipsum adponas Iovem, cuius minister Mercurius. Qua de re vide Gerh. Iohan. Voss. de orig. et progr. Idolol. l. 1. c. 57. De his Diis potibus, Graece dunatoi=s2 seu Samothraciis, locum Varronis ita emendat Salmas. Nam neque quas Samothracia ante portum statuit, duas viriles statuas abeneas, Dii magni. Ubi perperam vulgo scriptum, quas Ambracia ante portas statuit. Nempe in Samothracia ante portum, inquit, duo erant posita simulacra virilia ex aere. Quos quidam Samothracios Deos exstimabant; sed errare illos docet Varro. Vide eum Not. ad Spartian. in Hadriano, c. 14. et supra in voce Dynameri.

SAMPHORAE Graece *samfo/rai, equi dicebantur in Circensibus, qui litera [orig: literâ] *sa\n, i. e. sigma, notati erant. Graeci enim duas praecipue literas imprimebant equis, Sigma et Coppa, unde *koppati/ai et *samfo/rai equi; iam ab Anacreontis tempore,

*)en i)xi/ois2 me\n tppoi
*puro\s2 xa/ragm' e)/xousi
In coxis quidem equi
Ignis characterem habent.

Hesych. *samfo/ras2, *samfo/rai i(/ppoi le/gontai, oi(=s2 e)pikexa/raktai to\ *s stoixei=on, tou=to ga\r *sa\n e)/legon. Veteres namque *sa\n et *sa\m, pro Sigma, dixere [orig: dixêre]; unde qui armo inustum *sa\n ferebant, *samfo/rai appellati. Ubi probe notandum to\ *sa\n hic [orig: hîc] non esse episemon illud Graecorum, quod in numeris significat D cccc. uti Scholiastes Aristophanis id sumpsiv, qui *sa\n illud ex sigma et *pi= compositum esse dicit, quod verum est de illo episemo; adeo que *samfo/ras2 dictos interpretatur; oi(s2 prohgei=tai to\... kai\ para\ *grammatikoi=s2 ou(/tw dida/oketai kai\ kalei=tai *ko/ppa. Pure enim id sigma est, Aeolibus sic dictum, qui a Doribus hanc literam *sa=ma appellantibus id hausere [orig: hausêre]. Itaque nota haec, fuit effigies Romani C. Vide Salmas. ad Solin. p. 891. et 892.

SAMPSA vicus Arabiae. Significat autem Sampsa Arabice Solem. Ita Steph. Nempe ab Ebraeo Shemesh. Vide hic [orig: hîc] infra.

SAMPSAE vel SAMPSITAE populi fuere [orig: fuêre] Arabiae, ab urbe Sampsa dicti, Ossenis vicini: quos cum Essenis confundunt nonnulli et quasi h(liakou\s2 appellatos contendunt, quod Solem venerarentur. Sed nec de Essenis id verum, et a Sampsa potius urbe illi nomen habuere [orig: habuêre], cuius ratio, quod ad Solis ortum id oppidum situm esset. Fuere [orig: Fuêre] autem illi nec plane Iudaei, nec omnino Graeci

religione, sed nec Christiani, ut Epiphanius tradit: fu/sei de\ ou(=toi oi *samyai=oi o(rmw=ntai ou)/te *xristianoi\ u(pa/rxontes2, ou)/te *)ioudai=oi, ou)/te *(/ellhnes2, a)lla\ me/son a(plw=s2 u(pa/rxontes2, ou)de/n ei=si, Natura [orig: Naturâ] autem Sampsaei feruntur neque Christiani neque Iudaei, sed inter omnes medii, nihil sunt. Vide Salmas. ad Solin. p. 611. et 612. et supra, ubi de Essenis ac Ossenis.

SAMSICERAMUS unus a Phylarchis Arabum, cui fil. fuit Iamblichus Romani nominis studiosus, ut Cicero testatur. l. 2. Attic, Ep. 14. 16. 17. Porro Iamblicho huic filius alius eiusdem nominis fuit, et ipse Romanorum amicitiam servans, cui ab Augusto patrium regnum est restitutum. Vide Strab. l. 10. Genti Emessenae imperabant, et regni sedem Arethusae habebant.

SAMPSO virago Proculi uxor. Vopisc. in Vita huius, c. 12. Fertur eo [orig: eô] tempore, quo [orig: quô] Imperium sumpsit, duo milia servorum suorum armasse [orig: armâsse]. Huic uxor virago, quae illun in hanc praecipitavit dementiam, nomine Sampso, quod ei postea inditum est: nam antea Viturgia (an Vitruvia) nominata est. Ex eo Herenniani mater etc.

