December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed
06/2005 Peter Stroebel markup
semi-automatic lemma-correction
05/2006; 06/2008; 06/2010; 12/2010; 02/2011 Antonio Javier Ortiz Cano; Reinhard Gruhl markup
largely revised


image: as0001

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS QVARTVS Literas R, S, T, V, X, Y, Z, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.



image: as0002

[gap: blank space]

image: s0001

[gap: illustration]

page 418, image: s0544a

THEOGNIS [3] vide Theogenes.

THEOGONIA Graece *qeogoni/a, nobile Hesiodi Poema, quo [orig: quô] Deorum Gentilium ortum et genirores prosequutus est. Lutatius ad Papinum, Theb. l. 4. v. 482. Quidam volunt, non filium Iovis Mercurium, sed Pyrrhae, in qua opinione et Hesiodus versatur, in his libris, quos de Theogonia scripsit. An autem haec eadem, cum illa, quae hodie Hesiodi nomine inscribitur, dubitat Barthius, imo diserte negat, ut quae ab initio ipsamet prodat, Hesiodi ante se scriptam esse, v. 22.

*(ai/ nu/ poq' *(hsi/odon kalh\ e)di/dacan a)oidh\n,

nec dictione Hesiodea [orig: Hesiodeâ] exarata sit. Vide eum Animadversion. ad Statium, d. l. Sed et *qeogoni/an Pherecydes contexuit, quem titulum cum quis pertendere posset, omnium librorum eius fuisse, quibus fabularem historiam complexus est (Nam et Apollodori liber, de eadem re *biblioqh/kh h)\ peri\ qew=n inscribebatur, a nobiliori scil. parte, et quod a Deorum generatione primaque illorum origine auspicium operis sumpserat) peculiare tamen opus exstitisse censet Salmasius, partemque Epici Cycli, qui a prima coniunctione Caeli et Terrae, unde Deorum turba nata est, usque ad Ulyssis reditum, totam Graecorum Mythologiam comprehenderat. Vide illum Exercit. Plin. ad Solin. p. 647. et 648. ad Theogoniam autem Hesiodo tributam, insignem Comment. Lamberti Barlaei.

