CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS QVARTVS Literas R, S, T, V, X, Y, Z, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

TARANIS Iuppiter a Gallis sic dictus, cui humano [orig: humanô] sanguine litabant. Lucan. l. 1. v. 446.

Ubi Taranis idem est quod Iuppiter brontai=os2, hoc est, tonans, a Taran, quod Britannis tonitru sonat, ut videtur Cluverio, l. 1. Antiquit. German. c. 9. Taramis legit Bochartus, l. 1. Chanaan c. 42. cui nomen factum videtur ex Phoenicio [gap: Hebrew word(s)] tarem, servili [gap: Hebrew] praefixo [orig: praefixô], a radice [gap: Hebrew word(s)] tonare. Nic. Lloydius .

TARANNIUS seu TARANIUS in Ms. Foxiensi Tolosae, Toranus Plinio, l. 7. c. 12. Toranius seu Thorannius Suetonio, in Aug. c. 69. mango fuit celebris Augusti Imperatoris principatu ex illorum genere, qui Symphontacos pueros domi alebant, collataque [orig: collatâque] mercede in privatas civium aulas publicaque Principum Palatia mittebant. Hic M. Antonio iam Triumviro eximios forma [orig: formâ] pueros, alterum in Asia genitum, alterum trans Alpes, ut geminos vendidit; tanta unitas erat. Postquam deinde, sermone puerorum detecta [orig: detectâ] fraude, a furente increpitus Antonio est, inter alia magnitudinem pretii conquerente; Nam ducentis mercatus erat sestertiis: Respondit versutus ingenii mango, ob id ipsum se tanti vendidisse, quoniam non esset mira similitudo in ullis eodem [orig: eôdem] utero [orig: uterô] editis, diversarum quidem gentium natales, tam concordi figura [orig: figurâ] reperiri, super omnem esse taxationem. Eandem historiam refert Iul. Solinus, Polyhistor. c. 5. Aliud eius argute dictum Aur. Macrobius habet Saturnal. l. 2. c. 4. Delectatus erat inter cenam Symphoniacis Toranii Flacci mangonis, atque eos frumento [orig: frumentô] donaverat, cum in alia acroamata fuisset liberalis nummis, eosdemque postea Toranius aeque inter cenam quaerenti Caesari sic excusavit. Ad molas sunt. Suetonius quoque eius memihnit, Aug. c. 69. Aetate adultas virgines denudarent atque perspicerent, tamquam Thorannio [orig: Thoranniô] mangone vendente. Vide Ioh. Rosin. Antiqq. rom. l. 5. c. 29. cum Paralipom. Dempsteri.

TARANTASIA Gall. la Tarentaise, provinc. Ducatus Sabaudiae, inter Alpes Graias ad Ortum, Maurianam ad Meridiem, Sabaudiam propriam ad Occidentem et Fossiniacum tractum ad Boream, ubi alias Centrones, populi Galliae Narbonensis. Eius primaria olim Forum Claudii seu Tarantasia, Metropolis ab An. 800. nunc dicitur Moustiers, seu Moutiers en Tarentaise, ad Isaram fluv. 6. leuc. a Fano S. Ioannis in Boream, 10. a Civarone in Ortum. Moret. in Dictionar. Histor.

TARARIA vulgo TARARE, oppidulum provinc. Lugdunensis, in valle, ad radices montis cognominis ad amnem Tordivam, in limite provinc. Forisiensis, medium fere inter Lugdunum ad Ortum, et Rodumnam ad Occasum 6. utrinque leucis. Vide infra in voce Taratrum.

TARARIUM Ptolem. Trairu Moletio, oppid. Bithyniae, in ora Proponitidis, inter Chalcedonem ad Boream et Nicomediam ad Meridiem, Olbiae vicinum. *tra/roon in MSC. Seldeni.

TARAS [1] Neptuni fil. quem Tarentum aedificasse [orig: aedificâsse] nonnulli autumant. Unde TAPAS delphino insidens, in Tarentinorum nummis. Vide Tarentum, quod Graecis *ta/ras2 dicitur. Dionys.

TARAS [2] Asiae minoris urbs, Curopalates. Est etiam Scythiae fluvius. Valer. Flacc. l. 6. v. 102.

TARAS [3] fluv Italiae iuxta Tarentum Stephano. Inter Metapontum ac Tarentum Appiano. Pausanias quoque in Phocicis, dicit fluvium eodem [orig: eôdem] nomine, quo [orig: quô] urbs, vocari.

