CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS QVARTVS Literas R, S, T, V, X, Y, Z, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

STHENOCRATES Atheniensis, socius coniurationis, qua [orig: quâ] Heraclidem Demetrii praefectum trucidare et Athenas praesidio [orig: praesidiô] liberare tentabant; ab Heraclide oppressus et occisus. Polyaen. l. 5. c. 17.

STHENYO una ex filiabus Phorci, et belluae marinae, Medusae soror, et Euryales.

STIBADIUM Graece *stiba/dion, torulus fuit e gramine, herbis frondibus seu floribus stipatus, a stei/bw, Hesych. *stiba\s2 a)po\ r(a/bdwn kai\ xlwrw=n xo/rtwn strw=sis2 kai\ fu/llwn, h)\ *xamaikoi/th, Stratum e frondibus, viridique gramine, ac foliis constructum et lectus humi positus. Unde alibi apud eundem, *xameu/nh stiba\s2 kai\ tapeinh\ klini\s2, Torus et humilis lectus. Stratum enim pauperum erat, eidem proin alibi iterum klini/dion penixro\n, lectulus paupertinus, appellatur. Sed et Ascetarum fuisse, diximus in voce Somnus. Isidorus Camam vocat, cum ait: Cama est brevis lectus et circa terram; Graece enim xamai\ humi dicunt; hincque tunicas lineas interiores Camisias dici tradit, quod in his dormimus in Camis. Verum non Camas, sed Cameunas Graeci, strata istiusmodi humilia, et lectulos humo propiores vocarunt [orig: vocârunt]. Vide Octav. Ferrarium de Re Vestiar. Part. i. l. 3. c. 5. Inde Stibadium tricliniare: de quo sic Martialis l. 14. Epigr. 87. cui tit. Stibadia,

Accipe Lunata [orig: Lunatâ] scriptum testudine Sigma,
Octo capit: veniat quisquis amicus erit.

Ubi cum Stibadium idem faciat cum Sigmate, Vide hanc vocem supra [orig: suprâ]: et via in Triclinii locum successere [orig: successêre] Stibadia, Antiqui enim Stibadia non habebant, sed stratis tribus lectis epulabantur, unde et Triclinium sterni dicebatur, Servius ad Aeneid. l. 1. v. 701. quoque infra, in voce Triclinium. Aliter Accubita quoque Stibadia, dicta sunt, Graecis h)miku/klia, Latinis etiam hoc [orig: hôc] sensu himicyclia, a forma scil. lunata seu semicirculari. Unde Apuleius semirotundum suggestum vocat etc. qua de re vide Salmas. ad Lamprid. in Heliogabalo passim.

STIBIUM inter ea, quae in argenti metallis inveniuntur, memoratur Plinio l. 33. c. 6. Spumae lapis candidae nitentisque, non tamen translucentis stimmi appellant, alii stibium --- duo eius genera, mas et femina --- vis eius adstringere et refrigerare, principalis autem circum oculos, namque ideo etiam plerique platyophthalmon id appellavere [orig: appellavêre], quoniam in calliblepharis mulierum dilatet oculos. Nempe sicut ad ruborem gemmis conciliandum anchusae radice mulieres antiquae utebantur, sic nigro [orig: nigrô] stibii pulvere supercilia rasa circumducebant et in arcum formabant, sicque oculorum spatium velut producebant, id quod inter pulchritudinis priscae praecipua reputabatur momenta, ut ex epitheto Iunonis Homerico bow=pis2 liquet. Hinc Ion in Omphale, stibium o)mmatogra/fon vocat,

Et Hesychius u(pogra/mmata, interpretatur stimmi/smata o)fqalmw=n etc. Vide Salmas. ad Solin. p. 1148. et Dalechampium ad Plin. Et haec fuligo est, Tertulliano, Arnobio, Iuvenali memorata locis supra citatis in ea voce. Fucor, in illis Cypriani de Habitu Virg. oculos circumducto [orig: circumductô] nigrare fucore. Unde orbes stibio [orig: stibiô] fuliginatos legas apud Hieronym. de Viduitate ad Furiam Tomo I. Ep. 10. c. 11.

STICA apud Catonem, c. 70. ubi de quadam medicamenti compositione, quae bubus paratur: Si morbum metues, sanis dato salis micas III. folia laurea III. porri fibras III. ulpici sticas III. alii sticas III. Plinio nucleus, Graece a)/glis2 et ge/lgis2, tunica est. *sti/xos2 enim et stoi=os2 series dicitur rerum inter se iunctarum, et continenter invicem haerentium, unde stoixh), pro tunica corpori adhaerente et ex eo Latinum Stica. Sic Graeci recentiores sti/xion et stixa/rion passim pro tunica usurpant, inprimis cum de vestitu Sacerdotali agunt, uti docet Salmas. ad Tertullian. de Pallio. Vide quoque eum ad Solin. p. 1062. et hic [orig: hîc] infra. Apud Scriptores citimae aetatis, Anglos potissimum, Stica certus numerus anguillarum est, Angl. Esticke, Car. du Fresne Glossar.

STICHARIUM Dominico Macro tunica est Episcopalis, qua [orig: quâ] Graeci in sacris functionibus loco [orig: locô] albae utuntur; Quam sericis rubris albisque fasciis virgandam esse, ait Sim. Thesalonicensis, vide quoque Gregoram l. 6. c. 1. quo [orig: quô] quid significatum velint, vide apud eundem Macrum in Hierolex. ubi addit, Episcopos et Diaconos Graecorum, in Quadragesimali et maestitiae tempore, Stichario rubri coloris uti, ex Demetrio Chomateno. De nominis origine dictum supra. In optimo Glossario Strictoria dicuntur stixa/ria, quod ad corpus stringerentur huiusmodi tunicae; hinc infimis Graecis sfigktw/ria vel sfigktou/ria. Salmas. ad Vopisc. in Aureliano, c. 46. Eundem de *stixolo/gois2, qua [orig: quâ] voce Mimi insigniti. Vide ibidem supra.

STIFELIUS Michael Eslingensis, Minister Euangelii in Saxonia et Prussia, scripsit Arithmeticam, cui praefationem Melanchthon addidit. Obiit A. C. 1567. Ienae, aetatis 30. Thuan. Histor. Quenstedius, Possevinus, Ios. Blancarius, qui eius Arithmeticam et Algebram mire laudat, Mathem. Chronol p. 62. et Spondanus ad A. C. 1553.

STIGMATIAE dicebantur olim Servi fugitivi, qui e fuga retracti stigmatibus notabantur. Qui mos quam antiquus, ex Herodoto l. 7. discimus, ubi stigmata Xerxem Hellesponto inussisse, praeter alias serviles poenas eidem inflictas, tradit: Et confirmat idem, apud Eundem l. 5. capitalis ille Tabellarius ab Histiaeo ad Aristagoram missus; Artemisiae item tropaea apud Rhodios, de quibus vide Vitruvium l. 2. c. 8. Imo et Phocylidem legimus praecipientem.

Et his notis insignes fuisse videntur Pagasaei servi, quos Hermippus apud Athenaeum Deipnosoph. l. 1. recensuit. Id autem inscribere

dixt Ausonius Epigr. 15. unde facies inscripta, apud Claudian. l. 2. in Eutrop. Locus inustionis fuit frons, uti monstrat Lucianus Revivisc. qui fugitivos nescio quos Philosophos, typo [orig: typô] vulpis aut simiae. censet in ea parte vultus inuri debere. Diphilus quoque Deipnos. l. 6. quendam insectatur, qui comam se alere Deo dicebat, ut capillis promissis obvelaret frontem inustam. At quaenam hae notae? Fuerunt qui statuerunt *f. et F. quod utique non improbatur. Illud inicit scrupulum, quod Petronius narrat, Eumolpum implevisse frontes Encolpii et Gytonis ingentibus literis, quas appellat notum fugitivorum epigramma. Val. certe Maximus memoriae prodidit, servum Restionis inexpiabili literarum nota [orig: notâ], per summam oris contumeliam inustum; ubi vox illa literarum minus apte ad unicum *f. vel F. videtur posse referri. Nec eximit scrupulum Martialis l. i. Epigr. 29. v. 9. ubi invehitur in quendam, qui ex servili conditione pervenerat ad equestrem dignitatem, insigniaque equestria gerebat. Ita autem de illo, inter alia,

Et numerosa linunt stellantem splenia frontem,
Ignoras quis sit? splenia tolle, leges.

Splenia profecto numerosa videntur adhibita, ut contegerent numerosas inscriptas literas; nec repetita [orig: repetitâ] litera [orig: literâ] *f. vel F. frontem implesse [orig: implêsse] verisimile est; sed potius inscriptionem hanc fuisse conceptam illis verbis, quae in eorum collaria et aereas lamellas incisa Romae hodieque visuntur. Cum enim Constantinus Aug. ad normam eius, quem profitebatur, humanitatis, vetuisset in facie noxiorum inscribi, quod dedeceret faciem maculari, quae ad similitudinem pulchritudinis caelestis esset figurata, non defuerunt lenes domim, qui obsquerentur, et frontis contumeliam in praedicta transferrent. Collaria enim fuisse apta fugitivis, testatur et Lucillius apud Nonium:

Et est Collare apud Lael. Paschalinum Romae cum hac inscr. Tene me quia fugi, et revoca me domino meo Bonifatio Linario A [gap: illustration] *q Apud eundem exstat aerea lamella utrinque inscripta suntque illae, quae in ipsa ad versa leguntur literae non prominentes, sed incisae et quidem non inleganter; at quae in eadem aversa conspiciuntur, in summa velut cute, cultelli acumine videntur exaratae negligentius. Et ex hoc demum capite erat olim Collaris ferrei gestatio famosa, ut notat Metaphrastes in Actis SS. Martyrum Carpi, Papyli, Agathodori et Agathonicae; ut quae liberos homines cedeceret. Neque vero non poterant verba in fronte commode imprimi, cum Theophilus Imperator undecim versus Theophanis et Theodori fratrum frontibus inscripsisse legatur, apud Baronium Not. in Martyrol. Et hae lamellae clavis forte capitatis ad collaria affigebantur, in indicio [orig: indiciô] suo [orig: suô] fugitivos proderent. Quid autem sibi haec nota [gap: illustration] in fronte Inscriptorum voluerit, vide Licetum de Lucernis Antiqq. et plura hanc in rem, apud Pignorium de Servis. Baron. loc. cit. et Hieron. Aleandrum Comment. in Instit. Caii. De illis ita Ausonius Epigramm. 15.

Pergame, non recte punitus, fronte subisti
Suppticium, lentae quod meruere [orig: meruêre] manus.
At tu, qui dominus, peccantia membra coerce,
Iniustum, falsos excruciare reos.
Aut inscribe istam, quae non vult scribere, dextram,
Aut profugos serri pondere necte pedes.

Ponitur et lactis gustum quae condiat herba,
Deiectura quidem fronti data signa fugarum,
Vimque suam idcirco profitetur nomine Graio, etc.

Sed et Milites Romanorum, priusquam matriculis eorum nomina insererentur, stigmata, in brachio vel manu, accipere consuevisse, patet ex L. Arcadii et Honorii: Stigmata, i. e. notae publicae fabricensium brachiis, ad imitationem tironum instigantur: more, ut videtur, a Graecis recepto [orig: receptô], ad quem alludere Apostolum in Epistolis retro vidimus, ubi de Signatis manu. Mansit vox etiam recentiori aevo [orig: aevô], de lemnisco nodato, vulgo Las qui Militi, post balneorum ceremoniam, longiori tunica [orig: tunicâ] induto, ad sinistrum humerum alligabatur, ut videre est apud Uptonum de Militari Offic. l. 1. c. 3. Ut de stigmasi reorum, item Clericorum graviter delinquentium, de quibus cap. audient. de crim. falsi, nil addam, vide quoque supra, voce Inscripti, item Literati..

STILBE Nympha Lapitham filium ex Apolline peperit, a que Lapithae populi dicti.

STILBO is qui Diodotum dialecticum mori coegit, cum ei lusorias quaestiones obiceret, Plin. l. 7. c. 53.

STILBON Mercurii stella dicitur, i. e. radians, quod eius orbis splendeat.

STILICO Vandalus, Dux copiarum Theodosii M. cuius ex fratre neptem Serenam in matrimonio habuit. Tutor Honorii, quem Pater Occidentis Imperatorem declaraverat, prospere rem gessit, usu rerum et fortitudine inclitus: Hinc elatior. Gothos in Liguria vicit, A. C. 402. et Alaricum, qui per Ann. 30. Thraciam, Graeciam et Illyrium vastaverat, in fugam coniecit: interim, cum illum perdere posset, foedere cum illo inito [orig: initô], elabi eum permisit. Postea Radagisum superavit, Imperatori Mariam primo, dein Thermaniam, filias suas, elocavit: Tandem Eucherium filium ad Imperium evecturus, clam cum Barbaris amicitiam fovit, Athalaticum modo vicit, modo vincere permisit: Sed persidia [orig: persidiâ] detecta [orig: detectâ], Honorii iussu occisus est, A. C. 408. Eucherio [orig: Eucheriô] filia [orig: filiâ]

cum Setena strangulato [orig: strangulatô], quam Placidia Imperatotis soror Barbaros Romam invitasse [orig: invitâsse] ostendit. Decreto Senatus nomen eius ubique deletum, statuaeque disiectae sunt. Prosper et Marcellin. in Chron. Oros. l. 7. Claudian. de Stilic. Addo hic [orig: hîc], quod tres libros Sibyllinos, post Sullanum incendium utcumque reparatos, quibus fortuna Urbis Populique contineri credebatur, uti supra diximus, aboleri. idem praecepit, teste Lactantio [orig: Lactantiô] de Ira Dei c. 23. Sed et nummos eundem aureos, sola [orig: solâ] forma [orig: formâ] ab Imperatoriis discrepantes cudere ausum esse, notat Philostorgius l. 12. c. 1. n. 2. et hoc inter affectatae ab eo tyrannidis signa reponit. Verum ab Honorio potius, in soceri Stilichonis honorem, et memoriam rerum ab hoc praeclare gestarum, factum id esse, contendit Car. du Fresne Dissertat. de infer. aevi Numismat. num. 63. De figura gemmis insculpta, reperta [orig: repertâ] in Mariae filiae eius sepulchro, Imperatori modo dicto nuptae, vide aliquid infra, in voce Vive.

L. STILO Nobilis Romanus, sine causae dictione, iussu Severi Imperatoris, occisus, de quo vide Spartian. in Vita huius. c. 13.