SAMPSON [1] Iudex et Liberator Iudaeorum, ex tribu Dan, fil. Manoae: cui per Angelum filii nativitas praedicta fuit; addito [orig: additô], ut illum velut Nazaraeum educaret. Hic miro [orig: mirô] corporis robore est a Deo donatus; sed ea [orig: eâ] lege, ut tamdiu robur, firmitatemque corporis retineret, quamdiu caesariem. Itaque cum Philistini innuineris ab eo cladibus afflicti, per mulierculam quandam, cuius amore tenebatur, perfecissent, ut ei capillus abraderetur, facile ab eis comprehensus et excaecarus est: eam tamen ille iniuriam postea sua [orig: suâ] et hostium clade vindicavit. Nam cum capillo [orig: capillô] renascente vires redeuntes dissimulasset [orig: dissimulâsset], a principibus eorum in amplissimo quodam triclinio convivium agitantibus, ludibrii causa [orig: causâ], introductus, columnamque quandam totas aedes fulcientem complexus, eam summis viribus concutiens, simul cum aedificio evertit; qua [orig: quâ] ruina [orig: ruinâ] et ipse et inimici eius omnes obruti sunt, uti legitur in libro Iudicum, una cum reliquis eius gestis, c. 13. 14. 15. 16. Obiit A. M. 2899. Iosephus l. 5. *geno/menon to\ paidi/on *sa/mywna kalou=sin. i)xuro\n d' a)poshmai/nei to\ o)/noma. Idem: *qauma/zein de\ a)/cion th=s2 areth=s2 kai\ th=s2 i)xi/os, kai\ tou=, peri\ th\n teleuth\n megalo/fronos2 to\n a)/ndra. *kai\ to\ me\n u(po\ gunaiko\s2 a(lw=n, dei= th=| fu/sei tw=n a)nqrw/pwn prona/ptein. Coeterum, primus is fuit Naziraeus perpetuus, cuius in Sacris mentio. Eius gesta cum longe lateque increbuissent, a Poetis sub non uno [orig: unô] schemate adumbrata sunt: Herculis nempe, Thebani inprimis; Cleomedis Astypalaei et Orionis, Namque Herculis non minus ac Sampsonis nomen a Sole desumptum; utrique prodigiosum corporis robur, uterque leonem interemit absque armis, nisi quod Herculi clava ascribitur; Servitus ac labores Herculis, Sampsonis sub Philistaeis aerumnas expresserunt; quemadmodum, quod Hercules, cum vinctus in Aegypto offerendus esset IOVI, ad aram vinculis diruptis hostes suos interemerit, vincula Sampsonis, captivitatem ac liberationem indigitat: Sic quod Omphali servierit Hercules: et dein voluntaria [orig: voluntariâ] morte, in monte Oeta [orig: Oetâ] obierit, Sampsonis repraesentat libidinem et mortem, imo quid utraque [orig: utrâque] Herculis columna [orig: columnâ] dilucidius? Nec obstat quod Herculi longe plura a Scriptoribus tribuuntur. Namque Poetas, pro more suo, non tantum quae de Sampsone audierunt, in Herculem suum contulere [orig: contulêre]; sed et ex Iosuae, Ionaeque historia non pauca dedcerpserunt, eidem tribuentes diversissimorum temporum hominumque egregia facinora. Eodem respexisse Homerus videtur, ubi de Polyphemo, nisi quod u(perbolikw/teron omnia exsequatur. De Cleomede, Heroum ultimo, vide Plut. Orion certe vel potius Urion, Tanagrae Princeps, tum nomine, tum factis et caecitatis poena [orig: poenâ], Sampsoni proximus est. Namque sicut Sampsoni Hebraeis Solem fortitudinis, sic Urion lucem fortitudinis, denotat. Sicut Orion miro [orig: mirô] quodam modo [orig: modô] conceptus, opera [orig: operâ] Iovis, Neptuni et Mercurii, ita Sampson, ex sterili matre, miraculose genitus est. Ille miro [orig: mirô] corporis robore polluisse, et, cum Oenopionis Regis filiae vim inferre conaretur, a Satyris in somnum datus, et sic vinctus deditusque Regiatque oculis privatus dicitur, quae omnia quam belle in Samsonem quadrent, nemo non videt. Sed et in Nisi fabula vestigia quaedam sactae Historiae apparent, namque fatalem eius fuisse crinem, neque prius in manus hostium cum regno dedi potuisse, quam eo [orig: eô] kproditione Scyllae filiae resecto [orig: resectô], Poetae tradiderunt. Vide Franc. Burmannum Comm. in Iudic. c. 26. Serarium it. Not. ad Iustinum l. 42. c. 3. ubi et Hydras, Centauros, Stymphalidasque Poetarum de Philistaeorum incursibus, et Herculis columneas geminas, de columnis, quibus aedes Philistaeorum innixa, quibusque Sampson ex imo convulsis illam cum aliquot hostium milibus subvertit, interpretatur.

SAMPSON [2] Presbyter Scotus, negavit Baptismi necessitatem, A. C. 748. et impositionem solam manuum Episcopi, a peccato Originali hominem liberare credidit. Item, Abbas Cordubensis, Saeculo [orig: Saeculô] 9. Coram Mauris Regibus fidem constanter confessus, pro Christianis apologiam scripsit. Ambrosius Morales, in Schol. ad l. 1. Memor. SS. Eulog. Obiit A. C. 890. Baron. in Annal.

SAMPSUCHUM cum amaraco idem. Plin. l. 21. cap. 11. Amaracum Diocles Medicus, et Sicula gens appellavere [orig: appellavêre], quod Aegyptus et Syria sampsuchum. Dioscorides l. 3. *kra/tiston to\ *kuzikhno\n kai\ no\ *ku/prion. deutereusti\ de\ tou/tou to\ *ai)gu/ption, kalei=tai de\ u(po\ *kuzikhnw=n kai\ tw=n e)n *sikeli/a|, a)ma/rakon. Optimum est Cyzicenum et Cyprium: huic autem proximum Aegyptium, vocatur autem a Cyzicenis et Siculis amaracum etc. De eo fabulam istam narrat Servius ad Aen. l. 1 v. 697.

Hic puer, inquit, regius unguentarius fuit, qui, casu lapsus, dum ferret unguenta, maiorem ex confusione odorem creavit. Unde optima unguenta amaracina dicuntur: hic postea in herbam sampsuchum

versus est, quam nunc amaracum dixit. Vide in voce Amaracus, Ex eadem herba aspergillum in Vet. Test. sactum fieri consuevisse, sunt qui tradunt. Vide supra in voce Maiorana.

