December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed
06/2005 Peter Stroebel markup
semi-automatic lemma-correction
05/2006; 06/2008; 06/2010; 12/2010; 02/2011 Antonio Javier Ortiz Cano; Reinhard Gruhl markup
largely revised


image: as0001

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS QVARTVS Literas R, S, T, V, X, Y, Z, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.



image: as0002

[gap: blank space]

image: s0001

[gap: illustration]

page 168, image: s0294a

SICIA Gens et SICINIA inter Romanos illustris fuit, e qua L. Sicius Dentatus ille fortitudinis laude adeo inclitus; sic enim meliores Plinii libri nominant l. 22. c. 5. quem alii Sicinium, Siccum, Sitium. Mentio apud livium l. 3. c. 43. L. Sicu fortissimi viri, qui in Sabinis per insidias a suis obtruncatus est fraude Decem virum [orig: virûm], quod in eorum invidiam sermones ad populum sereret, de creandis Tribunis Pleb. Hic ipse L. Sicius Dentatus. At l. 6. idem meminit L. Sicinit Tribuni Pleb. Sed et Titus Sicinius Consul fuit, cum G. Aquilio Tusco. Vide Salmas. ad Solin. p. 47. nec non in voce Sicinius.

SICIDOTES Michael, vide Michael.

SICILA locus Germaniae superioris apud Mogontiacum, ubi Severus Imperator interfectus est. Lamprid. c. 59.

SICILIA [1] (Vide Trinacria ) Tyrrheni maris insula, a Thucydide Sicania dicta. Sicilia, incolis, Italis, et Hispanis, la Sicile Gallis, insula est ampla, et formae triangularis, inter mare Thyrrhenum seu Tuscum ad Boream, mare Siculum ab ea dictum ad Ortum, et mare Libycum sive Africum ad Meridiem. Separatur ab Italia angusto [orig: angustô] 1500. pass. eiusque circuitus est 600. mill. pass. teste Cluverio [orig: Cluveriô]. Ipsius enim latus Boreale a Lilydbaeo promontorio ad Peorum est 255. mill. pass. latus Australe a Lilydaeo prmontorio ad Pachynum est 190. mill. pass. et latus Orientale a Pachyno ad Pelorum est 155. mill. pass. ut pluribus refert Cluverius, qui totam insulam dimensus est. Alias Reges habuit proprios, hodie vero subest Regi Hispaniae; et in ea sunt tres partes seu provinciae, valles dictae, nempe Vallis Nemorensis seu Demonae, Val di Demona, ad Ortum et Boream, ubi Messana, Catana, Pactae, et Cephalodium, cum monte Aetna; Vallis Neetina, Val di Noto, ad austrum, versus Pachynum promontorium, ubi Syracusae, Neetum, et Terra nova, et Vallis Mazarae, Val die Mazara, ad Occasum extensa, ubi Panormus, Mons Reglais, Mazara, Agrigentum, et Drepanum. Distata autem Sicilia a Sardinia 170. mill. pass. et 380. a Peloponneso, Sansone et aliis testibus. Frumenti adeo ferax est, ut non immerito olim Romani imperii horreum fuerit appellata. Namque et optimum triticum, et nobilissima vina gignit: de quo Plinius; qui l. 18. c. 10. auctor est, leontinos Siciliae campos stipulas cum centesimo germine fundere. Et ideo inter subsidia frumentaria Rei publ. Rom. haec insula Ciceroni memoratur, pro lege Manilia Oratione. Itaque mirum ab Euripide in Phoeniss. infrugiferam appellari. Sed id ad illa tempora referendum est, cum a Cyclopibus, serendarum frugum ignaris, habitata insula fuit, ut erudite Grotius monet; quem vide, si lubet, Prolegomenis in illam Tragoediam Poetae. Haec olim agro Brutio creditur adhaesisse, posteaque impetu maris avulsa fuisse. Vide Rhegium. Vulgati Etymologi inde nomen traxisse volunt, quasi Sicilita, i. e. resecta. Quanto melius Bochart. l. 1. Chanaan c. 30. qui duas tradit nominis notationes: Prima est haec; Siciliam scilicet a Phoenicibus appellatam esse insulam [gap: Hebrew word(s)] Siclul, i. e. perfectionis; quia inter omnes insulas, quae notae erant tunc temporis, facile primas obtinuit. Strabo l. 2. *(au/th de\ kai\ tw=n a)/llwn tw=n kaq' h(ma=s2 e)sti megi/sth, kai\ ari/sth. Altera est haec. [gap: Hebrew word(s)] Escol Hebraeis botrus est, ut et [gap: Hebrew word(s)] segol Syris, vel [gap: Hebrew word(s)] segula, cuius plurale [gap: Hebrew word(s)] segulaja pro botris. Qua [orig: Quâ] ipsa [orig: ipsâ] voce verisimile est Phoenices Siciliam appellasse [orig: appellâsse], quasi botrorum insulam. Est enim vini feracissima. Populi Siculi quos acutos et lepidos Cicero tradit, Tuscul. c. 8. Et quia lepidi, idcirco iisdem sales, atque facetias idem tribuit l. 2. de oratore, et in Verrinis. Trilingues Apuleius vocavit, quod primo barbare, deinde Graece, et post Latine locuti fuerint. Licer alii ea [orig: ] voce vafros et acutos intelligunt. Quamquam neutra [orig: neutrâ] earum linguarum satis bene uterentur, quod Asconius in Divinationem Ciceronis in Verrem notat. Hinc Sicilicissare per iocum, pro Siculorum more male Graece loqui, Prologo Menaechmorum Plautus dixit. Historia eorum haec est. Primi Siciliae incolae Latium inhabitabant, sed ab Aboriginibus et Pelasgis pulsi, in veteri Oenotria a Morge, Itali filio, sedes acceperunt: cui cum suspectus esset Siculus, illorum Dux, alias sedes quaerere compulsi, Trinacriam occuparunt [orig: occupârunt]; hac [orig: hâc] cum Sicanis, qui prius illo venerant, divisa [orig: divisâ]. Ante Romanos, neminem habuerunt totius Insulae Regem. Dionysius quidem, Agathocles et Hieron Syracusis potiti sunt, sed postea, cum inter Poenos et Romanos Insula diu laceraretur, tandem his tota cessit. Nec omittendum, Graecos, qui subinde in Siciliam colonias deduxerant, partem eius Magnam Graeciam appellasse [orig: appellâsse]. Declinante imperio [orig: imperiô] Roman. occupata et direpta est Sicilia a Genserico, A. C. 439. et 440. recuperata a Belisario, A. C. 535. Dein Saracenis paruit, quorum Amirae Panormi sederunt ab A. C. 827. usque ad A. C. 1070. quo [orig: quô] intervallo [orig: intervallô] cum Imperatorib. Graecis pro Imsula bella gesserunt, Constantini IX. victores, A. C. 1030. victi a Michaele Paphlagone, per Maniacen, A. C. 1040. Dein a Normannis, Roberto [orig: Robertô] Guichardo [orig: Guichardô], et Rogerio [orig: Rogeriô] Ducibus, quibus Nicolaus II. Apuliam, Calabriam et Siciliam, a Graecis et Saracenis possessas in feudum concesserat, A. C. 1058. pulsi sunt. Hic Rex constitutus, genuit Guilielmum I. Malum: cuius filia Henrico VI. Imperatori nupta est, patri Friderici II. Imperator. avo Conradi: Manfredus dein illam sibi raput, exutus regno [orig: regnô] et vita [orig: vitâ], a Carolo, Ludovici IX. Galliae Regis fratre, cui Siciliam cum regno Neapolitano Papa donavit. Huius successores, perpetuo cum Arragoniis Regibus, in quorum familiam Manfredi filia Constantia nupserat, bello impliciti vixerunt. Sub Petro III. Arragoniae Rege Constantiae marito, Vesperae Siculae, A. C. 1282. occisis Gallis omuibus, regnum Arragoniis conciliarunt [orig: conciliârunt], hodieque sub Hispaniae Regibus est, qui ibi Vice-Regem habent. Ab A. C. 1675. intestinis turbis, seditiosorum conatus Galliae Rege fovente, omnia flagrarnr. Thomas Fazell. Histor. Sicil. et de rebus Sicul. Guilielm. Hist. Normann. in Sicil. Hugo Falcandius, de rebus in Sicilia gestis. Godofred. Malaterra, der rebus Vischardi. Anton. de la Sale, Geneal. et Chron. Norm. Regum Sicil. Hubertus Goltzius, Sicil. et Magna