STILPO Megarensis Philosophus tempore primi Ptolemaei, discipulus Pasiclis Thebani; praefuit scholae Megarensi, scripsitque dialogos non minus 90. Suidas. Tanta [orig: Tantâ] eloquentia [orig: eloquentiâ] et gratia [orig: gratiâ] fuit ut omnes Philosophi ad eum certatim confluerent. Megara [orig: Megarâ] capta [orig: captâ], a Ptolemaeo Sotere et Demetrio, magni fuit habitus. Caput Stoicorum. De hoc Cicer. in l. de Fato: c. 5. Stilponem Megareum philosophum, acutum sane hominem, et probatum temporibus illis accepimus. Hunc scribunt ipsius familiares et ebriosum et mulierosum fuisse. Neque haec scribunt vituperantes, sed potius ad laudem: vitiosam enim naturam ab eo sic edomitam et compressam esse doctrina [orig: doctrinâ], ut nemo unquam vinolentum illum, nemo in eo libidinis vestigium viderit. Vide et Diog. Laert. l. 2. Sen. ep. 9. et de Const. c. 5.

et Scriptori sacro Actorum c. 9. versu 5. et c. 26. v. 14. ubi eadem phrasis, non ex profanis tamen his Auctoribus, sed ex Mose, qui Aeschylum mille circiter praecessit annis, desumpta Deuter. c. 32. v. 15. Hebr. [gap: Hebrew word(s)] darban, 1. Sam. cap. 13. v. 21. ubi Israelitae leguntur ivisse ad Philistaeos, ad aptandum stimulum; item [gap: Hebrew word(s)] malmad, Iudic. c. 3. v. 31. ubi Samgar stimulo [orig: stimulô] boum sexcentos Philistaeos percussisse legitur: quod utrumque a radice, acutum esse et Iodicare significante, ortum est. Graece proprie bouplh\c cuiusmodi telo [orig: telô] armatum Lycurgum Bacchi copias et nutrices, circa Nysam, fugasse [orig: fugâsse], ait Homerus Il. z. fabula [orig: fabulâ] ex Historia sacra forte detorta [orig: detortâ]. Quamvis bipennem quoque sic vocet Oppianus Halieutic. l. 5. v. 257. Vide Bochart. Hieroz. Parte prior. l. 2. c. 39. et supra Samgari. Fustis est acutae cuspidis, quo [orig: quô] boves suppunguntur. Imo et equi; Unde Statius l. 1. Silv. 1. v. 39.

Cuiusmodi Stimuli quales fuerint, ostendit pictura Circensium, apud Philippum Rubenium Elector. l. 1. c. 30. ubi tres pari longitudine expressi cubitalem et ultra habuisse videntur. Inde per translationem, omne id, quo [orig: quô] vexamur. Namque apud Romanos in crucem agendos, qui deducebantur ad eam non sine vaxatione, per viam quoque stimulis agi pungique, inprimis quoties retrospicerent, aut obniterentur, consuevisse, testis est Plautus Mostellar. Actu 1. sc. 1. v. 52. apud quem conservo servus,

O carnificinum cribrum! quod credo fore,
Ita te for abunt patibulatum per vias
Stimulis, si noster huc revenerit senex.

Ubi habemus Stimulos, idque in patibulato (ad furcam adstricto) et per vias. Idem Asinar. Actu 3. sc. 2. v. 4. iungit, cum cruce, Stimulos, Laminas, Crucesque et alias meminit, sed sic, ut seorsim eos fuisse intelligamus, inter cruciatus et tormenta, sicut laminas et ignes, Pictores quidam asserculum sive tabellam imae CHRISTI vesti appingentes, quae clavis praeacutis consita pedibus calcibusque euntis illidatur, forte ad hanc destimulationem all udere voluerunt: quae tamen Stimulis aliis facta, quos oblongos, sive e sudibus praeacutis et ferro [orig: ferrô] praefixis, gestabant ad hunc usum. Sed nisi ea Pictorum mens, ipsi vidento: ego inventiunculae eius nec auctor sim, nec interpres, inquit Lipsius de Cruce l. 2. c. 6. Vide quoque Plut. in Coriolano. unde phrases ortae, Stimulo [orig: Stimulô] fodere, Plaut. Curcul. Actu 1. Sc. 2. v. 40. et Stimulos pugnis caedere, Idem Trucul. Act. 4. Sc. 2. v. 55. Interim non desunt, qui hoc poenae genus, Stimuleum supplicium Plauto Milit. Actu 2. sc. 6. v. 31. dictum, non tam publica [orig: publicâ], iis qui in crucem agendi erant; quam privata [orig: privatâ] auctoritate, ab heris adhibitum fuisse servis nequam, ut ad frugem redirem, contendant, Namque tali poena [orig: poenâ] affectum servum, per contemptum, a conservis carnificini cribri hinc dicterium tulisse, supra ex aliquoties iam memorato Comico ostendimus. Quod si vero placet, publicae id poenae genus agnoscere, videtur id in fures, antequam crimen

confiterentur, fuisse exercitum, ut sic veritas eliceretur: unde Centrenes illos appellatos legimus, a ke/ntron i. e. Stimulus. Vide Cael. Rhodig. Antiquar. Lection. l. 10. c. 5. et Thom. Godwynum Antholog. Rom. lib. 3. Sect. 3. c. 4. nec non supra voce Capitones. Apud Poetas ad quemvis affectum denotandum, vox adhibetur. Unde veterem picturam Christianam, ubi, repraesentatis Inferis, iracundum hominem quatuor daemones, in poenam tam facile apud Superos motae irae, distimulent, memorat Barthius ad Stat. Theb. l. 11. v. 497. Impulsiones item divinas. Virgilius Aen. l. 7. v. 405.

Vide eundem Barthium hanc in rem multa afferentem, ad Musaeum, ut et supra ubi de Bubulis.

STIPA ex Graeco stoibh\ unde stoepa et stupa primitus, Latinis est h( su/nqesis2, quidquid nempe componendis vasis interponeretur, in navi, ut firmius haererent. Servius stipant, densant, translatio est a navibus, in quibus stuppa interponitur vasis, quam stipam dicunt. Et stuppa [orig: stuppâ] quidem plerumque ad hanc ntebantur, sed et aliis nonnumquam rebus, ut foeno [orig: foenô] et palea [orig: paleâ]. Nec stuppa idem plane cum stipa est, quippe ex Graeco o( stu/pphs2 originem trahens. Porro palea foenumque stipa dicebantur, qua [orig: quâ] amphorae firmari solent, cum exstruuntur; etiam stipites, inquit Festus, qui ob eam rem destituuntur. Ad quam rem torto [orig: tortô] foeno [orig: foenô] uti consueverunt Figuli. Ut plurimum vero fiebat stoibh) ex scirpo vel papyro, quam Graeci flew\n appellant, imo et hinc stoibh\n, stoeben quoque Plinio, l. 22. c. 11. cuius ad componenda et stipanda vasa fictilia et amphoras, texta item conficienda, quae fictilibus oleariis circumponerentur, multus fuit usus. Unde et spinae genus, quod alias Graece few\s2 et i(ppo/fews2, stoibh\ quoque appellata est, quod ea [orig: eâ] in acervum composita [orig: compositâ] fullones vestimenta pectebant etc. Quam in rem vide Salmas. ad Solin. 1003. 1062. etc. Hinc stipare, implere est, farcire, densare. Graece parabu/sai. Ut stipare calceum multiformem, apud Tertull. de Virgin. vel. Apud eundem de Pallto c. 3. in angustias se stipare i. e. infercire se et infulcire in angustias etc. Indeque Stipatores dicti Servio, qui in navibus componebant, h. e. qui vasa in naves illata composite ordinabant ac densabant, interiectis, ut firmiter omnia cohaererent, stuppis, palea [orig: paleâ] foeno [orig: foenô]. Idem Salmas. ad Pallium Tertulliani d. l. Virg. Aen. l. 3. v. 465.

STIPATORES Inquisitorum in Eccl. Rom. milites dicuntur, qui Inquisitori ad inquirendos et puniendos haereticos auxilium et comitatum praestant: inde Familiares vulgo, velut ex Inquisitoris familia; in aliquot Italiae provinciis Cruce-signati, in aliis S. Petri Martyris Scholares, dicti, ac cruce in extima veste insignes. Eorum officium et immunitates prolixe describit Iac. Simancas Pacensis Episc. de Catholicis institutionibus tit 41. §. 15. Numerum quod attinet, illorum in Toletana civ. ab Inquisitoribus eliguntur 50. Hispali 50. in regno granatensi, 50. in Cordubensi, et Conchensi et municipio Valdolitano. 40. in Calagyrria et Ilerena 25. in quolibet oppido trium millium municipum 6. in singulis aliis \quingentorum, 4. in vicis minoribus, 2. in vicis vero matitimis et limitaneis, 4. Vide Phil. a Limborch Historia [orig: Historiâ] Inquisit. l. 2. c. 9. et supra voce Cruciferi.

STIPENDIARIAE provinciae olim dictae sunt, quae Romanis vectigal seu stipendium pendebant: exceptis civitatibus iis, quae propter merita sua aut immunitate aut libertate donatae, atque in Amicorum formulas relatae essent. Cum enim unius regionis populi ac civitatis non eodem [orig: eôdem] modo [orig: modô] se adversus Popul. Roman. gessissent, nec omnes eodem [orig: eôdem] pacto [orig: pactô] tractatae sunt, verum pro suis quaeque meritis leges a Victore acceperunt. Quo [orig: Quô] factum, ut in devicta provincia civitatum quaedam vectigales, aliae immunes, quaedam servitute affectae, aliae libertate donatae sint. Vectigales dictae; quibus vectigal aliquod seu tributum impositum est; Immunes, quibus nullum: Servitute affectae, quas Magistratui Rom. parere voluerunt; Libertate, quas ab eius iurisdictione solverunt. Vectigal porro ipsum, aut certum fuit, aut incertum. Certum definita fete Stipendii summa erat, quam domatim quotannis, pacis quoque tempore, pendere tenebantur; dicebaturque proprie Stipendium, sive Tributum; et qui hoc pendebant, Stipendiarii sive Tributarii: Incertum, proprie Vectigal nuncupatum, portubus rebusque venalibus, pascuis agrisque constituebatur, unde et Portorium, quod ex portubus: Scriptura, quod ex pactione pascuorum publicorum, et Decuma, quod ex agris, dictum. Meminit huius rei Turnebus Advers. l. 1. c. 11. Latinae coloniae ius civitatis, suffragii et Magistratus capiendi, si in sua Colonia Magi sir atum gessissent, habebant, Italicis autem ius civitatis et suffragit nullum erat, immunes tamen erant, nec tributum aut Stipendium pendebant, ut solebant provinciae. Vide quoque Sigonium de iure Rom. l. 1. c. 16. et Rosin. l. 10. c. 22.

STIPENDIUM a STIPE dictum, quod aes quoque stipem dicebant: Nam quod asses librae pondo erant, qui acceperant maiorem numerum, non in arca ponebant, sed in aliqua cella stipabant. M. Vatro de L. L. l. 4. et verbo pendo, quasi Stipipendium, quod ante nummum signatum Quaestores stipem militibus appendere solebant, non numerare: Unde non aliter militibus, quam ad stateram antiquitus sivisa stipendia sunt. Fuit proprie aes militare, quod militi semestre aut annuum dabatur, teste eodem [orig: eôdem] Varrone de vita Pop. Rom. *)oyw/nion stratiwtiko\n, Obsonium militare quoque dictum, eo quod non semper aes aut pecunia, sed aliquando et panis ac obsonium Stipendii loco [orig: locô] erogabatur. Hinc Obsonii vocabulo pro Stipendio utitur Polybius l. 2. quam rem discusserunt egregie Iustus Lipsius Elect. l. 2. Car. Sigonius de antiquo Iure Civ. Rom. Ioh. Stadius Not. ad L. Florum, Andr.

