CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS QVARTVS Literas R, S, T, V, X, Y, Z, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

SERAPIO [3] terrarum orbem descripsit, Cicer. l. 2. ad Att. ep. 6. Is est Serapio Antiochensis, eo [orig: eô] enim scriptore usum se profitetur Plinius, in elencho scriptorum l. 5. Alius est Serapio Ascalonita, qui de interpretatione somniorum scripsit, Fulgent. l. 1. Mytholog.

SERAPION [1] Antiochenus Praesul, sub Commodo Imperatore post Maximinum, scriptor excellens. Contra Domnum, deserta [orig: desertâ] fide Iudaismum amplexum, scripsit: Librumque sub S. Petri nomine, varios errores continentem, refellit. Obiit A. C. 213. Successit Asclepiades. Hieronymus, Euseb. in Chron. et Hist. l. 6.

SERAPION [2] Episcopus Thmuitanus in Aegypto, saeculo [orig: saeculô] 4. e solitudine, Athanasii cura [orig: curâ], ecclesiae admotus, censorque librorum huius constitutus. Imo ab eodem ad Constantium, ut animum eius mitigaret, missus est: sed, quod insignis esset Consubstantialitatis defensor, gravia passus, et in exilium est eiectus. Ob elegantiam ingenii Scholiasticus meruit cognominari: scripsit contra Manichaeos, et de titulis Psalmorum, laudatus ob fidei constantiam. Sub Constantino Imperat. floruit, A. C. 340. Hieron. de Scr. Eccl. c. 99. et ep. 84. Rufinus in vit. PP. Turrian. in prolog. cedit. Serapion. An idem cum priore?

SERAPION [3] Atheniensis, Poeta et Medicus, sub Nerva et Traiano, Plutarchi familiaris. Plutarch. de Oracul. Delph. Castellan. in vita Medic. Item dictus Sindonites, Eremita. Pallad. Hist. Laus.

SERAPION [5] quidam, pater 10. mill. monachorum, quos omnes tempore messis pretio [orig: pretiô] conducebat, ut sua [orig: suâ] opera [orig: operâ] iuvarent pauperum laborem: vivebat ipse pane et aqua [orig: aquâ], unica veste contentus, Sozomen. l. 8. c. 1.

SERAPION [7] Aelianus dictus, orator Alexandrinus, multa scripsit Vide Suidam.

SERAPIS [1] Aegypti Deus, olim Roma [orig: Româ] exactus Pisone et Gabinio [orig: Gabiniô] Consulibus, cum Harpocrate et Iside, deiectis aris, quod turpium religionum, et novarum superstitionum seminarium forent; etsi Athenienses eos olim, in gratiam Ptolemaei, receperint in urbem. Idolum, cuius exemplar Adrianus et Iulianus Imperatores petierunt, erat conflatum, ex variis metallorum, lignorum et gemmarum generibus. Videtur Plutarcho, sed nimis praecipiti coniectura [orig: coniecturâ], significare laetitiam, quod ta\ xarmou/na, i. e. hitarta festa Aegyptii appellent sairei\. Cum vero veteres per Serapin universam mundi molem, et ipsa rerum principia intelligerent, certatim eum templis magnificentissimis honestarunt [orig: honestârunt], cuiusmodi Memphi et in Alexandria celebratur. At numquam ea Aegyptii intra opida admiserunt cum Saturni templis, quod velut pervigiles, excubitoresque Deos in suburbiis suas habere voluerint sedes, ut ita essent muniti validis illorum praesidiis adversus hostium incursus, ipsimet autem pro aris, focis, templis et patrio solo perpetuo excubarent. Statua eius in Aegypto proditur fuisse eiuscemodi forma [orig: formâ], ut sol exoriens os et labra perstringeret suo [orig: suô] fulgore. Effigies eius, quam ipsemet in Nicocreontis regis gratiam oraculo [orig: oraculô] descripsit, rerum naturam omnem in se complectens, est huiuscemodi:

*ei)mi\ *qeo\s2 toi=osde maqei=n, oi(=on ka|gw\ ei)/pw.
*ou)ra/nios2 ko/smos2 kefalh\, gasthr de\ qa/lassa,
*gai=a de\ moi po/des2 ei)si\, ta d' ou)/at' e)n ai)qe/ri kei=tai,
*)/ommata thlauge\s2 lamprou= fa/os2 h)leli/oio.

Sic et Varro produxit. Sed Martianus Capella, qui et multa alia sibi licere voluit, corripuit versu illo [orig: illô] l. 2.