image: s0294b

Graecia, etc. Siculi porro olim vitam opiparam ducebant, ut apud Platon. l. 3. mensa Sicula, et apud Athen. l. 14. ex Cratino, coquus Siculus essent proverbio. Alio [orig: Aliô] tamen tempore non deliciis, sed laboribus operam dantes militiae inserviebant, ut Siculus miles proverrbialiter, teste Zenodoto [orig: Zenodotô], de merceario milite, ac de nullum ministerii genus lucri causa [orig: causâ] recusante diceretur. Futaces quoque habiti sunt; unde adagium apud Suidam: Siculus omphacizat, in eos qui vel vilia furentur, qualis est omphax. Aula quoque Sicula apud Iuvenalem, Sat. 6. v. 486. pro imperio duro, proverbio [orig: proverbiô] dicitur. Plura de Sicilia videri possunt apud uluverium, Bochartum, et Auctores retro laudatos. Addo saltem, quod sub Romanis, quibus in singulas provincias singulos Quaestores mittere moris erat, duos ipsa tamen Praetores habuit, quod duplex fuisset, Provincia vetus et nova: unum qui Lilybaei; alterum qui Syracusis curabat. Hodie, ut ait Auctor Anonymus Histor. Orbis Terr. c. 5. ubi de Insulis, nomen ambiguum est, et Insulae pariter ac Regno Neapolitano tribuitur, unde et Hispaniae Monarchae utriusque Siciliae Reges dicuntur. Itaque disciriminis causa [orig: causâ] Siciliam Insul. vocant Siciliam trans Pharum; Regnum Neaplolitanum Siciliam cis Pharum; Pharum vero ipsum el Faro di Messiina, fretum Mamertinum, inter utramque positum. Fertilitatis et incolarum copiae indicio est, quod 12. Episcopos numerat, et Plinii tempore iam 72. urbes Habuit. Regitur Sicilia trans Pharum, a peculiari Vice-Rege Hispan. qui Panormi residet: Sicilia cis Pharum, quae etiam Hispanici iuris, feudi loco [orig: locô] a Ponitfice Romano accipitur, cui Rex eapropter quotannis equam albam ephippio et ornamentis ex holoserico rubro ornatam, simul 7000. aureorum pendit, qua [orig: quâ] pecunia [orig: pecuniâ] accepta [orig: acceptâ] dicere fertur Pontifex: Sufficiant pro hac vice. Sed et de altera Sicilia aliquid controversiae subest: Affirmant enim quidem Reges Hispaniae, se in temporalibus, adeo dominos esse Siciliae, ut iure regio [orig: regiô] in mutlis Romani Pontifcis obeant munus, qualia sunt: Beneficiorum collationes, dispensationes redituum. Ecclesiae etc. quae a Sede Romana decessoribus suis indulta asserunt, in remunerationem redacti ad obedeientiam Ecclesiae Regni, quod a Saracenis occupatum fuerat, sicque beneficio [orig: beneficiô] ipsius praefatae Sedis, Ecclesiae iura in Reges translata esse, contendunr. Contra tamen Pontifices, a tempore Nicolai II. et A. C. 1060. Comites et Duces Siciliae, robertum Guiscardum, Constantium, Fridericum: deinde e familia Gallorum Regia Duces Andegavenses; postmodum Aragoniae Reges professos esse, se Sedi Romanae homagium ligium pro Siciliae Regno, sub hac clausula, debere: Quod in Ecclesiis vacantibus Nos et nostri in Regno heredes nulla habebimus Regalia, nullosque eo [orig: ] nomine fructus, reditus, proventus et obventiones percipiemus, aiunt. Quae ita singulari opere, pro causa Pontifcis, edisseruit Baronius de Monarchia Sciliae: sed quod propterea edicto [orig: edictô] Hispaniae Regis proscriptum ipseque Auctor non multo post, a factione Hispanica, Pontificia [orig: Pontificiâ] dignitate exclusus est. Vide Auctorem praedictum Anonymum c. 1. de Regno Hisp. §. 5. Nec omittendum, quod Gronovius suggerit, Romanos veteres in re nummaria Siculorum adoptavisse nomina, non quidem, ut eandem omnibus partibus rem significarent, sed ut multum diversas, propter quandam analogiam. Ita Siculi obolum, nummum argenteum dixerunt li/tran; unde Libra Romanorum orta, qua [orig: quâ] ipsi staqmo\n denotarunt [orig: denotârunt] cuiusvis rei ponderandae, sed primum in are. *ou)ggi/a Siculis minutus ex aere nummus: Romanis duodecima pars Librae. Siculis deka/litron secabatur in 10. partes argenti; Romanis Denarius appellabatur, a 10. libris aeris, dividebatur vero in 4. partes argenti. Vide eum de Pecunia vet. l. 3. c. 9. Auctoribus autem, qui de Sicilia scripserunt, adde Rerum Sicularum Scriptores Antiquos, uno [orig: unô] volumine comprehensos Francof. A. C. 1579. Plura de Sicilia, inprimis historiam Familiarum regnatricium, quae in ea sese excepere [orig: excepêre], usque ad hodiernam Austriacam, vide apud Georg. Hornium Orb. Imper. cum Notis L. Ioachimi Felleri p. 182. et seqq.

Urbes Siciliae Episcopales hac [orig: hâc] tempestate:

Agrigencum, Girgenti, Episcopalis sub Archiepiscopo Panormitano. * Catana, seu Catina, Catania, Academia, et Episcopalis sub Archiepiscopo Montis Regalis, olim metropolis. Cephalodium, Cefalu, Episcopalis sub Archiepiscopo Messanensi. Lipara, Lipari, insula, et urbs Episcopalis sub Archiepiscopo Messanensi. Mazara, sic vulgo, Episcopalis sub Archiepiscopo Panormitano. * Messana, Messina, Archiepiscopalis, Academia et Emporium. Mons Regalis, Monte reale, Archiepiscopalis. Pactae, Patti, Episcopalis sub Archiepiscopo Messanensi. * Panormus, Palermo, Archiepiscopalis, sedes regni. Syracusae, Siragosa, Episcopalis sub Archiepiscopo Montis Regalis, olim metropolis.

Urbes sine sede Episcopali.

Agyrium, et Argyra, S. Filippo d'Argirone. Amestrata, Mistretta, oppidulum. augusta apud Megaram, sic vulgo, a Friderico Imperatore condita. Calata Ieronis, Calatagirone. Calata Sibera, sic vulgo, recens. Centuripae, Centorve, potius oppidum. Charinum, Charini, olim Episcopalis. Corileo, Coriglione.


image: s0295a

Drepanum, Trapani, olim Episcopalis. Enna, Castro Ioanni, in medio Siciliae. Gela, l'Alicata, quae Gela nova, olim Episcopalis. Halesa, Caronia, olim Episcopalis, nunc castrum tenue. * Leontini, Lentini, olim Episcopalsi. Lilybaeum, Marsala, olim Episcopalis. Myle, Melazzo, olim Episcopalis. * Narum, Naro, in vicum redacta. * Neotum, Noti, aliis Neto. * Nicosia, sic vulgo [orig: vulgô], olim Herbita, ut videtur, oppidulum. * Taurominium, Taormina, olim Episcopalis. Thermae, Xacca, olim Episcopalis.? Triocala, S. Giorgio de Triocala, olim Episcopalis. Destructa est. Traianopolis, Troyna, olim Episcopalis, nunc castrum in colle.? Tyndaris, lo Tindaro, olim Episcopalis, Excisa est.

SICILIA [2] vicus Britanniae, apud lamprid. in Alexandro Sev. c. 59. Denique agentem eum cum paucis in Britannia, ut alii volunt, in Gallia, in vico cui Sicilia nomen est occiderunt. Uti legit, et apud Aur. quoque Victorem Schotti, pro Sicila, legi iubet Salmas. Item nomen loci cuiusdam in Palatio, cuius meminit Capitolin. in Pertinace, c. 11. Supervenerunt autem Pertinaci, cum is samulitium aulicum ordinaret, ingressique porticus Palatii, usque ad locum qui appellatur Sicilia et Iovis cenatio. Ubi Augustus, locum in edito singularem habuit, quem vocabat Syracusas et *texno/fuon. Quia vero in descriptione Urbis apud Victorem Iovis cenationi iungitur Summa Velia, hunc locum Viri docti de mendo suspectum habent. Casaubon. ad loc.