Tiraquellus ad Alex. Neapolit. l. 6. c. 22. etc. Imo [orig: Imô] et Stipendium postea annus dictus est quilibet, ab anno aetatis decimo septimo, usque ad quadragesimum secundum vel iuxta alios, sextum, quod [orig: quôd] eo [orig: eô] temporis inter vallo [orig: vallô] in bello mererent. Anno [orig: Annô] enim praefato [orig: praefatô], qui primus erat post praetextam positam, militiae adscribebantur, tenebanturque permanere per annos 25. continuos, quod illi, qui de iis scripserunt rebus, Stipendia vocant. Servius ad Aen. l. 7. v. 614. ipse vocat pugnas completa stipendia, i. e. militiae tempora Hinc Polybius l. 6. Peditem, ait, nisi necessitate Reip. non posse cogi, ultra 46. annum; Equitem ultra 10. Stipendia. Vide quoque Livium Dec. 3. l. 5. in limine. Et lapides meminerunt, quorum unus Moguntiae ita habet, apud W. Lazium Comm. Reip. Rom. l. 5. c. 18. C. Iulio Flaviano. Corniculario. leg. XXII. p. p. p. f. Stipendium. 17. qui. vixit. ann. 35. mensib. 11. diebus. 25. Coccia. Chrysis. coniugi, incomparabilis. pietatis etc. Ab initio autem milites Romani Stipendium non metuere [orig: metuêre], sed de suo quisque eo [orig: eô] munere functus est. Anno [orig: Annô] demum 347. Anxure Volscorum oppido [orig: oppidô] capto [orig: captô] ac direpto [orig: direptô], pedites primum Stipendium acceperunt, et triennio [orig: trienniô] post, bello [orig: bellô] Veienti etiam Equites, Livio [orig: Liviô] teste, l. 5. c. 7. Et Polybius quidem, diurnum Peditis stipendium obolos duos statuit, Centurionis duplex, Equitis drachmam, quae eadem fere Graecis, ac denarius apud Latinos. Oboli autem duo supputante Lipsio [orig: Lipsiô] Elect. c. 2. faciebant assea Romanos tres: vile profecto vitae pretium, pro quo tot adire labores ac pericula cogebantur, et de quo vestes etiam atque frumentum comparanda erant. Horum enim quicquam si a Quaestore accepissent; tantundem de pecunia detractum esse, docet Polybius l. 6. donec tandem C. Sempronius Gracchus Tribunus Plebis lege cavit, ut vestis e publico militi daretur: et, ut nihilominus pecuniam quoque totam acciperet, uti discimus ex Plut. in Gracchis; existimatque Iust. Lipsius, etiam de frumento priori aliqua [orig: aliquâ] lege gratiam factam esse. Post aliquod tempus, C. Iul. Caesar, ut Sueton. scribit, c. 26. legionibus Stipendium perpetuum duplicavit; quod Lipsius sic interpretatur, constitutum fuisse a Caesare stipendium 6. aut 7. assium. Eius Successor Augustus, constituta [orig: constitutâ] Rep. et Imperii iam certus, quidquid ubique militum esset, verba sunt Suetonii, c. 49. ad certam Stipendiorum praemiorumque formulam adstrinxit. Formula Augusti latior Iulia [orig: Iuliâ], videl. in diem deni asses, ita ut menstruum militis sub Augusto esset circiter 25. denarii, i. e. aureus unus Roman. monetae nostrae aurei duo. Ab Augusto, quis stipendium militum auxerit, incertum. Lipsius Caligulam vel Claudium addidisse alterum aureum, tertium fortasse additum per bela civilia Vitellii et Othonis: quartum etiam a Domitiano, autumat, de quo ita Sueton. c. 7. Addidit et quartum stipendium militi, aureis ternis, ut legi vult praefatus Vir eruditus. Sic Rosinus l. 10. c. 25. Gronovio, Stipendium militare, ante Iulium 5. asses in diem erant, ut agnoscit Polybius: postquam 2. asses dodrans, primum fuere [orig: fuêre] Stipendium bello [orig: bellô] Veienti, arctis etiamnum publicis privatisque opibus, sicque Pedit mille aeris annuum collatum. Secundum, quod 5. assium esse diximus, in aere priore multo [orig: multô] recisius fuit; binas enim libras et novem uncias aeris prius continebat diurnas: sed amplius ratione formarum signatarum, quae tunc valebant, et argenti, cui exaequabatur; sestertium enim faciebat et assem, quum prius sestertium et quadrantem. Ita nec miles querebatur, qui cum accipere solitus esset undecim quadrantes, denatii partem quartam et quadragesimam; nunc accipiebat quadrantes 20. denarii propemodum tertiam: et Resp. lucrabatur, quae, quod fuerat Stipendium militis unius, eo [orig: eô] iam undecim tuebatur, assibus ad semuncias redactis. Tertium, quod Iulio debuerunt dominationis Auctori, quini alii ad pristinos quinos asses adiecti. Quattum addidit Domitianus, Stipendium militi aureos ternos, super novem, quos habebat annuos, sive singuli sint additi pensionibus quadrimestribus, sive terni fuerint quater dati trimestris. Unde Lipsium in Mil. Rom. rem a Iulio motam hic [orig: hîc] non stetisse, sed auxisse Augustum, contendentem, reprehendit, docens denos asses, quotum Tacitus meminit Annal. l. 1. c. 17. a Iulio esse, neque auctos ab Augusto, nisi in cohortibus praetoriis et urbanis ab ipso institutis; quibus binos in diem denatios adsignavit, Tacit. ibid. c. 17. Accipiebant autem quarto [orig: quartô] quoque [orig: quôque] mense Stipendium milites, tres nempe aureos sive 75. denarios, quibus Domitianus aureum unum seu 25. denarios adiecit. Sic enim Zonaras, *toi=s2 stratiw/tais2 e)phu/chse th\n misqofora\n, ta\xa dia\ ni/xhs2. pe/nte ga\r kai\ e(bdomh/konta draxma\s2 e(ka/stou lamba/nontos, e(kato\n ene/leuse di/dosqai: quod cum neque de annuo, neque de menstruo Stipendio intelligi possit, quadrimestre fuisse necesse est. Quare, cum Suetonius loc. cit. Domitiani accessionem quartum stipendium vocat, intelligit, Militem accepisse antea tria stipendia, seu 3. pensiones quadrimestres unius anni; Domitianum vero pro tribus his articulis seu pensionibus numerandi militibus annui stipenidii, instituisse pensiones quatuor, quas trimestres fuisse oportet: ut nempe quater in anno acciperent stipen dium singulis vicibus trium aureorum; qui sunt omnes, aurei 12. seu denarii 300. asses 4800. in mensem aureus, sive denarii 25. vel asses 400. in diem 13. asses cum triente. E quibus patet, praterquam quod Stipendium significat omne id, quod annuum dabatur, inolevisse usu castrensi, ut quia illud annuum 3. ante Domitianum numerabatur pensionibus, Sipendium per Synecdochen interdum dicatur pro pensione qualibet: etiam illa [orig: illâ], qua [orig: quâ] barbaratum gentium pacem redimere soliti sunt Romani, more a Domitiano eodem [orig: eôdem] primum introducto [orig: introductô], quem secuti Imperatores alii, ut existimationi suae consulerent, pensionem hanc annuam, quae verum erat tributum, honestiori vocabulo [orig: vocabulô] Stipendium nominarunt [orig: nominârunt], Isaac. Casaubon. ad Spartian. in Hadriano, c. 6. Donativo [orig: Donativô] item, apud Capitolin. in Maximo, c. 12. Vide quoque Ioh. Frid. Gronov. de Pecun. Vet. l. 3. c. 2. ubi de his fuse disputat. Idem Stipendiia peditum duplicata Centurionibus, data tripla Equiti, quadrupla Tribunis et Praefectis Equitum, docet l. 2. c. 2. Stipendia item sub primis Im peratorib. non nisi in aere fuisse numerata, l. 3. loc. cit. Porro quod veteranis militibus persolvebatur, dicebatur Emeritum quoque, quod

cum praemio male nonnulli confuderunt. Paulus enim IC. l. qui excubias, et Menander I. C. l. non omnes ff. de Re mil. distinguunt; ut videatur Emeritum in agrorum possessione, praemium in pecunia constitisse, Thom. Dempsterus Paralipom. in Rosin. l. 10. c. 25. de Stipendiis militum. Sic Stipendium cum Salario non pauci idem faciunt, quae tamen distinguit Iul. Capitolin. in Clodio Albino, c. 10. et Vopiscus in Probo, c. 4. ubi, postquam stipendium, quod in auro et argento dabatur, memoravit et vestem; subiungit de salario: In salario diurno bubulae pondo octo, porcinae pondo sex etc. Salatio [orig: Salatiô] nempe contineabatur caro bubula et porcina, vinum, oleum, olera, ligna, sal, quod Salario nomen dedit etc. Vide Salmas. ad loca cit. Sed ut Stipendio auctorabantur Milites ad rem fortiter gerendam, ita inter poenas militares eius fuit fraudatio, Hinc aere diruti appellati milites, teste Nonio [orig: Noniô], quibus Stipendium, quod erat in nummis aereis, ignominiae ergo subtrahebatur, et diruebatur in fiscum, non in militis sacculum: Dabatur enim pecunia haec vel ex Aeratio vel ex Fisco Principis. Integram Legionem sic punitam, suggerit Liv. l. 40. Causa [orig: Causâ] ignominiae, ut semestre stipendium in eum annum esset decretum. Apud Festum, resignatum aes dicitur militi, cum ob delictum aliquod, iussu Tribuni militum, ne Stipendium ei detur, in tabulas refertur, etc. Vide quoque supra, ubi de Militibus, item voce Logariastes, et Taxati; uti de Stipendio militum, apud Athenienses, voce Obolus. Aliam vero vocis notionem paulo ante indigitatam supra etiam habes, ubi de Pensitationibus publicis, et voce Pharasmanes.

STIPES fustis terra [orig: terrâ] defixus: Cuiusmodi stipes ingens querneus, cursus olim prima meta fuit, uti adnotat Barthius ad Stat. Theb. l. 6. v. 351. Et stipitibus munimenta facta, occurrunt apud Spartian. in Adriano, c. 12. Per ea tempora --- plurimis in locis, in quibus barbari non fluminibus, sed limitibus, dividuntur, stipitibus magnis in modum muralis sepis sunditus iactis atque connexis Barbaros separavit. Non multum diversa ab iis quae concaedibus fiebant. Vide Casaubon. ad l. et supra Sepes, infra Vallensis corona. Sed et ad strategemata, vide supra Murices: it. tropaea vide, ubi de iis: etiam ad supplicia stipites adhibiti: Unde Stipes noxialis, apud Prudentium hymno [orig: hymnô] 14. v. 114. pro Eculeo: Stipes infelix, pro cruce, apud Minutium Felicem, Deus ligneus rogi fortasse, vel Stipitis infelicis portio. Infamen dixit Poeta incertus in Catal. Virg.

Noxius infami districtus Stipite membra,
Sperat et a fixa posse redire cruce.

Inprimis autem pro simplici Cruce vox sumitur, cui infigebantur Rei: Erat vero infixio, cum nudum hominem erecto acutoque Stipiti infigebant; vel affigebant; quemadmodum ad arborem sive stipitem alligatum fixumque proponit Cupidinem Ausonius in Cupidine crucifixo, Edyll. 6. v. 59.

Huius in excelso suspensum Stipite Amorem,
Devinctum post terga manus, substrictaque plantis
Vincula maerentem, nullo [orig: nullô] moderamine poenae
Adfigunt. --- --- --

Tertullian. idem de rudi stipite refert, Apolog. c. 16. Quanto distinguitur a crucis stipite Pallas Attica, vel Ceres Farrea, quae sine effigie, rudi palv et informi ligno prostant? Prius supplicii genus, Impalatio vulgo, sic describitur Senecae Ep. 14. Cogita hoc [orig: hôc] loco [orig: locô] carcerem et cruces, et adactam per medium hominem, qui per os emergat, stipitem. Ubi videmus clare medium hominem scissum et transfossum. Quod imagine etiam illustrat Hesych. *sko/loyin, w(s2 o)/pthsin. to\ ga\r palaio\n tou\s2 kakourgou=ntas2 a)neskolo/pizon, o)cu/nontes2 cu/lon dia\ r(a/xews2 kai\ tou= nw/tou, kaqa/per tou\s2 o)ptwme/nous2 i)xqu=s2 e)pi\ o)beli/skwn, Sudi fixionem dixeris, quasi Assationem. Nam antiquitus maleficos sudi infigebant, acuto [orig: acutô] ligno [orig: lignô] penetrantes spinam et dorsum, sicuti assos in verubus pisces. Ubi amplius discimus, proprie hoc esse *sko/loyin; et *skolopi/zein ubi legitur, plerumque referendum esse ad hanc crucem:' An et Maecenati illa descripta, cuius versus apud Senec. Ep. 1-1. sic legit Lipsius:

Hanc mihi, vel acuta [orig: acutâ]
Si sedeam cruce, sustine.
Vita dum super est, bene est.

In quibus crucem istam maxime cruciantem, signanter dixit Acutam: Sed ait etiam sedere, nam ille profecto habitus hominis ab infero in superum sic transfixi. Quod ipsum genus a)naskinduleu\esqai dictum Graecis, quasi diffindere et dissecare: Utitur voce Plato de Rep. l. 1. Ad eandem promptam et fortuitam in Stipite infixionem, Plinii Sen. l. 8. c. 16. verba referri possunt, narrantis Polybium cum Scipione in Africa leones homicidas crucifixos vidisse, quia coeteri metu poenae similis absterrerentur eadem [orig: eâdem] noxa [orig: noxâ]. Iust. Lipsius de Cruce l. 1. c. 6. Aliud supplicii genus est, quod Vulc. Gallicanus his verbis exponit in Avidio Cassio, c. 4. Primus etiam id supplicii genus invenit, ut stipitem grandem poneret pedum octoginta et centum --- et a summo usque ad imum damnatos ligaret: et ab imo focum apponeret, incensisque aliis, alios fumi cruciatu, timore etiam alios necaret: ad quem locum consule Salmas. Vide quoque infra in voce Surrectus et Truncus, ut et supra Codex, palus, it. Semiaxiarii.

STIPHANA lacus in Amasiensium agro piscosus, et variis pascuis abundans. Strabo l. 12.

STIPHILUS unus ex Lapithis in convivio a Ceneo interfectus. Ovid. Met. l. 12. v. 459.

Quinque neci Ceneus dederat, Stiphelumque Bromumque
Antimachumque Helimumque Securiferumque Pyracmon.

STIPS vel STIPIS, IS, pro aere, pecuniae genus, quod per capita colligi solet. Aliis, merces, quae stipatoribus et militibus dabatur:

a stipando. Nam quia asses librae pondo erant, qui acceperant maiorem numerum, non reponebant in arca, sed in aliqua cella stipabant, i. e. componebant, quo [orig: quô] minus occuparent loci. Vide supra in voce Stipendium. De Metragyrtis inprimis vox usurpata occurrit, de quibus Iul. Caes. Scaliger Poetices l. 1. c. 29. ubi de Ludis Megalensibus, Institutae etiam, quas Idaeae matris vocabant familias: quibus stipem cogere mos fuit. Id quod Praetoris edicto [orig: edictô] constabat his verbis, Idaeae matris familias, iisque iustis diebus: ne quis praeterea stipem cogito. Vide supra, ubi de Metragyrtis, item ubi de Cybele, Iside, Quindecim viris Telchinibus etc. Etiam de mercede, quae Genethliacis dabatur, apud Capitolin. in Pertinace, c. 1. Hac [orig: Hâc] re pater motus ad Chaldaeum venit. Qui quum illi futura ingentia praedixisset, stipem se periddisse dixit, ad quem locum vide Casaubon. Aliis item circulatoribus; qui in Circo, quem idcirco fallacem appellat Satyricus, Foro, et celebrioribus plateis stabant, ad portas etiam ac alia loca frequentiora, et e)pi/r)r(hta sua, uti vanitates illorum vocat Celsus apud Origenem l. 3. ostentantes et venditantes stipem corrogabant. Sicut Aruspices, Coniectores, Arioli, Vates, in templis praecipue stipes consultoribus excutiebant, uti loquitur Arnob. l. 1. hinc Fanatici dicti, a fanis scil. quos Sordidulos describit Firmicus Mathes. l. 3. c. 13. alibi: sicut Arioli ab aris, quod aris inhalantes numen de nidore conciperent, Tettullian. Apolog. c. 23. *proi/+ktas2 Graeci i. e. mendicos, hos omnes dixere [orig: dixêre], a)po\ tou= proi/+ssesqai, protensa [orig: protensâ] manu stipem rogare. Unde pro/i+c donum, proi/+kths2 mendicus, et Latinum precari ac procare. Est enim precari, quasi porrecta [orig: porrectâ] manu procare et postulare aliquid etc. Quam in rem vide, quae, erudito [orig: eruditô] labore, congessit Desid. Heraldus Animadversionibus Arnobianis loc. cit. uti de cava [orig: cavâ] manu, qua [orig: quâ] stipem accipiebant. Veterum item de more stipem fontibus et locis sacris iniciendi, Casaubonum ad Sueton. supra Fons, Phiala, Sortes: nec non hic [orig: hîc] passim voce Largitio, item ubi de Eleemosyna, Pauperibus, Strenis etc. de Stipe vero cellatitia, tenuiorum solatio, apud Graecos Romanosque, voce Opifices.

STIPULA unde Stipulatio, Isidorus Orig. l. 5. Veteres enim, inquit, quando sibi aliquid promittebant, stipulam tenentes frangebant, eamque iterum iungentes sponsiones suas agnoscebant. Aliter Varro et Iureconsulti. Interim hodieque in insula maris Hibernici Mannia antiquus mos viget, ubi equorum aliarumque rerum venditiones traditione stipulae seu culmi ratae fiunt, Traditiones Fuld. l. 1. Chart. 106. Hoc sit actum coram testibus subter positis culmo subnixum, etc. Vide Culmo subnixa. Coeterum ex stipula hordeacea calamus agrestis conflabatur, unde stipula pro calamo, apud Virgilium, Ecl. 3. v. 27.