THEOLOGIA veterum Romanorum Graecorumque ut et coeterorum Gentilium, triplex fuit, Fabularis, Naturalis et Civilis. Quarum prima hauritur ex Poetarum figmentis: altera ex Naturae mysteriis: tertia ex Legislatorum decretis. Praeivit ad hanc divisionem primus Q. Mutius Scaevola; non ille, quem Augurem Tullius vocare solet: Sed Publii filius, quem Pontificem appellat, cum alibi, tum de Nat. Deor. l. 3. Temperantiae prudentiaeque specimen, ante simulacrum Vestae Pontifex Max. est Q. Scaevola trucidatus: quod factum a Marianis An. Urb. Cond. 671. Cicerone annum tum agente 25. Summo huic viro illam Theologiae divisionem tripartitam deberi ex B. discimus Augustino, de Civ. Dei, l. 4. c. 37. Relatum est in literas, doctissimum Pontificem Scaevolam disputasse [orig: disputâsse], tria genera tradita Deorum, unum a Poetis, alterum a [orig: â] Philosophis, tertium a Principibus civitatis. Primum genus nugatorium dicit esse, quod multa de Diis fingantur indigna: secundum non congruere civitatibus, quod habeat aliqua supervacua; aliqua etiam, quae obsit populis nosse: Haec, non esse Deos, Herculem, Aesculapium, Castorem, Pollucem. Proditur enim a doctis, quod homines fuerint, et humana [orig: humanâ] conditione defecerint. Subiungit mox, Haec Pontifex nosse [orig: nôsse] populos non vult, nam falsa esse putat. Expedire igitur existimat, falli in religione civitates: quod dicere etiam in libris Rerum divin. ipse Varro non dubitat. Addit dein de Poetica Theologia: Poeticum sane Deorum genus cur Scaevola respuat, eisdem literis non tacetur: quia sic videl. Deos deformant, ut nec bonis hominibus comparentur. Quod Scaevolae iudicium sequutus est Terentius Varro, apud cundem Augustinum, l. 6. c. 4. quem locum videre operae pretium est. In hac itaque Theologia triplici, nihil Fabulari illa [orig: illâ] seu Mythica [orig: Mythicâ] Poetarum fuerit insulsius, nisi ad allegorias recurratur. In ea, namque ut Varro loc. cit. multa contra dignitatem et naturam immortalium ficta sunt. In hac enim est, ut Deus alius ex capite, alius ex femore sit, alius ex guttis sanguinis natus. In hac, ut Dii furati sint, ut adulteraverint, ut servierint homini etc. Atque ideo Dionysius Halicarnassensis Antiqq. Rom. l. 2. in eo Romuli commendat prudentiam, quod neutiquam admiserit Graecorum de Diis fabulas. Quae licet vel occultent naturae arcana, vel ad solatium superstitum, aut aliud emolumentum fuerint confictae, vulgus tamen, ut ibidem Dionysius censet, non penetrat haec arcana; imo [orig: imô] nec inquirit quidem; ut plane ea notitia sit damnosa: quia vel inde colligunt, non esse Numen, vel si ne Dii foedis abstineant facinoribus, sibi quoque licere in istis Deorum imitari exemplum. Vide quae pluribus hac de re dixit Voss. de Re Poetica, l. 1. Multis vero partibus Poetica huic Theologiae praeferenda est Civilis. Et tamen nec illa probare se potuit vel Mucio Scaevolae, qui multa ei falsa inesse ait; vel Varroni, Romanorum doctissimo. Quid enim tantus vir senserit, indicio [orig: indiciô] sint, quae ex eodem illius Rerum Divin. opere adducit Augustin. de Civ. Dei l. 4. c. 31. Non ego illa iudicio [orig: iudiciô] meo [orig: meô] sequor, quae civitas Romana instituit. Nam si eam civitatem novam constituerem, ex Naturae poetius formula Deos, nominaque Deorum essem dedicaturus: sed quoniam in vetere populo est accepta, ab antiquis nominum et cognominum historiam tenere, ut tradita est, debeo, et ad eum finem illa scribere ac perscrutari, ut potius eos magis colere, quam despicere, vulgus velit. Quae abunde ostendunt, Varroni non usquequaque placuisse Religionem Populi Romani, et si ipse loco [orig: locô] fuisset Romuli, aut Numae Pompilii, vel eorum, qui postea consecuti, longe alia [orig: aliâ] opinione de Diis imbuturum fuisse gentem Romanam. Placuit autem Varroni inprimis Theologia Naturalis, de qua, ut eius verba habent, multos libros Philosophi reliquerunt. In quibus est, Dii qui sint, ubi sint, quod genus, quale, ex quonam tempore, an sempiterno suerint, an ex igne sint, ut credit Heraclitus; an ex numeris, ut Pythagoras, an ex atomis, ut Epicurus. Sic alia, quae facilius intra parietes in Schola, quam extra in Foro, ferre possunt aures. Et hanc in erudito suo de orig. et progress. Idolol. opere exponit Clar. Vossus: sed sic, ut suis misceat locis, quae ad Civilem vel Fabularem melius intelligendam pertineant. Obtinebat autem Theologia prima, quae Poetarum erat, in Theatris: Secunda, quae Philosophorum, in Scholis: Tertia, quae in urbibus Civium, maxime Sacerdotum, in Templis. Unde iterum Varro, Primam ad Theatrum; Secundam ad Mundum; tertiam ad urbem maxime accommodatam esse, ait. Vide Voss. modo dictum, l. 2. Operis cit. c. 1.

THEOLOGIUM Graece *qeologei=on, sublimis dicebatur in Theatro locus, sive machina extraordinaria, si quando Numen introducebatur. Qualis in Aiace Sophoclis, et in Hippolyto Euripidis. Iul. Caes. Scaliger, Poetices l. 1. c. 1. Ei proximaalia


image: s0544b

machina versatilis, unde nomen *strofei=on, cuius opera [orig: operâ] Heroes in Deos transformabantur, ut in Hercule Oeteo. Ibid. Vide Io. Frid. Gron. ad Senec. in eo, Actu 5. v. 1940.