SICILIA [3] Minor dicta est Insul. quae, alias Dia Dionysias, item Strongyle, et Naxus, Plin. l. 4. c. 12.

SICILIBRA Africae Propriae urbs. Antonin. Sicilippa B. Augustino.

SICIMA vide SICHEM

SICINIUS [1] Tribunus Plebis primus, nec multo post Quinctius et postremo Palikanus perfecerunt, ut tribunitiam potestatem Populo darent, Consules Gn. Pompeius et M. Licinius Crassus.

SICINIUS [2] Dentatus strenuus bellator, ob ingentem fortitudinem Achilles Romanus appellatus, pugnasse [orig: pugnâsse] dicitur 120. praeliis, cicatricem aversam nullam, adversas 45. tulisse. Coronis aureis 8. donatus est. Triumphavit cum Imperatorib. suis triumphis 9. Gell. l. 2. c. 11. Plin. l. 7. c. 28. l. 22. c. 5.

SICINNIS Graece *si/kinnis2, tertium erat Saltationis in Poesi adhiberi solitae genus, et, sicut *)emme/lia saltatio Tragica, *ko/rdac Comica, sie ipsa Satyrica fuit. Hesych. *si/kinnis2 o)/rxhsi/s2 tis2 stratiwtikh\ *satu/rwn su/ntonos2 a)po\ tou= sei/esqai kai\ kinei=sqai. Erat enim saltatio lasciva, inconstans, maximeque motoria, quae gesticulationibus creberrimis ac celerrimis peragebatur. Nomen traxisse quibusdam videtur a Sicinno quodam barbaro, vel ut alii volunt, Cretensi: Ita Athen. l. 1. Clemens Alexandrinus Paedagog. l. 1. c. 7. refert, saltationis huius Auctorem Sicinnum, liberorum Themistoclis Paedagogum fuisse; At Lucianus peri\ o)rxh/sews2, a Satyris, Bacchi Ministris, saltationis hocce genus inventum esse, et nomen accepisse scribit: *triw=n g' ou)=n ou)sw=n tw=n genikwta/twn o)rxh/sewn *ko/rdakos2 kai\ *sikinni/dos2 kai\ *)emmelei/as2, oi( *dionu/sou qera/pontes2, a)f' au(tw=n e(ka/sths2 w)no/maan, I. e. Cum tria sint celeberrima Saltationum genera, puta Cordax, Sicinnis et Emmelia, quibus Satyri, Bacchi Ministri inventis singulis a se nomem indiderunt. Hinc Sicinnistae dicti, qui Sicinnim, sive ut Gellius ait l. 20. c. 3. Sicinnium saltarent, atque in eo excellerent, Voss. in Etymolog. sic appellatos vult Mimos, qui vitam mortui repraesentarent et Sicinnium saltarent; Gelliique praefato [orig: praefatô] loco [orig: locô] verba citat, e quibus tamen de vitae mortui repraesentatione nihil haurias. Similiter Iul. Caesar Scaliger de Re Poet. l. 1. c. 18. inquit, apud Gellium Sicinnistarum nomen legi eorum, qui ad tumulos modos facerent, quos Galenus tumbau/lous2 vocat: Sed Scaligerum decepit, quod caput cit. ubi de Sicinnistis, cap. praec. ubi de Siticinibus agitur, in vulgatis editionibus coniungi soleret, Iac. Oiselius IC. Not. in Gellium. Canebant in Ludorum pompis Graecanicam Sicinnem isti Satyrorum specie, hirsutis tunicis, quas quidam Scorteas dixere [orig: dixêre], amiculisque ex omni florum genere consertis, indutis campestria ex hircinis tergoribus setasque in vertice horrentes, aliaque his gestantes similia: ac serias armatorum, qui praecedebant, saltationes, ridicule imitabantur, eas per ludibrium depravantes; cuiusmodi Satyricis lusibus salibusque, iam inde a priscis saeculis Romanos fuisse delectatos, patet ex Triumphis, et Virorum illustrium funeribus, in quibus inter alios feretrum praecedebant saltatores istiusmodi Satyrici seu Sicinnistae. Rosin. Antiqq. l. 5. c. 23.

SICINUS Ptol. Sicenus Straboni, Sycinus Plinio, l. 4. c. 12. Oenae etiam Apollonio et Stephano, insul. maris Aegaei, una Sporadum. Prope Pholegandrum (in quit Bl. 1. Chanaan, c. 14.) est Sicinus, de qua [orig: quâ] praeter Melam et Ptolemaeum meminit Scylax et Apollonius l. 1. et apud Scholiast. ibidem Theolytus, Xenagoras, Cleon Curiensis, et Asclepiades Myrleanus. Oenae, quoque dicta fuit, dia\ to\ ei)=nai a)mpelo/futon, ut placet Etymologo et Apollomi Scholiasti. Tamen Apollonius utrumque nomen e fabulis repetens, Thoantem Lemni regem in arca huc delatum, narrat ex Oenae nympha Sicinum peperisse; unde factum, ut insul. prius Oenae, deinde Sicinus diceretur. Et apud Scholiasten etiam Xenagoras Sicini nomen deducit a)po\ *siki/nou uj(ou= *qo/antos2 kai\ *nhi/+dos2 nu/mfhs2, pro quo Etymologus a)po\ uj(ou= *qo/antos2 *siki/nou kai\ *nu/mfhs2 *(oinonai/+dos2. Utrobique legendum *oi)nhi/+dos2. Mihi Sicinus tam fabulosus quam Oenae [orig: Oenoê], vel Oenois. Et Sicinus vel Sicenus insul. dicta videtur a paupertate: quia [gap: Hebrew word(s)] siccen Ebraeis est indigere. Misera enim erat insula et ignobilis. Proinde apud Laertium Solon Pholegandrum et Sicinum, tamquam insulas obscuri nominis, et parvae rei ita opponit Athenatum celebritati:

*ei)/hn dh\ pot' e)gw\ *folega/ndrios, h)\ *sikini/ths2


page 169, image: s0295b

*anti/g' *)aqhnai/ou patrid' a)meiya/menos2.

Nic. Lloydius.

SICLUS Hebr. [gap: Hebrew word(s)] Shekel, nummus apud Hebraeos argenteus frequens, duplex erat, Siclus Regius, seu communis, quem laicum vocavit Pagninus, et Siclus Sacer seu Sanctuarii, quorum hie tetra/draxmos2 ille di/draxmos2, fuit. Siclo Sanctuarii communiter insculpta erat ab una parte urna mannae, vel, ut alii volunt, thuribulum Aaronis, cum inscriptione Sheckel Israel: ab altera parte cusa erat virga Aaronis florens, cum verbis, Ieruschalaim hakkedoscha. At postquam Messias incarnatus est, Iudaei conversi ad fidem, faciem Sicli mutantes, in una eius parte expresserunt Christi imaginem, cum literis [gap: Hebrew] in ore illius et lit. in apice, quae tres literae nomen Iesu efficiebant. In altera parte nihil sculptum habuerunt, praeter verba, quae Latine sic habent: Messias Rex venit in pace et lux de homine facta est vita: In quibusdam Siclis et inscriptio reperitur, quae sic Latine habet, Deus homo est factus. Usus autem Sicli Sanctuarii erat, in rebus ad sacra pertinentibus: et tales 30. illi argentei (nam Siclos et argurou=s2 seu argenteos, idem sonare notum) quibus Dominum nostrum Iudas prodidit, quibusdam fuisse videntur. Alter, nempe Siclus Regius, tempore Davidis ac Salomonis, habebat insculptam turrim, inter [gap: Hebrew] et [gap: Hebrew] , ac infra [gap: Hebrew] , sic ut tota inscriptio haec verba contineret, Ierusalem Urbs Sanctitatis, ab una parte: ab alteta verba haec, David Rex, et filius eius alomon Rex: eratque in communi vita ustatus. Porro, in minores quoque nummos Siclum divisum fuisse, hinc colligimus, quod Exod. c. 30. v. 13. dimidii Sicli: Nehemiae c. 10. v. 32. trientis Sicli: 1. Sam. c. 9. v. 8. quadrantis Sicli, mentionem fieri videmus. Vide Th. Godwynum de Ritihus Hebr. l. 6. lc. 10. et Waserum de nummis Hebroeorum. Aliquando Siclum dictum esse Staterem, discimus ex Matth. c. 17. v. 27. ubi CHRISTUS ad Petrum, Profectus, inquit, ad mare, mitte hamum, et eum piscem, qui ascenderit primus, tolle: et aperto [orig: apertô] ore eius invenies Staterem: acceptum illum da eis pro me et te. Erat vero et Siclus aureus, quem Darico Iosephus comparat, quum quando Moses dicit auream acerram decem Siclis aestimatam, Levit. c. 7. v. 14. eam ipse *dareikou\s2 de/ka duname/nhn, i. e. Daricos decem valentem, pronuntiat. Unde Siclum auri apud Hebraeos didrachmum fuisse, et viginti drachmas Atticas effecisse, patet: id enim pondus ac pretium Darici. Vide Ioh. Frider. Gronovium de Pecunia vet. l. 3. c. 7. Sed et Siclus argenti, monetae Germanicae nomen, occurrit in Annalibus Francorum Fuldeusibus A. C. 850. Unus modius de frumento Moguntiaci vendebatur 10. siclis argenti: contracte ex Latino. Licilicus, uti legitur in Glossis antiquis MS. Germanice Sichel. item Anglice, apud Egbertum in Dialogo de Eccl. Institut. p. 98. laudatum Car. du Fresne, qui Siclum huiusmodi valuisse duobus argenteis seu denariis, adnotat. Coeterum, in Musaeo Kircheriano Romae, Siclum Hebraeorum geminum, unum cum urna, et lit. F. in medio (significante siclum integrum) atque virga [orig: virgâ] Aaronis et Inscr. Schekel etc. alterum literam F. non habentem, sed eius loco [orig: locô] [gap: Hebrew] . h. e. Schekel David, asservari, refert, Georg. de Sepibus in Descript. illius p. 48. Vide quoque supra Semisiclus.