Cuiusmodi calami genere indocti bubulci, fistula [orig: fistulâ] ex harundinibus compacta [orig: compactâ] ludere nescientes, utebantur: r(apatau=lai hinc Graecis dicti. Hesych. r(apath\n kala/mhn, kai\ tou\s2 e)n au)th=| au)lou=ntas2 r(apatau/las2. Proprie autem stipula kala/mh iisdem dicebatur, harundo vero ka/lamos2. Qua de re vide Salmas. ad Solin. p. 832. Sed et stipulae alicubi pro ligno usus, memoratur Plin. l. 17. c. 4. Inter argumenta stipulae crassitudo est, tanta alioquin in Laborino Campaniae nobili campo, ut ligni vice utantur etc. Vide quoque supra Mannia, it. Praemetium, et Psychrometrica.

STIRIA Germaniae provincia, undique montibus cincta, hodie Stirmarch dicta, olim vero Valeria, in honorem Valeriae Diocletiani filiae, ut Marcellinus memoriae prodit; Eam quoque Volaterranus Iapidiam dictam putat l. 8. Geogr. Stiriam autem a Tauro dictam esse vix dubium est, cui opinioni subscribit etiam Aegid. Tschudus. Quados aliquando haec loca tenuisse ex eo emicat, quod Sext. Ruius scribit, sub Iulio, Marcomannos et Quados de locis Valeriae, quae sunt inter Danubium et Dravum fluv. pulsos esse. Est vero et haec regio olim Norici Mediterranei et Pannoniae superioris pars, versus muram et Dravum, et Illyrici provinciis annumeranda. Germaniae quoque posterius accessit, quamquam Stiriani hodie cultu et sermone Germani sunt, praeter Dravi accolas, qui Illyrica [orig: Illyricâ] utuntur lingua [orig: linguâ], Terminatur haec regio, ab Ortu quidem, Hungaria [orig: Hungariâ]: a Meridie Carniola [orig: Carniolâ] Carniaque ab Occidente ditione Salisburgensi et Carinthia [orig: Carinthiâ]: a Septentrione Austria [orig: Austriâ], longitudin. habet ab occasu in Ortum milliar. Germanicor. 40. in latitud. autem extenditur a Meridie in Septentrionem ad milliara Germanica 22. cum dimidio. Fuit olim Marchionatus, ut etiam hodierna demonstrat eius Germanica appellatio, Stirmarch: postea ab Imperatore Friderico Barbarossa, in Ducatum mutata, tempore Ottocari Stiriae postremi Marchionis, ac primi Ducis, Austriis Ducibus accessit, quibus etiamnum paret. Distinguitur autem in superiorem Stiriam, ubi Murae fluvii divertigium; et Inferiorem, iuxta Dravi et Murae confluentes, quae Pannoniae secundae seu Hungariae proxima est. Refert Vadianus, quod superiori saeculo [orig: saeculô] Viennae Austriae constans fama increbuerit, ardere in Stiria caepisse montem, quo [orig: quô] pellectus maximn. Caesar. Augustus, nuntiis ad inquirendum missis, ita esse, ut ferebatur, compererit: haec vero accidisse verisimile est, circa A. C. 1520. quo [orig: quô] tempore Vadianus haec videtur scripsisse. Est quoque in Stiria incolarum numerus haud exiguus strumis deformis, quae iu aliquibus tantae reperiuntur magnitudinis, ut loquelam non parum impediant, quas mulieres (ut commodius infantes lactent) ad humeros reiciunt, alioquin pectus seu ubera velaturas lactantibus: earum causam plerique dicunt aquam esse quae illic potatur. Natal. Metel. Fodinis ferrariis fere omnibus totius Europae regionibus praestat. Praeterea nullius rei, quae usui esse homini potest indiga, vini, frumenti, pecoris, salis abundans. Ei etiam unitus est Comitatus Cilleiensis. Obtigit regio haec, cum Carinthia et Carniola, Carolo, filio minori Ferdinandi I. fratri Maximil. II. et Ferdinandi, qui Tirolim et anteriores ditiones nactus est. Ita Carolus hic, Styriae seu Graeciensis lineae auctor, cum in Stiria Statibus Religionis exercitium concessisset, illud postea A. C. 1580. abrogare conatus est, sed Satuum intercessione consilium mutavit: Obiit A. C. 1590.

aetat. 50. Pater inter alios Ferdinandi II. Viennensis lineae Auctoris, postea Imperatoris electi, et Leopoldi, a quo Aenipontana linea initium sumpsit. De Viennensi linea, vide in Vienna. Leopoldus, Episcopus prim um Argentinensis et Passaviensis, dein Claudiae Mediceae maritus, genuit Claram Isabellam Caroli Mantuae uxorem, Mariam Leopoldinam, quae Ferdinando III. nupsit, Ferdinandum Carolum et Sigismundum Franciscum, qui ambo sine prole mascula decessere [orig: decessêre]: successione ad Leopoldum I. Imperatorem ex linea Viennen si devoluta [orig: devolutâ]. Ferdinandus Archidux, de quo supra, Caroli Fil. a Iesuits excitatus, suis Augustanae Confessionis a Patre permissum exercitium ademit: Pastores ac alios dissentientes, Ordinibus privilegia frustra obtendentibus, monstrantibusque, se idcirco patri eius Carolo vicies centena aureorum CIC. mutuo dedisse, accessisseque ab eo tempore IC CCC. flor. Rhenensium CIC. e ditionibus suis expulit. Ioh. Hofmanni, nobilissimi Viri tum non solum arx direpta, sed et templum pulvere nitrato [orig: nitratô] eversum, cadaverumque ossa disiecta sunt, Graecii quoque corpus Vilhelmi Zimmermanni, qui magna [orig: magnâ] nominis fama [orig: famâ] Pastoris ibi munere defunctus fuerat, refossum et in fluvium Muram, urbi vicmum, proiectum est. A. C. 1598. 1600. Vide Thuan. l. Hist. 124. Lud. Lucium Hist. Iesuit. l. 4. c. 7. etc. Addo saltem, quod provinciam hanc a Savorgnanis, Italicae gentis Dynastis, Ducum titulo [orig: titulô] aliquando habitam, emit Leopoldus Victoriosus Austriae Dux, ex Babebergensi stirpe (defunctus A. C. 1132.) a genero Sigismundo (Ottocarum alii vocant) inopia [orig: inopiâ] adacto, quam in gente Stiriae, Carinthiae, Tyroli et Goriziae, hactenus imperante, multae partitiones, ut solet, effecerant. Postea deficiente prisca [orig: priscâ] Austriacorum familia [orig: familiâ], uxoris nomine sibi Ottocarus Bohemus asseruit, qui illam Imperio restituere iussus, cum parere detrectaret, invitus relinquere adactus est, impar armis, quae hanc ob causam ipsi Rudolfus, iubente Ordinum Im perii Senatu, intulerat: eoque [orig: eôque] devicto [orig: devictô] Stiriam filio Alberto una cum Austria atque Carinthia pater Rudolfus addixit. Tob. Pfannerus de praec. Germaniae Principp. gentibus c. 1. Stiriae Urbes: Cilleium, Cilley. Graecium, Gratz. Iudenburgum, Iudenburg. Marcpurgum, Marcpourg. Poetovium, Petaw. Pons ad Muram, Pruck am Muer. Rachelsburgum, Rakelsbourg.

STIRITES cognomen S. Lucae Eremitae, a quo Monasterium totius Graeciae plcherrimum, in monte Stiri exstructum, nomen suum habet. Vide Iac. Sponium Itiner. Graec. Part. 2. p. 75.

STISSUM seu Cissa Polybio pagus Hispaniae citerioris in Catalannia [orig: Catalanniâ].

STIVAGIUM vetus ad flumen Mottam Galliae Abbatia, vulgo Estivay. Vide Hadr. Vales. Notit. Gall. in Megeni Monast.

STLUPI Moletio Ostnobiza, oppid. Liburniae mediterraneum inter Adrotium ad Occasum, et Curcum ad Ortum.

STOBAEUS Iohannes antiquus auctor, scripsit saeculi 4. ann. 5. sententias ex Graecorum thesautis delectas, item Eclogarum libros 2. quorum prior Physicas, posterior Ethicas complectitur. Ex veteribus autem neminem invenio, qui Stobaei mentionem, fecerit nisi quod [orig: quôd] in Suidae Lexico haec verba leguntur: *)iwa/nnhs2 o( e)ponomazo/menos2 *stobai=os2 a)nqolo/gion perie/xon tas2 para\ pa=si pollw=n do/cas2 e)n bibli/ois2 d' pa/nu kai\ ge/mon pa/shs2 paideu\sews2. *gra/fei de\ tau=ta pro\s2 *)epi/mion m(on au)tou=. Vide Phot. Cod. 167. Gesn. in proleg. Collect. sent. Stoboei et in Biblioth Nic. Lloydius.

STOCHUM oppid. Episcopatus Leodiensis, ad sinistram Mosae ripam. Metellus.

STOECHADES insulae Galliae Narbonens. contra Citharisten promuntor. orae inter Massiliam, et Forum- Iulium adiacentes. Isles des Ieres plerisque dictae, Lloydius. Ligustides eas vocat Stephanus, quod cum Massilia Liguriae olim tributae, quas Ptol. l. 10. c. 2. et Strabo l. 5. faciunt, tres memoratu dignas, parvas duas, quas hic non nominat, tantum a Massiliensibus coli, et portus suos habere ait. Alii 3. Proten, Mesen (quam et Pomponianam ) et Hypoeam, ut Plin. l. 3. c. 5. qui unus et solus de Stoechadibus diligentissime scripsit. Mela l. 2. c. ult. quidquid insularum est, inter ostium Vari finem ve galliae atque Massiliam. Stoechadum appellatione designat, sic erunt insulae plus minus 40. Sed neminem in partibus Mela habet. A Massiliensibus, Graecis vicinis; qui earum et totius fere orae maritimae olim domini erant, *stoixa/des2 ab ordine appellatae sunt, quod ex adverso Massiliae, recto [orig: rectô] aequalique ordine ac distantia [orig: distantiâ] sint sitae. Lucanus l. 3. v. 516. sic de Decimo Bruto praetore classis Caesaris, per C. Trebonium Legatum Massiliam oppugnante:

Venerat in fluctus Rhodani cum gurgite classis,
Stoechados arva tenens. --- --

Baudrando sunt in ora Provinciae, contra Olbiam, et inter sinum Sambracitanum ad Ortum et Telonem ad Occasum. Tres praecipuae, Hypaea, l'Isle du Levant, seu du Titan, magis ad Ortum, Mese seu Pomponiana, Portoros, et Prote, Porquerolles, quae ad Occidentem. Eis adiacent duae aliae parvae admodum, nempe Sturium, Ribaudon et Phenice Ribaudas, in ora, inter promontor. Olbiae ad Boream et Proten ad Austrum. Hadr. Vales. Pomponianam, la Pomegue hodie dici, quo [orig: quô] nomine, cum illa Stoechadum maxima sit, omnes reliquae aliquando

veniant, ut vulgo les Pomegues, appellentur: et Hypaeam If nuncupari, in qua arx le chateau d'If, alias la tour d'If, refert: qui idem tres tantum Plinii Stoechadas proprie dictas agnoscit: quibus decem plus minus insulae vicinae sint, in quibus Panaria, ubi vicus cum turre, Planier: Espobolen, Rieuls, cultae singulae, Callis longus, Callis Saracenus Calle Sarraine, Carchedonia Cassidaine, Carthaginensibus quibuscum Massilienses bellum gessere [orig: gessêre], dicta, etc. Adeo fertiles autem hae insulae sunt, ut, post Rhodum amissam, Equites a Galliae Rege hic [orig: hîc] commorandi veniam petere sibi proposuerint. Hic [orig: Hîc] Staechas herba copiose crescit, et circa corallium laudatissimum, quo [orig: quô] Galli gladios, scuta et galeas adornasse [orig: adornâsse], testatur Plin. l. 32. c. 2. In Stoechadibus monasterium iam Cassiani tempore, qui A. C. 430. sub Placido et Valentiniano floruit, fuisse legimus. Pars maris Gallici circa Massiliam et insulas has, mare Massiliense, vulgo mer de Marseille dicitur. Vide Hadr. Vales. Notit Gall. Cassian. in Coll. Bouch. Hist. Provinc.

STOECHUS Eratostheni Thebanorum in Aegypto Regum VII. excepit patrem Toegar Amachum Momchiri, dictus *)/arhs2 a)neu/sqhtos2 Mars sine sensu, regnavitque annos 6. successore Gosormie, circa tempora Tharae Abrahami Patriarchae avi. Vide Ioh. Marshamum Can. Chron.

STOFLERUS Iustingensis celebris Mathematicus, Sebastiani Munsteri Praeceptor. Tubingae docuit, sub initium saeculi praetetiti Christianus Urstisius Epit. Hist. Basil.

STOICI Philosophorum secta, cuius auctor est Zeno Cittieus, Strabo l. 14. *ki/ttion e)/xei lime/na kleisto/n. enteu\qe/n e)sti *zh/nwn o( th=s2 *stwi+kh=s2 ai)re/sews2 a)rxhge/ths2. Stoicis autem nomen a porticu, ubi docuit Zeno. Quasi dicas, porticenses, vel porticuarios. Docuit enim (ut ait Laertius l. 7.) e)n th=| poiki/lh| stoa=| th=| kai *peisianaktei/w| kaloume/nh|, a)po\ de\ th=s2 grafh=s2 de\ *polugnw/tou poiki/lh. Addit deinde, discipulos eius, priusquam a)po\ th=s2 stoa=s2 *stwi+koi\ dicerentur, a magistro Zenone Zenonios vocatos: atque eius rei auctorem laudat Epicurum in Epistol. Nec tamen eos primos *stwi+kou\s2 vocatos; sed prius hoc nomen possedisse tou\s2 diatri/bontas2 e)n au)th=| poihta\s2. A stoa\ vero *stwi+ko\s2 factum, aucta [orig: auctâ] vocalis quantitate: qua [orig: quâ] reservata [orig: reservatâ], etiam *stoaka\s2 olim dixere [orig: dixêre]: ut Comicus ille apud Athenaeum l. 12.

*)akou/sat' w)= *sto/akes2 e)/mporoi lh/rou.
Vos Stoici me nugivenduli audite.

Ad Stoicam porticum allusit Tertullian. cum in praescriptione advers. haereticos ait: Nostram institutionem de porticu Solomonis esse. Ac Apostolorum etiam aetate Stoicos Athenis duresse [orig: durêsse], vel ex Actis eorum c. 17. v. 18. liquet, ubi dicitur eos Athenis Paulo restitisse de Resurrectione docenti. Habuit haec secta societatem cum Cynica et Academica. Unde Iuvenalis, Sat. 13. v, 120.