THEOLOGUS Graece *qeolo/gos2, cognomen D. Ioannis Euangelistae et Apostoli, quod inscriptio Apocalypseos a Veteribus addita praefert, *)apoka/luyis2 *)iwa/nnou tou= *qeolo/gou, Is enim, tamquam aquila, in verbi increati generationem sua lumina direxit, ac inde suam est exorsus Euangelicam narrationem, Dominic. Macer Hierolex. Unde antonomastice sub Theologi nomine semper hic Euangelista a Graecis intelligitur. Alivando Theologus Senior dicitur, ad differentiam Theologi Iunioris Gregorii Nazianzeni, qui Theologi nomen inter Patres similiter praecipuo [orig: praecipuô] quodam [orig: quôdam] honore adeptus est, Tob. Pfannerus, System. Theol. Gentil. pur. c. 7. §. 5. Vide et Clar. Suicerum Thes. Eccles. in hac voce. Hodie, quinam voce hac [orig: hâc] designentur, notum. In Ecclesia Romana, Theologus, in singulis Ecclesiis Cathedralibus, qui Sacerdotes et alios in sacra pagina doceat, et in his praesertim informet, quae ad curam animarum spectare noscuntur, institutus legitur Statuto [orig: Statutô] Concilii Lateran. sub Innocentio III. c. 11. etc. *qew=n pai=das2 kai\ pate/ras2 th=s2 peri\ au)tw=n a)lhqei\as2 Platonicis olim Theologos appellari consuevisse, diximus supra, voce Pater Synedrit.

THEOMANTIS Vates admodum pauper, de quo Aristoph. Equ.

THEOMNESTUS Artis Veterinariae scriptor Graecus. Alius Athenis clarus administratione Reip. et Niciae aemulus. Strabo, l. 14.

THEON [1] Alexandrinus, Philosophus et Mathematicus celebris, floruit saeculo [orig: saeculô] 4. sub Theodosio Magno. Commentatus est in Ptolemaeum, etc. Pater Hypatiae, qua [orig: quâ] magistra [orig: magistrâ] Philosophiam se didicisse, Synesius faretur. Socrat. Hist. l. 7. c. 15. Voss. de Scient. mathemat. c. 16. §. 9. etc. 33. §. 17. 22.

THEON [2] Claudius, vide Claudius.

THEON [3] pictor Samius, Quintilian. l. 12. c. 10. Alter Mathematicus, qui scripsit de spiritibus, ad Ptolemaeum Astrologum. Alius Medicus Alexandrinus, sub Nerone. Scripsit de exercitationibus. Vide Galen. l. 2. et 3. de tuenda San. Castellan. in vita illustr. Medic. Alius, qui Apollodori Ephilli fusiologikh\n ei)sagogh\n commentario [orig: commentariô] illustravit, patria [orig: patriâ] Alexandrinus, Stoicus sub Augusto. Suidas in *qe/wn. Ceterum de hoc, uti de Theone Smyrnaeo, vide Blancan. in Chron. Math. et Vossium de Scient. Math. c. 14. §. 6. c. 33. §. 13. c. 62. §. 14. Vide sis quoque Suidam, apud quem plures Theones invenies.

THEONAS Alexandrinae Ecclesiae Episcopus, post Maximum, A. C. 285. Euseb. pius admodum; Ei A. C. 300. successit Petrus. Alius Monachus Aegyptius, Graecis et Latinis literis eruditus, A. C. 30. habuit silentium. Porro a nemine visus irasci, aut mentiri, aut vanum aliquid vel asperum, vel infirmum protulisse sermonem, Sozom. l. 8.

THEONINUS ut Deus Theoninus, apud Horat. l. 1. Ep. 18. v. 82. i. e. dicax. Theon enim fuit dicacissimus et maledicus, per quem detrectatores et maledici intelliguntur, Acron.