Aliqui Sarapis scribunt. Unde templum huius Dei *sara/pion, a Strab. vocatur, quod miris laudibus ab Amm. Marcellino celebrari notar Casaubon. in Strabonem. Templum, cum Idolo, destructum a Theodosio M. A. C. 389. post seditionem ab Ethnicis Alexandriae excitatam: quod Theophilus Alex. venia [orig: veniâ] im petrata [orig: petratâ], in prisci cuiusdam templi subterraneis cryptis, pudenda haec sacra deprehensa revelasset [orig: revelâsset]. Alii imagines solum, Idolum inprimis destructum memorant, quod ingressus sacrificulus solebat, sub praetextu Dei, matronis virginibusque illudere: Horum deiectionem subsequuta [orig: subsequutâ] nocte, auditum in templo esse Halleluia et Psalmum, refert Rufin l. 2. c. 25. Nomen a Vossio l. 2. c. 25 de Theol. Gentili c. 29. ab Apis et [gap: Hebrew word(s)] Sar, i. e. princeps, vel [gap: Hebrew] , i. e. bos probabiliter deducitur; cum Apidem, qui forma [orig: formâ] bovis celebratur, et Osiridem agriculturae inventorem habitum, idem cum Serapide numen fuisse ibidem probetur. Sunt qui Iosephum, sub Serapidis nomine, ab Aegyptiis cultum velint. Vide Clem. l. 1. Strom. Iul. Firmicum, de errore profan. Relig. c. 14. Rufin. l. 2. c. 22. Baron. A. C. 389. P. de Valle Itiner. tom. 4. ubi ostendit, sacerrima haec sacra hodieque apud Indorum quasdam gentes vigere: et Ioh. Marshamum Canone Chron. ad Sec. IX. Addo, quod in eius Templo apud Alexandrinos, signum Solis ex ferro subtilissimo manu Artificis fuerat fabricatum, ut lapis (magnes) cuius natura ferrum ad se trahere, desuper in laquearibus fixus, cum temperate sub ipso radio ad libram fuisset positum simulacrum et vi naturali ad se raperet ferrum, assurrexisse Populo simulacrum et in aere [orig: aêre] pendere videretur. Et ne hoc lapsu propero [orig: properô] proderetur, Ministri fallaciae, Surrexit, aiebant, Sol, ut valedicens Serapi decedat ad propria, Ruffinus Histor. Eccl. l. 2. c. 33. Hoc confundit Lud. Vives cum simulacro ferreo Arsinoes, quod frater eius ac maritus Ptolemaeus Philadelphus, per Dinocratem Architectum, in eadem Urbe, inchoaverat, ut videre est apud Plin. l. 34. c. 14. Signum enim Solis, Ruffino memoratum, erat absolutum; simulacrum Arsinoes saltem decretum: mors enim et Regis et Architecti intercessit, ne perficeretur. Illud

superne solum attrahebatur, idque tantum Sole surgente: hoc inter duos magnetes in aere pendere debebat. Vide Gerh. Ioh. Voss. de Idolol. l. 1. c. 31. ut et supra, in voce Sarapis. Ipsius Serapidis effigies Liceto talis erat. Stabat vir in summo vertice, capitis modium, dextraque tenens innixum humo lilii caulem sine flore, seu verius culmum tritici sine spica, cui viro canis blandiebatur, ut in lucerna quadam veteri exhibet Fortun. Licetus l. 6. c. 115. Quae quam apte in Iosephum Patriarcham quadrent, videtur. Unde Pierius Hierogl. l. 3. Aiunt itaque, inquit, Aegyptii, eius beneficii memores honum gratiam ita relatam voluisse, ut simulacrum Serapidis, cum modio in capite, huius rei monumentum esso decreverint. Modiolum autem illum, in quibuldam Serapidis simulacris ansatum, in quibusdam non ansatum, conspici annotavit Goropius. Templa eius apud Aegyptios olim et Graecos fiequentia fuisse, discimus ex Pausania Atticis, Corinthiacis, alibi: quorum tamen omnium amplissimum ac celeberrimum Alexandriae fuit, de quo dictum. Sed et Romae non pauca, quorum unum, a Caracallo structum, Alexander Sev. exornavit. Lamprid. in eo c. 26. Isium et Serapium decenter ornavit, additis signis et deliciis et omnibus mysticis etc. Atque hactenus quidem iuxta receptam sententiam, Bocharto vero Serapis neque idem cum Apide fuit, nec sub eius schemate Patriarcha Iosephus cultus est. Namque Iosephum pro Deo in Aegypto fuisse cultum, plane vero est absimile, cum eo mortuo [orig: mortuô] Regem alium surrexisse, qui eum non noverat, i. e. qui, nulla [orig: nullâ] eius ratione habita, gravissimam in fratres posterosque illius tyrannidem exercuit, dicatur Exodi c. 1. v. 8. Nec Serapidis cultus apud Aegyptios ita fuit vetustus. Herodotus certe, qui de Diis Aegyptiis multa scripsit, de illo ne gru= quidem habet: nec quisquam alius ante Alexandri tempora. Et plerique ex Ponto in Aegyptum advectum scribunt, ita procurante Ptolemaeo [orig: Ptolemaeô], cuius advectionis historiam prolixe scribit Tacitus Histor. l. 4. Atque ut Serapidem scias in locis circa Pontum iam olim fuisse notum, vetus *sarapiei=on, in ora Proponditis, describit Polybius l. 4. Hiero oppositum, ubi Iasonem fama est XII. Diis sacrificasse [orig: sacrificâsse]. At eiusdem in Aegypto nulla mentio, priusquam ex urbe Pontica Sinope adveheretur. Proinde Cypri tyrannus Nicocreon, qui tum vivebat, adventitii Dei novitate perculsus, eum per legatos sollicite rogavit, quisnam Deorum haberetur: et superbum Daemonis ea de re consulti responsum legere est, apud Macrob. Saturnal. l. 1. c. 20. Origenes quoque contra Celsum, inter Topicos quosdam Deos, quorum censum instituit l. 5. *naukrati=tai de\, inquit, ou) pa/lai arca/menoi, w)nomaan *sara/pin. Nauncratitae non ita pridem Serapim inter Deos recensuerunt etc. Porro Serapidis imaginem, Apidi bovi neutiquam similem, hanc dat Macrob. loc. cit. Simulacro signum tricipitis animantis adiungunt, quod exprimit medio [orig: mediô], eodemque [orig: eôdemque] maximo [orig: maximô] capite leonis effigiem. Dextra [orig: Dextrâ] parte caput canis exoritur, mansueta [orig: mansuetâ] specie blandientis, pars vero laeva cervicis, rapacis lupi capite initur, casque formas animalium draco connectit volumine suo, capite redeunte ad Dei dexieram, qua [orig: quâ] conspicitur monstrum. Neque satis constat, quem Deum tam portentosa [orig: portentosâ] figura [orig: figurâ] designari voluerint, nonnulli pro Aesculapio plerique tamen pro Plutone habent Plut in Iside, Diodorus, Tacitus, Clemens, alii: quam in rem vide plura apud Bochart. Hieroz. Part. prior. l. 2. c. 34. adde Salmas. ad Vopisc. in Saturnino, c. 8. ubi de Numine hoc Alexandriae tutelari, Aegyptiorum summo, varia habet, et de Serapide colosseo, ex smaragdo, Plin. l. 37. c. 5. De Serapica vero cena, ad cuius fumum sparteoli excitati, Tertull. Apolog. Vide Casaubonum ad Aug. Suet. c. 130.