SAMUEL [1] Elcanae fil. ex Anna, iudicavit populum Israel post Heli, A M. 2878. ante Christum natum 1048. Alii habent A. M. 2940. Hunc filium mater diu sterilis, precibus a Deo impetravit, quem etiam Deo obtulit. Arcam Dei sub eo reducunt Philisthini, quam tempore Heli ceperant: iudicavit Samuel annos 11. iuxta Hebraeos, puta usque ad Saul, primum regem. Secundum alios 20. Senex cum esset factus, constituerat filios suos Ioelem et Abiam iudices in Israel, qui cum non ambularent in viis patris, sed declinarent ad avaritiam et munera, pervertentes iudicium, maiores natu Israel petierunt a Samuele regem, qui iudicaret, more gentium ceterarum. Itaque Saul a Samuele eligitur in regem, praecipiente Domino [orig: Dominô]. Obiit A. M. 2977. aetat. 77. Regiminis 20. 1. l. Reg. c. 1. 2. et 3. ad 9. usque cap. Ioseph. Iud. Antiq. l. 5. c. 15. et sequent. Creditur Auctor libri Iudicum, libri Ruthae, et ex parte 1. Regum. Torniell. Salian. etc. Latin. positus a Deo, aut nomen eius a Deo. In Samuelis l. 2. vel partes, exstant: Ambros. in l. 2. c. 11. 12. Angelomus. Antoninus. Archirota. Augustinus. Beda. Bonfrerius. Borrhai Comm. fol. 1565. Basileae. Brentius. Bugenhagii Annotationes, in 8r. Basil. 1524. Calvinus. Candidi de infante Davidis, Basil. A. C. 1608. Caussini Dissertationes, fol. Parisiis 1650. Crommius. Drusii in loca diffic. comment. in 4to. 1618. Franekerae. Ernberg. Interpretatio c. 8. l. 1. Franc. 1606. Eucherius. Filholii Regumhistoriae carmine. Gregorii M. Expositio. Gualtherus. de Hales. Helingii Periocha. Hieronymus. Hosti Historia monom. Davidis et Goliathi, Antv. 1582. Iansenius. Iansonius. Isidorus uterque. Lambertus. de Lapide. Lavateri Homiliae 10. de Nabale. Tig. 1586. Leonharti *(upomnh/mata, octav. Lipsiae 1614. Malvenda. Martyr. Medrasch Schemuel, Hebr. Mendoza. Moenius. Nezenii Exercitationes. Ienae 1611. Origenis Homiliae. Paulutius. Piscator. Procopius. Rabanus. Longolius. Rupertus. Sanctius, fol. Antverpiae 1624. Serarius. Stephanus. Strigelii Arg. et Scholia. in 8t. Lips. 1586. Theodoreti Quaestiones Sel. Titelmannus. Tostatus. de S. Victore Hugo et Richardus. Welleri Explicatio in lib. pr. fol. Franc. 1585. Willeti Harmonia. fol. Cantabrigiae, 1614. Wolfii Sermones. fol. 1589. Zanchii Notationes et Quaest. in 4to. Romae 1553. etc. Vide Crowaei Elenchum.

SAMUEL [2] Bulgarorum Princeps, vicit primo Basilium iMperatorem Constantinop. mox ab eodem victus et in extremam Bulgariam reiectus, cum XV. Mill. captivorum a victore excaecata, centenario [orig: centenariô] solum unoculo [orig: unoculô] relicto [orig: relictô], sicque in patriam remissa vidisset; animi maerore contabuit, A. C. 1002. 1013. Vide Georg. Cedrenum in Hist. Zonar. tom. 1. etc.

SAMUEL [3] Iudaeus Marocensis, in Africa, Baptismo initiatus, scripsit popularibus suis Epistolam, de adventu Messiae, in qua [orig: quâ] duritiei et pertinaciae illos convicit, A. C. 1070. Edita illa aliquoties.

Rabbi SAMUEL [1] pater Rabbi Iudae pii, auctor libri Chasidim, floruit A. M. 4992. Iuxta R. Ganz Chronol.

Rabbi SAMUEL [2] a Cohen [correction of the transcriber; in the print acohen], Fil. Chophni Gaon, scripsit Mekach Vememcar seu de Emptione-Venditione, Mitzravot h. e. de propugnaculis, alia. Obiit A. M. 4794. iuxta Rabbi Ganz.

Rabbi SAMUEL [4] Levi Scriba Consiliarius Regis Hebos Granatae, liberalitate sua [orig: suâ] studia suae gentis multum, per Africam, Aegyptum, Palaestinam, ad babyloniae Scholam usque, iuvit, circa A. M. 4787. iuxta Rabbi Ganz.

Rabbi SAMUEL [5] Tarsa, scripsit Makor Chaiim, expositionem in Commentarium Sap. Rabbi Abraham Fil. Ezrae; item librum Michlol Iophi, h. e. Perfectio pulchritudinis, circa A. M. 252. Millenarii VI. iuxta Rabbi Dav. Ganzii supputationem, in Chronol. Rabbinorum sub Templo II.

SAMUS Lacedaemoniorum Nauarchus, cum XXV. triremibus Cyro Iuniore succurrere iussus.

SAMYLIA urbs Cariae condita a Motylo, qui Helenam et Paridem hospitio suscepit. Steph.

SANA CASA quibusdam est Sargans, oppid. Sarunetum, in Rhaetia propria, ad Rhenum, 2. leuc. infra Curiam in Boream, vide Sarunetes.

SANAGENSES Galliae Narbonensis populi. Plin. l. 3. c. 4. Forte ubi Sanitium hodie. Vide ibi.

SANAIS Urbs Mediae non obscura; inter Tabresium ad Occasum et Europum ad Ortum. Ptol. Sena vulgo.

SANAOS Phrygiae oppid. Apolloniae metropolis, teste Strabone, l. 12. Vanida Ptol.