THEON-OCHEMA i. e. Deorum currus, iugum montis semper ardentis in Aethiopia seu Libya interiore. Ptol.

THEOPASCHITAE Haeretici, totam SS. Trinitatem passam esse delirantes. Vide Petrus Fullo.

Viri Illustres.

THEOPHANES [1] Siculus, Patriarcha Antiochenus, saeculo [orig: saeculô] 7. virtute et fide inclitus, a Patribus Concilii III. Oecumenici Constantinopol. A. C. 681. deposito Macario surrogatus. Obiit A. C. 685. Item, Patriarcha Constantinopolitanus, saeculo [orig: saeculô] ultimo [orig: ultimô].

THEOPHANES [2] Zonarae tou= mega/lou a)grou= kaqhgou/menos2, magni agri Magister, Annal. l. 3. in Leone Arm. coaevus Nicephoro Patriarchae Constantinopolitano, Historiam suam perduxit usque ad Imperatorem modo dictum: quam Latinitate donavit Anastasius, sic tamen, ut aliqua omiserit perstrinxeritque aliqua [orig: aliquâ] brevitate, sicut ipse de se hic testatur, referente Baronio [orig: Baroniô], A. C. 813. num. 3. Vocat autem eum Abbatem Monasterii agri, sicut Vossus ruri coetus degentis praefectum, aliter atque aliter Zonarae verba interpretati, vide Voss. de Hist. Graec. l. 2. c. 24. nec non ubi de Theophane Abbate.

THEOPHANES [3] Byzantinus, floruit sub Iustino II. Auctor historiae libb. 10. de bello Iustini, contra Chosroen, etc. Ex hoc Scriptore refert Photius, Cod. 64. rationem serici per bombyces conficiendi, innotuisse Graecis, Romanisque, sub Iustiniano. Vide Voss. de Hist. Graec. l. 2. c. 22. et 24. Gesner. etc.

THEOPHANES [4] Mitylenaeus Historicus, qui Pompeii M. res gestas conscripsit: quamobrem ab eo, in contione militum, civitate donatus est, libertate patriae reddita [orig: redditâ], Cicer. pro Archia Poeta. Eius filius M. Pompeius Theophanes, Asiae Procurator, Tiberio ex intimis amicis: tandem infelix fuit. Vide de Patre Iul. Caesar. l. 3. de bello Civ. c. 18. Val. Max. l. 8. c. 14. ex. 3. Iul Capitolin. in Maxim. et Balb. c. 7. Plut. in vita Pomp. Strabon. l. 11. et 13. Cicer. l. 2. ad Attic. ep. 17. De Filio, Tacit. l. 6. Annal. c. 18. Vellei. Paterc. l. 2. Hist. c. 18. Voss. de Hist. Graec. l. 1. c. 23. etc.

THEOPHANES [5] Presbyter Constantinopolitan. auctor Orationis de Nicephoro Patriarcha. Item Episcopus Niceae, scripsit contra Iudaeos, etc. Gesner. in Biblioth. Vide quoque Methodium 1. Patriarch. Constantinopolit.

THEOPHANES [6] qui ab Aristophane, Equitib. Actu 3. Sc. q. per crasin Atticam Thuphanes nominatur, scriba et familiaris Cleonis Atheniensis, quem tamquam deceptorem et adulatorem Poeta traducit.

THEOPHANES [7] Georgius Abbas, nobilitate et opibus, inter Constantinopolitanos praecipuus; uxore deserta [orig: desertâ], Monachatum amplexus est. Interfuit Pseudoconcilio Niceno, A. C. 788. quo [orig: quô] imaginum cultus est restitutus. Obiit exul in Samothracia, A. C. 818. Scripsit Chronicon, et addidit quaedam historiae miscellaneae. Glycas in


image: s0545a

Annal. Cedrenus et Curopal. in Hist. Prooem. Voss. l. 2. de Hist. Graec. c. 24. Possevinus, etc.