--- -- Et Stoica [orig: Stoîca] dogmata legit,
A Cynicis tunicis distantia. --- ---

Universam autem Stoicorum philosophiam breviter docebit Laertius in Zenone: fusius in moralibus Enchiridion Epicteti; item Simplicius in Scholiis, et eo copiosior Arrianus, qui dissertationes ab Epicteto domi, vel in via [orig: viâ] habitas collegit ac digessit. Adeundus praeterea recentior his Barlamus Gyracensis Episcopus, in Physicis, ut et Cleomedes in Meteoris. In utrisque L. Seneca. Vide et Cicer. Paradoxa, ac Plutarchum peri\ *stwi+kw=n enantiwma/twn, kai\ peri\ tou= koinw=n e)nnoiw=n. E iunioribus iuvabunt Schoppii moralia Stoica, ac imprimis adeunda Lipsii duplex Stoica manuductio. Multi ex Nobilissimis Romanorum hanc sectam sequebantur, ut Tubero, Cato, Varro: posteaque Thraseas Paetus, Helvidius Priscus, Rubellius Plautus: etiam hanc amplexus Imperator M. Antoninus, cuius tempore plures erant Stoici, quam alius [orig: alîus] sectae, ut S. Empiricus narrat. Nec mirum, si secta haec placuerit gravissimis quibusque, cum nulla magis animum formet ad contemptum rerum humanarum, et patientiam in adversis. Unde Seneca de Constant. Sap. c. 1. Tantum interesse inter Stoicos et ceteros sapientiam professos, quantum inter viros et feminas. Et ep. 83. vocat fortissimam, et sanctissimam sectam. Et quam pulchrum illud elogium apud Cicer. l. 4. Tusc. Licet insectemur istos (Stoicos) metuo ne soli philosophi sint. Etiam ex antiquis Theologis plerique a Stoicis profecti sunt. In his Pantaenus Alexandrinus Antistes: qui, ut de eo refert Beat. Hieronymus, ad Indorum Brachmanas missus fuit, ut Christum praedicaret, philosophus philosophos facilius converteret, Stoicus Brachmanas, qui in multis convenirent. Discipulus eius Clem. Alexandrinus, qui et ipse passim se Stoicum prodit. Quid mirum? quando ea secta in aliquibus convenit cum religione Christiana. Hieronym. in Esaiae c. 10. Stoici cum nostro dogmate in plerisque concordant. Nec tamen cuivis indoli aeque haec secta conducit: nam eos, quibus natura est fastu turgida, si corrigere non valet, magis etiam inflabit; sin modestum ingenium obtingat, magnis illud passibus ducet ad virtutem. Non hoc diffiteri potuit Plutarchus, etsi Academicus ipse, et alias Stoicis satis iniquus. Sic enim scribit in Cleomene: *)/exei ti o( *stwi+ko\s2 lo/gos2 pro\s2 ta\s2 mega/las2. kai\ o)cei/as2 fu/seis2 e)pisfale\s2 kai\ para/bolon. baqei= de\ kai\ pra/w| kerannu/menos2 h)/qei, ma/lista ei)s2 to\ oi)kei=on a)gaqo\n e)pidi/dwsi, Voss. de Sectis Philosophor. c. 19. Hinc Stoicida. Iuvenal. Sat. 2. v. 65.

Lloydius. Ad eosdem proxime Pharisaeos, celebrem inter Iudaeos olim sectam, accessisse docet Iosephus; nec immerito. Nam et vitae austeritate et dogmatum vicinia [orig: viciniâ] iis affines omnino fuere [orig: fuêre]. Unde skuqrwpi/a ipsis tribuitur, Matth. c. 6. v. 16. et multa de eorum u(pnomaxi/a memoriae tradidere [orig: tradidêre] prisci. Inprimis memorabile, quod quosdam ex illis tabulas exiguas parasse [orig: parâsse], iisque

incubuisse, ut, si quando urgerentur somno [orig: somnô], protinus in terram vosverentur atque hac [orig: hâc] ratione ad se redirent: alios silices, vel spinas sibi dormituris substravisse, tradit Epiphanius. Quo [orig: Quô] non aliud spectabant, quam ut somnolentiam omni ratione a se abigerent ac propulsarent, Dan. Heinsius c. 3. Exerc. in Nonnum. In quo plane Stoicorum fuere [orig: fuêre] aemuli, qui, prae ceteris, vigiliae studuerunt, uti colligimus ex persio Sat. 3. v. 53.

Quaeque docet sapiens braccatis illita Medis
Porticus insomnis, quibus et detonsa iuventus
Invigilat, siliquis et grandi pasta polenta [orig: polentâ].

Ubi quo ait, detonsa iuventus, indigitat morem Stoicorum a coeteris Philosophis plane etiam in hoc diversum, quod, sicut Aegyptiorum Sacerdotes, ad cutim usque rasi erant. Aegyptiosautem Sacerdotes, omnes totius corporis pilos studiose tertio [orig: tertiô] quoque die erasisse, ne quid, inter Deorum cultum, pediculorum aliarumque sordium crearetur, testis est Appuleius Milesiar. l. 2. Praeterea, au)toxeiri/an quoque, Stoicorum proprium degma, ut rem patienre viro [orig: virô] maxime dignam, amplexi sunt Pharisael, quam in rem vide inprimis orationem Eleazari, Iudaeorum Ducis, qui Masladam tuebatur, apud Iosephum l. 7. c. 28. Etiam Essenos non pauca cum Philosophis hisce communia habuisse, docet ex eodem Georg. Hotnius Histor. Philosph. l. 4. c. 2. Vide quoque Voss. de Sectis Philos. c. 19. ubi hoc ordine illi Stoici praecipui recensentur: Zeno Cittieus, Sectae conditor; Cleanthes Assius; Chrysippus; Diogenes Babylonius; Antipater; Posidonius; Panaetius. Quos sequuti ex Romanis, Tubero, Cato, Varro, Thraseas Paetus, Helvidius Priscus, Rubellius Plautus, Antoninus Imperator, Pantaenus Alexandrinus. Vide et Zeno.

STOIDIS insula quaestuosa margatitis, iuxta fretum Persicum. Plin. l. 6. c. 25.

STOLA tunica fuit muliebris. Cum enim Toga antiquissimis temporibus commune Virorum et Feminarum Romae gestamen fuisset, postea, Toga [orig: Togâ] penes viros remanente, solasque feminas, quae se viris vulgarent; matronis feminisque honestis, atque ingenuis Tunica, quam et Stolam dixerunt et Pallium sive Pallam, in usum cessit. Quam utramque uno [orig: unô] hoc [orig: hôc] versu complexus est Horatius, l. 1. Sat. 2. v. 99.

Itaque Stola, Matronarum tunica est proprie dicta, licet apud Graecos, (qui ei a)po\ tou= ste/llesqai nomen indiderunt) et Barbaros, pro communi veste et maxime virili, accipiatur. Cicer. Philipp. 2. Sumpsisti virilem Togam, quam statim Stolam reddidisti. Sic Caligula Livium Ulyssem stolatum, appellare solebat, apud Sueton. Calig. c. 23. Seneca de Beata vit. c. 13. ubi de Epicuro, Hoc taie est, quale Vir fortis stolam indutus. Val. Max. l. 2. c. 1. ex. 5. Sed quo matronale decus, verecundiae munimento [orig: munimentô] tutius esset, in ius vocanti Matro, nam corpus eius attingere non permiserunt, ut inviolata manus alienae tactu Stolae relinqueretur. Et de matre ac uxore Coriolani, l. 5. c. 2. In quarum honorem Senatus Matronarum ordinem benignissimis decretis adornavit. Sanxit namque ut feminis semita [orig: semitâ] Viri cederent, confessus plus salutis Reip. in Stola, quam in armis fuisse. Idem confirmat Vitruvius l. 1. c. 1. loquens de Caryatidibus, itaque oppido [orig: oppidô] capto [orig: captô], viris interfectis, Matronas eorum in servitutem adduxerunt. Nec sunt passi Stolas neque ornatus Matronales deponere. Hinc Martialis Stolam simpliciter pro Matrona posuit l. 10. Epigr. 5. v. 1.

Stolam autem ad talos, ut loquitur Flaccus, demissam et instita [orig: institâ] ad oram ornatam, docuit Turnebus l. 29. c. 31. et ex eo plures. Ubi duo insignia in cultu Matronarum notat: vittas, quibus [orig: queis] crines ligabantur et talarem tunicam adsuta [orig: adsutâ] instita [orig: institâ] cultam. Cum enim primitus a Libertinis crinium tantum sertis distinguerentur Matronae, quae solae habere poterant, novum discrimen a Senatu adiectum, scil. vittae seu fasciolae, quibus ut et Stola [orig: Stolâ] semper, praecipue a Poetis, Matronae denotantur. Libertinis itaque nec vittae nec Stolae ius fuit. Tibullus l. 1. Eleg. 6. v. 67.

Este procul vittae tenues, insigne pudoris,
Quaeque tegis medios, institia longa, pedes.

Ubi Acron, Quia Matronae Stola [orig: Stolâ] utuntur demissa [orig: demissâ] usque ad imos pedes, cuius imam partem ambit instita subsuta; quod instita subsueretur. Sed fallitur, vestis enim institae subsuebatur, quae imam Stolae oram praetexebat. Rectius Porphyrio, Stolae imam partem ambit instita assuta. Ovidius proin de Arte l. 2. pro veste Matronali Institam simpliciter ponit. Idem l. 3. v. 169.

Quid de veste loquar? non tam segmenta requiro,
Nec quae bis Tyrio [orig: Tyriô] murice lana rubes.

Ubi segmenta cum veste purpurea recte coniungit; fascias nempe seu virgas purpureas et auteas, vesti ad ornamentum insui solitas, quos solis Matronis concessum, quoque [orig: quôque] habitu usque ad Imperatores insignes fuere [orig: fuêre]. Ingenuarum ergo et honestarum Matronarum propria Stola fuit, tunica scil. manicata seu manuleata ad plantas fluens, purpura, segmentis sive limbis aureis ornata, multisque rugis ac

plicis constricta. Unde Vetustinae Martialis l. 3. Epigr. 93. v. 4. Rugosiorem Stola frontem exprobrat. Ita autem demissa ad talos Stola totum corpus operiebat, ut nihil praeter faciem appareret. Hinc male Isidorus, Stolam caput operuisse, a dextro latere in laevum humerum missam, tradit, Stolam cum Palla seu Pallio muliebrium ac Recinio confundens: Et errat Bayfius, tunicarum muliebrium alas non fuisse consutas, sed more Spartanarum ad femora apertas credens: cum tamen id aperte neget Plutarchus in Lycurgo, ubi attentiorem curam circa Virgines a Numa adhibitam, quam a Lycurgo, cuius instituto [orig: institutô] nudis femoribus Virgines incederent, docet. Quod si apud Macrobium legimus Saturnal. l. 1. c. 6. Libertinas quasdam longa [orig: longâ] veste usas esse, de iis id intelligendum, quae Patronis nupsissent, ideoque tamquam iustae Matrefamilias [orig: Matrefamiliâs] factae longa [orig: longâ] veste i. e. Stola [orig: Stolâ] Matronali uterentur. Coeterum, ut virilis tunica, ita et Stola, cingebatur, ut veteres statuae ostendunt et Scriptores testantur. Vide Ovid. Amor. l. 1. El. 5. et l. 3. El. 1. ubi cum solutae meminit tunicae, interiorem intelligit: iterum l. 1. El. 7. et Martialem in Apophoretis l. 14. Epigr. 151. ubi muliebris Zonae in superiori tunica, seu Stola, uterque diserte meminit. Diximus, et manicatas fuisse has tunicas, hinc viris id probro datum: Eas manicas autem interdum luxum muliebrem non consutas, sed fibulis nexas, excogitavisse, tradit Aelian. Var. Histor. l. 1. c. 18. cuiusmodi tunicae iconem dedit Rubenius in Electis, et ex eo in opus suum de Re Vestiar. l. 3. c. 17. transtulit Ferrarius. Stolae tandem, mulieres honestae iniciebant Pallium, quod Palla dicebatur, de quo Idem c. seq. Et haec propria significatio vocis huius est, apud Romanos Scriptores. Apud Dionem Cassium *stolh\ a)rxikh\ Praetextam: apud Appianum *stolh\ *bouleutikh/ latum clavum: apud eundem l. 5. *stolh e(llhnikh\ pallium, Graecorum vestem, denotat. Sic apud Plutarchum in vita Alexandri, Persicorum Regum habitum *stolh\n barbarikh\n vocari legimus: Stolae Medicae meminit Zonaras Annal. tom. 1. Aelian. Var. Histor. l. 1. c. 32. et Athenaeus l. 2. *persikh\n *stolh\n dixere [orig: dixêre], quam auro [orig: aurô] gemmisque consuevisse adornari depingique et talarem itidem fuisse, docet Procopius ssde bello Pers. l. 1. et Brissonius de Persar. Princip. l. 1. Armis fuisse superinductam, conicit Dempsterus, ex eo [orig: eô] quod stola/da armaturae genus vult esse Suidas: et xitw\nstolidwto\s2 Paediae l. 6. tunica striata, i. e. plicata; armis superinduebatur. Unde Pollux l. 1. c. 10. *)/esti de/ tis2 kai\ stolh\ a(nti\ qw/rakos2, Est et Stola quaedam thoracis loco [orig: locô]: et Dionys. Halicarnass. l. 6. polemika\s2 stola\s2 seu militares ob id vocat. Verum utut haec de Barbaris, quemadmodum diximus supra, bene habeant, merito in Caligula Imperatore quod Stolam gestaret, reprehendit Flav. Iosephus Iud. Ant. l. 19. c. 1. a masculo Gentis more degenerasse [orig: degenerâsse] eum subinnuens etc. Sed et Stola. apud Ecclesiae Romanae Scriptores, una e vistibus Ecclesiasticis, alias Orarium dicta, absque qua inceder evetantur Presbyteri, apud Hincmarum et Regionem de Vita et conversat. Presbyterorum c. 62. Proprie vero Diaconorum vestis est, super sinistrum humerum ferri solita, uti monet Gillebertus Lunicensis Episcop. l. de Usu Eccles. hodieque Venetis vox panni notat segmentum oblongum dodrantali latitudine, quod sinistro humero inicitur. Unde Stola [orig: Stolâ] et annulo [orig: annulô] privati Abbates, qui deponebantur a sua dignitate; occurrunt apud Hugonem Flaviniac. p. 258. Sub stola, i. e. sumpta [orig: sumptâ] stola [orig: stolâ], maioris auctoritatis ergo, excommunicare, apud Browerum in Antiqq. Trevir. Stolae cum tintinnabulis, apud Auctorem Monastici Anglic. Tom. III. p. 317. etc. Vide Car. du Fresne in Glossar. Macros Fratres in Hierolex. et supra in voce Orarium. Imo et Pallium Archiepiscopale sic passim vocatur, uti docet idem Car. du Fresne Dissertat. de Numism. infer. oevi n. 10. ubi a fascia Consulari et Imperatoria, lorum Latinis, dia/dhma Graecis recentioribus dicta, Stolarum Sacerdotalium et Pallii Archiepiscopalis originem arcessit, et de Graecis addit, quoties communicaturi erant, stauroeidw=s2 praecingere Stolam ante et retro, ita tamen, ut pectus ambiret, consuevisse, ex tabella, quam ad Euchologium Graecorum p. 258. delineavit Goarus etc. Nec omittendum, apud Epiphanium quoque Haer. 15. stola\s2 et a)mpexo/nas2 dici pallia, quae supra colobiones, sive dalmaticas accipiebantur, vide Salmas. ad Tertull. de Pallio c. 5. A Stola, apud Tullium Verrin. 6. habemus Stolatam Dianam: sic Stolatum Ulyssem a Caligula Liviam vocatam, vidimus. Consule, praeter Ferrarium laudatum, Bayfium de Re Vestiar [orig: Vestîar]. Thom. Dempster. in Rosin. l. 5. c. 35. Alios. Aliud quid erant *stoli/des2, rugae vide. quas, in fine tunicarum certo [orig: certô] modo [orig: modô] atque ordine invicem nexas, vinculum retinebat; unde stolidwtoi\ xitw=nes2, qui rugis huiusmodi et plicus striabantur, ut ex Polluce docet idem Salmas. ubi supra, non a stolh\, quod Dempstero supra visum, ex Xenophonte etc.