SANATES quorum mentio in Legg. XII. Tabb. dicti fuere [orig: fuêre], teste Festo [orig: Festô], qui supra infraque Romam habitaverant; qui cum defecissent a Romanis, brevi post redierunt [orig: rediêrunt] in amicitiam, tamquam sana [orig: sanâ] mente. Itaque lege Decemviral. Sanatibus idem, quod forctibus, ius esse, cautum est; ubi per forctes intelliguntur boni, et qui numquam a Populo Romano defecerunt. Cuius Legis aequitas manifesta: ut ii scilicet, qui benignitatem Populi Romani experti essent, constantes deinceps in fide atque ipsius Maiestate comiter tuenda permanerent: tum ut reliqui hoc [orig: hôc] tamquam invitamento [orig: invitamentô] ad Populi societatem atque amicitiam pellicerentur. Postea tamen Aebutia [orig: Aebutiâ] lege hanc abrogatam fuisse, testis est A. Gellius l. 16. c. 10.

Sulpicius vero et Opilius, apud eundem Festum, per Sanates intelligi volunt inferioris loci gentes, ut Tiburtes et alios, qui cum populo Tiburtino habitabant in agro Tiburti, i. e. omnes peregrinos, inferiorisque loci. Alii, ut idem refert, colonias, quae in priscos Latinos a Tarquinio Prisco erant deductae, quaeque, quod praeter opinionem eas pacavisset sanavissetque, Sanates fuere [orig: fuêre] appellatae, ut alia omittam. Vide Iac. Oiselium ICtum Not. in loc. Gellii cit.

SANAVIVARIA in Passione S. Perpetuae et Felicitatis, porta est ex portis Amphitheatralibus una. In Amphitheatris enim eum duae maiores portae essent, praeter alias minores, una Libitinensis dicebatur, quod per eam gladiatorum confectorum cadvera efferrentur; altera Sanavivaria, per quam Victores triumphantes, et superata [orig: superatâ] nece sani vivique exibant. Luc. Hostenus, qui Historiam hanc edidit ex Cod. MS. Casienensi, apud Dominic Macrum in Hierolexico.

SANB in nummis Martiniani Signata Antiochiae, B. vero Monetarii nota est. Car. du Fresne de infer. aevi Numismatibus.

SANBALLAT Samariae praefectus, Alexandri M. cum 8. milibus suorum se dedidit, ut sibi in monte Garizim templum aedificare liceret, quod et perfecit. Item nomen viri. Nehem. c. 2. v. 10.

SANCHETI moneta Navarreni Regni, a Sancio seu Sanchez Rege dicta, cuius mentio in Charta Philippi Regis Franciae A. C. 1303. apud Car. du Fresne in Glossar.

SANCHONIATHON Historicus, scriptor mirae antiquitatis. Si enim Porphyrio credimus, e)pi\ *semira/mews2 ge/gone th=s2 *)assuri/wn *baili/dos2, de quo vide Voss. de Hist. Graec. l. 1. c. 1. et bochartum de lingua Phoenicia et Punica, l. 2. c. ult. Nomen Theodoretus ex Porphyrio, sic explicat, *sagxwnia/qwn o( kata *foini/kwn dialekton filalh/qhs2. Philoni dicitur fuisse, vir polumaqh\s2, kai\ polupra/gmwn, doctus et curiosus. Historiam autem contexuit, ut habetur in Porphyrio, e)k tw=n kata po/lin u(pomnhma/twn kai\ tw=n e)n toi=s2 i(eroi=s2 a)nagrafw=n. Phoenicum sermone conscriptam Graece reddidit Philo Byblius Adriano Imperatori su/gxronos2. Nic. Lloydius. Vossio vir fuit Berytius, Troiano [orig: Troianô] bello [orig: bellô] antiquior ac historiam Phoenicum Phoenicia [orig: Phoeniciâ] perscripsit lingua [orig: linguâ], partim ex urbium singularum actis, partim ex Templorum monumentis, multum in eo adiutus opera [orig: operâ] Hierombali, qui Sacerdos fuit Dei *)ieuw/. E quo opere, quae de Phoenicum ille Theologia retulerat, in primum suum de Praeph. Euang. transtulit Eusebius. Vide Voss. de Idolol. l. 1. c. 22. Potius vero Gideonis Israelitarum Iudicis fuit squ/gxronos2, ac familiariter ei notus, vel eo [orig: eô] non multum posterior, et qui pleraque sua ab eo mutuatus est. Namque et idolum Baal-berith, kpaulo post Gideonis obitum, ab Israelitis erectum, Idolum erat Berytinorum, et Sacerdos Irombaal seu Hicrombal, vel Hierombalus, cuius ex Porphyrio meminit Voss. quis alius quam Ierubbaal, quemadmodum Gideonem vocari in Sacris novimus? Nec Deus *)ieuw\ alius quam *)iaw\, quae voces ex nomine Dei tetragrammato factae sunt. Quod autem Gideon sacerdos Phoenicibus crederetur, hinc sine dubio factum, quod is ex monilibus Ismaelitarum devictorum aureis Ephod. i. e. Amiculum fecit, quod vestimentum utique Sacerdotale erat. Vide Iudic. c. 8. v. 27. 29. 33. et Franc. Burmannum Comm. in locum.

SANCIACUM vel SANCTIACUM vicus pagi Suessionici, patria Audoeni cognomine Dadonis, Dagoberti Regis primum Referendarii, deinde Rotomagensium Episcopi, quam hic Rotomag. Ecclesiae S. Petri, postea S. Audoeni dictae donavit. Vulgo Sauci. Hadr. Vales. Notit. Gall.

SANCIANUM Insul. Sinarum, in ora Cantoniae provinc. Sancian seu Sanchoan. Media inter Macaum in Caeciam et Aynani Insul. in Africum. Oblonga est.

SANCIRE apud Arnob. adv. Gentes l. 2. ubi de Minerva: A certo coepta est tempore Dea dici, sacris in aedibus statui et inviolabili religione sanciri. Et lIvium l. 23. Iam ego, inquit, Sanguine Annibalis sanciam Romanum foedus. Quid sit, exponit Servius, ad l. 12. Virg. Aen. v. 200. nempe rem sanctam atque inviolabilem efficere, suso [orig: susô] sanguine hostiae. Lucanus l. 7. v. 351.