THEOPHANIA vide Epiphania. Sed et Theophania, sacra quae fiebant Delphis, Herodot l. 1.

THEOPHILA [1] uxor Eustathii, aulici Imperatoris Traiani, qui dum cervum in venatione sectaretur, viso [orig: visô] inter eius cornua simulacro [orig: simulacrô]: auditaque hac [orig: hâc] voce: Cur me persequeris? statim ad fidem Christianam se recepit una cum uxore Theophila [orig: Theophilâ]. Quod ubi postea rescivit Traianus, ambos in tauro aeneo comburi iussit. Volaterran.

THEOPHILA [2] Indiae intra Gangem urbs. Ptol.

Imperator Roman.

THEOPHILUS [1] Imperator Orientis, Princeps iustus. Successit A. C. 829. patri Machaeli Balbo, a quo iam ante in consortium fuerat ascitus. Leonis Armenii parricidas supplicio [orig: suppliciô], Petronam affinem, ob iniuriam viduae, verberibus affecit, Theodorae uxoris avaritiam puniit, novercam Euphrosynen, in Monasterium, unde illam Pater rapuerat, remisit, Sozopetra [orig: Sozopetrâ], Syriae urbe Amitae patria [orig: patriâ] capta [orig: captâ], XXV M. captivorum abduxit. Imagines ne quidem pingi voluit; quo [orig: quô] tempore Synodus Parisiensis, illarum adorationem damnavit; et Claudius Taurinensis Episcopus cunctas Basilicas suae dioeceseos picturis atque imaginibus nudavit. Amorium patriam amisit, unde propinquos a Saracenis abductos cum redimere non posset, maerore animi exstinctus est. A. C. 842. Imperii 12. Successit filius Michael, sub tutela [orig: tutelâ] matris. Curopalates, Cedrenus et Zonaras in Annal.

Episcopi, et Viri Celebres.

THEOPHILUS [2] Episcopus Alexandrinus, post Timotheum, A. C. 385. eruditione clarus. Prudentia [orig: Prudentiâ] sua [orig: suâ] Flavianum Episcopum Antiochiae, cum Innocentio I. reconciliavit: Templo [orig: Templô] Serapidis destructo [orig: destructô], (in quo variae repertae fraudes, inprimis idoli cuiusdam, quod ingressus olim sacrificulus, sub praetextu Dei, Matronarum Virginumque pudori illudere solitus erat) aliud in honorem Iohannis Baptistae exstruxit, dissidium Ecclesiarum Aegypti et Orientis, ob Ori genem, componendis intentus, Hieronymum quoque cum Rufi no in gratiam reduxit; Origenistas A. C. 399. tota [orig: totâ] Aegypto [orig: Aegyptô] pepulit, propterea cum Iohanne Chrysostomo gravissime collisus. Obiit A. C. 412. sedis 27. Ei successit Cyrillus nepos. Scripsit contra Origenistas, Ambropomorphitas, et de Fide. Cyclum quoque Paschalem annorum 100. adhuc Presbyter, composuit, orsus a 1. Consulatu Theodosii I. ad Graecorum Latinorumque controversiam de Paschate dirimendam. De eadem re quoque tres epistolas scripsit ab Hieronymo Latine versas. Fridericus Morellus, eius Dissertatiunculam, cuius rei homo similis fit, Graece Latineque edidit, Parisiis, A. C. 1608. Hieronym. in Ep. et Apol. 2. adv. Ruffinum. Synes. Ep. 9. Leo, Ep. 52. et 64. Gennad. in Catal. c. 33. Ioh. Damascen. l. 3. de Imag. Socr. Sozom. et Theod. in Hist. Eccl. Baron. in Annal. Bellarmin. Possevin. etc.