SICOBASILISCES Armemae urbs Antonin.

SICOBOTES gens in Sarmatia Europaea. Iul. Capitolin. in M. Antonino, c. 22.

SICORIS Hispaniae Tarraconens. Fluv. non longe ab Ilerda fluens, iuxta quem Caesar Afranium et Petreium, Pompeianos duces, siti ad deditionem compulit. Segre clusio, Agua Naval Beuthero. Baudrando Segre, fluv. Cataloniae. Oritur in Ceretaniae Comitatu, ad radices Pyrenaeorum, et in limite Galliae dein Iuliam Lybicam rigat, uti Cerretaniam et urgeliam. Hinc recipit Nogueram Palearesam supra Valaguerium, uti Nogueram Ripacurtianam supra Ilerdam; tandem auctus Cinca [orig: Cincâ] fluv. in ipso limite Aragoniae, in Iberum se exonerat ad Mequinentiam castrum. Lucan. l. 4. v. 12.

--- -- Super hunc fundata vetusta [orig: vetustâ]
Surgit Ilerda manu: placidis praelabitur undis
Hesperios inter Sicoris non ultimus amnes:
Saxeus ingenti quem pons amplectitur arcu,
Hibernas passurus aquas. --- ---

SICULI populi Transylvaniae, Zeckeli Dacis, a sedium vel districtus occupatione, quod post primam Hunnorum eruptionem, pulsis e pannonia Scythis, quaedam ipsorum pars in extremum hunc Transylvaniae angulaum confugit. L. Topeltinus Transylvan. Alias Siculi, Italiae populi, vide in Sicilia.

SICULORUM quae et Neapolitanorum Leges, Constitutiones nuncupatae: partim a [orig: â] Principibus e Normannia oriundis, Rogerio et Guilielmo sed plerumque a Friderico II. Imperatore anno [orig: annô] vel biennio [orig: bienniô] (ut e Molinaeo in Consuetud. Paris. Tit. num. 95. refert Lindebrog. ) post coronationem suam Romae A. C. 1221. conditae sunt. Dignoscitur autem cuiusvis legis auctor ex affixo in fronte nomine. Hinc fit, ut tum in legum antiquarum Canone, tum in Magistratuum, Officialium et Ministrorum appellationibus, tanta saepe apud Germanos, Italos, Anglos, Hispanos et Gallos, deprehendatur consonantia. Vide Hent. Spelmann. Glossar. Archaeol.

SICULUM Mare angustum atque anceps alterno [orig: alternô] cursu, modo in Tuscum, modo in Ionium pelagus influit, vorticosum, Scyllae et Charybdis saevitia [orig: saevitiâ] inclitum. Horat. l. 2. Carm. Od. 12. v. 2.

Nec dirum Annibalem, nec Siculum mare
Paeno [orig: Paenô] purpureum sanguine, --- ---

Ovid. Siculum profundum appellat. l. 7. Met. v. 63.

--- -- Ratibusque inimica Charybdis
Nunc sorbere fretum, nunc reddere, cinctaque saevis
Scylla rapax canibus Siculo latrare profundo.



page 170, image: s0296a

Silius Siculum pontum, l. 1. v. 61.

--- -- Avet Aegates abolere, parentum
Dedecus, et Siculo demergere foedera ponto.

SICULUS Neptuni fil. post Sicanum, Siciliae Rex, huic Insulae nomen dedit, ut legimus apud Solin. c. 5. Vide supra Sicilia.

SICUM urbs Dalmatiae antiqua maritima in Liburniae confinio inter Iaderam ad Occasum et Salonas ad Ortum ferme 50. milliar. Huius rudera in littore maris Adriatici inter Tragurium et Salonarum ruinas, vulgo Studii. I. Lucius Traguriensis.

SICYON [1] inter vetustos Sicyoniorum Reges XIX. vulgo ponitur, urbique nomen dedisse traditur, sed praeter Historiae fidem, uti mox videbimus.

SICYON [2] postea Basilica Sophiano, urbs Peloponnesi, Sicyoniae, Regionis parvae, caput; quae et Aegialea, et Ionia, teste Strabone, ac Demetrias, teste Plutarcho [orig: Plutarchô], dicta est, inter Corinthum et Elidem, oleo [orig: oleô] et lauro [orig: laurô] abundans ac celebris. Virgil. Georg. l. 2. v. 519.

Venit hiems, teritur Sicyonia bacca trapetis.

Ovid. l. 4. Pont. eleg. 15. v. 10.

Quot Sicyon baccas, quot parit Hybla favos.

Idem in Ibin. v. 317.

Aut ut olivisera [orig: oliviserâ] quondam Sicyone sigato.

Statius Theb. l. 4. v. 50.

Qui Drepani scopulos, et oliviferae Sicyonis
Culta tenent.

Hic [orig: Hîc] Aratus Poeta natus et Praxilla poetria floruit, Pictura item etc. Baudrando Vasilica hodie, in Ducatu Clarentiae sub Turcis, pau eorum incolarum. In colle. 5. mill. pass. ab ora Sinus Corinthiaci, 22. a Corintho in Occasum, Elidem versus 80. Ab ea regiuncula adiacens, inter Corinthiam ad Ortum et Achaiam ad Occasum Sicyonia dicta est. Fuit autem regnum Sicyonium, ex antiquissimis Europae. Primus Rex Aegialeus fuit, A. M. 1890. regnavit ann. 52. habuitque Europem successorem. Hos per annos 964. 26. Reges secuti sunt, quorum ultimus Zeuxippus fuit, mortuus A. M. 2854. Postea per ann. 35. regimen Sacerdotibus Apollinis commissum est, usque ad 2887. donec a Regibus Mycenarum, et aliis populis vicinis, exiguum hoc regnum subactum est. Diodor. Sic. in Hist. Thucyd. Plin. l. 2. c. 71. Strabo, Euseb. in Chron. Ubbo Emmius l. 1. de Graec. antiq. etc. Sed antiquitas haec regni, Regumque series et Sacerdotum Apollinis successio, merito suspecta. Aegialeus enim, Rex primus, Phoronei Argivorum Regis antiquissimi frater est, apud Apollodorum l. 2. qui de illius prosapia, aut successoribus omnino tacet. Apis Rex IV. numeratur, quem Aeschylus non regem, verum advenam ex Aetolia, regionem noxiis bestiis purgasse [orig: purgâsse], docet in Supplic. v. 264. Ipse Sicyon, Rex XIX. a quo urbi nomen, Pelopis filius fuit, teste Pausan. l. 2. qui tamen Eusebio prius Sicyone regnare dicitur, quam Pelops Argis. Polyphides Rex XXIV. nemini vetustiorum Graecorum, ne Pausaniae quidem, in suo horum Regum Catalogo adgnoscitur. Eius tempore fingunt Troiam captam, apud Homerum vero nullus est e Sicyone Dux contra Troiam; quippe urbs illa tunc temporis sub ditione Agamemnonis fuit, qui regnabat Mycenis. Sic enim Homerus, urbes eius recensens, Il. b. v. 572.