Atque ita sancitae religiones, consecrata Numina, Leges statutae, Legati ac Tribuni Pleb. ab omni vi undiquaque tuti redditi, etiam homines alii, quos vitae integritas commendaret, Sancti appellati, a(/gioi, a voce a)/gos2; ut is qui a(/gion violaret, esset enagh/s2, i. e. Sacer, devotus, et maiestas violata sanguine tou= a)sebh/santos2 expiaretur. Cic. ad Attic. l. 1. Quare et illa, quae violata expiabuntur. Inprimis vero Tribuni Pleb. olim Sancti seu potius Sacrosancti Graece ie( roi\ kai\ au)/loi Dionysio Halicarn. l. 6. quia sancitum erat, ut qui eos violasset [orig: violâsset], caput eius Iovi sacrum esset, Liv. l. 3. c. 55. sic ut cuilibet eum ius fasque esset occidi, Ibid. Sacrabantur autem Diis inferis praecipue, unde kataxqoni/ou *dio\s2, Iovis inferi, meminit hac in re Dionysius l. 2. ac mactabantur; quia non nisi corporibus exsoluti ad Deos, quibus voti erant, pervenire poterant, vide Macrob. Saturnal. l. 3. c. 7. ubi enarrat hunc Virgilii versum, l. 10. Aen. v. 419.

SANCTA , indeclinabiliter, ta\ *(/agia Graecis, dicitur in Ordine Rom. hostia, quam in Missa aiunt offerri: Et tunc duo Acolyti tenentes capsas cum Sancta apertas et Subdiaconus sequens cum illis tenens manum suam in ore capsae, ostendit Sancta Pontifici vel Diacono, qui praecesserit. Tunc inclinato capite Pontifex vel Diaconus salutat Sancta et contemplatur, ut, fi suerit superabundans, praecipiat, ut ponatur in conditorio etc. Concilium Laodicen. can. 14. *peri\ tou= mh\ ta\ *(/agia ei)s2 lo/gon eu)logiw=n kata th\n e(orth\ tou= *pa/xa ei)s2 e(te/ras2 paroxi/as2 pe/mpesqai, etc.

Nempe sic appellatus est olim Panis Eucharisticus, unde formula in commune sollennis, Sancta Sanctis. Chrysolstomus, ubi de Sacerdote Populum ad S. Eucharistiam invitante, Ea de causa, inquit, stans excelsus, omnibus manifestus, tremendo [orig: tremendô] illo [orig: illô] silentio [orig: silentiô] vehementer inclamat, Sancta Sanctis. Indigitans, qua [orig: quâ] sanctitate ad mysticum hoc ac sacrum Epulum accedere conveniat. Vide Macros Fratres in Hierolex. in voce Solea. Sed et in Ecclesia Romana vox Sancta, simpliciter posita, Sanctorum quoque reliquias notat. Aegidius Aur. Vallis Monach, in Addit. ad Harigerum Abbat. Lobiensem in Servatio Episc. Leod. c. 27. Interdum dum adhuc ira vindicis Dei differtur, curemus ne Sancta nostra simul nobis eripiantur cum urbis excidio etc. Unde iurare supra Sancta, est super Sanctorum reliquias iurare. Vide supra. Graecis recentioribus *(/agia locus est in Templo tabulato inclusus, sacer ac venerabilis, mulieribus in accessus, qui *)/aduton aliter. Vide hic [orig: hîc] passim et Cl. Suicerum Thesaur. Eccl. vocibus *(agi/asma et *(/agios2.

SANCTAE Crucis Sinus pars maris Adriatici versus oram Dalmatiae, inter peninsul. Hillidis ad Ortum et Corcyram ac Melitam Insul. ad Occasum.

SANCTI [1] qui in Ecclesia dicuntur, notum. Ad horum invocationem, disputatio in schola Origenis instituta, de quaestione: An animae etiam in altera vita sint sollicitae de salute nostra et pro fratribus orent? ut et Potamienae post mortem apparitio saeculo [orig: saeculô] 3. gradum struxit. Postmodum Basilio, Nysseno et Nazianzeno, longe aliud agentibus, dum in orationibus Panegyricis flosculis Rhetoricis locutionibusque figuratis nimium indulgerent, sensim invehi illa saeculo [orig: saeculô] 4. coepit, multum repugnantibus Augustino [orig: Augustinô] et Epiphamo [orig: Epiphamô], qui ne tantos laederet viros, haeresin illam in Collyridianis et Anitidicomarianitis refutavit, clare dicens: Sit in honore Maria, Pater vero et Filius et Spiritus S. adoretur, Martam nemo adoret. Vide Mart. Chemnitium part. 3. de Invoc. Sanct. Epiphan. contra Collyrid. Primus tandem Petrus Fullo, Episcopus Antiochenus, modo Orthodoxum, modo Eutychianum se gerens, miscendae Sanctorum invocationis, inter publicas Ecclesiae preces, auctor exstitit, constituitque, ut in omni precatione Dei genetrix nominaretur, ac divinum eius nomen invocaretur, saeculo 5. Idem Chemnit. Examin. Concil. Trident. part. 4. quis autem hic fuerit, vide in voce Petrus Fullo.