TARASCO vulgo TARASCON, oppid. Occitaniae, ad Alburacim fluvium, Baudrand. Valesius habet ad flumen Lertium, in Comitatu Fuxiensi, 3. leuc. supra Fuxium in Meridiem ad radices Pyrenaeorum.

TARASCON vulgo TARASCON, oppid. Provinciae Salvorum olim, contra Belcarum oppid. inter Avenionem ad Boream 3. et Arelatum in Austrum 6. leuc. Baudrand. ad sinistram Rhodani ripam, contra Urgernum et Belloquadrum, Hadr. Vales. Notit. Gall. amplum. Populi Tauruscii Ptolem.

TARATRUM vulgo TARARE, vicus Galliae, unde mons Taratrensis, ultimum Cebennarum iugum Lugduno proximum, et Lutetia [orig: Lutetiâ] Lugdunum petentibus superandum nomen accepit. Vales. Notit. Gall.

TARAXIPPUS [1] Deus cultus ab Eleis, cuius ara erat, in stadiodromo, ad ipsum aggeris exitum, figura [orig: figurâ] rotunda [orig: rotundâ]: Ad eam Deus hic colebatur, quem Taraxippum, ab incutiendo equis pavore, nuncupabant. Solebant enim, iniecto [orig: iniectô] terrore, circa aram hanc equi tam vehementer consternari, ut incertum unde coorta [orig: coortâ] trepidatione, saepe illaesis curribus affligerentur aurigae. Quo igitur aequo [orig: aequô] et propitio [orig: propitiô] uterentur Taraxippo [orig: Taraxippô], ad eam aram aurigae vota nuncupabant. Ita Pau sanias in Eliac. poster. Ibi nempe sepultus creditur quidam Ischenus gigas, qui ad famem sedandam Oraculi iussu immolatus est. Lycophron v. 42.

*kro/nou par' ai(pu\n o)/xqon, e)/nqa ghgenou=s2
*(/ippwn tarakth/s2 e)s2in *)ixe/nou ta/fos2.
Saturni ad celsum, clivum, ubi terrigenae
Equorum perturbator est Ischeni tumulus.

Ubi Scholiastes, Taraxippum eum vocari ait, ob causam dictam. Alii Myrtili patrem aut filium hoc [orig: hôc] nomine indigitati malunt. Etiam quidam Myrtilum ipsum, cui Pelops cenotaphium ibi erexerit, ut a se perempto parentater. Nonnulli ab Oenomao hos terrores equis immissos volunt. Quidam denique Pelopem allerunt aliquid, ab Amphione acceptum, eo in loco defodisse, cuius arcana [orig: arcanâ] vi cum Oenomai equi conterriti essent, aliquoque equi postmodum eodem [orig: eôdem] modo [orig: modô] consternarentur. Atque haec de Taraxippo, in Ludis Olympicis. Alius fuit in Isthmo, ut itidem indigitatum, Glaucus scil. Sisyphi filius, in funebribus ludis, quos patri fecerat Acastus, ab equabus discerptus. Etiam in Nemea, pro Heroe Taraxippo rutilum fuit sax um in ipso curriculi flexu, cuius fulgeore equi non aliter concitabantur, quam si obiectis ignibus trepidatio fuisset orta, eodem [orig: eôdem] Pausania [orig: Pausaniâ] reste. Quod tamen Apollini ipsi trbuit Statius, Theb. l. 6. Ita nempe Diis imputabant miseri, quae vel propria [orig: propriâ], vel equorum imperitia [orig: imperitiâ], sibi acciderant. Plerumque enim natura [orig: naturâ] equi tales, nec nisi cura [orig: curâ] ad ferendum fulgorem aut bellicos strepitus, assuefiunt. Itaque moris olim erat equos kwdwni/zein, tintinnabuli sono [orig: sonô] explorare, an intrepidi esse didicerint, uti pluribus docet Sam. Bochartus, Hieroz. Parte prior. l. 2. c. 8.

TARAXIPPUS [2] vir quidam in Isthmo ab equis interemptus. Cael. Rhodig. l. 13.

TARAXOPOLIDES Philoni adversus Flaccum dicuntur, qui plebem contra Remp. concitare audent, Civitatis turbones, de quibus vide Gothofredum, Not. ad rubr. Cod. de Seditiosis.

TARBA vulgo TARBE, urbs Episcopalis lepida et culta Aquitaniae, ad Aturum fluv. in planitie, 9. leuc ab Ausciis in Africum, toridem a Palo in Ortum. Eius Episcopi vetust issimi, Aper, A. C. 506. Iulianus A. C. 541. Amelius, A. C. 585. etc. Gregor. Turonens. l. 9. Hist. c. 6. Oihenart. Notit. utriusque Vascon. etc. Item oppid. Cretae, in ora Australi inter Criumetopon ad Occidentem, et Poecilasium oppid. in Ortum, nunc in ruinis.