*kai\ *sikuw=n), o(/q' a)/r' *)/adrastos2 prw=t' e)mbati/leue.
Et Sicyona, ubi Adrastus primum regnavit.

Adrasti autem meminit Marmor Arundel. anno [orig: annô] Attico [orig: Atticô] 325. Vide Adrastus. Et cur ob versum praefatum Clisthenes Sicyonis tyrannus, Rhapsodos Sicyone certare vetuit? uti quidem Herodotus habet l. 5. c. 67. Sed et quod de Carniis Sacerdotibus, in Regum locum suffectis, tradit Eusebius, et ex eo Syncellus, non maioris fidei est. Quid enim ad Sicyonios *(ieratei/a Doriensis? Quid ad Carnum cultus divinus, dum adhuc in vivis et at, et Heraclidis ignotus? Quid ad Apollinem *karneei/ou nomen, cum *ka/rneia nondum essent celebrata? Eusebius autem Sacerdotibus istis initium attribuit anno [orig: annô], post casum Troiae 55. ante Heraclidarum Reditum 25. Illustris Marshamus Canone Chron. p. 15. 353. passim, qui proin, horum Regum laterculo [orig: laterculô] Eusebiano [orig: Eusebianô] reiecto [orig: reiectô], a Phoroneo [orig: Phoronêo] rerum Graecarum initium ducit; Vide Phoroneus. Addo, quod Coronidi, Deae suae, nullam statuam, nullum Fanum, erexere [orig: erexêre], teste Pausania [orig: Pausaniâ] Corinth. ut iure exclamet Arnobius contra Gentes l. 1. Non omnibus diis templa devota. Fuisse tamen in Sicyoniae Urbe Titane, descendenti a vertice, ubi Templum Minervae, bwmo\n a)ne/mwn e)f' w(=| toi=s2 a)ne/mois2 o( *(iereu\s2 mia=| nukti\ a)na\ pa=n e)/tos2 e)/que, Aram ventorum; ad quam Sacerdos quotannis nocte una [orig: unâ] sacrificabat, idem Pausan. refert, additque ibid. ut ad quatuor foveas arcana quaedam concineret: h(merou/menos2 tw=n pneuma/twn to\n a)/grion, ad placandam ventorum saevitiam. Ab hac gente Sicyonia appellata sunt, calcei delicatioris cultus, muliebres ac amatorii. Hesych. *sikuw/nia gunaikei=a u(podh/mata. Unde Cicer. de Orat. l. 1. Si mihi calceos, inquit, Sicyonios attulisset, non uterer, quamvis essent habiles et apti ad pedes; quia non essent viriles. Candorem iis et tenuitatem addit Appuleius Metamorph. l. 7. Calceis femininis, albis illis et tenuibus. Dispunctionibus item incisurisque ingeniose exornari consuevisse, quod calceorum genus auratis et purpureis antistabat, Balduinus habet. Quare mirum, cur eos Lucianus Dill. Meretr. Por. et Myrt. duabus tantum drachmis aestimarit [orig: aestimârit], inquiens: *(upodh/mata e)k *sikuw=nos2 to\ prw=ton du/o draxmw=n, Calceamenta Sicyonia primum duarum drachmarum: Nisi forte talia significare voluit, quae longo [orig: longô] usu attrita essent atque disrupta. Nam alias, ex comparatione phaecasiorum, in quibus


image: s0296b

minus erat operae atque artificii, pretiosiora Sicyonia fuisse, arbitrari est consentaneum. Vide praefatum Balduinum de Calceo c. 19. Poeta eorum delitias ostendit his verbis:

Cogmta nec teneris pedibus Sicyonia servant,
Nec niveo retinent baccata monilia collo etc.

Ab eadem gente Sicyopepon dictus est, qui aliis mhlope/pwn, quemque paulo ante aetatem suam in cibos receptum, tradit Plutarchus. De eodem Plinlus, allatum id semen e Graecia primum suo [orig: suô] tempore et inde propagatum genus ait, l. 19. c. 5. Hodie melones vocantur. Vide supra et plura hanc in rem apud Salmas. ad Solin. p. 959. Nunc urbs in ruinis, ut vix rudera supersint.

SICYON [3] locus Africae, ubi Crathis fluv. in Oceanum exit, et electrum nascitur. Plin. l. 19. c. 8. Item Urbs Thessaliae, postea Demetrias. Niceph. l. 5.

SICYONII mollitiei maxime apud Cicer. passim notantur, praesertim in calceis apud Athen. l. 4. et Lucian. in Rhetore. Lucilius:

Et pedibus laeva [orig: laevâ] Sicyonia demit honesta.

Lucretius l. 4. v. 1118.

Unguenta et pulchra in pedibus Sicyonia rident.

Unde calcei Sicyonii vel aluta Sicyonia Proverb. de re pulchra, sed minus decente. Vide supra. Sicyone etiam praecipua fuit marmoris et metallorum officina: ibique Diopoenus et Scylesis primi sculpturae marmoris operam dedere [orig: dedêre].

SIDA [1] vel SIDE, urbs Pamphyliae maritima apud Ciliciae confinia, inter ostia Eurymedontis ad occasum et Coracesium urbem ad ortum Archiepiscopalis olim, nunc destructa. Hic [orig: Hîc] Synodus A. C. 383. ab Amphilochio, contra Massalianos, habita. Photius Bibl. cod. 52. An et 427. contra eosdem? Populi Sidetae. Sida item Nicephoro, locus Palaestinae a Caesarea 50. stad. distans. Prior Chrisonda Nigro, Scandalor, vel Candalor Moletio. Eius memoriam ser vat nummus sub Lic. Gallieno cusus, cum Inscr. *s*i*d*h*t*w*n *l*a*m*p*r*o*t *a*t*h*s *e*n*d*o*s*o*u: et alius, *p*a*m*f*z*u*l*i*w*n *s*i*d*a*t*w*n, apud Iac. Gronov. Ep. ad fratrem.

SIDA [2] maritimus Phoeniciae vicus, 20. stad. a Tyro; in tractu Aser.

SIDACE urbs Lyciae, a Sidace Amisodori filia. Steph.

SIDALA urbs Armeniae maioris, Ptol. Sedala Interpretes.

SIDARUS urbs et portus. Gentile Sidaruntius. Steph.

SIDDIM Valhs locus Palaestinae, memoratur, Genes. c. 14. v. 3. Ommes hi iunxerunt (copias) ad vallem Siddim, quae mare salsum: nempe postea in Mare mortuum conversa, dicta est. In Hebraeo est, [gap: Hebrew] , h. e. agrorum aratorum, quod alii nomen vallis proprium esse volunt. In ea multos fuisse puteos bituminis, ibidem dicitur. At postquam Deus Gomorrha et Sodoma subvertit, et totum eum tractum pessumdedit, tota vallis Siddim, quae fontibus bituminis scatebat, in lacum versa est Asphaltitem vel Mare mortuum, quod Mare Salis ibi appellatum, cum Valle Salinarum, in qua Idumaei a Davide deleti sunt, male ab Epiphanio confunditur. Vide salmas. ad Solin. p. 613. ut et supra ubi de Salinarum Valle.

SIDELE urbs Ioniae. Steph.

SIDEN alias SYDERIS Plin. l. 6. c. 16. stagnum Indiae, in quo omnia demerguntur. Silia Straboni, Silla Diodoro, Sila Arriano, in Indic.

SIDENA Urbs fuit Asiae minoris in Mysia minore ad Granicum fluv. Strab.

SIDENE regio Cappadociae, in qua Siden oppid. iuxta Themiscyram in ora maris Euxini. Populi Sideni Plinio, l. 6. c. 4. et Sidenum fluv. Polemonium urbem alluens Sidene item urbs Lyciae, Steph.

SIDENI Germaniae populi Ptol. quorum regio Stetinerland, in ora Pomeraniae. Baudrando fuere [orig: fuêre], ubi hodie Nova Marchia Brandeburgens. et pars Ducatus Stetinensis, inter Poloniam magnam ad Ortum, et Oderam fluv. ad Occasum. Sed Stetinum in eorum tractu non erat. Sideni quoque populi et urbs ac emporum Arabiae Felicis vulgo Ziden, ad sinum Arabicum apud Meccham, inde 12. mill. pass. distans. Sed hoc oppidum recens est.