STOLBERGIA Familia inter Germaniae illustres, in Circulo superiore Saxonico, secundum quosdam auctorem habuit Ottonem Columnium, Iustini Iunioris Imperatoris militem A. C. 566. quem dominio [orig: dominiô] Herciniae Silvae donatum esse perhibent. In ea lineas diversas orsi sunt Ottonis, ex Anna Comite Koenigstenia, filii Wolfgangus, Ludovicus, Henricus. Sed iste orsus tantum, nam non nisi filias (a quarum una Comitibus Lewensteniis multa obtigere [orig: obtigêre] ) genuit: ille diutius produxit, ut cuius nepos Wolfgangus Georgius dem um fato [orig: fatô] functus est A. C. 1631. Hic autem, Henricus videl. per filium Christophorum (ex altero enim filio Ludov. Georgio natus nepos Henricus Vorlath, sine masculis exstinctus est, A. C. 1641.) ad nos usque stirpem propagavit. Cume nim is duos filios suscepisset ex Hedvige Comite Reinstenia, Henricum Ernestum, et Ioannem Martinum, duae iterum hinc lineae ortae sunt. Et quidem prior, ex Anna Elisabetha (Henrici Volrathi praefati filia) genuit Ernestum (1650.) Annam Eleonoram (1651.) et Ludovicum Christianum (1652.) Posterior Agnetem Comitem Barbiensem sibi iunxit, atque ex ea pater fuit Christophori Ludov. (nat. 1634.) Sophiae Hedvigis (natae et denatae 1635.) Henrici Guntheri (1637) Friderici Wilhelmi (1639.) etc. qui omnes Comites Stolbergae etc. E quibus Christophorus Ludovicus, ex Luisa Christiana Hassiae Landgravia suscepit Georgium (A. C. 1666.) et Carolum (1668.) Vide Phil. Iac.

Spenerum Theatr. Nobil. Europ. Parte I. p. 29. 95. in Ind. et Part. 3. p. 86. plura vero hanc in rem, apud eundem Artis Heraldicae Parte Spec.

STOLHOFEA urbec. munita Sueviae, ad Rhenum in Marchionatu Badensi, 2. milliar. German. ab Hagenoa in Ortum 3. ab Argentorato in Caeciam in limite Ortnaviae.

STOLISTES in pompa Sacra Aegyptiorum veter. quae peculiarem getis Philosophiam exhibebat, incedebat quartus, post Scribam scil. Sacrorum, cubitum Iustitiae tenens et Calicem ad libandum. Hic omnia norat ad disciplinam Deorum et Victimarum Sigillationem pertinentia. Erant autem X. libri, qui ad Deorum honorem pertinebant, et Religionem Aegyptiacam complectebantur; nempe de Sacrificiis, de Primtiis, de Hymnis, de Precibus, de Pompis, de Diebus festis, et huiusmodi 4. alii. Clemens, l. 6. Strom. Vide quoque voce Propheta, hic enim Stolistem sequebatur.

STOLPE oppid. Pomeraniae ulterioris Metell. in Wandalia tractus, iuris Brandeburgens. ad Stolpam fluv. 3. leuc. supra eius ostia in Merid. 7. a Leoburgo in Occasum, Colbergam versus 13.

STOLUS [2] Alexandrinus in l. 7. Cod. Theod. de Navicular. ex Graeco sto/los2, classis est, de qua vide supra passim, inprimis in voce Cataplus, Mictiris Merx, et ubi de Rhopopolis.

STOMA [2] apud Paulum Diaconum l. 18. Erant autem Arabum iuxta positorum quidam, qui accipielbant ab Imperatoribus rogas pauxillas, ad custodiendum stoma Eremi; ingressus deserti est, ex Graeco sto/ma, os.; oris; item ostium, de fluminibus, lacubus, stagnis, etiam de sinibus maris, ut videre est passim ad Salmas. ad Solin. et diximus supra voce Stagna. Aliud est sto/mwma, acies ferri, Plinio item stomoma, l. 34. c. 11. posterioribus Latinis Aciarium, a verbo stomo/w, quod indurare, item acuere notat. Vide eundem de variis stomwma/twn generibus p. 1084. et 1085.

STOMALIMNA melius Astromela. Vide ibi. Merlde Martegues, in ora Provinciae, inter Massiliam ad Ortum et ostia Rhodani in Occasum.

STANOS [2] oppid. Venetiae in finib. Euganeorum, eorum caput, Stenega hodie, vicus agri Patavini.

nomen pueri est, ab odore, ut ait Donatus. *stu/rac nimirum in Graeca fabula hic puer vocabatur. Est autem Storax, uti Virgilius vocat in Scylla:

Seu Styrax, ut perpetuo appellat Plin. l. 12. c. 25. aromatis species, per se odorata, cuius duo genera facit Dioscorides, alterum magis concretum, ad instar gummis, adeo que alterum xristo\n, alterum qumiato\n. Nempe arbore a vermiculis, quos codici eius innasci, e)ggi/nesqai, ait Strabo, erosa [orig: erosâ] exinanitaque [orig: exinanitâque], et omni exhausta [orig: exhaustâ] scobe cum plurimo succo, gutta seu lacrima, quae postea egeri consuevit, more gummis concrescens, virgis illis styracis, exenteratae arundini similibus, adhaerescebat et concrescebat, unde kalami/ths2 stu/rac Graecis dictus est, eratque purissimus et mundissimus, adeo que rarissimus. At ille, qui in terram distillabat cum scobe arboris et corticis egestus ac effusus, immundus, et limpurior erat, ac xumati/as2 dictus est. In illo, sicciori scil. genere, albida et pellucida lacrima probabatur, et gummi similis. De hoc Dioscorides, probari dicit, to\n canqo\n kai\ liparo\n r)htinw/dh, qro/mbous2 e)/xonta u(poleu\kous2, kai\ e)n tw=| mala/ssesqai a)ni/enta u(grasi/an tina\ melitw/dh, flavum et pinguem, resinosum, grumos habentem albentes et qui dum malaxatur ac subigitur, melleum quendam liquorem emittit. Ubi liquor ille melleus, qui e storace premitur, nihil aliud est, quam liquidus storax, quemadmodum e myrrha similiter, qui exprimebatur liquor, myrrha erat liquida, Stacte hinc dicta, quae per se unguentum faciebat, uti storax, quo [orig: quô] capillos perfundi consuevisse, Virgilius supra innuit. Quae duo male Arabes et Neoterici omnes Medici confundunt, ob magnm storacis vulgaris, cum myrrha, affinitatem, cum stacten nullam iam habeamus, nec myrrha ipsa satis sincere ad nos advehatur. Utebantur autem storacis thymiamate Veteres in ceremoniis Deorum; arabes etiam et Sabaei, acri eius odore, ad odorum suorum thuris et myrrhae fastidia abigenda: qui praestantissimus e Pamphylia advehebatur, in massa et in pellibus hircinis ac saccis, non secus ac myrrha et alia gummium genera; quemad modum hodie in vesicis affertur aut massa, uti pluribus videre est, apud Salmas: ad Solin. p. 541. et seqq. Vide quoque supra Calamites styrax. A Storace, dictum postea colorem ipsum storacis, vel stauracis, stauracinum, unde stauracinae vesies, apud Anastasium Bibliothec. et Hariulfum l. 2. c. 10. censet Car. du Fresne, ut vidimus supra.

STOREA et Matta, recentioribus dicta est, quae tegiculum Plauto apud Porphyrionem,

quae pellem scil. pro tegiculo habebat; sic enim stramen vocabant. Donatus, fo/rmion tegiculum dicunt Graeci, quo [orig: quô] insiernitur, pavimentum. Vide Salmas. ad Capitolinum in Vero c. 3. et supra in vocibus Matta, Psiathium, etc. uti de subtilissimis ac nobilissimis storeis Sinensium, in quibus ad ipsum Regem plerique nudi, dum somnum capiunt, decumbere consuevere [orig: consuevêre], infra voce Teng. A Graeco store/nnusqai; a quo

etiam storeu)s2, lignum, quod sub sternebatur olim, ad ignem excipiendum, aliter e)sxa/ra etiam dictum. Vide supra, ubi de modo ignem eliciendi, Veteribus usitato, in voce Ignitabulum.

STORION Dacorum Dux prudentissimus, quem cum Barbari saepe incitassent [orig: incitâssent] ad bellum gerendum, contra Populum Romanum dissidentem et in studia scissum, numquam tamen adduci potuit: quoniam fore prospexerat, posse obtingere, ut bello [orig: bellô] externo [orig: externô] ingruente domestica restinguerentur incendia. Cumque illi tamen instarent et praeclara de se minarentur, lepida [orig: lepidâ] ratione repressit: Commisit enim inter se duos, in conspectu eorum, caves; iisque acriter depugnantibus medium immisit lupum: quem canes visum, omissa [orig: omissâ] protinus inter se ira [orig: irâ], ut communem hostem alacriter invadentes confecere [orig: confecêre].

STORMARIA provinc. Holsatiae, versus Germaniam Terminatur a Septentrione Holsatia [orig: Holsatiâ] propria [orig: propriâ], ab Ortu Wagria [orig: Wagriâ] et Lavenburgensi ditione, ab Occidente et Meridie ditionibus Bremensi et Lunenburgensi, a quibus Albi Separatur. sub Danis. Eius urbes sunt Glucstadium, Crempa et Pinneberga, tractus cognominis caput. Eam Comitatus titulo [orig: titulô] quondam insignitam, Ducis titulo [orig: titulô] a Friderico II. Imperatore Christianus I. Daniae Rex accepit: cuius tamen se Principem iam ante hunc Henricus V. Schauenburgius publicis literis tulit, Tob. Pfannerus de praec. Germaniae Principp. gentibus c. 11.

STORTHYNGA vertex Lacinii promuntor. Magnae Graeciae. Lycophor. hodie Nau, a Ctotone supra 12. mill. pass. in Meridiem.

STOTAVILLA vulgo Estouteville, locus Galliae Ducatus titulo [orig: titulô] insigni in Caletis et dioecesi Rotomagensi, non procul a Fiscamno. Forte olim Stultavilla, vel Astutavilla: Certe multi in Normannia vici a sottis, et solles, i. e. stultis cognominati sunt, ut testatur Hadr. Vales. Notit. Gall.

STOUFACHERUS Wernerus Suitius, unus ex tribus Helveticae libertatis triumviris Hic magna [orig: magnâ] apud suos auctoritate, cum aedes paulo ampliores et elegantiores, quam pro regionis more, haberet, et a Grislero praefecto Austrio dira minante increpitus esset, maerorem celare impos, ab uxore, muliere supra sexum prudente et forti, bene sperare iussus est; Non defuturum Deum, cui omnis vis iniusta summopere displiceat, invocantibus se; quaerat viros fortes eadem [orig: eâdem] tyrannide pressos, et cum illis ad patriam liberandam vires consiliaque iungat. His verbis erectus, postquam diu secum deliberasset [orig: deliberâsset], Uriam profectus, Walterum Furstium adiit, qui ambo Arnoldo [orig: Arnoldô] Melchtalio [orig: Melchtaliô] in societatem pulcherrimi simul et difficilimi agonis ascito [orig: ascitô], in loco ad Uriensem lacum, in Grutli dicto, foederis Helvetii fundamenta prima iecerunt, A. C. 1307. Quibus dein alii, inter quos Wilhelmus Tellus praecipuus, accedentes, Calendis Ianuarii anni sequentis, in omnibus tribus Pagis arces deiecerunt, reddita [orig: redditâ] Patriae libertate, Simlerus de Rep. Helvet.

Celeusma Uxoris ad maritum.
Fide Deo, cui nulla potest placuisse tyrannis,
Atque opibus patriam consiliisque iuva.

STOZA post eversum in Africa Vandalorum regnum, a militibus Rex electus, sed a Iustiniano Imperatore mox oppressus est, A. C. 534.

STRABA seu STRAVA apud Iornandem de Rebus Goth. Strabam super tumulum eius, quam appellant ipsi, ingenti comessatione concelebrant: ubi de Attilae Regis sepultura, vox Gothica est, et pyram rogumque notat, ex armis et instrumentis bellicis conflatum. Hoc enim genus pyras vocare et sua [orig: suâ] etiam aetate barbaras gentes tales condere, scribit Lutatius, laudatus Barthio ad Stat. Theb. l. 12. v. 62. ubi bellicum aggerem Poeta istiusmodi rogum appellat. Vide Frid. Lindenbrogium Notis ad Iornanadem, Kirchmannum de Funeribus l. 3. c. 18. nec non infra.

STRABO [1] Cnosso [orig: Cnossô] quidem Cretae civitate oriundus, ut l. 10. ipse refert, sed natus Amasiae civitate Ponti, ut ipsemet de se profitetur l. 12. Philosophus fuit Stoicus, quamquam et Philosophiam Peripateticam Xenarchi discripulus attigit. Geographus praestantissimus fuit, cuius 17. Geographiae libri, quos Tiberio [orig: Tiberiô] Caesare rerum potiente conscripsit, ut ex l. 4. et 13. colligere est, etiamnum hodie exstant. Scripsit et alios, ac inter eos, Commentarios historicos utiles ad moralem ac civilem philosophiam, ut ipse testatur l. 1. sed ad nos non pervenerunt. Obiit circa A. C.12. imperii Tiberii, extrmae senectutis, cum l. 2. Cornel. Gallum, Aegypti Praefectum amicum suum fuisse dicat. Vide Voss. de Hist. Graec. p. 185. l. 2. c. 6.