TARBELLI populi Galliae Aquitanicae apud Pyrenaei montis radices, Strabone teste, Sinum Aquitanicum cum Santonibus incolunt, et metallis auri excellentis nobilitantur. Quatuorsignani a Romanis appellati, quod quatuor militum signa apud se haberent in praesidio. Ab his Tibullus Pyrenen Tarbellam cognominavit, l. 1. Carm. 7. ad Messalam, v. 9.

Horum urbs Tarba, et Aquae Tarbellicae, Ferrar. Baudrando sunt in limite Hispan. versus ostia Aturi in Oceanum, ubi nunc Navarra inferior, seu cis montes et tractus Labour, versus Baionam et Aquas Tarbellicas. Sed longe a Tarba in Occasum. Eorum finibus, iuxta Valesium, continentur Aquae Tarbellicae, et pagus Aquensis, in arenis, quas Landas vocant, atque Lapurdum seu Baiona, cum pago Lapurdensi. Nec confundendi sunt, quod Massonus facit, cum Tarbiensibus, quorum caput Tarbia, in Bigerronibus, est, Notit. Gall. Vide infra in voce Tarbellicae Aquae. Hinc Tarbellius, et Tarbellicus, nomen gentile. Ausonius in Mosel. v. 468.

------ Et ripas Aturi, qua litore curvo
Molliter admissum claudit Tarbellicus aequor.

Straboni *ta/rbelloi, a Caesare, l. 3. Bell. Gall. c. 27. inter populos Aquitaniae suae, Garumna [orig: Garumnâ] flumine, Pyrenaeis montibus et Oceano [orig: Oceanô] clausae, primi omnium numerantur, Plinio, l. 4. c. 19. inter Begerros sive Bigerrones et Cocossates et Sexsignanos, quod hi sex signa militum apud se haberent in praesidio, sic dictos, ponuntur. Apud Ptolemaeum, sub Biturigibus Viviscis usque ad saltum Pyrenaeum habitare dicuntur, et certe inter Tarbellos et Santones soli alicuius nominis Bituriges hi Vivisci sunt. Sinum, quem Tarbelli incolunt, Lucanus designat his verbis, l. 1. v. 419.

------ Tum rura Nemetis
Qui tenet, et ripas Aturi, qua littore curvo [orig: curvô]
Molliter admissum claudit Tarbellius aequor.

Ita restituit Valesius ultimum hunc versum, sublata [orig: sublatâ] una [orig: unâ] literula [orig: literulâ], et Tarbellius a Poeta positum esse pro Tarbellus, cum vulgo Tarbellicus legatur, contendit. Caput eorum Aquae Tarbellicae. Vide Hadr. Vales. Notit. Gall. in hac voce, ut et aliquid, apud B. Rhenanum Rer. Germ. l. 3. cum Notis Cl. Ottonis ICti, p. 616.

TARBELLICAE Aquae aliis Aquae Augustae, Taberla et Vibio, Gall. Dax, vel Acqs, civitas Episcopalis Aquitaniae, sub Archiepiscopo Auscitano, sedes Seneschalli, praecipua Tarbellorum est, et inter 12. civitates provinc. Novempopulanae secunda collocatur, Eius Episcopus primus est inter decem Antistites Auscitano Vasconiae Archiepiscopo suffragantes. Sub Merovingis Comites habuit: sub Capevingis Vicecomites, usque ad Richardum Aquitaniae Ducem, qui Petrum Vicecomitem ultimum, contra se rebellem, sibi subiecit, A. C. 1177. Olim quoque Civitas Nobilium dicta est, quia a 12. Nobilibus aliquando fuit gubernata. Coronae unita est a Carolo VII. A. C. 1451. qui civibus, quod Anglis adhaesissent, ignovit. In media urbe aquae sunt admodum calidae et prope ferventes, ac circa fontem largum atque exundantem folia marmorea hodieque spectantur, quibus aquis nunc Pyrenaicae praeferuntur. Ab his olim celeberrimis locus Aquae olim et a gente Tarbellicae dictus: unde et Aquitaniae quidam nomen arcessunt. Scalig. l. 1. Auson. Lect. c. 6. Ptolemaeus, Gregorius Turon. Duchesnius, Morerius Diction. Hist. etc.