SANCTI [2] in Graecorum Imperatorum nummis, quos videl. potiori cultu venerabantur. Non enim solum Christi, et Deiparae Virginis, sed et Sanctorum imaginibus monetam suam hi Augusti signarunt [orig: signârunt]. Sic Isaacii Imperatoris binos nummos, ex gazophylacio S. Genovefae Paris. exhibet Car. du Fresne, utrumque ex iis, quos Caucios seu Cavos vocant, alterum aereum, argenteum alterum, paris magnitudinis, nisi quod adrosi fere sunt characteres, qui in aereo distincte leguntur. Stant in aereo figurae, prior Isaaci, Imperatorio [orig: Imperatoriô] habitu, dextera [orig: dexterâ] crucem gestantis; altera [orig: alterâ] Angeli, cum nimbo circa caput, crucem perinde longiorem dextra [orig: dextrâ] prehendentis, quam is Imperatori porrigit. In nummi ora ac circulo exarati habentur minutiores isti characteres, *i*s*a*a*k*i*o*s *d*e*s*p*o*t. Supra crucem mediam *a*g*i*o*s. Infra, ad laevam *x. *m*i. quibus intelligitur *)arxa/ggelos2, vel *)arxistra/thgos2 *mixah\l, quem ut Patronum sibi asciverat Isaacius, ob Angeli, quod ei erat, cognomen. In convexa nummi parte Deipara sedet, Christum puerum in clypeo effictum gremio [orig: gremiô] complectens, cum characteribus solitis, MP. *o *a*gi*o*s. *g*e. Eiusdem fere fabricae est nummus aureus, quem ad Alexiadem idem descripsit, praeterquam quod manus de nube profecta diadema capiti Imperatoris imponit. In aliquot Ioannis et Manuelis Comnenorum nummis aereis effictus cernitus S. Georgius, quem *megaloma/trura vocant Graeci, nudatum ensem vel spiculum dextra [orig: dextrâ], clypeum sinistra [orig: sinistrâ] tenens: capite margaritarum linea [orig: lineâ] seu unionibus distincto [orig: distinctô] diademate, more Imperatorio [orig: Imperatoriô] cincto [orig: cinctô]. Et quidem in Manuelis nummo adscribuntur hi characteres, O. in quo A. minusculum includitur, quod *(/agios2 vulgo contrahunt Graeci, et *g*e [gap: illustration] *g*i*o*s. i. e. *gew/rgios2. Nec multum dispar est. S. Georgii figura, quam habet Constantini cuiusdam prokaqh/menou sigillum, apud Octav. Stradam, in quo stans habitu militari describitur, dextra [orig: dextrâ] similiter spiculum tenens, sinistra clypeo cruce insignito ac humi defixo innixus, cum hisce literis, *o *agi*o*s. *g*e. Verum Graeci Constantinopolitani inprimis, a quibus is impense cultus est, e)/fippon seu equitem fere semper S. Georgium depingebant, uti docent Nicetas, Nicephorus Gregoras, Codinus, Alii; rationem interserentes, quod eo [orig: eô] habitu non semel in praeliis astitisse Graecis et pro iis dimicasse [orig: dimicâsse] dicatur. Vide Car. du Fresne Dissertatione de Inferioris aevi Nusmimatibus num. 31. et. 32. De Sanctorum iconibus, in nummis Latinorum, alibi.

SANCTI [3] oppid. German. inferioris ad Rheni sinistram, olim Traiana columna. Metel.

SANCTI Aegidii villa ad Rhodanum, S. Gilles: monasterio [orig: monasteriô] veteri insignis.

SANCTI Caprasii vulgo S. Grapazi et S. Fidis, vici duo Galliae ad fluv. Duranium.

SANCTI Carterii vicus Galliae proximus civitati Petrocoriorum ad Ellam fluv. vulgo S. Chastier.

SANCTI Desiderii vicus Galliae prope urbem Cadurcos, a Desiderio Episcopo Cadurcensi dictus: S. Geri.

Monacho, in Hist. Albigensi, vulgo dicitur S. Gaudens, fuitque oppid. Comitatus [orig: Comitatûs] olim Convenarum, postea dominii Benearnenus, non procul ab oppido S. Gerontii, S. Girons et ab oppido S. Licerii S. Leze aliis S. Leger. Hadr. Vales. Notit. Gall.

SANCTI Laurentii fluv. seu Canada, fluv. amplissimus novae Franciae. Oriur ex Lacu S. Ludovici; dein auctus plurimis fluviis ex lacubus tam ad dextram, quam ad sinistrum profluentibus, in Ortum tendens, novam Franciam bifariam secat, pauloque infra Montem Regium aestuarium efficit. Hic Quebecum, Tadussacum, aliasque Francorum colonias rigat, receptisque fluviis quamplurimis, tandem post cursum 800. leuc. latissimo [orig: latissimô] ostio [orig: ostiô] in Sinum S. Laurentii se exonerat, prope Anti Scotiam Insul.

SANCTI Macarii castrum Galliae ad Garumnam, e regione Alingonis Lengon, vulgo S. Macaire, Vasconibus MS. Macari dicitur. Blavia; Burgus, Liburnia, Castellio ad Duranium in Petrocoriis, Catiliacum, castella S. Aemiliani et S. Macarii, dominantibus in Galla Anglis, dicebantur filiae civitatis Burdigalae: cuius Maior et Iurati, urgente bello [orig: bellô], quosdam e suis his oppidis et castellis praeficere solebant. Hadr. Vales. Notit. Gall.

SANCTI Marcelli vel potius S. Martialis , castrum Galliae, Galliaco ac Guespiae castris proximum, vulgo S. Marsau, a S. Martiali Lemovicum Episcopo primo nomen accepit. Idem.

SANCTI Nectarii castrum Galliae vulgo Senneterre: Arvernis, quibus S. Nectorie, pro S. Nectarie dicitur. Idem.

SANCTI Sidonii castrum Galliae in Caleris vulgo S. Saens, olim non ignobile etc. Vide Hadr. Vales. qui plurima Galliae loca Sanctorum Sanctarumque nominibus, ante aliquot saecula, appellari coepisse, priscis abolitis refert, Notit. Gall.