STRAGONA Germaniae urbs, Ptolem. Posnavia in Poloniae regno, teste P. Apiano [orig: Apianô].

STRAGULA Vestis quando primum Romam invecta, habet Liv. l. 39. c. 6. Luxuriae peregrinae origo, ab exercitu Asiatico invecta in urbem est. Ii primum lectos aeratos, vestem stragulam pretiosam, plagulas et alia textilia Romam advexerunt. Ubi pet plagas et stragulam tapetia seu aulaea intelligit, Annotat. prior. Papiae Stragulum, est vestis discolor plumario [orig: plumariô] opere facta. Unde Stragulati, dicti olim sunt Carmelitae, aliter Radiati, vel Barratri Fratres: donec Martinus Pontif. A. C. 1279. nomen eorum mutavit et habitum, convertens vestes steragulatas in capas albas, Carmelitarum indita [orig: inditâ] appellatione. Qua de re vide Walsinghamum ann. 1282. Apud Appuleium, Stragula [orig: Stragulâ] veste, auro [orig: aurô] ac murice Tyrio [orig: Tyriô] depicta [orig: depictâ], cubiculares lectos insterni consuevisse, legimus l. 10. nec minus tricliniares et accubitales, apud Salmas. ad

Tertull. de Pallio c. 3. Inter munera quoque Aureliano missa a Valeriano Aug. tapetia Afra decem, stragula Maura decem, aliaque memorantnr Vopisco in Aureliano c. 12. Unde stragulum, quidquid insternebant: Et certe originem vocis arcessit a ftratum, sicut regula a rectum tegula a ectum dicta, Becmann. Manud. ad L. L. p. 171. et de Origin. p. 310. De Stragulis equorum vide supra Dorsale Scordisca et Sella equestris.

STRALENUM oppid. munitum Geldriae superioris medium inter Geldriam urbem ad Ortum et Venloam, ad Africum. Sub Hispanis.

STRALESUNDA urbs Pomeraniae citerioris frustra tentata ab Erico VII. Danorum Rege A. C. 1317. et Duce Fridlandiae, A. C. 1629 Vide Sundis.

STRAMEN ex Graeco strw=ma, quod ex hordeo optimum esse, habet Plin. l. 18. c. 7. inter alios usus, non capiti solum, contra Solis ardorem, aestivo [orig: aestivô] tempore, tuendo, sed et calceandis quoque pedibus inservire, tradit de popularibus suis Ben. Balduinus: Fiunt autem istiusmodi calcei e contusis contextisque seqetum calamis; quemadmodum veteres Aegyptii iuncum marinum, Hispani spartum alleis contudere, quo facilius in funes contorqueri aut in strata contexi, aut in calceos compingi possent. Idem vero eorum usum domorum septis non egredi, docet l. de Calceo antique c. 3. Insuper somnum Ascetis et mollitiem aversantibus gratiorem reddit. Sic de Agesilao C. Nepos. 8. Quum --- in acta cum suis accubuisset, sine ullo tecto, stratumque haberet tale, ut terra tecta esset stramentis, neque huc amplius quam pellis esset iniecta etc. Quod Lacedaemonios cum Gallis Germanisque veterib. commune habuisse, ex Athenaeo discimus: *keltoi\ ta\s2 xoa\s2 proti/qentai xo/rton u(po ba/llontes2 kai\ e)pi\ trapezw=n culi/nwn mikro\na)po\ th=s2 gh=s2 e)phrme/nwn. Simile quid de Tuberone Stoico Tullius narrat Orat. pro Muraena. Vide de huiusmodi veter. stratis, Hier. Magium Miscellan. l. 2. c. 16. Idem vero et in Sacris inprimis Veter. adhibitum. Sic apud Romanos Matronae, quae in casto Isidis aut Cereris erant; et apud Athenienses mulieres *qesmoforia/zousai, quia per eos dies, quibus castum obsetvabatur, a lectis suis genialibus secubabant, stramenta habebant in templo, ut plurimum farta iis herbis ac foliis, quae castitati conducere existimabantur, iisque incubabant, uti diximus supra in voce Cadurcum; quae cum proprie Cadurciam culciatam ex lino apud Cadurcos nato factam significaret, postmodum duravit in appellatione stramenti, uti loquitur Plin. l. 19. c. 1. etc. Porro Stramineas casas ab antiquis fieri consuevisse, docet Caesar de Bello Gall. l. 5. c. 42. qui sua [orig: suâ] quoque aetate Gallis eas in usu fuisse testatur. Et Ovidius l. 2. Amor. eleg. 9. v. 17. ubi de veterib. Romanis,

Roma nisi immensum vires promosset in orbem,
Stramineis esset nunc quoque densa casis.

Unde apud C. Nepotem Alicibiade c. 10. Sunt qui legant, Noctu ligna contulerunt, circa stramineam casam, in qua quiescebat. Vide Keuchenium aliosque ad loc.

STRAMIACUM locus Galliae in agro Lugdunensi, non longe ab Antone, et Rhodano, 5, a Lugduno leuc. vulgo Cremicu. Hic [orig: Hîc] Ludovicus Imperator conventum habuit cum Pippino et Ludovico filiis, A. C. 836. Vide Hadr. Vales. Notit. Gall .

STRANGFORDIA oppid. Comitatus Dunensis, in Ultonia, cum portu peramplo adiacente, 5. mill. pass. a Duno in Caeciam, 16. a Dromora in Ortum.

STRANGULATIO Graece traxhlismo\s2, in lucta olim et pancratio laudata est, non minus ac a)kroxeirismo/s2. Et quidem, uti in a)kroxeirismw=|, sine corporum complexu, manibus tantum collatis ac consertis, pugnabant, sic in traxhlismw=|, alter alterius cervici ac gulae manus admovebat, velut suffocaturus, sicque solo illisurus. Unde inter praecipuos luctae gestus ac conatus, memorantur ista: tenaciter amplecti, loco movere, praefocare et in altum sustollere adversarium, apud Lucianum de Gymn. In quo dum erat Athleta, o(/tan h)=n e)n labai=s2, quando adversario implicitus erat, dicebatur palaisth\s2 et a)gwnisth\s2 et palaistiko\s2. Vide Car. Palchalium Coronar. l. 6. c. 23. supra Nodus brachiorum; et infra in voce Subplantare. Inprimis Pancratiastes, etiam solo prostratus pugnabat tamen, et qua mordendo, qua depilando, qua fauces stringendo, alterum ad a)pago/reusin adigere quaerebat, Salmas. ad Solin. p. 291. Sed et Strangulatio atrocioris supplicii genus est, de quo vide in voce Pona, it. Robur.

STRASBURGUM urbec. Prussiae regionis ad Dribentium amnem, in limite Mazoviae. Etiam Brodnitz Polonis 6. milliar. German. a Torunio in Ortum Pluries capta et recepta. Hic [orig: Hîc] obiit A. C. 1625. Anna Sigismundi III. Regis soror. Gustavus vero Adolphus Suecorum Rex Polonos profligavit, A. C. 1626.

STRATA [1] locus Galliae, ad ripam Angeris, vulgo Estree, Abbatia [orig: Abbatiâ] Stradensi nobilis: Hic [orig: Hîc] S. Gengulphi corpus cubat, a Carolo Calvo Mainardo Abbati permissum. Vide Hadr. Vales. in voce Cella Sancti Genulfi.

STRATA [3] Montana German. Bergstrass, tractus terrae in ditione Archiepiscopi Moguntiacensis; a Diethero Isenburgico, pro 100000. florenis, cum pacto perpetuae reluitionis, oppignerata Friderico I. cognomine Victorioso, Electori Palatino, A. C. 1463. pace Monasteriensi A. C. 1648. iterum redempta est, uti habet Georg. Hornius Orb. Polit. cum Not. L. Ottonis Menckenii p. 167. Spenerus, bello [orig: bellô] Friderici modo dicti, pro Diethero (quem Pontifex excommunicaverat) feliciter gesto [orig: gestô], ad Palatinos eam devenisse ait, Sylloge Geneal. Est autem Strata, vox medii aevi, et significat proprie viam publicam seu silice munitam, ut Sueton. alicubi ait: Gallice pave, Iac. Cuiacio ad l. 4. Cod. de priv. dom. Aug. Cuiusmodi vias, prius Poeni, post Romani per omnem pene orbem disposuerunt, propter rectitudinem itinerum, et ne plebs otiosa esset, uti habet Papias.

Atque eo [orig: eô] sensu etiam Procopius vocem usurpat de Bello Persic. l. 2. c. 1. *stra/ta ga\r h( e)strwme/nh o(do\s2 etc. Inde ad quamvis viam designandam translata est. Vide Paul Warnefridum l. 5. c. 17. Petrum de Vineis l. 3. Ep. 69. Bergerium de Itineribus Rom. l. 3. c. 54. §. 3. 4. ut et in voce Strataeburgum, ac infra ubi de Utarum Curatoribus.

STRATAEBURGUM quasi viae militaris oppidum, dici coepit Argentoratum, circa aetatem Gregorii Turonens. qui Histor. Fr. l. 10. c. 19. Ad Argentoratensem urbem, inquit, quam nunc Strateburgum, (potius Strataeburgum) vocant, deductus, etc. Ibi enim, praeter duas alias vias publicas sive militares, tres erant celeberrimae, una per Alpes Graias Mediolanum ducens: altera Lugdunum Batavorum: tertia Augustam Trevirorum. Hinc urbi nomen, ut videtur, quam proin, praeter ceteros Eutropius in Aureliano, vocat Stratam, Gallis L'estrade, et L'estree. Secundum, inter provinciae Germaniae primae civitates quatuor, locum obtinet. Vulgo Strasburg Germanice, Strasbourg Gallice. Aliter Argentoratum, melius quam Argentina, vide ibi. Sub dispositione viri Spectabilis Comitis Argentoratensis, tractus Argentoratensis, fuit stante nomine Imperioque [orig: Imperiôque] Roman. Fuere [orig: Fuêre] et sub dispositione viri illustris Magistri Officiorum, fabricae in Gallis octo, et inter eas prima fabrica Argentoratensis armorum omnium, i. e. spatharum, scutorum, loricarum, sagittarum, ballistarum et clibanorum vel cataphractarum, Hadr. Vales. Notit. Gall.

STRATARCHAS Dorylai filius, frater Lagetae Strabonis avi, dux Cretensium, quem Strabo se vidisse asserit, l. 10.

STRATEGI Graece *strathgoi\, inter praecipuos Atheniensium Magistratus, numero [orig: numerô] decem quotannis bello praeficiebantur, ut Grammatici docent ex Arisiotele et Hyperide. E singulis Tribubus unum fuisse creatos docere videtur in Cimone Plutarchus: Pollux vero l. 8. *strathgous2 xeirotonei=n e)c a(pa/ntwn scribens, non tam de omnibus Tribubus, quam de omnibus Atheniensibus, desumptos esse, innuit. Eligebantur diebus Comitialibus, qui anni vertentis ultimi erant, a Populo, ut colligitur ex Aeschine contra Ctesiph. Idque in Pnyce, etiam ubi Theatro [orig: Theatrô] exstructo [orig: exstructô] desitum est contionem habere, Pollux: Hesych. Demosthenes contra Aristocr. ubi de Chabria Stratego: Nam quod Cleo Boedromione mense id muneris nactus legitur, id extra ordinem factum, eo [orig: eô] quippe suffecto [orig: suffectô] in locum Niciae, qui ultro se hoc [orig: hôc] Magistratu abdicaverat. Atque ii sunt, qui dicuntur *strathgoi\ e)pi\ tou= o(/plwn, ut ab aliis distinguerentur: Hi non omnes simul praeerant, sed singuli in orbem suum imperabant diem, ut ex exemplo Miltiadis videre est, apud Herodot. et Corn. nepotem, l. 1. quamquam saepe factum, ut penes cum esset summa auctoritas, atque imperium, non in unum tantum diem et vicem suam, qui auctoritate aut peritia [orig: peritiâ] aut gratia [orig: gratiâ] apud plebem valebat plurimum. Lege autem cavebatur, ut creandus Strategus agrum intra fines Atticae possideret, et liberos legitimos aut iam haberet aut susciperet: *to\n *strathgo\n paidopiei=sqai kata tou\s2 no/mous2 kai\ gh=s2 ento\s2 o(rw=n kekth=sqai, Dinarch. contra Demosth. Nempe bona oppignorabantur Reip. liberique erant paternae fidei obsides, itaque factum aliquando, ut paterna luerent delicta. Unde Themistoclis etiam liberos eguisse, ait Cic. Ep. 15. ad Brutum, et videtur huc respexisse Sinon ille Virgilianus, ubi de liberis suis loquitur ita, l. 2. Aen. v. 139.

Quos illi fors ad poenas ob nostra reposcent
Effugia, et culpam hanc miserorum morte piabunt.

Postquam creati essent, e)dokima/zonto e Lege; ut coeteri Magistratus; meminitque huius Strategorum dokimasi/as2 Aphthonius, c. ult. Ubi vero approbati fuerant, iusiurandum concipiebant ex Lege, cuius exstat Caput. *di\s2 a)na\ pa=n e)/tos2 ei)s2 th\n *megarikh\n e)mba/llein, Bis quotannis in agrum Megarensem irrumpam; quod additum esse, Charino [orig: Charinô] rogante, paulo ante belli Peloponnesiaci initia, discimus ex Plut. Pericle, idque ob Anthemocritum Praeconem ab iis occisum. Quemadmodum autem apud Iudices e)dokima/zonto, ita etiam rationes referebant, nisi Populus Atheniensis esse voluisset *au)tokra/toras2 (sicut apud Romanos Dictatores) ut creatus est olim Aristides, bello [orig: bellô] adversus Barbaros, Plut. in eo. Item Alcibiades, Nicias, Lamachus, apud Eund. Atque haec au)tokratori/a posita erat tum in belli apparatu adornando, tum in bello administrando: Id est, Militum habebant dilectum, necessaria ad bellum parabant, ipsum denique bellum pro arbitrio administrabant, etc. Porro, si naves Sociorum intercipiebant, aut iniuria [orig: iniuriâ] illos afficiebant, publica adversus Strategos u(peuqu/nous2 instituebantur iudicia, hac [orig: hâc] Lege: *tou\s2 *strathgou\s2 deina\ poiou=ntas2 kai\ kata/gontas2 ta\ ploi=a tou= summa/xwn ei)sagge/llein; cuius meminit Demosthenes e)n tw=| peri\ tw=n e)n *xer)r(on. Primum itaque adversus absentem Strategum plebiscito [orig: plebiscitô] dabatur publicum iudicium, quod ut institueretur, Stratego [orig: Strategô] praesente opus erat; qui proin arcessebatur, mittebaturque Paralus aut Salaminia navis, qua [orig: quâ] adveheretur. Vide Plut. in Alcibiade, ubi hunc, cum violatae Religionis accusaretur, missa [orig: missâ] harum navium altera [orig: alterâ] e Sicilia, in qua Exercitui praeerat, fuisse revocatum, tradit. Cuius moris etiam meminit Aristophanes Avibus, cum ait,

------ ------ *mhdamw=s2
*(hmi=n para\ th\n qa/lattan, i(/n' a)naku/yetai
*klhth=r' a)/gous) e)/swqen h( *salamini/a, etc.