SIDENUM vide SIDENE

SIDERA pro Diis olim habita: nec solum Sol et Luna, quos Caeli oculos Pythagorici dictabant; aut reliqui quoque Planetae, quos Maiorum Gentium Deos, vel Selectos, vocavere [orig: vocavêre]: verum et coetera omnia astra; idque tum a Barbaris, tum Graecis. Ita enim Plato in Cratylo, fai*nontai/ moi oi( prw=toi tw=n a)nqrw/pwn peri\ th\n e(lla/da tou/tous2 mo/nous2 qeou\s2 h(gei=sqai, ou(sper nu=n polloi\ tw=n barba/rwn, *(/hlion kaiv *selh/nhn kai\ *gh=n kai *)/astra kai\ *ou)rano\n, Qui Graeciam primi incoluere [orig: incoluêre], illi videntur mihi eos solum Deos existimasse [orig: existimâsse], quos nunc etiam barbari multi pro Diis habent; Solem, Lunam, Terram, Astra, Caelum. Quae verba etiam Eusebius adducit, Praep. Euang. l. 3. c. 2. Et sane omnem Caeli militiam (ut Hebraeorum more loquar) pro Diis cultam esse, ostendit etiam iuramentum illud, apud vettium Antiochenum Astrologum in Prooem. *)anqologiw=n sive Floridorum; quod ex Scriptore eo maiorem partem inedito iamdudum Ioh. Seldenus in Syntagm. de Diis Syris, adduxit: verba Latine sic habent: Eos, qui in haec inciderint, adiuro, per sacrum Solis circulum et inaequales Lunae cursus ac reliquorum Siderum vires et Signiferum circulum, ut ista in reconditis habeant, nec imperitis vel non initiatis tradant; sed Doctoris sui memores hcnorem ei tribuant. Sancte iur antibus bene sit Diisque ante memor ati sint propitii, peier antibus contraria sint. Nec hac parte solum erratum a vulgo, sed etiam Philosophis: uti Xenocrate Chalcedonio et Alcmaeone Crotoniate, de quibus Tullius testis est de Natur. Deorum l. 1. Similiter Stoicis: ut Posidonius, apud Stobaeum, *)/astron ei)=nai/ fhsi sw=ma qei=on e)c ai)qe/ros2 sunesthko\s2, Stellam, inquit, esse corpus divinum ex aethere compositum. Quos in hanc sententiam quid compulerit, docet nos Augustin. de Civ. Dei l. 4. c. 11. Dicunt (Stoici) omnia Sidera partes Iovis esse,


image: s0297a

et omnia vivere, atque rationales animas habere: et ideo sine controversia Deos esse. Quo facit, quod Siderum afflatibus aut oper atiomibus aliis, adscribebant fortunia utraque mortalium: unde dextrum sidus, sinistrum sidus, toties occurrit. Praecipue vero pueris nocere ea arbitrabantur. Hesychius, *)astrobolhqh=nai, no/sw| tini kataxeqh=nai e)pi\ tw=n paidi/wn: quod de Canicula inprimis seu Sirio creditum, docet idem. Sic de Iuvenibus Petronius, Nuper ventosa isthaec et enormis loquacitas Athenas ex Asia commigravit, animosque Iuvenum ad magna surgentes quodam [orig: quôdam] sidere afflavit. Lunae quoque eadem adscripta. Isidor. Glossogr. Astrosus, Lunaticus, h. e. malo [orig: malô] sidere natus. Quia nimirum manifestior huius vis, et occultior coeterorum siderum. Vide hanc in rem plura, apud Casp. Barthium Animadversion. ad Statium Theb. l. 4. v. 760. Gerh. Ioh. Vossium de orig. et progr. Idolol. l. 2. p. 30. Salmas. ad Solin. palssim, infra voce Stella et Teraphim; et Siderum praecipua hic suis locis; aliquid etiam verbo Significare.

SIDERITES apud Plin. l. 37. c. 4. adamas dictus est, non quod in ferrariis legatur officinis, uti Solino visum, sed quod ferrei coloris sit splendorisque. Apud eundem c. 10. Siderites lapis inter gemmas numeratur, quem ferro similem dicit litigia et discordias, quocumque inferatur, facientem: qui forte idem cum priore est. Nam ipsum quoque ferrum, quod Graecis si/dhros2 est, vel ferri genus, dictum a)da/mas2, a duritie: Et forsan diversos putavit Plinius, quia eorum descriptionem e diversis hausit Auctoribus. Memorat certe Salmas. lapidem sibi fuisse ferrei coloris ac ponderis, pugni magnitudine rotundum, undique secus formis quadrangulis in mucronem turbinatis asperum, quem Sideritem nuncupari posse, nullus dubitat: ita plane splendorem ferri exhibuisse, ac pondus habuisse. Addit, lapidem adamantis vocasse [orig: vocâsse], qui illum, ex India allatum, sibi vendiderit, propter illas fortasse quadrangulas facies, quod ad illud instar plerique arterantur adamante ignobiles, quos a solo natalis Alenconios Galli dicunt. Sed et sidhri/ths2 vocabatur lapis, ex quo ferrum funditur, matrix nempe ferri lapis. Hesych. *sidhri=tis2 li/qos, a)f' h(=s2 oi( metallei=s2 le/goui gi/nesqai to\n si/dhron. Similiter et gh= sidhri=tis2, e qua fit ferrum. Etiam magnes lapis, qui fertum trahit, sic vocatus occurrit: imo et a)da/mas2, quod vis invicta ferri illi cederet, eumque sequeretur. Quae causa, quod Plinius sidhri/thn a)da/manta inter lapides retulerit pretiosos hoc [orig: hôc] nomine, Salmas. ad Solin. p. 1100. Neque vero lapidis solum, sed et herbae id nomen est, quam, Helxinem alias dictam, a partu cervas appetere, vult Salmas. apud Plinium sideritis pro seseli repones. Qua de re diximus supra.

SIDEROCAPSA urbs Macedoniae, ubi argenti fodinae, sub Turcis, in provinc. Iamboli, 45. mill. pass. a Thessalonica in Ortum versus montem Athon, Briet. Vide Sidrocapsa.

SIDEROPOLICHNA urbs Peloponnesi. Chalcond.

SIDETANI Africae populi iuxta Carthaginem. Strab. l. 3.

SIDIA regio quaedam, sic recte legitur apud Stephanum, cui Tios civitas est Sidiae.

SIDICINUM urbs Campaniae. Hinc Sidicinus. Virg. Aen. l. 7. v. 727.

Arunci misere patres, Sidicinaque iuxta
Aequora. --- -- --- --

SIDITES Marcellus vide Marcellus. It. Philippus.

SIDNEUS Philippus Eques Anglicus. Nobilitatis literatae flos et decus praecipuum, gubernator Ulissingensis, militari prudentia [orig: prudentiâ] et virtute excellens, globo [orig: globô] tormentario [orig: tormentariô] ad Zutphaniam ictuss, obiit Arnhemii, A. C. 1586. Vide Thuan. Hist. Camden. etc. Auctor est libri, cui Arcadiae nomen.

SIDO Rex Suevorum, Tacit. l. 12. Annal. c. 29.

SIDODONE vicus memoratus Arriano, in Indic. circa fin. in Nearchi navigatione, post Oaracta et insul. Pylora. Vide Salmas. ad Solin. p. 1181.

SIDOLEUCUM seu SADOLEUCUM oppid. Ducatus Burgundiae, 16. leuc. a Divione in Occasum, Nivernas versus 20. 6. a Semurio in Meridiem.