SANCTIFICATUS cognomen apud Graecos Abbatis Theodori Tabennensis, qui 14. aetatis anno [orig: annô], sub Pachomii Sanctorum numero adscripti disciplina, vitam Monasticam professus est. Dominic. Macer. in Hierolex.

SANCTIMONIA et SANCTIMONIUM titulus honorarius Pontificum et Episcoporum, apud medii aevi Scriptores. Pastor Presbyter Ep. ad Timotheum, Iubeat Sanctimonium vestrum eamus ad eum etc. apud Car. du Fresne Glossar. Item Regula Sanctimonialium seu officium, in veter. Charta, apud eund. De Sanctimonialibus vero vide supra, ubi de Ascetriis et Monialibus.

SANCTIO urbs Sueviae satis munita, una ex IV. urbibus silvestrib. sub Austriacis 5. milliar. German. a Basilea in Ortum, Scaphusiam versus 7. versus Constantiam 15. in ipso limite Helvetiorum; Seckingen, forte a Sequanis vicinis nomen accepit. Vide Sacconium.

SANCTISSIMI Domini item SANCTI Domini frequenter apud Historiae Augustae Scriptores dicuntur Imperatores: nec non apud eos, qui illos insecuti sunt. Hinc apud Graecos Imperatores compellationis formula sollennis, *de/spota/ mou a(/gie, Domine --- mi Sancte; quam observare licet non semel in Rationali Peraequatorum, sub Alexio comneno exarato, Codino et aliis Scriptoribus Byzantinis. Eodem pertinet circulus, Sanctitatis index, capitibus eorum circumfusus, in numismatis illorum, de quo retro dictum, in voce Nimbus: ut et tam frequens Divinitatis, Numinis ac Aeternitatis, ab iis usurpata vocabula et epitheta, quibus plenae sunt Imperatorum Leges. Atque haec veniam aliquam mereantur in Augustis, quorum adeo ampla fuit potestas, si recentiorum Imperatorum expendatur ambitio, qui hominum omnium vanissimi ac omni facinorum genere infames, provinciis etiam suis penitus fere exuti, Sanctos sese a subditis, Patriarchis quoque ipsis, ac Pontificibus Romanis compellari voluere [orig: voluêre], uti Pachymeres docet l. 6. c. 31. l. 10. c. 11. 29. 32. etc. Iure proin Isaacium Angelum suggillavit Fridericus I. Imperator. apud Tagenonem Patavin. Legatos eius his. verbis alloquens, Dominus vester Sanctum se appellat: mir abilis est sanctitas, quae sanctos viros, honestos, religiosos --- subito consuevit incarcerare et same ac nuditate usque ad mortem macerare. Longe faciat a nobis Deus talem sanctitatem. Alia Constantino M. mens, qui Sanctum se vel certe Divum appellari prorsus renuit, uti tradit Iuvencus Histor. Euang. l. 4. extremo,

Constantinus adest, cui gratia digna merenti,
Qui solus Regum Sacri sibi nominis horret
Imponi pondus --- --

Quis igitur non mitetur ita compellari milites ab Imperatore? Sie certe Tacitus contione ad Milites, apud Vopisc. c. 7. Atme, Sanctissimi milites, primum vos qui scitis Principes approbare etc. Cives item, uti fecit apud eundem Firmus, c. 5. Sanctissimi Quirites. Sed et Sanctissimis parentibus, Sanctissimo patrono, Sanctissimo Patri, Sanctissimae Matri, Sanctissimo Socero, Sanctissimae Sorori, passim in veterib. Inscriptionibus occurrunt. Inter Herculis vero epitheta hoc quoque fuisse, docet vetus itidem haec Inscr. p. 38.

Hodie Sanctissimi titulum sibi Pontifex Romanus proprium esse iubet. Vide Car. du Fresne Dissertat. de Inferioris aevi Numism. num. 15. et Salmas. Not. ad Vopisc. in Floriano, c. 6. nec non supra, ubi

de Circulis sanciorum, et infra in vocibus, Sanctitas et Sabctitudo. Apud Graecos Sanctissimus pana/gios2, unde panagi/a panis sacer et panagia/rion, arcula in qua repositus, Suicerus voce *pana/gios2.

SANCTITAS titulus Episcopis tribui solitus, uti Sanctimonia, de qua voce dictum. Vide Augustin. Ep. 78. et 88. Fortunatum Poem. l. 3. p. 70. Alios. Sic et Abbates non semel Sanctos appellat, Caesarius Arelatensis Serm. 7. et 9. Eundem vero sibi deferri voluisse Impratores Constantinopolitanos, modo diximus. Sed et Anglorum Regem Sanctitatis elogio [orig: elogiô] compellat Ioann. Sarisberiensis Ep. 61. Vestram vero Sanctitatem, sictu accepimus et dolemus, iniqui circumverire conati sunt, etc. Idem sibi vult Sanctitudo, titulus similiter honorarius Episcoporum, apud Iulianum Tolet. eidem Car. du Fresne laudatum.

SANCTIUS [1] Legionis et Asturiae Rex Fratri Ordonno successit, A. C. 956. Cognom. Crassus, ob prodigiosam eius pinguedinem, quae ipsum ad omnia ineptum reddidit. Ab hac ut se liberaret, induciis cum Abderamo Cordubae Rege factis, huc venit, atque a Medicis sanatus est. Interea, subditi rebellione excitata [orig: excitatâ], filium Alphonsi IV. Ordonnum ei surrogarunt [orig: surrogârunt], quem Sanctius pepulit, Maurosque devicit: dein rebellium quosdam coercuit, ab antesignano eorum, cui vitam donaverat, veneno [orig: venenô] peremputs, pomo [orig: pomô] oblato [orig: oblatô], A. C. 967. Tutquet. et Mariana Hist. Hisp.