THEOPHILUS [3] Episcopus Antiochiae, saeculo [orig: saeculô] 2. sub Antonino Vero. Eius supersunt Commentarii in Euangelia, et libri 3. contra calumniatores Ecclesiae Christianae. Euseb. l. 4. Hist. c. 19. et 23. et in Chron. A. C. 168. meminit quoque libri, contra Hermogenis haeresin, aliorumque in quibus Christianae Religionis rudimenta docuit. Idem contra Marcionem scripsit. Vide quoque Hieronym. c. 25. Catal. Ant. Eccl. Voss. l. 2. de Hist. Graec. c. 14. extr. Honor. Augustodunens. l. 1. c. 26. etc.

THEOPHILUS [4] Caesareae Palaestinae praesul, Severo [orig: Severô] imperante, librum in Marcionem edidit, tum alia quae ab Hieronymo commemorantur. Item Comicus antiquae comoediae; cuius fabulas enumerat Suidas. Alius Martyr, An. Dom. 251.

THEOPHILUS [5] Archon Athenis, Olymp. 108. An. 1.

THEOPHILUS [6] vir, ad quem scribit D. Lucas Euangelium et Acta Apostolica.

THEOPHILUS [7] Presbyter, Commentatus est in tractatum Leonis Sapientis Imperatoris, Possevin. in Appar. Item Medicus Graecus. Scripsit de Corporis humani fabrica libb. 5. quos Iul. Paulus Crassus Patavinus Latine vertit. Item, Epidaurius Medicus. Item Poeta Comicus. Athen. l. 10. Suid. etc.

THEOPHILUS [8] quidam e clientibus Cnei Pisonis; quem quia Athenienses precibus patroni non concesserunt, sed Areo [orig: Areô] iudicio [orig: iudiciô] falsi damnarunt [orig: damnârunt]; magnas inde in Pisonis offensas se coniecerunt. Tacit. l. 2. Annal. c. 55.

THEOPHILUS [9] Historicus, literis mandavit Italica et Peloponnesiaca, Plutarch. in Paral. Min. Theophili (eiusdem an alterius, non sat scio) librum 1. perihghsews2 ad vocat Steph. in *palikh\. Theophilum quoque inter eos historicos, qui et Iudaeorum meminerint, reponit Flavius Iosephus, l. 1. contra Apion.

THEOPHOBUS nomen proprium Viri, apud Baronium, A. C. 842. num. 4. et seqq. Ex Graeco qeofo/bos2, Dei-timens.

THEOPHORUS Graece *qeofo/ros2, Deifer, cognomen apud Graecos Ignatii Martyris, de quo vide Macros Fratres Hierolex. plura vero de ipso Ignatio, suo [orig: suô] loco [orig: locô].

THEOPHRASTUS [1] Archon Athenis, Olymp. 110. An. 1.

THEOPHRASTUS [2] Thaumantis fil. cum Lysistrato, ob paupertatem, exagitatus, vide et Crabrones.

THEOPHRASTUS [3] ex amicis, ut apparet, Antigoni Iunioris, et ab eodem praesidio Acrocorinthi, cum Perseo Philosopho et Archelao duce, impositus. Prodita [orig: Proditâ], per quatergeminos fratres Syros, arce, inde discedere pertinacissime recusans interfectus est. Vide Polyaenum, l. 6. c. 5. in Arato.

THEOPHRASTUS [4] Philosophus ex Eresso Lesbi oppido sic vocatus ob vocis et eloquentiae suavitatem quasi divinam, quum antea Tyrtamus vocaretur. Strabo, l. 13. *tu/rtamos2 d' e)kalei=ta pro/teron o( *qeo/frastos. *metwno/mase d' au)to\n *)aristote/lhs2 *qeo/fraston, a(/ma me\n feu/gwn th\n tou= prote/rou o)no/matos2 kakofwni/an, a(/ma de\ to\n th=s2 fra/sews2 au)tou= zh=lon e)pishmaino/ menos, a(/pantas2 ga\r logi/ous2 e)poi/hse tou\s2 maqhta\s2 *)aristote/lhs2, logiw/taton de\ *qeo/fraston. Idem de hoc