Sequentibus vero temporibus, oi( e)pi\ tou= o(/plwn *strathgoi\ Aediles fuere [orig: fuêre], ut Athenaeus scribit l. 7. quod confirmat etiam Philostratus in Lolliano, prou/sth de\ kai\ tou= *)aqhnai/wn dh/mou, strathgh/sas2 autoi=s2 th\n e)pi\ tou= o(/plwn. h( de\ *)arxh\ au)/th pa/lai me\n kate/lege/ te kai\ e)ch=gen e)s2 ta\ pole/mia. nuni\ de\ trofw=n e)pimelei=tai kai\ si/tou a)gora=s2, ubi diserte olim quidem Militarem, tum vero Urbanum Magistratum hunc fuisse, ostendit. Plura hac de re vide apud Samuelem Petitum Commentar. in LL. Atticas l. 3. c. 2. Recentiori aevo [orig: aevô], ex Graeca hac

voce *strathyo\s2, Strategus, straticus, Stratigus etc. dictus est Latinis Scriptoribus passim Praefectus seu Rector civitatis alicuius, vel provinciae. Unde Strategi, seu Scholae Strategorum occurrunt, apud Guil. Bibliothecarium in Hadriano II. Graece *strathyoi\, pro Urbium Rectoribus, apud Harmenopulum l. 5. tit. 11. §. 19. Gregorius Protospatharius et Straticus universae Dalmatiae, apud Io. Lucium A. C. 1036. Marianus Anthypatus Imperialis Patricius et Stratigus, i. e. Dux Calabriae ac Longobardiae, apud Leonem Ostiensem l. 2. c. 2. etc. Hinc Straticotia Civitatis, Strategi praefectura, in Charta Friderici III. Siciliae Regis A. C. 1302. *strathgi\s2 et *strathga/ton Graecis recentioribus, de qua voce vide Car. du Fresne ad Annae Comnenae Alexiadem p. 399. Alias *strathgo\s2, Dux exercitus in genere, unde *strathyrikh\, posterior Politicae pars, de Re Militari agens, de qua legendus Onosander, quem transtulit Ioach. Camerarius, Vegetius, aliique, quos P. Scriverius edidit. Vide Voss. de Philosophia c. 19. §. 26. 27. 28. At Stratagemata, scripsit e Latinis Frontinus: e Graecis, Polyaenus, qui Antonino [orig: Antoninô] et Vero [orig: Verô] Imperator. venusta [orig: venustâ] dictione (Orator nempe et Patronus) octo libros condidit, de Stratagematis Graecorum, Romanorum, Barabarorum: quem Scriptorem, aere suo [orig: suô] emptum, primus Graece edidit Isaac. Casaubonus, Idem ibid. §. 30.

STRATHERNIA seu Convallis ad Ernum, provincia Scotiae meridialis, seu Cis Taanae, inter Albaniam et Atholiam provincias ad Boream, Perthiam ad Ortum et Menthitiam ad Occasum et Meridiem, Eius caput Abernethaea, ad Tavum fluv.

STRATHNAVERNIA provinc. Scotiae, totius regni extrema ad Boream, Cornabiorum olim sedes. Habet a Septentrione et Occidente Oceanum Deucaledon. ab Ortu Cathanesiam, a Meridie Sutherlandiam et Rossiam. sylvosa et vasta, montibus quam vicis ditiot. Dividitur in 5. regiunculas: Hallovudail, Strath-Navern, Kunthail, West Mona, et Durenisch. Eius oppidula praecipua Inner Navern, Balna, Strathy, et Durenis, etc. Dicitur quasi Vallis ad Naveram, teste Timoth. Pont.

STRATILATES apud Ioannem Diaconum in Vita S. Nicolai Episcopi Myrrh. Tres militiae Principes, quos Dolopes Stratilates vocant, ex Graeco *strathla/ths2 est: qua [orig: quâ] voc Magistratum Militum indigitat Zosimus. Sic Iordanes, Arcadii principatu, *strathla/ths2 th=s2 *)anatolh=s2 occurrit, i. e. Magister militum per Orientem, qui nempe pedites equitesque Magisterio [orig: Magisteriô] per Orientis dioecesim tenebat, in veter. Insc. apud Salmas. ad Solin. p. 804. quem vide.

STRATIOTICI Graece *stratiwtikoi\, i. e. Militares, dicti sunt in aegypto Haeretici, qui alias Borboriani, h. e. coenosi, a sceleratissima vivendi conssuetudine, ex Valentini seminibus suborti: De quibus vide Irenaeum l. 1. c. 24. Epiphanium Haeres. 6. §. 3. ubi de Gnosticis, qui iidem, Theodoretum Haeret. Fab. l. 1. et supra in voce Milites.

STRATIS Poeta Tragicus, cuius Drama *)ata/lanton laudant Scholia in Aristophan. Ranas Act. 1. Sc. 2. Iterum Sc. 6.

STRATO [1] Aradi insulae, maritimae circum orae et plerorumque etiam a mari recedentium Rex, ab Alexandro Magno in fidem acceptus. Curt. l. 4. c. 1.

STRATO [2] Sidonis Rex, Darii cliens: quia deditionem non sua [orig: suâ] sponte fecit, Alexandro summotus. Curt. l. 4. c. 1.

STRATO [3] Sidonis regulus, qui (ut Hieronymus scribit) manu propria [orig: propriâ] se volens confodere, ne imminentibus Persis ludibrio foret, quorum foedus Aegypti regis socieatate neglexerat, retrahebatur formidine, et gladium, quem arripuerat, circumspiciens, hostium pavidus exspectabat adventum. Quem iamiamque capiendum uxor intelligens, extorsit acinacem de manu, et latus eius trasverberavit compositoque ex more cadvaeri se moriens superiecit, ne post virginalia foedera alterius coitum sustineret. Aelianus quoque in varia historia, l. 7. c. 2. Stratonem Sidonium quendam scribit in conviviis valde delicatum, amicissimum Neoclis Cypri regis pari luxuria [orig: luxuriâ] certantis, fuisse.

STRATO [4] Lampsacenns, Physicus dictus, fil. Arcesilai, discipulus Theophrasti Peripatetici, Praeceptor Ptolemaei Philadelphi: Successit Theophrasto, Olymp. 123. docuitque Ann. 18. Scripsit de Regno, Iustitia, Bono, et. Diogren. Laert. l. 5. Item, Medicus, discipulus Erasistrati. Item. auctor Historiae Philippi et Persei. Item, Geographus, Suid. Item, Epigrammatum auctor. Item, Comicus poeta. Item, Medicus, Aristot. Item, Philosophus Peripateticus. Diogen. Laert. in Stratone, l. 5. Voss. de Hist. Graec. l. 1. c. 20.

STRATOCLES Atheniensium Dux, Philippo Macedoni oppositus, quem dum astute servatis ordinibus recedentem avidius persequitur et intra Macedoniam inclusurum esse se iactat, ab illo ingenti praelio [orig: praeliô] victus est, ad chaeroneam, Polyaen. l. 4. c. 2.

STRATON [1] Adolescens Athenis mollitie infamis, quem mento [orig: mentô] levem et semimarem traducit Comicus, Equit. 5. Vide Scholia.

STRATON [2] antiquus Comicus, cuius Cinesiam laudant Schol. in Arisophan. Aves.

STRATONES octo fuerunt. Primus Isocratis auditor. Secundus Lampsacenus philosophus, Theophrasti familiaris et successor, qui vocatus est Physicus, et Praeceptor fuit Ptolemaei Philadelphi, scripsitique multos libros. Tertius, Medicus, qui Erasistratum audivit. Quartus, Historicus, quem tempore

Ptolemaei Philometoris, et Persei ultimi Macedoniae regis vixisse putat Voss. loc. cit. eo quod illud potissimum bellum tractandum susceperit, quod Romani cum Perseo, et patre eius Philippo gesserunt. Quintus quis sit, apud Diogenem desideratur. Omnino aliquid deest. Sextus est poeta, epigrammatum scriptor. Septimus, Medicus antiquus, etiam memoratus Aristoteli, sive Aristocli, prout legit Laerrii interpres. Octavus vocatur *peripathtiko\s2 bebiwkw\s2 e)n *)alecandrei/a, quem opus historicum de rebus inventis reliquisse scribit Clemens l. 1. Strom. Videmus interim, non meminisse Laertium Stratonis Geographi, quem sub Tiberio vixisse ait Suidas. Sed fortasse is erat quintus, qui nunc desideratur. Mirum vero, quod et Strato iste Amasenus fuisse dicatur. Nam Amasenus quoque erat Strabo, et Geographus quoque fuit, ac sub Tiberio vixit. Quare vel Suidas, vel librarius, Strabonem, Stratonemque confudisse videtur. Sane hoc verisimilius sit, quam, quod somniabat Franciscus Patricius, nobilem illum Geographum, quem veteres omnes Strabonem vocant, Stratonem dici oportere.

STRATONICA Macedoniae civitas in ora ad Ortum ad sinum Singiticum. Ptol. A Stratonice Antiochi uxore dicta. Franco castro: Fuit in Chalcidica provinc. ad radices Atho, in ora Boreali Sinus Singitici, 30. mill. pass. a Nymphaeo promontor. in Occasum 20. ab Acantho in Ortum Sophianus. Item Stratonica, seu Stratonicia Strab. urbs Cariae Alabandis finitima, sed hodie iacet. Alia item erat in Lydia, et ipsa exstincta.

STRATONICE [1] Ariarathis Cappadocum Regis filia, uxor Eumenis Pergami Regis, cui Attalum peperit, qui illi in regno successit. Strab. l. 13.

STRATONICEA urbs Macedoniae prope Cariam. condita est autem ab Adriano, et Adrianopolis dicta. Est et aliud oppidulum iuxta Taurum. Steph.

STRATONICUS Citharoedus, qui habuit in ludo 9. Musarum imagunculas, et Apollinis unam, discipulos duos. Propterea interroganti cuidam, quot haberet discipulos, cum Diis, inquit, duodecim. Fuit et Stratonicus Philippi Macedonum regis, et Alexandri deinde filii Quaestor, homo ditissimus, ex quo illius nomen in proverbium abiit; sicut Crassus apud Latinos, uti Diodor. Sic. et Aelianus prodiderunt. Plautus in Rudente Actu 4. sc. 2. v. 27. Post animi causa [orig: causâ] mihi navem faciam, atque imitabor Stratonicum, Opida circumvectabor.

STRATOR quis dictus sit olim, docet Suidas, qui quum dixisset eos qui Latinis Stratores vocantur, quia equum sternerent; Graecis, quia ab iisdem, quum equum ascenderent, in eum sublevarentur, *)anabolei=s2 nuncupari: subiungit, *)anaboleu\s2 de\ kai\ h( para\ *)rwmai/ois2 legome/nh ska/la. Unde colligas, Stratoris officium fuisse, Principem equitaturum, in equum attollere; idque inprimis, ante repertum Stapiarum usum, quibus postea inventis idem nomen, quod antea fuerat Stratorum, haeserit. Ita et la Cerda, ad Virg. Aen. l. 12. v. 288.

Saltu: inquit, signate et proprie; Nam apud Veteres nullus usus Stapedae, aut subicis pedanei. Hispani quidem Estrivos dicunt: sed Saltu fiebat ascensio: Senibus quidem et Principibus tollendis Vir erat huic rei praefectus, quem Spartianus in Caracalla et Ammianus l. 30. vocant Stratorem, Graeci *)anabole/a. Inter equitandum autem pedes erant penduli etc. Erigebant autem Stratores dextra [orig: dextrâ] manu equo insessurum; a quibus diversi erant, qui inclinati dorsum conscendenti equum domino praebebant, uti de Valeriano apud Saporem Persar. Regem et de Baiazethe apud Tamerlanem captivis detentis legimus, hi enim non Stratoris proprie munere, sed stapedae seu scalae, fungebantur. Stratores vero se praebuere [orig: praebuêre], Constantinus Silvestro I. Fridericus Aenobarbus Imperator Alexandro III. Wenceslaus Gregorio XI. Conradus Urbano II. Palaeologus Orientis et Carolus IV. Occidentis Imperatores Urbano V. Fridericus III. Nicolao V. Sigismundus Eugenio IV. etc. Pontificibus Romanis uti habet Domin. Macer in Hierolex. Vide quoque supra, in ouce Staffa. Nomen inde, quod equum Domini sternerent huiusmodi ministri, eique sellam ac stragulum inicerent: Namque et eorum fuisse, equos Imperatorios curare, auctor est Ammianus l. 29. Vide Salmas. ad Spartian. in Caracallo, c. 7. ad Treb. Pollion. in Valeriano, c. 3. Voss. de Vit. Serm. Lat. Car. du Fresne Not. ad Cinnam. p. 475. et supra in voce Protostrator.

STRATORES dicti milites, qui castra praeibant, ut loca accommodatiora ad traducendum exercitum facerent: de quo Vegetius l. 2. c. 9. Hoc [orig: Hôc] etiam verbo [orig: verbô] usus est Otto Pont. Spigel. in illud Ligurin. l. 2.

Strator erat de plebe quidam, neque nomine multum
Vulgato modica in castris mercede merebat.

Vide Henr. Spelmannum Glossar. Archaeol. Apud eosdem erat custodiae reorum cura, uti discimus ex Cod. Theodos. de custodia reeorum. Unde in Passione B. Cypriano duo Principes seu primates officii Stratorum Paterni Proconsulis Africae nominantur, ad quos Cyprianus adductus est: Venerunt ad eum duo principes, quorum unus officii Galerii Maximi Proconsulis Strator et alius aeque Strator, et a custodia eiusdem officii, qui et in curriculum eum levaverunt. Paulo post, Et ita Cyprianus ductus ad Principem et Stratorem eiusdem officii est. Vide Salmas. ad Capitolin. in Marco. c. 8. Hinc Schola Stratorum, de qua vide Macrum in Hierolex. Alii ab his, Stratores laguncularum, i. e. compositores, memorantur Io. Calunio in Lexico Iurid.