SANCTIUS [2] Comes supremus Castellae, sucessit Garciae Fernando, A. C. 990. regnavit feliciter, usque ad A. C. 1028.

SANCTIUS [3] I. Castellae Rex idem cum Sanctio III. Navarrae Reg. Vide infra. Ei natus est.

SANCTIUS [4] II. qui regnavit ann. 6. cum dimidio. Frater fuit Garciae, Galliciae Regis Alphonsi Legionis Regis et Domini Zamorae: Horum primum throno [orig: thronô] deturbavit, alterum in Monasterium se recipere coegit, in obsidione Zamorae occisus. A. C. 1072.

SANCTIUS [5] III. fil. Alphonsi VIII. Boni, huic successit, A. C. 1157. regnavit annum unum.

SANCTIUS [6] IV. fil. Alphonsi X. Legionis et Castellae Regis, quod patri bellum moveret, a Martino IV. excommunicatus. Duobus nepotibus suis, ex maiore natu fratre Ferdinando, regno [orig: regnô] erepto [orig: ereptô], praefuit solus, A. C. 1284. dictus Magnanimus.

SANCTIUS [7] I. cognomine Garcias, Navarrae Rex, Fil. Garciae Innigi, duas habuit uxores, ex Tuta, Garciae successoris, pater, A. C. 905. quo [orig: quô] genitus.

SANCTIUS [9] III. cognomine Magnus, successit patri Garciae: Virtute et fortitudine inclitus; ducta [orig: ductâ] Nunna [orig: Nunnâ], filia [orig: filiâ] primogenita [orig: primogenitâ] Sanctii Garciae Comitis Castellani, Castellam obtinuit, ex ea pater Garciae, qui in Navarrae, Ferdinandi, qui in Castellae, et Consalvi, qui Sobrarbae et Ripagorcae regnis, Patri successere [orig: successêre]. Ramirus, fil. eius nothus, Arragoniae Rex evasit. Sanctius hic, Hispaniarum Princeps appellatus, Beremundum Legionis Regem de Castellae regno sibi controversiam moventem, vicit, et parte regni exuit, quae Ferdinando Sanctii filio, cui soror Betemundi nupsit, data est. His turbis compositis, Ovetum profecturus, privato [orig: privatô] habitu occisus est. A. C. 1034. Ex eius filio Garcia IV. natus est.

SANCTIUS [10] IV. qui regnare incepit A. C. 1054. deturbatus, a consobrino suo Sanctio V.

SANCTIUS [11] [note of the transcriber: in the print: SANTIUS] V. Raimiri I. Arragoniae Regis fil. A. C. 1074. Hic ultimus Arragoniae Rex genuit Petrum I. Arragoniae et Navarrae Regem, cui fratres Alphonsus et Ramirus Monachus, successerunt. Occisus in obsidione Oscae, A. C. 1094. Interim Garcias V. Frater Sanctii IV. recuperavit Navarram, A. C. 1134. et in venatione equi lapsu mortuus, successorem habuit, A. C. 1550. Sanctium VI. seu sapientem.

SANCTIUS [12] VI. variis cum vicinis bellis implicitus, obiit Pompeiopoli, A. C. 1194. regni 43.

SANCTIUS [13] VII. seu Fortis, fil. eius successit. Depositus, in carcere obiit, A. C. 1234. Berengaria, soror eius, Richardo Cordi Leonis, Angliae Regi nupsit, nulla [orig: nullâ] ex ipso prole suscepta [orig: susceptâ]: minor autem Blanca Theobaldo V. Comiti Campaniae nupta, mater fuit Theobaldi V. Navarrae Regis, post avunculum Sanctium VII. Gabr. Chapusius, Andr. Favinus, Tutquet. in Histor. Navarr. De Marca Hist. Bearn. Oihenartus, not. utriusque Vasconiae.

SANCTIUS [14] I. Lusitaniae Rex post Alphonsum I. Patrem, A. C. 1185. Ingenio [orig: Ingeniô] et fortitudine inclitus, contra Reges vicinos Maurosque egregie rem gessit. Obiit A. C. 1212. aetat. 58. Ex Dulci, filia Raimundi Berengarii, Comitis Barcinonensis, pater Alphonsi II. Ferdinandi, Flandriae Comitis, ob uxorem filiam Balduini Imperatoris etc. Alphonsus II. autem genuit Sanctium II.

SANCTIUS [15] II. Rex animo [orig: animô] plane abiecto [orig: abiectô], cuius contra Uxor, Cantabri cuiusdam Magnatis filia, altissimos gerebat spiritus. De quo conquesti subditi, Alphonsum Sanctii fratrem, qui in Gallia Mathildem Bononiensem duxerat, ad clavum regni vocarunt [orig: vocârunt]. Huius posteri successerunt; Sanctius autem obiit Toleti, A. C. 1248. aetat. 45.

SANCTIUS [18] Gaspar Hispanus, Granatensis, Centumputeolanus, Iesuita eruditione celebris: Edidit Comm. in Ruth. in libros Samuelis, Regum, Paralip. in Esram, Nehemiam, Estheram, Hiobum, Psalmum 136. Ecclesiastem, Canticum Cantic. in Prophetas maiores et minores, in Acta etc. Item in Tobiam, Iuditham, et libros Machabaeorum, ut videre est apud Guil. Croweaeum elencho Script. in S. Script. Obiit A. C. 1628. Illo nihil humilius, in omni vita numquam visus est irasci aut animo [orig: animô] commoveri, numquam vocem solito [orig: solitô] amplius extollere, non pati detrahentes nomini alieno, ipse de omnibus honeste sentire et loqui: Numquam in omni vita mentitus est. Quantus fuerit doctrina [orig: doctrinâ], lucubrationes eius abunde declarant, Phil. Alegambis Bruxellensis Bibl. Script. Soc. Iesu.