page 419, image: s0545b

Tyrtami nomine habes apud Diog. Laert. Hesych. Illustrium, Suidam, aliosque. Filius fuit Melanthi, auditor Leucippi primo [orig: primô], dein Platonis, tandem vero Aristotelis. Successit Aristoteli in Schola Peripatetica. Dicere solebat, doctum hominem ex omnibus solum neque alienis locis peregrinum esse, neque inopem amicorum. Oratorem absque iudicio, equum effrenem vocavit: Tempus polutelestaton a)na/lwma dixit: Tacenti, si saptens es, inquit, male facis; si non, sapiens es. Habuit discipulos ad 2. milia. Operaeius a Diogene commemorantur, de quibus libro [orig: librô] singulari egit Ioh. Meursius. Vide Gellium, l. 13. c. 5. Diogen. l. 5. Strab. l. 13. Suid. etc. Hominem doctissimum vocat Cicer. in Bruto. Idem Tusc. Qu. l. 3. Theophrastus moriens accusasse [orig: accusâsse] naturam dicitur, quod cervis et cornicibus vitani diuturnam, quorum id nihil interesset: hominibus quorum maxime interfuisset, tam exiguam vitam dedisset: quorum si aetas potuisset esse longinqutor, futurum fuisse, ut omnibus perfeclis artious, omni octrina [orig: octrinâ] hominum vita [orig: vitâ] erudiretur. Alter fuit Ephesius, de quo Aelian. l. 2. Var. Hist. c. 38. l. 9. c. 11. etc. Nic. Lloydius.

Praesules, et Viri Illustres.

THEOPHYLACTUS [1] Patriarcha Constantinopolitanus, filius Romani, qui iuventure Constantini Porphyrogennetae, generi sui, abusus, filios suos in thronum evectum ibat. Theophylactus an. aetat. 16. huic functioni destinatus, Tryphoni interea [orig: intereâ] sacrorum cura [orig: curâ] commissa, cum hic postmodum cedere nollet, ei deposito surrogatus est. Eunuchus pietatis omnis expers, nullo [orig: nullô] rerum usu, munera auro [orig: aurô] vendidit, ipse equorum amore, quorum 2000. delicate alebat, insanus adeo; ut aliquando, cum sacra obiret, audito [orig: auditô] equam peperisse, inde in stabulum decurreret, nec nisi viso [orig: visô] pullo [orig: pullô] rediret. Obiit hydrope, A. C. 956. Ioh. Curopal. in Hist. Item, Patriarcha Antiochenus, post Stephanum IV. A. C. 744. urbe tum a Saracenis occupata [orig: occupatâ]. Obiit A. C. 751. Successit Theodorus, Baron. in Annal.

THEOPHYLACTUS [2] patria [orig: patriâ] Constantinopolitanus, Archiepiscopus Acridae in Bulgaria, magni nominis, sub Michaele Duica, Nicephoro Botoniata et Alexio Comneno Imperatorib. Constantinopolit. saeculi sui decus: ingenti zelo [orig: zelô] Bulgaris convertendis intentus, Obiit A. C. 1071. Scripsit in Euangelistas, Acta Apostol. Epistolas Paulinas, Abacuc, Ionam, Nahum et Hoseam; ubi sententiis ex Iohanne Chrysostomo frequenter uritur. Eius opera prodierunt Graec. Latin. in fol. Parisiis, A. C. 1631. Graec. Latin. in fol. Londini A. C. 1636. Insuper Ioh. Meursius edidit A. C. 1617 Epistolarum eius 75. Lugduni Batav. quae postmodum Latine versae sunt. Tandem A. C. 1651. prodiit, cura [orig: curâ] Poussini, Institutio regia, ad Constantinum Porphyrogennetum, Michaelis Ducaefilium. Sixtus Sen. in Bibl. Possevin. in Appar. etc. Pater hic ita Chrysostomum secutus est, scil. in Commentar. in Euangelia et Epistol. ut Chrysostomi abbreviator dici possit, Bellarm. de Scriptorib.