SIDON perantiqua, opulenta, et celebris Phoenices urbs, in tribu Aser, atque insigne emporium: Chananaeorum olim ad Aquilonem respiciens terminus fuit, postea vero regionis Iudaeae, quam Sidon, primogenitus undecim filiorum Chanaan, iuxta Libani montis ortum condidit, eique nomen dedit. Commodissimum haec civitas situm habet: distans enim a Sarepta versus Aquilonem duobus, contra Austrum, a Beryto quinque, et versus Occidentem ab Antilibano monte uno [orig: unô], a Caesarea autem Philippi undecim milliaribus, ab Occidente mari magno [orig: magnô] alluitur, tutoque [orig: tutôque] ac tranquillo [orig: tranquillô] portu ditatur: atque ab Oriente magnus et fertilis illi adiacet campus, qui aquarum fluentis fecundus, optimis vineis, cannis mellis, fructiferis arboribus, silvis et pratis abundans, multam civibus praestat commoditatem. Ipsa vero urbs aere saluberrimo [orig: saluberrimô] fluens, solida in rupe super littus maris in longum aedificata, ab Aquilone in Austrum tendit. cuius utrumque cornu duobus castris natura [orig: naturâ] et arte validis munitur. Quamvis urbs haec olim in sortem tribus Aser ceciderit, Aseritae tamen eam numquam possederunt, quia eius incolas expellere non potuerunt. Plin. l. 5. c. 19. et l. 36. c. 26. Strabo l. 16. Multas devastationes et incendia passa est, tandemque in Turcarum potestatem redacta, a 152. annis. Hodie Saide, in ora maris Mediterranei cum portu capaci, etiamnum ab Europaeis, Gallis inprimis, frequentatur. 35. mill. pass. a Beryto in Meridiem, uti 55. a Damasco in Occasum. Vide seqq. Hic [orig: Hîc] primo vitrum fieri coepit. Sub Christianis Episcopalis fuit: capta [orig: captâ] Hierosolyma [orig: Hierosolymâ], Eustachio Garnerio Caesareae domino muneri data est: Guiboha Tartarorum dux illam occupavit, A. C. 1260. tandem, ut dictum, a Turcis subacta est. Pseudosynodus ibi ad Eutychianis et Acephalis habita, A. C. 512. sub Anastasio Imperatore quibus Flavianus Antiochen. et Ioh. Paltes generose restiterunt. Guil. Tyr. l. 14. et seq. Sanut. l. 3. etc.


page 171, image: s0297b

Marcellin. in Chron. Evagr. l. 3. c. 32. etc. De eadem Lloydius ista habet: Sidon, i. e. venatio, aut insidiatio, sive Viaticum, vel cibarium, aut navis iudicii, Filius Chanaan Gen. c. 10. v. 15. Boderianus in Lexico Chaldaico [gap: Hebrew] per admirationem explicat, quod non sine admiratione se legere testatur Bochartus l. 4. Phaleg. c. 35. In loco, quem citat ex libro Vaikra rabba, nil rale habetur: nec ibi explicatur Sidon, sed [gap: Hebrew] vel [gap: Hebrew] ex Dan. c. 3. v. 14. idque voce Graeca [orig: Graecâ] [gap: Hebrew] o)/ntws2 i. e. a)lhqw=s2 vere, ut Graeci et Vulgatus habent. Itaque haec ou)de\n pro\s2 e)/pos2. Sed verum esse puto, quod Sidonem scribit Trogus l. 18. c. 3. a piscium ubertate sic appellari. Nam Said, i. e. piscatio, hodieque Sidon dicitur, ut Galilaeae oppid. Bethsaida, quasi domum piscationis dixeris. Nec Sidoni minus congruit, quam Hebraei nos docent esse ad mare piscosissimum. Itaque cum Gen. c. 10. v. 15. legitur, Sidon fuisse Chananis primogenitus, per Sidonem intellige Sidoniorum patrem, vel Sidonis conditorem, quocumque fuerit nomine. Ex quo loco Sidonis discimus fuisse valde vetustam, ut quae conditorem habuerit Chami nepotem, Noachi pronepotem. Itaque licet Tyrum Sidonis aemulam, antiquam et Cadmeam et Ogygiam Poetae passim appellent; et Tyrii Esaiae c. 23. v. 7. et Herodoto l. 2. antiquitatis nomine plurimum sese efferant; tamen Sidoni Tyrus cogitur submittere fasces, et illam pro parente agnoscere. Post mulios deinde annos (inquit Trogus loc. cit). a rege Ascaloniorum expugnati Sidonii, navibus appulsi Syrum urbem ante annum Troianae cladis condiderunt. I. e. Iosepho [orig: Iosephô] interprete, l. 8. Iud. Antiq. annis 240. antequam templi fundamenta iecisset, Solomon. Proinde cum de Sidone agatur in libris Mosis et Iosuae, et Iudicum, et in vaticinio Iacobi Patriarchae, qui vixit diu ante Mosem, de Tyro nihil reperimus ante tempora Davidis, nisi quis [gap: Hebrew] Ios. c. 19. v. 29. putet esse Palaetyrum. Itaque, ut observat. Strabo l. 16. *(oi me\n ou)=n poihtai\ th\n *si/dona teqrullh/kai ma=llon. Et Homerus, qui Sidonis et Sidoniorum meminit in tot locis, Tyrum ne nominat quidem. Iam si de magnitudine certamen instituatur, in libro Iosua c. 11. v. 8. Sidon appellatur [gap: Hebrew word(s)] magna, i. e. inter Phoenicias urbes maxima. Diodor. l. 16. plou/tw| te kai\ tai=s2 a)llais2 xorhgi/ais2 h( po/lis2 polu\ praei=xe tw=n kata th\n *foini/khn po/lewn to\ de/ megiston trih/reis2 kai\ penth/reis2 ei)=xe plei/ous2 tw=n e(kato\n. Pomp. Mela l. 1. c. 12. Adhuc opulenta Sidon, antequam a Persis caperetur, maritimarum urbium maxima. Sed Tyrus illi deinceps, si Straboni credatur, dna/millos2 conferenda; si Curtio l. 4. c. 2. praeferenda. Is enim Tyrum affirmat et claritate et magnitudine, ante omnes urbes Syriae, Phoenicesque fuisse memor abilem, quo [orig: quô] tempore obsessa est ab Alexandro. Nic. Lloyd. Vide Tyrus; et plura de antiquitate urbis, prae Tyro, apud Ioh. Marshamum Equ. Canone Chron. Sec. XI. Capta est Sidon, cum Archipatride, Caesarea Strabonis, Ptolemaide. et Berytho, a Balduino I. Hierosolym. Rege A. C. 1104. sub cuius successore Balduino II. etiam Tyrus recepta est, A. C. 1125. sed utraque postea cum tota regione in Barbarorum potestatem relapsa est. Sidonis Achilles Tatius, statim operis initio [orig: initiô] duos describit portus angusto [orig: angustô] aditu et lato [orig: latô] sinu, in quorum interiorem naves hieme se recipiunt, quia tutior est statio. Ceterum syrus a Sidone distat stadiis fere 200. uti habetur in Strabone. loc. cit. In medio Sarepta nomen habet ab aeris et ferri fusione, cuius ibi magnum fuisse proventum, Hebraei colligunt ex benedictione Aser horum locorum incolae. Deut. c. 33. v. 25. Ferrum et aes sub calceo tuo. Atque huc omnino pertinet illud Eumaei Sidonii, apud Homerum, antiquitatis sedulum indagatorem: Od. o. v. 424.

*)ek me\n *sidw=nos2 poluxa/lkou eu)/xomai ei)nai.

Nec erat cur interpretes Poetae verba traherent in alienum sensum, quasi circa Sidonem aeris fodinae nullae fuissent. Tyri porro et Sidonis incolis indulserat ingenium acr, vividum, et ad omnia flexile. Arithmetica et Astronomia ab iis manarunt [orig: manârunt] ad Graecos. Et, ut taceam recentiores, Sidoni Mochus de atomis philosophari coepit ante Troiani belli tempora. Et Abdemonus Tyrius, quaestionibus propositis, Regem Solomonem provocare ausus est Sed praecipua celebritas ex mechanicis artibus. Tyri mixtura pupurae, Sidoni vitraria et textura sindonum ex lino tenuissimo feruntur inventa primum. Et fabrorum peritiam impense laudat Solomon his ad Hiramum Tyri regem, 1. Reg. c. 5. v. 6. Nosti non sees quemquam inter nos, qui sciat caedere ligna ut Sidonii. Hinc est, quod Homerus Il. 23. v. 743. et 6. v. 289. et Od. 15. v. 114. et 4. v. 54. appellet poludaida/lous2, et si quid concinnum in vestibus, aut in vasis affabre factum, aut ludicrum in crepundiis, id tribuere solet Sidoniorum industriae. His artibus illorum opes in immensum brevi crevere [orig: crevêre], dum iis vacare licuit, per longae pacis otium. Nam pacate diu vixisse prae ceteris mortalibus vel hinc colligas, quod Iud. 18. Sidonii proponuntur in exemplum summae securitatis. Ita enim habetur v. 7. de Lais incolis: Habitabant secure, pro more Sidoniorum, quitet et confidenter.

SIDONA regio Ponti Cappadocii,Ptol.