SERAPIS [2] inferior Aegypti Rex VII. post a)nwnu/mous2 IV. et V. praefuit annos 23. successore Sesonchose, dum Cherpheres apud Memphitas regnaret. Idem ex Syncello, d. l.

SERAVALLIS oppid. Lombardiae Cispadanae, in montis iugo, dextra [orig: dextrâ] Seriviae fluminis, ita dictum, quod angustias hic [orig: hîc] montium vallisque fauces in planiciem se pandentes, tamquam sera claudat. Item, oppid. agri Tarvisini, inter colles, quod Imesulus amnis aquis nitens percurrit.

SERBES betis, fluv. Mauritan. Caesariensis Ptol. inter Rustonium ad Occasum et Rusuccurrum ad Ortum labens. Miron eum vocat Castaldus. Sardabala Plinio, l. 5. c. 2. teste Villanovano [orig: Villanovanô].

SERBI populi circa Maeotim, Plin. l. 6. c. 7. Hos Dubravius scribit postea Lusatiam Germaniae regionem occupasse [orig: occupâsse], Sorabosque dictos. Vide ibi. Serbi Cedreno sunt circa Dalmatiam, quos dicit quoque Scythas vocari; quorum regio nunc Sirsia, et in Mysiam superiorem migrantes ei Serviae nomen indidere [orig: indidêre]. Ferrar.

SERBIA quae et Servia, plurib. urbs Macedoniae Episcopalis Berrhoeae finitima. Zonar. l. 3. Annal.

SERBINUM Ptol. oppid. Pannoniae Inferioris ad Saum fluv. Swynaw, vel Swynar, teste Lazio [orig: Laziô].

SERCIUS vulgo SERCHIO, fluv. Hetruriae. Oritur ex Apennino in Grafiniana, dein per Lucensem ditionem labitur et prope Lucam. paulo infra in mare Tyrrhenum se exonerat. Olim Anser.

SEREDINNUS vel SEREDIGNUS vicusSardene, vicus est Galliae, in pago Lemovicensi, patria Pardulfi, primi Abbatis Monasterii Waracti, quod Lantharius Comes Lemovicensis, in honorem B. Apostoli Petri, exstruxit. Pardulfus ille, vulgo Pardoul, alias Pardoux dictus, nobilibus in hoc vico Senatoribus natus dicitur, in vita eius. Vide Hadr. Vales. Notit. Gall. in voce VVaractum.

SEREGIPPA urbec. Brasiliae, aliquantulum a mati, iuxta fluv. Vacabaces: Sub Lusitanis caput Praefecturae cognominis, quae in ora Orientalis Brasiliae, inter Praefecturam Pernambuci ad Boream est, et Praefecturam Sinus omnium Sanctorum ad Meridiem.