THEOPHYLACTUS [3] Simocattus Aegyptius, floruit A. C. 612. sub Heraclio Imperatore. Scripsit Graece Historiam Mauritii Imperatoris libris 8. Item Epistolas rurestres, morales, amatorias, ab Aldo Manutio publici iuris factas. Bonavent. Vulcanius edidit eius Problemata Physica, Leidae: ut et And. Schottus ac Gruterus, sed correctius, etc. Phot. Cod. 65. Suid. in Lex. Tzetzes, Chil. 3. hist. 69. Voss. de Histor. Graec. l. 2. c. 23. Gesner. Possevin. etc.

THEOPOLEMUS et Hiero, fratres fuerunt, qui una Apollinis fanum expilarunt [orig: expilârunt]; quo facto [orig: factô] poenam iudicii reformidantes, domo [orig: domô] profugerunt. Cicer. Verr. 5.

THEOPOLIS maxima civitas Orientis, sic a Iustiniano nominata post tetrae motum, mutato [orig: mutatô] Antiochiae nomine, Steph.

Reges, et Viri Illustres.

THEOPOMPUS [1] Lacedaemoniorum Rex, ex Proclidis, IX. successit patri Nicandro, regnante, ex agidis, Alcamene, sub quibus ob leviculam causam Messenii bello [orig: bellô] petiti sunt. Post eum fuit collega Polydori, quorum simulata [orig: simulatâ] discordia [orig: discordiâ] Messenii post 20. ann. certamina debellati sunt. Anno [orig: Annô] enim 3. Olymp. 10. uterque Rex, Messenios iterum invadunt: pugnatum est aequo [orig: aequô] Marte, sed Messenii, calamitatibus oppressi Ithonem muniunt in eamque se recipiunt. Hinc Ithone petita, iterumque pugnatum, sed ab Aristodemo Euphais Messenii successore victi Lacedaemonii: qui proin ad astum se convertunt, suadente Pythia [orig: Pythiâ] (oracula recitat Pausanias) ac Ithonem expugnant anno [orig: annô] 1. Olymp. 14. soloque aequant. Sub eodem Ephori Lacedaemone inducti sunt, qui exprobranti sibi uxori, quod regiam potestatem minorem, quam acceperat, filiis suis traditurus erat, respondit, Imo maiorem, utpote durabiliorem. Plut. Lycurgo. Illi successit ex Archidamo fil. praemortuo nepos Zeuxidamus I. quem vide, ut et vocibus Aristodemus, Elatus, Euphaes, Ithomae, Polydorus, Thyraa etc.

THEOPOMPUS [2] Atheniensis, ex iis ducibus, qui CCCCXX. viris, noctu clam in urbem introductis, populum dominatu Demetrii et praesidio [orig: praesidiô] Heraclidis liberare conati; sed re per Hieroclem Carem detecta [orig: detectâ], oppressi sunt. Polyaenus, l. 5. c. 17. n. 1.

THEOPOMPUS [3] Atheniensis Comicus, cuius Pollux, Athenaeus, Laertius, Harpocration, et alii veterum meminerunt.

THEOPOMPUS [4] Chius Orator et Historicus, inter Isocratis discipulos familiam ducebat. Vixit sub Artaxerxe Ocho, et Philippo Macedone. Scripsit Orationes, Epistolas, Historias saepe priscis laudatas. Huic Aristaeus. l. de LXX. Interpretib. et Iosephus, l. 15. Iud. Ant. cum e Scriptura S. aliquid in opera sua transferre conaretur, divinitus calamitatem immissam esse, referunt: An potius alii huius nominis longe iuniori? cum Scriptura S. non nisi sub Philadelpho Graece fuerit versa. Vide Voss. de Hist. Graec. l. 1. c. 7. ex priscis, Athen. l. 3. Strabon. l. 14.

THEOPOMPUS [5] Cnidius Orator et Historicus post Herodotum et Thucydidem, quibus ut in historia minor, ita oratori magis similis, ut qui antequam esset ad hoc opus sollicitatus, diu fuerit orator: Iul. Caesari gratus, Strabo, l. 14. Quintilian. l. 9. c. 4. Voss. de Hist. Graec. l. 1.