SIDONES populi Thraciae prope Hebrum. Plin. Alii in Scythia.

SIDONIA urbs Troadis. Steph.

SIDONIORUM Insulae in Sinu Persico, unde Sidonii Phoenices profecti. Strab. l. 16.

SIDONIUM Mare Syrii seu Phoenicii pars.

SIDONIUS Apollinaris Caius Sollius Episcopus Claromontanus, in Arvernia, floruit saeculo [orig: saeculô] 5. Natalibus, ingenio [orig: ingeniô], eruditione, pietate illustris. Natus patre, Praetorio [orig: Praetoriô] in Gallis praefecto [orig: praefectô], sub Honorio Imperatore Lugduni, Eusebium in Philosophia, Hoeniumque in Eloquentia et Poesi audiit. Ab Anthemio Imperatore Romam invitatus, inter fuit nuptiis Ricimeri generi huius: cm secundum Consuli Panegyricum dedicavit, hinc praefectus Urbis creatus, postmodum Patriciis insertus. Statua ipsique ab Avito, in Bibliotheca Fori Traiani erecta, et Maioriano [orig: Maiorianô] Circenses ludos Arelati celebrante, eius mensae admotos: ut rumque panegyrico [orig: panegyricô] honoravit. Aviri filia [orig: filiâ] ducta [orig: ductâ], filium sibi cognominem cum duabus filiabus, Roscia et Severiana,


page 172, image: s0298a

genuit: legationibus variis defunctus. Cum dein Avitus imperio [orig: imperiô] cedetet, et Maiorianus amicos eius exagitaret, captus detentusque Lugduni, mox libertati, muneribus, gratiae restitutus, foederis inter illum et Theodoricum proxeneta fuit. Surrogatus post haec Eparchio Episcopo, A. C. 472. dignitates suas in filium transtulit, ipse S. Scripturae deditus, brevi tantum profecit, ut ab Euphronio Episcopo Augustodunensi, in difficilioribus quaestionibus consuleretur. burgundionum fame laborantium nutriit 4000. Plurima in obsidione Claromontis, quam Gothi oppugnabant, ab Haereticis et duobus praesbyteris passus, obiit A. C. 482. aetat. 52. Scripsit libros 8. epist. cum 20. carminibus. Ioh. Coleure, Ioh. Syvaro et Sirmondus, in notis. Gennad. de Viris Ill. c. 92. Ruric. in epist. Gregor. Turonens. Hist. l. 2. c. 22. etc. Inprimis Voss. de Poet. Lat. p. 60. et de Hist. Lat. p. 233.

SIDRACH vel SHADRACH qui et Ananias, nomen viri. Dan. c. 3. v. 12. 13.

SIDROCAPSA Leuncl. Sirus; urbs maritima, episcopalis sub archiepiscopo Thessalonicensi, Sideros et Scydra etiam videtur Ptolomaev dici. Vide Siderocapsa.

SIDRONA oppid. liburniae mediterran. Belas Nigro. Alii eandem putant cum Siridone D. Hierorymi patria [orig: patriâ].

SIDRONES Germaniae populi Ptol.

SIDUS vicus Corinthi, aut Megaridis navale. Item vicus circa Clazomenas, et alius Rubri maris, et locus Pamphyliae. Steph.

SIDUSSA urbs Ioniae. Steph.

SIDYMA urbs Lyciae. Steph.

SIETZIUS fluv. Helvetiae, qui e lacu Rivario prope Vesenium effluens, postea Limago miscetur. vide Simlerum de Rep. Helvet.

SIFFRIDUS Presbyter Saxo, floruit A. C. 1308. Auctor Chronici, a M. C. usque ad A. C. 1307. Georgius Fabricius edidit. Item Dominicanus, Archiepiscopus Moguntinus, A. C. 1470. Scripsit varia. Trithem. Voss. l. 2. Hist. Lat. c. 62. Possevin. Miraeus, etc.

SIFRA pro quo perperam plerique Cisra scribunt, vox est ab Indis accepta, si Georg. Vallae credimus: Vossius vero ab Arabibus eam sive Saracenis, qui in Hispania vixere [orig: vixêre], potiori derivat iure. Sane et Hebraeis [gap: Hebrew word(s)] Sephar, est numerus, numer atio: a [gap: Hebrew word(s)] saphar, i. e. numerare: imo et ab eodem verbo numerus dicitur [gap: Hebrew word(s)] Misphar . Ita autem Barbaras numeri notas appellamus, cum Graeci Romanique, pro numeri figuris, literis usi sint. Originem earum Conr. Dasypodius Institut. Mathem. l. 1. e. figuris Graecanicarum literarum corruptis arcessit, arbitraturque id non fore obscurum, si quis has ambarum figuras intueatur:

b. g. d. e. st. z. h. q.
2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.

Sed verisimilius est, Europaeos coeteros accepisse ab Hispanis; eos a Mauris; illos ab Arabibus; hos a Persis, vel Indis: et certiora afferri possent, si constaret, ecqua Orientis natio utatur literis, vel numerorum notis, quae cum Sifris vulgatis conveniant. Porro non nisi anni sunt circiter 400. quod eas accepimus, unde certum ducitur argumentum, nummos aliaque huius generis, in quibus Sifrae comparent, non maioris esse vetustatis: Et proin Marquardi Freheri grandem illum argenteum nummum, qui effigiem habuit Constantini Imperatoris equitantis, antiquum esse negat Ios. Scaliegr, cum in eo compareant notae hae Arithmeticae 234. Cuiusmodi characteres non est reperire in libris Graecis Astrologicis et Logisticis vel computis Ecclesiasticis, multo ante captam Constantinopolim. Sed et immutationem aliquam etiam in hisce Sifris contigisse, constat ex lapidipus et libris, in quibus, ante 200. annos, exaratum videmus; *l. pro 7. etc. Voss. de Scient. Mathemat. c. 1. §. 5. Vide quoque supra, voce Numen.

SIGA [1] colonia et urbs Mauritaniae Caesariensis Ptol. regia quondam Syphacis, inter ostia Malvae ad occasum et Quisam urbem ad ortum apud ostia Sigae fluvii. Aresgol Marmolio. Humain Castaldo Aliis Zersen, seu Zersen. Fluv. Tenne dicitur Castaldo. Baudrando Siga Haresgol hodie, oppid. regni Algerii, in provinc. Telensina, cum portu, in ora maris Mediterranei in scopulo, cum acstro munito. 55. mill. pass. ab ostio Mulviae fluv. Quisam versus 90. et 18. a Telensino in Boream, Carthaginem novam versus 120. circiter. Alias Syphacis regio, postea Episcopalis. Siga autem fluv. in mare Mediterraneum labitur, prope Sigam oppid. et a Neotericis Rio de Haresgol, incolis autem Tefnet dicitur, Marmol. descr. Africae.

SIGA [2] oppid. Veteraviae, caput Comitatus cognominis ad Sigem fluv. 8. milliar. German. a Marpurgo in Occasum Coloniam versus 11. in limite Westphaliae; Sigen.

SIGAEA Aloisia Toletana, non Latine solum, Graece ac Hebraice, sed et Syriace ac Arabice docta, quinque his linguis varias scripsit ad Paulum III. litteras, teste I. Vasaeo [orig: Vasaeô] Chron. Hispan. Hinc in aulam Lusitanicam invirata ac muneribus ingentibus exculta ibi aliquandiu degit: Burgis dein sedem fixit, nupta Francisco de la Cueva, obiitque A. C. 1560. in flore aetatis. Sororem habuit Angelam similiter doctam, et Vasaeo, Recsendio, Alvaro Gomerio, laudatam. Scripsit nihil. Teissier Elog. Parte. 1.

SIGALA Indiae intra Gangem urbs. Ptol.

SIGALION simulacrum apud Aegyptios, in sacris Isidis et Serapidis, quod digito [orig: digitô] labiis im presso [orig: pressô] silentium imperare videbatur: unde et nomen accepit a)po\ tou= siga=|n, quod est silere. Alio nomine Harpocratem appellabant. Vide Harpocrates.

SIGANIA Colchidis fluv. Plin. l. 5. c. 4. quem Arrianus *sigga/mhn vocat. Ptol. *sisa/neon oppidum, sic (ut est verisimile) a fluv. dictum, inter Cyaneum fluv. et Neapolin collocat.

SIGANAS vel SAGANAS Carmaniae fluv. apud Plin. l. 6. c. 25. de quo vide Salmas. ubi supra p. 1181.